hoogtepunt in vierluik
Feestelijk 30-jarig jubileum van Scapino-ballet
HARTVEROVERENDE NOTENKRAKER
2
I
«4
BEL020
494141
Uw vliegende
Party-kok
L. Bridgewater overleden
klm catering
„Winkelier keert niet weerom”
F
ÉTS
Korte films naar Heeresma’s
MM
Bouwens Autoverhuur
Maastricht mag toch
„Autokerkhof” zien
„Zwaarmoedige verhalen”
i dat blijft ^'lkin Ne
re9er>h
V R IJ D A G
2 1
1975
MAART
KUNST
1?
<s
Antwoordnummer 7955. Luchthaven Schiphol.
EEN HANOMAG HUREN?
'91 kamsteeg occasion
AMSTERDAM Donderdag
avond vierde het Scapino-ballet zijn
30-jarig jubileum in de RAI in Am
sterdam met een verrassend plezie
rige voorstelling van de Notenkra
ker. Letterlijk aan alles was zorg
besteed. In de allereerste plaats de
fantasierijke, kleurige, schitterende
aankleding van Wim Bijmoer. Hij
verrichtte wonderen met het decor,
en zijn kostuums waren een voort
durende lust voor het oog. In de
tweede plaats het Residentie Orkest,
dat de noten van Tsjaikovsky op
hoog niveau kraakte onder leiding
van Jean Martinon. Maar het be
langrijkste was dan toch het ballet
zelf. Opeens was alle kinderachtige,
stijve namaakgein, die vroeger nog
wel eens aan deze groep kleefde,
volkomen verdwenen. Er werd op
technisch zeer hoog niveau gedanst,
en de choreografie was overal gees
tig en functioneel.
hartstikke goed
◄L kamsteeg
^—1 Geeft u een feest(je), thuis of in
J een zaal? Verzorg dan uw
gasten zonder zorgen op de best denkbare
manier. Laat KLM Catering zorgen voor
sublieme borrelhapjes, bittergarnituren,
koude schotels, salades, noemt u maar
op. Wilt u er echt iets goeds van maken?
Vraag dan snel zo’n kleurige folder, waar
alle informatie en prijzen in staan.
Telefonisch 24 uur per dag bereikbaar:
ectf>da.
OM HET BEZWAAR te ondervangen dat de korte Nederlandse
film vrijwel geen kans heeft in onze bioscopen en het publiek nauwe
lijks weet heeft van wat zich op dat terrein afspeelt, heeft subsidie
gever CRM de goede gedachte gehad vier korte films als één blok te
subsidiëren. Daardoor ontstaat, althans in lengte, een produkt, dat
voor theaterroulement in aanmerking kan komen. City Film, die zich
de laatste tijd sterk inzet voor de film van eigen bodem, bood nu ver-
toningsgaranties en werkte samen om het budget van de vier films
te realiseren. Er is nu een vierluik ontstaan dat deze week in City
Amsterdam, Lumière Rotterdam, Kriterion en Odeon in Den Haag
en City in Groningen onder de titel „Zwaarmoedige Verhalen voor
bij de Centrale Verwarming” gaat lopen.
19
F
EN
men
Filmmuseum
ld 1
'O'
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
i
c
Lol
I
023-379800
HAARLEM
.M
Scapino is een groep die door het hele
land voor scholen optreedt, om overal
alle kinderen te laten kennismaken met
de dans. Kinderen hebben een uitstekend
onderscheidingsvermogen, en zullen deze
IN ZIJN GEHEEL is dit experi
ment van CRM en City volledig ge
slaagd. Het gaat er nu maar om hoe
een publiek reageert op een vierdeli
ge film. Het voordeel van deze con
structie lijkt mij dat tot viermaal toe
de spanning van het onbekende tij
dens de voorstelling optreedt. Weinig
complete speelfilms kunnen op zo’n
groot aantal belangstelllingsinjecties
bogen. En op zo’n herhaalde wisseling
Normaal rijbewijs voldoende
12 rrr laadruimte
Kampervest 23 - Haarlem
Tel. 312638
(ADVERTENTIE)
ANWB-keuring BOVAG. garantie
Vondelweg 540 tel
voor exclusieve herenmode
van milieus, handelingen en dramati
sche personen. En tegelijk zorgden
producent Matthijs van Heyningen en
cameraman Theo van de Sande, die
in hun verschillende hoedanigheden
bij alle vier films betrokken waren,
dat er toch een uiterlijke eenheid
ontstond die van de aparte onderde
len een stromend geheel maakt.
OP DINSDAG 25 maart komt in
het Filmmuseum „Sister Kenny” uit
de reeks RKO-films. Onder regie van
Dusley Nichols speelt Rosalind Rus
sell de historische rol van de Austra
lische verpleegster zuster Kenny die
bijna een levenlang streed met de
doktoren over haar behandeling van
kinderverlamming. De 26ste een film
met Shirley Temple als een opgroei
end meisje dat verliefd wordt op een
kunstenaar (Cary Grant) en de daar
op volgende avond is een sociaal
drama aan de beurt, „From this Day
forward” met Joan Fontaine en Mark
Stevens.
HEERESMA SCHRIJFT over klei
ne karakters, mensen zonder veel ei
gen initiatief die hun lot door het
toeval laten bepalen. Wat dat laatste
betreft zijn we bij „De smalle oude
man” dan op bekend terrein. Lex
Goudsmit speelt deze man, die een
er natuurlijk iedereen die maar iets in
de danswereld betekent, en links en
rechts hoorde ik dan ook alleen maar
bewonderende uitroepen. Keweldig dat
dit kan met deze groep.
EEN EENZAME figuur is ook de
werkeloze zeeman (Jon Bluming) uit
„Zeeman tussen wal en schip”, die
door Ernie Damen bespied wordt op
een woensdag dat alles hem tegen
loopt. Bluming speelt weer de sterke
man die in de vernederende omstan
digheden waarin hij leeft, zich nog
wil doen gelden door krachtdemon-
straties die hem alleen maar groter
onheil bezorgen.
paar hippies op opgesierde motoren
hem van zijn winterjas beroven en
een agent hem dreigt in elkaar te
slaan als hij betrapt wordt bij urine
ren op de openbare weg. Guido Pie
ters, bekend door twee korte films
uit 1970, „Allerzielen” en „Carnaval”
heeft zonder pathetisch te doen Lex
Goudsmit gevolgd in zijn zwerftoch
ten door een zich op kerstmis voorbe
reidend Amsterdam en de smalle ou
de man een soort norse waardigheid
gegeven, die Heeresma bedoeld moet
hebben.
Hij is oud, hij heeft het leven
achter de rug en kan zich voor niets
meer drukmaken, zelfs niet als een
paar hippies op opgesierde
De winkelier tracht de hoge prijs
die de postbode voor het kapotte mes
opeist, te ontgaan door weg te roeien,
maar de postbode volgt hem fietsend
op het pad langs de vaart. Na over
en weer onderhandelen Komen beiden
tenslotte samen in het bootje, de
winkelier wat rillerig onder de grore
cape van de postbode die koers zet in
de richting van een bloedrode zons
ondergang.
Grote Houtstraat 59, Haarlem
Tel. 023-321965
Johnny Kraaykamp als winkeljer in
„Een winkelier keert niet weerom”,
een van de korte films naar „Zwaar
moedige verhalen voor bij de centrale
verwarming” van Heere Heeresma.
„MIJNHEER FRITS” heet het eer
ste verhaal dat door Bas van der
Lecq als een tragi-comedie verfilmd is.
Hugo Metsers speelt een precieze
boekhouder en wat enge vrijgezel, die
’s avonds op (denkbeeldig avontuur
gaat door vreemde vrouwen aan te
spreken en per ongeluk bij zo’n gele
genheid een secretaresse van de zaak
(Pleuni Touw) aanspreekt. Daardoor
ontstaat een contact, dat hem onher
roepelijk in de huiselijke kring van
juffrouw Leni voert. Mijnheer Frits
schijnt op het einde in de val gelopen
te zijn die voor iédere vrijgezel klaar
staat.
Nouchka van Brakel zet haar film
luchtig in met de onhandig manoeu
vrerende Johnny Kraaykamp, die
voor de regen gaat schuilen onder
een houten bruggetje en contact
zoekt met voorbijgangers voor vuur
om een sigaret aan te steken. Ze weet
langzaam de dreiging van naderend
onheil aan te kondigen in de figuur
van Rijk de Gooyer, die eerst onver
biddelijk is, maar als de andere zich
„overgeeft”, inschikkelijk en bescher
mend wordt. Een zachte dood. Per
fect in haar spelregie, doeltreffend in
haar stemmige buitenopnamen, weet
zij de juiste misleidende toon aan te
slaan, die de film pas op het laatst,
bijna met een schok, in een wijder
perspectief dan dat van een „fait
divers” plaatst. Na haar humoristi
sche kinderfilms „Sabotage” en „Baby
in de boom” en haar feitenfilm „Een
andere kijk op zwakzinnigheid”, toont
een van onze spaarzame regisseuses
opnieuw een andere kant van haar
talent dat producenten op een spoor
moeten brengen.
meer dan 1500 concerten voor de BBC.
Van 1939 tot 1942 was hij de dirigent
van het BBC-dansorkest.
In 1948 werd hij muzikaal leider van
het Shakespeare Memorial Theatre in
Stratford-on-Avon. In die hoedanigheid
leidde hij 12 jaar het orkest van dit
theater. Voorts componeerde hij de mu
ziek voor talrijke films en toneelstuk
ken.
LONDEN (ANP). De Britse compo
nist Leslie Bridgewater is op 81-jarige
leeftijd in Hongkong overleden. Bridge
water was vooral in de tweede wereld
oorlog bekend als dirigent van ver
scheidene orkesten. In die tijd leidde hij
van Los Angeles, waarbij de toe
schouwers volgens het in deze kolom
men uitvoerig beschreven Sensur-
round-systeem meedaveren in hun
gemakkelijke stoelen bij de ineen
storting der wolkenkrabbers. „Johnny
got his Gun”, de bijna klassieke anti-
oorlogsfilm van Dalton Trumbo js in
Nöggerath te zien. Cinestud brengt in
Kriterion twee films op vrijdag- en
zaterdagnacht: De Sica’s „Fietsendie
ven” en Reinhard Hauff’s „Mathias
Kneissl”.
weerom” vertelt over de toevallige
ontmoeting tussen een winkelier in
porselein (Johnny Kraaykamp) en
een postbode (Rijk de Gooyer) die
uiteindelijk de dood blijkt te symbo
liseren. Hoewel het verhaal heel
aards verloopt in een onbetekenende
ruzie tussen de winkelier die een
dagje de verplichtingen van zijn zaak
ontvlucht is in een gehuurd roeiboot
je en de postbode, die de onhandige
roeier eerst behulpzaam is, maar boos
wordt als hij zijn uitgeleende antieke
mes (zijn zeis) kapot terugkrijgt.
Clara, gedanst door Mary Siegel midden
achter het poppenwiegje met haar
kerstgeschenk, de notenkraker.
DAT IS IN IEDER geval toepasse
lijk op „Breakout”, een film van Tom
Gries die ditmaal een uiterst ondui
delijk verhaal verfilmd heeft, waarin
Bronson enige malen een poging in
het werk stel om een onschuldige
verdachte uit een Mexicaanse gevan
genis te bevrijden. Bronson doet die
pogingen achtereenvolgens met vlieg
machine, helicopter en auto. Hij is zo
onhandig, dat hijzelf ongeloofwaardig
dreigt te worden. De spelers, onder
wie voor enkele momenten ook John
Huston even zijn gezicht laat zien,
geloven ook niet zo erg in het geheel,
dat ondanks de aanwezigheid van
MAASTRICHT (ANP). Het bestuur
van het cultureel centrum in Maastricht
dat enkele weken geleden de voorstel
ling van Het autokerkhof van Arrabal
verbood, omdat het stuk godslasterlijke
scènes en obscene taal zou bevatten, is
op dit besluit teruggekomen.
Naar aanleiding van protesten heeft
het bestuur besloten 'de voorstelling van
het stuk door het Rotterdams Stadsto
neel op een nader te bepalen datum in
de Maastrichtse stadsschouwburg te la
ten doorgaan.
De stichtingsvoorzitter G. Crijnen ver
klaarde dat het zeker niet de bedoeling
van het bestuur is geweest bevoogdend
op te treden. Het bestuur zei dat het is
afgegaan op een advies van oud-direc-
teur W. Bary, die de opvoering van het
stuk in Maastricht sterk had ontraden.
erte9enwoor^beri-y's
fe 4 te9en da
HET MOOISTE verhaal, bovendien
door Nouchka van Brakel tot een
klein meesterwerk gefilmd, sluit het
vierluik. „Een winkelier keert niet
Voor een bedrag van vier korte films,
in dit geval in totaal f 300.000, is nu
dus een „hoofdfilm” tot stand geko
men die weliswaar uit vier op zich
zelf staande delen bestaat, ieder door
een andere regisseur gemaakt, maar
die toch een eenheid vormt. Dat komt
omdat ieder der verhalen naar in
houd van eenzelfde melancholieke,
lichtelijk naar het absurde neigende
sfeer doortrokken is. Ze zijn n.l. alle
ontleend aan een bundel korte verha
len met dezelfde titel van Heere
Heeresma. Ze gaan over leven en
dood en over mensen met geringe
levensmogelijkheden, kleine burger
lijke figuren die niet in staat zijn uit
hun beperkt kringetje te ontsnappen.
Maar waar gaat het om? De Noten
kraker werd in 1892 gemaakt naar een
verhaal van E. T. A. Hoffman. Marius
Pepita maakte toen de choreografie, en
liet P. I. Tsjaikovsky bij die choreografie
de muziek schrijven. (Hij gaf hem pre
cies op hoeveel maten van dit en hoe
veel maten van dat, en Tsjaikovsky
hield zich uitstekend aan dat schema en
maakte toch een prachtige compositie,
waaruit hij zelf later een suite trok die
wereldberoemd werd.)
Het verhaal is betrekkelijk gecompli
ceerd, maar komt er in het kort op neer
dat een meisje, Clara, op Kerstmis van
haar oom Drosselmeyer een houten no
tenkraker krijgt in de vorm van een
pop. Haar broertje maakt die pop stuk,
maar de oom repareert hem weer. Als
Clara gaat slapen, ligt de notenkraker
als een zieke naast haar in een poppebed-
je. In haar droom wordt de notenkra
ker, maar ook de kerstboom en de
muizen en al het speelgoed enorm groot,
en alles gaat leven. In dit formaat zijn
de muizen angstaanjagend, maar de tin
nen soldaatjes jagen ze op de vlucht.
Wat we verder zien, is uitsluitend een
divertissement, waarin vrijwel iedereen
de kans krijgt een dansje te doen: de
Armondo Navarro mochten delen. We
kunnen zonder meer stellen dat deze
laatste het Scapino-ballet met deze pro-
duktie op een tot nu toe ongekend
niveau heeft getild.
CONRAD VAN DE WEETERING
dans van de sneeuwvlokken met een
accuraat gedanste sneeuwkoningin van
Gemma Exmann; een Spaanse dans; een
geestige Arabische dans, waarin Arnold
Goores met fraaie gebaren de geest van
de koffie in de gedaante van Divera
Stavenuiter) uit een twee meter hoog
kopje tevoorschijn laat komen; een Chi
nese dans waarin vooral Peter Sawtell
virtuoos en snel schitterde; een Russi
sche dans met enorm veel vaart en
acrobatiek van Daragan Mocic en Robin
Woolner; en een dans van de Mirlitons.
Als klap op de vuurpijl kregen we
aan het slot natuurlijk de bekende pas
de deux te zien tussen de suikerfee en
de notenkraker, deze keer uitgevoerd
door Anne van Tol en Eric Hampton. Ze
stonden bieden met grote zekerheid op
het toneel en brachten hun stuntwerk
overtuigend. Nergens hoefde de muziek
vertraagd te worden om het gemakkelij
ker te maken; alles was er. Natuurlijk
hebben we dit nummer wel eens met
hogere benen, met meer bravoure, met
nog meer pirouetten gezien, maar deze
presentatie had dezelfde kwaliteit als de
hele voorstelling. Zij was bijzonder ple
zierig om naar te kijken, en het publiek
ontving deze dansers dan ook met een
stormachtig applaus.
Het meisje Clara werd gedanst en
vooral gespeeld door Mary Siegel, die
dat uitstekend deed. Aan het slot waren
er twee enorme bloemenmanden en lui
de toejuichingen, waarin dirigent Jean
Martinon, Wim Bijmoer en choreograaf
eenzelvig bestaan leidt en als laatste
trots niet gediend is van medelijden
en liefdadigheid. Hij weigert het
kerstpakket van de buurtvereniging,
die zich het lot van de eenzaam-
wonenden aantrekt en als de opge
wekte brengers van de feestgave blij
ven aandringen, wil hij ervoor beta
len. Hij wil evenmin de aangeboden
kop koffie in het bevriende buurtca
fé, waar men hem als opa aan
spreekt.
keer ongetwijfeld evenveel van deze
voorstelling genieten als de vele hoog
waardigheidsbekleders die hier bij deze
première aanwezig waren, met minister
Van Doorn aan het hoofd. Verder was
BEHALVE HET Nederlandse vier
luik naar verhalen van Heere Heeres
ma, in City 1, is er weinig nieuws
toegevoegd aan de Amsterdamse bio-
scoop-agenda. Er wordt kennelijk i op
Pasen gewacht. Alleen Calypso en
Flora hebben een nieuwe Charles
Bronson ingezet, de enige duidelijke
omschrijving, omdat het bij dit soort
films langzamerhand uitsluitend gaat
om de aanwezigheid van deze acteur
met zijn fascinerend gezicht. De rest
doet er niet veel meer aan toe.
maten st
Nachlvoorstellingen
Bronson een weinig spannende film
opleverde.
VRIJDAG- EN zaterdagnacht geeft
Amsterdams nieuwste bioscoop „Ci
nema International” op het Aug. Al-
lebéplein vóór-premières van „Aard-
t
