ANOUK niet
eens met nota
Filmplan slag om Arnhem
toneelbestel
Behoorlijk debuut
van Magda Berg
Ook Werkteater uitgenodigd te komen spelen
Mickery-project naar festival Nancy
Bestuur verlaat
Gelders Orkest
Vanavond
trekt
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
PAASSHOW
P Dat
z/heet nou?
"het betere
bromfiets-
werk."
3
sa
JAZZ
FESTIVAL
Alphenaar
De grootste kollektie
leren meubels in Noord-
Holland bij:
Euroleder,
Steenkadel,
Beverwijk.
V"’
k
Eenmens
I wilopde
^vrijdagavond..^
MG
M
uniska
„Chris verdrinkt”
naar boek van Ryan
met zorg gespeeld
(20.15-
AVRO Ned. 1)
HONDA.
Hofcomponist Bliss
overleden
„Een brug te ver”
11
KUNST
19 75
2 8
MAART
V R IJ D A G
10
1
O
l r
Reisbureau Succes
voor al uw reizen.
U kunt nog op zeer goedkope wijze de
regen en kou ontvluchten
OP DE PLAAT
Elke dag van 9-6 uur!
Bij Alphenaar
Kruisweg!
OOK 2e PAASDAG OPEN
vawopiih... parket
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM „Iedereen in Nederland wil, dat het boek „Een brug
te ver” van Cornelius Ryan verfilmd wordt”. Een uitspraak van de man,
die deze „volkswens” in vervulling wil doen gaan, filmproducent Joseph
E. Levine. En hij lijkt niet te overdrijven want het enthousiasme waarmee
hij zijn plannen bekendgemaakt heeft is door velen met niet minder geest
driftige reacties beantwoordt.
(ADVERTENTIE)
Telefoon 023-26 42 94
Haarlem
I
I
JOSEPH LEVINE
I
Ik
I
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
I
I
I
I
(ADVERTENTIE)
tel.023-289408/09.
effen-
75
1
JAC HEIJER.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
I
I
de grootste tweewielerfabrikant ter wereld.
inlichtingen: Honda Motor NV. Lierenstraat 5 Ridderkerk tel. 01804-16300
Gen. Cronjéstraat 27
12-daagse vliegreis Fuengirola met volledige verzorging 430,—.
Vertrek 7 april.
15-daagse appartementsvliegreis Torremolinos 388,—.
Vertrek 5 april.
15-daagse vliegreis Benidorm met volledige verzorging 460,—.
Vertrek 6 april.
15-daagse appartementsvliegreis Costa del Sol ƒ349,—.
Vertrek 2, 16 en 30 mei.
9-daagse appartementsvliegreis Benidorm 295,—.
Vertrek 27 april.
New Orleans Syncopators
The Millers
Martin Haak
Rudi Brink
Festival Jazz serie „Oude Jazz"
The Bix Beiderbecke serie
„Grootse Platen, Kleinste Prijzen"
Toen de uitnodiging van het festival
te Nancy binnenkwam, heeft de leiding
van Mickery besloten een einde te ma
ken aan een van de vele mystificaties
rond het project „Fairground”. Het heet
te dat de voorstelling werd uitgebracht
door het Concept Theatre uit Boston
USA naar een idee van Leonard Grehm.
Het Concept Theatre bestaat niet. „Fair
ground” is een werkstuk van Mickery
zelf met hulp van spelers van de People
I
5726
n
uitlaat.
Honda
SS50Z
KRUISWEG 47-49 HAARLEM TEL 023-320244
levering via
uw detaillist
COMMENTAAR: Zoals ook uit de
kwestie over de subsidie voor Perspekt
is gebleken, komt het ons voor dat
CRM en de adviserende instanties wei
nig inzicht hebben in wat nieuwe instel
lingen en groepen op theatergebied aan
het onderzoeken zijn. Ook al schrijven
Perspekt en Mickery uitvoerige nota’s en
is hun werk al neerdere jaren te vol
gen, in ambtelijke en adviserende krin
gen 'ijkt men bang te zijn voor nieuw
en andersoortig werk, dat niet in be
staande hokjes blijkt te passen. Dat
geldt in zekere mate ook ten opzichte
van het vormingstoneel, maar dan om
de politieke aspecten ervan.
Het zeven man tellende bestuur heeft
zich bereid verklaard de lopende zaken
tot en met mei af te wikkelen.
Uniska parket is zo gemaakt
dat u het makkelijk zelf kunt
leggen. Een royale kamer doet u
in één dag, met één hamer, één
zaag en één klosje. 2o verdient
j u rap honderden gul- *X
dens (plus staande CA-AT)
ovaties van familie
en vrienden). Bel ons 1
even, dan hoort u de N,
datum van de eerst- j
volgende parketleg- 1I
demonstratie-
avond.
Bestuur en leiding van Mickery heb
ben deze week op CRM wederom over;-
leg gepleegd, dat nog niet afgerond kon
worden. Mickery blijft bij de beleids
nota van 1973, maar het laten weten dat
over de door de Raad geadviseerde sub
sidie van 550.000 te praten is.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De vakgroep Toneel
van de Algemene Nederlandse Organisa
tie van Uitvoerende Kunstenaars (A-
NOUK) laat weinig heel van de discus
sienota toneelbestel van het ministerie
van CRM. In een commentaar noemt de
ANOUK de nota onaanvaardbaar omdat
deze strijdig is met de uitgangspunten
van het beleid van minister Van Doorn
in de toelichting op de CRM-begroting
voor 1975.
Wegens de afdeling toneel van de
Raad voor de Kunst heeft men inmid
dels laten weten de persoonlijke diskwa
lificaties over Ten Cate te betreuren,
temeer omdat ze niet met argumenten
gestaafd zijn. Overigens heeft de afde
ling toneel de minister laten weten dat
„beëindiging van de activiteiten van
Mickery een ontoelaatbaar verlies voor
het Nederlands theaterleven zou beteke
nen.”
Na moeizame onderhandeltngen lijkt
de subsidie voor Perspekt rond te zijn.
Nu Mickery nog. Het succes van de
eigen produktie „Fairground" en de eer
volle u'tnodiging van Nancy kunnen een
steun in de rug van Mickery betekenen
Heemstede: Heemsteedse Dreef 264,
Xkan tegen een
stootje. Weergaloze N.
wegligging, 4 versnellingenX
kickstarter, accu, voor- en
achtergeveerd. Extra:
afsluitbare helmhouder,
2 spiegels, 2 reflectoren
opzij van de voor-
vork’ oP9ebo9en
hééft’t
helemaal...*
Op de vraag of de Arnhemse Rijnbrug
van nu nog een rol gaat spelen in de
film, antwoordde Levine: „Er gaat teveel
verkeer over, maar ook daar zoeken we
wel een oplossing voor. We willen overi
gens het dagelijkse leven van de Arn
hemmers niet verstoren”.
Plannen voor de bouw van de decors
en de vooroorlogse Arnhemse huizen
worden uitgewerkt door Ted Hayworth.
I Verder zijn er nog nodig: Messer-
Show uil Londen, The Angels of Light
uit San Francisco en een aantal Neder
landers, o.a. een standwerker, een cellist
en
droeg als ondertitel „een studie in mani
pulatie” en hield zich bezig met een
eerste poging dingen uit onze directe
omgeving te vertalen in Theater.
Ritsaert ten Cate, artistiek directeur,
heeft meer plannen in deze richting en
schreef daarover in 1973 een beleidsnota.
Hij meent dat Mickery z’n functie in het
doorbreken van Je traditionele grenzen
van het theater niet moet beperken tot
het engageren van buitenlandse voor
stellingen. Mickery moet volgens hem
ook zelf gelegenheid scheppen en kansen
geven aan nieuwe ideeën. Het theater,
da bijna tien jaar bestaat, heeft in
totaal 236 verschillende voorstellingen
georganiseerd. In 48 gevallen was de
inbreng van Mickery essentieel. „Fair
ground” is daar het belangrijkste voor
beeld van. Het is een project dat in de
afgelopen veertien dagen elke avond uit
verkocht was. Het is overigens nog niet
afgelopen. De resultaten van „de studie
in manipulatie”” (er zijn uitvoerige
enquêtes gehouden) worden nog uitgege
ven.
(Van onze toneelredactie)
AMSTERDAM. Mickery is uitgeno
digd met een eigen produktie naar het
wereldtheaterfestival in Nancy te ko
men. Het is „Fairground”, waarbij het
publiek groepsgewijs in rollende tribu
nes wordt gezet om van verschillende
taferelen kennis te hemen. Het festival
in het Franse Nancy haalt nieuwe to
neelvormen van overal uit de wereld
bijeen. Dit jaar duurt het festival van 8
tot 19 mei. Ook het Werktheater uit
Amsterdam is uitgenodigd. De toneel
groep Sater wil ook gaan en heeft van
CRM al een toezegging voor een reissub-
sidie gekregen. Maar de groep wordt
niet formeel uitgenodigd; een definitief
besluit moet nog vallen.
nooit iets zag opvoeren. Ze heeft bij het
Instituut voor Onderzoek van het Ne
derlands Theater de kans gekregen in
nauwe samenwerking met regisseur Jo
han Greter en vier spelers een idee voor
een stuk uit te werken. Gisteren was het
resultaat te zien in het Univdrsiteitsthe-
ater.
Het stuk heet „Chris Verdrinkt”. Het
gaat ovet vier mensen die in een bepaal
de relatie tot de jonge Chris staan. Het
zijn een oudere vrouw Roos, pen jong
meisje Sabien, een eenzelvige jongeman
Jochem en een zakenman Maurice, op
wiens villa aan de Rivièra ze bijeen zijn.
Chris krijgen we niet te zien, wel zijn
Hierin werden maatschappelijke uit
gangspunten geformuleerd. Deze zijn in
de nota niet terug te vinden. De nota
koppelt het toneel los van de maat
schappelijke realiteit en verwijdert uit
het toneel zelfs die elementen die ver
wijzen naar een spanning tussen toneel
en maatschappij, om ten slotte het res
tant aan toneel te regelen in technische
zin. Die vormen van toneel die proberen
in te spelen op de hedendaagse samenle
ving. worden in de nota bevroren. Ge
zien het standpun dat de minister ten
aanzien van de kunst in de samenleving
inneemt, zou hij zich eigenlijk ogenblik
kelijk van deze door zijn ambtenaren
gemaakte nota dienen te distantiëren.
Als gesproken wordt over een pakket
van Voorzieningen voor „de bevolking”,
legt de nota niet uit wat daarmee be
doeld wordt, laat staan dat duidelijk
wordt gemaakt wat beoogd wordt met
„een rechtvaardige distributie” onder de
ze bevolking. De bevolking is volgens de
ANOUK in deze nota stilzwijgend ver
vangen door „toneelpubliek”, met een
zwaar accent op het publiek dat ge
vormd is door het aanbod van repertoi-
retoneel in het verleden.
Het ontstaan van vraag en aanbod van
toneel wordt buiten beschouwing gela
ten; hierdoor ontslaan de makers van de
nota zich van de plicht in te gaan op de
kwestie dat grote groepen van de bevol
king nog altijd geen deel nemen aan dit
spel van vraag en aanbod.
Het is geen toeval, dat deze nota met
het vormingstoneel geen raad weet. Het
vormingstoneel is, aldus de ANOUK, het
resultaat van een ontwikkeling die
voortvloeit uit de relatie toneel-maat-
schappij, die in deze nota wordt ont
kend. Omdat de ontwikkeling van het
toneel niet samenhangend wordt ge
schetst, kunnen er ook niet de juiste
conclusies aan worden verbonden. Dit is
schadelijk voor een analyse van het
functioneren van albe soorten toneel
binnen onze maatschappij-' Het toneel
wordt erdoor geïsoleerd en ontwikke
lingskansen in meer maatschappelijke
zin worden aan alle soorten toneel ont
houden.
Het is volgens de ANOUK duidelijk,
dat in de nota het brede repertoiretoneel
tot hoeksteen van het beleid wordt ge
maakt. Op tal van essentiële vragen gaat
de nota niet in.
LONDEN De Britse componist Sir
Arthur Bliss, sedert 1953 geëerd met de
titel „Master of the Queen’s Music”, is
op 83-jarige leeftijd overleden.
Bliss, die muziek doceerde aan de
California-universiteit, maakte in 1922
naam als componist van een symfonie.
Behalve symfonieën, concerten, ballet-
en operamuziek componeerde hij muziek
voor Britse en Amerikaanse films. Als
„Master of the Queen’s Music” stond hij
het hof ter beschikking voor het compo
neren van werken voor ceremoniële
aangelegenheden.
ARNHEM (ANP) Het dagelijks be-
I stuur van het Gelders Orkest is afgetre-
den. Het heeft hiertoe besloten omdat
I subsidieverleners van het orkest het niet
eens zijn met de plannen van het be
stuur een nieuwe directeur te benoemen.
Deze directeur zou moeten optreden
naast de algemene directeur. De benoe
ming van een tweede directeur is vol
gens het dagelijks bestuur nodig om uit
de al maanden lang slepende beleids-
moeilijkheden te komen. De nieuwe
functionaris zal onder meer moeten zor
gen voor de interne en externe contac
ten.
Sinds zijn aankomst in Nederland,
maandag, is Joseph Levinfe van alle
kanten medewerking toegezegd. Vijfhon
derd Leidse studenten willen voor de
film figureren. Zweefvliegers en para
chutisten hebben hun medewerking aan
geboden. Honderden Nederlandse acteurs
en actrices gaven telefonisch en schrif
telijk blijk van belangstelling voor een
rol in de film.
De NOS-televisie heeft voor Levine
films uit de archieven gehaald, die nog
nooit voor openbare vertoning vrijgege
ven zijn. Verder is de NOS van plan om
voor het televisiepubliek de hele pro
duktie van „Een brug te ver” te begelei
den met gedramatiseerde documentaires.
Tijdens een donderdagmiddag in een
Amsterdams hotel door Levine gegeven
persconferentie werd een stukje filmge
schiedenis gemaakt, toen vertegenwoor
digers van een Italiaanse en een Franse
filmmaatschappij zeiden nu al de rech
ten van de film te willen kopen, terwijl
het script nog niet eens klaar is. Levine
riep verrast uit: „Dat is nog nooit ge
beurd”.
Door dit alles zijn bij hem de laatste
twijfels weggenomen over de haalbaar
heid van zijn plannen. Er zijn nog vele
problemen maar: „We zullen ze stuk
voor stuk oplossen”.
Met co-producer Elmo Williams en
'art-director Ted Hayworth (die ook aan
„De langste dag” meewerkten) maakte
Levine dinsdag een helicoptervlucht van
drie uur boven de gebieden rond Arn
hem en Nijmegen. Door de hevige
sneeuwval moest de vlucht voortijdig
afgebroken worden, maar er waren al
voldoende foto’s van bruggen, rivieren
en stukken iandschap gemaakt om de
mogelijkheden voor het filmen op loka-
tjie te gaan bestuderen en te bekijken
wat er verder voor maatregelen geno
men moeten worden.
In totaal moeten in „Een brug te ver”
maar liefst 50 internationaal bekende
acteurs meespelen. In dit verband zijn
nog twee namen gevallen: Richard At
tenborough en Peter O’Toole. Binnen
jirie weken zal bekend zijn welke regis-
AMSTERDAM. Magda Berg is een
jonge vrouw, die al heel wat toneel
geschreven heeft maar daarvan nog
dromen bestaat. Elk van de vier figuren
geeft zichzelf in die droom bloot met
name wat betreft de verhouding tot
Chris. De andere figuren zijn in die
droom de projectie van angsten die de
relatie verstoren. Dij; dromendeel zit in
genieus in elkaar, misschien te ingenieus.
Niet dat alle dromen even spannend zijn
- met name die van de Jongeman Joch-
gem leek me onvoldoende uitgediept -
maar intrigerend bleef het wel. In de
slotscène blijkt wat we allang bevroed
den, namelijk dat Chris verdronken is.
De oudere vrouw blijkt zijn moeder te
zijn.
De dialoog is naar mijn gevoel wat
schraal en moet het van veelzeggende
stiltes en blikken hebben Ook de psy
chologie van deze vier mensen op zoek
naar genegenheid, die ze niet krijgen, is
aan de eenvoudige kant. Mapr de vorm
steekt verrassend in elkaar en biedt de
spelers voldoende kansen.
Een heel behoorlijk debuut dus. Het
beste var. de vier nieuwe schrijvers, die
dit seizoen een kans kregen bij het
Instituut van Johan Greter en het Cen
trum voor Nederlandse Dramaturgie. De
vorige drie stukken („Wind en wolken”,
„De val van de houtblazer” en ,,De
zwarte paus”) waren min of meer al
klaar, toen beroepskrachten er zich aan
gingen wijden. De methode van het
Instituut, zoals gebruikt met Magda
Berg en voorheen met o.a. Judith Herz
berg en Henk Bernlef, lijkt me een
betere. Regisseur én acteurs zijn er veel
meer bij betrokken en de schrijver- k
schrijfster heeft duidelijk méér aan de
praktijk kunnen toetsen.
Johan Greter neeft „Chris verdrinkt”
met grote zorg en smaak geregisseerd.
Fien Berghegge, Adrienne Kleyweg, Eli
as van Zanden en Ad van Gessel geven
gewetensvol spel te zien. De sobere aan
kleding en de costuums (van Marianne
de Jong) warén in fraaie blauwe en
witte tinten. De belichting van Johan
Vonk speelde een belangrijke rol. Het
stuk is vanavond, morgen en zondag nog
te zien. Het Universiteitstheater ligt aan
de Nieuwe Doelenstraat. De toegang is
gratis.
De vrees is gerechtvaardigd dat CRM
zich gaat verschuilen achter de omstan
digheid, dat de onlangs verschenen dis
cussienota toneelbestel van minister Van
Doorn nog lang niet afgehandeld is. Het
lijkt erop, dat CRM-abmtenaren de zaak
zoals die nu is willen bevriezen. Het is
normaal dat subsidiegevers toezien op c'e
bestede gelden. Maar dat wordt anders,
als ze air recht op toezicht gaan gebrui
ken om het artistieke beleid van de
gesubsidieerden te belemmeren.
badjas. We horen over hem dat 'hij voor
iedereen aardig is, maar kennelijk geen
keuze kan maken uit of verantwoorde
lijkheid kan dragen voor zijn vriend
schap voor de een of de ander. Kortom,
hij is een echte Vis. Vandaar dat het
stuk aan zee speelt.
Na een korte scène voor de kennisma
king, krijgen we een lang deel dat uit
schmidts, tanks, jeeps en vliegtuigen. Het
is de bedoeling origineel materiaal te ge
bruiken, geen afgedankte spullen van
eerder gemaakte oorlogsfilms.
Op de opmerking dat er niet meer aan
zweefvliegtuigen uit de tweede wereld
oorlog te komen is, reageerde Levine
kortweg: „Dan maken we er een paar.
Als we er één hebben, kunnen we er in
de film 1700 van maken”.
Op grond van de beleidsnota van Ten
Cate uit 1973 vroeg Mickery voor dit
seizoen een subsidie aan van 660.000.
enige drumbandleden. „Fairground” Dit bedrag lag veel hoger dan voorheen.
-omdat njet alleen de kosten van de
buitenlandse groepen sterk gestegen zijn,
maar ook omdat Mickery zelf méér wil
ondernemen. Niet met een eigen vast
gezelschap, maar door zelf experimen
ten te ondernemen of te stimuleren.
De subsidieaanvrage is zowel door de
Raad voor de Kunst afdeling Toneel als
de ambtenaren van CRM met enige
argwaan ontvangen. De Raad voor de
Kunst adviseerde de minister een subsi
die te verstrekken van 550.000. Boven
dien liet de Raad schriftelijk weten Ten
Cate als impresario hoog aan te slaan,
maar enigszins te twijfelen aan z’n ca
paciteiten van produktieleider.
Het bestuur van de stichting Mickery
heeft onmiddellijk tegen deze kwalifica
ties geprotesteerd bij de Raad en de
Minister. Mickery meent dat het zelf het
beleid moet bepalen en dat dit beleid
méér moet zijn dan het in stand houden
van een impresariaat. Mickery vindt
dat bet impresariaat en het simuleren
van eigen projecten een onverbrekelijk
geheel moeten zijn. Alles of niets.
seur voor de produktie aangetrokken
wordt.
Kathy Ryan, de weduwe van Corneli
us Ryan en Levine hebben in New York
al met prins Bernhard gesproken over
diens medewerking aan de film. Hier
over wilde Levine donderdag nog niets
zeggen, omdat er voor vrijdag een be
zoek aan paleis Soestdijk op het pro
gramma staat. Tijdens dit bezoek wor
den de besprekingen over de medewer
king van de prins aan de film afgerond.
Zo is het ook de bedoeling om de
landing van de paratroepen in beeld te
brengen. Daarvoor zijn geen duizenden
mensen nodig. „Overigens, wat er ook
maar op filmgebied uitgevonden is, van
cinemascoop tot quadrofonie, gebruiken
we voor „Een brug te ver”, aldus Levine.
Het gerucht, dat de rol van veldmaar
schalk Montgomery in de film gespeeld
zal worden door diens jongere broer,
werd donderdagmiddag door de filmpro
ducent ontzenuwd. „Al zou hij willen,
dan neem ik hem nog niet. Ik wil
Dustin Hoffman voor die rol”.
SS50Z