Vissers blokkeren Newhaven
Coalitie-regering verwacht onder Cao Ky
Geruchten over vrijwilligers
Flessen en stenen
voor invasie in Portugal
naar Sjelepin
Estel neemt
deel in Enraf-
Nonius
Koerden door sjah verraden
VN-officier op
Cyprus
doodgeschoten
r
p
achtergrond
SPAANSE HOOFDREDACTEUR NA MELDING GEARRESTEERD
EX-KGB-CHEF VANDAAG IN GLASGOW
Sjah naar Venezuela
Britse journalist
moet Ethiopië
verlaten
H
b
„HEILIGE MOEDER”
VERSTOOT ZOON
3
BINNEN- EN BUITENLAND
1975
WOENSDAG
2
APRIL
(Vervolg van pagina 1)
Mariniers
John Scali
leres
Uitreis-visum
zet”
jrker
Onder dwang
Marinebasis
oden
Briel
■illen
List
Akkoord
Geen tijd
unch
rand
Teleurgesteld
nring
:aïne
L*
hr
Amerikaanse druk op
president Thieu
ïd
=j I
De VS, aldus Scali gisteren tegen
(Van onze redacteur in Londen)
ALEXANDER SJELEPIN
nmei-
(Van onze speciale verslaggeefster)
maar
over
gegeven
i
-j 't
WASHINGTON. Het wachten in Washington is op de terugkeer deze
week van de chef van de Amerikaanse strijdkrachten, generaal Frederic
Weyand, die in opdracht van president Ford in Zuid-Vietnam een onder
zoek instelt. Aldus meldt onze redacteur in Washington, mr. H. L. Leffe-
laar.
SEVILLA Voor het eerst sinds
in 1966 de censuur op de pers of
ficieel werd „afgeschaft”, is in Span
je een hoofdredacteur achter de tra
lies gezet wegens de publikaties van
een bericht dat door de regering als
„staatsgevaarlijk” werd beschouwd.
In de afgelopen negen jaar zijn er
heel wat Spaanse hoofdredacteuren
met hoge boetes bestraft en werden
kranten en tijdschriften tijdelijk of
voorgoed gesloten, of zelfs gedwon
gen hun hoofdredacteur te ontslaan,
maar tot gevangenisstraffen was het
tot nu toe niet gekomen.
situatie in het Midden-Oosten wel
weer veranderd zijn.
jrker,
Desj
zijn
■adio-
voer-
andse
zijn
thou-
Deze nieuwe regering zou misschien
geleid worden door ex-president Cao Ky,
die als eerste taak zou hebben het leger
te reorganiseren en het nationale moreel
te herstellen. Radio-Hanoi eiste gisteren
opnieuw de afzetting van Thieu.
Op basis van déze politieke verande
ringen en op basis van het militaire
rapport van generaal Weyand zal het
Congres gevraagd worden een nog groter
bedrag dan de al voorgelegde 700 mil
joen gulden ter beschikking te stellen
van Saigon.
ONDANKS het optimisme over het
voortbestaan van de Koerdische be
de
op
Britse vissers die zich boos maken over
de import van goedkope vis uit landen
die niet zijn aangesloten bij de EEG, heb
ben gisteren de haven van Newhaven in
credi-
i Co-
het
hoe-
Sta-
NICOSIA (DPA). Een Canadese of
ficier van de VN-vredesmacht op Cy
prus is gisteren bij een vuurgevecht aan
de demarcatielijn in Nicosia doodgescho
ten.
jk
ï-
10
nster
1 het
itrum
rouw,
steert
van
f van
gele-
jende
atest-
e tijd
neen-
te
lu
fi
n
ds
ti
et
le
fi
rn
m
B-
a-
le
Engeland geblokkeerd. Hiervandaan va
ren veerboten op en neer naar Dieppe in
Frankrijk. Toeristen werden hierdoor ge-
dwonger langer in Engeland te blijven
Op 25 maart publiceerde hij een be
richt van een medewerker in Cadiz, dat
op de marinebasis Rota (die officieel
Spaans is maar in werkelijkheid wordt
gecontrolerd door de Amerikaanse mari
ne voor haar kernonderzeeërs) niet min
der dan 7000 „vrijwilligers” aangekomen
waren voor een „invasie” in Portugal.
Ten slotte nog een chronologisch over
zicht van de Zuidvietnamese provincies
die in de loop van dit jaar door
Voorlopige Revolutionaire Regering
de troepen van Saigon zijn veroverd:
n het
ussen
i met
g in
:htof-
zaten
sloten
atwa-
ia de
Eind-
mee,
l was
TOEN de Aryamehr terugkwam in
zijn woonplaats, had hij de eerste
dagen echter geen tijd voor zijn
„broeder Barzani”. Een Australisch
staatsbezoek ging vóór het inlichten
van de Koerden over de gevolgen van
het akkoord; dat is althans de Iraan-
se lezing voor het uitstellen van het
gesprek tussen de twee leiders.
Veel leverde het gesprek ten slotte
niet op. De sjah vertelde de Koerd
alleen maar dat hij drie mogelijkhe
den had: doorvechten, met zijn volk
als gast naar Iran komen, of amnes
tie vragen in Irak, maar dan kon hij
de sjah niet garanderen dat de
oude man niet opgehangen zou wór
den.
TEHERAN Generaal Moestafa Barzani, zijn zoons Idris en Mas-
soed, en de andere militaire en politieke leiders van wat eens een
vrij en autonoom Koerdistan in het noorden van Irak was, zijn on
dergebracht in een militair tentenkamp bij het plaatsje Nagadeh in
het westen van Iran. Het kamp wordt van buiten gecontroleerd door
Perzische militairen, maar binnen kunnen de Koerdische autoritei
ten en enkele Pesj Merga’s zich vrij bewegen.
journalisten, zijn van mening dat het
appel dat Waldheim maandag tot beide
partijen in het Vietnamese conflict
heeft gericht, onvoldoende is geweest.
Waldheim vroeg „de elkaar bestrijdende
partijen” al het nodige te. doen om „het
lijden van onschuldigen, ontheemden in
begrepen, te verlichten”.
Diplomatieke waarnemers nemen aan
dat Waldheid geen rechtstreeks appel
ten behoeve van de vluchtelingen tot
beide partijen heeft gericht om deze
twee mogendheden niet voor het hoofd
te stoten.
t gis-
lie hij I
verlies
j het
en en
:nten-
i, die
over
door
1. De
oog-
kun-
dure”
tot de
oog-
etdes-
arvan
?den-
vedu-
en in
ig ge-
uikte
tel in
her-
Briel
a het
•d. In
amse
ge-
ider- j
han-
Sand-
ehal- I
(aqua
ralste I
evuld
ering
,e in
aldus
Vanmorgen had de TUC-leiding een
list bedacht om hun omstreden gast voor
beschadiging te vrijwaren. Terwijl een
duistere limousine voor het vakbondsge-
bouw stil hield en een kale man uitstap
te die er typisch als een KGB’er uitzag,
verdween Sjelepin ongezien door een
zijdeur.
Het lokaas werd door het 600 man
Het Congres is na de val van de helft
van Zuid-Vietnam echter weinig geneigd
de financiering van een gedemoraliseerd
leger voort te zetten. Het is dan ook
zeer waarschijnlijk dat Vietnam nog
maar korte tijd op Amerikaanse hulp
kan rekenen.
dagen
iateri-
grote
zater-
■k uit,
aande
door
groot
In Teheran wordt vernomen dat
de drie landen Barzani zelfs gedreigd
zouden hebben met een gezamenlijk
militair optreden als hij de revolutie
niet onmiddellijk zou stoppen. Na
ontvangst van dit dreigement zouden
de Koerden dan ook besloten hebben
hun strijd te staken.
In Saigon wachtten gisteren grote
aantallen buitenlanders voor de paspoor
tenkantoren om een uitreisvisum aan te
vragen.
Het lijk van de Canadees, de tiende
VN-militair die na de Turkse invasie in
juli van het vorig jaar op Cyprus het
leven liet, werd pas uren na het vuurge
vecht op het balkon van een hotel
gevonden
CARACAS (AFP). De sjah van
Iran brengt zondag een bezoek van vijf
dagen aan Venezuela. Hij wil de banden
tussen -de twee olieproducerende landen
verstevigen.
OP 18 MAART echter besloot het
politburo van de KDP de strijd plot
seling te staken. Er was iets vrese
lijks voorgevallen. Er waren krachten
aan het werk geweest waartegen no
toire bergstrijders als de Koerden
zelfs niet opkonden.
ADDIS ABEBA (Reuter). De Ethi
opische autoriteiten hebben gisteren de
correspondent van Reuter, de 33-jarige
Bernd Debusmann, bevel gegeven het
land vandaag te verlaten.
Debusmann was door de politie gister
middag voor zijn kantoor aangehouden
en daam; verhoord over een bericht dat
hij maandag had verzonden. Daarin
meldde hij dat vijf Ethiopische officieren
na een proces voor de krijgsraad in
Eritrea waren terechtgesteld.
Sjah bleef hij echter toch in de
Iraanse hoofdstad, omdat hij het
staatshoofd van Iran beslist moest
spreken over een aantal zaken. Groot
was de ontsteltenis onder de Koerden
toen op 6 maart het akkoord tussen
Iran en Irak openbaar werd gemaakt.
De VS hebben via hun ambassadeur
bij de volkenorganisatie, John Scali, se-
cretaris-generaal Waldheim van de Ver
enigde Naties verzocftit een beroep op alle
partijen in het Vietnamese conflict te
doen om de massale evacuatie van
vluchtelingen in Zuid-Vietnam onge
stoord te laten verlopen, zo meldt het
Franse persbureau AFP.
In het buitenland is een begin ge
maakt met het organiseren van een
grootscheepse hulpactie voor de vluchte
lingen in Zuid-Vietnam.
Het Internationale Comité van het
Rode Kruis in Genève maakte gisteren
bekend dat het hiermee bezig is.
Een Franse officiële woordvoerder
verklaarde dat Frankrijk humanitaire
hulpverleningsmaatregelen bestudeert,
die op last van president Giscard d’Es-
taing met spoed gerealiseerd dienen te
worden.
- A-
De mariniers „zullen niet aan land
gaan”, maar belast worden met de be
scherming van de vluchtelingen en „het
ordelijk verloop van de evacuatie”. Het
afgelopen weekend kwamen zeker 25
mensen om toen Zuidvietnamese militai
ren zich schietend en vechtend een weg
baanden naar een Amerikaans schip dat
de burgers uit Da Nang had moeten
evacueren. De twee transportschepen
zullen evenals vier al ingeschakelde
vrachtschepen worden benut bij de eva
cuatie.
Het persbureau van het Zuid Vietname
se Be vrij dings front heeft bekendgemaakt
dat de Zuidvietnamese brigade-geueraal
Nguyen Van Diem van de troepen van
Saigon om het leven is gekomen terwijl
hij per helikopter van Hoeé naar Da
Nang vloog. De helikopter werd ten
zuiden van Hoeé neergeschoten.
Die geheimzinnige troepen zouden de
mislukte rechtse staatsgreep van 11
LONDEN. De Russische vak
bondsleider Alexander Sjelepin is bij
zijn bezoek aan Engeland met stenen,
melkflessen en scheldwoorden ontvan
gen. Aan de komst van de „vakbonds
man” waren weken van heftige discussie
in de pers voorafgegaan. Ten slotte ver
scheen de vroegere baas van de Russi
sche geheime dienst, de KGB, als een
dief in de nacht onverwacht maandag
avond op het vliegveld Heathrow.
In een verklaring zegt de moeder van
Maharaj Ji, die bij zijn volgelingen be
kend staat als de „volmaakte meester”,
dat haar zoon niet langer recht heeft op
deze titel en per vandaag is afgezet als
geestelijk leidsman over de missie van
het goddelijk licht.
Zijn moeder, die de titel Shri Mataji
(heilige moeder) voert, zegt dat haar
zoon op instigatie van „enkele verdorven
elementen in de Amerikaanse missie van
het goddelijk licht zich bij herhaling
tegen mijn wil heeft gekeerd door het
aanvaarden van een verachtelijke en
niet-geestelijke levenswijze.”
De Verenigde Staten
amfibie-transportschepen
Vietnam gestuurd met
Zowel de Spaanse regering als de
Amerikaanse ambassade in Madrid spra
ken het bericht in de Correo de Andalu-
cla heftig tegen. In een officiële nota
van het ministerie van voorlichting werd
bovendien met een proces tegen de
krant gedreigd.
Phuoc Long, 7 januari,
Darlac, 13 maart,
Kontoem,16 maart,
Pleikoe, 16 maart,
Phoe Bon, 18 maart,
Binh Long, 18 maart,
Kwang Tri, 19 maart,
Kwang Doec, 22 maart,
Kwang Tin, 24 maart,
Kwang Ngai, 24 maart,
Thua Thien, 25 maart,
Lam Dong, 28 maart,
Kwang Nam, 30 maart,
Binh Dinh, 31 maart,
Khajih Hoa, 1 april.
Volgens speculaties van politieke
waarnemers in Washington zal de Ame
rikaanse regering besluiten tot pressie op
president Thieu om af te treden ten
behoeve van een coalitieregering waarin
ook vertegenwoordigers van de oppositie
zijn opgenomen.
Vóór en na het Iraaks-Iraanse ak
koord in Algiers zijn ze buiten alle
informatie gehouden, en op geen en
kel punt betrokken geweest bij het
overleg. Toen ze met hun neus op de
feiten werden gedrukt, kregen ze bo
vendien geen enkele garantie voor
hun eigen bestaan.
Naar nu wordt vernomen, was ge
neraal Barzani vermomd in wes
terse kleding in de eerste prille
dagen van maart al in Teheran voor
een routinebezoek, om zaken betref
fende de voortzetting van de Koerdi
sche revolutie met de hulp van de
sjah te bespreken. De Aryamehr had
echter geen tijd voor de 72-jarige
generaal, en op 3 maart vertrok hij
naar Algiers om de OPEC-conferentie
bij te wonen.
Barzani had er geen idee van dat
de sjah in Algiers met beider aarts
vijand Saddam Hoessein el-Takriti,
vice-pesident van Irak, zou praten
en over zijn lot zou beslissen.Tijdens
de afwezigheid van Mohammed Reza
tellende publiek flink onder handen ge
nomen. Kreten als: „Sieg Heil” en „Vuile
moordenaar” schoten door de lucht, ter
wijl een melkfles tegen de zwarte auto
sloeg en een steen door de lucht vloog.
Vandaag is Sjelepin, naar men ver
moedt, in Glasgow en men verwacht
bovendien dat hij dan meteen naar huis
zal vliegen in zijn zwaar bewaakte Toe-
polev-machine.
Daarop beging hoofdredacteur Villa-
gran de „doodzonde” om weliswaar de
officiële ontkenning af te drukken, maar
met het commentaar dat hij dit onder
dwang deed en nog altijd ernstige twij
fels heeft of de „troepenbewegingen” op
de basis Rota niet toch iets met de
situatie in Portugal te maken hadden.
Dit was de druppel die de emmer deed
overlopen, en de hoofdredacteur werd
op bevel van de speciale politieke recht
bank van Madrid, het Tribunaal voor
Verwacht wordt, aldus Enraf-Nonius,
dat nog deze maand Hoogovens IJmui-
den voor 5 pet zal deelnemen in het
aandelenkapitaal van Enraf-Nonius en
wel tegen een koers van 450 pet (ƒ225
per aandeel van 50). Met deze deelne
ming is een bedrag van ca. 1,3 mln
gemoeid.
Verder is voorzien in de mogelijkheid,
dat deze deelneming in de komende
jaren zal uitgroeien tot 20 pet, waardoor
Estel dan naast de beide andere grootste
aandeelhouders Akzo en DSM ook voor
20 pet zou deelnemen in het aandelen
kapitaal van de Delftse onderneming.
Ook bij deze nieuwe samenwerking zal
Estel kennis en nieuwe ontwikkelingen
op het gebied van de instrumentenbouw
ter beschikking van Enraf-Nonius stel
len ter uitwerking en commercialisering.
Hierbij wordt speciaal gedacht aan ont
wikkelingen, die in de researchafdelin
gen van Estel plaatsvinden op het gebied
van meetapparatuur voor de ijzer- en
staalindustrie.
Openbare Orde, gevangen gezet. De
hoofdredacteur kan volgens deskundigen
een gevangenisstraf krijgen die kan op
lopen tot zes jaar.
Overigens wordt door goedingelichte
bronnen in Madrid verzekerd dat op de
basis Rota geen bijzondere troepenver
plaatsingen plaatsvinden. De Spaanse re
gering zou bovendien op dit moment
zeker geen toestemming geven voor te
gen het bewind in Lissabon gerichte
activiteiten.
DELFT (ANP) Besprekingen tus
sen Estel NV (Hoesch-Hoogovens) en
Enraf-Nonius hebben ertoe geleid, dat
Hoogovens IJmuiden BV voor het Estel-
concern zal deelnemen in het aandelen
kapitaal van de Nederlandsche Instru
mentenfabrieken Enraf-Nonius In Delft.
Zij hebben hun wapens, kogelrie-
men en dolken, die eens hun trots
waren, moeten afleggen. Volgens
Koerdische kringen in de hoofdstad
van Iran, is nog steeds niet beslist
over het lot van Barzani en de zijnen.
Aangenomen kan worden dat hij, net
als de 300.000 Koerdische mannen,
vrouwen en kinderen die uit Irak
gevlucht zijn, de gast zal zijn van de
Aryamehr („Het Licht der Ariërs”),
de meest gebruikte titel hier voor de
sjah.
Hoofdredacteur Federico Villagran
van Sevilla’s plaatselijke dagblad „Cor
reo de Andalucia”, die in de nacht van
31 maart door de politieke politie gear
resteerd en op 1 april naar de provincia
le gevangenis overgebracht werd, had
het in de ogen van het Franco-regime
ook wel erg bont gemaakt.
weging zijn de Koerden diep teleur
gesteld over de houding van de Per
zen tijdens de beslissing over hun
toekomst.
Sjelepin is in Engeland op uitnodiging
van het Britse overkoepelende vakver
bond, de TUC. Meteen nadat de plannen
voor zijn bezoek bekend waren, kwamen
er protesten, met name van de zijde van
de grote gemeenschap van Oekraïners,
en van joden met familie in de Sovjet
unie. Sjelepin was als KGB-chef onder
meer direct verantwoordelijk voor de
moord op de leider van de Oekraïners,
Stephan Bandera.
Hij werd in München doodgeschoten.
Toen Sjelepin afgelopen januari in de
Bondsrepubliek was, probeerde de wedu
we van Bandera een arrestatiebevel te
gen de Rus te laten uitvaardigen. Het
hoge gerechtshof moest eraan te pas
komen om dit te verhinderen.
TUC-leider Len Murray en de com-
munistisch-gezin.de Britse vakbondsleider
die Sjelepin ontvingen, en eergisteravond
met hem dineerden in de Russische
ambassade, zullen met deze manoeuvre
weinig sympathie verwerven.
Heit hoofdkwartier van de TUC is al
weken buitengewoon nors tegen de pers
zodra het over het bezoek van de Rus
gaat. Murray is in een woede-aanval
uitgebarsten en heeft de journalisten
van een hetze beschuldigd. En dat ter
wijl zowel minister van Binnenlandse
Zaken Jenkins die het visum moest
verlenen als premier Wilson zijn ab
soluut gebrek aan enthousiasme over de
komst van de KGB-man niet onder
stoelen of banken heeft gestoken.
In het kamp bij Nagadeh hebben
de Koerdische militairen en politici
gisteren een grote vergadering gehou
den, bijgewoond door zo’n honderd
man. Zij hebben de toekomst van
hun revolutie besproken. Voorlopig
wordt afgezien van het gebruik van
militaire middelen om het doel van
de revolutie: autonomie binnen een
democratisch Irak, te bereiken. De
Koerdische Democratische Partij
(KDP) is overeind gebleven en zal
versterkt worden.
NEW DELHI (AP). Maharaj Ji, de
17-jarige Indiase religieuze leider die
momenteel, gehuwd met een Ameri
kaanse, in de Verenigde Staten woont is
gisteren door zijn moeder verstoten om
dat deze hem niet langer als een „man
des geestes” maar als een „playboy”
beschouwt.
dan ze van plan waren. De vissers drei
gen in de loop van de week alle havens
langs de Engelse zuidwest kust te zullen
blokkeren.
Want van 15 tot 17 maart werkten
de ministers van Buitenlandse Zaken
van Algerije, Irak en Iran de details
van het akkoord van 6 maart verder
uit. Iran en Irak besloten een geza
menlijke grensbewaking in te stellen.
Ze zouden elkaar op de hoogte hou
den van Koerdische bewegingen op
hun grondgebied, en deze zelfs neer
slaan. Per speciale koerier werd Bar
zani na afloop van de ministersverga-
dering op de hoogte gebracht van de
beslissing.
Aan de boodschap was echter een
nog veel belangrijker en voor de
Koerden waarschijnlijk beslissende
mededeling gehecht: Turkije zou,
hoewel niet betrokken bij het ak
koord van Algiers, ook bereid zijn
mee te doen om aan zijn grens de
Koerdische rebellie neer te saan.
hebben twee
naar Zuid-
zevenhonderd
Amerikaanse mariniers die moeten assis
teren bij de evacuatie van burgervluch
telingen, zo heeft het Amerikaanse mi
nisterie van defensie dinsdag bekendge
maakt.
maart in Portugal alsnog dunnetjes gaan
overdoen.
Ditmaal had de Spaanse regering goe
de redenen om woedend te worden
over een politiek bericht, want weinige
uren tevoren had de militaire bevelheb
ber van Oporto al verzekerd dat zich in
Spanje een fascistisch „bevrijdingsleger
voor Portugal” bevond; die twee be
schuldigingen samen konden de toch al
gespannen verhouding met Lissabon nog
verder verlechteren.
De Spaanse regering heeft sinds de
Portugese, revolutie keer op keer verze
kerd dat zij het nieuwe regime in Por
tugal volledig erkent, en daarmee de
„traditionele vriendschapsbanden tussen
beide landen” wil aanhouden. Tot nu toe
wijst alles erop dat Madrid zijn uiterste
best doet niet in botsing te komen met
de nieuwe democratie in Portugal.
Op de avond van de 12e keerde Bar
zani terug in zijn hoofdkwartier in
Koerdistan. Hij en het voltallige cen
trale comité van de KDP besloten
door te vechten. Tot grote vreugde
van de Koerden behaalden de Pesj
Merga’s in de eerste week na het
akkoord, toen de Irakezen een gewel
dig offensief inzetten en de Iraanse
militaire steun was teruggetrokken,
behoorlijke successen. Men dacht
het zeker nog een jaar zonder steun
van buitenaf tegen Irak te kunnen
volhouden. Tegen die tijd zou de
