Kissinger over strijd in Indochina:
Gevechten in Laos
Strauss wint opnieuw
van Brandt
India wacht op nieuwe heilige
Abortusvoorstel
KNMG niet
aanvaard
Militairen zuilen Portugese
stembureaus bewaken
achtergrond
J
IN TOTAAL HONDERDVIJFTIG DODEN
fesS
„Varkensstal” sloeg niet op Duitsland
ZATERDAG
1 9
APRIL
1975
3
BINNFN- EN BUITENLAND
i
li
I
11
-
'M;
-
tie
de
de
rie
sen
ent
Jeg
s-
ide
ifie
am
cht
aog
op
de
ien,
sld.
een
ag
ian
lag.
jes
•ot-
ze
ing
rit
len
ige
lad
len
de
het
nk
cht
ran
□e-
aet
eg-
ide
tie
k”
de
er-
net
len
ida
.ns,
Ber
sn
aar
na
ard
lak
:ht-
,et-
een
oor
in
De
al
ers
Hy
id-
ng-
cen
lan
an.
an
um
de
ge
sen
ÏTS.
an
WASHINGTON (DPA, UPI, AP, AFP) Het uitbreken van nieuwe
gevechten in Laos toont aan dat de val van Cambodja en de penibele situa
tie van Saigon ernstige gevolgen heeft voor „de politieke constellatie van
heel Indo-China” (de zgn. „domino-theorie”), zo verklaarde de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger gisteren voor de
commissie voor internationale betrekkingen van het Huis van Afgevaar
digden. Noord-Vietnam heeft volgens hem voortdurend de overeenkomst
in Laos geschonden en zijn troepen niet uit Laos teruggetrokken. Volgens
de „domino-theorie” valt heel Indo-China als er één land in dat gebied valt.
Schuldigen
Ill
(Van onze speciale verslaggever)
NEW DELHI India bevindt zich in een crisis, daarover is iederr
een het eens. Achtentwintig jaar na de onafhankelijkheid zijn er een
voedselcrisis, een energiecrisis, een economische crisis en een poli
tieke crisis, en aan deze trieste lijst wordt door velen ook nog toe
gevoegd: een mentaliteitscrisis. De agrarische en industriële produk-
tie vertonen nauwelijks enige vooruitgang en de enige produktie-
curve die voortdurend blijft stijgen, is die van de bevolking. De re
gering van Indira Gandhi ziet zich voor ontzaglijke moeilijkheden
geplaatst.
Zelfbeheersing
2O-
A
fc?
1
r
H
iiini
iÜ:
h:
i
iiii
HHHi
SF
Wankel bestand
Ï;S
in Beiroet
(Van onze redakteur in Beiroet)
Nu het geld voor de gigantische
Mb
Het bestuur van de Christelijk Sociale
Unie (CSU)> de Beierse zusterpartij van
de CDU> heeft zich op een vergadering
uitgesproken ten gunste van een kandi
datuur voor het bondskanselierschap van
CSU-voorzitter Franz-Josef Strauss. Een
besluit om hem kandidaat te stellen zal
echter pas worden genomen na overleg
met de CDU-leiding, zo verklaarde de
secretaris-generaal van de CSU Gerold
Tandler tegen het blad „Die Welt”.
Anderen stelden, dat de toetsing van
het medisch handelen niet moet beginnen
bij een zo emotioneel beladen onderdeel
als de abortus.
Kissinger zei ook dat hij „aannemelij
ke rapporten” heeft gezien over execu
ties van Zuidvietnamese functionarissen
en de door de VRR veroverde gebieden.
„Wij verwachten dat de communisten
zullen proberen alle mogelijke tegen
standers uit de weg te ruimen”. Blijkens
de rapporten zijn er „heel wat meer dan
(Van onze redacteur in Bonn, Jan
Kuiper)
Kissinger pleitte voor de commissie
opnieuw voor extra militaire hulp voor
F
Zuidvietnamese genie-troepen blazen een
Vietcong-mijn op in Phoe Lam, een bui
tenwijk van Saigon. Vietcong-soldaten
hadden mijnen gelegd tijdens een nach
telijke aanval gisteren op een radiosta
tion (op de achtergrond zichtbaar). Tij
dens de aanval werd één burger gedood
en raakten negen gewond.
LISSABON (Reuter). Militairen en
politle-agenten zullen komende vrijdag
de stemlokalen bewaken om een ordelijk
verloop van de verkiezingen te waarbor-
mannen zich niet meer konden con
centreren op belangrijker zaken.
r-‘'
in
ol-
ge-
ale
en
US
zan
an,
en
in-
te
lid
‘ge-
an-
an-
idat
van
zijn
in
jur
iwe
nd,
ko-
zan
De
ad-
de
De
su-
jke
H
em
eld
je-
om
ilot
18
de
en.
n”
iog
Mahatma Gandhi, de grondlegger
van India, was de apostel van ge
weldloosheid, geduld, liefde en opoffe
ring; zijn naam ligt nu nog op ieders
lippen. Maar hij is kort na de onaf
hankelijkheid vermoord. En nu wacht
India gelaten op een nieuwe heilige.
Strauss had op aswoensdag in de Ni-
belungenhalle in Passau letterlijk ge
zegd: „De eigen politieke prestatie wordt
in het bewustzijn van meerdere kiezers-
g roep en indrukwekkend aangevuld door
het eclatante falen van hen, die er op uit
trokken om Duitsland te hervormen, en
een varkensstal zonder weerga hebben
aangericht”. Brandts advocaat meende
dat met een kort geding de zaak wat al
te eenvoudig was afgehandeld en eiste
een civiel proces.
een tiental” executies geweest. Hij gaf
geen bijzonderheden. De berichten zou
den door de Amerikaanse ambassade in
Saigon zijn opgetekend uit de mond van
vluchtelingen.
In de huidige situatie zou men van
een jonge natie kunnen verwachten
dat de bevolking de handen in elkaar
slaat om met vereende krachten aan
een nieuw leven te bouwen. Maar in
India is hiervan geen sprake. Mede
door overbevolking en armoede is er
een sfeer ontstaan waarbij elke daad
geïnspireerd wordt door direct eigen
belang en men zijn belangstelling
niet eens meer uitstrekt tot de directe
omgeving, Iaat staan de natie.
Commando-eenheden van de VRR heb
ben gisteren een aanval gedaan op een
belangrijke Zuidvietnamees verbindings-
centrum op 8 km van het centrum van
Saigon. Zij zouden echter verdreven zijn
voor er schade kon worden aangericht.
Een andere eenheid van de VRR zou
vergeefs gepoogd hebben de Zuidvietna
mese legerbasis Long Binh op 22 km ten
noordoosten van Saigon binnen te drin
gen.
BEIROET. Terwijl Palestijnse com
mando’s en Fraiangisten zich strikt hou
den aan de wapenstilstandsovereen-
komst, vinden er nog steeds schietpartij
en en bomexplosies plaats in de ver
schillende wijken van Beiroet. Op de
eerste dag van het bestand gisteren
werden vijftien personen gedood en een
twintigtal gewond door acties van sluip
schutters.
gen. De veiligheidsdienst van het Portu
gese leger waarschuwde gisteren na
drukkelijk voor pogingen de verkiezin
gen te verstoren of onmogelijk te ma
ken. In de bekendmaking werd erop
gewezen dat het verstoren van de ver
kiezing strafbaar is.
“I
in socialistische richting.” Deze aanval is
kennelijk gericht op de socialisten en op
de centrumlinkse PPD.
Na de overgangsperiode van drie a
vijf jaar zal het voor het leger duidelijk
zijn welke partijen het volk dienen en
welke socialistische woorden gebruiken
om het volk te bedreigen, aldus luite
nant Correia. Hij bestreed dat er in
Portugal sprake zou zijn van beperkin
gen van de persvrijheid. „Er is geen
enkele vorm van censuur, er is eerder
een buitensporige vrijheid voor bepaalde
nieuwsmedia, zowel binnenlandse als
buitenlandse”. Hij viel ook uit naar het
weekblad Expresso, dat volgens hem het
revolutionaire proces en de verlichting
van het volk dwarsboomt. Hoofdredac
teur van Expresso is Fransico Balsemao,
een van de leiders Van de PPD.
In regeringskringen hoort men
nogal eens dat het voedseltekort de
basis is van alle andere problemen.
En daar de voetselproduktie afhanke
lijk is van gunstige regens, kan men
pech en geluk hebben.
-ï
.‘i
De
leden
strijd
Noordvietnamese troepen die oprukken
naar de belangrijke Zuidvietnamese
luchtmachtbasis Bien Hoa.
„Domino-theorie gaat nu
Saigon om een „beheerst eind van de
gevechten” mogelijk te maken, waarbij
Zuid-Vietnam „tenminste enige elemen
ten van zelfbeschikking overhoudt”.
Zonder extra hulp zal Saigon uiterlijk
eind mei zonder munitie zitten. Hij
meende dat Saigon „een grote bereidheid
tot soepele onderhandelingen” heeft.
Hij keerde zich tegen beweringen dat
de Verenigde Staten opzettelijk de eva
cuatie van Amerikanen uit Zuid-Viet-
nam zouden vertragen. Maar er moet
een tempo worden aangehouden dat
geen paniek veroorzaakt in Saigon, aldus
Kissinger. De Verenigde Staten zullen
pas „in uiterste noodzaak” troepen in
schakelen voor de evacuatie, zo zegde
hij toe.
De Amerikaanse ambassade in Saigon
is gisteren begonnen met het opstellen
van een nieuw program voor de evacua
tie uit de Zuidvietnamese hoofdstad van
de naar schatting 3.000 Amerikanen,
wier aanwezigheid in Zuid-Vietnam niet
direct noodzakelijk meer is. Op de am
bassade is men ook begonnen met het
verbranden van de papieren die „niet
echt van belang meer zijn”.
volk zijn zaken zelf kan regelen.
Deze eis werd gesteld tijdens een
rede van de eerste plaatsvervangende
Chinese minister-president Teng Hsiao
Ping aan een banket ter ere van
de Noordkoreaanse partijleider Kim
II Soeng, die vlak voor het banket
door de Chinese partijleider Mao Tse
Toeng ontvangen was.
Teng Hsiao Ping wenste het even
eens voor het banket uitgenodigde
Cambodjaanse staatshoofd prins Siha-
noek geluk met de „bevrijding van
Pnom Penh” en vestigde verder de
aandacht op „de grote overwinningen
van het heldhaftige Zuidvietnamese
volk”.
Kim 11 Soeng uitte de waarschu
wing, dat zijn land niet werkeloos
zou toezien als er in Zuid-Korea
revolutie uit zou breken.
U”
ge
du
lde,
sen
zan
is
jn-
BONN. Een rechtbank in Bonn
heeft gisteren het besluit bekrachtigd
van een Bonner rechter, die de vroegere
kanselier Willy Brandt had verboden om
te beweren dat de leider van de Beierse
CSU> Frans Josef Strauss, de Bondsrepu
bliek ,>een varkensstal” had genoemd. De
rechter had tijdens een kort geding, dat
Strauss tegen Brandt had aangespannen,
vastgelegd dat Brandt een boete van een
half miljoen mark of een gevangenis
straf van maximaal een half jaar zou
kunnen krijgen, indien hij opnieuw zou
beweren dat de Beierse politicus de
Bondsrepubliek had beledigd.
i
Ss
van andere religieuze groeperingen.
En qua landschap, cultuur en wel
vaart zijn de verschillen tussen de
deelstaten enorm. Het is de gemeen
schappelijke af keer geweest van de
vreemde overheersing, die al deze
mensen met vaak tegengestelde be
langen en belangstellingen heeft we
ten te verenigen.
De honderden miljoenen hebben
gefeest op die zomerdag in augustus
1947; de Engelsen waren verdreven
en de nieuwe staat was geboren. De
Congrespartij kwam aan de macht.
Pandit Nehroe en zijn dochter Indira
Gandhi hebben als eerste-minister de
partij sindsdien onafgebroken aan de
macht gehouden. Maar de vooruit
gang is veel geringer gebleken dan
toen verwacht was; de crisis wordt nu
algemeen erkend en iedereen zoekt
naar de schuldige.
Maar een groot aantal afgevaardigden
was het eens met de minderheid van het
hoofdbestuur, dat de voorgestelde proce
dure een niet voldoende gemotiveerde
stap terug betekent in de tot nu toe
relatief gunstig verlopen liberalisering
van de abortus-hulpverlening.
In de directe omgeving van het Ne
derlandse perscentrum waagden enkele
bewoners zich voorzichtig weer op straat
De Portugese regering heeft gisteren
maatregelen afgekondigd die het kraken
van leegstaande huizen moeten tegen
gaan. Ook werd meegedeeld dat geen
land-bezettingen door landarbeiders en
pachters meer geduld zullen worden. De
landhervorming moet gedisciplineerd
verlopen, zo is bepaald. Grootgrondbezit
ters, waarvan de grond in aanmerking
komt voor onteigening, dienen op straffe
van hoge boetes hun grond en vee in
goede staat te houden tot het ogenblik
van de eigendomsoverdracht. Verkopen
en pacht-contracten die strijdig zijn met
de aangekondigde landhervorming wor
den bij voorbaat nietig verklaard. De
revolutionaire raad heeft gisteren bego
ten tot verhoging van het minimum
loon. dat op het ogenblik 3.300 escudo’s
(ruim 330 gulden) per maand bedraagt.
-t--t-
KNMG-voorzitter dr. J. Boelen con
stateerde aan het eind van een uren
durende discussie, dat het niet mogelijk
was daaruit iets te distilleren wat aan
ieders gevoelens zou beantwoorden en
dat het daarom niet verstandig zou zijn,
nu al een besluit te nemen over het
voorstel.
De waarschuwing is waarschijnlijk
een reactie op geruchten dat links-ex-
tremisten met geweld de verkiezingen
onmogelijk zouden willen maken. Som
mige groepen zouden hun aanhangers
hebben opgeroepen vroeg te gaan stem
men en vervolgens de overige kiezers te
intimideren en incidenten uit te lokken.
Daarmee zouden ze de autoriteiten wil
len brengen tot het aflasten of uitstellen
van de verkiezingen.
De Europese unie van Christen-demo-
craten wil een waarnemersdelegatie
naar Portugal sturen voor de verkiezin
gen. De unie roept de Portugese autori
teiten op er voor te zorgen dat „alle
democratische krachten kunnen deelne
men aan de verkiezingen en dat alle
burgers hun democratische grondrechten
kunnen uitoefenen.”
Een van de leden van de Militaire
Revolutionaire Raad, luitenant Ramiro
Correia, zei in een interview met het
persbureau ANI dat de verkiezingscam
pagne „een onbeschrijflijke verwarring”
onder het Portugese volk teweeg brengt
dat pas 11 maanden geleden voor het eerts
over politieke partijen hoorde. Hij meende
dat sommige partijen „het Portugese
proces niet hebben begrepen, hoewel ze
socialistische woorden gebruiken, terwijl
anderen zich min of meer bedekt verzet
ten tegen de ontwikkeling van het land
UTRECHT (ANP). De algemene le
denvergadering van de Koninklijke Ne
derlandse Maatschappij tot Bevordering
der Geneeskunst is gisteravond in
Utrecht niet toegekomen aan een stem
ming over de door de meerderheid van
het hoofdbestuur voorgestelde aanvulling
van de richtlijnen inzake abortus provo-
catus.
De regering zelf laat ook geen
moment voorbijgaan om de bevolking
hiervan te doordringen, waarschijn
lijk om ze aan te sporen tot grotere
vaderlandsliefde. Want behalve met
de mond wordt de vaderlandsliefde
zelden bedreven. De tienduizenden
wetenschappers die India de afgelo
pen jaren hebben verlaten, leveren
hiervan een trieste getuigenis.
De criminaliteit heeft een waanzin
nige vlucht genomen in steden zowel
als dorpen. Naast de tientallen, „ge
wone” moorden per dag wordt het
land regelmatig opgeschrikt door
aanslagen op ministers en hoge amb
tenaren. Geweldloosheid lijkt ver
dwenen te zijn, evenals die andere
typische Indiase eigenschap, zelfbe
heersing.
De yogascholen mogen er zijn voor
enkele intellectuelen die in hun vrije
tijd één met God willen worden,
maar de gewone man heeft de con
trole over zichzelf al dikwijls verlo
ren, getuige de strijdtaferelen bij het
bestijgen van een bus of het kopen
van postzegels.
werken”
Bij alle rampspoedige verhalen over
crisis echter blijft de voortreffelijk
heid van India, de Indiërs en de
Indiase cultuur hier een algemeen
erkend feit.
Winkeliers van levensmiddelenzaken de
den de stalen rolluiken maar half
open. Brood en vlees zijn haast niet meer
te krijgen. Het huis- en straatvuil van
zes dagen verspreidt een weeë stank. Het
telefoon- en telegraafverkeer ligt volle
dig in de knoop. Het bedienend perso
neel durft niet naar het werk te komen
of is overspannen.
irrigratieprojecten, waarbij onder an
dere het smeltwater van de Himalaja
in kanalen zal worden geleid, nog
ontbreekt, zijn de regengoden dus de
hoofdschuldigen.
Dan hebben de Engelsen het zwaar
te verduren. Men geeft ze de schuld
van alle ellende. Ze hebben de in
heemse dorpsindustrie verwoest; ze
hebben de interne tegenstellingen op
zettelijk in stand gehouden; ze heb
ben de bevolking dom en met een
minderwaardigheidscomplex achter
gelaten. Is het te verwonderen, pleegt
men dan pathetisch te vragen, dat we
op zulke puinhopen niet een-twee-
drie een paradijs kunnen bouwen?
De oppositie wijdt de crisis van
zelfsprekend aan het falende bestuur
van de regering. Dezer dagen zijn alle
oppositiepartijen, rechts en links, zich
broedelijk aan het verenigen onder
het vaandel van Jayaprakash Naray
an, een 73-jarige advocaat uit Bihar.
Deze oud-vrijheidsstrijder en boezem
vriend van Mahatma Gandhi leidt de
kruistocht tegen het corrupte esta
blishment. Maar hoewel zijn eerlijk
heid, onkreukbaarheid en pure vader
landsliefde buiten kijf staan als bij
geen ander, zoeken velen toch ver
geefs maar een ideologie en een con
structief plan in zijn beweging.
Dan zijn er nog de verhalen dat de
CIA erachter zit, dat de buitenlandse
hippies de moraal verziekt hebben en
dat de verwesterde reclame en pro-
duktie de mensen hebben veranderd
van reine zielen in materialistische
hebberds. Ook heb ik iemand eens in
alle oprechtheid horen zeggen dat
India ten onder ging omdat er tegen
woordig zoveel meisjes en vrouwen
op straat lopen, terwijl ze voorheen
stil thuis plachten te zitten, en dat
het zo geen wonder was dat de
SS iSiSlSSS SSS
1
- h
VIENTIANE (UPI, DPA). Op
drie plaatsen in Laos zijn gevechten
uitgebroken tussen rechtse troepen en
de pro-communistische Patet Lao, die
gesteund wordt door militairen uit
Noord-Vietnam, zo heeft de Laotiaan-
se minister van defensie Sisoek Na
Champassak gisteren verklaard. Hon
derd vijf tig kilometer ten noorden van
Vientiane hadden de revolutionaire
troepen vijf stellingen van de rege
ring onder de voet gelopen. De minis
ter zei dat er in Laos minstens 15.000
Noordvietnamese militairen zijn, bui
ten de 35.000 die in het oosten van
het land de Ho Tsji Minh-route bewa
ken.
China heeft gisteren de Verenigde
Staten verzocht, onverwijld alle
Amerikaanse troepen uit Zuid-Korea
terug te trekken opdat het Koreaanse
In de ziekenhuizen en Rode-Kruiscen-
tra probeert men het aantal doden en
gewonden bij te houden. Aan burger
slachtoffers is dat nu 150 doden en ruim
300 gewonden. Op straat neemt men de
materiële schade op, die nu al op meer
dan 200 miljoen gulden wordt geschat.
Falangistenleider Pierre Gemayel ver
klaarde zich gisteren bereid zijn 6000
volgelingen te ontwapenen als de Liba
nese autoriteiten hun gezag zullen her
stellen over het Libanese grondgebied.
Dat wil zeggen ook over de Palestijnse
commando’s en de vluchtelingenkampen.
Zolang de Palestijnse guerrilla’s als ge
wapende macht een belangrijke factor
blijven in het Libanese sociale en poli
tieke leven zullen zij de christen-Liba-
nezen, met de Falangisten aan het hoofd,
tegenover zich vinden.
Een oplossing voor deze permanente
crisissituatie is niet op het politieke vlak
te vinden. De traditionele moslim-chris-
ten-tegenstelling maakt het conflict tus
sen Palestij nen en Falangisten alleen
nog maar groter.
INDIA IS op de wereldkaart één
land, maar m werkelijkheid zijn de
scheidingen tussen haar bevolkings
groepen dikwijls groter dan die tus
sen de bewoners van verschillende
Europese landen. Om de vier kilome
ter vindt men een dorp, dat vanouds
als een afgezonderde eenheid heeft
gefunctioneerd. Om de veertig kilo
meter kan men een ander dialect
horen, en mensen uit Bombay en
Calcutta moeten zelfs Engels spreken
om elkaar te kunnen verstaan. Soci
aal contact heeft men in het alge
meen alleen met mensen uit de eigen
kaste, zodat ook in dat opzicht het
land in duizenden groepen uiteenvalt.
Behalve hindoes, zijn er nog mos
lims, christenen, boeddhisten en tal
Zuidvietnamese regeringstroepen
gisteren zware verliezen in de
tegen eenheden van de VRR en
4a .''gBSE wrys AsssjsS»
Het standpunt van de meerderheid
van het hoofdbestuur, dat abortus als
een bijzondere medische behandeling ex
tra zorgvuldigheid vergt (omdat er twee
levens in het geding zijn en dat handha
ving van de zorgvuldigheidsnormen moet
worden beoordeeld door een toetsings-
college en visitatiecommissies) werd door
een aantal afdelingen gedeeld.
De aanwezigheid van provocateurs
hield de spanning hoog. In de westelijke
moslimwijken van Beiroet wemelt het
van gewapende mannen, klaar om elk
moment in aotie te komen. Even ten
noorden van de Libanese hoofdstad
wachten 2000 sympathisanten van de
Falangisten op een seintje om naar de
stad op te trekken.
-i
De rechter in Bonn zei gisteren dat
men er vanuit moest gaan hoe een
politiek geïnteresseerde deze zin van
Strauss zou interpreteren. Volgens hem
was het woord „Duitsland” hier niet een
geografisch begrip, maar een korte for
mule voor belangrijke onderdelen van
het openbare leven. Als zodanig sloeg
het woordje „varkensstal” niet op Duits
land, maar op de hervormingen (van de
regeringscoalitie) die, volgens Strauss,
een toestand van wanorde veroorzaakt
hadden. Daarmee volgde de president
van de rechtbank de interpretatie van
de professor in de Germanistiek, die
Strauss als deskundige in het veld had
gestuurd. De rechtbank verbood Brandt
dan ook opnieuw te beweren dat Strauss
de Bondsrepubliek een „varkensstal” had
genoemd. Een beslissing waartegen de
advocaat van de ex-bondskanselier on
middellijk in hoger beroep ging.
