Ravensbrück-monument
VVDM: Invallen
marechaussee
in kazernes
Mexico
Gijzeling ernstigste uitdaging
geschiedenis Bondsrepubliek
in
Na het vertrek: deernis
Saigon
om
Panter gewurgd
Negen doden bij
bankoverval in
achtergrond
VIJFDE ANARCHIST TE ZWAAR GEWOND VOOR VERVOER
Westduitse bondskanselier Schmidt over Stockholm:
Kieboom burgemeester
Kans op invoering
zomertijd groeit
Vail Vlaardingen
Bankroof levert buit op
van 17 miljoen gulden
DUCLOS OVERLEDEN
lllli
■MOM
BINNEN- EN BUITENLAND
2 6
3
ZATERDAG
APRIL
1975
N
L4
(Van onze redacteur in Stockholm)
Met hardheid
Playboys
Roken
I
ing
lier
met
cort
jro-
ref-
Irij-
leb-
op
eeld
■ft 39
risch
roor-
Iden,
van
dden
svolg
toen
dat
^ek
ter
ing
efd
vs
lijst
itici
laid
nd
jke
van
.974
ge-
het
rad
ers
ter
na-
'toe
aar
rijk
ten
zeek
mk-
be-
van
partijen en samen met de Zweedse regering het hoofd is geboden.
(Van onze speciale verslaggever in Saigon, mr. Henk Leffelaar)
SAIGON-BANGKOK. In de afgelopen vier dagen hebben Ame
rikaanse luchtmachttoestellen in een massale luchtbrug 15.000 per
sonen vanuit Saigon naar Goeam geëvacueerd, onder wie ruim 10.000
Vietnamezen. Aan de evacuatie wordt in Saigon zo weinig rucht
baarheid gegeven, dat familieleden vaak pas na het vertrek van ver
wanten merken dat zij vertrokken zijn. In de afgelopen nacht werden
voor het eerst vanuit de binnenstad zichtbare vuurgevechten gele
verd in een van de buitenwijken. Aangenomen wordt dat het ging
om kleine eenheden van de Vietcong.
ek”
ustin
on-
litiek
ge-
lome,
>traf-
isch-
men”
i het
t in
uit
i ju-
t de
i Eu-
nd?
ceert
ker-
Iden,
ont-
jnen
isie-
weg-
r zij
een
jfers
s de
een
tsse-
t zij,
19
laga-
een
een
ST -V X* J
(Van onze redacteur in Bonn, Jan Kuiper)
BONN. De Westduitse kanselier Helmuth Schmidt heeft gisteren in
een regeringsverklaring voor de Westduitse Bondsdag de beslissing ver
dedigd om niet toe te geven aan de eisen van de links-extremisten, die
gisteren de Westduitse ambassade in Stockholm hadden bezet. „Onze staat
heeft de ernstigste uitdaging in haar 26-jarige geschiedenis te verwerken
gekregen”, aldus de kanselier, die erop wees dat deze uitdaging door alle
sen premier Olaf Palme van Zwe
den en de Duitse minister van Bui
tenlandse Zaken Genscher.
Zweden stuurt terroristen
naar W-Duitsland
terug
HELMUT SCHMIDT
HENK LEFFELAAR
Dat gebeurde om een uur met
een Boeing-707 van de Duitse Luft
hansa die evenwel door de Luft
waffe gecharterd was en door mili
taire vliegers werd gevlogen. Deze
regeling was overeengekomen tus-
het
don-
tting
>men
iien-
enga
een
mei
een
bts-
Een
;pen
leur
De kanselier wees erop dat het proces
tegen de harde kern van de Baader-
Meinhofgroep op 21 mei in Stuttgart zal
beginnen en dat men met de mogelijk
heid rekening moet houden dat „anar-
cho-terroristen” alles op alles zullen zet
ten om dit te verhinderen. We hebben
deze uitdaging aangenomen, en wij zul
len ook de volgende uitdaging niet uit
de weg gaan”, zo besloot Schmidt zijn
regeringsverklaring.
naar
in
verzet, kortere of langere tijd gevangen
gehouden. In 1946 is het comité Vrou
wen van Ravensbrück opgericht. Op het
ogenblik telt het 200 leden.
van
inde
land
het
van
1967
mse
de
ster
iter
rige
suis
als
mse
Al-
zijn
sden
1 bij
De
j de
ebed
de
ge-
het
de
op
in
De
wa-
967.
Hij is van mening dat men in dit
verband niet van isolatie-folter kan
spreken, omdat hier de belangen van de
staat op het spel stonden. Carstens is
van mening dat zonder aanzien des per-
soons de kring van sympathisanten rond
om de Baader-Meinhofgroep hard aan
gepakt moet worden.
zich echter ook kunnen identificeren
met de autoriteiten die de jacht op de
links-extremisten maken. Alleen grote
politieacties zijn niet voldoende; men
moet innerlijk bereid zijn tot aan de
grens te gaan die de rechtsstaat toestaat
en eist”.
Een van de leiders van dit collectief
van Siegfried Hausner. Hij werd in de
cember 1972 tot drie jaar gevangenis
straf veroordeeld, omdat volgens de
rechtank het SPK ook daadiwerkelijke
plannen had om de maatschappij met
geweld te veranderen. Ook de gearres
teerde Hanna Krabbe zou lid van het
SPK zijn geweest. Beiden werden van
nacht in Stockholm aangehouden.
De andere drie gearresteerden behoren
tot een Hamburgse groep, die bij de
politie stond geregistreerd wegens het
bezetten van woningen. Het zijn Karl
Heinz Dellwo, Bernhard Rössner en Lutz
Taufer. De zesde overvaller, die zelf
moord zou hebben gepleegd, 'is nog niet
geïdentificeerd. Het is niet uitgesloten
dat het een buitenlander is.
straat bedelend achtervolgen, de ge-
amputeerden die zich op de smerige
trottoirs voor je voeten werpen met
een leeg blikje voor het deponeren
van een piaster.
naire regering voorstelde, was dat je
dan geen sigaretten meer mocht ro
ken, of koffie mocht drinken. Zijn
voorstellen van zaken was typerend
voor de simplistische manier waarop
Washington een burgeroorlog buiten
zijn grenzen dacht te winnen.
Schmidt maakte bekend dat na de
ontvoering van Peter Lorenz bij opspo
ringsacties tien links-extremisten gear
resteerd konden worden. Hij zei dat in
de links-extremisten verdeeldheid en on
zekerheid was ontstaan. De opsporings
organen zijn in de links-extremistische
kringen geïnfiltreerd. „Wij zullen ook de
naar het buitenland ontvluchte misdadi
gers opsporen, maar daarvoor is een
internationale solidariteit van alle staten
nodig. De burgers van deze staat moeten
Nederland neemt niet zelfstandig een
beslissing, maar op grond van internati
onaal overleg.
Tot de nachtelijke geluiden behoort
sinds twee dagen ook het voortduren
de gebrom van de grote, onverlichte
Amerikaanse transporttoestellen met
hun trieste lading evacués. Op de
zwarte markt is de koers van de
dollar binnen enkele dagen verdrie
dubbeld, en in de trottoirwinkels met
hun fototoestellen, horloges, bandop-
nameapparaten en radio’s van ondui
delijke herkomst zijn ’s middags
steeds meer resterende buitenlanders
te vinden die er hun slag slaan.
STOCKHOLM. Vanmorgen
vroeg zijn de vier terroristen die
eergisteren een aanslag op de West
duitse ambassade pleegden, per
vliegtuig uit Sweden naar West-
Duitsland overgebracht.
Als ik vanuit mijn comfortabele
hotelkamer in het rustige Bangkok,
waar dit artikel geschreven wordt,
aan deze nadagen van Saigon denk,
word ik overvallen door een intens
gevoel van deernis. Deernis om het
leed dat de Amerikaanse democratie
er achter heeft gelaten, om de dui
zenden die er stierven, de duizenden
die voor het leven verminkt werden,
om de kleine kinderen die je op
bar of op de kamers met de gasten te
vinden.
Journalisten pokeren om giganti
sche hoeveelheden dagelijks steeds
minder waard wordende piasters met
Chinese koks en Vietnamese kelners.
Zelfs de barvlinders, die in hun Eu
ropese avondjurkjes ’s nachts in de
kroeg moeten slapen, dobbelen om
weekverdiensten. Daarentegen nam
mijn kamermeisje, dat een maande
lijks inkomen van 8000 piaster heeft
(ongeveer 50 gulden tegen de officiële
koers), een afscheidsfooi met aarze
ling en enige schaamte aan.
Door de stad rijden nog open sport
auto’s met de jonge, rijke Vietname
se playboys en hun vriendinnen, on
getwijfeld op weg naar huisfeesten,
die door de avondklok hele nachten
duren. In de hal van een hotel stond
een dikke Amerikaan, die met een
riant gebaar door de portier een bil
jet van 100 piaster (ongeveer één
Amerikaans dubbeltje op de zwarte
markt) aan een bedelend kind liet
geven-
De Westduitse oppositie eiste bij mon
de van haar woordvoerder, prof. Karl
Carstens, opnieuw een verscherping van
de voorwaarden waaronder de leden van
de Baader-Meinhofgroep gevangen wor
den gehouden, of zich in voorarrest
bevinden. Als men wil vermijden dat de
discussie over de doodstraf opnieuw op
laait, moet men ervoor zorgen dat deze
gevangenen niet later conspiratief werk
zaam kunnen zijn.
Voor Zuid-Vietnam is het uur van
de ondergang van het avondland aan
gebroken. Het ogenblik van de op
gang van het morgenland staat al in
het morgenrood over de Mekongri-
vier.
In Amsterdam is, dertig jaar na de
bevrijding. uit het nazi-concentratie-
kamp Ravensbrück door zeven overle
venden een herdenkingsmonument voor
de vrouwen van Ravensbrück onthuld.
Het is een sober en indrukwekkend
monument dat uit een hoge metalen
cilinder bestaat met daaromheen zeven
metalen reflectorplaten.
Het comité neemt deel aan verschil
lende acties die gericht zijn tegen alle
vormen van opkomend fascisme, zoals
indertijd de kwestie-Lages en de Drie
van Breda en kortgeleden de heruitgave
van „Mein Kampf”.
Bij de opening gistermiddag (foto) wa
ren zeven ex-gevangenen uit Ra
vensbrück aanwezig.
Vrijwel alle ambassades zullen bin
nen enkele dagen hun deuren sluiten.
Voor de meeste diplomaten is het een
erekwestie geworden om niet de eer
ste te zijn, en er wordt dan ook
intensief contact onerhouden om op
de hoogte te blijven van eikaars
plannen. De Nederlandse zaakgelas
tigde, J- H. van Royen, stelde zich
b.v. op het standpunt dat hij pas zou
vertrekken wanneer de Duitse en
Britse ambassades worden ontruimd.
DEN HAAG (ANP). Naarmate het
aantal Westeuropese landen toeneemt
dat besluit zomertijd in te voeren, wordt
de kans dat ook Nederland hiertoe over
gaat groter, zo heeft premier Den Uyl
na afloop van het eerste deel van het
kabinetsberaad verklaard.
Ook moet ik denken aan de Ameri
kaanse oorlogsveteranen die met het
toestel vanui* San Francisco
Saigon meevlogen. Ze hadden
Vietnam gestreden en waren nu op
weg om Vietnamese wezen op te
halen de slachtoffers van Ameri
kaanse bommen, napalm en een
nachtelijk uur van namaakliefde in
een gore hotelkamer. Ze stonden, de
ze veteranen, op het vliegveld van
Goeam in een groepje bij elkaar en
wisselden oorlogservaringen uit
hoe ze tonnen benzine op dorpen
wierpen en daarna met een napalm
bom in brand staken. „De beste stunt
die ik ooit heb gemaakt”. Men mag
een ander geen gevoel van boetedoe
ning of schuld ontzeggen,
(Van onze correspondent)
UTRECHT. De inbeslagneming van
een pamflet van de VVDM, afgelopen
woensdag, waarin minister Vredeling
„Matennaaier” wordt genoemd, heeft
volgens het bestuur van de VVDM een
staartje gekregen. „Vrijdag heeft de ma
rechaussee in verschillende kazernes een
inval gedaan. Dit naar aanleiding van
een onderzoek dat het openbaar ministe
rie heeft ingesteld naar vermeende bele
digingen aan het adres van de bewinds
man.”
„In een kazerne in Naarden”, aldus de
VVDM, kwam de militaire politie de
poort binnenrijden en vroeg aan de
eerste de beste maat of hij lid was van
de VVDM. Degene die dit bevestigde
werd onmiddellijk in een auto geladen
en naar een kantoor in Bussum gebracht
om te worden verhoord”. In Bergen op
Zoom zijn volgens de WDM „kamers
van dienstplichtige militairen döorzocht
naar deze gewraakte pamfletten”.
Volgens de commandant van de mare
chaussee in Bussum, P. van der Meij, is
het oppakken van de VVDM-leden in
Naarden nogal overtrokken. „Wij zijn
vrijdag in het geheel niet op de kazerne
in Naarden geweest.
Op ons verzoek is een aantal dienst
plichtige militairen naar ons bureau in
Bussum gekomen. Van één soldaat bleek
dat hij part noch deel had aan de actie
van de WDM”, aldus de woorvoerder.
„Ze zijn op eigen gelegenheid naar Bus-
sum gekomen. Ze hebben nog een kopje
koffie gekregen en zijn na het verhoor
weer teruggegaan naar de kazerne in
Naarden”.
NEW DELHI (DPA). Een jongeman
uit India is erin geslaagd een schooljon
gen te redden door een panter die de
jongen te pakken had met zijn handen
te wurgen.
Het gebeurde in de provincie Jagabal-
poer. De schooljongen en zijn redder
zijn beiden in een ziekenhuis opgeno
men, maar ze zijn niet in levensgevaar.
Tussen 1939 en 1945 zijn 123.000 vrou
wen uit heel Europa door de Nationaal-
Socialisten in Ravensbrück opgesloten,
van wie 90.000 stierven als gevolg van
mishandeling of ondervoeding. In het
beruchte kamp, dat in het moerasgebied
ten noorden van Berlijn werd gebouwd,
zijn zeker 2000 Nederlandse vrouwen die
zich tegen de Duitse bezetting hebben
Iedere nacht zijn de doffe dreunen
te horen van de artilleriebeschietin
gen van Bien Hoa, die het naderende
einde van Saigon aankondigen. Hotel
gasten snellen dan naar de ramen op
de bovenste verdieping, die een weer
galoos uitzicht bieden op het nog
steeds feestelijk verlichte Saigon, en
turen naar de horizon waar soms
granaatflitsen en lichtkogels te zien
zijn.
Terwijl zich op het vliegveld Tan
Son Nhut dagelijks dramatische tafe
relen afspelen van vertrekkende
Vietnamezen die bloedverwanten
moeten achterlaten, neemt het leven
in de binnenstad steeds meer de vorm
aan van een laatste roes vóór de
onvermijdelijke val of overgave van
Zuid-Vietnam. In de hotels zijn de
gebruikelijke regels vervallen. Hotel
personeel dat door de avondklok in
dë gangen op tafels, stoelen en toon
banken slaapt, is ’s avonds vaak in de
DEN HAAG (ANP). W. A. Kie
boom, wethouder in Utrecht voor maat
schappelijke aangelegenheden, jeugd-,
personeels- en culturele zaken sinds
1970, is benoemd tot burgemeester van
Vlaardingen, heeft premier Den Uyl
meegedeeld. De 56-jarige heer Kieboom
is lid van de PvdA.
„Wij hebben”, zo vervolgde Schmidt,
„allen de verantwoordelijkheid gevoeld
toen we moesten kiezen tussen de red
ding van de onmiddellijk in gevaar ver
kerende mensen en de plicht van de
staat die het leven van al zijn burgers
moet beschermen. Onze Grondwet geeft
ons de opdracht te beslissen over recht
en leven. Men kan dit recht niet aan
terroristen overlaten”, aldus Schmidt.
De kanselier is van mening dat een
vergelijking met de ontvoering van de
christen-democratische politicus Lorenz
niet mogelijk is. Tijdens deze ontvoering
speelde zich alles in de illegaliteit af.
Wij wisten niet wie zij waren en waar
zij zich bevonden.
Hier wisten we waar de overvallers
zich bevonden en waar de gegijzelden
verbleven. Bovendien lag de plaats van
handeling in Zweden. Om de Zweedse
autoriteiten alle mogelijke speelruimte
te geven bij hun pogingen de gevange
nen in de ambassade te ontzetten, had
men de ex-territorialiteit van de ambas
sade opgeheven”.
maar wat
mij betreft hadden deze veteranen
daar geen recht op.
„Het zou”, aldus Schmidt, „een on
voorstelbare beproeving voor de veilig
heid van de staat betekenen als wij deze
26 „misdadigers” vrij zouden laten, die
negen doden en honderd gewonden op
hun naam hebben staan, die zijn aange
klaagd wegens moord en poging tot
moord”.
MEXICO-STAD (Reuter). Negen
mensen werden gisteren gedood toen zes
gewapende mannen een overval pleeg
den op een bank in een buitenwijk van
Mexico-stad.
De politie deelde mee dat drie wach
ten van de bank, w'er politiemannen en
twee voetgangers, die dopr verdwaalde
kogels werden getroffen, omkwamen.
De bankrovers verdwenen met een
bedrag van ca 18.000 gulden en leverden
in de daarop volgende uren drie vuurge
vechten met de politie.
„Wij waren allen van mening dat men
deze niets ontziende misdadigers, die ve
le moorden op hun geweten hebben, niet
vrij kon laten. Ze zouden terugkomen
naar de Bondsrepubliek, en dan zou
„snel een einde gekomen zijn aan alle
vormen van veiligheid”, zo zei Schmidt.
Schmidt herhaalde nog eens wat hij
na de ontvoering van Lorenz had ge
zegd: „Wij willen deze rechtsstaat met
hardheid, en consequent verdedigen. Ik
ben ervan overtuigd dat we gistèren
onze plicht hebben vervuld. Maar we
moeten waakzaam en zorgvuldig blij
ven”.
LONDEN (AP). Tijdens een overval
op een Londense vestiging van de Bank
of America zijn zes gemaskerde en ge
wapende mannen er vermoedelijk van
door gegaan met meer dan 17 miljoen
gulden.
Een cliënt van de bank, de Indonesi
sche mevrouw Farida Hall jammerde
dat juwelen ter waarden van 200.000
pond uit haar safeloket waren gestolen.
„Alles wat ik bezat zat in dat loket,
mijn hele leven”, snikte ze.
Een onbekend aantal loketten met
geld, aandelen, juwelen, gouden munten
en andere waardevolle voorwerpen werd
namelijk opengebrokeh.
PARIJS (AFP). Het Franse com
munistische blad „l’Humanite” meldde
gisteren dat Jacques Duclos op 78-jarige
leeftijd is overleden.
Duclos was senator en lid van het
politieke bureau van de Franse Commu
nistische Partij.
De zuil is bedoeld als baken dat zowel
een serie lichtflitsen als het klopgeluid
van de hartslag uitzendt. Het monument
dat aan het Museumplein staat tussen
het Stedelijk Museum en het Rijksmu-
seum Vincent Van Gogh heeft als op
schrift: „Vrouwen van Ravensbrück,
voor hen die tot het uiterste neen bleven
Zeggen tegen het facisme”.
De opdracht voor de sculpture is in
1972 door het comité Vrouwen van Ra
vensbrück gegeven aan Joost van San
ten, Guido Eckhardt en Frank Nix. De
gemeente Amsterdam heeft een subsidie
van 300.000 gulden beschikbaar gesteld
voor het object. De drie ontwerpers
kenden elkaar niet, maar waren de eni
gen die zich hebben aangemeld.
Joost van Santen zegt over het ont
werp: „Wat die vrouwen in Ra
vensbrück hebben meegemaakt, is nooit
figuratief weer te geven. Maar we voel
den dat ze iets wilden vertellen en dat
ze wilden waarschuwen tegen het fascis
me. Zo is het baken met geluid en licht
ontstaan”.
Het uitwijzingsbesluit geldt nog niet
voor het vijfde lid van de commando
groep, die, overdekt met brand- en
schotwonden, onder zware bewaking in
een Zweeds ziekenhuis ligt. Hij kon nog
niet worden verhoord. Zoals bekend ver
loor één lid van de groep het leven door
zelfmoord.
Het uitwijzingsbesluit berust op de zo
genaamde terroristen wet, die vorig jaar
in Zweden werd ingevoerd en die be
paalt dat ongewenste vreemdelingen
zonder proces kunnen worden uitgewe
zen.
Het bsluit van de Westduitse regering
om de verdachten te accepteren, wordt
gezien als een „soort van wiedergutma-
chung” voor het feit dat men Zweden
met de volledige verantwoordelijkheid
opscheepte in dit gijzelingsdrama. De
Zweedse regering slaakte een zucht van
verlichting, aangezien zij, grondwettig
gezien, binnen 24 uur een officiële aan
klacht tegen het vijftal had moeten
indienen.
De verdachten werden gisterochtend
om kwart over twaalf gearresteerd, di
rect na de explosie die de Westduitse
ambassade in de as legde. Vanochtend
op dezelfde tijd zou de Zweedse justitie
zich genoodzaakt hebben gezien een
soort van Baader-Meinhof proces op
volle schaal te beginnen.
Minister Genscher vloog gisteravond
na een bezoek aan de gewonde gijzelaars
van de bezetting op de Duitse ambassade
weer terug aanr Bonn, waar hij nu zijn
standpunt zal moeten gaan verdedigen.
De overvallers zijn tamelijk snel door
de Westduitse federale recherche geïden
tificeerd. Twee van hen behoorden in
1970 tot het zogenaamde Socialistisch
Patiënten Collectief (SPK) in Heidelberg-
Dit collectief bestond uit een kleine
groep activisten, die zich verzameld had
den om het artsenpaar Huber, en een
grotere groep van patiënten met psychi
sche moeilijkheden.
In de bar van mijn hotel speelde
de juke-box woensdagavond de wee
moedige Amerikaanse deun „Dat wa
ren de dagen, mijn vriend, ik dacht
dat ze nooit zouden eindigen”. De
laatste dagen zijn voor het huidige
Saigon nabij, hoe ze dan ook komen
mogen met geweld, of geruisloos.
Het ergste wat een taxichauffeur zich
van de toekomst onder een revolutio-
aS»*®
jr .- (J;”.