Madame Sobechanskaya presenteert haar Gloxinia Ballet
Activerend toneel
in Rotterdam
n
tens
Lily van Cleeff: fijnzinnig realisme
van komedianten
n!
9
9
9
5WI0NSRESTAURANT
HAARLEM
8
9
„Theater” wil
rol handhaven
Ernst’ als feest
O
KOOPCENTRUM STATION HAARLEM
Doe mee aan onze PRIJSVRAAG
E mi
f
BATEN VOOR NIEUWE SCENE
KVS met Oscar Wilde in Haarlem
IN GEMEENTEHUIS VAN BEOEMENDAAL
Humanistisch Verbond
wil meer zendtijd
Th. Kersten directeur
Cultureel Centrum
Rita’s Golden Five
Radio volgt reis
koninklijk paar
g
Nieuwslezers geen
van BVD
In „De Stoeterij”
„prooi
-<M'//
Eddy Determeijer
naar EBU-jazzquiz
4
15
7
MEI
19 7 5
WOENSDAG
KUNST
enk-
HEMELVAARTSDAG
GEzeu,SE
f 6FEE«-
viert feest
VLOTTE.
('gEDfEh//h/&) /s
AMSTERDAM Travestieten
hebben het in het theater altijd goed
gedaan. Niet alleen omdat ze pikant
kijkspel opleveren voor het hoog
geëerd publiek, maar ook omdat ze
de vleesgeworden definitie van
theater-zelf zijn. De toeschouwer
ziet iets dat er niet is, een illusie die
bij gebrek aan ironie tragische vor
men kan aannemen. Maar dat is be
slist niet het geval bij Ekathrina So
bechanskaya met het originele
Trockadero Gloxinia Ballet Com
pany, dat drie weken in Mickery
staat, voor het eerst in Europa.
3
MF7
■Hr
■y j
Khm
Dansparodie in travestie
31177<
ip in
wezig
zo
ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Donderdag 8 mei 1975
Hoofdstraat 238, Santpoort
iedereen, door het dans- en
showorkest
Aanvang 8 uur. Vrij entree.
gezellige dans- en luistermu-
ziek voor alle generaties, voor
or 9
iet
iche
n
oos.
MAASTRICHT (ANP). De gemeen
teraad van Maastricht heeft dinsdaga
vond de heer Th. Kersten benoemd tot
directeur van het Cultureel Centrum in
Maastricht. De heer Kersten volgt Wim
Bary op., die directeur is geworden van
het Cultureel Centrum in Amstelveen.
De heer Kersten is thans directeur van
het Cultureel Streekcentrum Agnieten-
berg in Tiel. De heer Kersten werd in
1938 in Haarlem geboren en was onder
andere enkele jaren administrateur bij
het Cultureel Centrum in Maastricht.
met Olga als een noodlotsgpdin in het
midden.
Verder wappert deze artiest op heroï
sche wijze met de Amerikaanse vlag in
een Isodora Duncan-nummer: Dans van
de bevrijding van het Amerikaanse volk.
Het is het hoogtepunt van de avond, te
meer omdat er niet alleen heroïsch ge-
Drie vlinders in het ballet „Roses and
Butterflies’’.
(Foto Bob van Dantzig)
wapperd werd, maar Olga ook een kapot
sterretje in de vlag met naald en draad
herstelde. En dat op muziek van Tsjai-
kovsky. JAC HEIJER
sche sfeer verantwoordelijk zijn, heldere
trastrijk, maar nergens brutaal en bijna
altijd goed af gestemd. Als een soort
knappe meesterproef hangen hier een
paar grote portretten, maar die stille
ventjes doen me haar vermoedelijk be
ter kennen als een schilderes met liefde
voor het kleine, dat onder haar handen
boeiend wordt. Haar tekeningen, litho’s
en lino’s liggen in dezelfde lijn.
HEIN STEEHOUWER
DEN HAAG (ANP) Het Humanis
tisch Verbond voelt zich met de verdub
beling van zijn zendtijd door de minister
van Cultuur, Recreatie en Maatschappe
lijk Werk tekort gedaan. Het verbond
heeft zich tot de Raad van State gewend
in een poging om alsnog verviervoudiging
van zijn zendtijd, tot nu toe drie en
driekwart minuut per week, te krijgen
waarom het verzocht had.
In België bestaat nauwelijks of geen
subsidiemogelijkheid voor dit soort vor
mingstheater als in Nederland. Wie niet
Theater meent echter dat de groep
haar huidige karakter moet behouden.
Mocht men toch besluiten tot een nieuw
bestel in de zin van de discussienota
dan moet theater ook binnen dat bestel
vertegenwoordigd zijn. De huidige subsi
dieregeling moet daarbij gehandhaafd
blijven.
De gelderse gedeputeerde, drs. A.R.
Vermeer, en de Arnhemse wethouder
A. J. Berkhout gaan de zak van Theater
in juni bepleiten tijdens het Subsidiën-
ten-overleg Toneel in Den Haag.
HILVERSUM (ANP) Van maandag
12 tot en met vrijdag 16 mei zendt de
NOS-radio een aantal programma's uit
over Roemenië naar aanleiding van het
bezoek dat koningin Juliana en prins
Bernhard die week aan dat land bren
gen. De programma’s, die steeds via
hilversum 2 zijn te horen, worden sa
mengesteld door Leo Nelissen. De uit
zenduren zijn: maandag 12 mei 11.30-
11.40 uur en 13.30-13.50 uur, dinsdag 13
mei 9.35 uur en 9.50-20 uur, woensdag 14
mei 11.30-12.00 uur en 21.15 uur en
vrijdag 16 mei 9.40-10 uur.
00 p.m!
50 p.m!
jlweg 55
traaf 4!
meer in het geijkte toneelbestel past,
kan wel gaan werken bij bijvoorbeeld
groepen als De Rode Fanfare of de
Internationale Nieuwe Scene meer weet
dan ook dat hij dubbel moet werken
voor het absoluut minimumloon. De spe
lers van de gedupeerde groep bijvoor
beeld krijgen elk duizend gulden per
maand per persoon (er zijn 30 man in
dienst). De groep speelt in de normale
theaters, maar daarnaast ook voor jon
geren en arbeiders. Dit betekent dat de
groep een hoge produktiedwang kent.
Voorbeeld daarvan noemt men het feit
dat men op de 2 juni met „De ballade
voor grote en kleine poppen” naar het
Holland-Festival komt en op 14 juni
hetzelfde programma zal brengen voor
Rotterdamse havenarbeiders. De eerste
voorstelling betaalt dan de tweede.
X 1
HAARLEM. Tachtig jaar geleden
schreef Oscar Wilde zijn onsterfelijk
geworden „The importance of being
Earnest” een komedie die onder de titel
„Ernst om Ernst” ook bij ons een klas
sieker geworden is. De Koninklijke
Vlaamse Schouwburg kwam er gister
avond in onze schouwburg mee voor
het voetlicht, zij het onder het motto
„Ernst is belangrijk”. Beide naamgevin-
gen komen in zoverre met elkaar over
een dat zij, naar Wilde’s bedoeling, een
dubbele bodem hebben.
Volgens de Rotterdamse Toneelraad is
het eerste doel geld op te halen voor de
Belgische groep „maar wanneer blijkt
dat zo’n dag voor herhaling vatbaar is -
in welke vorm dan ook - dan zouden we
kunnen besluiten volgend jaar iets der
gelijks te doen, zodat de mensen kunnen
kennisnemen van toneel dat in Neder
land zelden of nooit in de Schouwburg
is te zien”.
Voor de Belgen zit er nog een heel
ander aspect aan de manifestatie in
Rotterdam: „We waren zeer verrast dat
we zoveel steun kregen van allen.
Niet alleen dat we gesterkt zijn en
zullen worden door het financiële ge
deelte, maar ook door de solidariteit die
over de landsgrenzen reikt. Het blijkt
dat de Proloogaffaire het pad naar de
incidentele samenwerking tussen de ge
lijkgerichte theatergroepen in bepaalde
opzichten heeft geëffend”.
In een adres aan de voorzitter van de
afdeling voor geschillen van bestuur van
de Raad van State wijst het Humanis
tisch Verbond erop dat het als genoot
schap op geestelijke grondslag voor een'
„niet onbelangrijk deel van de Neder
landse samenleving” een belangrijke
plaats inneemt. Het genootschap ver
wijst de bewindsman dat hij zonder
argumentatie van een positief advies van
de Omroepraad is afgeweken. Het vindt
dat zijn belang hiermee onvoldoende
wordt gewaardeerd.
De tweede ster is Olga Plushinskaya,
de meest talentvolle van het stel. Olga is
kort en mollig, maar danst een prachtige
solo in The Tragic Heart of Gloom and
Despair, een parodie maar ook een com
mentaar op de dansstijl van Martha
Graham. Zo iets geks: het hele toneel
vol met identiek uitgedoste Grahampjes
BLOEMENDAAL. Lily van Cleeff
uit Heemstede exposeert in het BIoc-
mendaalse gemeentehuis nog t.e.m. 10
mei haar schilderijen, tekeningen en an
dere grafiek. Van vakantie terug schrijf
ik er laat over, maar de expositie bevalt
me zo goed, dat ik hoop dat deze
aanbevelende recensie nog nuttig zal
zijn. Liefhebbers van een fijnzinnig type
realisme kunnen er een bezoek-tip in
zien.
Lily van Cleeff-Simon is geboren in
Werden-Ruhr in Duitsland en opgeleid
aan de bekende Folkwang Schule in
Essen, met onder anderen leraren van
het Bauhaus. Ze kwam al voor de oorlog
naar Nederland en kreeg hier lessen van
de bekende Bergense schilderes Charley
Toorop.
„Apollo van Belvédère’’, een schilderij
van Lily van Cleeff, dat magisch-realis-
tisch aandoet omdat ze de gipsen kop
heeft geplaatst in een aardappelkist.
Grote Prijzenaktie ter gelegenheid van de opening van de nieuwe
Parkeergarage.
U heeft kans op grandioze prijzen:
le prijs Magneet Vakantie Reischeque ter waarde van 1000,—.
2e prijs Graetz Televisie model Markgraaf t.w.v. 679,
3e prijs Philips Tunerversterker m. luidspr. 2 x 10 watt 645,—.
4e prjjs 2 Achtdaagse Kris-Kras abonnementen bes. gesteld door NS.
5e prjjs 2 dagretours naar Autotron en Textielmuseum Tilburg bes. NS.
6c prijs Waardebon t.w.v. 150,beschikbaar gesteld en te besteden bij
beddenspeciaalzaak Wassenaar.
7e prijs Waardebon t.w.v. 100,beschikbaa gesteld en te besteden bij
Muziekhandel Alphenaar.
8e tot 12e prijs Waardebonnen t.w.v. 50,te besteden bij de 47 deel
nemers aan de Aktie.
13e tot 23e prijs Waardebonnen t.w.v. 25,te besteden bij de 47 deel
nemers aan de Aktie.
Haal snel uw prijsvraagformulier bij één van de deelnemers, herkenbaar
aan de affiches met de grote P. U raadt naar het aantal betalende par
keerders en vult dat getal in op ’t prijsvraagformulier. Verdere gegevens
staan op dit formulier. Sluitingsdatum inzending formulieren 10 mei.
Dit alles is dan een tegenstelling met
het meeste werk. Er hangen een paar
doekjes, die duidelijk de invloed van
haar lerares Charley Toorop verraden in
de precisie en de koelheid van de kleur.
Ook een paar portretten gaan in de
en blank gehouden kleuren, wél con-
richting van dat nauwkeurige observe
ren, maar de kleuren zijn dan minder
koel en tenslotte wordt mijn aandacht
het meest getrokken door een hele serie
stillevens, die me er toe brachten om
over „fijnzinnig realisme” te schrijven.
Lily van Cleeff heeft niet alleen een
grote aandacht voor het detail, maar
kent zeker ook een grote genegenheid
voor het eenvoudige: een bosje uien, wat
appels, een mandje met eieren, een stuk
kwarts en andere zaken. Die dingen
worden heel precies neergezet, maar
toch ook weer boven zichzelf uitgetild
door de sfeer en het licht, waarin ze
worden geplaatst. Het zijn de gekozen
kleuren, die voor die soms bijna poëti-
De opbrengst van de manifestatie is
bestemd voor de Vlaamse toneelgroep
Internationale Nieuwe Scene. Dit gezel
schap, dat in Nederland bekendheid
kreeg door e opvoering van Mistero
Buffo, verkeert in financiële moeilijkhe
den. Ongeveer twee maanden geleden
reed een vrachtauto met decors van de
groep tegen een boom, met als gevolg
een strop van zeventigduizend gulden.
Omdat Internationale Nieuwe Scene niet
wordt gesubsidieerd, is de groep nu gro
tendeels aangewezen op steun van sym
pathisanten. De genoemde Nederlandse
groepen zullen daarom 17 mei na afloop
van hun voorstellingen collecteren.
waarin het spel en de aankleding
ouderwets waren, dat het weer helemaal
nieuw was geworden. Noem dat maar
geen toneelkunst. Als die Vlamingen
een tante op het toneel zetten, dan staat
er ook een tante: groot en zwaar, domi
nerend tot buiten de schouwburg en met
een -stem als van een dragonder. M n
hemel, wat een vrouw, maar ogen die
branden tot in het diepst van jé ziel.
Ook als je die anderen aan het werk
ziet, doe het je goed dat ook dit come-
diespel nog bestaat en zelfs in Holland
luid gewaardeerd wordt. Vooral omdat
ook Wilde in die interpretatie niets te
kort komt. Integendeel. Er is bovendien
en dat kunnen die Vlamingen ook
nog voldoende sentiment dat net pre
cies het decadente sfeertje onderlijnt. En
dat allemaal binnen een romantisch de
cor dat nog. steeds het Vlaamse binnen
huis zijn status pleegt te geven. Voor
dat decor had Sylvie van Lynden gete
kend. In de bijval van het veelkoppige
publiek mocht regisseur Nand Buyl roy
aal delen. En terecht.
WIM HELVERSTEIJN.
DEN HAAG. De BVD heeft nooit
een veiligheidsonderzoek ingesteld naar
nieuwslezers van het NOS-journaal. Dat
heeft minister De Gaay Fortman van
binnenlandse zaken geantwoord op
schriftelijke vragen van het Tweede-
Kamerlid Dragstra. De communist sug
gereerde dit in zijn vragen, die geba
seerd waren op een verhaal in het
communistische partijblad De Waarheid.
In dit verhaal werden enkele voorman
nen van de NOS aan het woord gelaten,
die de bewering dat de BVD zich be
moeide met een of meer nieuwslezers
bevestigden noch ontkenden.
ARNHEM. (ANP) Toneelgroep
Theater moet een zogenaamd breed-
repertoiregezelschap blijven. De leden
van het gezelschap, het dagelijks en
algemeen bestuur en de subsidieënten
hebben dit uitgesproken als reactie op
de discussienota over het toneelbestel
van het ministerie van CRM. Daarin
wordt onder meer gesteld dat er voor
het repertoiretoneel slechts enkele gezel
schappen kunnen bestaan die in het
westen van het land moeten worden ge
handhaafd.
ROTTERDAM (ANP en GPD). Za
terdag 17 mei zal voor de Rotterdamse
schouwburg geheel in het teken staan
van het zogenaamde activerende toneel.
Elf groepen, die in Nederland op dit
gebied werkzaam zijn zullen aan deze
totaalmanifestatie meewerken. Drie van
de stukken worden voor het eerst opge
voerd: Op herhaling door Sater (over
een vormingsinstituut voor jonge mana
gers), het Testament van der Joep door
G. L. Twee (over verleden heden en
toekomst van de mijnwerkers) en infor
matie (over informatievervuiling) door
de Nieuwe Komedie. Andere deelnemen
de groepen zijn Schafttijdtheater, Onaf
hankelijk toneel, Werk in uitvoering,
Diskus, Proloog en Penta.
Die dubbele bodem krijgt gestalte in
een der hoofdfiguren, een zekere Ernst,
wiens onbenulligheid zoals die van de
andere figuren met de grootste ernst
moet worden genomen. Of anders ge
zegd: de onbelangrijkheid wordt als
hoogst belangrijk opgediend. Dat leidt
tot de meest dwaze en doorzichtige situ
aties, zeker in dit geval waar Wilde ze
omkleedt met geslepen woordspelingen,
understatements ook zoals nog maar wei
nigen die hebben gehanteerd.
Het thema van de twee jongemannen
die zich in hun liefdesperikelen steeds
meer in de nesten steken, twee meisjes
die nog op een ouderwetse manier ver
liefd kunnen zijn,- een tante die een
ware terreur in de familie uitoefent, en
bijvoorbeeld een butler die helemaal een
butler is: och, zo’n thema is bepaald niet
nieuw en zou geen enkele verrassing
opleveren als Wilde zich er niet mee
bemoeid had en niet eens een keer de
boel flink op z’n kop had gezet. De
dialogen zitten vol doordenkertjes, en
doordat Wilde dat vertrouwde thema
vanuit een heel andere invalshoek bena
dert dan gebruikelijk in dit soort ge
schiedenissen, krijgt die ernst om Ernst
plotseling heel andere accenten.
Je kunt zo’n stuk helemaal op z’n
Engels spelen: koel en nuchter, met
tussen neus en lip door die opmerkingen
van Wilde met het effect van scherpe
pijlen. Je kunt het ook doen in de sfeer
van een Hollandse komedie, vrolijk en
niet te uitbundig maar je kunt ook de
opvatting van de Vlamingen huldigen:
maak er tenslotte maar een dolle boel
van, geen klucht, wel een feest van
komedianten.
Dat is het dinsdagavond ook gewor
den. Een verrukkelijke voorstelling,
r -
Ik denk, dat Lily van Cleeff met haar
werk niet zo veel naar buiten trad. Ze
heeft vroeger in Haarlem enige tentoon
stellingen gehad en niet zo lang geleden
was het werk bij Galerie Facet in Am
sterdam te zien. Toch is dat werk be
kendheid waard, al schildert ze eigenlijk
„buiten de tijd”. In het algemeen is het
namelijk beschouwelijk van aard en
daar is lange tijd gaan aandacht voor
geweest, een aandacht die de laatste
jaren weer terugkomt. Hoe men ook
over stijlen mag denken, de bron van
beeldende kunst is toch voor velen de
realiteit hetzij stoffelijk dan wel
meer geestelijk ervaren als een uit
gangspunt waarop onvermijdelijk wordt
teruggekomen.
Het realisme van Lily van Cleeff is
niet alleen fijnzinnig, het wordt ook
soepel toegepast. Er hangt werk uit vele
jaren en het toont grote stijlverschillen.
Er hangt uit 1939 een abstract-surrealis-
tisch doekje, dat „Ruimte” heet, maar je
vindt ook een expressionistisch doek,
waarin een bosbrand wordt verbeeld en
waarvan de hevige kleuren worden in
toom gehouden door een bondige compo
sitie. Een klein doekje in felle kleur
„Indian Summer” doet ook als een vlam
aan.
HILVERSUM (ANP). Eddy Deter
meijer uit Groningen is de Nederlandse
deelnemer aan de internationale jazz-
quiz van de Europese Radio-unle, die dit
jaar op vrijdag 9 mei in een studio van
Radio France in Parijs wordt gehou
den. Hij is door de NOS-radio voor
Nederland afgevaardigd. Het Nederland
se jury-lid is Joop de Roo, chef lichte
muziek van de NOS-radio. De deelne
mers worden vragen op jazz-gebied
voorgelegd, waarvan de meeste muzikaal
worden geïllustreerd.
De NOS-radio zendt de quiz en het
daaropvolgend jazzconcert rechtstreeks
uit van 20.00 tot 22.30 uur via Hilversum
2.
Deze heren-dansgroep uit New York
verschijnt op het toneel als prachtig
uitgedoste, romantische ballerina’s, ge-
blanket en opgemaakt. De forse rug- en
nekpartijen, alsmede de zeer grote
schoentjes laten echter weinig te raden
over.
De ballerina’s, uitgerust met Russische
meisjesnamen, dansen iets mafs op mu
ziek van Tsjaikovsky, Glazoenov en an
deren. Ze roepen het wereldje op van
het romantische ballet en laten daarmee
met valse oogopslag de rivaliteit van de
meisjes onderling merken, die zo ken
merkend is voor de wereld van het
ballet.
De groep heeft twee sterren, madame
Sobechanskaya zelf natuurlijk, die een
zo grote vedette is (op Anna Pavlova
geïnspireerd) dat ze niet eens meer hoeft
te dansen. Ze loopt vaak alleen maar
rond en doet af en toe iets met lenige
enkels op de spitzen. Alle kunststukjes
die haar voeten doen, wijst ze zelf aan.
Met de aanminnigste glimlach en be
moedigende knipogen voor de domoren
in het publiek houdt ze zonder enige
moeite de toeschouwers in haar ban.
7
