Twee doden
Hongaarse kardinaal
Mindszenty overleden
k
Zomertijd
mogelijk
spelen
in 1976
Ford: VS blijft rol
in wereld
„CIA ACTIEF IN PORTUGAL”
Thailand verbiedt verdere verwijdering Zuidvietnamese toestellen
Mao Tse Toeng
Weer advocaat
Baader-Meinhof
uitpesloten
Instructies
Kissinger: „VS
neigen niet
Na acht jaar in
Suez-kanaal op
Anticonceptie
weg naar huis
verboden in
Saoedi-Arabië
Arrestaties in
Baskenland
voor op vang
Vietnamezen
Geen krant voor
naar Arabieren”
I
1
Aspro Bruis
bruist als’t ware
uwhoofdpijn
gsweg. o°o%o
3
e
i
Japan erkent VRR
Ondanks Vietnamees debacle
Christina Onassis
neemt roer in handen
ft
„Kissingers geheime rijk”
2
WOENSDAG 7
MEI
1975
BINNEN- EN BUITENLAND
dicht
Belemmering
IJ
ind
ton
osie
dag
n de
ene-
een
de
iden
De
ging
gent
Hij
t en
ir is
gen
litie
een
iing
met
icht
het
ien
en
Mi
-K-
md
lui-
an-
dse
pe-
men
ntie
t
1
Opo%°o oö^go^oogo
0,9,° o o O o °oOooo Oo
oP^o°Oo O,°r 0°r 0O O°r&
I'
r
f
ÏD
MINDSZENTY
(Van onze redacteur in Washington)
(Van onze Haagse redactie)
Ford tijdens zijn persconferentie.
(ADVERTENTIE)
T:iS:
VS HALEN VLIEGTUIGEN WEG bi'botsina
tegen boom
LONDEN. (Reuter) Christina Onas
sis, op 24-jarige leeftijd één van ’s we
relds rijkste vrouwen, heeft gisteren de
teugels van het enorme tanker- en za
kenrijk dat zij van haar vader, Aristote-
les Onassis erfde in handen genomen.
reinon-
se We-
komen.
irige J.
Vinkel,
Ige-
mei
en dat
waren
uit een verongetuKte ous te naten. bij ae
botsing van de bus tegen een boom kwa
men twee mensen om het leven en wer
den twintig anderen, gewond.
Een onderzoek wees al spoedig uit dat
de „vergissing” was te wijten aan een al
te stipte postbeambte in Oakland, in de
Amerikaanse staat Californië.
CAIRO. (DPA) Na een gedwongen
oponthoud van bijna acht jaar kunnen
twee Westduitse vrachtschepen, die vast
zaten in het Suez-kanaal, vandaag de
thuisreis aanvaarden.
rnder
dan
jpge-
i het
op te
van
nnen
werd
van
zoor-
;rho-
een
zeest
;chip
>ots-
k van
t, dat
had
dat in
sren
nis-
ken
hij
een
or-
izen
aar
die
O jaar
f door
Antil-
gaan,
zelf-
g van
ot de
i, een
t men
slui-
delijk
e als
orden
Izame
leege-
voor-
►Igens
rsiteit
v-cir-
ezicht
„De deelname van andere landen aan
BANGKOK (UPI en DPA) Op
verzoek van Thailand hebben de
Verenigde Staten besloten de ver
wijdering van Amerikaanse mili
taire vliegtuigen, die door Zuid-
vietnamezen naar Thailand zijn ge
vlogen, tijdelijk te staken. De meest
waardevolle straalvliegtuigen waren
toen echter al op weg naar Amerika.
De reis van de „Münsterland” (9.365
ton) en de „Nordwind” (11.600 ton) werd
op 5 juni 1967 voortijdig afgebroken
door het uitbreken van de Israelisch-
Arabische oorlog. Alleen de twee West
duitse vrachtschepen kunnen op eigen
kracht vertrekken. De overige twaalf
schepen die in het Suez-kanaal waren
gestrand moeten worden gesleept en in
Port Said weer zeewaardig worden ge
maakt.
iortse
teren
loem-
n de
i na-
voor
oveel
a dat
is de
bloe-
en als het toestaat dat de vliegtuigen
door de VS worden weggehaald.
Fords opmerkingen moeten vooral ge
zien worden tegen de achtergrond van
de aanstaande besprekingen met de Is
raëlische eerste minister Rabin en de
Egyptische president Sadat en in het
licht van zijn onlangs beëindigde ge
sprekken met koning Hoessein van Jor
danië, aan wie hij belangrijke Ameri
kaanse wapenleveranties toezegde.
De arrestaties vonden plaats in „de
afgelopen dagen” in de Baskische pro
vincies Vizcaya en Quipuzcoa, waar de
regering elf dagen geleden de uitzonde
ringstoestand (het beperken van de bur
gerrechten) afkondigde. De arrestanten
zijn volgens de politie leden of sympa
thisanten van de Baskische afscheidings
beweging ETA.
De man, die belast was met het toezicht
op het sorteren, hield elk exemplaar
voor de veraf wonende abonnee achter,
omdat de adressering niet geheel volgens
de regels geschiedde. „Volksrepubliek
China” was voor het gemak afgekort en
bij de Amerikaanse posterijen zijn af
kortingen in namen van landen niet toe
gestaan.
Het euvel is intussen verholpen zodat
Mao zijn post weer tegemoet kan zien.
e snel-
ap een
bezig
nheden
inwer-
er hen
waar-
et on-
imissie
g een
De schrijver zegt tevens dat de CIA
dossiers heeft bij gehouden over senator
Hubert Humphrey en in de jaren 1950
heeft ingebroken in het kantoor van
De toestellen worden ook door de
nieuwe Zuidvietnamese regering als oor
logsbuit opgeëist. Hanoi verklaarde dat
Thailand voor de gevolgen zou opdraai-
Vele jaren heeft kardinaal Mindszenty
model gestaan voor het verzet van de
r.k.-kerk tegen het communisme. Maar
in de tweede helft van de zestiger jaren
begon men zich af te vragen of de
algemeen bewonderde principiële hou
ding van de kardinaal geen belemmering
vormde voor de normalisering der be
trekkingen tussen kerk en staat in Hon
garije. De nieuwe benadering groeide
vooral na het tweede Vatikaanse conci
lie.
Van begin af aan heeft Mindszentj
zich tegen de communistische regering
van Hongarije verzet. Tot een openlijke
botsing kwam het in 1948, toen de
regering het bijzonder onderwijs natio
naliseerde. De kardinaal verbood alle
priesters en zusters aan het genationali
seerde onderwijs mee te werken. Eind
1948 werd hij gearresteerd wegens land
verraad en deviezensmokkel.
Zijn proces eindigde in een veroorde
ling tot levenslang. Maar na zeven jaar
werd de kardinaal van de gevangenis
overgebracht naar een huis, waar hij
onder huisarrest bleef. In 1956 werd hij
tijdens de Hongaarse opstand triomfan
telijk naar zijn bisschopszetel terugge
bracht. De vrijheid duurde enkele dagen.
Mindszenty vroeg asiel bij de Ameri
kaanse legatie, hetgeen in feite wederom
gevangenschap betekende, want hij kon
het gebouw niet verlaten. Voor de in
gang van de legatie stond aan de over
kant van de straat dag en nacht een
Kardinaal Mindszenty, zoon van boe
renouders uit het dorp Csehemindszen-
ty, heette eigenlijk Prehm. Toen de
Duitsers het land binnenvielen, veran
derde hij zijn naam uit protest in
Mindszenty naar het dorp waar hij van
daan kwam. In 1919 werd hij priester
gewijd. Wegens zijn verzet tegen de
eerste communistische overheersing in
Hongarije onder Bela Kun werd hij in
de twintiger jaren gevangen gezet.
zes Congressen hebben zich achter het
Vietnam-beleid geschaard. Wij kunnen
alleen maar „dank je” zeggen tegen hen
die hun leven gaven voor de vrijheid”.
Ford zei dat er inderdaad reacties van
buitenlandse mogendheden werden ont
vangen na het debacle van Zuid-Viet-
nam met vragen over de stabiliteit van
de Amerikaanse internationale toezeg
gingen. Maar, zei hij, ondanks deze te
rugslag in Zuid-Vietnam zullen wij onze
bestaande afspraken nakomen. „De Ver
enigde Staten is nog steeds de sterkste
militaire mogendheid ter wereld en wij
zullen ons internationaal leiderschap
blijven uitoefenen”.
Grönewold wordt ervan beschuldigd
dat hij zeker sinds februari 1973 zorgde
voor de communicatie tussen gevangen-
zittende leden van de Baader-Meinhof-
groep, en zo bij droeg tot het behoud van
de samenhang binnen de groep en dus
tot de „bevordering van de doeleinden
van deze criminele vereniging”. Hij zou
zijn faciliteiten als advocaat hebben ge
bruikt voor doeleinden die niets met de
verdediging van de verdachten te maken
hebben.
wijlen senator Joseph McCarthy en wij
len Robert Kerr.
Ook zou de CIA onlangs betrokken
zijn bij operaties in Portugal, terwijl veel
internationale telefoongesprekken door de
CIA zouden zijn afgeluisterd.
In het artikel, onder kop „Kissingers
geheime rijk”, staat dat Kissinger het
werk van de CIA leidt en dat dit onge
veer 65 miljard gulden per jaar kost.
Verder staat er dat Kissinger nauwer
het oplossen van het Vietnamese vluch
telingenprobleem is tot nu toe zeer be
perkt”. aldus Dean Brown, hoofd van de
speciale Amerikaanse staf voor de
vluchtelingen.
WASHINGTON. (AP) De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Henry Kissinger heeft gisteren verklaard
dat de Verenigde Staten „beslist niet
niegen naar de kant van de Arabieren”
in het conflict in het Midden-Oosten.
STUTTGART. (DPA) Het gerechts
hof in Stuttgart heeft na de advocaat
Klaus Croissant nu ook de advocaat
Kurt Grönewold uitgesloten van de pro
cessen tegen leidende figuren van de
Baader-Meinhofgroep, die op 21 mei be
ginnen. Grönewold zou Andreas Baader
vertegenwoordigen.
WASHINGTON (UPI).— De CIA is
betrokken geweest bij de staatsgreep
tegen de regering van de republiek Ma
lagasy in februari, waarbij president
Richard Ratsimandrava werd vermoord,
aldus een artikel in Penthouse magazine.
auto van de Hongaarse politie met
draaiende motor klaar. Ondertussen
leerde kardinaal Mindszenty terwille
van zijn gastheren Engels, zodat hij de
leden van de legatie, die op zijn kamer
de mis bijwoonden, zonder tolk kon
toespreken.
Kissinger zei dit naar aanleiding van
de verkoop van Hawk raketten aan
Jordanië. „De Verenigde Staten streven
naar een rechtvaardige en duurzame
vrede in het Midden-Oosten”, aldus Kis
singer. „Wij neigen zeer zeker niet naar
de Arabische kant, wij proberen tot een
vredesregeling te komen die gerecht
vaardigd is en die tot stand komt in
nauwe samenwerking met alle betrokke
nen”.
Hij verklaarde dat president Ford ge
sprekken wil voeren met president An
war Sadat van Egypte en premier Jitzak
Rabin van Israel alvorens een definitie
ve beslissing te nemen over de toekom
stige rol van de Verenigde Staten in het
Midden-Oosten.
TOKIO. (Reuter) Japan heeft van
morgen als zesde niet-communistische
staat de Voorlopige Revolutionaire Rege
ring van Zuid-Vietnam erkend.
Bui-
naar
zgn.
>life-
na-
laakt
)wa-
DEN HAAG.— De kans bestaat dat
volgend jaar zomertijd wordt ingevoerd.
„Er is druk internationaal overleg gaan
de, maar ik moet nog zien of de
zomertijd er in 1976 komt. Het kan ook
best een jaar later worden”, aldus zei
staatssecretaris W. Meijer van CRM
vanochtend voor de VARA-radio.
Vrijwel alle landen die betrokken zijn
bij het overleg over invoering van de
zomertijd erkennen de voordelen van
het met een uur vooruitzetten van de
klok. Dat komt vooral de recreatie ten
goede (langer licht) en levert een overi
gens zeer gering besparing in het ener
giegebruik op.
Frankrijk dat het initiatief heeft ge
nomen om de zomertijd weer in te
voeren, heeft berekend dat de energiebe
sparing op een half percent kan worden
gesteld. In Nederland blijft de energie
besparing daar nog onder.
Half juni komen in Brussel de EEG-
landen (minus Engeland en Ierland),
Spanje, Zwitserland en Oostenrijk bijeen
om een precieze datum vast te stellen,
waarop de zomertijd volgend jaar zou
kunnen worden ingevoerd- De datum
van ingang is vooral van belang voor de
aanpassing van dienstregelingen van
luchtvervoer en spoorwegverkeer.
Als de problemen die hieraan zijn
verbonden, kunnen worden overwonnen,
is, zo wordt in Den Haag aangenomen,
de belangrijkste hinderpaal voor invoe
ring van de zomertijd weggenomen.
WENEN (ANP). Gistermiddag is in
Oostenrijk overleden kardinaal Minds
zenty voormalig primaat van Hongarije
en aartsbisschop van Esztergom. Kardi
naal Mindszenty woonde sedert enkele
jaren in Oostenrijk, nadat in een over
eenkomst tussen de Hongaarse regering
en het Vatikaan zijn vertrek uit de
Amerikaanse ambassade in Boedapest
was bewerkt. Kardinaal Mindszenty is
83 jaar geworden.
WASHINGTON. Op zijn eerste
persconferentie na de val van Zuid-
Vietnam zei president Ford gisteren dat
hij ontsteld was over de blijkbaar alge
mene reactie van Amerikanen die zich
verzetten tegen de permanente toelating
van Zuidvietnamese vluchtelingen. Hij
prees daarom de AFL-CIO-vakbond en
het „Amerikaanse Joodse Comité” die
resoluties aannamen waarin op de inte
gratie van de vluchtelingen in de Ame
rikaanse samenleving werd aangedron
gen.
MEKKA, Saoedi-Arabië (AP)
Saoedi-Arabië, dat genoeg heeft van
buitenlandse invloeden en vreest voor
een te geringe bevolkingsdichtheid,
heeft een verbod op anti-conceptie-
middelen afgekondigd.
De regering van Thailand bevindt zich
in een moeilijke positie: in Cambodja en
Zuid-Vietnam zijn revolutionairen aan
de macht gekomen en zijn de Amerika
nen vertrokken. In Thailand daarentegen
bevinden zich nog altijd 25.000 Ameri
kaanse militairen op enkele luchtmacht-
bases. Inmiddels is bekend gemaakt dat
deze Amerikaanse troepen voor maart
volgend jaar uit Thailand zullen zijn
teruggetrokken.
WASHINGTON (AFP). Partijvoor
zitter Mao van China heeft het enige tijd
zonder „Washington Post” moeten stel
len ofschoon aan alle zaken, zoals ver
hoging van de abonnementsprijs, was
gedacht.
SAN SEBASTIAN (UPI). De
Spaanse politie heeft in Baskenland 57
mensen gearresteerd die, naar het heet,
betrokken waren bij terroristische acti
viteit.
de Hongaarse
motor klaar.
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON. In de opvang
centra van de Zuidvietnamese
vluchtelingen wordt van alles gedaan
om de overgang naar de Amerikaanse
samenleving zo gemakkelijk mogelijk
te maken. Zo zijn daar al leerkrach
ten aan het werk om de vluchtelin
gen te leren hoe zij de Amerikanen
moeten bedanken voor de geboden
hulp en ontvangst.
Een Amerikaanse psychiater heeft
verder de moeite genomen om de
Amerikaanse ouders van pleegkinde
ren enige behulpzame aanwijzingen
te geven voor de aanpassing van
Zuidvietnamese kinderen. Enkele van
deze psychiatrische instructies luiden:
Spreek niet te luid tegen ze, wan
neer het uw bedoeling is om ze op
die manier Engels te leren.
Laat een kind ouder dan twee
jaar kiezen tussen het gebruik van
westers bestek en Chinese eetstokjes
omdat kinderen ouder dan twee jaar
in Vietnam met een lepel worden
gevoed en daarna met stokjes.
Sta het kind toe het kommetje
met eten onder de kin te houden,
zoals in Vietnam gebruikelijk is.
Als het kind het wil, laat het dan
op zijn hurken zitten en niet op een
stoel.
De Hongaarse kardinaal kreeg wereld
bekendheid door het geruchtmakende
proces, dat in februari 1949 door de Hon
gaarse regering tegen hem werd gevoerd.
Hij werd tot levenslang veroordeeld,
maar bevrijd tijdens de Hongaarse op
stand in 1956.
Na enkele dagen van vrijheid ver
kreeg hij na het neerslaan van de op
stand asiel in de toenmalige Amerikaan
se legatie, thans ambassade, waar hij tot
1971 verbleef.
Hij heeft steeds geweigerd zich vrij
willig uit Hongarije terug te trekken,
ofschoon zowel door de Hongaarse rege
ring alsook dobrhetVatikaan sterke druk
op hem werd uitgeoefend, omdat hij een
normalisering der betrekkingen tussen
Kerk en staat ip Hongarije in de weg zou
staan.
Vorig jaar onthief paus Paulus kardi
naal Mindszenty van zijn aartsbisschop
pelijke zetel van Esztergom. Dit heeft de
kardinaal nooit aanvaard. Enkele dagen
voor zijn dood heeft de kardinaal hierte
gen nog geprotesteerd. In de houding
van het Vatikaan zag hij een te grote
tegemoetkomendheid tegenover de com
munistische regering van zijn land.
Christina, die na de dood van haar
vader zes weken geleden hoofd werd
van het miljardenconcern, lunchte in
Londen met Sir Eric Drake, die de
leiding heeft van British Petroleum.
Hoessein zei op zijn beurt, bij het in
ontvangst nemen van een ere-doctoraat
van een militaire academie in Florida, dat
Israel op een permanente vrede en be
scherming van zijn legitieme grenzen
kon rekenen, wanneer het bereid was de
in 1967 veroverde gebieden terug te
geven.
De Amerikaanse president zei verder
dat er nog een aantal Amerikaanse
staatsburgers in Zuid-Vietnam waren
achtergebleven, maar Ford weigerde kri
tiek uit te oefenen op het evacuatiebe-
leid van de Amerikaanse ambassadeur
Graham Martin, die in de afgelopen
dagen ernstig bekritiseerd is door het
Congres en door officieuze vertegen
woordigers van het State Department
voor het niet eerder onder ogen zien van
de ernst van de situatie in Zuid-Viet
nam.
Niettemin weigerde de president te
zeggen dat de bijna 56.000 in Zuid-
Vietnam gesneuvelde Amerikanen hun
leven voor een nutteloos doel hadden
gegeven. „Vijf presidenten hebben het
nationale beleid gevolgd'', zei Ford, „en
Brown deelde gister in Washington
mee dat tot nu toe naast de VS alleen
Canada actief deelneemt aan het onder
brengen van de vluchtelingen door het
sturen van funktionarissen naar het ei
land Guam en naar het opvangkamp
Pendleton in Californië. Alle ahdere
landen hebben slechts blijk gegeven van
hun „interesse”. Brown is „persoonlijk
ontmoedigd” over de rol van Australië.
De Amerikaanse regering rekent erop
dat ongeveer 125.000 van de 150.000
vluchtelingen in de Verenigde Staten
moeten worden ondergebracht. Onge
veer zestig percent van de vluchtelingen
wordt gevormd door kinderen. Voor de
opvang en begeleiding van de vluchte
lingen zoeken hulporganisaties in Ame
rika circa 35.000 zogenaamde „bescher
mers”, die zich vooral gedurende de
eerste moeilijke periode bekommeren
om het lot van de Vietnamezen.
Vandaag zou president Ford op een
bijeenkomst met republikeinsé leiders
ter bespreking van zijn hulpprogram
boos zijn geworden: „Ze maken me
razend deze grote mensenvrienden. Zij
wenden zich eenvoudig af van de Viet
namezen”. aldus Ford.
betrokken is bij de spionage dan over
het algemeen bekend is en dat hij daar
door „buitengewone macht” heeft. Kis
singer zou bijvoorbeeld telefoongesprek
ken van zijn naaste medewerkers heb
ben laten afluisteren om zekei- te zijn
van hun trouw. Hij zou ook meege
werkt hebben aan het omverwerpen
van onverantwoordelijke regeringen”,
zelfs wanneer deze democratisch geko
zen zijn, aldus het artikel.
Het verbod, dat op 28 april werd
uitgevaardigd, volgde op een uit
spraak van de wereldliga van mos
lims dat „geboortecontrole is uitge
vonden door vijanden van de islam”.
Op het binnensmokkelen van de pil
of andere anti-conceptiemiddelen
staat nu zes maanden gevangenis
straf.
Andere Islamitische landen kampen
met een ernstig onverbevolkingspro-
bleem. Egypte heeft de suggestie ge
daan om religieuze leiders in de ko
ran te laten zoeken naar een recht
vaardiging van geboortebeperking.
Men vreest dat het vijfjarenplan
voor de ontwikkeling van het 4 mil
joen zielen tellende Saoedi-Arabië,
gefinancierd met de 60 miljard olie-
inkomsten, belemmerd zou kunnen
worden door een gebrek aan man
kracht. Vrouwen mogen nog steeds
niet werken, en worden nu aange-
moedigd te trouwen, thuis te blijven
en kinderen te produceren.
O 5) °O r O OC°<?O COOOO Q
°~O oo' o oo?£°c>o
f
Reddingsploegen in het Westduitse Neu-
kirch zijn hier bezig de laatste passagiers
‘r.?~ -daSmapljg
a
