Rufus rijp voor
verbetering
kt
Prijs niet naar beroemdsten
6.98
Alphenaar
95
|Rȕ' I
Br
Rijk de Gooyer goede uitzondering
Moccona, lekker pittige korrelkoffie van Douwe Egberts.
Nieuwe omroep
(Van onze RTV-redactie)
D-È
wel
r1
Geef Moeder
levenslang
13
M E I
19 7 5
VRIJ DAG
9
KUNST
Mysterie rond Rufus
Vier musketiers
Filmfestival
van Cannes en de mededinging
door Pieter van Lierop
t
o
o
200 gram
■I
VOOÏ
*g
'deel
in Amsterdam
Grote voorraadpot, dus voordelig.
In glazen stopfles die de aroma vasthoudt.
160 Gulle koppen pittige korrelkoffie,
geurig tot het laatste kopje.
Altijd 40 waardepunten voor waarde
volle geschenken.
Vrijzinnig appèl”
am
Ondoordacht
Thrillerstijl
Voor recepties, diners, conferenties etc.
cP^stauïant
cLandgoed Qiveneïidaal
rustiek gelegen in wandelbos te Heemstede.
Tel.023-281555
Instructiefilm
UTRECHT Voor de 28ste
keer barst vandaag in Cannes het
filmfestival los, een manifestatie
die reeds talloze kleine en grote
stormen heeft doorstaan, maar
waarvan de wereldreputatie on
aantastbaar schijnt. Jaarlijks
worden er zelfs nieuwe evene
menten bedacht, die de allure al
leen maar kunnen versterken.
Naast de officiële competitie
om de fel begeerde Gouden Palm,
is er een filmmarkt, een week
voor de kritiek, en een veertien
daagse voor jonge cineasten, die
samen in die veertien dagen tijd
zo’n vierhonderd films te zien
geven. Dit jaar is er een pro
gramma toegevoegd voor films
die een link leggen met andere
kunstvormen.
NEDERLANDSE FILMS volgen elkaar in een snel tempo op, dat
wil zeggen dat er snel en waarschijnlijk ook vlug geproduceerd wordt.
Dat zou een verheugende situatie kunnen zijn, vooral als we in het
zelfde snelle tempo een vooruitgang in kwaliteit konden constateren
of iets heel nieuws onder ogen kregen dat als een verrassing (en een
verademing) zou kunnen werken.
/j
ne-
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
,o
1^5 0009/1
I
I
muziekplezier. Een orgel of een
piano is vaak al een levenslange
wens. Het kan ook beginnen met
3 maanden orgelles, of 3
maanden pianoles. Moeder hoeft
hiervoor nog geen instrument te
bezitten.
Een bon voor een jaar orgelhuur
is misschien ook een goed idee.
Daarna is het mogelijk het
gehuurde instrument te kopen
en de betaalde huur te verrekenen.
Moeder zal u het hele jaar dank
baar zijn. Ons ideaal:
Iedere dag moederdag.
die
zo
Van het in ’69 bij Born (sindsdien
overgenomen door Bruna) uitgegeven
romannetje „Het kille Ontwaken” of
„De Rattenjacht” van Anton Quinta
na is alleen de naam van de hoofdfi
guur, Rufus overgenomen.
sauna-
te
KRUISWEG 47-49 HAARLEM TEL 023-320244
I o cz
1
UTRECHT. Deze dagen heeft zich
een nieuwe omroep aangediend. Het is
het Vrijzinnig appèl voor geestelijk om
roep, een vrijzinnig christelijke organi
satie die vindt „dat er vanuit het vrij
zinnig christendom geen volwaardige bij
drage komt in de bonte veelheid van de
Hilversumse programma's”.
Vrijzinnig appèl wil zich presenteren
als representanten van het vrijzinnig
geloofsleven dat mentaal in brede krin
gen wordt aangetroffen, maar dat in de
omroep niet aan te wijzen zou zijn.
Er is een voorlopig bestuur aangewe
zen, waarin onder meer ds. A. Faber uit
Emmen zitting neemt.
rath met „My pleasure is my busi
ness” („Nacht en Dag bereikbaar”), de
film in Saskia en het Leidseplein
Theater met de al bij voorbaat be
roemd geworden titel „De Nachtpor
tier”.
„The Night Porter” is een duivels
ALLE MOEILIJKHEDEN en tegen
werkingen die bij het maken van de
film zijn opgetreden en waarvan de
makers uitvoerig verslag doen in een
persbericht, leiden slechts tot één
conclusie: dat er ondoordacht en veel
te haastig gefilmd is. Wat tot een
mislukking geleid heeft (en dat nog
wel onder productieleiding van Gys-
bert Versluys, met „Scorpio”-erva-
ring), zoals we er ons niet veel kun
nen permitteren.
Er is dus wel een heel andere
filmopzet gefinancieerd dan tenslotte
voor het uitemdelijke resultaat ge
bruikt werd. Nog merkwaardiger is
dat tegelijk met de film een Zwart
Beertje van Bruna op de markt komt
dat „Het kille Ontwaken” heet, ook
behoort tot de Rufus-reeks van Bru
na (hoewel eerder verschenen bij uit
geverij Born N.V.) en versierd is met
een foto van Rijk de Gooyer en Cox
Habbema uit de film „Rufus”. Maar
in dat boekje komt van alles voor,
van een lichaam dat zwaar van de
kogels in elkaar zakt tot kapot ge
schopte benen en in elkaar geslagen
gezichten, maar geen enkele speel
kaart. Het is een wat grof geschreven
boekje dat zich terzijde in autocou-
en
van
is een
MAAR DE HELE stijl van „Rufus”
is toch weer duidelijk thrillerstijl, zij
het op een beetje onhandige manier
toegepast. Er wordt uiteraard veel
met speelkaarten gemanipuleerd en
met grote geldbedragen (de briefjes
van duizend zijn niet van de lucht)
en er is ook wel een enkele
speelscène die enige spanning weet op
te roepen, maar als men nu toch met
de Hollywood-mode van het ogenblik
om gokfilms te maken (The Sting”.
„California Split”) mee wil doen,
waarom dan tegelijkertijd die films
niet bestudeerd om te zien hoe daar
met spanning en „timing” wordt om
gesprongen om ’t meeste uit zo’n
geladen pokerspel te halen.
Rijk de Gooyer is eigenlijk de eni
ge die zich staande weet te houden in
dit min of meer amateuristisch mi
lieu. En gedeeltelijk Cox Habbema
als een vroeger vriendinnetje van
Rufus die door hem ingeschakeld
wordt om een grote slag te slaan.
Maar al dit soort aanloopjes tot wen
dingen in de intrige worden slecht
voorbereid en onduidelijk uitgewerkt.
Wat dan weer terug te voeren is op
een onvoldoend doordacht script en
op de onervarenheid van de regisseur.
DAT HET ’T CITY FIDM-CON-
CERN ernst is met zijn destijds aan-
gekondigde belangstelling voor de
Nederlandse film blijkt deze week
wel duidelijk vit de programmering
van het Amsterdamse City Theater
dat bij wijze van spreken van onder
tot boven van City I t.e.m. City 4
volzit met produkties van eigen bo
dem. Men vindt er „Rufus", de
nieuwste Nederlandse film, in City I.
„Rooie Sieri’ in City 2, „Zwaarmoedi
ge Verhalen voor bij de Centrale
Verwarming" in City 2 „Kind van
de Zon” in City 4, een mooie stalen
kaart tegelijk van onze huidige film
mogelijkheden en van de stand van
zaken bij onze nationale filmbedrij-
vigheia.
rijn Lakhdar-Hamina, de Hong Kon-
g’er King Hu of de Deen Henning
Carlsen, van wie in Cannes weinigen
nog ooit gehoord zullen hebben. Voor
hen ligt er met een Gouden Palm de
kans op slag beroemd te worden.
Het zou leuk zijn als het Jos Stel
ling lukte; de laatste keer dat Neder
land met de trofee naar huis ging
was in ’52, toen Herman van der
Horst het voor elkaar speelde, met
een documentaire over de haring
vangst nota bene, een jaar nadat Bert
Haanstra de eer te beurt viel vanwe
ge zijn Spiegel van Holland.
(ADVERTENTIE)
Calypso heeft deze week gekozen
voor het tweede deel van Richard
Lester’s „De drie Musketiers dat als
twee druppels op het eerste deel lijkt,
met dit verschil dat de titel thans
luidt „De vier Musketiers” en de
avonturen van de galante ridders van
Alexandre Dumas een ander patroon
hebben. Maar er wordt weer veel
geschermd, er is veel degengekletter
en veel gegaloppeer van paarden en
de nodige kluchtig werkende ana
chronismen. De interessantste premiè
re blijft echter, ondanks de aanwe
zigheid van Xaviera De Vries-Hollan-
der („The Happy Hooker”) in Nögge-
Dat „Rufus” daarin vergelijkender
wijs niet zo’n best figuur slaat - de
argumentatie ervan vindt u in de
hierboven staande beschouwing - is
in zekere zin van minder belang.
Daar staan in City alleen al drie
uitmuntende nationale producties te
genover die deze „slip of the camera”
ruimschoots goedmaken. Er zijn in
tussen rond „Rufus” wel enige myste
ries ontstaan. In een persbericht on
der de titel „Over de totstandkoming
van „Rufus” staat te lezen dat „Ru
fus” een spannende misdaadfilm is
zonder flauwekul, geen sex-thriller
en geen thriller-comedy en wat dat
betreft in Nederland, „de eerste in
zijn soort”. Het verhaal, zo gaat de
mededeling verder, is in eerste in
stantie ontleend aan de Rufus-roman
„De Rattenjacht” van Anton Quinta
na die handelt over een overval op
een legaal casino in Franrijk door
de avonturier Rufus. De eerste scena
rio versie volgde aardig het boek en
was gesitueerd in de Ardennen en de
overval vond plaats op het casino
van Spa. „Dit script”, zo staat er
vervolgens te lezen, „is in eerste in
stantie de basis geweest voor de fi
nanciering van „Rufus”.
„RUFUS” BEGINT als- een instruc
tiefilm. We krijgen de kaart van
West-Europa te zien met heel klein
in de hoek een rood-gekleurd Neder-
landje. Terwijl de Camera op dat
rode vlekje inzoemt, zegt een onheils
zwangere stem dat Nederland het
enige land is in West-Europa waar
gokken nog niet wettelijk is toege
staan, zodat er per jaar voor tiental
len miljoenen illegaal vergokt wordt.
Alleen in Amsterdam en Den Haag
moeten er meer dan 100 illegale gok
huizen zijn, waar roulette, black
Jack, Seven or Eleven, of poker wor
den gespeeld zonder dat' de overheid
de spelattributen kan controleren of
er belastingtechnisch iets beter van
wordt. Deze sombere berichten wor
den geïllustreerd met krantenknipsels
met alarmerende koppen, wat bij el
kaar een weinig aantrekkelijke film-
inzet oplevert. Er volgen dan nog
enkele willekeurige, slecht op elkaar
gesneden beelden, waarschijnljk be
doeld om de hoofdfiguren in hun
omgeving te introduceren, maar
slechts verwarrend werkend omdat ze
geen duidelijke inhoud hebben. Waar
na de titeling begint en Rijk de
Gooyer als de aartsgekker Rufus in
beeld komt.
Hij is de eenzame pokerspeler die
in het milieu dat door de onderwe
reld beheerst wordt (ook dat hebben
we al in de mondelinge aankondiging
kunnen horen), gevreesd wordt door
zijn fortuinlijke manier van spelen.
Aan de lopende band wint hij grote
bedragen in de diverse speelhuizen,
vooral tot woede van Marcel (John
van Dreelen) en „big boss” van de
gok-maffia die in dat Haagse wereld
je talrijke illegale casino’s controleert
en zelf eigenaar is van een exclusief
complex, ergens in Wassenaar, waarin
naast poker nog meer frivole spellet
jes in zwembaden en massage-appar-
tementen plaatsvinden.
Voor wie dat zwem-, sauna- en
massage-gedeelte wat al te opper
vlakkig verwerkt toeschijnt in „Ru
fus”, zal tot zijn genoegen horen dat
de makers van de film binnen afzien
bare tijd met een nieuwe productie
op de markt zullen komen, waarbij
de werkwijze, gevolgd bij de tot
standkoming van „Rufus” op een nog
geperfectioneerdere wijze uitgevoerd
zal worden en het onderwerp de z.g.
„surrogate wife” zal zijn, de vrouw
„die wordt ingeschakeld bij de daad
werkelijke behandeling van mannen
met seksuele moeilijkheden (in-bed-
therapie)”. Vooral de erkenning dat
er een geperfectioneerdere manier
bestaat dan bij de totstandkoming
van „Rufus” gevolgd is, zal velen met
worden onderschat, blijkens het feit
dat een toch niet geringe jongen als
Antonioni vorig jaar met veel bom
barie op het laatste moment zijn II
Reporter terugtrok uit de officiële
Italiaanse inzending, omdat volgens
hem de Italiaanse regering een te
zwakke houding had aangenomen ten
aanzien van Chinese protesten tegen
een TV-documentaire die Antonion-
eerder gemaakt had.
Die zelfde Antonioni heeft II Re
porter een vol jaar vastgehouden, om
hem een paar weken terug in pre
mière te kunnen brengen en nu met
de steun van een jubelende Italiaanse
pers in de rug alsnog in Cannes te
komen vertonen. Buiten officiële me
dedinging, want publiciteit is leuk,
maar niet als je Michelangelo Anto
nioni heet, en je zou toch de Gouden
Palm hebben misgelopen.
Een dergelijk risico wordt liever
niet genomen door filmmakers die
een naam te verliezen hebben. Ook
Joseph Losey, John Schlesinger en
Ingmar Bergman zijn dit jaar weer
met nieuw werk van de partij in
Cannes, maar eveneens buiten mede
dinging.
Dat is natuurlijk alleen maar mooi
voor mensen als Jos Stelling met zijn
Mariken van Nieumeghen. de Alge-
De publiciteit die in Cannes ver
worven kan worden, moet vooral niet
Barbara van der Pol als Mariken van
Nieumeghen. De gelijknamige film van
Jos Stelling dingt in Cannes mee naar
de Gouden Palm.
reurskringen afspeelt maar zich voor
namelijk met gangsters en bloedige
gevechten bezighoudt. Ook al staat er
met grote letters „Rufus” met bijbe
horende foto op het omslag, het heeft
nog minder met de film te maken
dan de eerste opzet, waar tenminste
nog casino’s in voorkwamen. De
naam Quintana is trouwens in de
hele credit-lijst niet te vinden.
Co.r Habbema en Rijk de Gooyer
in Rufus
bedenksel van de Italiaanse vrouwe
lijke filmregisseur Liliana Cavani die
enige jaren terug al opschudding ver
wekte met haar „De Kannibalen”.
Dirk Bogarde speelt in grote stijl de
duistere nachtportier van een Weens
Hotel waar hij in 1957 geconfron
teerd wordt met een van zijn slacht
offers uit een Duits concentratie
kamp gedurende de oorlog. Lucia was
toen een jong, opgroeiend meisje, dat
gewillig alle vernederingen, martelin
gen en sexuele vergrijpen van de
sadistische Sturmbannführer Max over
zich heen liet gaan, apatisch, onder
worpen, als kon zij niet of wilde zij
niet een of andere vorm van weer
stand bieden, als accepteerde zij gela
ten een toch niet te veranderen situa
tie. Vijftien jaar later, als de film
begint, is Lucia de mooie vrouw van
een befaamde dirigent en is Max de
nachtportier van het hotel, waar Lu-
cia’s man voor enkele dagen een
appartement heeft besproken in ver
band met gastdirigentschappen in
Wenen en andere Oostenrijkse steden.
Zowel bij Max als bij Lucia worden
door de ontmoeting herinneringen
aan het gruwelijkse verleden wakker
gemaakt die ons door flashbacks be
kend worden gemaakt. Maar eerst als
haar man enige dagen afwezig is,
blijken Lucia’s werkelijke gevoelens.
Haar kampsyndroom is een passie
voor haar vroegere beul. Het onwaar
schijnlijke gebeurt, Lucia verlaat het
hotel en trekt in bij Max die een
sobere vrijgezellenkamer bewoont.
Het effect van deze gang van zaken
op de leden van een vereniging van
extoorlogsmisdadigers die zich in
haar veiligheid bedreigd voelt, brengt
een gangsterachtig element in een
bizar, maar origineel gegeven. Het
basis-thema de uitwerking van een
niet onmogelijk kamp-effect, n.l. de
relatie die kan ontstaan tussen beul
en slachtoffer, is niet van perversie
ontbloot, maar is intrigerend. De
ven-intriges die nu ontstaan leiden
alleen maar af.
Dat is lang niet altijd het geval en
zeker niet bij de nieuwe Nederlandse
film „Rufus het debuut van Samuel
Meyering die zich met veel sterren
omringd heeft Rijk de Gooyer.
Cox Habbema, Pleini Touw, Yoka
Berretty, John van Dreelen, Lou
Steenbergen, Carol "an Herwijnen en
Thomas Koolhaas maar het weer
in de bekende Nederlandse onderwe
reld gezocht heeft, wat altijd goed is
voor een paar moorden, wat karate-
grepen en wat gerommel met snelle
auto’s.
Maai gemakkelijk zal Stelling die
toer niet nadoen, met films in de
concurrentie als Martin Scorsese’s
Alice Doesn’t Live Here Anymore, die
in Amerika al een Oscar in de wacht
sleepte, Bob Fosse’s Lenny, die zes
Oscar-nominaties vergaarde, en een
nieuwe van de Hongaarse meester
Miklos Jancsó.
Waar ook veel van verwacht mag
worden: Jeder fur Sich und Gott
gegen Alle, van Werner Herzog, een
heimelijk tijdens het Film Internatio
nal-festival reeds vertoond juweel
van een film. Enfin, Jeanne Moreau
en haar jury zoeken het maar uit; we
zullen het kritisch volgen.
vreugde vervullen, omdat zelfkennis
het begin van verbetering is.
En er valt na „Rufus” nog heel wat
te verbeteren. Om te beginnen de
verteltrant die slordig en onsamen
hangend is. Omdat Rufus de aanbie
dingen van de machtige Marcel af
slaat en er de voorkeur aan geeft de
eenzame zwerver door pokerland te
blijven stuurt de vertoornde Godfa
ther de beruchte onderwereldfamilie
Scheffer op zijn pad. Dat geeft aan
leiding tot enig handgemeen, waarbij
pa Scheffer het leven laat.
Pa’s doodsbed met zoon Daan (Tho
mas Koolhaas) die niet kan spreken
maar met en handgebaar aanduidt
de dood van zijn vader te zullen
wreken, is een van de koddigste
scènes in de film die zó parodistisch
aandoet ook andere fragmenten
wekken onverdiend de lachlust
dat men aan opzet gaat denken wat
in verband met andere dingen
Meyering op de t.v. doet, niet
verwonderlijk zou zijn.
De duidelijke extra’s van de
grote voorraadpot Moccona
Regisseuse Liliana Cavani beweert
het verhaal waarop haar film geba
seerd is, gehoord te hebben bij een
bezoek aan Dachau van een vroegere
gevangene. De filmvorm die zij aan
dat verhaal gegeven heeft, leidt in
het begin tot fascinerende fragmen
ten, maar de gebeurtenissen die naar
het dramatisch einde voeren, waarin
beiden doodgeschoten worden door
een homofiele ex-nazi geven een sur
plus aan extravagante neven-intriges
die het eigenlijke thema gaan over
woekeren. Niettemin blijft de film
ondanks zijn kitschige ..Einlagen” het
zien waard, vooral ook door de crea
tie van Dirk Bogarde als Max en
Charlotte Rampling als Lucia en de
sfeervolle fotografie van Alfio Conti-
ni. Maar opnieuw, als in „De Kanni
balen blijkt Liliana Cavani een gro
tere behoefte te hebben haar publiek
te epateren of te schockeren dan het
een eventueel gruwelijk, maar be
staanbare werkelijkheid voor te zet
ten.
StssjjSX
