Gezamenlijke fotoactie
an
Monumentenjaar
in
J. P. MERZAGORA IN CANON
I
Uit de schatkamer van Teylers Museum
van
Dirigentencursus
van de NOS
Voor de halve prijs
op reis
Chaos bij Groot
Limburgs Toneel
Per spoor 10^
heel Nederland door
N
I
jef
Voorbijgangers
componist Ko de Regt
Roelof Klein
en Babs van
Elsdingen
HENK MEYER IN
LE CHAT FOU
H. E. Oudshoorn wint rayoncompetitie
I
J I
Expositie Fiolet
F
Wereldpremière in Groningen
ff
Ontslagen directeur
begint proces
Op zaterdag 24 mei
Ged. Oude Gracht 82
Bij de SBK
„KIJK, DIT MOET BLIJVEN"
ZATERDAG
1 O
KUNST
11
MEI
1975
10
Onder redactie van J.P, Bos
-
8»
Nederlandse
Spoorwegen
HAARLEM. De grafiekverza-
meling van Teylers Museum lijkt
bijna onuitputtelijk. Telkens weer
kunnen er nieuwe thema-tentoon-
stellingen uit worden samengesteld.
Tot en met 6 juli heeft de „kaste-
leyn” J. H. van Borssum Buisman
1790 honderden tekeningen kocht
van de Graven van Braciano in Ro
me, voor het merendeel afkomstig
uit de erfenis van koningin Christina
van Zweden. Geen wonder dus, dat
ruim vertegenwoordigde Italiaanse
werk, ook van veel Nederlandse
kunstenaars die een reis naar Italië
hadden gemaakt. Hun werk werd
door de kasteleyns, beheerders van
de kunstverzamelingen, op Neder
landse veilingen gekocht.
nu ingericht de expositie „Het Itali
aanse landschap”, tekeningen van
Hollandse, Franse en Italiaanse
meesters van de 16e t.e.m. de 19e
eeuw. En hij borduurt daarmee
voort op het werk van een voor
ganger Wybrand Hendriks, die in
„EEN TOEKOMST VOOR het
verleden”, is het motto voor het
Europese Monumentenjaar M’75.
Maar wat voor toekomst voor
welk verleden en bovenal, wie
bepaalt dit alles? Moeten de kin
deren van nu, de volwassenen
van de toekomst, leven in een
omgeving welke bepaald is door
de volwassenen van nu? De kin
deren konden wel eens geheel
andere ideeën hebben omtrent
het verleden dat zij willen bewa
ren, maar wie luistert naar hun
wens? Kindertaal is „grappig”,
maar niet iets om serieus te ne
men, vindt een groot deel van de
volwassenen. Toch hebben kin
deren soms heel goede ideeën.
Wanneer zij zich niet in woorden
kunnen uitdrukken dan mis
schien wel in beelden.
„REINO” B.V.
voor tapijtreiniging
Vaste vloerbedekking
Losse kleden
Telefoon 023 - 31 32 89
.--M
Henk
Een
van
SS
Meisjesportret van J. P. Merzagora.
,1Iet Italiaanse landschap’
Oii
(ADVERTENTIE)
De kaartjes zijn uitsluitend verkrijgbaar bij ons kantoor Haarlem-Centrum:
Galerie Fiolet is dagelijks (behalve
maandag) geopend van 12 tot 18 uur;
zondag van 13 tot 17 uur.
De Canon-galerie is geopend van
dinsdag tot en met zaterdag van 12
tot 18 uur.
op donderdag 15 mei en vrijdag 16 mei a.s. tussen 10 en 16.00 uur.
Op zaterdag 24 mei kunt u op dit kaartje zoveel sporen als u maar wilt
(onderbreking van de reis is toegestaan) door geheel Nederland.
;te exem-
wegende
onder-
uitgave.
mblikatie
nventari-
rste aan-
iocumen-
leeft mei
L 41 08
l 12 02
1 n samenwerking met de Nederlandse Spoorwegen kunnen we onze lezers
deze unieke „Spoordag" aanbieden. Een dagkaart 2e klas kost u nu slechts
f 13,— (i.p.v. f 24,—); een kinderkaartje f 6,50.
Deze speciale kaartjes zijn dus NIET verkrijgbaar bij onze overige kantoren
of bij de stationsloketten.
IN FOTOGALERIE FIOLET (He
rengracht 86, Amsterdam) exposeren
tot en met zaterdag 31 mei Diederik
van Goethem en Niek Walthaus.
Als winnaar kwam uit de bus de
heer H. E. Oudshoorn van Fotoclub
Een tekening van Claude Lorrain, her
ders met hun vee, een heel rake en vlotte
notitie.
elementen, een compositie, die uitgaat
van de confrontatie van tegengestelde
impulsen en geluidsbronnen. De toehoor
der is tevens toeschouwer: hij hoort en
ziet de inwerking van de verschillende
groepen, individuen en geluidsbronnen
op elkaar en kan de confrontatie van
zichzelf met het gebeuren beïnvloeden
door dooi de ruimte te lopen.
em enkele
openhartig
s gaf aan
Dok heeft
.et Franse
en juridi-
itzaak te-
erd te ge
weer acht
’evangenis
„op intel-
ar onder-
I
IBI.
Ï6N
Plaatselijk zullen de fotohandela-
ren voor de technische begeleiding
van de kinderen zorgen. De camera’s
en de filmpjes worden vóór het week
end op de scholen uitgedeeld. De
kinderen krijgen te horen hoe de
camera bediend moet worden. Gedu
rende het weekend kunnen zij naar
hartelust een filmpje volschieten en
’s maandags worden de camera’s en
filmpjes weer ingeleverd. Ervaringen
uit het verleden hebben geleerd dat
kinderen in al hun onschuld en met
alle fotografische mogelijkheden dik
wijls tot zeer verrassende resultaten
komen.
ensdag is
i van de
Beeldende
oven”. De
ft hierin
rs, cultu-
n accom-
indhoven.
HILVERSUM. Van 7 t.m. 27 augus
tus aanstaande wordt in de Hilversumse
radiostudio’s de 22ste internationale diri
gentencursus van de NOS gehouden. De
ze keer is de cursus voor het eerst
geheel gericht op koordirectie. Docent is
Felix de Nobel. De cursus heeft tot doel
de deelnemers vertrouwd te maken met
het werken met een beroepskoor. Daar
naast wcrdt ook aandacht besteed aan
stijl- en literatuurkennis. Voor de cur
sus heeft de NOS drie formaties uit het
Groot Omroepkoor ter beschikking ge
steld, nd het Radiokoor, het Klein-
Radiokoor en het Radiokamerkoor. Er
kunnen werkende en toehorende cursis
ten worden geplaatst. De inschrijving is
open tot 1 juli, het toelatingsexamen
wordt gehouden op 6 augustus.
Merzagora werd in 1940 in Parijs
geboren uit Italiaanse ouders. Hij
brak zijn studies af om mime te gaan
doen met Jean Louis Barrault. Ver
volgens maakte hij blóemendecoraties
en studeert tegelijkertijd l’art drama-
tique. Hierbij doet hij pogingen tot
surrealistisch schilderen. Toen hij co-
verboy bij een groot bureau voor
mannequins werd, maakte hij kennis
met enkele vooraanstaande fotogra
fen. Hij besloot eveneens fotograaf te
worden zonder ooit een camera te
hebben aangeraakt. Spoedig ontving
herders bij een vuur in een grot, met
naast hen een vergezicht. In deze teke
ning blijkt hij een romantische realist.
Niet alleen de Italianen waardeerden
zijn „bambocciades”, maar ook Neder
landers als Thomas Wijck (Beverwijk
1616-1677 Haarlem), die een leerling van
hem was en van wie hier een heel
mooie Italiaanse binnenplaats ligt.
Ook een bekende tekenaar als Nico-
laas Berghem (Haarlem 1620-1683 Am
sterdam) was enige keren in Rome en
van hem is er een bijzonder aardige
tekening van vrouwen bij vee. Ze heb
ben geestige gezichtjes en zijn duidelijk
in een babbeltje verwikkeld. Met een
paar lijntjes zet Berghem zo'n tafereeltje
heel precies neer.
Ik sla wat bladen over om de later in
de tijd gemaakte aquarellen van Daniel
Dupré (1751-1817) te bewonderen, een
Amsterdammer ondanks zijn Franse
naam, die van 1783-1792 in Rome ver
bleef om daar in heel lichte kleuren
topografische stadsgezichten te schilde
ren, knap maar aan de koel observeren
de kant.
Echte Italianen zijn nog niet genoemd.
Domenico Campagnola (1482-15??) is er
zo een, met tekeningen in een beweeg
lijk handschrift, bijvoorbeeld een zeer
levendige jachtpartij. Zulk werk is an
ders van karakter, minder „volks” dan
het Hollandse en met meer klassieke
adem bezield. Dat geldt ook voor heel
mooie tekeningen van Fracnesco Barbie
ri (1591-1666) en een Stefano Della Bella
(1610-1664), die heel verfijnd en fanta
sierijk werkt- Ik heb niet alles genoemd,
er is nog meer dat liefhebbers van
tekeningen uitermate kan bekoren.
HEIN STEEHOUWER
Van Goethem (27 jaar), behaalde in
1972 het diploma van de Koninklijke
Academie voor Kunst en Vormgeving
in Den Bosch, maakte studiereizen in
Europa en Amerika en heeft thans de
leiding van de afdeling fotografie van
de Vrije Academie in Vlaardingen.
Walthaus (32 jaar) bezocht enkele
jaren de fotovakschool, leerde grafi
sche technieken in de industrie en
probeert de laatste jaren van zijn
werk te leven. „Ik zoek in mijn werk
eerst de simpele vorm door veel weg
te laten en probeer anderzijds met
montages een grotere zeggingskracht
te krijgen”, zegt hij.
derneemt in de hoogste klassen van
het basisonderwijs. Een actie die in
nauwe samenwerking met de Rijks-
dienst voor Monumentenzorg en de
provinciale comités M’75 tot stand
gekomen is.
DE HAARLEMSE fotograaf Henk
Meyer exposeert op het ogenblik in
Le Chat Fou, Cornelissteeg 11 (bij de
Grote Houtstraat) in Haarlem. Mey
ers werk hebben we in deze rubriek
meermalen besproken. Het is het best
aan te duiden met de term fotogra-
fiek. Door gebruikmaking van ver
scheidene technieken, zoals collage
(monteren van details uit verschillen
de foto’s) en het inkleuren met wa
terverf ontstaan surrealistische pro-
dukten als een afgrijselijke stille
schreeuw, die de toeschouwer tot na
denken dwingen.
Expositie Fiolet
In 17 steden, die uitgezocht zijn
door de Nederlandse Spoorwegen en
het Nationaal Bureau voor Toerisme,
krijgen 5000 schoolkinderen een foto
camera met een diafilmpje tot hun
beschikking om die dingen te foto
graferen waarvan zij vinden dat ze
moeten blijven. Vandaar ook het
motto van de actie: „Kijk, dit moet
blijven”.
TOT EN MET 15 MEI hangt er
werk van Jean Paul Merzagora in de
Canon Photo Gallery (Reestraat 19,
Amsterdam).
De Nederlandse componist Ko de Regt
werkte vooral in het buitenland, met
name Denemarken, waar hij zes jaar
woonde. In 1972 keerde hij naar zijn
vaderland terug op het moment, dat hij
in Denemarken geen kans meer zag het
geleidelijk gegroeide stramien te door
breken. Hij ontwikkelde nieuwe ideeën,
gaf muzikale vorming op schalen, vorm
de in 1971- een nieuwe groep, die concer
ten gaf en waarmee werd meegewerkt
aan theaterprodukties, o.a. van Tejater-
groep „Genesius” en „Wegteater.”
Tot de deelnemende steden behoort
Haarlem. De lijst van scholen en
fotohandelaren luidt als volgt: Fo-
tohandel Engel, Anegang 32, Savornin
LohmansChool, Alexander Fleming-
straat, 29 leerlingen, Tetterodeschool,
Tetterodestraat 66, 30 leerlingen, J. F.
Kennedyschool, Semmelweisstraat, 2
klassen met 41 en 45 leerlingen, W.
de Zwijgerschool, Hertzogstraat, 34
leerlingen, Prins Hendrikschool, Prins
Hendrikstraat, 12 leerlingen; Foto
handel Federmann, Rivièradreef 9,
Dr. A. Plesmanschool, Stresemann-
laan, 2 klassen met totaal 72 leerlin
gen; Fotohandel Gramsma, Rijks-
straatweg 356, St. Bavoschool, Eem-
straat, 2 klassen met totaal 63 leer
lingen; Fotohandel Fokelman, Rijks-
straatweg 4, Prinses Margrietschool,
Junoplantsoen, 33 leerlingen, Linnae-
usschool, Wilgenstraat, 32 leerlingen.
De resultaten zullen eerst per
school, daarna per plaats en uiteinde
lijk landelijk gejureerd worden,
waarbij zowel voor de scholen als
voor de kinderen een stortvloed aan
prijzen te winnen valt.
Ook voor het onderwijs kan deze
actie van groot belang zijn. Immers
op school bestaat er nu een direkte
aanleiding om de historie van ons
land, en speciaal de geschiedenis van
de plaats, uitvoerig te behandelen
Hierboven staat in het kort de
filosofie achter de actie die Ko
dak Nederland B.V. te zamen met
een groot aantal fotohandelaren on-
nooit de
’t van de
it punten,
e ook dat
Ik heb, en
ien waar-
dat ze er
af zou
:f wat ze
ze weer
Het verloop van de uitvoering is af
hankelijk van het bewegingspatroon van
de groepen, dat voor een belangrijk deel
door het toeval wordt bepaald. Op de
kruispunten van de verschillende banen
wordt met een dobbelsteen uitgemaakt
hoe de route verder zal zijn.
hij zijn eerste mode-opdracht voor
Vogue. Wat zijn techniek betreft,
werkt hij nooit met filters. Hij pro
beert de omgeving altijd te verwar
men met accessoires. Hij paste veel
bruin toe, vooral warme tinten bij
zonsop- en zonsondergang. Merzagora
werkte ook voor vele bekende recla
mebureaus en de tijdschriften Votre
Beauté en Elle. Kerstmis 1972 over
leed hij.
Johez uit Haarlem. Tweede werd de
heer J. de Gier van HAFV uit Haar
lem en derde H. ten Haat van NAFV
uit Amsterdam.
Bij de verenigingen behaalde Foto
groep de Muggen uit Haanem verre-
De partituur van „Voorbijgangers” be
staat uil een parcours, dat op de grond
is uitgezet. Drie groepen musici, strij
kers, blazers en zangers lopen op het
parcours De baan zelf geeft door middel
van stroken, kleuren en vlakken toon
hoogte, toonduur en speelwijze aan. Het
tempo is afhankelijk van de loopsnel
heid. die elke groep afzonderlijk kan
kiezen. Daarnaast wordt een basistempo
aangegeven door een centraal opgestelde
piano met slagwerk en door muziekma-
chines die Henri de Haas heeft ontwor
pen.
HAARLEM. Twee in deze contrei
en heel bekende figuren exposeren ge
durende de maand mei bij de Stichting
Beeldende Kunst aan de Gedempte Oude
Gracht. In het bovenzaaltje is werk te
vinden van Roelof Klein, een grote olie
verf, aquarellen en tekeningen. In de
afgelopen manden heb ik over Klein
„Voorbijgangers” is het eerste project
van de Stichting KOCO voor het verwe
zenlijken van experimenten met geïm
proviseerde muziek. Het is een combina
tie van muzikale, visuele en theatrale
MAASTRICHT (ANP). De ontsla
gen directeur Cas Baas van het Groot
Limburgs Toneel wil dat het bestuur
van de Belgisch-Nederlandse stichting
zijn ontslag ongedaan maakt. De heer
Baas is een proces begonnen ter nietig
verklaring van het ontslag. Het vor
mingstoneel GL Twee heeft zich achter
de ontslagen directeur geplaatst.
De leden van de vormingsgroep zeggen
in een donderdag uitgegeven communi
qué dat de fouten die Cas Baas worden
aangewreven volstrekt in het niet vallen
bij de chaos die het bestuur zelf heeft
geschapen. Om de stichting van de on
dergang te redden zou de ontslagen
directeur als artistiek leider van het
repertoiretoneel in ere moeten worden
hersteld en zou Albert van der Baan
moeten worden belast met de zakelijke
leiding van het Groot Limburgs Toneel,
aldus het communiqué.
De heer Van der Baan is momenteel
stafmedewerker bij de Stichting Kunst
zinnige Vorming te Amersfoort.
Wel zou dan het bestuur moeten af
treden. Indien het bestuur deze laatste
kans in de weg zou blijven staan, dan
rijst de vraag, aldus GL Twee, of niet de
enige manier om de stichting nog te
reorganiseren is gelegen in opheffing.
Uit de as van het Groot Limburgs To
neel zou dan een stichting moeten ver
rijzen, die wel in staat zal zijn een
werkelijke regionale toneelfunctie in
Limburg te gaan vervullen, aldus d»
vormingsgroep.
site W:
ALS AFRONDING VAN de dis-
trictswedstrijden is in Amsterdam de
rayoncompetitie voor amateurfotogra-
fen verenigingen gehouden. Voor deze
wedstrijd waren zeven verenigingen
uitgenodigd op grond van het resul
taat in de districtswedstrijden. Uit
het district Kenneinerland waren dii
HAFV, Fotokring Heemskerk, FC Jo
hez en Fotogroep de Muggen. Voor
het persoonlijk klassement waren
uitgenodigd de fotografen die in de
districtswedstrijden een A-beoorde-
ling hadden behaald. Zij hoefden
echter niet dezelfde foto in tc leve
ren, maar het moest er wel een zijn
die aan deze competitie had meege
daan.
„versteend” beeld
Meyer.
De hele actie zal worden afgeslo
ten met een bijeenkomst van alle
prijswinnaartjes in het Nederlands
Congrescentrum in Den Haag. Als
datum is voorlopig vastgesteld tl ok
tober 1975.
Het is een vitrine-expositie in de
schilderijenzaal, niet omvangrijk dus,
maar wel heel fijn, met als hoofdmoot
het werk van Claude Lorrain (1600-
1682), de Franse kunstenaar die lang in
Rome woonde. Het zijn sepiatekeningen,
een enkele tegen een blauwe achter
grond en verlevendigd met wit. Dat blad
is een prachtig panorama in de Campag
ne bij Rome. In sommige bladen verheft
hij door rijk geschakeerde tinten zo’n
sepia soms tot een waarachtig schilderij,
ook door zijn hang naar een heel vrije
romantische vertaling van zijn onder
werp, niet Italiaans classicistische en
evenmin maniëristisch, zoals toen velen
werkten.
Een Paulus Bril, geboren in 1554 in
Antwerpen, die in 1574 naar Rome ging
en daar tot zijn dood in 1626 bleef,
werkte veel precieser alsof hij voor alles
„de waarheid wilde vastleggen en zijn
vriend Bartholomeus Breenbergh (1599-
1659), die tien jaar in Rome verbleef,
bekeek het in zijn sepia’s ook min of
meer topografisch-
Weer heel anders is dan de Haarlem
mer Hendrik Goltzius (1558-1616), met
een indrukwekkend uitgewerkt fantasie-
landschap, naar aanleiding van zijn Ro-
me-reis, dat naar de achtergrond toe
bijna visionair is. Dat is dan een tegen
stelling met een tekening van een klas
siek beeld op het Quirinaal in Rome,
waarin hij de werkelijkheid zeer trouw
volgt. Teylers museum heeft het schets
boek van Goltzius met een groot aantal
van dit soort virtuoze tekeningen bijna
compleet in zijn bezit.
Een ander Haarlemmer Pieter van
Laer (1599-1642) werd tijdens zijn ver
blijf in Rome van 1623-1639 zo bekend,
dat hij daar een bijnaam kreeg, Bam-
boccio. Hij bleef het Italiaanse leven
met echt Hollandse ogen bekijken, bij
voorbeeld in een prachtige tekening van
GRONINGEN (ANP). Het experi
mentele project op het gebied van geïm
proviseerde muziek „Voorbijgangers”,
gecomponeerd door Ko de Regt en
waarover we eerder schreven, gaat in
oktober in première in het Groninger
Cultuurcentrum d’Oosterpoort. Het mi
nisterie van Cultuur, Recreatie en Maat
schappelijk Werk heeft een subsidie van
f49.000 toegezegd cm de produktiekosten
te kunnen dekken. Voor verdere voor
stellingen zijn exploitatie-subsidies ge
vraagd aan provincies en gemeenten. De
Culturele Raad van Noord-Holland ad
viseerde de provincie vijf uitvoeringen
te subsidiëren, aldus de stichting KOCO.
heel veel geschreven en wat er nu hangt
is voor een deel al bekend.
Iets nieuws vertellen kan ik dus niet,
maar wel nogmaals wijzen op de heel
goede t echnische kwaliteiten en op de
hang naar kosmisch beelden, waarin
Klein sterk is. Met de realiteit kan hij
overigens eveneens overweg, getuige zijn
goed geobserveerde, getekende naaktstu-
dies.
Babs van Elsdingen woonde vroeger in
Zandvoort en haar keramiek-plastieken
heb ik al vaak beschreven als ze in
Galerie Eylders exposeerde. Nu, in de
kelder van de SBK blijkt ze haar tech
niek nog sterk te hebben verrijkt. Ze
werkt in dezelfde richting, symbolisch-
met-een-knipoog. Ze groeit maar door,
zowel in het puur symbolische als in
geestige mens- en dierfiguurtes. Het is
eigen heel persoonlijke stijl, waarbinnen
ze sterk kan variëren.
HEIN STEEHOUWER
weg de meeste punten, namelijk 30.
De tweede plaats was voor FC Johez
met 20 punten. De derde olaats moest
worden gedeeld door drie verenigin
gen die elk 18 punten kregen: FC
Nieuwen-dam uit Amsterdam. HAFV
uit Haarlem en Fotokring Heemskerk
uit Heemskerk.
De inzendingen werden beoordeeld
door een geheel nieuwe jury, be
staande uit de heren J. W. Mansvelt,
H. A. P. Degen, ir. J. Bochardt, allen
leden van de HAFV uit Den Haag.
Er kan worden teruggekeken op
een zeer leerzame competitie, waarin
het contact tussen verenigingen en
fotografen het belangrijkste is.
De organisatoren hopen dat in het
volgende seizoen met nog meer animo
aan deze rayoncompetitie zal worden
deelgenomen.
Toelatingseisen zijn: middelbare
school, volledig eindexamen van een
conservatorium, directie-ervaring en
grondige kennis van partituuriezen. De
cursisten worden gehuisvest in het inter
nationaal centrum voor jonge musici
„Queekhoven” in Breukelen.