Vloot vaart uit
haringjacht
Wijding bij
voor
oud-katholieken
kastje
kfjkèn
Bromfietser reed
tegen bus
Jonge inbrekers
aangehouden
farao's
Lange files in
V elsertunnel
I
A'O
Pater J. F. Kee
overleden
lï
Het wereldrijk der
ha
'Jk
O
1 w
ADO-junioren eerste
in DEM-toernooi
■ni
DINSDAG
2 O
MEI
197 5
7
PLAATSELIJK NIEUWS
~F:
metnico scheepmaker
sr
-
9
OUD-EGYPTE IN VELE TOONAARDEN
Piramidale vloek
5
Egyptisch dodenboek
Oedipus in Egypte?
K W
mm»,
(Van onze correspondent)
(Van een onzer verslaggeefsters)
(Van een onzer verslaggeefsters)
door
Dat zal dan wel een van die voorbeel
den zijn van haar eenvoud, waarover ir.
Ad Paulen sprak. „Zij is altijd gewoon
gebleven, en als zodanig wordt zij in de
in de hele wereld als een bijzondere
vrouw gewaardeerd”. Dat is natuurlijk
onzin. Er zijn miljoenen vrouwen ge
woon gebleven zonder dat zij daarvoor
in he hele wereld als een bijzondere
vrouw geëerd worden. Fanny Blankers-
Koen is een bijzondere vrouw, en wordt
als zodanig nog steeds.geëerd, omdat zij
als „vliegende huismoeder” vier gouden
medailles won, zoals wij ook nog steeds
met respect over Jesse Owens spreken,
zonder te weten of hij al dan niet
eenvoudig is gebleven.
Er zaten te veel van dergelijke ge
meenplaatsen in dit eerst „Markant”-
portret om het markant te maken. Wat
er niet in zat was een kennismaking (hoe
kort ook) met de twee kinderen van Jan
en Fanny Blankers, hoewel die haar toch
(indirect) de erenaam „vliegende huis
moeder” hebben bezorgd. Ik zou wel
eens hebben willen horen hoe zij als
kinderen van een befaamd atletiekecht-
paar tegenover de atletiek en de sport in
het algemeen staan. In ieder geval leerde
ik uit het gesprek dat Ad Langebent
later op de zaterdagavond had met de
18-jarige Wanda, in een half uur meer
over haar puberteit en problemen met
haar moeder dan in die 50 minuten die
Klaas Peereboom met Fanny c.s. door
bracht.
een
r de
van
Vanmorgen om half zeven is uit ver
schillende vissershavens in Nederland de
vissersvloot uitgevaren, die op de Noord
zee gaat jagen op de eerste Hollandse
Nieuwe. Uit Scheveningen trokken zo’n
twintig schepen de zee op en IJmuiden
werd verlaten door een dertig schepen
sterke vloot. De vloot voer uit nadat in
het weekeinde door de bemanningen de
laatste voorbereidingen werden getrof
fen. In Scheveningen is zaterdag tradi
tiegetrouw een vlaggetjesdag gehouden,
waarvoor een matige belangstelling be
stond- De schepen worden over een dag
of vier, vijf terug verwacht.
Oeroud zijn de verhalen ever de
onverwachte en vaak tragische dood
van onderzoekers, die als eersten de
Spreekuur. De wethouders Hooge-
boom en Kaebisch van Beverwijk hou
den woensdag geen spreekuur.
et
an
die
ven-
mte-
wet-
een
fees-
■rdag
eugd
tamp
i het
ma-
izien
i dat
de
de
Zee
wa-
nog
jht”.
ian-
ÏT
i-
n-
n-
jk
in
Ml
•i-
ht.
or
en
ig,
an
:r
u-
a-
il-
m
fl-
ie)
*n
re
Is
a-
m
t-
se
Wie het Egyptische dodenboek wil
de lezen, moest dat tot nu toe doen
in andere talen dan de onze. Ankh-
Hermes in Deventer heeft nu een
goed geïllustreerde Nederlandse ver-
VELSEN. Tijdens hun inbraak in
de St. Johannestnavo in Driehuis zijn
zondagavond vier jongens van twaalf tot
zestien jaar door de politie aangehouden.
IJMOND. Zaterdag 24 mei zal om
10.30 uur in de oud -katholieke kerk aan
de Koninging Wilhelminakade in IJmui
den door de bisschop van Haarlem, mgr.
G. A. van Kleef sub-diaken Teunis Wij-
ker, student aan de oud-katholieke theo
logische faculteit van de universiteit in
Bern, tot diaken worden gewijd. De heer
Wijker is een voormalige plaatsgenoot,
wiens ouders beiden uit Egmond aan
Zee afkomstig zijn. Tot verleden jaar
beheerden zij in IJmuiden het Oud-
katholieke verenigingsgebouw.
Brandje. In een houten keetje na
bij de Strij bosschool in Heemskerk
stichtten jongens brand. Een flinke hoe
veelheid oude kranten ging in vlammen
op.
UITGEVERIJ LUITINGH-LAREN.
Weer twee deeltjes in de „Gour-
met-Reeks”. „Klein Indonesisch Kook
boek” door Raden Suwondo Sudewo.
De auteur was onlangs weer een
tijdje in Indonesië, het land waar hij
het grootste deel van zijn jeugd
woonde, en waar hij allerlei recepten
opdook, die hij in dit boekje heeft
gebundeld, en geïllustreerd met aller
aardigste tekeningetjes.
Het andere deeltje is: „Elektrisch
Grillboek" van Mary Schuurman,
geen onbekende in deze reeks. Zij zet
sie uitgebracht. Een paar Nederlandse
Egyptologen, zich tooiend met een
Egyptisch pseudoniem „M.A. Geru”
hebben het vertaald, voor een deel
uit Europese versies, voor een deel
ook uit de Egyptische teksten. Het
boek is ingeleid door Bas van der
Meer (de in 1973 overleden esoteri
sche schrijver) en van een voorwoord
voorzien door Edzina A. Rutgers.
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboeken
boekenboeken WIJ ONTVINGEB
boekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
We zagen de bekende beelden van de
Olympische Spelen van 1948 en de on
waarschijnlijk grootse ontvangst in Am
sterdam (inclusief het aanbieden van een
mooi boek en de fiets als beloning voor
de vier gouden medailles), en uiteraard
werd echtgenoot-trainer Jan Blankers
geïnterviewd, terwijl we Fanny met haar
57 jaar nog als Yoga-adept op haar
hoofd zagen staan, en haar de schoolslag
zagen zwemmen, maar onverwachte as
pecten van Fanny’s persoonlijkheid
kwamen niet naar voren, behalve dan
misschien het feit dat ze haar medailles
en bekers in een mandje op zolder heeft
liggen.
Zoiets als een afgeronde oertekst,
een compleet Egyptisch dodenboek
bestaat niet als één overgeleverd
werk. De tekstenverzameling is met
de religie meegegroeid en telkens uit
gebreid, zoals het ook met de bijbel is
gebeurd. In tegenstelling daarmee is
het echter veel meer toegespitst op
één facet: het beleven en het zich
voorbereiden op het sterven en het
ervaren van de dood als een nieuwe
vorm van leven, zij het in een ge
dacht hiernamaals. Daarin gelijkt het
dus op het Tibetaanse dodenboek.
Immanuel Velikovsky is de be
roemde en omstreden Amerikaanse g-e
De diplomatieke correspondent van
het Engelse zondagsblad The Observer
schrijft deze week over de overlevings
kansen van Joegoslavië na de dqod van
Tito. Tussen haakjes merkt hij in zijn
artikel op, dat de Joegoslaven enkele
economische vrijheden genieten die in
Engeland allang verdwenen zijn, zoals
het recht om eigen buitenlands geld op
een aparte bankrekening te zetten voor
reisdoeleinden en inkopen. En als klap
op de vuurpijl vermeldt hij, dat een van
de prijzen in een Joegoslavische tv-quiz
zelfs een kilogram baar goud was.
U ziet het, in Joegoslavië zijn ze niet
zo kinderachtig met hun prijzen als in
Nederland, want zelfs in de laatste af-
scheids-BB-kwis heeft men de onderlin
ge afspraken over de limiet van de
prijzen niet willen of durven doorbreken
door het grote ideaal van Jos van der
Valk en Berend Boudewljn, te weten
een automobiel als hoofdprijs, te verwe
zenlijken. De hoofdprijs, loog er welis
waar niet om. hij was ook wel degelijk
aan de bijzondere gelegenheid aangepast
(een staaf goud van precies 249,999 gram
ter waarde van 3370 gulden), maar zo’n
half pondje goud zinkt natuurlijk toch
in het niet bij de kilo goud die de
Joegoslavische quiz opluistert. Blijft
niettemin de overeenkomst, dat zo’n
prijs blijkbaar in Engeland niet, maar in
Nederland en Joegoslavië wel mag
worden uitgereikt.
De BB-kwis is dus na vier jaar een
zoete dood gestorven. Toch jammer. De
sjeu was er wel een beetje afgeraakt
toen de BRT en de KRO dit seizoen
besloten de quiz eens in de twee weken
uit te zenden, waardoor je het gevoel
kreeg dat je er af en toe best eentje kon
overslaan zonder je zelf al te zeer te
kort te doen. Maar het bleef toch tot
aan het eindsignaal een quiz waarin je
de deelnemers heel aardig leerde kennen
(vandaar ook de aha-Erlebnis die je
zaterdag kreeg van de beelden van vroe
gere shows, en van de enkele eregasten
die present wafen op de tribune), en
waarin het weggeef-fenomeen dank zij
de onnadrukkelijke, terughoudende pre
sentatie van Berend Boudewijn (met de
schallende aanprijzingen van Pierre als
effectieve contrapunten), en de inventie
ve variaties die Gied Jaspars bedacht, de
pret na de eerste gewenning geenszins
drukte maar alleen verhoogde.
Uiteraard werd er in deze drie pink
sterdagen voortdurend soms voorlopig
afscheid genomen van programma’s. Niet
HET OUDE EGYPTE is een
boeiend historisch terrein. De pi
ramiden vormen een bron van
mysteries voor veel mensen,
evenals de tempelresten, de fa
rao- en godenbeelden, maar ook
de vele teksten in een prachtige
symbolische beeldtaal. Veel
schrijvers zweren bij Egyptische
mysteries van allerlei aard, an
deren trachten de werkelijkheid
tot meer nuchtere proporties
terug te brengen. De waarheid
zal wel weer in het midden lig
gen.
Zij bekenden in meer scholen inbra
ken te hebben gepleegd: in de Duin en
Dennenschool, in de Lomschool aan de
Heidestraat, de St. Franciscusschool, de
Moerbergschool en de Claraschool.
Uit al deze scholen hadden zij kleine
geldbedragen gestolen. De jongens zijn
door de politie gehoord. Het nader on
derzoek is nu in handen van de kinder
politie.
alleen dus van de Berend Boudewijn
Kwis, maar ook van „Hameien”, van
„Nederpopzien”, van „Alles of niets” en
van „Julia en haar nachtpapa”. Vers van
de pers daarentegen was de eerste
aflevering van „Sport Markant”, met
Fanny Blankers-Koen als eerste legen
darische sportfiguur in de hoofdrol. Ik
moet eerlijk zeggen dat ik me niet kan
herinneren of ik ooit eerder in vijftig
minuten zoveel bekende en zo weinig
nieuwe informatie te zien kreeg.
VELSEN. Bij de westbuis van de
Velsertunnel ontstond maandag een file
over twaalf kilometer, toen het verkeer
door deze buis na een ongeval korte tijd
werd gestremd.
Het oponthoud ontstond nadat een 17-
jarige bromfietser uit Grootenbroek
geheel tegen de regels in de tunnel
in was gereden. Met vriendjes reed hij
over het inspectiepad naast de rijbaan.
De jongen sloeg met zijn duopassagier
over de kop en moest door de Ongevai-
lendienst naar het Zeeweg Ziekenhuis
worden gebracht.
Dit ongeval werd de aanleiding van de
file, die toch zou zijn ontstaan wegens
de Pinksterdrukte. Vrijdag, zo meldde de
politie, zijn 65.100 voertuigen door de
tunnel gereden. Maandag waren het er
64.300, terwijl het normale gemiddelde
op een dag zo’n 50.000 voertuigen is.
VELSEN-NOORD. Pater J. F. Kee,
die kort geleden uit Brazilië naar Neder
land is gekomen voor een vakantie, is
donderdag in het ziekenhuis overleden.
De pater, die met Pinksteren in zijn
geboorteplaats Velsen-Noord zijn gouden
priesterjubileum zou vieren, moest na
een ongeval in een Brabants ziekenhuis
worden opgenomen met een gebroken
heup. Een operatie aan zijn heup heeft
de 76-jarige pater Kee niet overleefd. In
de St. Jozefkerk in Velsen-Noord is
zondag een herdenkingsdienst voor de
pater gehouden.
Het ontkennen van de dood of wel
het continueren van het leven in een
andere onlichamelijke (zeg astrale)
vorm is in feite een bezwerende
functie van het denken. Vanouds wa
ren de Egyptenaren sterk magisch
ingesteld en hun spreuken om de
dood te bezweren waren dan ook
legio. Ze zijn aangetroffen in pirami
den, tempels, op lijkkisten, in papyri,
reliëfs en schilderingen. De Egypti
sche priesters zijn zelf reeds begon
nen met het in volgorde indelen van
de spreuken.
Archeologen vonden de spreuken in
veel versies. Er ontstonden verzame
lingen in het Frans, Duits en Engels.
In onze taal waren er wel enige
teksten, maar het complete boek niet.
Daar is dan nu in voorzien. Over de
kwaliteit van de vertalingen kan ik
niet oordelen, maar wel schrijven dat
het prachtige teksten zijn, waarin de
góden worden aangeroepen en die een
goed beeld geven van de wonderlijke
godsdienstige overtuigingen in het ou
de Egypte.
f -•
VELSEN. Op de hoek van de Zee
weg en de Velserduinweg is zaterdag
avond een 16-jarige jongen met zijn
brommer tegen een autobus aangereden.
De jongen had geen voorrang verleend.
Met een gebroken sleutelbeen en zwa
re verwondingen aan zijn knie is hij
door de Ongevallendienst naar het Zee
weg Ziekenhuis gebracht.
BEVERWIJK. In het Pinksterweek-
einde heeft de jeugdcommissie van DEM
een tweetal goed geslaagde jeugdtoer-
nooien gehouden. Zaterdag werd het C.
Tol voor de lagere B-junioren gehouden.
Hier werd door de jeugd elftallen van
ADO, DEM Vitesse en Alkmaarse Boys
aan deelgenomen. ADO’22 B3 kreeg de
wisselbeker in handen omdat de Heems
kerkers het beste doel hadden.
De Heemskerkers wonnen trouwens
het toernooi. Tweede werd Vitesse’22 en
als derde eindigde DEM, Alkmaarse
Boys kwam op de vierde plaats.
Tweede Pinksterdag werd het laatste
jeugdtoemooi van dit seizoen gehouden.
In het T. de Vreeze A-juniorentoernooi
eindigde het Amsterdamse Rood Wit met
18 punten op de eerste plaats. Tweede
werd Velsen 14p, derde Alkmaarse Boys
13 p„ vierde Purmersteijn 10 p., vijfde
DEM 5 p.
Tot de nuchteren behoren on
getwijfeld de Tadema’s uit Heem
stede. Door al hun bezoeken aan
Egypte raken ze er, niet over
uitgepraat. Ze doen dat met een ont
wapenende journalistieke eerlijkheid.
Bob Tadema-Sporry in teksten en
Auke Tadema met camera en teken-
stift. Hun laatste gezamenlijke pro-
duktie is „Het wereldrijk der farao’s”
in de Fibulareeks van Van Dishoeck
in Bussum. Het is Zo’n boek op groot
cahierformaat, typografisch zeer wel
verzorgd uitgegeven omdat het vooral
een platenboek is.
Auke Tadema is een voortreffelijke
fotograaf. Van zijn hand is dan ook
het merendeel Van de foto’s. Ze bege
leiden een gemakkelijk aansprekende
tekst, bedoeld voor de leek die zich
voor het eerst op dit terrein waagt.
Hij vindt dan in korte trekken de
geschiedenis van het oude Egypte
vanaf de prehistorie tot in de Ro
meinse tijd. Héél korte trekken, voor
namelijk aan de hand van inlichtin
gen omtrent de farao’s. Iets meer
over de vroegere doodgewone Egypti
sche mens, het boeren- en volksleven,
zou dit boek niet hebben misstaan.
piramiden betraden. In „De vloek van
de farao’s” gaat Philipp Vandenberg
daar op in. Zijn boek is uit het Duits
vertaald door len Westerweel door H.
Meulenhoff in Baarn uitgegeven.
Natuurlijk zijn er ongelukken ge
beurd, waarvan archeologen in de
nauwe tunnels van de piramiden het
slachtoffer zijn geworden. Misschien
hebben anderen inderdaad bij het
openen van de oude sarcofagen zo
veel bedorven lucht (en stof) ingea
demd, dat hun leven werd bekort.
Maar het waren er niet veel en de
meeste onderzoekers werden oud. De
schrijver, die dat ook kan weten,
houdt in zijn boek de bereikte leef
tijd van de vele slachtoffers die
hij noemt geheim. Dat siert hem
allerminst.
Is het boek waardeloos? Dat ook
weer niet, omdat de schrijver wel
veel informatie geeft over allerlei
dingen, die aanleiding zouden kunnen
geven tot de conclusie dat er een
„Faraonische vloek” zou zijn. Was het
werkelijke magie? Was het vergif in
leerde en schrijver van „Aarde in
beroering” en „Eeuwen in chaos”.
Door te stellen, dat de planeten Ve
nus en Mars nog in historische tijden
binnen ons zonnestelsel zijn „ingevan
gen”, waardoor rampen op kosmische
schaal 'de aarde troffen, heeft hij
getracht de geschiedenis van het mid-
den-oosten een heel andere wending
te geven. Bij zijn onderzoekingen van
oude Egyptische gegevens stuitte hij
ook op andersoortige gegevens. Het
onderzoek daafvan heeft hem een
theorie op een ander gebied opgele
verd, zeer interessant om te lezen in
Oedipus en Echnaton”, een goed
geïllustreerde uitgave van Ankh-Her-
mes in Deventer.
In de dertiende eeuw voor Christus
heeft farao Echnaton zijn land in
hevige beroering gebracht met het
invoeren van een monotheïstische
godsdienst, gewijd aan Aton en ge
personifieerd door de zon. Het voert
hier te ver om de geschiedenis van
dit kort regerende farao-geslacht te
vertellen, maar wel moet worden ge
meld, dat na zijn eerste zoon
Smenchkare de bekende Toetancha-
men als tweede zoon op de troon
kwam, gehuwd met Neferteti.
Velikovsky heeft ontdekt dat de
zeer tragische historie van deze dy
nastie parallellen vertoont met het
bekende Griekse Oedipus-motief. Als
drama van Sofokles is het vooral
bekend geworden, ook Aeschylos en
Aristofanes hebben het thema benut
en er zijn meer Griekse versies in
fragmenten bekend. Bovendien heeft
het thema de grote psycholoog Sig
mund Freud gebracht tot zijn theorie
omtrent het bekende Oedipuscom
plex: de zoon die de vader haat uit
jaloezie, de moeder erotisch vereert
en dan zelf neurotisch wordt.
Velikovsky heeft de paralellen
Op de foto’s. Bij een van de schepen
gaat de bemanning aan boord en de
vloot vaart uit, uitgezwaaid door familie
leden en vrienden.
■X
knap uitgewerkt. Maar of hij gelijk
heeft met de bewering dat de Grie
ken Echnaton als voorbeeld hebben
genomen? Zo’n familiegeschiedenis
rond een troon kan namelijk ook een
archetypisch gegeven zijn Als het
Oedipus-complex zo vaak voorkomt
als Freud meent, dan moeten derge
lijke drama’s zich in meer koningsfa-
milies hebben afgespeeld en behoeft
Echnaton niet model te hebben ge
staan. Wie daaraan blijft twijfelen
vindt in dit boek niettemin een schat
aan gegevens binnen een heel knappe
conceptie.
Dodentempel van Sethi I in West-
Thebe, gefotografeerd door Auke
Tadema.
B
HEIN STEEHOUWER
Een eigentijdse, spannende tiener-
detective is het boek van de Amster
damse journalist Jan Roelfs: „Het
Mysterie van Beukendael”.
teit? Waren het kosmische stralin
gen, versterkt door de „vormkrach
ten” van een piramide? De schrijver
werkt met al deze veronderstellingen.
Maar wat inderdaad een te vroeg
einde maakte aan sommige levens
van archeologen wordt door hem
slechts veronderstellenderwijze ont
raadseld.
nog eens op een rij en dat is een
nuttige zaak.
UITGEVERSMIJ. J. H. KOK B.V.
KAMPEN
