Spanje genoemd in slotverklaring conferentie
Kamervragen
over afschaffen
giro-rente
Portugese socialisten
bepleitten hun zaak
Militaire regering in Libanon
Woningen van
joden in Moskou
doorzocht
Laatste etappe Brits referendum
Bij bedrijf in
Etten-Leur 170
man ontslagen
Haile Selassie
ziek
Lomag boos
op Klein
Ernstige dieren
mishandeling
in Eindhoven
r» fc*
3
Verbrande huizen
Paramaribo
in
Niets bekend over uitkomst overleg
TER OPLOSSING VAN BLOEDIGE STRIJD
Nieuwmarktbuurt:
Actiegroep moet
hoofdkwartier uit
achtergrond
BINNEN- EN BUITENLAND
ZATERDAG
2 4
MEI
19 7 5
sn rijles
5 .loeni
ekennes
vijf jai
i de
chthai
(Van onze redactie buitenland)
sportit
Steun
eenkoK
aas#
Ij
LONDEN Het Britse weekblad The Economist citeerde deze
week een Franse EEG-diplomaat die zei: „Het zou zeer jammer zijn
als Engeland uittreedt, maar als het daarentegen blijft, zal dat ook
alleen maar meer moeilijkheden veroorzaken”. Een mening die niet
alleen binnen de EEG heerst, maar nu ook naar voren begint te ko
men onder de Britse bevolking die gebombardeerd wordt met argu
menten voor en tegen lidmaatschap.
Boekjes
lentbel
uis <iiA
n CanW
Tik op neus
i
NAVO-ministers: compromis over Spanje
(Van onze parlementsredactie)
van
IERLAND krijgt nachtmerries bij de
wordt verzorgd.
d
ADDIS ABEBA (AP). De militaire
leiders die keizer Haile Selassie acht
maanden geleden uit zijn macht ontzet
ten, hebben gisteren bekend gemaakt dat
de vroegere absolute heerser van Ethio
pië ernstig ziek is en wellicht geopereerd
moet worden.
Met volledige instemming van ir. Vre-
deling betuigden de ministers van Noor
wegen en Denemarken hun spijt dat de
Verenigde Staten een verwijzing naar
Spanje in de slotverklaring wilden opne
men. „Met moeite”, aldus minister Vre-
deling, stemde de Amerikaanse minister
van Defensie Schlesinger er mee in dat
in de slotverklaring tevens werd gezegd
dat de Spaans-Amerikaanse akkoorden
buiten de NAVO-context vallen.
De Engelsen die géén specifieke
mening over het EEG-lidmaatschap
van Groot-Brittannië hebben, raken
steeds meer in verwarring door de
steeds feller wordende campagne van
de voor- en tegenstanders, in deze
laatste etappe voor het referendum
over 12 dagen.
The Economist ging ook nog eens
na wat er na al dit geharrewar in
Albion nog aan steun over is binnen
de EEG voor blijvend lidmaatschap
van Engeland.
WEST-DUITSLAND is een vastbera
den voorstander van Brits lidmaat
schap alhoewel men er daar niet
zeker van is of men premier Wil-
generaal is bevorderd. Onder de acht
leden van het nieuwe kabinet is slechts
één burger.
De meest belangstellenden volgen
de „democratische discussie” over de
EEG op de televisie en in de kranten.
Vooral deze laatste weken voor het
referendum worden de tv-uitzendin-
gen tot op het bijkans ondraaglijke
gevuld met al die argumenten die
iedereen nu al lang kent.
sprongen die Wilson met zijn her-
onderhandelingen gemaakt heeft.
aangete-
president
zaak van
tarbij het
p straffe
J per dag
i met het
:er in een
iruit was
loenit om
het blat
:t dr. Sic
r voor 4
eze parti
tiek heef
>k op d
SPD, di
;ch vindt
nevelt e
ng vand
nsterdan
42-jari|
opnien
iftrek vi
id tered
een pof
Iversuu
ks verm
De partijen konden er door de Arabi
sche ambassadeurs in Beiroet toe wor
den bewogen het Libanese leger te laten
interveniëren.
Direct na het gesprek van de militaire
leiders met de socialisten dat vier en een
half uur duurde, ving het onderhoud
met de communisten aan.
mn” is gi
cend was
en Du#
bied ge”
tijdens 1»
;en om 1
ueel erin
Toen hij twaalf jaar geleden op non-
actief werd gesteld, was Rifai kolonel,
maar uit de Libanese regeringsverkla
ring blijkt dat hij inmiddels tot brigade-
De woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken in Den Haag
verklaarde desgevraagd dat de passage
over de Spaans-Amerikaanse onderhan-
delingen „een feitelijke verwijzing” naar
de mededelingen van Schlesinger zijn.
De Verenigde Staten en Spanje onder
handelen thans over vernieuwing van
het verdrag van 1970 dat in september
afloopt, waarbij Amerika lucht- en ma
rinebases in Spanje heeft.
AMSTERDAM (ANP). De president
van de rechtbank in Amsterdam heeft
de vier bewoners van het pand Keizers
straat 2a, het hoofdkwartier van de
Actiegroep Nieuwmarkt, bevolen binnen
twee dagen na betekening van het von
nis in kort geding het pand te ontrui
men.
les is, v*
week, gi5'1
lolitie voi
n 21-jari
ineemt i
ETTEN-LEUR. Verenigte Glaswer-
ke GmbH Textilglaswerk in Etten-Leur
heeft in overleg met de betrokken vak
bonden een afvloeiingsregeling getroffen
voor 170 van de ongeveer 500 man
personeel.
De kwestie van Spanje en de NAVO
zal ongetwijfeld opnieuw aan de orde
komen tijdens de topconferentie van de
NAVO die volgende week donderdag en
vrijdag in Brussel wordt gehouden. Pre
mier Den Uyl en minister Van der Stoel
hebben er tijdens de gesprekken over
deze top, die zij ruim een week geleden
in Washington hebben gevoerd, met pre
sident Ford en minister Kissinger, geen
twijfel over laten bestaan dat een fas-
citisch land als Spanje niet bij de
NAVO behoort. Het Amerikaanse staats
hoofd zal, zoals bekend, aansluitend op
de topconferentie Madrid bezoeken.
FRANKRIJK is verreweg het minst
enthousiast. Meningen binnen de
Franse regering lopen van stille
vijandigheid tot berusting met te
genzin.
LISSABON (Reuter). De Portugese
socialisten hebben gisteren weinig con
creets kunnen zeggen over de vergade
ring die zij hebben gehad met de mili
taire leiders van Portugal, die socialisten
en communisten bij zich hadden geroe
pen om een verzoening te proberen tot
stand te brengen,
De socialistische leider minister Mario
Soares verklaarde na afloop dat alleen
de toekomst zal uitwijzen wat het resul
taat van de bijeenkomst is geweest.
Op de vraag of de socialistische minis
ters in het kabinett hun protestboycot
van de ministerraadsvergaderingen nu
weer zouden beëindigen, antwoordde de
socialistische minister van justitie, Sal
gado Zenha, dat hij op die vraag op het
ogenblik liever niet inging.
De officiële woordvoerder van de soci
alistische partij verklaarde op zijn beurt:
In hun vragen informeren de Kamer
leden of het waar is dat de banken de
Postgiro proberen over te halen geza
menlijk de rentevergoeding op giro- en
salarisrekeningen af te schaffen. Tevens
willen zij een overzicht van de bedrijfs
resultaten van de grootste bankinstellin
gen.
Naar in Brussel werd aangenomen is
Zuid-Afrika dat buiten het verdrags-
gebied van de NAVO valt ter sprake
gebracht door de Westduitse minister
van Defensie Leber, en heeft minister
Schlesinger hier op ingehaakt. Een
woordvoerder van de NAVO ontkende
categorisch dat de Engelse minister Ma
son de zaak had aangespannen.
DEN HAAG. De PvdA-kamerleden
Nora Salomons en Henk Hartmeijer
vragen minister Duisenberg van Finan
ciën zijn invloed bij de banken aan te
wenden om te voorkomen dat de rente
vergoeding op salarisrekeningen wordt
afgeschaft. Zetten de banken hun plan
niettemin door, dan willen deze Kamer
leden dat de Postgiro wél 1,5 percent
rente blijft vergoeden.
In de Watermolenstraat in Paramaribo, waar deze week bij een enorme brand een
gedeelte van de straat verloren ging, is men thans begonnen aan het omverhalen van
de af gebrande resten van de houten gebouwen. Men wil zo snel mogelijk met de her
bouw beginnen.
tegens'tan-
om
over
eft dep
ipark
week
pliemit
vindt
w, die
jrden a
m te k
een lei
mtuin,
te ven
accepte
werk.
De laatste zinsnede werd in de verkla
ring opgenomen op aandringen van mi
nister Vredeling, die duidelijk wilde ma
ken dat de Navo-landen niet op de weg
van medeverantwoordelijkheid voor de
Spaans-Amerikaans akkoorden mogen
worden geleid. Tussen de NAVO en
Spanje wordt dus geen schakel gelegd.
Bij de Noordbrabantse vestiging van
het Duitse bedrijf, dat behoort tot het
Franse concern Saint Gobain Pont-a-
Mousson, zijn maatregelen nodig in ver
band met de huidige afzetproblemen. De
ondernemingsraad was voortijdig op de
hoogte gesteld van de gang van zaken
binnen dé onderneming, aldus het be
drijf.
„Zo nodig mag de gemeente daarbij de
hulp van de politie inroepen”, aldus het
vonnis.
De gemeente had het kort geding
aangespannen omdat dit pand al lang in
het bezit van de gemeente is en er dus
geen onteigeningsprocedure gevolgd kon
worden. Door het voeren van een kort
geding wilde de gemeente executiemoei-
lijkheder. ontlopen, want dit pand is een
van de laatste 28 huizen in de Amster
damse Nieuwmarktbuurt, die nog me
ten wijken voor de aanleg van de metro.
Staatssecretaris Klein doet volgens het
Lomag dit wel en maakt gebruik van de
cijfers van dé Structuurnota Gezond
heidszorg van staatssecretaris Hendriks,
waarop onlangs bij de behandeling in de
Tweede Kamer veel kritiek is geleverd.
Het LOMAG is van mening dat deze
cijfers over artsenbehoefte niet ontleend
zijn aan de werkelijke maatschappelijke
behoefte ten aanzien van de gezond
heidszorg. „Een reden temeer om dit
voorstel, om slechts 1750 eerstejaars toe
te laten, af te keuren.”
Er heeft vrijdag nog een incident
plaatsgehad dat indirect met de zaak in
verband stond. De Saoedi-Arabische am
bassadeur in Libanon, El-Roemeih, kreeg
een hartaanval nadat gewapende mannen
het vuur hadden geopend op zijn auto
toen hij terugkeerde van een onderhoud
met de Palestijnse leider Arafat. El-
Roemeih is in het ziekenhuis opgenomen.
sons bochtenwerk over al dan niet
in de EEG blijven nu moet bewon
deren of verafschuwen.
ITALIË denkt niet vaak over het
Britse lidmaatschap na, maar wan
neer het dit doet dan is het voor
stander van Engeland binnen de
EEG. Verder heeft Italië (samen
met Engeland „de zieke mannen
van Europa”) het te druk met in
terne problemen.
DENEMARKEN vreest de gevolgen
van een „neen”-uitslag van het
Britse referendum, want dan moet
Denemarken ook een referendum
houden, volgens een belofte
het parlement.
MOSKOU (Reuter). De Russische
veiligheidspolitie (KGB) heeft de wonin
gen van vier joden doorzocht die betrok
ken zijn bij de publikatie van een on
dergronds blad onder de titel „Joden in
de USSR”. Dit is van joodse zegslieden
in Moskou gisteren vernomen.
op ver-
keersvor-
istudeerd,
vanaf de
keersvor-
moeten
iolier zou
e voeren
n en als
e theorie
moeten
essen zou
en uitbe-
De regeringswoordvoerder had ech
ter het afdoende argument: „De
boekjes zijn maar klein”, zo meldde
hij. Waarom ze niet al veel eerder
werden verspreid blijft een van die
ambtenaren raadsels. Ze zijn al weken
klaar en de meeste kranten hebben
de inhoud ervan ook al weken gele
den afgedrukt.
De socialisten hebben volgende week
opnieuw contact met de militaire lei
ding. Dan zullen zij volgens ingewijden
een „werkdocument” voorleggen. Hiero
ver is niet uitgeweid. Vermoedelijk is
het een beleidsplan over wat zij willen
doen wanneer zij van dé regering de
zeggenschap krijgen die zij aan de hand
van het recente verkiezingsresultaat ei
sen.
Bij een recent onderzoek van het
bureau Gallup bleek dat 60 percent
van de ondervraagde Britten op 5'
juni vóór handhaving van Engeland
in de EEG zal stemmen. Tegen het
lidmaatschap was 29 percent der on
dervraagden en 11 percent had (nog)
geen mening. Of deze cijfers een
accurate aanduiding zijn, zal nog
moeten blijken.
De Portugese socialistische leider Ma
rio Soares heeft gisteren laten weten dat
hij in verband met de politiek crisis in
Portugal vandaag niet aanwezig kan zijn
op een informele vergadering van socia
listische partijleiders in Parijs.
Voor deze vergadering waren socialis
tische leiders uit Frankrijk Italië, Span
je, Grienland en Portugal uitgenodigd.
Het overleg zou plaats vinden in het
buitenhuis van de Franse partijleider
Francois Mitterand.
de nieu
de ingl
icieel 8
t ligpla
tuigen,
ie besch
De eventuele vestiging in Zuid-Afrika
van een installatie om Russische ^schepen
te volgen, een kwestie die donderdag ter
sprake kwam, is gister opnieuw even
ter tafel gekomen naar aanleiding van
de commotie die was ontstaan door een,
volgens de Navo onjuist, bericht als zou
minister Schlesinger een formeel voorstel
hebben gedaan. Minister Vredeling zette
zijn collega’s uiteen wat hij aan Neder
landse journalisten had verteld.
Het eerste militaire kabinet ip de 32
jaar dat Libanon als onafhankelijke
staat bestaat, wordt geleid door Noured-
din Rifai, een vroegere opperbevelhebber
van de- binnenlandse veiligheidstroepen.
Het Libanese leger patrouilleert samen
met de Palestijnse guerrillera's ter
handhaving van de orde in de jongste
vierdaagse slag tussen Palestij nen en de
falangisten.
ij
Beide partijen hebben de tol van de
laatste botsingen vastgesteld op dertig
doden en meer dan 150 gewonden.
AMSTERDAM. (ANP)— Het Lande
lijk Overleg van Medische Actiegroepen
is ten zeerste verontwaardigd over het
voorstel van staatssecretaris Klein om
het aantal eerstejaarsstudenten medicij
nen voor het komende studiejaar op
1750 te stellen. Dit voorstel stoelt op een
motivering die lijnrecht indruist tegen
de onlangs aanvaarde wet op de studen
tenstops, waarin vastgelcgd is dat de
arbeidsmarkt niet gehanteerd mag wor
den bij het vaststellen van studenten
stops, aldus het LOMAG.
„Het uur van de waarheid voor de
Portugese economie, voor de vrijheid en
voor Portugals internationale positie
heeft nu geslagen”.
Iedere Britse kiezer Krijgt in het
kader van de voorlichtingscampagne
over de EEG vanaf maandag drie
boekjes cadeau. De boekjes worden in
praktisch iedere brievenbus van iede
re Brit geworpen en ze gaan over de
EEG. Het ene boekje geeft het stand
punt vóór het andere het stand
punt tégen een blijven binnen de
gemeenschap weer. En dan is er nog
een korte versie van het regerings-
witboek, waarin wordt aanbevolen
het land lid van de EEG te laten
blijven.
Overigens merkt The Economist op
dat Benn (Anthony Wedgwood Benn,
de felle anti-EEG minister van Indus
trie in het Britse kabinet) nu in
Brussel een vies woord is, terwijl
Wilson er niet veel beter van af
komt. Heath (Edward Heath die de
Britten de EEG binnengeloodsd heeft)
wordt daarentegen eerbiedig als een
groot staatsman genoemd.
NEDERLAND is niet meer zo luid
voor Brits lidmaatschap aan het
juichen als vroeger, maar blijft
toch voorstander van een EEG met
Engeland inbegrepen.
Drie charmante meisjes geven op niet mis te verstane wijze te kennen wat de
uitslag van het komende referendum over Groot-Brittannië’s lidmaatschap
van de EEG moet zijn.
figuren i
dstra, Tt
Wim Bi
an het K
lee steurt
dat oni
i leden
m op aft
lortief”, i
zen van
In een uitzending van de officiële
Ethiopische radio werd bekend gemaakt
dat dé 82-jarige ex-keizer een prostaat-
ziekte heeft. Volgens het bericht is zijn
toestand nu stabiel, maar zal hij geope
reerd moeten worden als er niet binnen
enkele dagen een verbetering in zijn
gezondheidstoestand optreedt.
BEIROET (AP, UPI). In Libanon is
gisteravond een militaire regering ge
vormd, die een oplossing moet gaan
zoeken voor de bloedige strijd die al vier
dagen woedt tussen rechtse falangisten
en Palestijnse guerrillastrijders. Dit is
van officiële zijde bekend gemaakt.
In antwoord op een vraag of de Vere
nigde Staten „een tik op de^ieus hadden
gekregen”, verklaarde minister Vredeling
dat „wij allen een tik op de neus hebben
gekregen in de zin dat wij, als gevolg
van het Amerikaanse initiatief, blijk
hebben gegeven dat wij over dit soort
dingen volstrekt verschillend denken”.
De gemeenschappelijke patrouilles da
teren van 1973, toen de guerrillera’s en
falangisten ook al met elkaar slaags
geraakt waren, maar het desbetreffende
akkoord zakte in elkaar. In de jongste
gevechten was donderdagavond ook al
een wapenstilstand bereikt, maar zij
hield het niet. Donderdagnacht schoot
men weer op elkaar rpet raketten, mor
tieren1 en machinegeweren. Gistermiddag
trad een pauze in het vuren op en was
het Libanese leger in staat posities tus
sen beide partijen in te nemen.
Minister Vredeling verklaarde nadruk
kelijk „niet bezig te -zijn geweest het
bondgenootschap op te blazen, integen
deel, bezig te zijn geweest om dit te
voorkomen. Dit was alleen maar moge
lijk door duidelijk uit te spreken dat
wat de Amerikanen met Spanje doen,
niet de verantwoordelijkheid van de
NAVO is”.
gedachte dat zijn grenzen ook de
EEG-grenzen kunnen worden, en
vreest dat dit haar eenzaamheid en
afzondering ten opzichte van de
katholieken in Ulster nog zal ver
groten. Desalniettemin zal Ierland
waarschijnlijk tóch lid blijven,
zelfs als Engeland uittreedt.
BELGIE wenst een blijvend lidmaat
schap van Engeland maar staat
afwijzend tegenover de bokke-
iet Eeri|
'arlemen
>etbalbe!
t kan
;even.
;ns na
oorlichti
dergeli
lEG-lam
arden,
ipgroeiet
isloten.
e er vijf
tijd slepi
aren ga
eschernr
shuis in
illen sub
Dat gebeurde in Moskou en de stad
Vladimir ten oosten van Moskou. De
KGB-functionarissen namen geschreven
materiaal en schrijfmachines mee en
wilden niet zeggen waarom de huizen
zijn doorzocht.
Het blad zou in 1972 zijn gestart:
ervan zijn negen nummers verschenen.
Uit het feit dat Schlesinger de infor
matie gaf „mag niet worden afgeleid”,
aldus de- woordvoerder, „dat de NAVO
zou streven naar enigerlei band met
Spanje. In het standpunt van de Neder
landse regering ter zake is ook geen
verandering gekomen. Wij hebben ons
steeds op het standpunt gesteld dat pas
wanneer in Spanje sprake is van een
democratische staatsvorm, overwogen
zou kunnen worden dit land bij de
activiteiten van het Atlantisch bondge
nootschap te betrekken”.
In het bericht werd niet gezegd hoe
lang Selassie reeds ziek is. Wel werd
verklaard dat hij door een team artsen
EINDHOVEN. De Eindhovensc po
litie heeft tegen een agrariër uit dezelf
de stad proces-verbaal opgemaakt we
gens ernstige dierenmishandeling. De
man heeft voorts één week de tijd
gekregen om de onbeschrijfelijke wan
orde in zijn bedrijf te herstellen. Ge
beurt dit niet, dan zal het worden geslo
ten.
BRUSSEL. Voor de eerste maal, als gevolg van wat minister Vrede
ling „het Amerikaanse drijven” noemde is Spanje, een land dat niet is
aangesloten bij de NAVO, maar waar Amerikaanse militaire bases zijn
gevestigd, genoemd in een slotverklaring van een conferentie van NAVO-
defensieministers. De verklaring die gistermiddag in Brussel, na afloop
van de halfjaarlijkse conferentie, werd gepubliceerd, zegt: „De Ameri
kaanse minister van Defensie heeft zijn collega’s op de hoogte gebracht
van de huidige stand van bilaterale overeenkomsten over het gebruik,
door Amerikaanse strijdkrachten van militaire faciliteiten in Spanje,
vaststellende dat deze overeenkomsten buiten de context van de NAVO
vallen.”
„Niemand was erg gelukkig met het
Amerikaanse drijven”, aldus minister
Vredeling. De redeneringen van Schle
singer dat de bases een functie vervullen
voor de bescherming van West-Europa
„is technisch juist, maar zij vervullen
deze functie niet met onze instemming”.
Minister Vredeling herhaalde wat hij
reeds in eerste instantie had gezegd,
namelijk dat men de technische voorde
len moet afwegen tegen de politieke
nadelen.
De man wordt ervan verdacht een
barende merrie te hebben laten sterven
zonder in te grijpen. Het veulen kwam
eveneens om het leven. De kadavers zou
hij vier dagen in de wei hebben laten
liggen. In de boerderij werd tevens
een aantaOondervoede dieren aangetrof
fen. Twee honden moesten een ren de
len, die ternauwernood ruimte bood
aan één. De beesten aten van honger
hun eigen uitwerpselen.
Zeven kalveren kwamen bijna om in
hun eigen drek, een drachtig paard ten
slotte stond op een plaats gestald waar
vrijwel geen gras meer te vinden was.
Na een debat tussen pro- en anti-
EEG'ers voor de BBC werd een „neu
trale” kijker gevraagd of hij nu het
antwoord wist. „Ja,” sprak hij. „Dam
ned if we do and damned if we don't”.
(Verdoemd als we het doen en ver
doemd als we het niet doen.)
De distributie van de boekjes kost
zoveel tijd dat veel kiezers ze pas
vier dagen voor het referendum, op 5
juni, zullen ontvangen. Er is dan niet
veel meer over van „de ruime moge
lijkheid” die de voor- en
ders het publiek willen geven
„democratisch te discussiëren
het thema”.
Z W X,
X TO