Canadese film zoekt nog
naar eigen identiteit
Wekelijks 5 avonden theater
in verbouwde Toneelschuur
Nederland neemt Reve te serieus
Junckers
(ih
Omvangrijke expositie
beelden in Amsterdam
CONCORDIA
deens_
parket
IK
„Ik heb problematiek zwarte medemens verhelderd”
I
I
I
I
I
I
I
è*7 ee>7 lekker
lage premie!
Hotel-Café-Rest.
VAN AKEN
f iïinsfriandeel t
L/oor /etfezee^.,
iL»
I
isaa csg csa au osaui
Bavo-gebouw krijgt meer mogelijkheden
IONESCO ZIET
ZIJN STUK BIJ
Kettingbrief tegen Reve
BISTRO CANTECLEER
Nassaustraat 13 - Haarlem
wegens vakantie gesloten
van 2 tot 18 juni
Voor Holland Festival werd slechte keus gemaakt
NAPPA en SUÈDE
KLEDING
HAAGSE COMEDIE
17
VR IJ D AG
3 O
MEI
1975
KUNST
Nederlandse films
Liberation
Raaks
n kamsteeg occasion
Telefoon 023 - 324365 - 324709
Levensverzekering, tel. 030-333433, Utrecht
Nachtvoorstellingen
hartstikke goed
kamsteeg
Documentaire inslag
Verspreide ambitie
OM OOK DE FILM te laten vallen binnen de grenzen van het Hol
land Festival en zodoende mee te laten profiteren van de geconcen
treerde aandacht voor de cultuur tijdens de zomermaanden, organi
seerde het Verbond van Filmkunsttheaters, de CICAE (Confédération
Internationale des Cinemas d’Art et d’Essai) de laatste jaren een
filmweek, meestal gewijd aan een speciaal onderwerp of aan de pro-
duktie van een minder bekend filmland.
II
•o
lopment Corporation-’ te functioneren
in
(ADVERTENTIE)
ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
J
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
te tekenen tegen Reve’s uitla-
Parkeerruimte aanwezig
34
Tel.
Tel.
n
310685
310766
De
„La
l e
HAARLEM
Zalen voor familiediners
party’s - recepties
vergaderingen
Scène uit de Canadese film Why rock
the Boat die zich in de krantewereld
afspeelt.
Haarlem
grootst' "r-
betreur hel. daarmede in
nv’te rekening te hebben
Dat wil nog niet zeggen dat men
op zo’n filmweek van zes a zeven
speelfilms, voorafgegaan door wat
animatiefilms een reeks meesterwer
ken te zien zal krijgen. Canada is pas
na de laatste Wereldoorlog met de
regelmatige aanmaak van fictiefilms
begonnen, waarbij het feit dat 80
percent van de Canadese bioscopen
een band hebben met de Amerikaan
se filmindustrie en de Amerikaanse
productie erg populair is, vooral in
het Engels sprekende gedeelte van
Canada, een ernstig beletsel vormt
voor de ontplooiing op grote schaal
van een eigen industrie.
Maar de Canadese film is uit zijn
isolement getreden en de aandachtige
filmbezoeker zal op den duur nieuwe
namen van regisseurs en acteurs te
genkomen en ook aan de aard van
onderwerpen onderscheid leren ma
ken tussen de typisch Canadese film
en het Hollywood- of West Europese
product.
Telefoon 023 - 31 91 20
ook op zaterdag geopend
(10-16 uur)
Naast grote en kleine plastieken om
vat de expositie ook kinetische en licht-
objecten en andere objecten. De dienst
publieke werken verzorgt voorts een dia
show, waarbij alle na 1945 in opdracht
van de gemeente Amsterdam uitgevoer
de beeldhouwwerken worden getoond.
De tentoonstelling getiteld „Amstel-
park 75”, is mogelijk geworden dankzij
subsidies van gemeente en rijk, het ge-
Antonioni’s nieuwste film „Beroep
Reporter” is ook ’s nachts gedurende
het weekend in Kriterion en daarmee
samenhangend is de voorlaatste An
tonioni „Zabriskie Point” in Rialto
gebleven.
hele project is verzekerd voor 2 mil
joen.
De expositie heeft een nationaal ka
rakter, maar de organisatoren hopen dat
zij het begin zal zijn van een steeds in
het Amstelpark te houden internationale
biennale. Het merendeel van de werken
is met rijks- en, onder bepaalde voor
waarden, gemeentesubsidie te koop. De
prijzen variëren van ongeveer 300 tot
een ton.
0’isr tevens
len leemt in
BAAN, hoek Houtplein
HAARLEM
sterdamse bioscopen al in zomerva-
kantie-termen denken. Tuschinski an
nonceert trots een oude „James
Bond” („You only live twice”), Belle-
vue-Cinerama zoekt het maar weer
in „Dr. Zjivago” van David Lean en
Du Midi heeft een oude Robert Wise,
„The Sandpebbles” („Vuurdoop op de
Yangtse Kiang”) uit ’66 voor de dag
gehaald.
Zijlstraat
29
denking van de 30 jaar geleden be
vochten overwinning op Nazi-Duits-
land
die met een beginkapitaal van 25
miljoen een verdere continuïteit in
productie wist te garanderen-
Een eerste succes werd „Mon Oncle
Antoine” van Claude Jutra in 1970
die ook ons land bereikte, evenals
„Rejeanne Padovani” van Denys Ar-
cand en „Get Back” van Donald She-
hib die in de filmweek Arnhem 1973
draaide.
Dat de Canadese film nog ijverig
zoekt naar een eigen identiteit en
daarin nog niet geslaagd is al ver-
Voor de 14-de week is René van
Nie’s „Kind van de Zon”, zowel over
dag als vrijdag- en zaterdag-nacht in
City 4, terwijl met betrekking tot
City 3 hetzelfde geannonceerd kan
worden van het vierluik „Zwaarmoe
dige Verhalen voor bij de Centrale
Verwarming”. De goede Nederlandse
film blijft het dus goed doen!
Alleen The Movies komt nog met
een (althans voor Nederland) gloed
nieuwe Russische film oorlogsfilm.
„Liberation, The last Assault”, een
van vele patriottische films die de
Sovjet-Unie gemaakt heeft ter her-
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. Het Bavo-gebouw be
looft in het nieuwe seizoen een beetje op
het Shaffytheater in Amsterdam te gaan
lijken. Allerhand theater en muziek spe
len zich af in verschillende lokaliteiten
van het gebouw, nadat de zogenoemde
schietzaal verbouwd is tot toneelzaal
voor 450 toeschouwers. Half november
zou de verbouwing klaar moeten zijn.
De bar-foyer zal als centrale ontmoe
tingsplaats meespelen.
Van woensdag tot en met zondag is er
theater te zien in de verbouwde schiet
zaal, die Schuurteater zal heten. De
bovenzaal (het huidige theatertje) blijft
geschikt voor incidentele bespeling. Men
denkt aan late avond- en nachtvoorstel-
lingen, lunchtime- en kindervoorstellin
gen. Zoals het er nu naar uit ziet, blijft
Haarloheim z’n cabaretvoorstellingen ge
ven in een eigen zaal. De bar is geschikt
voor kroegteater en muziek na afloop
van de avondvoorstellingen.
Het Haarlemse publiek hoeft tot half
november niet verstoken te blijven van
het kleine zaaltoneel. Het nieuwe seizoen
gaat gewoon open, desnoods tussen de
puinhopen van de verbouwing, in de
AMSTERDAM (ANP). In het kader
van het 700-jarig bestaan van Amster
dam wordt in het Amstelpark in de
hoofdstad van 4 juni tot en met 31
augustus onder auspiciën van de Neder
landse kring van beeldhouwers een beel
dententoonstelling gehouden, waaraan 96
kunstenaars meewerken. In het 50 ha
grote park komen 160 plastieken, waar
van de hoogste ondeveer 10 meter is en
de langste 30 meter.
r T'*-
Wat hoogst merkwaardig is, waar het
hier uitdrukkelijk gaat om een intro
ductie van een hier vrijwel onbeken
de productie. Men had met sterker
troeven op tafel moeten en kunnen
komen. Op de afzonderlijke verdien
sten van de films zullen we volgende
week ingaan als het festival zijn
ronde begint te maken.
DEN HAAG (ANP). Verontrust
door dc reacties, die zijn optreden in de
nacht van de poëzie in Kortrijk (België)
in Nederland heeft losgemaakt, heeft de
schrijver Gerard Reve vanuit zijn huis
„La Grace” in Midden-Frankrijk het
ANP een verklaring gestuurd, waarin
BEHALVE ELORA die de vorige
week besproken film „Lepke’’ met
Tony Curtis (hier geheten „Strafpa-
trouille in de Onderwereld”) in pre
mière brengt, gaan de andere Am-
toont hij bepaalde specifieke kenmer
ken. bewijst net kleine festival „Ca
nada Today Canada d’Aujourd-
’hui” dat van 5-12 juni langs Amster
dam (Kriterion), Den Haag (Uitkijk),
Rotterdam (’t Venster), Eindhoven
(POC), Utrecht (Select), Nijmegen
(Studio en Groningen (Studio) zal
rouleren. Wat er inmiddels aan de
pers vertoond is van het programma
van zeven hoofdfilms, zou het ver
moeden rechtvaardigen dat, om welke
reden ook, niet de toppunten uit de
recente Canadese film gekozen zijn.
letterlijk bedoeld geweest, omdat de ar
beider recht op leven heeft als ieder
ander, en het kapitalisme vele gebreken
aankleven. Door deze kreet heb ik ech
ter wel bij miljoenen de aandacht ge
trokken en daarna gehoor gevonden
voor mijn betoog, dat het massale mis
bruik van de sociale voorzieningen,
goedgepraat door de vakbonden en de
BEUKEN EIKEN, ESSEN, SYLVAKET
20 SOORTEN EN PATRONEN
SHOWROOM Kampersingel 22 Haarlem
HAARLEM
bovenzaal. Daar brengt Centrum z’n eer
ste première uit: „Eddy en Anna” van
John Norman in de regie van Ad van
Kempen, en „Hartsgeheimen” van de
Nederlander D. Hofman in de regie van
Carel Alphènaar en Lou Steenbergen.
Verder brengt Centrum in het Schuur
teater: „De container” van Herman Lut-
gerink, „Keefman” van Jan Arends ge
volgd door „Monoloog” van Harold Pin
ter, „As” van David Rudkin en „De lamp
hangt scheef” van Per Justesen.
De toneelgroepen De Appel en Baal
hebben gekozen voor regelmatige bespe
ling van de Schuur. Ze zullen er hun
hele repertoire brengen. De Appel komt
met „Dag dagen lang” in regie van
Francois Beukelaar; een bewerking van
Erik van Vos van de „Oresteia” en een
improvisatieproject van Peter van der
Linden naar Rokke. Toneelgroep Baal
komt met „Trommelen in de nacht” van
Brecht en „De onverstandigen” van
Handke. Toneelgroep Theater uit Arn
hem komt met twee kleine zaal-produk-
ties in de Schuur: „Dodendans 2” van S.
Strindberg en „In vijf jaren tijds” van
F. Garcia Lorca.
De Rotterdamse Toneelraad lanceert
het project „vijf jonge Nederlandse re
gisseurs”, waarvan enkele voorstellingen
naar Haarlem komen. Onder andere:
een bewerking van „Antigone” van Ge-
rardjan Rijnders, een bewerking van
(Indianen, Eskimo’s, Fransen en En-
gelseip opgesplitst is in kleinere groe
pen die ieder een eigen identiteit
willen handhaven. Zo produceren de
6 miljoen Fransen in de provincie
Québec andersoortige films dan de
Engelsen die aanzienlijk meer beïn
vloed zijn door de filmprestaties van
hun zuiderburen in Noord-Amerika.
Tn een uitgestrekt land als Canada
was de film in eerste instantie een
middel van de overheid om informa
tie en voorlichting te geven. Al in
1914 bestond er een „Canadian Go
vernment Motion Picture Bureau”
waarin alle overheidsactiviteiten op
filmgebied gecentraliseerd waren. Na
een inzinking van die activiteiten in
de crisisjaren, kwam er nieuw leven
in de Canadese documentaire film
door de aanstelling van John Grier
son, de bekende Engelse documenta-
rist en filmtheoreticus tot hoofd van
de National Film Board of Canada.
De oprichting in 1939 van de NFB
was het gecombineerde werk van
Grierson en Norman McLaien, jaren
lang de belangrijkste exponent van
„DE ONTUCHTIGE Vertellingen”
van Pier Paolo Pasolini zijn terug in
Alhambra 2 en ook John Boorman’s
film waarmee hij zijn naam vestigde,
„Point Blank” met Lee Marvin en
Angie Dickinson een uiterst enerve
rende thriller, kan men terugzien, dit
maal in City I. „Lady sings the Blues”
met Diana Ross als Billie Holiday is
in Cinema International en Robert
Mulligan’s „Summer of ’42” is in de
nachtelijke uren beland in Studio K.
het Canadese filmen. Het uitbreken
van de oorlog veroorzaakte een nieu
we hausse in informatie- en voorlich
tingsfilms („Canada Carries on”,
„World in Action”) die een grote
populariteit in eigen land maar ook in
Engeland en Amerika genoten.
lood aan de
hel kapitalisme-’ nooit
„Agaememnon” van Rein Edzard en een
stuk in regie van Paul Vermeulen Wind-
sant.
De Theaterunie in Amsterdam produ
ceert enige voorstellingen die ook in de
Schuur te zien zijn: „Oedipus in de
Bijlmer” van Manuel van Loggem, een
project van Rob Krot en Rob van Hou
ten (van Funhouse) en J.B.2008 van
Herman van Veen. Verder zijn te zien
Theater Tardieu, Ka-theater, The Sissies
en andere bekenden. De Toneelschuur
blijft ook deel uitmaken van het Micke-
rycircuit.
„Dit is allemaal nog maar het begin",
zegt Frans Lommerse van de Toneel
schuur, „Het is de basis van onze pro
grammering. Wie de Toneelschuur in
de afgelopen jaren in de gaten heeft
gehouden, weet dat een van de krachten
van de Schuur is, het alert reageren op
nieuwe ontwikkelingen en groepen aan
de rand van het officiële theatergebeu-
ren. Met de mogelijkheid van een bespe
ling in verschillende zalen, een kleine
staf medewerkers en een aantal vaste
bespelers zullen we in het seizoen ’75-’76
verder werken aan het idee Toneel
schuur: The.ter Centrum”.
brief wordt onder meer het
volgende gesteld: „Zij (de onderteke
naars - red.) gunnen hem (Reve - red.)
uiteraard het recht op vrije meningsui
ting en weten dat zijn reclame niet valt
onder de regels die voor advertenties
worden gesteld.
Wie eigen mening aldus verkondigt,
wetend of onwetend (maar zo dom is hij
niet) welke reactie hij kan oproepen,
mag rekenen op tegenactie.
Daarom nemen zij hun eigen recht op
vrije meningsuiting te baat om kranten,
radio en tv aan te sporen indien deze
menen aan deze milieuverontreinigende
uitingen aandacht te moeten schenken
daarop duidelijk commentaar te geven”.
en naar
Vondelweg 540 tol. 023-379800
Ditmaal is de keuze gevallen op
Canada, een goede keuze is men ge
neigd te zeggen, want de filmproduc
tie van dat tweetalige land is sterk in
opkomst, zoals men op enkele festi
vals, ook in ons land, heeft kunnen
constateren.
hij stelt, dat de Nederlanders hem te
serieus nemen. In de Nacht van re poë
zie .die met Pinksteren werd gehouden,
zou Reve z(jn rooms-katholieke geloof a-f
zweren in, wat hij tevoren noemde „een
uiterst obsceen en godlasterlijk gedicht”.
Het leidde wel tot een beschimping van
dat geloof, maar tot afzweren is Reve
niet gekomen.
Voor de nieuwe kollektie
Dooi zijn voorgeschiedenis heeft de
Canadese film een sterke documen
taire inslag, flirt graag met indruk
wekkende landschappen, vergezich
ten en bergmassieven ais locatie en
heeft een voorkeur voor dramatische
onderwerpen die het isolement van
de enkeling of van een kleine samen
leving behandelt.
Niet verwonderlijk voor een zo
groot gebied (250 maal Nederland)
dat zo dun bevolkt is (22.5 miljoen
inwoners) en bovendien door de ver
schillen in taal van de bevolking
DEN HAAG. De Haagse Comedie
speelt zaterdag de laatste voorstelling
van „wat een geweldige rotzooi” van
Eugene Ionesco. De schrijver wil de
laatste voorstelling in de koninklijke
schouwburg in Den Haag bijwonen. Hij
komt vanmiddag naar Nederland.
Pas later is, gestimuleerd door de
vakkenis bij documentaire en bij
televisie opgedaan, de behoefte ont
staan zich incidenteel met de speel
film te gaan bezighouden En deze
verspreide ambitie is tenslotte uitge
groeid tot een subsidie-systeem van
de overheid, waarbij de National
Film Board filmprojecten volledig
subsidieerde, waardoor de Canadese
filmproductie tot dertig films per
jaar steeg. Maar zoals ook hier in de
vijftiger en zestiger jaren de film van
éigen bodem geen al te grote popula
riteit genoot (op enkele uitzonderin
gen na), bleek ook het Canadese pu
bliek, verwend door het technisch
perfecte Hollywood-product en door
de uitschieters van de West-Europese.
met name de Engelse en Franse film
industrie, weinig geïnteresseerd
hun nationale speelfilms.
Vaak kwamen Canadese films pas
in eigen land in roulatie nadat ze via
onderscheidingen op festivals een ze
kere reputatie verworven hadden.
Maar een regelmatige speelfilmpro-
ductie was op gang gekomen en begin
’68 begon de „Canadian Film Deve-
„Van verschillende zijden wijst men
mij er op. dat de voordracht van mijn
gedicht „Voor eigen erf” te Kortrijk, in
de ..nacht van de poëzie- mij in op-
’'e 't geb'-ic'-t, de verto-
‘let doel wel bereikt
vp-'-bilae ct’o .on
ilo-’ md olies in de eerste plaats let-
:-'k en ik
Incnde
n.
rode pers, ons land te gronde zal rich
ten.
Zo ook is het gedicht „Voor eigen erf’
een primitieve - vermoedelijk in al te
vulgaire bewoordingen gestelde - alarm
kreet, bedoeld om een paar miljoen
mensen rechtop te doen zitten
mij te luisteren. Ik bedoel niet letterlijk
wat in het gedicht staat, want ik ben
geen racist en de neger heeft mijns
inziens recht op een plaats onder de zon,
gelijkwaardig aan die van de blanke. Ik
heb echter door t»it brute middel bij
miljoenen gehoor gevonden voor mijn
betoog, volgens hetwelk de immigratie-
politek van de Nederlandse regering, die
massaal, mensen binnenlaat voor wie er
in Nederland geen werk, geen woon
ruimte is, en slechts verpaupering en
criminaliteit in het verschiet liggen, tot
een ramp zal moeten voeren.
Wat ik heb willen betogen, is in feite
in het geheel niet tegen het rechtmatige
belang en het levensgeluk van de zwarte
medemens gericht. Ik ben ervan over
tuigd, dat ik tot de verheldering van een
zeer ernstige problematiek heb bijgedra
gen, en de belangen van negers zowel
als van blanken naar beste vermogen
gediend heb”, aldus de verklaring van
Gerard Reve, ondertekend in
Grace”, Frankrijk op 27 mei 1975.
Ook pleitte hij voor „zwarten uit Ne
derland” in een gedicht van „uiterst
rechtse, fascistische en racistische aard”.
In zijn verklaring zegt Reve, daarmee
alleen de immigratiepolitiek van de Ne
derlandse regering aan te vallen.
In een begeleidend schrijven zegt hij,
veel moeite te hebben gehad met het
opstellen van de verklaring.
ROTTERDAM. De recente uitlatingen
van Gerard Reve hebben geleid tot een
oproep tot protest die is uitgegaan van
de Actie Reveil. De groep, die bestaat uit
Mary en Dick Zeldenrust. Benno Prem-
sela, Hedy d’Ancona, Mies Bouhuys,
Hans en Hélène Baay en Freek Holz-
houer verwerpt Reve’s beroep op „la
tente gevoelens van discriminatie”.
Actie Reveil (Alyda van Spangensingel
13 in Rotterdam, stelt kettingbrieven
beschikbaai- die naar kennissen en media
kunnen worden gestuurd om aldus pro
test aan
tingen.
In de
I <11
nsterdam
