Jan de Wijn
werkt aan
nieuw soort
op voetbalveld
Trainen voor
sponsoring
de Spelen
in Montreal
■■MM
‘De veilige terp
„In Nederland ónmogelijk om
topsport aan toekomst te denken”
I
RS
door Rob Hoogland
ir
Geen concessies
Puinhoop
ZATERDAG
t
Zelfdiscipline
Arm Haarlem
As^mogeridheid
Winst en verlies
Grote ziener
IM
Robin Woutering, een van de twee
snelle broers, klieft hier door het
water. Hij mikt samen met zijn
trainer Jan de Wijn (rechts) op de
Olympische Spelen van Montreal.
an
het
ken
3<*
Jan de Wijn is een keihard mannetje. In alle opzichten. Voor zichzelf,
op zijn werk als sportofficier bij de Koninklijke Marine, tijdens zijn
ontelbare trainingsuren bij de Helderse zwemvereniging Zeemacht/
Noordkop en in zijn uitspraken over de begeleiding van topsporters
in Nederland. Wat te denken van deze: „De sociale profiteur wordt
hier beter opgevangen dan de topsporter”. Of deze: „Topsport is in
Nederland een achtergebleven gebied, zoals hier ook de
ontwikkelingslanden worden beschouwd. Waarom wordt er dan zo
weinig geld voor de topsport vrijgemaakt?” De volgende is ook best
aardig: „Waar bijvoorbeeld Oost-Duitsland in de begeleiding van
topSport twee stappen doet, doen wij er één. En op andere terreinen
zijn ze hier zo progressief. Het gebruik van drugs is helemaal geen
probleem meer”.
5
Nr.jfl
ian
641.
naast
I
L
I
i
t
baah van êen Engels schot ie werpen.
Dit»
‘zou' blijven, tiij
2
STOPPER
I
1»,
terrein verliezen. En dat gaat Jan de
Wijn aan het sporthart. Want het is
De Wijn die met zijn Zemacht-
Noordkop-pupillen Ronald en Robin
Woutering af en toe nog voor licht
puntjes zorgt. Deze twee Helderse
gebroeders knabbelen keer Op keer
meer van hun tijden af en naderen
langzaam maar zeker de Europese
top. Vooral de achttienjarige Robin
beweegt zich steeds sneller door het
water. Onlangs realiseerde hij op de
had niet in de gaten dat Muller hem
bij het tweede doelpunt te vlug af
zou zijn.’
onmogelijk, helaas. Maar wat wil je,
met een minister die recreatiesport
belangrijker vindt dan topsport. Wat
ze hier niet door hebben, hebben ze
in het buitenland allang in de gaten.
In Oost-Duitsland en ook in West-
Duitsland zijn ze zich bewust van het
feit dat er van topsport een grote
politieke propaganda uitgaat. En dan
kunnen ze wel zeggen dat ze daar
hier niet aan willen mee doen, maar
Den Uyl doet het toch zeer zeker
wel, als hij in Suriname in zijn
onderbroek gaat zwemmen. Dat is
natuurlijk gewoon om zijn populari
teit te verhogen”.
van het jaar wordt, als opvolger van
Cruijff).
periode van ontzettend hard werken,
van veel kwantitatief werken. Voor
de wedstrijd tegen Italië wilde ik
daarom geen tapering off toepassen.
Op de ochtend van het vertrek heb
ben we nog vijf kilometer getraind.
Toen we ’s middags in Italië waren
gearriveerd hebben we nog eens zes
kilometer gedaan. En daarna meteen
de wedstrijden. Daarom is het geen
wonder dat de tijden wat minder
waren”.
De Wijn: „Daarom wil ik ook het
woord sponsor niet gebruiken. Wij
willen de bedrijven graag donateur
laten worden. Dat moeten ze natuur-
Bijna alles wordt dus opzij gezet
voor de Olympische Spelen.Hctziter
dik in dat Zeemacht-Noordkop in dit
voor-Olympische ‘jaar gesteund gaat
worden door een aantal bedrijven. Op
zich is dat natuurlijk niet zo onge
woon, al komt het in de zwemsport
nog niet zo erg veel voor, maar de
manier waarop het waarschijnlijk
gaat gebeuren is uniek. De Helderse
zwemvereniging gaat namelijk alleen
met deze sponsors (Robot, Grolsch en
nog enkele andere bedrijven) in zee
als de trainers mogen bepalen hoe
het beschikbaar gestelde geld zal
worden besteed.
Overigens zijn de besprekingen met
de diverse bedrijven nog niet rond.
Er zijn echter volgens Jan de Wijn
nog andere ondernemingen (zoals
Wastora) die in Zeemacht wel wat
geld zouden willen steken. De Wijn,
tenslotte: „We kunnen het geld best
gebruiken. Ik ben een echte bietser,
maar doe dat niet in die mate dat we
afhankelijk gaan worden van het be
drijf dat ons sponsort. Ik ben best
bereid om bijvoorbeeld in een inter
view voor de televisie een paar kéér
de naam van de sponsors te noemen,
maar ik ben niet bereid om enige
concessies te doen. Want we hebben
er natuurlijk niets aan, als straks
mijn pupillen door de KNZB worden
geschorst omdat ze met reclame op
hun trainingspak hebben rondgelo
pen”.
f
•f-
da-
dT
iaat
ofd-
Na de zweminterland tegen Italië
barstte een golf van kritiek los op de
prestaties van de Nederlandse heren.
De Wijn: „Natuurlijk was het tegen
Italië een puinhoop, om het maar
eens zo te zeggen. Dat wil ik direct
toegeven. Maar we zitten nu in een
Ki
f’
gewoon door) beduidde hij de foto
graaf dat hij zijn kar met pony van
het veld verwijderen moest. Intussen
stoM het 2-1 voor de tegenpartij, ik
had een transistortje bij me en hoor
de de verslaggever opeens verschrikt
uitroepen: „Beste luisteraars, neemt u
me niet kwalijk, ik zei zojuist dat het
2-1 stond, maar ik zie tot mijn schrik
dat de stand inmiddels tot 12-1 is
opgelopen!”.
Ik dacht: waar heeft hij het nu
over, maar een blik op het scorebord
leerde me dat een kwajongen een 1
voor de 2 had neergezet, waardoor de
verslaggever even in de waan was
gebracht dat hij per ongeluk tien
doelpunten over het hoofd had ge
zien! Ik bedoel maar: in mijn droom
was Haarlem al afgezakt tot het
niveau van een dorpsclub, die onder
hevig is aan de merkwaardigste
plaatselijke gebeurtenissen.
eerste paal voorbij de Engelse verde
diger, die een seconde tevoren toch
nog enkele meters dichter bij de bal
was, Kappelmann trok voor en
Muller dook, op de bal toerennend
(dus niet af wachtend, maar tegen de
richting van de bal inlopend) bij de
eerste paal op en wipte dc bal in het
doel voordat de keeper en de achter
spelers in de gaten hadden wat er
ging gebeuren. Met dit doelpunt be
wees Muller, die eigenlijk de héle
wedstijd als middenveldspeler had
gefungeerd, dat hij nog altijd „de
grote ziener” is in het internationale
voetbal.
Blijft natuurlijk de vraag of de
Duitsers al die overwinningen ver
dienden?-De 2-1 zege in München op
het team van Michels, en afgelopen
woensdag de 2-0-zege in Parijs op
Leeds United? Ik ben geneigd om te
zeggen: ja, Beckenbauer c.s. verdien
den deze overwinningen vólkomen.
MN
MM»
Bayern München won déze wed
strijd omdat het een betere „as-mo-
onvoldoende aandacht besteed aan de
ex-topsporter. In Amerika en Oost-
Duitsland zal zoiets echt niet gebeu
ren. Maar ach, laten we er niet teveel
over piekeren, laten we maar naar de
Olympische Spelen toewerken”.
De Olympische Spelen. Het duurt
nog anderhalf jaar voordat dit evene
ment van start gaat, maar Jan de
Wijn werkt er al naar toe. Kei- en
keihard, ondanks zijn bedenkingen
over de manier waarop hij gedwon
gen is zijn pupillen te trainen. „Je
mag best weten”, aldus De Wijn, „dat
de wereldkampioenschappen van dit
jaar in Cali me eigenlijk niet zo goed
uitkomen. Dan verlangt men weer
topprestaties en dat betekent dat ik
daar naar toe moet trainen. Dat gaat
dan weer ten koste van mijn trai-
ningsopbouw voor Montreal. Maar
echt: als we zo doorgaan, komen we
wel bij de Europese top. Dat weet ik
zeker. De KNZB zou daar goed aan
mee kunnen helpen, als ze niet zoveel
wedstrijden organiseerde. Door al die
wedstrijden is de trainingsintensiteit
met bijna 50 pet. gedaald, de laatste
tijd. Van de laatste veertig trainingen
zijn er door Ronald en Robin maar
21 afgewerkt. Twee weken geleden
zwommen ze tegen Italië, volgende
week moeten ze weer. Dan tegen
Tsjechoslowakije”.
Ik loop nog even die as van Bayern
München af. Schwarzenbeck is na
tuurlijk geen grootse voetballer, maar
je mag als ploeg niet mopperen als je
hem als voorstopper hebt: hij neutra
liseerde veel hoge ballen (en veel
hoog opspringende Engelsen) in het
strafschopgebied. Een tenslotte was
het toch weer Gerd Muller die Leeds
de genadeklap gaf. Je kon het zo
mooi zien in de herhaling. Op rechts
ging Kapellmann versnellend langs
zijn tegenstander, Müller liep „ver
dekt opgesteld’’ achter hem aan over
deas van het veld, op exact het
juiste moment rook hij zijn kans,
sprintte schuin in de richting van de
Ik zat op de tribune en had het idee
dat Haarlem in zijn laatste eredivisie
wedstrijd nog kans had de degradatie
te ontgaan. Op een gegeven moment
nam Jan Fransz, die merkwaardig
genoeg bij de tegenpartij speelde, een
keiharde, lage vrije schop. De bal
vloog onder Boersma door in het net,
Boer:,ma grabbelde hem echter om
standig achter uit zijn doel (met veel
loze gebaren), hield de bal tenslotte
demonstratief op de doellijn vast en
tot mijn stomme verbazing lieten de
scheidsrechter en de grensrechter ge
woon doorspelen!
Het zijn Jan de Wijn’s reacties op
berichten die '<fë afgelopen weken in
verschillendfemediawerden gepubli
ceerd. Onder koppen als ..herenzwem
men zit in het slop” en „zoveelste
afgang voor Nederlandse zwemmers”
Werd veel kritiek geleverd op de
prestaties van de Nederlandse heren
zwemmers die inderdaad nogal wat
Het rustige van tv-kijken is, dat je
niet, zoals op de tribune, steeds „pas
op, achter je!” hoeft te roepen. De
Engelse supporters die in Parijs de
tribunes sloopten om aan voldoende
werpmateriaal te komen, slaagden er
bijna in om de fotografen, de sup
poosten en de spelers dusdanig met
hun gesmijt te intimideren, dat ze als
een kudde opgejaagde schapen hun
toevlucht moesten zoeken binnen de
middencirkel. Daar moeten mooie
plaatjes van de maken zijn door de
televisie. Vanaf de tribune regent het
projectielen, de fotografen hollen in
200 meter schoolslag, zijn specialiteit,
een tijd van 2.25.7, waarmee hij zich
bij .de besldZOyen van Europa plaat
ste. Maar vraag niet wat daar alle
maal voor moet gebeuren. In zijn
kantoor in de Helderse Willemsoord-
kazerne, waar hij even tevoren een
zich ziek meldende matroos op niet
mis te verstane wijze heeft verteld dat
sporten Juist goed is voor een beetje
koorts, zegt Jan de Wijn: „Om zes
uur ’s morgens begint de eerste trai
ning al. En ik kan je vertellen dat
dat geen pretje is, terwijl het water
niet meer dan achtien graden is en
de buitentemperatuur zo'n tien gra
den. Ze duiken al bijna bevroren in
het water. Soms komen zè er huilend
weer uit. Zo kweek je natuurlijk wel
een aversie tegen wat ze aan het
doen zijn. Yolanda Aggenbach, zij
wordt door m’n collega Bas Weem-
hoff getraind, is laatst twee weken
naar Santa Clara geweest, irï Ameri
ka. Ze trainde daar van 8 tot 10 en
van 4 tot 6 uur. De studie wordt daar
aangepast aan de topsport. Dat is hier
t
„I
Dat Zeemacht-Noordkop het toch
nog aardig doet, is volgens Jan de
Wijn te danken aan de grote zelfdis-
cipline, die zijn pupillen kunnen op
brengen. „Neem nou vanmiddag”, zegt
hij fel, „vanmiddag ging ik trainen
met Robin alleen. Omdat hij een
uurtje vrij had. Het is natuurlijk
eigenlijk kolder. Nu ging hij pas om
kwart voor drie eten en daarna met
een studeren. En daarna weer trai
nen. Elke mogelijkheid om te trainen
wordt aangegrepen, maar ideaal is
het natuurlijk lang niet, ’s Morgens
van 8 tot 10 en ’s middags van 4 tot
6, zoals Yolanda Aggenbach in Ame
rika heeft gedaan, dat is ideaal. Dan
kun je gemakkelijk opbouwen. En
dat juist is in Nederland bijna onmo
gelijk. Ik denk wel eens: je bent
bezig met jongens, die misschien niet
eens beseffen waarmee ze bezig zijn.
Dat het'eigenlijk onmogelijk is in
Nederland om.naast topsport nog aan
’je toekomst te denken. Er wordt hier
De Duitsers speelden de bal rond in
de achterhoede, er klonk toen gefluit
en gejoel op van de tribunes, dat
prikkelde Beckenbauer kennelijk en
hij wilde toen via zijn karakteristieke
sierlijke trap met de buitenkant van
de voet (het zogeheten „buitenkant-
voetpassje”) aan het publiek bewijzen
dat hij geen „gemakzuchtvoetballer”
wasi Maar zie, de bal draaide naar
een Engelsman, die meteen een ge
vaarlijke tegenaanval kon opzetten!
Even later reed doodgemoedereerd
een karretje, getrokken door een po
ny, het veld op. Er zat een fotograaf
in, die stapte in de buurt van het
strafschopgebied uit en zette zijn ca
mera op een driepoot neer om een
mooie kiek te kunnen maken. De
scheidsrechter liep er eerst met een
boog omheen, maar toen de foto ge
nomen was (het spel ging intussen
Haarlem is gedegradeerd. Dat spijt
me wel. Deze week had ik een droom
die duidelijk aangaf dat zo n degrada
tie naar de eerste divisie een groot
verschil uitmaakt met de eredivisie.
lijk wel willen. Want het houdt bij
voorbeeld in dat we niet met allerlei
firmanamen op onze tassen en trai-
ningsjacks zullen gaan rondlopen.
Bovendien zijn we dan niet verplicht
om de KNZB vijfhonderd gulden te
betalen, wat je in het geval van
sponsoring wel verplicht bent. Kijk,
wij (de trainers De Wijn, Weemhoff
en Woutering, red.) kunnen gewoon
het beste bepalen wie in aanmerking
zou komen voor de subsidie, zoals je
het volgens mij het beste kunt noe
men. Het beste lijkt ons gewoon: loon
naar werken. Degene die het meeste
traint en goede prestaties levert komt
het eerst in aanmerking voor een
nieuw trainingspak of een extra reis
je. Is het uniek? Ik weet het niet,
maar ik vind het normaal”.
p» is
Want als ze ze niet verdienden met'
hun voetbal, moeten we wel aanne
men dat ze, door een hogere macht
bestuurd,.die overwinningen om an-
t dere redenen verdiénden, bijvoorbeeld
omdat zij zich zo kranig hebben ge
dragen in de Tweede Wereldoorlog.
Dan denk jk toch maar liever, dat zij
hun overwinningen verdienden omdat
ze net iets beter of slimmer of vast-
houdender speelden dan hun tegen
standers.
In de Europa-Cupfinale van afgelo
pen woensdag
Beckehbauer-Schwarzenbeck-Müller
die de Engelsen de das heeft om
gedaan. Sepp Maier, die in beslis
sende wedstrijden altijd voor aange
name verrassingen zorgt, was onver
murwbaar op alle soorten ballen: ho
ge, lage, verre en dichtbije, terwijl
zijn opponent aan de overkant twee
gevaarlijke situaties kreeg op te
knappen waarbij hij beide keren
faalde, hij viel- niet gestrekt na het
schot van Jtbth, maar zonk slechts
beteuterd op zijn linkerknie, en hij
paniek, bepakt en bezakt het veld op,
ook dc suppoosten haasten zich naar
hét middenveld om buiten het bereik
van de stoelzittingen en bierflesjes te
komen, de buitenspelers en achter
spelers achten het ook veiliger zich
terug te trekken naar 'het punt dat
het verst van de tribunes verwijderd
is, en zo staat dan binnen enkele
minuten een hele meute angstige
mannen op die afgeplatte terp van de
middencirkel in de hoop dat die zo
magisch zal blijken te zijn, dat geen
der projectielen de kalklijn kan pas
seren. Wordt dat wellicht het norma
le voetbalbeeld anno 1984?
Aan het eind van leder seizoen
weeg ik steeds weer af of de verlies-
en winstrekening wel klopt- We ver
liezen Haarlem, uit een stad met
170.009 inwoners (dat zijn dus 170.000
potentiële toeschouwers), en dan heb
ben we NEC uit Nijmegen met
150.000 potentiële toeschouwers er
voor in de plaats gekregen. Verlies:
20.000 potentiële toeschouwers. Ver
der verloren we Wapeningen met
28.000 potentiële toeschouwers, maar
daarvoor krijen we óf Eindhoven,
met 194.000 potentiële toeschouwers,
in de plaats (winst 166.000), of Gro
ninger met 170.000 (winst 142.000).
Het verlies van de 20.000 potentiële
toeschouwers die we door het vertrek
van Haarlem lijden, wordt dus ruim
schoots gecompenseerd door de winst
die we dank zij Eindhoven of Gro
ninger. zullen boeken.
Beckenbauer was de rust zelve (zo-
r: als dat dan heet), en dit keer ging hij
niet alleen maar sierlijk te werk,
gendheid” bleek te zijn danj., Leeds, maarschroomde hij ook niet zijn
United. Een elftal staal of.v-alt met verzorgde lichaam meermalen in de
zijn as: de keeper, de ausputzer, de
voorstopper en de midvoor. Er is een
tijd geweest dat het Nederlands elftal
de sterkste- as ter wereld bezat, een
tijd die helaas net voor het wereld
kampioenschap viel: Jan van Beve-
ren, Rinusjfsrael, Barry Hulshoff en
Johan Crufyff. „Geen rhacht ter we
reld kon dit droombeeld drillen”, om
even een régel van de dichter Han G.
Hoekstra te citeren. f
Deutschland, Deutschland über al-
lés”... Dat mag je wél zeggen nu de
Duitsers, na het winnen van de we-
reldbeker, en via Bayern München
vorig jaar look al van de Europa-Cup,
ook, dit jaar weer twee Europa-Cups
wisten te veroveren- Én om het ons,
verwaande Hollanders, nog eens extra
in te peperen had Borussia
Mönchengladbach zijn korfbalteam
naar Enschede gestuurd om voor een
1-5-overwinning op Twente te kun
nen zorgen. Die 1-1 die we in Frank
furt bevochten, mag dan nauwelijks
een compensatie heten.
Hij knapte, kortom, ook veel vuil
werk in de achterhoede op- Ik heb
hem geturfd omdat ik nieuwsgierig
was te 'zien hoe hij tegen het te
verwachten, anderhalf uur durende,
offensief aan de Engelsen overeind
‘zou^ blijven. Hij was daarbij niet
uitzonderlijk vaak aan de bal (31
keer vóór de trust, 29 keer erna),
maar het aantal goede handelingen
was hoog, te weten 25 voor de rust
en 23 keer erna. Hij besloot zijn
Optreden bijvoorbeeld met het weg-
t voor
het doel, terwijl zijn wereldberoemde
nonchalance hem maar drie keer
parten speelde. Een hakje dat bij een
tegenstander terechtkwam; een bal
die hij tegen de scheidsrechter op
schoot waardoor Zobel een gevaarlij
ke situatie moest klaren; en een der
de misser die ik graag even voor u
beschrijf omdat hij me kenmerkend
voor Bckenbauer leek (ik voorspel
overigens dat hij Europees voetballer
was het<-de as Maier-
opyi eueu otjvouruecia mei. riet,
koppen laan twéé hoge ballen
