Referendum over eigen grondwet voor Turks-Cyprioten oorzaak
naar vermeende
Tijdschriftjournalisten over
medianota teleurgesteld
kerk en staat op
komst in Portugal
Toch anti-Zaire demonstratie
Incidenten in
Israëlisch
J
i
Gevechten in
VEEL VRAAG
Vleesschandaal
NAAR
in Montreal
NIEUWE
PASPOORTEN
I
omkoperij door
Northrop
Onderzoek
s
NA PORTUGEES FASCISME GEEN ZWART FAS
Cursus over
Nederland voor
rijksgenoten
.A
PRESIDENT
N.-VIETNAM
HERKOZEN
8
„Confrontatie tussen
O
geef ov>
Istei)N de
grensgebied
Ethiopië
9
I''mPLA ER--J
1
TT
ION
if
f»
99
E'
i
Firma VS beschuldigd
VRIJDAG
6
1975
JUNI
BINNEN- EN BUITENLAND
3
N
z
Indruk
i
i
(Van onze redactrice in Wenen,
An Salomonson)
>rd
eld
lm
ijk
I
tr
nd
lar
Ide
ren
est
ich
ille
eo-
cio-
we
uw
aar
sch
75
aas
uyt
ks-
;er-
en-
rof.
iter
ïur
ing
be-
.m-
/an
irs.
’n
ga» <8
Competentie
(Van onze redacteur in Bonn,
Jan Kuiper)
BONN Het proces tegen de vier
kernleden van de zogenaamde Baa-
der-Meinhofgroep is gisteren de
tweede zittingsdag op verzoek
van Andreas Baader verdaagd. Dit
maal tot dinsdag. Het proces was
14 dagen geleden begonnen met een
schorsing, omdat de tweede senaat
van het gerechtshof in Stuttgart, die
het proces voert, aan de ene kant,
en de verdedigers en het openbaar
ministerie aan de andere kant, het
niet eens konden worden over de
toelating van de advocaten Kurt
Grönewold, Klaus Croissant en
Hans-Christian Ströbele als verde
digers van respectievelijk Ulrike
Meinhof, Jan Carl Raspe en Gudrun
Ensslin. Het drietal was eerder van
de verdediging van Andreas Baader
uitgesloten.
r
I MOtiuro
Ir HE I
Cyprusoverleg in moeilijkheden
De invloed van de zogenaamde opinie-
a»
l
S*
!""3
MCOU
verdaagd
opnieuw
Een concrete vooruitgang is er nauwe
lijks geweest. We realiseren ons, aldus
Waldheim, „dat de tijd wellicht nog niet
rijp is voor een doorbraak”. De secreta-
ris-generaal sprak de hoop uit, dat er in
Wenen toch vooruitgang zal worden ge
boekt.
In zijn openingsrede verklaarde Wald
heim, dat er sinds de eerste Cypruscon-
ferentie in Wenen twee weken ge’eden,
aanzienlijke moeilijkheden zijn gerezen.
UTRECHT (ANP). De waarnemend
voorzitter van de sectie tijdschriftjoui -
nalisten van de Nederlandse Vereniging
van Journalisten, de heer H. Gabriels,
heeft gisteren op de jaarvergadering van
de sectie in Utrecht zijn teleurstelling
uitgesproken over de medianota van mi
nister Van Doorn van CRM.
geven. In Turkse kringen lacht men bij
het idee dat ook maar één centimeter
van het veroverde grondgebied weer zal
worden prijsgegeven. Een terugkeer van
de 180.000 Griekse vluchtelingen naar
hun vroegere woonstee lijkt een illusie.
Zoals de stemming nu is krijgt men het
gevoel, dat de deling van Cyprus een
realiteit is, waaraan de Grieken nooit
meer zullen kunnen tornen.
jrd
oor
lis-
djn
er-
ge-
gen
Ide,
ade
re-
sti-
vee
het
rd-
yen
ens
•gs-
aag
ien
den
/an
oor
on-
aar
en
tijd
ieid
te
;ter
igd
1de
en
op
en-
cht
lul
len
dat
die
het
um
/an
oor
m-
eda
gte
een
in
één
f.
lij-
pril
rdt
Het
on-
het
rse
be-
in
ren
:ta-
te
ing
het
rije
en-
in
sch
de
Du
Zan
een
irdt
>la-
jke
iris
ach
lad
alle
za
ken
er-
zan
?ief
ver
in-
re-
er-
tot
•as-
eer
en
ggs
/an
eld.
Sr
Prinzing wees de beschuldigingen van
de hand. Hij zei dat deze kennelijk
werden geuit om een bepaalde werking
bij het publiek te veroorzaken.
Vervolgens vroeg Andrea Baader om
schorsing van het proces voor ten min-
-
'i
'■sU
ARNHEM (ANP). Het is de laatste
weken bijzonder druk op de stadhuizen
en de provinciehuizen bij het aanvragen
van nieuwe paspoorten. Het bureau pas
poorten en rijbewijzen in Arnhem
spreekt van een enorme toeloop die nog
niet eerder is vertoond. Dagelijks komen
aanvragen voor duizend paspoorten of
meer binnen.
i j
«r ,i:« au Hl
Voor de ambassade van Zaïre protesteer
den gisteren leden van het Angola-comité
tegen de interventie van de regering van
Zaïre in het buurland Angola. De demon
stratie, die de hele dag duurde, was ver
oordeeld door het ministerie van Buiten
landse Zaken, omdat men daar bang was,
dat ze schade zou berokkenen aan de
onderhandelingspositie van Nederland in
de Tanzaniaanse ontvoeringzaak, waarbij
o.a. de Nederlandse Emilie van Zinnicq
Bergmann naar Zaïre is ontvoerd. De
toestemming voor de demonstratie was
echter al enige tijd geleden gegeven, en
zachte drang om haar alsnog niet te laten
doorgaan was vergeefs. Later deelde de
ambassadeur van Zaïre mee, dat Zaïre de
Nederlandse regering niet verantwoorde
lijk hield voor de demonstratie.
Normaal in deze tijd van het jaar
komen ruim 700 aanvragen binnen. De
chef in het bureau van de Gelderse
hoofdstad heeft na informatie bij colle
ga’s, de indruk dat de drukte in het
gehele land merkbaar is.
Een oorzaak van de ongewoon grote
toeloop is niet te geven. Waarschijnlijk
is de slechte zomer van vorig jaar de
schuld. Veel vakantiegangers zouden
hebben besloten om dit jaar maar de
zon te gaan opzoeken.
Ook de afgifte van nieuwe rijbewijzen
is groter dan gebruikelijk. Deze tendens
is al eerdei gesignaleerd door het CBR
(Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewij
zen). Om aan de drukte het hoofd te
bieden heeft het Arnhemse bureau pas
poorten en rijbewijzen extra personeel
moeten inschakelen.
Andreas Baader, een van de vier be
klaagden in het Baader-Meinhof pro
ces, verlaat het gebouw waar de zaak
wordt behandeld.
MONTREAL (UPI) In Montreal
een stad die zich de hoofdstad van de
lekkerbekken in Noord-Amerika noemt
en die zo trots als een pauw is op zijn
Franse keuken, zijn de bewoners opge
schrikt door het bericht dat zij al langer
dan tien jaar tonnen bedorven vlees
hebben geslikt.
De strafpleiter citeerde kranteartike-
len en vroeg de rechtbank een tiental
getuigen te horen, waaronder ex-kanse-
lier Willy Brandt en minister van bui
tenlandse zaken Genscher, die zijn visie
zouden moeten ondersteunen. Schily
noemde de benoeming van Prinzing een
manipulatie van de rechtsprekende orga
nen en meende dat de, in de Grondwet
verankerde, onafhankelijke rechtspraak
was geschonden. Er is een speciale
rechtbank in het leven geroepen, zo zei
hij. Schily eiste vrijlating van de vier
verdachten.
ALMELO. Alle Surinamers die
naar Nederland komen en die hier wor
den ondergebracht in de verschillende
opvangcentra, krijgen binnenkort een al
gemene basisinformatie over allerlei za
ken waarmee ze in hun nieuwe land in
aanraking kunnen komen.
Deze informatie wordt gegoten in de
vorm van een séhriftelijke cursus, waar
voor het ministerie van Binnenlandse
Zaken een overeenkomst heeft gesloten
met een landelijke instelling die gespecia
liseerd is op het gebied van de schriftelij
ke cursussen. I
Degene die op de Expo-67 een broodje
vlees heeft verorberd, heeft er waar
schijnlijk ook van binnen gekregen. Ge
wetenloze leveranciers hebben duizenden
kilo’s bedorven vlees voor deze tentoon
stelling geleverd.
De zaak kwam uit door een onderzoek
van de politiecommissie van drie man in
Quebec naar georganiseerde misdaad.
Daarbij kwamen bewijzen aan het licht
dat een bende rottend rundvlees had
geleverd aan een aantal firma’s in Mon
treal voor menselijke consumptie.
Het eten van besmet vlees kan in
ernstige gevallen tot tyfus en de dood
leiden, in minder ernstige gevallen kan
ingewandsontsteking ontstaan, gepaard
gaande met overgeven en diarree.
Het is volgens medische woordvoer
ders echter niet mogelijk nu nog na te
gaan of er iemand door deze zwendel
overleden is. Veel Montrealers nemen nu
het zekere voor het onzekere en doen
zich liever tegoed aan slaatjes, eieren,
kip en vis
S
Ook tijdens het begin van de tweede
zittingsdag, vroeg de verdediging het
drietal toe te laten. Weliswaar had de
eerste senaat van het gerechtshof in
Stuttgart begin deze week dit verzoek
van de hand gewezen, omdat ze op het
standpunt stond dat als men van de
verdediging van één cliënt in een be
paald proces is uitgesloten, men dan van
het gehele proces is uitgesloten en dus
ook geen andere verdachte kan verdedi
gen. De gekozen advocaten van de vier
verdachten achtten dit een ontoelaatbare
interpretatie van de wet. Zij wezen er
opnieuw op, dat de eerste senaat van het
gerechtshof verder ging dan de wetge
ver. Deze heeft namelijk woensdag in
Bonn aangekondigd, dat de desbetreffen
de wet uitgebreid moet worden.
weekbladen is volgens Gabriëls betrek
kelijk gering. Veel meer vrouwen halen
bijvoorbeeld hun wetenschap over een
probleem als de abortus uit vrouwenbla
den, terwijl kerkbladen zich tegenwoor
dig ook vaak intensief bezighouden met
algemeen maatschappelijke problemen.
En de ruim 600 personeelsbladen begin
nen volgens Gabriëls een rol van bete
kenis te spelen bij de begeleiding en de
ontwikkeling van de democratisering
van het bedrijfsleven.
Ook het aantal bladen van verenigin
gen en organisaties op het gebied van
volksontwikkeling en recreatie neemt
gestadig toe. Het is dan ook verbazing
wekkend, zei hij, dat een minister die
behalve de pers ook cultuur, recreatie
en maatschappelijk werk tot zijn porte
feuille mag rekenen, geen vinger uit
steekt om het blijven verschijnen van
die bladen mogelijk te maken.
Het afsluiten van cao’s in de sector
tijdschriften verloopt niet erg vlot. De
cao-publiekstijdschriften wacht op her
opening van de onderhandelingen omdat
de ledenvergadering van de NOTU op
enkele essentiële punten niet heek inge
stemd met het door de onderhande’ings-
delegaties bereikte akkoord. De cao-
opiniebladen moet nog worden afgerond
met een overeenkomst over een redac
tiestatuut. De NOTU heeft tot 4 juni
intern moeten studeren op een eind 1974
door een paritaire commissie opgesteld
model-statuut.
Ook op de voorstellen voor de cao
voor vakblad journalisten is de NOTU
nog aan het studeren en ze heeft laten
weten, dat dit nog wel wat tijd kan
vergen. „Al met al kunnen wij ons niet
aan de indruk onttrekken”, aldus Ga
briëls, „dat al die studiezin door de
NOTU wordt aangegrepen om zaken
waar een deel van de achterban van
deze organisatie nog altijd moeite mee
heeft, wat op de lange baan te schui
ven”.
omvang van de beweging”, aldus de
COPCON. Sinds een grootscheepse actie
van de politie in de nacht van 28 op 29
mei zitten ruim 250 aanhangers van de
MRPP in hechtenis.
f
BANGKOK (AP). De Noordvietna-
mese nationale vergadering heeft giste
ren blijkens een bericht van radio-Hanoi
president Ton Doek Tang herkozen en
tevens de voorzitter van de permanente
commissie van de assemblé, Troeong
Tsjin.
Men krijgt hier de indruk, dat de
Grieks-Cyprioten zich op deze tweede
gespreksronde intensief hebben voorbe
reid, terwijl de Turken eerder op het
winnen van tijd uit zijn. De commissie
van experts, die volgens besluit van de
eerste Cyprusconferentie de principes
voor deze tweede ronde had willen
De minister spreekt in zijn nota alleen
over de zes opinieweekbladen en in-
dnekt over de radio- en tv-bladen.
En dat terwijl er bij de Nederlandse
Organisatie van Tijdschriftuitgevers
(NOTU) ongeveer 800 tijdschriften staan
geregistreerd, terwijl anderen nog eens
ongeveer vier keer zoveel bladen uitge
ven.
De sultan die sinds 2 juni in Djiboeti
is, zou 3.000 volgelingen hebben. Op 8
mei had de voorlopige militaire raad die
in Ethiopië aan het bewind is, sultan Ali
Mirah opdracht gegeven naar Addis Abe
ba te komen. De sultan heeft dit bevel
echter naast zich neergglegd. Tussen de
sultan en het bewind in Addis Abeba
brak een conflict uit in verband met de
landbouwhervorming die in Ethiopië is
ingevoerd.
Gisteren is er hoofdzakelijk over com
petentie en functies van de centrale
regering van een federatieve republiek
LISSABON (AP, AFP) De in
vloedrijke katholieke kerk in Por
tugal „staat aan de rand van een
confrontatie met de marxistische re
geringsleiders”, zo heeft een hoge
kerkelijke autoriteit gisteren be
kendgemaakt.
De woordvoerder, die onbekend wen
ste te blijven, voorspelde dat de verhou
dingen tussen kerk en staat fundamenteel
zouden kunnen veranderen als de mili
tairen „het respect voor de kerk niet
zouden herstellen”.
De kwestie waar het om gaat is de
bezetting van radio Renascenca, de stem
van de kerk, door communistische arbei
ders, die de katholieke staf eruit hebben
gezet en het station gebruiken om kri
tiek uit te oefenen op de kerkelijke
hiërarchie.
De minister van voorlichting vroeg de
veiligheidstroepen om radio Renascenca
aan de kerk terug te geven, maar gene
raal Otelo Saraiva De Carvalho heeft tct
nu toe geen gevolg gegeven aan dit ver
zoek.
Tijdens een verhitte discussie onlangs
tussen kardinaal Ribeira en generaal
Saraiva De Carvalho zou de kardinaal
hebben gezegd dat alleen onmiddellijke
aktie van het leger een crisis tussen
kerkelijke en wereldlijke leiders nu nog
kan voorkomen.
Volgens de bron zou de Portugese
conferentie van bisschoppen volgende
week in Fatima bijeenkomen om zich te
beraden over de problemen rond het
radiostation.
De kwestie vertoont grote overeen
komst met de bezetting van de socialisti
sche krant „Republica”, als gevolg waar
van de socialisten hebben gedreigd uit
de voorlopige regering te stappen. De
socialisten hebben de revolutionaire raad
tot het eind van deze week de tijd
gegeven om te zorgen dat de krant weer
verschijnt met haar eigen socialistische
redactie.
De militaire veiligheidsdienst in Por
tugal (COPCON) heeft gisteren de „Be
weging voor de reorganisatie van de
partij van het proletariaat” (MRPP) be
schuldigd van plannen om officieren van
de „Beweging van de Strijdkrachten”
(MFA), die het in Portugal voor het
zeggen heeft, te vermoorden.
In een communiqué stelt de COPCON
dat de MRPP door middel van de bewe
ging van het „anti-koloniale volksverzet”
ondermijnende actie voert binnen de
strijdkrachten om daar verdeeldheid te
zaaien. Dit „anti-koloniale volksverzet”
zou van de MRPP opdracht hebben
wapens, munitie en militaire documen
ten te stelen en binnen operationele
eenheden te ageren.
COPCON beschuldigt de MRPP er van
dat zij bestaat uit studenten van de
bevoorrechte klassen, die misleid zijn
door een „pseudo-Maoïstische ideologie”.
Sinds de verkiezingen voor een grond
wetgevende vergadering op 25 april,
waaraan de MRPP niet mocht deelne
men, zou deze partij haar aanvallen op
de „Beweging van de Strijdkrachten”
hebben versterkt. Om daarbij indruk te
maken op de massa zou de MRPP talrij
ke groeperingen hebben opgericht, zoals
de „revolutionaire federatie van Portu
gese studenten”, het „genootschap voor
vriendschap tussen Portugal en China”,
de „vereniging van gezinnen van anti
fascistische gevangenen” en de uitgeverij
„Oostenwind”.
Daarnaast zou de MRPP talrijke bla
den publiceren. „Deze activiteit veron
derstelt financiële mogelijkheden die
niet overeenkomen met de werkelijke
Hoewel Klerides eerst had gedreigd
om meteen weer te vertrekken als het
referendum niet zal worden afgezegd,
zijn de besprekingen tussen beide politici
met secretaris-generaal Waldheim van
de Verenigde Naties gistermiddag vol
gens plan begonnen. Denktash heeft
verklaard dat er aan dat referendum
niets meer kan worden veranderd. Oor
spronkelijk had het al op 18 mei zullen
worden gehouden, maar op verzoek van
de Verenigde Staten is het uitgesteld tot
8 juni.
WENEN De kloof tussen de
Turks- en Grieks-Cyprische lei
ders Denktash en Klerides blijkt zo
groot te zijn, dat het de vraag is of
de gisteren begonnen conferentie
volgens plan zal kunnen worden af
gewikkeld. Oorzaak van de jongste
wrijvingen is het referendum, dat
zondag in het Turkse deel van het
eiland over een eigen grondwet
wordt gehouden.
ste vijf dagen. Hij wilde een nieuwe
advocaat aanwijzen. Aangezien hij geen
gekozen advocaten meer tot zijn be
schikking heeft en hij de door de recht
bank benoemde twee advocaten, die hem
zouden moeten verdedigen, niet accep
teert, is zijn verdediging praktisch lam
gelegd. „Ik heb een advocaat voor mijn
politieke verdediging nodig”, zo zei hij.
Ook vroeg hij een onderhoud van een
uur onder vier ogen met Otto Schily. De
rechtbank stond dit verzoek toe en ver
daagde het proces tot dinsdag.
TEL AVIV (AFP, AP). Van Liba
non uit zijn gisteren raketten afgevuurd
op de Israëlische stand Kirjjast Sjemona
in het noorden van Galilea. De materiële
schade zou groot zijn, maar er zou
slechts een gewonde zijn gevallen. De
stad is al eerder het doelwit geweest van
Palestijnen uit Libanon.
Enkele uren nadat Egypte het Suez-
kanaal had geopend meldde het Israëli
sche militaire opperbevel dat een Israë
lische patrouille drie Egyptische soldaten
heeft gearresteerd, die zich gistermorgen
achter de Israëlische linies bevonden.
In een communiqué werden de drie
als „infiltranten” beschreven. Het is ech
ter nog niet duidelijk of de Egyptenaren
met opzet de bufferzone van de Vere
nigde Naties zijn overgestoken of dat zij
uit de koers waren geraakt. Israël heeft
het Rode Kruis laten weten dat de
gevangenen zo spoedig mogelijk naar
Egypte zullen worden teruggestuurd.
De verdediging kondigde dan ook aan
dat tegen de beslissing van het hof een
bezwaar zal worden ingediend bij de
Westduitse Hoge Raad, het constitutione
le hof in Karlsruhe. Men vroeg het
proces te schorsen tot het hof in Karls
ruhe een uitspraak zal hebben gedaan.
Dit werd door de president van de
rechtbank, dr. Theodor Prinzing, gewei
gerd.
De juridische waarnemers bij het pro
ces vrezen, dat deze beslissing het proces
met een zware hypotheek heeft belast.
De mogelijkheid dat de beslissing van
Prinzing een grond tot revisie kan wor
den, is thans zeer groot, zo menen ze.
Een orde-voorstel van advocaat Otto
Schily ook gisteren de ster van het
proces door zijn briljante en scherp
geformuleerde verdediging die tot
doel had de president van het hof uit te
schakelen, werd afgewezen. Schily
meende dat Prinzing als president van
het hof is aangewezen door de staatsvei-
ligheidsautoriteiten en dat hij speciaal
voor dit procen is benoemd met mede
weten van het openbaar ministerie, de
regering in Bonn en de regering van de
deeltaat Baden-Württemberg.
Cyprus gesproken. Volgens een woord
voerder kwam Denktash met een aantal
ideeën over deze kwestie, die nog nader
moeten worden besproken. Op de tweede
vergadering, die vanmorgen om elf uur
zou beginnen, zou Denktash zijn stand
punt over de andere onderwerpen uit
eenzetten. Die andere onderwerpen zijn:
de staatsrechtelijke vorm van Cyprus in
de toekomst, de omvang van het door de
Turken bezette deel, de aftocht van de
buitenlandse troepen en een terugkeer
van de vluchtelingen naar hun vroegere
woonplaatsen. In conferentiekringen
wordt de kans dat ook maar voor één
van deze problemen op de conferentie
een oplossing wordt gevonden, als mini
maal beschouwd.
voorbereiden, blijkt nauwelijks te heb
ben vergaderd. De reden: de Turkse
expert is pas én dag voor het vertrek
naar Wenen in Nicosia gearriveerd.
Denktash heeft dus geen goed door
wrocht cnderhandelingsconcept mee naar
de conferentie kunnen nemen.
Aan Turks-Cypriosche zijde schijnt
men vastbesloten te zijn de winst op
militair en politiek gebied niet prijs te
DJIBOETI (AFP). Ten westen van
Frans Afar- en Issaland wordt gevoch
ten tussen Ethiopische troepen en aan
hangers van sultan Ali Mirah, zo is
gisteren uit betrouwbare bron in Djiboe
ti vernomen.
BaaderMeinhof-proces
WASHINGTON (Reuter, UPI).
Een subcommissie van de Ameri
kaanse senaat stelt een onderzoek in
naar de bewering dat de maatschap
pij Northrop twee Saoedi-Arabische
generaals zou hebben omgekocht om
de verkoop van de straaljager F-5 te
bevorderen, zo is gisteren uit congres
kringen vernomen.
Ook wordt onderzocht of de be
schuldiging dat Northrop twee Zwit
serse firma’s zou hebben opgericht
om geld te kunnen betalen aan func
tionarissen van NAVO-landen nage
gaan.
De Washington Post meldde giste
ren dat advocaten voor Northrop in
een besloten zitting die dag voor de
subcommissie hebben verklaard dat
ongeveer 450.000 dollar als omkoop
geld is betaald aan twee Saoedi-
Arabische generaals om de verkoop
van de F-5 te bevorderen. Dat zou in
1971 en 1972 zijn gebeurd.
De subcommissie is van plan
maandag een rapport over de activi
teit van Northrop in het buitenland
te publiceren.
Northrop heeft onlangs een hevige
concurrentiestrijd gevoerd met Gene
ral Dynamics voor levering van een
nieuwe generatie straaljagers aan
vier NAVO-landén, Noorwegen, De
nemarken, België en Nederland.
Een Saoedi-Arabische zakenman,
Adnam Khashoggi, heeft scherp te
gengesproken dat hij 450.000 dollar
zou hebben aanvaard die bestemd
waren voor de twee genoemde Saoe-
di-Arabische generaals. „Alle ontvan
gen geld is alleen gebruikt voor lega
le doeleinden en voor internationale
marktpraktijk die over de hele we
reld aanvaard is. De berichten zijn
ongegrond en een belediging voor
mijn land”, aldus Khashoggi.
1
