met kleine expositie
SMALFILMAVONDEN VOOR VAKANTIEGANGERS
Kritiek selectie
festival-ploeg
voor Oostende
pasar-plaatje
Met
Indonesië
SBK: kunst adopteren
naar
KUNST-ANTIEK-INBOEDEL
VEILING
BRAZILIAANS VOLKSLEVEN IN GALERIE EIPLDERS
HOF NAÏEF IS MISABEL PEDROZA? Thomas Mann geëerd
Bi
I
Foto's en
cartoons in
Bijbelmuseum
r
Oranje-Foto 75
t
MM
Extra optreden
Lar Lubovitch
DE MUGGEN 15 JAAR
„Tovenaar in Beeld”
11
1975
DONDERDAG
1 9
JUNI
ZANDVOORT Misabel Pedro-
Maannachten
?s
Onder redactie van J.P. Bos
Reinier Gerritsen
t
als Grandma in de Verenigde Staten,
omdat zij het heimwee naar het
„eenvoudige leven” vertolkte, bij
haar leven zelf al een vereerd mo
nument was, vergaat het Misabel
Pedroza op veel jongere leeftijd.
Reeksen gouden medailles voor wat
men naïef schilderen noemt, reek
sen tentoonstellingen en veel be
noemingen aan academies en andere
kunstinstellingen, waar Misabel les
geeft. Met haar man Francisco Xa
vier legt ze van haar kunnen een
getuigenis van in Galerie Eijlders,
een expositie tot en met 4 juli.
za is voorbestemd om de „Grandma
Moses” van Brazilië te worden. Zo-
P. HOOGEVEEN B.V.
Kijkdagen: zaterdag, zondag, maandag a.s. Zie adv. vrijd. a.s.
VOOR DE RUIM 400.000 Nederlandse ge
zinnen die met de filmcamera op stap gaan
om hun vakantie in bewegende beelden vast te
leggen, worden in de tweede helft van juni op
tachtig plaatsen in ons land gratis toeganke
lijke informatieavonden gehouden. Deze bij
eenkomsten zijn ook bestemd voor hen die nu
nog geen smalfilmcamera hebben, maar over
wegen er binnenkort een aan te schaffen.
IJ i
w J L
B -
r
M
(Van een medewerker)
i
t)
E
M
HEIN STEEHOUWER.
n-
van
(ADVERTENTIE)
j1 ty"
I
>e
'j,
De tentoonstelling is geopend door de
Braziliaanse ambassadeur in ons land in
gezelschap van opgetogen ambassade
personeel en hun aanhang, ook enkele
Nederlanders die Brazilië kennen. Ik kijk
het aan en dan denk ik: „Hoe naïef is
een vrouwelijke professor in de beelden
de kunsten, met een vader en moeder,
die ook al bekende schilders waren. Een
aardige bijzonderheid is dan nog, dat
Misabel mij vertelde dat haar grootvader
een Nederlander was, Van Driken, die
via Portugal naar Brazilië emigreerde.
Hij werd er een man van betekenis, voor
zitter van een vereniging die culturele
banden legde tussen Brazilië en ons land
en- daarvoor door koningin Wilhelmina
in haar jeugd werd begiftigd met de toen
bestaande medaille ter herinnering aan
„Prince Mauritio de Nassau”. Het was
Tevens zijn er folders, brochures, gid
sen en minicursussen over het filmen
beschikbaar.
In deze omgeving zijn de informatie
avonden op de volgende plaatsen: in
Haarlem op dinsdag 24 juni in het
kerkcentrum aan de Ramplaan 108
(Filmgroep Close-up); eveneens op 24
juni in Lisse in de Pauluskerk aan de
Ruishornlaan (Poelpolder) en in IJ-
muiden op 1 juli in de Adelbertuskerk
aan de Sparrenstraat (Smalfilmclub
Velsen). De bijeenkomsten beginnen
om 20 uur.
„houterig” blijft accepteer je gemakke
lijker dan precies zo’n figuurtje in olie
verf, waarin het dan wèl „naïef” lijkt.
De ambassadeur zal dan tevens het
Oranje-wissedobjectief uitreiken aan
de Haagse fotojournalist Eric Dekker.
i
I
lis
'in
la
in
iet
de
ok
jk
ies
Dm
in
>n-
ur.
;el
il-
en
de
iig
et.
te,
n-
>at
a-
Door het adoptiesysteem kan de parti
culier gedurende vier jaar een groot
kunstwerk, zoals een plastiek, een wand
kleed of een groot schilderij, adopteren
en opstellen op een plaats, waar het
publiek het kan bekijken. Gedurende
deze adoptieperiode wordt de naam van
de kunstenaar en de adoptant bij het
werk vermeld. Kosten voor adoptie zijn
voor een belangrijk deel aftrekbaar van
de belastingen.
Maar los daarvan: „Hoe naïef is Misa
bel”, opgeleid door professoren van naam,
waaronder bijvoorbeeld de grote André
Lhote. Vanaf haar elfde jaar exposeerde
ze en al vroeg was ze een soort kunst-
ambassadrice van haar land.
De tentoonstelling in Arti et Amiciti-
ae, Rokin 112, Amsterdam, is van 19
juni tot 4 juli dagelijks te zien van 10
tot 18 uur en op zondagen van 13 tot 17
uur. De toegang is gratis.
AMSTERDAM (ANP). De Stichting
Beeldende Kunst heeft begin juni de
mogelijkheid geopend voor particulieren
grote kunstwerken te adopteren Dit is
een toevoeging van het al bijna 20 jaar
bestaande SBK-kunstuitleensysteem, dat
inmiddels in een tiental Nederlandse-
plaatsen is nagevolgd.
IN MADURODAM, de miniatuur
stad in Den Haag, wordt op donder
dag 26 juni, ’s morgens om half elf,
door de ambassadeur van de Volksre
publiek Polen, dr. Jozef Okuniewski,
de tentoonstelling Oranje-Foto 75 ge
opend.
De avonden zijn georganiseerd door vrijwel alle
plaatselijke clubs voor amateurfilmers, in samen-
wêrking met de NOVA (Nederlandse Organisatie van
Amateurfilmers) of de Federatie N.H.’63 en de Stich
ting Amateurfotografie. De clubs hebben zich er de
laatste weken intensief op voorbereid. Vandaar dat
reeds een aantal vakantiefilms kan worden vertoond
en besproken. Er worden allerlei praktische tips gege
ven en er is gelegenheid tot het stellen van vragen.
Len Munnik woont in Vlaardingen,
is eveneens 30 jaar en begon al op de
mulo met het tekenen van spotpren
ten. Hij maakt cartoons bij kritische
artikelen over kerk en samenleving
en werkt- voor vele kerkelijke en
oecumenische instellingen.
AMSTERDAM (ANP). Frans
Klingeren, de ploegleider en samenstel
ler van de muzikale ploeg die Nederland
op het songfestival in Oostende zal ver
tegenwoordigen, heeft beschuldigingen,
als zou deze groep op volstrekt wille
keurige wijze zijn samengesteld, van de
hand gewezen.
DEN ''HAAG. The Lar Lubovitch
Dance Company uit New York zal 22
juni in het Holland Festival voor de
derdé keer in Amsterdam, in de stads
schouwburg, optreden, andermaal met
het première-programma van 9 juni.
Dit extra optreden is mogelijk gewor
den door de afgelasting van „Sheen”, de
festivalbijdrage van Koert Stuyf en
doordat de Amerikaanse groep nog in
ons land vertoeft om televisieopnamen
te maken.
Tachtig foto’s werden afgedrukt in
het boekje „Oranje-Foto 75” en vijf
tig vergrotingen (50 x 60) zijn tot
eind juli te zien in Madurodam.
De manager van de countrygroep
Sommerset uit Baarn, die tijdens de
voorselectie vorige week woensdag mee
dong naar een plaats in de groep, heeft
ernstige bezwaren gemaakt tegen de
wijze waarop besloten is de groep The
Tumbleweeds naar Oostende te sturen.
Volgens de manager van Sommerset zou
zijn groep afgelopen woensdag als eerste
zijn geëindigd bij de voorselectiewed-
In die vier jaar betaalt men een
bedrag dat in verhouding staat tot de
waarde van het betrokken werk. Na vier
jaar kan men het object tegen betaling
van tien procent van de in totaal betaal
de adoptiewaarde kopen. De koper kan
er dan mee doen wat hij wil.
Hoe zou ik er tegenover staan als ze
inderdaad een primitief vrouwtje was uit
de binnenlanden, die net zo schilderde.
Ik zou het bijzonder aardig vinden, die
schilderijen met volkse tafereeltjes, ron
dedansen. processies op straat, plechtig
heden in de Braziliaanse kerken, alle
maal onderwerpen van Misabel. Ze doet
het kleurig „en met verve”, maar inder
daad op een primitieve manier. De
figuurtjes hebben wel een hoofd, maar
geen gezicht, geen individualiteit. Ze
schildert geen mensen, maar wel de mens,
meestal bij volksfeestelijke gelegenheden.
Ze maakt ook houtsneden, voor een
deel met dezelfde onderwerpen, maar ook
landschappelijk, bijvoorbeeld hutjes tus
sen opgaand geboomte en dergelijke. Dan
lijkt ze ineens minder primitief. Dat een
figuur in een houtsnede ook inderdaad
een der Oranje-Mauritsen die in Brazilië
indertijd de basis legde voor een Neder
landse kolonie. Geen wonder dat klein
dochter Misabel opgetogen was in ons
land te zijn, omdat ze als klein meisje
naar verhalen van haar grootvader luis
terde.
Hij maakte vorig jaar een foto van
prins Bemhard die in het Poolse
sanatorium Woynowo (het vroegere
Reckenwadde) twee vrouwen ont
moette die eertijds in dienst waren
bij zijn ouders. Een jury, waarin
onder anderen hoffotograaf Max
Koot zitting had, bekroonde deze foto
uit ruim tweehonderd inzendingen
met de eerste prijs. Ook de tweede
prijs werd gewonnen door Eric Dek
ker voor een foto van prinses Beatrix
tijdens een hutspotmaaltijd in Leiden.
De fotowedstrijd, waaraan enige
tientallen beroepsfotografen deelna
men, was georganiseerd door het tijd
schrift „Ons Koningshuis” en zal een
jaarlijks terugkerend evenement wor
den.
vanzelf uit het vacuum dat zijn dood
heeft nagelaten omhooggestegen, dan is
het met zijn invloed gedaan. Dan is er
geen eeuwfeest dat hem aan de verge
telheid zal kunnen ontrukken”.
Daar helpt geen mode- of smaakont-
wikkeling aan. Mann had deze proef
volgens De Mendelssohn wel doorstaan.
Hij vervolgde, dat Mann met zijn Duitse
lezers twee zware vertrouwenscrises had
doorstaan en dat Mann, ondanks het feit
dat hij niet van concessies wilde weten,
geen enkele lezer verloren had. „Al in
1913 verscheen het eerste boek over
Mann en het verschijnen van het laatste
zal zelfs de jongste aanwezige niet meer
beleven”.
De Mendelssohn verklaarde dit onder
andere met een citaat van Mann, waarin
deze zegt: „Als schrijver, als psycholoog,
als verbeelder van het menselijke, ben
ik aan de waarheid onderworpen en op
haar aangewezen”. Vervolgens ging De
Mendelssohn in op het verwijt van op
portunisme, dat Mann door bepaalde
kringen wel gemaakt werd en die hem
onder meer kwalijk namen, dat hij na
zijn Amerikaanse ballingschap het
waagde weer naar Duitsland terug te
keren. De spreker schetste vervolgens de
groei van Mann als „melancholiek door
drongen van het door God gegeven be
stel” tot iemand die de bekentenis tot de
democratie noodzakelijkerwijs over de
lippen moest vloeien.
De Mendelssohn besloot zijn openings
rede met te veronderstellen dat het
geheim dat Mann zijn tijd onder ogen
heeft gebracht, bestaat uit het wel moe
ten erkennen dat het verlangen en stre
ven van de dichter inderdaad in staat is
de wereld te veranderen.
AMATEURFOTOGRAFEN kunnen
met een origineel en sfeervol „pasar-
plaatje”, gemaakt op de 17de Pasar
Malam Den Haag, die van maandag
23 t.m. zondag 29 juni in de Haagse
Houtrusthallen wordt gehouden, mee
dingen naar de hoofdprijs van de
grote Tong Tong-fotowedstrijd: twee
vliegretours Amsterdam-Djakarta
plus vijfhonderd gulden zakgeld.
IN DE CANON-GALERIE (Ree
straat 19, Amsterdam) exposeert van
20 juni tot en met 3 juli de fotograaf
Reinier Gerritsen. Met zijn foto’s
brengt Gerritsen ons in een kalme,
stille wereld, waarin herinneringen
herleven en de symbolen nieuwe di
mensies krijgen. Openingstijden: dins
dag tot en met zaterdag van 12 tot 18
uur.
In Amsterdam moeten de grote bui
tenwerken in de adoptieperiode worden
geplaatst op aanwijzingen van de SBK.
Men denkt eraan een beeldenroute sa
men te stellen. In totaal heeft de SBK
voor de beelden, die nu geplaatst zijn op
de beeldenroute rond het Van Goghmu-
seum, voor ongeveer een half miljoen
gulden toezeggingen ontvangen. Tot 19
juli wordt in de Bijenkorf in Amster
dam eén tentoonstelling gehouden van te
adopteren schilderijen en wandkleden.
strijd, en zodoende voor opname in de
Nederlandse ploeg in aanmerking ko
men.
De heer Van Klingeren ontkent dit, en
zegt dat Sommerset na de groep Libera
tion als tweede is geëindigd. Naar de
mening van de jury, waarin onder meer
Harry van Hoof, Jos Kleber en Harry de
Groot waren opgenomen, waren geen
van beide groepen echter wat betreft de
presentatie geschikt om te worden afge
vaardigd naar het festival, dat op 6, 7 en
8 augustus wordt gehouden onder het
motto „International Show Trophee ’75”.
Na enig zoeken is toen de keus gevallen
op The Tumbleweeds. Bovendien stelt de
ploegleider, dat de winnaars van de
voor selectiewedstrijd niet automatisch
behoeven te worden opgenomen in de
ploeg, omdat de jury ook andere groe
pen wil beoordelen, die wegens contrac
ten met hun platenmaatschappijen of
optredens elders niet bij de selectiewed
strijd aanwezig konden zijn.
DE HAARLEMSE FOTOGROEP
De Muggen bestaat dit jaar 15 jaar.
Dit lustrum zal worden gevierd met
een tentoonstelling in de Vishal, die
hiervoor van 30 augustus tot en 28
september door de directie van het
Frans Halsmuseum ter beschikking is
gesteld.
De tentoonstelling is ingericht in het
nog steeds stijlvolle pand van Arti et
Amicitiae te Amsterdam; een ambiance
die bij de stijlvolle' ironicus Thomas
Mann, zo hij het had kunnen meema
ken, zeker een glimlach om de lippen
had gebracht. „De tovenaar in beeld” is
georganiseerd door het Goethe-instituut
in samenwerking met diverse uitgeverij
en en omroepverenigingen, die in hun
uitgaven en programma’s veel aandacht
besteden aan dit Thomas-Mannjaar.
De expositie, bestaande uit eerste
drukken, foto’s, vertalingen, brieven en
door Paul Citroen getekende portretten
van de familie Mann, is niet bijzonder
omvangrijk. G. A. von Winter, medewer
ker van het Goethe-instituut en samen
steller van deze tentoonstelling ver
klaarde, dat hij helaas geen beroep had
kunnen doen op het Thomas Mann-
Archiv, omdat deze instelling zelf voor
nemens is een uitvoerige Mann-expositie
in te richten.
Niettemin heeft hij nog heel wat boei
ende zaken bij elkaar weten te krijgen.
Zo treft men hier naast de door hun
verouderde grafische vormgeving verte
derende eerste drukken van kolossale
werken als „Der Zauberberg”, „Budden-
brooks” en „Joseph und seine Brüder”
ook een aantal aan Carel Dineaux ge
richte brieven aan. Dineaux was Manns
eerste Nederlandse vertaler^ Tussen een
aantal nogal officiële foto’s vallen voor
al een paar met de box gemaakte kiek-
-jes op, die genomen werden tijdens
Manns bezoek aan Nederland in 1947.
Naast de werken van de 20e-eeuwse
olympiër zelf, treft men ook boeken aan
van zijn broers Heinrich en Viktor, zijn
vrouw Katia, zijn dochter Erika en zijn
zoons Klaus en Goto. Natuurlijk ont
breekt ook de literatuur over Thomas
Mann niet, al was het hier ondoenlijk
volledigheid te betrachten. De tekenin
gen van Paul Citroen ten slotte, waar
van de laatste drie weken voor Manns
dood werd vervaardigd, zijn zeer de
moeite van het bekijken waard.
In zijn openingsrede onderwierp Peter
de Mendelssohn, die voor zijn biografie
de dit jaar voor het eerst uitgereikte
Thomas-Mannprijs verwierf, de tovenaar
aan de „20-jarenproef”. „Komt een
schrijver 20 jaar na zijn dood niet als
Francisco Xavier is opgeleid door zijn
vrouw. Hij is duidelijk minder „knap”,
voor zover dat in païeve kunst een factor
mag zijn Ook hij is in zijn land met roem
overladen. Hij staat inderdaad veel dich
ter bij zoiets als primitieve volkskunst.
Zijn basis is ook veel smaller. Hij schil
dert bijna uitsluitend maannachten in
blauwe olieverven. Meestal zijn het
straatjes, een binnenhof, een pleintje,
soms met mensen, soms ook zonder. Dit
werk ademt een merkwaardige sfeer, on
wezenlijker dan maanlicht bij ons Is. Het
is ook een aanvulling ten opzichte van
het werk van Misabel, die het uitsluitend
in de zonneschijn zoekt.
AMSTERDAM. Ter gelegenheid
van de herdenking van het 100e geboor
tejaar van de in 1955 overleden Duitse
schrijver Thomas Mann, werd woensdag
avond de tentoonstelling „De tovenaar
in beeld” geopend. De opening werd
verricht door Peter de Mendelssohn, van
wie zojuist het eerste deel van een
spraakmakende Mann-biografie versche
nen is.
Frans van Klingeren (zittend in het mid
den) met zijn zangploeg: naast hem Peggy
(r.) en Bennie Neyman. Staand: de coun-
try-and-westerngroep The Tumbleweeds.
De agenten moesten er ook op.
Volksdansen, een der olieverven van Mi
sabel Pedroza.
deshows, een fakir, een waarzegster,
Indische kermisattracties, oosterse en
westerse topartiesten, gezellige eet
standjes en een levendige handel in
Aziatische en Afrikaanse kunstnijver-
heidsprodukten. Voor een „pasar-
plaatje” lenen zich in het bijzonder
ook de demonstraties batiken die
door het Delfts Indonesisch Etno
grafisch Museum worden gegeven in
samenwerking met de Indonesische
ambassade.
De fotowedstrijd staat open voor
alle bezoekers van de Pasar Malam
met uitzondering van beroepsfotogra
fen. Bij de beoordeling van 'de foto’s
en kleurendia’s zal de jury vooral
letten op „originaliteit” en „sfeer”.
Iedere deelnemer mag maximaal drie
foto’s (zwartwit of kleur) en/of drie
kleurendia’s inzenden. Aan de forma
ten zijn geen beperkingen verbonden.
Wedstrijdformulieren zijn op de Pa
sar Malam verkrijgbaar bij de Inlich-
tingenstand (nummer 87) rechts van
de ingang. Foto’s, dia’s en wedstrijd
formulieren moeten worden opgezon
den naar de stichting Tong Tong,
Lange Voorhout 25B, Den Haag, or
ganisator van de Pasar Malam. De
inzendtermijn voor deze fotowedstrijd
sluit op 15 augustus. De prijswinnaars
zullen eind september 1975 bekend
worden gemaakt en thuis bericht
ontvangen. Op de 18de Psar Malam
Den Haag (eind juni 1976) zal een
expositie worden ingericht van de
meest originele foto’s en kleurendia’s.
ONDER HET MOTTO „Visies” zijn
in het pas geopende Bijbels Museum
(Herengracht 366, Amsterdam) foto’s
van Anne Th. van der Velde en
cartoons van Len Munnik tentoonge
steld.
De opdracht luidt: Maak op de
17de Pasar Malam Den Haag een
originele foto (zwartwit of kleur) of
een kleurendia waarop de typische
„pasar-sfeer” van deze Oostwestmarkt
tot uiting komt. Op de Haagse Pasar
Malam hét oudst®, grootste en
meest gevarieerde exotische evene
ment in Nederland zijn voor de
amateurfotograaf tal van fotogenieke
onderwerpen te vinden: een tropische
tuin met orchideeën, exotische mo-
Anne van der Velde woont in
Haarlem, is 30 jaar en kreeg zijn
opleiding aan de Nederlandse Foto-
vakschool. Hij ontwikkelde een tech
niek in de wetenschappelijke fotogra
fie, werkt bij het Nederlands Bijbel
Genootschap op de audio-visuele af
deling en houdt zich onder andere
bezig met de combinatie bijbel en
moderne communicatiemedia.
A -'I..
.r* h.|
j.
hm™ g
