BIJ TWEE BEDRIJVEN MEER DAN 600 MAN OP STRAAT
voor
Graanaankoop
door USSR
bevestigd
Ongevaarlijk insecticide
Akzo Delfzijl
breidt uit
voor f 40 mln.
First National City Bank:
STARRE WISSELKOERSEN LEIDEN
TOT MONETAIRE WERELDCRISIS
in visserij
MHMBGELD
Nieuwe regeling
h uur ge wenningsbijdrage
Hoog overleg
over conflict
1
Frankrijk nu terug
in monetaire slang
I
I
Water voor de
woestijn
-WWW
NA ANDERHALF JAAR AFWEZIGHEID
OVERBRUGGING NAAR DUURDER WONEN
DOLLAR VASTER
De gezinskaart geeft nogal wat
aanloop bij Opa en Oma Spoor.
ii
V R IJ D A G
1 1
JULI
1975
ECONOMIE
17
I
Logisch, een gezinskaart kost maar
f 50,- per jaar. En daarvoor mag het hele
gezin op twee kaartjes (enkele reis, retour
of avondretour) de trein in. Mits de
kinderen maar onder de twintig zijn.
Bovendien krijgt u als extraatje een
gratis reisdag. Wanneer u maar wilt.
Voor het hele gezin natuurlijk.
Dus die f 50,- heeft u snel terug
verdiend. Misschien een reden om eens ’n
keertje extra naar Opa en Oma te gaan.
Gezinskaart: het hele gezin op twee
kaartjes de trein in.
(Van onze redactie economie)
NEW YORK Terugkeer naar
vaste wisselkoersen op dit moment
kan ertoe leiden dat er opnieuw een
monetaire wereldcrisis ontstaat. Dit
schrijft First National City Bank in
haar economische nieuwsbrief van
juli.
ZC
Ontslagen bij Vredestein en Marathon
van NVV,
SR.
(Van onze parlementsredactie)
De ministers
l
3
(Van onze redactie economie)
(ADVERTENTIE)
voor
«l
1
1
Men verwacht dat de Sovjet-Unie dit
jaar 10 tot 15 miljoen ton graan tekort
zal komen om in haar behoefte te voor
zien.
De ministers van de slanglanden zijn
voorts overeengekomen geen goud meer
te gebruiken voor de afrekening van de
onderlinge steuninterventies.
Ir. Barentsz vindt het „volledig onver
antwoordelijk” om ook maar één woord
De mededelingen over Marathon wer
den gedaan door directeur A. van Rein.
Bij Marathon (afdelingen in Enschede,
Vroomshoop en Losser) werken in totaal
300 mensen. Voor ongeveer 100 van hen
zullen na de reorganisatie, die men in de
periode van september tot november wil
uitvoeren, nog arbeidsplaatsen beschik
baar bljjven in Enschede en Vrooms
hoop. Het bedrijf in Losser gaat hele
maal dicht.
HAARLEM Langzaam begint het tot de industrie door te dringen dat het in de
handel brengen van produkten, waarvan de effecten op lange termjjn onbekend zijn,
onaanvaardbare risico’s met zich meebrengt.
In Saoedi-Arabië wordt tussen de Rode
Zee en de Perzische Golf waarschijnlijk
het grootste project gerealiseerd voor ir-
rigatiewerken. Binnen tien jaar moet er
ningsbijdragen van kracht, die is opge
nomen in de regeling voor individuele
huursubsidie. De huurgewenningsbijdra-
ge wil diegenen die beter zouden willen
kunnen wonen, maar tegen de plotselin
ge verhoging van huur opzien, helpen
aan de hogere huur te wennen.
Bij doorstroming mag bovendien de
huurprijs van de te verlaten woning niet
hoger zijn dan 250 per maand. De
huurprijs van de nieuwe woning moet
men
er
r
eze
len.
er
lijk
die
ren
eet
,Er
net
aar
uit
ere
zei
□pt
iigs
en)
2.45
5.37
6.45
36.75
8.60
2.40
58.75
95.75
60.75
48.00
43.25
14.55
4.31
7.65
67.75
14.00
at
n.
or
(ig
ar
sn
as
id
d,
Wk
de
ab-
ter-
het
van
ïlm
aar
djn
IA-
oed
ar-
op-
had
ire.
Per
van
ilve
on-
ia’s
or-
:ht,
vas
op weg naar
en monetaire
landbouw. Op de foto: bij Jeddah wor
den deze enorme ontziltingsmachines ge
bouwd door de Westduitse staalgigant
Krupp.
WASHINGTON (Reuter). De Sov
jet Unie onderhandelt met grote Ameri
kaanse graanhandelaren over de aan
koop van enkele miljoenen tonnen graan.
Dit heeft de Amerikaanse senator Henry
Jackson bekendgemaakt. Jackson is hoofd
van een permanente commissie van on
derzoek van de Senaat welke op het
ogenblik inlichtingen inwint b(j grote
graanexporteurs naar aanleiding van be
richten dat een graanleverantie aan de
Sovjet-Unie op handen was.
Tot nu toe hebben er echter nog geen
leveranties plaatsgehad, wat ook is be
vestigd door het ministerie van Land
bouw. Jackson heeft tijdens een toe
spraak in de Senaat de graanexporteurs
verzocht om grote graantransacties van
tevoren te melden, zodat de Amerikaan
se regering het effect van deze transac
ties kan incalculeren in haar beleid.
in de woestijn een enorm netwerk van
buizen liggen, die water transporteren
voor de bevolking, de industrie en de
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse Ure (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100j
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
gewezen op een belangrijke stelling, na
melijk dat de inflatie hoog is doordat de
geldvoorraad sneller is toegenomen dan
het vermogen van landen om goederen
en diensten te produceren. „Inflatie
wordt veroorzaakt door een buitenspori
ge groei van de geldhoeveelheid en niet
door vrije of vaste wisselkoersen.”
BRUSSEL (ANP) De Franse frank
zit sinds gistermiddag weer in de Euro
pese muntslang. De „slanglanden” (de
Benelux, Duitsland en Denemarken) en
Frankrijk namen dit besluit eerder die
dag in Brussel.
UTRECHT/ENSCHEDE Het rubberconcern Vredestein-Goodrich zal
op grond van het in mei uitgebrachte conjunctuurplan iets meer dan vier
honderd werknemers ontslaan. De kledingfabrieken van Marathon BV in
Enschede zullen tweehonderd man op straat moeten zetten. Deze nieuwe
massa-ontslagen zijn gisteren door de beide bedrijven bekend gemaakt.
De advieskoersen
buitenlands
2.55
5.67
6.75
101.75 104.75
40.25
10.10
2.50
61.75
98.75
63.75
51.00
46.25
14.85
4.61
8.90
70.75
16.00
De economen van First National City
Bank hebben verschillen geconstateerd
tussen het nationale monetaire beleid bij
vaste en flexibele wisselkoersen.
Dit geldt o.a. voor veel insectendodende middelen. Het toegepaste vergif is namelijk
vaak een moeilijk afbreekbare chemische verbinding die ook nog gevaarlijk is voor
mens en dier.
Bovendien zitten die insecticiden in spuitbussen, waarin zich een drijfgas (meestal
gefluoreerde koolwaterstoffen) bevindt, dat volgens recente Amerikaanse onderzoe
kingen de voor het leven op aarde essentiële ozonlaag in de stratosfeer aantast.
Sinds kort is er echter een insectenbestrijdingsmiddel verkrijgbaar dat volgens de
fabrikant (ACF Chemiefarma) zonder onaanvaardbare risico’s is. Het heet Pestex en
het werkzame bestanddeel is pyrethrum, een plantaardige verbinding die goed af
breekbaar is en alleen giftig voor koudbloedigen. Bovendien heeft de fabrikant de
spuitbussen gevuld met propaan/butaan, een drijfgas dat geen schadelijke invloed
heeft op het milieu.
De huurgewenningsbijdrage bedraagt
1,5 maal het verschil tussen de oude en
de nieuwe huurprijs op jaarbasis. Het
eerste jaar krijgt de huurder 75 percent
van dat verschil uitgekeerd, het tweede
jaar 50 percent en het derde jaar 25
percent. In alle drie gevallen dient het
verschil in huurprijs ten minste 30 per
maand te zijn. Onder huurprijs wordt
hier verstaan de huurprijs, die bij de
toepassing van de regeling voor indivi
duele huursubsidie in aanmerking wordt
genomen. Als er sprake is van individu
ele huursubsidie, wordt voor het bereke
nen van het huurverschil deze subsidie
in mindering gebracht.
gemaakt dat zijn aarzeling om de Zwit
serse franc nu al toe te laten niet
neerkomt op een veto. Wat ons betreft
had Zwitserland vandaag al kunnen toe
treden, aldus Brinkhorst. Frankrijk wil
echter nog wat meer gegevens over de
Zwitserse kapitaalscontrole, de fiscale
regelingen in dat land en over de relatie
tussen de Zwitserse rank en de econo
mische sterkte van dat land.
Bij vaste wisselkoersen (tot een paar
jaar geleden het geval) vertoonden de
inflatiecijfers van de diverse landen de
neiging naar elkaar toe te groeien.
De zwevende wisselkoersen, zoals die
sinds een paar jaar gelden, laten daaren
tegen toe dat de inflatiepercentages ver
uiteenlopen.
Volgens de economen van de bank is
het tegendeel waar. Onder het oude
stelsel van Bretton Woods, waarbij de
wisselkoersen waren gekoppeld aan de
Amerikaanse dollar, werd de inflatie
doorgegeven aan andere landen want de
wisselkoersen werden te lang kunstma
tig op een Stabiel peil gehouden.
Als twee landen namelijk onderling
vaste wisselkoersen hebben maar onge
lijke inflatiecijfers, zal het land met het
hoogste inflatiepercentage als er ten
minste geen valuta- of handelsbeperkin-
gen worden ingesteld zijn inflatie
naar het andere land exporteren totdat
het inflatieniveau in beide landen gelijk
is.
het waarom
ontslagen
De ontslagen bij Vredestein werden
bekend gemaakt door directeur ir. J.
Barentsz. Wat er nog zal gebeuren op
grond van het structuurplan, dat het
organisatiebureau Bosboom en Hegener
dit najaar over het concern uitbrengt, is
op dit moment absoluut niet te voor
spellen, aldus ir. Barentsz.
DEN HAAG Sinds 1 juli 1975 is
een nieuwe regeling voor huurgewen-
l
Een land blijkt dus bij flexibele koer
sen meer vrijheid te hebben om zelf
standig een beleid ten aanzien van infla
tie of deflatie te volgen dan bij een
Flexibele wisselkoersen, zo zegt de
bank, stellen landen in staat de inflatie
in te dammen en zodoende een klimaat
te scheppen waarin de wisselkoersen
stabieler worden. In dit verband wordt
Als oorzaken van de vaste stemming
werden o.m. genoemd de formele terug
keer van de Franse frank binnen de
Europese slang en speculatie dat Rus
land mogelijk behoefte kan hebben aan
dollars om eventuele aankopen van
Amerikaans graan te betalen.
deel van de arbeidsplaatsen vrij zou
komen door natuurlijk verloop. Ir. Ba
rentsz NU: „Ik neb de vakbonden toen
gezegd dat ze me niet op vijf percent
meer of minder ontslagen moesten bin
den. In de besprekingen met de bonden
die na mei gevolgd zijn, zijn we het nu
concreet eens over 325 ontslagen. Daar
naast is er het natuurlijk verloop. Dat
maakt samen een verlies van zo’n 400
arbeidsplaatsen”.
Volgens de conventionele opvatting
hebben de flexibele valutakoersen de
wereldomvattende inflatie verergerd.
Oorzaak en gevolg worden hier echter
verwisseld, aldus de bank die het abso
luut oneens is met de stelling dat „inter
nationale prijsstabiliteit uitsluitend kan
worden bereikt door terug te keren naar
strakke, vaste wisselkoersen.”
AMSTERDAM (ANP). De dollar
heeft gisteren op de Amsterdamse wis
selmarkt een vaste stemming te zien
gegeven. Vergeleken met de voorgaande
dag was het slot op 2,4975, twee center
hoger nadat eerder op de dag 2,5030 als
hoogste notering werd geregistreerd- De
handel was volgens wisselmakelaars
nerveus met grote omzetten.
stelsel van vaste valutakoersen. Als de
inflatie echter vrijwel overal gelijk is,
wijken vrije en vaste wisselkoersen qua
uitwerking weinig van elkaar af.
ten minste 50 percent hoger zijn dan die
van de oude. Is het verschil echter 75
of meer per maand, dan kan in ieder
geval een bijdrage worden gegeven.
Voor een huurgewenningsbijdrage ko
men in aanmerking:
GRONINGEN (ANP). Akzo Zout
Chemie Nederland BV zal voor 40 mil
joen gulden gaan investeren in uitbrei
ding en nieuwbouw van de bedrijven in
Delfzijl. De sodafabriek in Delfzijl zal
aanzienlijk vergroot worden, terwijl bo
vendien een nieuwe sodafabriek ge
bouwd wordt. Dat heeft de directeur
van de Akzo-bedrijven in Delfzijl, ir- A,
Moolenburgh gisteren tijdens een pers
conferentie in Delfzijl meegedeeld.
Met de uitbreiding van de huidige
sodafabriek waar lichte soda wordt ge
produceerd, is bijna 30 miljoen ge
moeid. Dit investeringsbedrag bestaat
voor ongeveer 13 miljoen uit arbeids
loon. Volgens Akzo zullen apparatuur en
materialen zo veel mogelijk in Neder
land worden gekocht.
Om voor de bijdrage in aanmerking te
komen, gelden niet alleen grenzen wat
betreft de huurprijs, maar ook ten aan
zien van het inkomen van de huurder.
Het inkomen mag niet uitgaan boven
30.000 per jaar. Onder inkomen wordt
hier verstaan het belastbare inkomen
van de huurder voor het jaar 1974,
verhoogd met 9 percent. Tot het inko
men van de huurder wordt ook gere
kend het inkomen van de vrouw over
1974, verhoogd met 9 percent. Op dit
inkomen wordt echter een bedrag van
1.500 in mindering gebracht.
Aanvraagformulieren voor de eerste
periode zijn vanaf 21 juli bij de gemeen
tebesturen gratis verkrijgbaar. Zij moe
ten ingevuld weer bij de gemeente wor
den ingediend.
Nog in mei maakte Goodrich-Vrede-
stein bekend dat ten gevolge van de
conjuncturele situatie 370 mensen op
straat zouden komen. De raad van be
stuur zei te verwachten dat het meren-
de huurder, die een goedkope
huurwoning verlaat en een andere huur
woning hetzij nieuw, hetzij reeds eer
der bewoond met een hogere huur
prijs betrekt (doorstroming):
degene, die huurder is van een
woning waaraan ingrijpende verbeterin
gen worden aangebracht en waarvan de
huurprijs deswege wordt verhoogd (wo
ningverbetering)
de huurder van een krot, die het
krot verlaat en een andere woning met
een hogere huurprijs betrekt (krotont-
ruiming).
Gezien de grote inflatieverschillen
over de gehele wereld komt First Natio
nal City Bank tot de conclusie dat
terugkeer naar vaste wisselkoersen op
dit moment ertoe kan leiden dat er
opnieuw een monetaire wereldcrisis ont
staat of dat men terugvalt op het econo
mische isolationisme van de jaren dertig.
Voor de vakbonden kwam de medede
ling „als een donderslag bij heldere
hemel”. Zij waren niet op de hoogte van
moeilijkheden bij Marathon. „In een ge
sprek met de directie werd ons duide
lijk, dat men alleen wilde praten over
een afvloeiingsregeling”, aldus Ad Voer
man, districtsbestuurder van de Indu
striebond NVV.
Volgens hem zijn de bonden daarop
niet ingegaan. Ze willen eerst nadere
informatie over de financiële toestand,
waarin Marathon verkeert. De bonden
zullen daartoe ondermeer contact opne
men met de Strucon. een structuurcom-
missie voor de confectie.
Directeur Van Rein noemt als oorza
ken van de moeilijkheden bij het con
fectiebedrijf: de toenemende concurren-
tieoverlast: door goedkopere importen en
de stijgende loonkostenontwikkeling in
ons land.
prettig,
kritiek
waarop
voerd”.
De drie industriebonden,
NKV en CNV. hadden nog geen com
mentaar op de ontwikkelingen bij Vre
destein-Goodrich, zo hebben ze via een
woordvoerder van de industriebonden
laten weten. De drie vertegenwoordigers
van de bonden in het centrale overleg
met Vredestein zijn allen op vakantie.
4*.
„slanglanden”
zijn gisteren ook overeengekomen dat er
op 22 september, in Brussel, opnieuw
„slangoverleg” zal zijn, waaraan ook
door Zwitserland zal worden deelgeno
men. Zwitserland wil namelijk ook in de
slang worden opgenomen.
Staatssecretaris Brinkhorst zei dat
Frankrijk de toetreding van de Zwitser
se franc tot de slang heeft vertraagd. De
Franse minister heeft echter duidelijk
De Europese „Muntslang” is een me
chanisme op grond waarvan de „slang
landen” eikaars munten moeten steunen
om ervoor te zorgen dat de koersen van
hun munten onderling niet meer dan
2,25 percent afwijken.
vooruit te lopen op het rapport van
Bosboom en Hegener. „Ik vindt het zelfs
bijzonder gevaarlijk om over ontslagen
te praten die er misschien niet eens zul
len komen”, aldus directeur Barentsz.
Hij doelt met deze woorden op recente
uitspraken van de voorzitter van Vre-
desteins Hoger Personeel (VHP), de heer
F. Verweij, dat naar zijn persoonlijke
verwachting nog wel eens 650 tot 800
personeelsplaatsen kunnen verdwijnen
op grond van het structuurrapport. Gis
teren zei de heer Verweij„Om hoeveel
ontslagen het precies gaat kan ik ook
niet zeggen, maar sociaal gezien is één
teveel en economisch gezien is 400 de
helft”.
Ir. Barentsz stelt daar tegenover, dat
op grond van alle schattingen die nu te
maken zijn, deze prognose pertinent on
juist is. „Er wordt hier niet over meer
ontslagen gedacht, laat staan gesproken.
Het overleg met de vakbonden loopt
Van vakbondszijde is er geen
op het waarom en de wijze
de ontslagen worden uitge-
KOPENHAGEN (AP). Nederlandse
en Deense regeringsfunctionarissen zijn
gisteren in Kopenhagen besprekingen
begonnen in een poging de crisis op te
lossen, die is ontstaan bij recente inci
denten in de Noordzee waarbij visserij-
schepen van beide landen betrokken
zijn.
Tijdens de besprekingen kwam
niet tot overeenstemming over wie
voor de incidenten verantwoordelijk is
geweest, maar beide partijen zeiden dat
uit de verklaringen van de vissers is ge
bleken dat dergelijke incidenten vaak
het gevolg zijn van onbekendheid met
de vismethoden en met het markeren
van de netten.
De Denen hebben beloofd al het hun
beschikbaar materiaal, waaronder een
aantal foto’s, aan de Nederlandse autori
teiten over te leggen. De Nederlanders
hebben op hun beurt aangekondigd een
diepgaand onderzoek te zullen instellen
waarbij ook de Nederlandse vissers die
bij de incidenten betrokken waren, on
dervraagd zullen worden.
Een aantal Deense vissers heeft ge
klaagd dat hun Nederlandse collega’s
verschillende malen hebben geprobeerd
op hen in te varen of in internationale
wateren opzettelijk hun netten hebben
kapotgevaren.
Foto’s, die door Deense vissers en de
Deense luchtmacht zijn gemaakt, zouden
deze beschuldigingen ondersteunen.
De Franse frank komt terug in de
slang op hetzelfde koerspeil waarop de
munt, in januari 1974, de slag moest
verlaten (ten opzichte van de Neder
landse gulden ongeveer 60 cent).
De Nederlandse staatssecretaris van
buitenlandse zaken, Brinkhorst, sprak
van een belangrijk besluit. „Met de te
rugkeer van de Franse franc is een van
de noodzakelijke stappen
de Europese economische
unie gedaan”, zei hij.
van de
A
