K Kissinger blijft geloven in akkoord Egypte-Israel Laatste Apollo maakt een veilige landing Hoessein speelt slim spel een Wapenembargo tegen Turkije niet opgeheven Gevangenen in N.-Ierland met kerstmis vrij „Treinbestuurder heeft schuld Filippijnen en Thailand willen ZOAVO opheffen aan ongeluk” Frans rampschip had teveel passagiers achtergrond door nico scheepmaker i GRENZEN Protesten tegen dwarsbomen VVDM f i Duitse spoorwegen: >ren »oid Ne- ioen met >ben ogst toen voor voor vor- Ingewikkeld ails g is richt ènlo Hel- koe. ond men ken der ron- tlac- ten Zij van men uier ein- ge- een de eeu- illen eer- ;ola nent 1 ma- Ne- nda. >ken d. nen itan etro ;elo- Voorbarig :ord klij- ling- d in cent, leid. (Van een medewerker) AMMAN Het is in Amman en Damascus een komen en gaan van Syrische en Jordaanse hoge en minder hoge functionarissen die elkaar kussend en omarmend verwelkomen. Nog nooit is de Jordaans- Syrische vriendschap zo innig geweest als de laatste maanden. En dan te weten dat nog in september 1970 de Syrische tanks in Palestijnse kleuren dreigend in de richting van Amman rolden, waarrop koning Hoessein zich radeloos tot Amerika wendde met het verzoek om Israëlische militaire steun tegen Syrië teneinde de Syrisch-Palestijnse invasie tegen te houden. BINNEN» EN BUITENLAND Kb Portugees leger steunt Goncalves 1 eken anse ?nan s en aan iste- rge- verd alij- lade De Westoever van de Jordaan is ongetwijfeld het meest ingewikkelde probleem van het Midden-Oostencon- flict, zowel strategisch als politiek. Alleen al om intern-politieke redenen zal Israel alles doen om een discussie over de toekomst van de Westoever zolang mogelijk uit te stellen. maan, en Russen en Amerikanen deed verbroederen in een baan om de aarde. i de n is >ger, cent t de het 1. In ken, dan land door eris- kans ’aan loeid oord WASHINGTON (AFP, Reuter). Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren een voorstel van president Ford het wapenembargo tegen Turkije op te heffen afgeweaen. over n 20 oes- cha- bui- een 1974 ■iode oer- een naar 159, De de heid en term Op eden >erd. s de De van Za- s te ,s ilem itigd De aine ning be- 1 do e te ster- za- uur, n de Intussen zet premier Goncalves zijn raadplegingen met verschillende politici over deelneming aan een nieuwe coalitie voort. De socialisten en volksdemocraten nodigt hij daarbij niet uit. Een woord voerder van Goncalves zei dat het nieu we kabinet eind deze of begin volgende week gereed zou zijn. Nu, vijf jaar later, regeert in Syrië nog steeds dezelfde revolutionaire Baath-regering en heerst in Amman nog steeds dezelfde feodale woestijn- vorst. Maar politieke belangen blijken sterker te zijn dan de ideologie. LISSABON (UPI, AFP) Aan de vooravond van de voltallige vergade ring van de assemblee van de Beweging van de Strijdkrachten in Portugal, kan de linkse premier, generaal Vasco Goncalves, zich gesteund weten door het leger bij zijn aansturen op het consolideren van de macht en het tot zwijgen brengen van overigens gematigde oppositie. AAN BOORD NEW ORLEANS, Grote Oceaan (UPI). De laatste Apollo - astronauten zijn gisteren veilig op de Grote Oceaan op aarde teruggekeerd en hebben zo een punt gezet achter een hoofdstuk dat de mens neerzette op de Namens het Egyptische ministerie van Buitenlandse Zaken is gisteren1 gezegd Assad heeft van Amerika de verzeke ring willen loskrijgen dat er na het breeiken van een Sinaï-akkoord zonder uitstel wordt begonnen met onderhande- lingen over hoogvlakte van Golan. Generaal Carlos Fabiao, chef van de generale staf van de landmacht van Portugal, hier aan de vooravond van de voltallige vergadering van de assemblee van de Beweging van de Strijdkrachten, heeft gisteren verklaard dat het leger achter premier Gongalves staat en dat diens „positie niet in het geding is”. LONDEN (UPI). Alle 246 politieke gevangenen in Noord-Ierland zullen vóór Kerstmis worden vrijgelaten door de Britse regering als er geen nieuwe gewelddadigheden zullen uitbreken. Op de volgende foto zien we, volgens de routebeschrijving, hoe het balkon in stort, juist op het moment dat enz. enz. Ik stop er liever mee. Ik geef toe dat ik ook gebiologeerd naar deze foto reeks gekeken heb, maar ik voelde mij al kijkend niet beter dan de schrijver Iwan Toergenjev, die in zijn „Herinne ringen” verhaalt hoe hij een eeuw ge- den in Parijs van begin tot eind de guillotinering van de veelvoudige moor denaar Troppmann mocht bij wonen. Hij beschrijft het minutieus, met evenveel finesse als de kranten die fotoreeks en de dodelijke val van Diana Bryant hebben beschreven, maar de gêne voor zijn voyeurschap verliet hem ondertus sen geen seconde. Een zelfde gegeneerd heid overviel mij terwijl ik die foto’s bekeek. Je kan je natuurlijk afvragen of het publiceren van heeft. Een waarschuwing tegen het spe len met .lucifers, of tegen een gammel balkon, of tegen „natte en vettige olie- jassen” van brandweerlieden die geen houvast bieden? Het zit er met de beste vruchten van de Oktoberoorlog. Toen in juni 1974 Jordanië met een voor stel kwam tot een troepenscheidings- overeenkomst volgens het Syrisch- Egyptisch recept was het Israëlische antwoord: „Aan de Jordaanse be standslijn valt niets te scheiden, want er is geen oorlog geweest”. Koning Hoessein moest nog een slag incasse ren, toen in oktober 1974 in Rabat de Palestij nse bevr ij dingsorganisatie PLO werd erkend als enige vertegen woordiger van het Palestijnse volk, ten koste van Jordanië. Na Rabat besloot Jordanië het over een andere boeg te gooien. Niet lan ger de zondebok in de Arabische wereld als „vijand van het Palestijnse volk” zocht koning Hoessein toenade ring tot Syrië. Evenals Syrië is hij bang dat Egypte zich via interim- overeenkomsten geruisloos zal terug trekken uit het blok van de „con- frontatiestaten”, hetgeen de militaire en onderhandelingspositie van Jorda nië en Syrië zeer zou verzwakken. In de afgelopen maanden hebben Syrië en Jordanië tot nauwe militaire samenwerking besloten. Syrië en Jor danië vormen samen Israels oostelij ke front, en Jordanië kan de zwakke king met Syrië (voorzien van veel moderne Russische wapens), hoopt de koning Israel in daaropvolgende on- derhandelingen de Westoever te ont futselen, waarbij men dan nog maar moet afwachten of hij zijn belofte gestand zal doen en het gebied aan de PLO zal overdragen. MANILLA (UPI). De Filippijnen en Thailand zijn voor geleidelijke opheffing van de Zuidoostaziatische Verdragsorga- nisatie, de ZOAVO. Dit is gisteren be kendgemaakt in een communiqué aan het einde van een bezoek van premier Koekrit Pramoj van Thailand aan presi dent Marcos. Koekrit en Marcos „kwamen in begin sel overeen dat de organisatie geleidelijk dient te verdwijnen om in overeenstem ming te komen met de nieuwe reali teiten in het gebied”, aldus het communi qué. Een periode is niet genoemd, maar Marcos zei dat dit zou gebeuren in overeenstemming met de omstandighe den. Andere ZOAVO-leden zijn de Vere nigde Staten, Engeland, Australië en Nieuw-Zeeland. Frankrijk en Pakistan traden al eerder uit. De ZOAVO is sedert de oprichting twintig jaar geleden van een militaire steeds meer een burgerlijke organisatie geworden. De regeringsleiders dringen aan op versterking van de associatie van Zuid oostaziatische naties (Asean), waarvan, behalve Thailand en de Filippijnen, ook deel uitmaken Singapore, Indonesië en Maleisië. Het Amerikaanse Congres heeft zich zeer gevoelig getoond voor Israë lische bezwaren tegen deze overeen komst en heeft een compromis voor gesteld om zes batterijen aan Jorda nië te verkopen. Vooral de krijgshaf tige taal, die koning Hoessein de laat ste tijd bezigt, heeft het Congres gevoelig gemaakt voor de Israëlische bezwaren. Nog deze week constateer de de Israëlische minister van Defen sie Perez met zorg, dat het Jordaanse leger zich van de Syrische grens heeft afgewend en geconcentreerd is langs de grens met Israel. Men was in Cairo niet gerust over een verklaring van de Israëlische premier Rabin dat deze geen akkoord zou onder tekenen als hieraan geen rechtstreekse onderhandelingen met Egypte waren voorafgegaan. „Als die verklaring juist is”, aldus een functionaris, „dan kan dit de Ameri kaanse bemiddelingspogingen in gevaar brengen. Wij hopen dat Washington deze zaak snel zal ophelderen.” AMSTERDAM (ANP). In een brief aan de regering hebben zestien studen ten- en jongerenorganisaties geprotes teerd tegen wat wordt genoemd het „dwarsbomen” van VVDM-besluursleden door de legerleiding en de marechaussee. Volgens de brief is in de afgelopen vier weken meer dan twintig maal opge treden tegen bestuursleden van de VVDM bij het uitvoeren van hun taak als ledenwervers van hun soldatenvak bond. Dit gebeurde door arrestatie en verwijdering. roeg met ver- (59 uto- 'orig 1 dit Kissinger zei niet de indruk té hebben dat Rabins opmerking over de wense lijkheid van direkte onderhandelingen moet worden opgevat als een extra eis. „Ik geloof niet dat dit een bijkomend obstakel oplevert”, aldus Kissinger. Inmiddels bevestigde perschef van het Witte Huis, Ron Nessen, dat president Ford een brief heeft geschreven aan zijn Syrische ambtgenoot president Assad. Over de inhoud ervan wilde hij niets meedelen. Syrische zuidelijke flank dekken, vanwaar Israel een omtrekkende be weging zou kunnen maken naar Da mascus. Verder kan Jordanië met Sy rische steun tegen Israel de militaire vuist maken die het denkt nodig te hebben om met Israel tot onderhan delingen te komen. g HAMBURG (DPA). De bestuurder van de forensentrein, die afgelopen dins dag bij Hamburg op een goederentrein botste en waarbij elf mensen omkwa men en zeventig gewond raakten, heeft de meeste schuld aan dat ongeluk. Dit is gebleken uit een onderzoek var de Duit se spoorwegen. De 50-jarige bestuurder heeft diverse voorschriften niet in acht genomen en reed te snel, waardoor automatische vei ligheidsmaatregelen niet goed functio neerden. Jordanië en Syrië hebben gemeen schappelijke belangen: beide willen zij aan Israel de bezette gebieden ontfutselen. Als het kan aan de on derhandelingstafel, als het moet op het slagveld, of een combinatie van beide. Syrië heeft al enig succes geboekt met deze politiek-militalre strategie door, na de Jom-Kippoeroorlog, in juni 1974 een troepenscheidingsover- eenkomst met Israel te sluiten. Maar de Israëlische terugtocht op de Golan was maar van bescheiden aard, en in toekomstige onderhandelingen zal dat nog moeilijker worden: Israel wil de Golan niet opgeven en Syrië wil geen vrede sluiten. Koning Hoessein van Jordanië is gefrustreerd. In 1967 toog hij ten strijde en verloor de Westoever van zijn koninkrijk. In oktober 1973 bleef hij buiten schot en plukte als enig Arabisch land niet de politieke het Ik weet het niet, ik heb eerlijk gezegd geen pasklare oplossing. Ik ga er in principe van uit dat ALLES gepubli ceerd moet kunnen worden, omdat dat uiteindelijk gezonder is dan wanneer er restricties worden aangebracht die van kwaad' tot erger kunnen leiden, maar aan de andere kant is het toch een feit dat je zelf genegd bent wèl bepaald* grenzen te trekken. Veel mannen nemen tegenwoordig tijdens de geboorte van hun kind in de kraamkamer foto’s om dit inderdaad grootse gebeuren vast te leggen voor later (en vooral voor moeder, die er het meest bij betrokken is maar er het minst van ziet). En als zij het zelf niet doen, vragen zij een bevriende foto graaf om het te doen. Maar kent u één familielid die de behoefte zou voelen om tijdens de be grafenis van zijn zoon of moeder dezelf de reeks kieken te maken als bij de bruiloft van zijn dochter of broer? Als Fie Carelsen begraven wordt, is het onvermijdelijk dat er fotografen van kranten en filmers van het Journaal bij aanwezig zijn, maar ook dan blijft het toch een vrij gênante onderneming. Er zulke foto’s enig nut was eergisteren danook maar één scène in de film „Z” die ik ongeloofwaardig vond: die waarin de weduwe-in-spé ven Yves Montand arriveert en door de pers wordt belaagd. Ik heb het de persmuskie ten ndoit zo bont zien maken. Ondanks de intensieve campagne van Ford en zijn minister van Buitenlandse Zaken Kissinger, de wet tot het ophef fen van het embargo er door te druk ken, wees het Huis met 233 tegen 206 stemmen dit voorstel af. Het wapenembargo geldt sinds februa ri van dit jaar in verband met d* Turkse landing op Cyprus vorig jaar. De staatssecretaris voor Noord-Ierland Merlijn Rees zei gisteren het Britse par lement dat het vrijlaten van politieke gevangenen blijft afhangen van de mate van geweld in Noord-Ierland. „Ik moet bij ieder individueel geval de belangen van de gemeenschap afwegen tegen het recht op vrijheid van een individu”. Op een vraag van de conservatieve oppositie of het niet gevaarlijk was om juist tegen Kerstmis een aantal ervaren terroristen vrij te laten rondlopen ant woordde Rees: „Dat moet nog bezien worden in de komende maandeix Als er zich weer onlusten op grote schaal voor doen dan zal ik van de wet gebruik maken”. Daarom heeft koning Hoessein de volgende strategie ontworpen: „Als Israel op het standpunt staat dat er niet onderhandeld hoeft te worden, omdat er geen militaire noodzaak voor is, dan zal ik voor de militaire noodzaak zorgen”. Daarbij kan ko ning Hoessein dankbaar gebruik ma ken van de PLO, zijn aartsvijand. Syrië en de PLO zijn dikke vrienden, en de Syrische president Assad heeft bemiddeld tussen de PLO en Jorda nië, met als resultaat dat Jordanië ermee instemt enige „niet-militair ac tieve Palestijnse bases in Jordanië te vestigen. De bedoelingen van koning Hoes sein: vroeg of laat zullen met of zonder Jordaans medeweten de Pale- stijnen raids uitvoeren tegen Israel vanaf Jordaans grondgebied. Israel zal met represailles reageren en de militaire spanning is aanwezig. Via een al of niet beperkte militai re confrontatie, zonodig in samenwer- Koning Hoessein heeft op zijn beurt kwaad gereageerd op de bezwa ren van het Amerikaanse Congres: „Of ik krijg alles, of ik annuleer de hele bestelling”, heeft hij gezegd. „In het laatste geval kan ik de nodige wapens wel elders krijgen”. Generaal Carlos Fabiao, chef van de generale staf van de landmacht, begaf zich gisteren in vergadering met de me dedeling dat het leger achter de premier staat en dat de politieke positie van Goncalves „niet in het geding" was. Alle 240 leden van de assemblee van de Beweging van de Strijdkrachten zou den vandaag bijeen komen om zich uit te spreken over het plan, dat Goncalves voor ogen zou staan: het vormen van een driemanschap voor het bestuur van het land. Deze „troika” zou niet alleen boven de revolutionaire raad van de beweging van de strijdkrachten en de assemblee staan, maar zou ook meer te vertellen hebben dan een eventueel nieuw coalitiekabinet met burgerminis ters. Het plan van Goncalves zou de macht in Portugal in handen leggen van de president, de premier en het hoofd van de veiligheidsdienst Copcon. Zij zouden niet meer gestoord worden door gehar rewar binnen de beweging, vooral ver oorzaakt door gematigde figuren. De assemblee van de Beweging van de Strijdkrachten heeft Goncalves en zijn „vleugel” altijd gesteund. Toen ze de laatste keer vergaderde, steunde ze diens plan voor de oprichting van een „volksrepubliek”, een denkbeeld dat de socialisten en volksdemocraten deed be sluiten uit het coalitiekabinet te stappen. Dit stortte ineen en de politieke crisis van dit ogenblik was een feit. De socialisten en volksdemocraten hebben voorwaarden gesteld aan hun terugkeer in een coalitiekabinet. In het afgelopen weekeinde hebben ze betoogd tegen communistische invloed op de strijdkrachten. De socialistische leider Mario Soares eiste het aftreden van Goncalves en scheen daarbij symphatie voor de pre mier te hebben losgeslagen. De volksde mocraten eisten democratische hervor mingen. De .socialisten en volksdemocraten hebben voor het komende weekeinde nieuwe betogingen georganiseerd. In Braganca in het noordwesten van Portu gal zullen de volksdemocraten een symphatiebetoging houden voor de rooms-katholieke kerk- De militaire vei ligheidsdienst heeft laten weten dat ze zal ingrijpen als de zaak „uit de hand loopt.” We zijn nog maar pas halverwege het jaar, maar de winnaar van World Press Photo 1976 is al weer bekend: het is de fotograaf die de doodsmak van de 19- jarige Diana Bryant voor het nageslacht vastlegde. Het is een reeks met gebruiks aanwijzing: op de bovenste foto rechts ziet u haar en haar tweejarige peetdoch- tertje Tiara met brandweerman Robert O’Neill op het balkon van het brandende huis. O’Neill grijpt reeds naar de brand- weerladder. Over de rand van het dak kijkt Robert Green, de piloot van de helikopter die op het dak geland is, toe. Ik kijk, en jawel, het klopte allemaal. Diana, Tiara en de beide Roberts in volgorde van dramatische belangrijk heid. gewoon „mooie”, adem afknij pende fo to’s; vooral die laatste is qua compositie („Terwijl Diana haar dood tegemoet valt, passeert zij haar peetdochtertje”, legt De Telegraaf behulpzaam uit) niet te overtreffen, dus misschien is er wel sprake van kunst? Om die mogelijkheid te onderzoeken heb ik er even de vier landelijke och tendbladen op nageslagen: De Telegraaf, Algemeen Dagblad, De Volkskrant en Trouw. Alleen de eerste twee kranten plaatsten de foto’s: De Telegraaf had er vier, het Algemeen Dagblad drie. Ze stonden niet op de kunstpagina, maar op de voorpagina. Trouw en De Volkskrant hadden ze NIET geplaatst, kennelijk uitgaand van de gedachte dat men daarmee zou inspe len op de sensatiezucht van de lezers. Merkwaardig genoeg plaatsen beide kranten (Trouw zelfs op de voorpagina) wel de foto van de auto die uit het Wil- helminakanaal bij Hilvarenbeek uit het water werd getakeld met de vier omge komen familieleden er nog in. Alleen: die zie je niet je ziet alleen een doodkist in de vorm van een auto, maar je wéét het ondertussen wel, want het staat eronder. Heeft het plaatsen van zo’n foto dan wel nut URij nooit linksaf het kanaal in”)? Brigadier-generaal Thomas Stafford en de burgers Vance Brand en Donald „Deke” Slayton, kwamen om 18 minuten over tien gisteravond Nederlandse tijd op 611 kilometer ten westen van Hawaii neer. Hun landing viel samen met de zesde verjaardag van de eerste terugkeer van een mens van een landing op de maan. Toen de Apollo-16 het wateroppervlak raakte, sloeg hij op zijn kant op 16 kilometer van het bergingsschip New Orleans, maar hij herstelde zich snel. De New Orleans stoomde snel op om de astronauten uit de oceaan te halen. Amerika gaat de eerste vier jaar en misschien zelfs langer met naar de ruimte terug. De 44-jarige Stafford, de even oude Brand en de 51-jarige Slayton hadden voor hun landing de beste wensen van hun Russische coillega’s uit de Sojoez waarmee ze vorige week in een eKperi- ment dat door de internationale ont spanning werd mogelijk gemaakt, een historische gemeenschappelijke koppe ling en vlucht beleefden. Ook in de Sovjet-Unie heeft men de geslaagde landing van Apollo-16 kunnen waarnemen, zoals de Amerikanen de start en „harde” landing van de Sojoez hadden kunnen volgen. De Verenigde Staten bereiden zich nu voor op het openen van een „pendel” in de ruimte, waarover het adjunct-hoofd van het Amerikaanse ruimtevaartbureau gisteren zei: „We gaan de ruimte open gooien zoals dat nooit eerder is ge beurd.” De Raad voor het Leger, invloedrijk ste van drie dergelijke raden in de Portugese krijgsmacht, sloot zich giste ren aan bij het rijzend getij van steun voor Goncalves, van wie is gezegd dat hij gematigde kritiek op zijn naar het communisme zwemende beleid binnen het regime heeft overwonnen. fnn (Vervolg van pagina 1) WASHINGTON (AP). De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken Kissinger heeft gisteren gezegd dat hij de Israëlische wens tot direkte onder handelingen met Egypte niet als een belemmering ziet voor het bereiken van een interim-akkoord in de Sinaï. In een gesprekje met journalisten zei Kissinger dat beide partijen „ernstig proberen” een akkoord te bereiken. „Als zij op deze weg voortgaan behoort een akkoord tot de mogelijkheden”, aldus Kissinger. Koning Hoessein wil niet van één wapenbron afhankelijk zijn. Daarom heeft hij in de Verenigde Staten Hawk-antiluchtdoelraketten besteld. De Amerikaanse regering heeft de levering van 14 batterijen toegezegd. Jordanië is een belangrijk Ameri kaans steunpunt en het zou een ern stige tegenslag zijn voor Amerika als Jordanië in Russisch-Syrisch vaarwa ter zou komen. Maar er botsen hier belangen. dat berichten, dat een Israëlisch voor stel tot een nieuwe overeenkomst over het scheiden van de troepen in Sinaï in grote lijnen was aanvaard, voorbarig waren. „Er Is nog veel te bespreken en veel bijzonderheden moeten nog nauwkeurig worden bekeken. Wij kunnen niet zeg gen dat wij de Israëlische ideeën om trent een tweede stadium van het ak koord hebben aangenomen”, aldus werd meegedeeld. PARIJS (DPA). De Franse veerboot „Venus des Hes”, die woensdag onder de Franse zuidkust na een explosie in brand vloog en zonk, had teveel passa giers aan boord. Volgens een officiële opgave vervoerde het schip 412 perso nen. terwijl het maximum o» 300 was gesteld. Bij het ongeval kwamen 11 mensen om het leven, werden 27 ge wond en bleven 374 ongedeerd. De explosie deed zich voor in de machinekamer. De kapitein verklaarde kort na het ongeval dat de „Venus des Hes” met volle vaart op iets hards was gestoten, waardoor de explosie ontstond. In juni was de veerboot nog aan een technische controle onderworpen. wil van de wereld niet in. Het zijn

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1975 | | pagina 3