Boycot tegen
proces Indira
Gandhi
8
Duitse politie
schiet tijger
dood
Argentijns kabinet
weer in gevaar
Zwarte staten willen nu oplossing forceren
RHODESIË GRAAFT ZICH IN
NATO-oefening
met Turkije
IL
I
dinsdag
Optimisme heeft overhand ondanks enkele onbesliste kwesties
n
PORTUGAL:
Watersnood in India:
tienduizenden
raken dakloos
door nico
scheepmaker
*3
3
BINNEN- EN BUITENLAND
26
1975
AUGUSTUS
GEURENFILM
i
VAKANTIE
JEEP
Bewaking
Krediet
o
(Van onze redacteur in Beiroet,
Everhard Ditters)
iroef
doot
idaag
i ac-
eis
rden-
eens
vol-
wor-
stu-
be
leden
iting
©Sdisbury
(Van onze speciale verslaggever
in Lissabon, Henk Kolb)
iwen
jcen
Bron
©Bulawayo OtotWonaK^ L
BEIROET Er komt schot in de
Israelisch-Egyptische vredesonder
handelingen; het gesprek onder vier
ogen tussen president Sadat en
Henry Kissinger duurde gistermid
dag nog geen 45 minuten. Direct
daarna verzamelde de Egyptische
president zijn politieke en militaire
adviseurs om het Egyptische ant
woord op de jongste Iraelische
voorstellen op papier te zetten. Gis
teravond nam Kissinger dat ant
woord samen met een paar nieuwe
Egyptische ideeën mee naar, Israel.
In de loop van vandaag werd hij
weer in Alexandrië terug verwacht
hetgeen opnieuw een versnelling
zou betekenen in het reisschema
van de Amerikaanse bemiddelaar.
fde”
0 km
atho-
rming
tische
drong
lasten
uiten,
e ge-
van
i leus
rde.
1
1')
Versneld overleg in het Midden-Oosten
Toestand kritiek
•jj
(Van een speciale verslaggever)
Cüovm
Snoto»
Cotooeno*
Are
als
teb-
ieze
ter-
Een onderzoek heeft uitgewezen dat
van de Friezen 22 percent zegt geen
behoefte aan vakantie te hebben. De
Friezen gaan van alle Nederlanders het
minst met vakantie. Dat herinnert me
aan wat ik een boer (overigens geen
Friese maar een Noordhollandse boer)
eens tegen zijn buurvrouw hoorde zeg
gen, een uitspraak weliswaar waar ik
het totaal niet mee eens ben, maar die
mij toch als een eenvoudige wijsheid
altijd is bij gebleven:
„Als je normaal en prettig leeft heb
je geen vakantie nodig.”
een
proef
groot
weg
ussen
vaar
sstaat
t zou
lering
ïkun-
bij
lomi-
tegen
ater-
ehal-
aling,
oble-
De hoop op een spoedige oplossing is
niet erg groot. De zenuwenoorlog tussen
Salisbury en Loesaka (de Zambiaanse
hoofdstad waar ook het ANC zetelt) is
onverminderd voortgezet- Bisschop Mo-
roezewa zei dat hij binnen zes weken,
felle
uur
In hoeverre Syrië de oppositie van de
kant van de Palestijnen tegen een nieuw
akkoord binnen de perken wil houden,
valt nog te bezien. De aanwezigheid van
Kissinger in het Midden-Oosten was gis
teren het gespreksthema van een vier
uur durend onderhoud tussen de Syri
sche president en Jasser Arafat, leider
van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie.
BUENOS AIRES. (AP) De crisis
binnen het Argentijnse militaire appa
raat over de benoeming van een kolonel
•Bindun
Door
en
NEW DELHI (Reuter). -
overlopen van de Ganges
netxonaal parit
versperringen en
scherpe controle
Com-
i bij-
e één
kt uit
aerlid
i had
lelijks
>eoogt
kstel-
n.
■Hz?»
•OueQue
De communisten hebben zich kenne
lijk teruggetrokken naar het voor hen
veiliger zuiden waar zij in de industrië
le gordel van Groot-Lissabon en in een
deel van de spaarzaam bevolkte Alente-
jo hun grootste aanhang hebben. In het
Noorden neemt het anti-communistische
geweld weer toe nu de gematigden van
Antunes hun zin nog niet hebben gekre
gen.
De noodmaatregelen die worden ge
troffen zijn eveneens veelzeggend. De
troepen van het centrale district zijn al
voor de derde dag op „manoeuvre” en
ook elders zijn legereenheden in staat
van verhoogde waakzaamheid gebracht.
In de nacht van zaterdag op zondag zijn
met onderdelen die uit het gebouw van
de nationale radio-omroep werden weg
gehaald noodzenders voorbereid die el
ders kunnen worden opgebouwd zodra
de omroep door tegenstanders van de
communisten wordt bezet.
Het optimisme dat Egypte en Israel er
dit keer in slagen tot een vergelijk te
komen op het Sinaï-front heeft de over
hand. Toch zijn er nog enkele hangijzers
die alles op losse schroeven kunnen
zetten. Er is nog geen overeenstemming
over de kwestie van de opmars van de
Egyptische troepen in het door Israel te
evacueren gebied. Israel geeft de voor
keur aan een bredere gedemilitariseerde
zone.
Za-
uctu-
chik-
van
zou-
n in
irden,
r een
den bewaakt. De militairen in Salisbury
nemen geen risico.
Het is echter evenzeer duidelijk dat dé
zwarte staten in zuidelijk Afrika nu een
oplossing van het probleem-Rhodesië
willen forceren. Aan de grenzen in Tan
zania, Mozambique en Zambia zouden
10.000 guerrilla’s klaar staan om Rhodesië
binnen te vallen. Dagelijks komen zo’n
700 zwarte deserteurs uit Rhodesië hun
gelederen versterken.
De positie van mevrouw Peron lijkt
steeds wankeier te worden na twee
maanden van economische, politieke en
militaire crises en toenemend terrorisme.
Na drie kabinetswijzigingen wordt de
roep om haar aftreden steeds sterker.
ont-
'o in
n een
1. De
ruikt,
ïdekt.
uitgaansverbod
na zonsondergang
scherpe controle
uitgaansverbod I
na zonsondergang I .-«•''sSI T
scherpe controle y J
De geldigheidsduur van het nieuwe
akkoord blijft een delicate zaak omdat
er van Egypte verlangd wordt afzijdig te
blijven in elke militaire actie van de
Arabische kant tegen Israel. Daarnaast
kunnen er nog allerlei andere moeilijk
heden opduiken. Zo vrezen sommige
Egyptische kringen dat Israel op het
laatste moment door interne oppositie
gedwongen kan worden de onderhande-
lingen af te breken. President Sadat
rekent op een goede afloop. Hij heeft
zijn persoonlijke adviseur, Asjraf Mar
wan, op pad gestuurd om alle Arabische
regeringen op de hoogte te stellen van
de huidige stand van zaken. Sommige
perscommentaren zien het als een aan
wijzing dat Egypte de grondlijnen van
een nieuw Sanaï-akkoord al geaccepteerd
heeft.
niemandsland -
hier opereren
ZANU-guerilla's
In Zuid-Afrika verluidt, dat de guer
rillabewegingen aan Rhodesië en aan
Zuid-Afrika een ultimatum hebben ge
steld: als drie maanden na het begin van
het overleg op de Zambesi-brug geen be
vredigend resultaat is bereikt, is de guer-
rilla-oorlog onvermijdelijk. Toch blijven
woordvoerders uit de kring van Vorster
optimistisch dat een oorlog op grote
schaal zal kunnen worden voorkomen.
om het roofdier te vangen.
De bewoners van de Duitse en Neder
landse grensstreek werden in de loop
van de avond gewaarschuwd voor het
ontsnapte dier en geadviseerd de ramen
en deuren van hun huizen te sluiten.
In Leiria heeft een menigte bij herha
ling gepoogd het communistische hoofd
kwartier in brand te steken dat zondag
avond door de aanhangers van Cunhal
nog met geweerschoten en traangasbom
men was verdedigd. Volgens een com
muniqué zijn de veiligheidstroepen de
situatie inmiddels meester geworden.
Het wegblijven van Goncalves uit Se-
simbra heeft nieuw voedsel gegeven aan
de voortdurende berichten over zijn
aanstaand aftreden. Sommigen veronder
stellen dat president Gomes hem een
spreekverbod heeft opgelegd omdat de
fanatieke Goncalves bij een overzicht
van de politieke toestand zeker de ver
houdingen tussen uiterst links en gema
tigd links gevaarlijk zou hebben ver
scherpt. Goncalves zelf liet weten dat
hij niet kon komen in verband met een
vergadering van de Revolutionaire Raad
op het presidentiële paleis in Belem.
Eerder op de dag was hij daar ook al
geweest tezamen met de stafchefs van
de drie onderdelen van de strijdkrach
ten. Bij die gelegenheid zou de bevel
hebber van het leger aan president Go
mes een lijst hebben overhandigd met
de namen van het nieuwe kabinet dat
de gematigde groep onder ex-minister
van' buitenlandse zaken Melo Antunes
wil vormen. Goncalves reageerde op be
richten daarover op de radio met een
officiële verklaring dat hij nog steeds
premier is van de vijfde regering sedert
de revolutie op 25 april 1974 begon.
NAPELS. (Reuter en DPA) NAVO-
strijdkrachten van Nederland, België,
West-Duitsland, Italië, Engeland, de VS
en Turkije houden van 12 tot 28 septem
ber in de Egeïsche Zee en het westen
van Turkije oefeningen, die „Deep Ex
press ’75” worden genoemd. Er zal onder
meer met amfibievoertuigen een landing
in Turkije worden uitgevoerd.
Ian Smith waarschuwde onlangs dat
van dit gesprek niet te veel verwacht
moest worden. Weliswaar heeft het ANC
nu eindelijk beloofd, zo zei Smith, dat er
geen nieuwe guerrillasrijders naar Rho
desië zullen worden gestuurd, anderzijds
zal Rhodesië alle maatregelen nemen om
de nog aanwezige guerrilla’s te vernieti
gen. De tijd zal leren of het ANC zich
aan de afspraken houdt, aldus Smith.
aan de macht te blijven, met steun
van een gloednieuw „eenheidsfront
tegen de reactie” waarin zich zeven
partijen onder leiding hebben ge
steld van de communisten. Terwijl
zich in de districtshoofdstad Leiria
(70 km ten noorden van Lissabon) in
de loop van gisteravond ernstige
ongeregeldheden hebben voorge
daan, zegde Vasco Gonpalves op het
allerlaatste moment een toespraak
af die hij zuidelijk van de hoofdstad
in de vissersplaats Sesimbra voor
de eenheidsvakbeweging zou hou
den.
het
andere
rivieren zijn in de Indiase stad Patna,
hoofdstad van de deelstaat Bihar, tien
duizenden mensen dakloos geworden. In
sommige delen van de stad, waar meer
dan een miljoen mensen wonen, zijn
alleen nog wat toppen van daken boven
het water zichtbaar. Men herinnert zich
niet, dat er ooit zoveel overstromingswa-
ter is geweest. In Bihar zijn de afgelo
pen drie maanden meer dan 400 mensen
bij overstromingen omgekomen.
"I
LISSABON Portugals eerste
minister Vasco Goncalves heeft
ook gisteren wanhopig geprobeerd
Een vertegenwoordiger van de ad
vocaten van de in de gevangenis
verblijvende politieke tegenstander
van mevrouw Gandhi, de socialist Rai
Narain, die tegelijkertijd ook de orde
van advocaten waarnam, gaf als re
den voor de boycot op dat de advoca
ten van Narain bij de vorige zitting
op 11 augustus in tegenstelling tot
mevrouw Gandhi en haar zoon wer
den onderworpen aan een uitgebreid
onderzoek.
Indira Gandhi wordt ervan be
schuldigd onwettige manipulaties te
hebben gepleegd bij verkiezingen in
1972- De president van het opperste
gerechtshof, Ajit Nath Ray, had op
die zitting van twee weken geleden
nogal verrassend de eis afgewezen
van de verdediger van premier Gand
hi de zaak tegen zijn cliënt te sepo
neren, omdat de punten waarop me
vrouw Gandhi schuldig was bevonden
krachtens wetswijzigingen geen mis
drijf meer vormden.
De rechters willen van de advoca
ten van Narain horen waarom zij
deze nieuwe wetten illegaal noemen.
Buitenlandse verslaggevers is te ver
staan gegeven dat hun berichtgeving
van het proces aan censuur onder
worpen is.
Vorster maakt er op zijn beurt geen
geheim van dat hij de Rhodesische lei
der Ian Smith de duimschroeven heeft
aangezet om het overleg met de verte
genwoordigers van de zwarte bevolking
in Rhodesië te hervatten. Het gesprek
tussen Smith en bisschop Abel Moroeze-
wa, de voorzitter van het ANC, de
overkoepelende organisatie van de zwar
te vrijheidsbewegingen, is gisteren op de
brug over de Zambesi, de grensrivier
tussen Rhodesië en ZamlJia, begonnen.
Na hun besprekingen lieten Sadat en
Kissinger positieve geluiden horen. De
Egyptische piesident keek al wat verder
de toekomst in. Hij had het over de
volgende stap in het vredesoverleg, een
soortgelijke overeenkomst tussen Syrië
en Israel voor de Golan-vlakte. Ter
geruststelling van de achterdochtigen in
het Arabische kamp zei Sadat, dat het te
sluiten Israelisch-Egyptische akkoord
geen geheime afspraken zou bevatten.
Alles zal van a tot z gepubliceerd wor
den.
Kissinger toonde zich eveneens tevre
den met de gang van zaken maar, mis
schien denkend aan het mislukken van
zijn bemiddeling in maart, bleef hij aan
de voorzichtige kant. Hij wilde geen
datum aangeven waarop de afkondiging
van een nieuw Sinaï-akkoord verwacht
mag worden De onderhandelingen zijn
nog niet in het stadium dat een tekst
ontwerp opgesteld kan worden. Politie
ke waarnemers beweren dat de stroom
versnelling in het overleg veroorzaakt is
door een concessie van Egyptische zijde
ten aanzien van de Israëlische beman
ning van de waarnemingspost Umm-
Hasjiebah in de Sinaï. Ook het bezoek
van Kissinger zaterdag aan Damascus
heeft enige mate van geruststelling ge
bracht na de Syrische toezegging een
nieuw Sinaï-akkoord niet in de grond te
boren.
In lange gesprekken met een groot
aantal Zuidafrikaanse journalisten heeft
president Kaoenda de laatste weken her
haaldelijk gewaarschuwd tegen het ge
vaar van oorlog. Hij prees Vorster als
een groot staatsman in zuidelijk Afrika.
„Vorster is een man die aan zijn woord
kan worden gehouden”, zei Kaoenda, „en
dat geeft ons ook de hoop dat hij de
interne problemen van Zuid-Afrika zelf
ook kan oplossen”.
SALISBURY. Met zevenmijlslaar
zen nadert Rhodesië en daarmee heel
zuidelijk Afrika de ontknoping van de
vraag waarmee het lot van miljoenen
mensen is gemoeid: oorlog of vrede,
confrontatie of dialoog. Van alle staats
lieden die hierbij direct of indirect be
trokken zijn, lijken de Zambiaanse pre
sident Kenneth Kaoenda en de Zuidafri
kaanse minister-president Balthasar
Vorster zich het meest de ernst van de
situatie te realiseren.
hier opereren
gAPU-ruerilla
Na afloop van de perspremière giste
ren van de nieuwe Nederlandse film
„Flanagan” (het boek is beter), bleek
mijn programma onbruikbaar te zijn
geworden voor inlijsting, omdat er
welgeteld 15 scheurtjes in zaten. Ik
had namelijk zitten turven tijdens de
film, en omdat je voor pen en papier
te weinig ziet in een donkere bioscoop
zaal had ik volgens de methode die
ook de Egyptenaren al toepasten als zij
hun kleitabletten vergeten waren, iede
re keer als iemand in de film een
sigaret opstak of met een brandende
sigaret het beeld binnenkwam een
scheurtje in mijn programma gemaakt.
Ik zag het meteen al bij de tweede
keer: dit wordt een anti-Meinsma-film!
En jawel, als het maar enigszins kon
stak iemand een sigaret op of rookte
al. Twee verpleegsters komen toesnel
len, en eentje rookt! Moeder verschijnt
op de gang voor een tirade van één
minuut, en niet alleen wipt zij met
haar tenen, maar zij heeft ook een
sigaret in haar hand. Flanagan zit even
in de auto, en jawel, meteen weer een
sigaret in de mond
De ontknoping kwam pas heel laat,
toen Anne-Wil Blankers naar een pak
je Caballero op de schoorsteen greep,
maar het pakje omstootte, waardoor de
spot iets korter werd dan gepland was.
Of was dat nu juist raffinement? Maar
waarom zouden we na 14 voorafgaande
sigaretten opeens raffinement in de
boodschap mogen verwachten, nadat de
overige reclamespots voor Mobil OU,
Begeer en nog een paar met zoveel
onverhulde naïveteit in beeld waren
gebracht? Bij de aftiteling werden ze
allemaal nog bedankt ook voor hun
medewerking, alsof Laurens genadig
lijk had toegestaan dat van zijn siga
retten gebruik was gemaakt voor de
cinematografische vervolmaking van
de rolprent. En ze hielpen ook nog, die
15 rookspots, want naast me zat ie
mand continu te paffen, en voor mij
idemdito, en toen de film afgelopen
was begonnen veel toeschouwers al op
weg naar de foyer een sigaret op te
steken. Met dat al was „Flanagan”
daardoor wel de eerste Nederlandse
film waarbij je in de zaal ook rook
wat je op het doek zag! Er is al wel in
Amerika geëxperimenteerd met de
geurenfilm, maar dit was de volmaakte
uitwerking ervan.
Niettemin bereiden de blanke inwo
ners van Rhodesië zich op het ergste
voor. Het land „graaft zich in”. Voor
grote gebieden langs de grenzen met
Mozambique en Botswana werd een uit
gaansverbod na zonsondergang ingesteld.
Veiligheidszones aan de grens met Zam
bia worden met sterke militaire eenhe-
dus voor eind september, een definitie
ve oplossing verwacht
Intussen is uit welingelichte bronnen
bekend geworden, dat Rhodesië een kre
diet van 200 miljoen gulden heeft gekre
gen om de economie van het land voor
een ineenstorting te behoeden en een
massale uittocht van de blanken te
voorkomen. Aangenomen wordt dat dit
kapitaal uit Zuid-Afrika afkomstig is.
President Costa Gomes doet tijdens
uitputtende vergaderingen de uiterste
pogingen om een gewelddadige machts
wisseling te voorkomen. Niettemin heeft
de oproep van Alvaro Cunhal aan de
volgelingen van het eenheidsfront der
acht partijen van links om zich te
bewapenen en voor te bereiden op het
gebruik van geweld bij het verdedigen
van de revolutie de speculaties over een
bloedige oplossing van de machtsstrijd
doen toenemen.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, dr. Henry Kissinger en de Egyptische president Anwar Sadat, toonden zich
erg opgewekt tijdens hun tweede ontmoeting binnen drie dagen.
tot minister van binnenlandse zaken in
het kabinet van Isabel Peron neemt
steeds ernstiger vormen aan.
NEW DELHI (DPA en Reuter).
De met spanning verwachte be
roepsbehandeling bij het opperste ge
rechtshof in de Indiase hoofdstad
New Delhi in de „zaak-Indira
Gandhi” is door de advocaten van de
man die de zaak aanhangig heeft
gemaakt, geboycot.
SITTARD. (ANP) Na een
klopjacht is gisteravond rond elf
een ontsnapte tijger uit de ,-Löwensafa-
ri” in Tudderen (Duitsland) door de
Duitse grenspolitie met drie schoten
doodgeschoten in de bossen rond Tudde
ren. De tijger ontsnapte maandagavond
rond half zeven tijdens een transport,
buiten de omheining van het park. On
middellijk werd een klopjacht ingezet
Het is de hoogste tijd dat ik even
reageer op een paar brieven van oplet
tende lezers. Ik heb al weer enige tijd
geleden geschreven over de Jeep, en ik
vermeldde toen dat de naam afkomstig
was van de letters (op z’n Amerikaans
uit te spreken) „G.P.”, wat General
Purpose oftewel voor algemeen ge
bruik betekende. Van verschillende
kanten werd ik er echter op gewezen
dat dit weliswaar de officiële uitleg is
(de encyclopedische uitleg bovendien),
maar dat er nog een beter en in ieder
geval leukere is. Omdat Flip van der
Schalie er een striptekening als bewijs
aan toevoegde, citeer ik even wat hij
schreef
„In de strip van Popeye (zo rond
1937) verscheen een figuurtje dat alles
kon. De tekenaar Segar deed dit wel
vaker (zo was ook Popeye eerst een
bijfiguur, en ook Wimpy, van de ham
burgers) om zijn plot een bepaalde
wending te kunnen geven. Ook dit
figuurtje werd zeer populair, hij kon
maar één geluid maken, „Jeep”, en
daarom werd hij „the jeep” genoemd.
Toen men dus een naam zocht voor
een voertuig dat alles kon, stuitte men
op the jeep, en dat werd de naam.”
Tot zover Flip van der Schalie. Het
lijkt me zeer plausibel, en het is ook
niet onaannemelijk dat men later, om
er nog een officieel tintje aan te geven,
bedacht heeft om er de klankverwante
letters G.P. aan te hechten, waarvoor
men bovendien nog een passende bete
kenis bedacht.
Het Engelstalige dagblad de Buenos
Aires Herald meldde gisteren dat de
crisis haar hoogtepunt naderde toen
twee generaals het aftreden eisten van
de opperbevelhebber van de strijdkrach
ten luitenant-generaal Numa Laplane en
kolonel Vicente Damasco, die minister
van binnenlandse zaken is.
De generaals zouden hun eis hebben
gesteld in een telegram dat het afgelo
pen weekeinde naar alle eenheden van
de strijdkrachten is gestuurd.
Binnen het leger bestaat grote onenig
heid over de benoeming van Damasco,
waardoor hij het directe toezicht kreeg
op de strijd tegen het terrorisme in
Argentinië. Militaire bronnen hebben
enkele weken geleden gezegd dat de
militairen het niet met de benoeming
eens zijn omdat zij niet de indruk willen
wekken dat zij zich direct in regerings-
aangelegenheden mengen.
Een aantal generaals heeft voorgesteld
de controverse op te lossen door Damas
co ontslag uit actieve militaire dienst te
laten nemen.
s
veiligheidszone
sterke eenheden
rhodesiech leger
