Sympathieke en rustige directeur verlaat Hoogovens
JHR. IR. B. DE JONGE MAAKT VRIJDAG
p
n
LAATSTE TREINRIT OVER HET TERREIN
programma
sterk uitbreiden
1
claudia stater SB
„De Spil gaat
Loden in
nieuwe gedaante.
1
lis
eo
jau
tób
)V
I
Duitser aangehouden
k
DONDERDAG
2 8
AUGUSTUS
1975
PLAATSELIJK NIEUWS
7
(Van een onzer verslaggevers)
f.
r een
/ond-
t 229-
Tussen de mensen
Z
3o9.-
WW
28
met
Bert
van der
Veer
ielpt
sg
RS
ng
ter-
>ro-
-
I
Bij loden denken wij nü aan soepele,
warme stoffen, liefst ongevoerd.
Denken wij
gewoonweg
aan schoon
heden van t
jassen in alle
modieuze /J
kleuren van J
dit najaar.
Verleden tijd
IJMUIDEN. Jhr. ir. B. de Jonge, bedrijfsdirecteur van de bedrijfs
directie Hoogovens IJmuiden, tegelijkertijd directeur productie neemt
vrijdag afscheid van het Hoogovenbedrijf. Hij is dan op dat moment nog
anderhalf jaar verwijderd van de pensioengerechtigde leeftijd en zal die
periode overbruggen met „het gedurende een aantal dagen per week ter
beschikking staan” alsmede met het uitvoeren van „nog wat opdrachten”.
Hij sluit daarmee een periode af van 36 jaar werken op en rond de plek
waar de wieg van Hoogovens heeft gestaan.
Tegelijkertijd vertrekt met hem de laatste directeur wiens arbeidsver-
band met dit bedrijf van voor de oorlog dateert en sedertdien onafgebroken
in dienst is gebleven. Een van de ouwe getrouwen, die in 1939 is begonnen
bij „Van Leer’s circus”, al de klappen van de zweep kent; tot voor enkele
jaren altijd midden tussen de mensen heeft gestaan en met hen heeft
meegeleefd in wel en wee. Kortom een man, die ook nu nog in zijn functie
van bedrijfsdirecteur hogelijk wordt gewaardeerd en gerespecteerd door
al de mensen met wie hij te maken heeft gehad en nog te maken heeft.
De rust die hem omgeeft straalt uit op zijn omgeving. Dat wordt zo
treffend getypeerd door de opmerking van een oud Walserij-Oost gediende.
De ex-W.O-er vertelde: „Als je bij De Jonge kwam werd je altijd eerst op
je gemak gesteld en bovendien hij „luisterde” naar je. Als je dan gelijk
had, kréég je gelijk; als je een goed idee had: werd dat ook gebruikt.”
PA
Hfi
w i
|i
1
mijn
ilfweg
IB
Het meest markante?
Jhr. ir. B. DE JONGE
vrouw.
sfoon
I
(ADVERTENTIE)
Samen werken!
uur.
J
die
een
Je mist toch wel wat.
en-
ittt
l
Amsterdam (ook bij Peter Jongmans),
Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Alkmaar.
Dick Cavett nam een andere kunst
vorm onder de loep: goochelen. Het ver
schil tussen wat de VPRO met de pro
pagandafilms doet en wat ook met het
materiaal gedaan zou kunnen worden, is
het verschil tussen een show met louter
goocheltrucs en een programma waarin
Dick Cavett daar vragen over stelt. Dick
Cavett zal zelden een interview hebben
gemaakt waarin zo weinig beantwoord
werd en zoveel raadselachtig bleef. Zijn
ogen begonnen allengs steeds meer het
formaat van schoteltjes aan te nemen.
Een truc, die niet iedereen kan leren.
uur.
Per-
irlem.
I.
een
was
krijgen. Dat zou geweldig zijn. De ruim
te is er voldoende aanwezig”.
Vrijdag neemt jhr. ir. B. de Jonge
officieel afscheid. Voorafgaande daaraan
rijdt hij met zijn vrouw in de „Hoogo-
venexpress” nog eenmaal over het fa
brieksterrein, om alles nog eens een keer
goed in ogenschouw te kunnen nemen.
I
O-
rk-
tc.
2
Wie in de gelegenheid mocht zijn zich
voor een bepaalde acitviteit te kunnen
inzetten, kan daarvoor contact opnemen
met „De Sphil”, Meeuwenlaan 2, tel.
101186.
n wij
ouden
V.:,r’
WIJK AAN ZEE. Een 32-jarige
Duitser is door de politie ingesloten om
de rechtsgeldigheid van zijn verblijf in
de badplaats nader te onderzoeken. De
man werd aangehouden toen hij woens
dagavond slingerend met zijn auto over
de Julianaweg reed. Hij verklaarde te
genover de politie in Wijk aan Zee te
Heel wat programma's staan op mijn
lijst die best zouden mogen verdwijnen.
Het overzicht van zendgemachtigden die
best een schop onder de zuil zouden mo
gen krijgen ziet er geheel anders uit. Dat
is totaal blanco. De VPRO en EO, VARA
en TROS, zodra zij hun quantum leden
hebben, mogen zij hun gang gaan. Ook
al zou ik vaak willen dat zij hun zend
tijd grotendeels anders zouden vullen.
Een zendgemachtigde als het IKOR vormt
geen uitzondering. Het IKOR zou ik echt
missen. Vooral omdat geen andere ru
briek dan „Kenmerk” zich oprecht zor
gen maakt over de Zuidafrikaanse streek
Namibië of (zoals gisteravond) prof. Jan
Tinbergen een half uur de gelegenheid
geeft te vertellen over zijn boek „In
komensverdeling”.
Ook vaders en moeders kunnen in het
buurtcentrum samen met hun kinderen
bezig zijn. Met ingang van 13 september
is er op zaterdagmiddag Van 14-16 uur
gezinsmiddag-
Oost, waar jhr. ir. De Jonge werkzaam
was. -,Wij hadden gemeenschappelijke
belangen en dan maakte het niks uit
wie en wat je was- Man, we hielden
samen konijnen, je besteedde die bij
elkaar uit in vakanties. Mijn koelkast
deed dienst ook voor anderen, die er wat
in wilden bewaren. Ja, weet je, die
koelkast heb ik in de oorlog gekocht.
Kort nadat ik getrouwd was. Inplaats
van een huwelijksreis. Je kon toch ner
gens heen en we hebben een plezier
van dat ding gehad. Ongelofelijk. Eigen
lijk hebben we er nog plezier van, want
in de 25 jaar dat wij hem hebben is er
maar eenmaal een andere motor in ge
komen. Hij staat nu bij m’n zoon. Maar
terzake, toen de oorlog was afgelopen
moest de hele boel weer worden opge
bouwd. Dat was interessant, niet alleen
de her-opbouw, maar ook het aanbren
gen van de vernieuwingen. De techniek
had al die jaren bepaald niet stil ge
staan. Ik had bemoeienis met de instal
latie van de nieuwe walserijen. In 1948,
toen alles draaide, dacht ik dat het tijd
werd öm eens naar wat anders uit te
zien. Maar toen kwam Breedband en
sindsdien heb ik het zo druk gekregen,
dat ik helemaal vergeten ben ooit van
plan te zijn geweest weg te gaan. Ver
geet niet, wat het betekende te verhui
zen van Walserij Oost naar Breedband.
Zonder klantenverlies moesten wij W.O.
sluiten en de Koudband starten, want
Walserij Oost was alleen maar in staat
om onder twee millimeter plaat te wal
sen en dat moest nu de Koudband gaan
doen. Het is volkomen geruisloos verlo
pen. Dat was een geweldige prestatie”-
vertelt de man, die daarvoor weliswaar
verantwoordelijk voor was, maar die de
volle eer aan het personeel gunt.
Het was ook verder een mooie avond
voor het feminisme, want eindelijk kwam
de VPRO dan met een Duitse propagan
dafilm, „Triumph des Willens”, die
hoofdzakelijk op naam staat van Leni
Riefenstahl. Het feit dat deze filmmaak
ster recentelijk het slachtoffer is gewor
den van een herwaardering en zelfs
avantgardistische verering, heeft te ma
ken met haar vrouw-zijn. In een twee
pagina’s lang artikel van Susan Sonntag,
dat het weekblad Vrij Nederland in fe
bruari publiceerde, wordt Triumph des
Willens „de meest succesvolle en meest
puur-propagandistische film die ooit is
gemaakt” genoemd. Het is een goede
zaak, dat de VPRO dit historische werk
stuk nu op het programma heeft geno
men. Een verpletterende ervaring. Leo
Kool zei het al in de inleiding, als die
man ooit nog eens langer dan twee minu
ten het woord krijgt, maakt hij tv-kritiek
totaal overbodig.
Voor volwassenen is er eveneens een
uitgebreid programma. Pottenbakken op
donderdagavond, handenarbeid op
woensdagavond, een wekelijkse klaver-
jasavond op maandag. Dan komen er
drie zogenoemde „doemiddagen”, waarop
men kan kaarten, schaken, dammen, bil
jarten, werken met textiel etc. Deze
middagen zijn vooral bestemd voor be
jaarden, invaliden en continu-werkers,
al zijn ook andere buurtbewoners van
harte welkom. Er komt ook een ge
spreksgroep, naaicursussen en bij vol
doende belangstelling is het nog moge
lijk clubs op te zetten voor volksdansen,
jazzballet, toneel en textiel werkvor
men. De clubs en cursussen gaan van
start in de week van 8 tot 13 september.
Enthousiast kan hij vertellen hoe die
omschakeling op Breedband, waarbij
praktisch alle W-O.-ers meegingen, voor
iedereen functieverbetering inhield. „Dat
was verdraaid goed voor je motivatie.
Iedereen voelde zich betrokken bij de
produktie en je zag dat de mensen er
beter van werden. Dat zag je aan de
kleren, aan hun spullen, aan hun huizen.
Ik heb tot mijn directeurschap eigenlijk
altijd tussen de mensen gezeten. Dat was
fijn, want iedereen voelde zich betrok
ken bij het werk. Het was in feite geen
punt, dat betrokken zijn bij iets, want
vóór de oorlog was je blij werk te
hebben. Na de oorlog werd dat anders,
toen wilde iedereen aan zijn stutten
gaan trekken, hadden heel veel mensen
er genoeg van ergens vastgepind te zitten.
Vreemd, want dat werk in de fabriek
was toch wel bijzonder fascinerend. Bij
„Oost” waren zo’n achthonderd man in
Iets oudere kinderen zijn welkom op
dinsdag en donderdagmiddag. Dan zijn
er „Van-alles-wat-olubs” voor meisjes
en jongens kunnen er werken met hout.
Op andere avonden is er weer gelegen
heid voor biljarten en tafeltennis.
Haarlem, Grote Houtstraat 22.
Ook maandagmiddag geopend van
13.00 tot 18.00 uur.
De zomerserie „Jouw wereld
wereld” was ook zo’n mooie daad van
het IKOR. De reeks werd nu besloten
met een eigen produktie, die maar matig
aansloot bij prachtfilms over kinderen
in relatie tot Noord-Ierland, huwelijk,
discriminatie, sportfanatisme of lichame
lijke gebreken. Het betrof hier een lied
jesprogramma, samengesteld door.Ernst
van Altena, waarin Willem Nijholrt, en Jen
ny Arean over kinderen zongen. Maar
ook vóór kinderen, zoals respectievelijk
programmablad, omroepster en een titel-
kaart aan het begin van het showtje
aankondigden. Kletskoek, jongens en
meisjes. Annie Schmidt kan liedjes voor
kinderen schrijven, maar Ernst van Al
tena, die éénmansmiddenpartij tussen
Wim lbo met zijn gesoigneerde baardje
en Jaap van de Merwe in een rode col
trui. Nee. Er is maar droevig weinig
IKORs aan een programma dat zo pre
tentieus is ,dat vele tussenteksten door
Henk van Ulsen gelezen worden, alsof er
in eigen huis geen mannetje met een
heldere stem te vinden is. Het programma
werd met bescheiden creativiteit (keuze
mag verder gemaakt worden tussen de
kwalificatie armoedig en ingehouden)
door Lioni Schrederhof geregisseerd. Een
Het programma van „De Spil” ziet er
nu als volgt uit: Peuterwerk: Elke och
tend van 9.30-11.30 u. (kosten f 2). Op
vrijdagmiddag van 14-15.30 u. kunnen
peuters in het buurthuis terecht
bijna naar de kleuterschool gaan.
toch eenmaal in Amsterdam was,
neef van me op te zoeken, die
directeur bij Van Leer. Hij nam me mee
om de fabriek te laten zien. En hoe
gaat dat dan Na zo’n rondgang vraagt-
'-ie hoe je het vond. Wat moet je dan
zeggen? Ik zei dus maar, dat ik het
interessant vond. Toen ik weg wilde
gaan, weer naar Hoogeveen. vroeg hij
me wanneer ik dacht in de fabriek te
kunnen beginnen. Ik stond paf- Enfin, ik
heb het maar aangenomen, gezegd, dat
ik maandag wel kon starten en had toen
precies een dag om een kamer te vinden.
Zo begon ik in het Van Leer circus. Ja,
die man had vatenfabrieken over de
hele wereld en een circus, waarin hij
zelf op trad met Lippizaner. Van Leer
was wel een tegenstelling met Hoogo
vens. Daar was het gedistingeerd. Bij
Van Leer was het een wilde boel. Hij
was een merkwaardig figuur met allerlei
wilde ideeën, die hij even snel liet
vallen als ze bij hem opkwamen. Toch
had die man stijl. Alleen met die fa
briek was geen droog brood te verdie
nen- Het begon net iets te lopen, toen de
oorlog uitbrak. Daarna vertrok Van
Leer. Het verhaal wil, dat hij zijn fa
brieken in België, Duitsland en Frank
rijk aan de Duitsers verkocht om met
zijn circus naar Amerika te kunnen
vertrekken. Het bedrijf van Van Leer
werd in 1942 aan Hoogovens verkocht,
alleen was het nare dat er nog zoveel
onzekerheden waren, dat ook die ver
koop nog niet helemaal vaststond. Niet
temin heeft Hoogovens gedurende de
oorlogsjaren het Van Leer-personeel be
handeld als of het Hoogovenpersoneel
was. En dat heeft later bij mijn be
sluitvorming wel een rol gespeeld”.
Die oorlogsjaren maakten dat je als
mensen nader tot elkaar kwam. Zeker
gold dat voor de werkers van Walserij-
dienst. Nou de helft kende ik toch wel
bij de voornaam. Typerend is de band
die in die tijd groeide. Je leefde vreselijk
intens op mekaar, je was trouwens ook
op elkaar aangevzezen. Van Drijver leer
den wij dat het er niet toe deed wie en
wat iemand was, als hetgeen de man zei
maar inhoud had. Daar hebben wij veel
van opgestoken.
Sinds ik directeur ben geworden be
staan die contacten met de fabriek na
tuurlijk nog wel, maar er is toch wel
veel weggevallen van het persoonlijke
contact. Ja, als je daarover gaat zitten
nadenken, dan mis je dat toch wel.
Alleen is het wel zo, dat je er niet lang
over kunt nadenken, want deze nieuwe
functie, dat kijken achter de schermen
is fascinerend en brengt uiteraard ook
heel veel werk met zich mee”.
„Wat ik als het meest markante tij
dens mijn loopbaan heb ondervonden?
Tja, eigenlijk is alles interessant ge7
weest. Die staking heb ik ronduit af
schuwelijk gevonden. Ik heb nog de pest
in, als ik er aan denk- Ik ben altijd een
voorstander geweest en ben dat nog: van
het harmonisch oplossen van problemen.
Je moet in teams werken. Die komen
niet vanzelf, die moeten worden ge
vormd. Het gemeenschappelijke wat je
doet is de lol van het werk. Wanneer
daarin een spanningsveld komt is dat
niet alleen slecht voor het werk maar
zelfs gevaarlijk.
Daarmee wil ik niet zeggen dat je
nooit mag staken. Maar in dit geval was
er geen enkele aanleiding om zoveel
mensen zoveel verdriet aan te doen. Die
mensen voelden zich alle betrokken bij
de fabriek, maar evenzeer bij hun vak
bond. Daardoor gaf die staking een
enorm spanningsveld. Vroeger hebben
wij ook stakingen gekend. Eenmaal zelfs
gedurende zes weken bij .,Oost”- Het
ging toen om alleen maar loon; daar lag
de zaak dus anders. Bovendien gebeurde
dat toen zonder rancuneuze gevoelens.
Toen alles achter de rug was begonnen
wij volop te werken.
Maar dat is nu allemaal verleden tijd.
Van de week leg ik mijn functie neer.
Ik hoop dan langzamerhand wat meer
tijd te krijgen voor mijn hobbies. Daar
is de laatste jaren niets meer van geko
men. Als je een directeurschap aan
vaardt kun je meteen wel je hobbies
inleveren. Ik heb vroeger veel gefotogra
feerd en gefilmd. Ik had ook een volks
tuintje. Maar als ik definitief in Gorssel
woon hoop ik daar meer tijd voor te
vinden- Dan is het misschien niet onmo
gelijk mijn grote hobby „De Hoogoven-
harmonie” eens daarheen op bezoek te
Bezwaarlijk vind ik de willekeur en de
gemakzucht waarmee de VPRO de reeks
presenteert. Van wezenlijke aspecten aan
propagandafilms (montage, dramatise
ring, effecten en het resultaat) is te wei
nig verduidelijkt. Leni Riefenstahl is een
helder voorbeeld. Niet alleen haar tech
niek is illustratief voor het genre, ze
staat voor een hele wereld. De films
waarin zij rond 1930 als ster fungeerde,
mogen worden beschouwd als een bloem
lezing van pseudo-nazigevoelens (Susan
Sonntag). Haar film over de Olympische
Spelen van 1936 in Berlijn is al even in
teressant. Een Engelsman bewerkte het
materiaal van Triumph des Willens tot
een parodie en dan is er nog die uiterst
merkwaardige rehabilitatie van Leni
Riefenstahl. Er is (met meer moeite, tijd
en geld, toegegeven) een serie te maken
die dieper raakt aan vragen over de
macht en de methoden van een medium.
De start van de heer De Jonge op het
Hoogoventerrein was niet alledaags. Dat
blijkt al uit zijn woorden als hij vertelt
nog nooit van zijn leven te hebben
gesolliciteerd. „Solliciteren? Hoe doe je
dat eigenlijk. Ik zou het werkelijk niet
weten Ik heb ook nog nooit ergens
afscheid genomen”.
De vraag die ons op de lippen kwam
om te vragen hoe hij dan wel bij Van
Leer terecht is gekomen, werd niet uit
gesproken. „Op 26-jarige leeftijd, was ik
afgestudeerd in Delft als werktuigkundig
ingenieur- Dat was in 1938. Het werk lag
toen bepaald niet opgescheept. Het was
in januari 1939 dat ik vanuit Hoogeveen,
waar wij woonden, naar Amsterdam
ging kijken naar een baan. Die leek mij
niet zo, waarop ik besloot omdat ik nu
-V
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. Het buurtcentrum „De
Spil” gaat haar programma voor het
komende seizoen sterk uitbreiden. Tal
van nieuwe activiteiten staan al op het
programma, waarbij diverse clubs en
cursussen. Het activiteitenpakket dat
„De Spil” nu heeft samengesteld, is ge
richt op peuters, iets oudere kinderen,
jongeren en volwassen- De uitbreiding
houdt ook in dat het buurtcentrum nu
meer behoefte heeft aan vrijwilligers die
willen helpen bij de leiding.
Verder ligt het in de bedoeling dat er
op woensdag een open jongerenavond
komt, waarvoor programma’s nog moe
ten worden bekeken. Eenmaal per 14
dagen zal er tienersoos zijn op vrijdaga
vond. Voor de leeftijdsgroep van 18-25
jaar is er eenmaal per 14 dagen
dansavond. De eerste daarvan is op 6
september. Op 13 september begint de
discotheek en daar worden jongeren
verwacht vanaf 16 jaar.
-aA
eken-
ienst-
k.
m en
-
!iF