achteraf bekeken
n
FERDINANDS BELEVENISSEN
PAULUS DE BOSKABOUTER
PANDA
EN DE
WA-WEI
PLOUD
iar.
1
r
RADIO ZATERDAG
TV VRIJDAG
TV ZATERDAG
ARMAN
EN
ILVA
AS
w
17
RTV-STRIPS
V R IJ D A G
2 9
1975
AUGUSTUS
Geen mens maar Mythe
Met en zonder humor
mwwm
embe
>2,
f//////////////////////7777ï
>or
tak
1(023)
Herkenning
iimU
i W
W1
NICO SCHEEPMAKER.
Radio televisie
21.10
21.55
22.35
23X15
Duitsland I
298
m
en
HILVERSUM I 401 m en FM-
kanalen
Duitsland II
19.05
Nederland I
19.35
21.25
21.10
23.30
20.50
?wijs.
Nederland I
Sport
(K)
14.00
en
22.40
19.10
23.10
0-64
juist toen Panda aan wilde
sprak hij.
zei Panda.
ming!”
'lieven
i, met
am.
iurg en
NCRV: 7.02 (S) Drie op je
boterham. 8.03 (S) Drie op je
HILVERSUM H
FM-kanalen
boterham: pers vers. 9.03 (S)
Tot Uw dienst: klassieke mu
ziek, 10.03 Muziek bij de kof
fie. 12.03 (S) Drie tussen de
licht van verdenken dat ik me ver
rijk met de edelstenen van de Wa
Wei.Dat zou jammer zijn, want
ik moet zijn vertrouwen winnen.
Met die gedachte pakte hij de
plant op en verdween er mee uit de
serre. Een even later kwam hij, als
tuinman gekleed, buiten een hoek
20.00
20.20
15.00
15.02
15.10
15.20
18.45
18.55
19.05
NOS: (K) Journaal.
TROS: (K) Motormuis,
kinderprogramma
<K) De Boefjes film.
(K) Roy Rogers, de zin
gende cowboy, tv-se-
rie.
19.20 (K)
19.45
18.45
18.55
19.05
NOS:
Troef.
(K) Mini-molen.
(K) Journaal.
KRO: (K) Twietie, kin
derfilm.
(K) The Flintstones, te
kenfilm.
de lieden in de film, met wat nadere
bijzonderheden. De oorlog is tenslotte
alweer dertig jaar geleden afgelopen;
iedereen die nu 30 jaar of jonger is, is
geen tijdgenoot meer van Hitler, Goeb
bels -en Goering, alleen nog maar van
Hess en Speer.
21.40
22.00
22.25
22.30
18.45
18.55
19.05
20.00
20.21
20.00
20.20
0
HILVERSUM III 445 m
FM-kanalen
Ieder heel uur nieuws
NOS:
Troef.
18.45 (K) Minimolen.
18.55 (K) Journaal.
NCRV: (K) Het tropi
sche regenwoud.
20.00 NOS: (K) Journaal.
20.21 NCRV: (K) Tète a Ted,
show-programma
De twaalf gezworenen,
speelfilm.
22.55 <K) Anderse Diep je,
natuurfilm.
23.20 (K) Tot besluit.
23.25 NOS: (K) Journaal.
IKOR-NCRV: (K) Lied
van de week.
Nederland II
NOS: (K) Minimolen.
(K) Journaal.
KRO: (K) Gala de l’U-
nion des artiests 1975:
circus-gala-voorstel-
ling.
NOS: (K) Journaal.
KRO: Mijn vrouw de
buurvrouw, tv-serie.
(K) Michel Fugain et le
big bazar: gevarieerd
muziekprogramma.
(K) Prof. dr. F. van der
Meer, cutuurfilosoof,
historicus en Fries; in
terview.
IKOR: (K) Geloven in
de onvoltooid verleden
tijd.
NOS: (K) Journaal.
VOORLICHTING:
on •zolroT* oon m'+r
„Meneer is
Duitsland II
18.00 (K) Daktari, Ameri
kaanse tv-serie. 19.00 (K)
Journaal. 19.30 (K) Hitparade.
20.15 Blutsfeindschaft, Ameri
kaanse speelfilm uit 1949.
21.50 (K) Journaal. 21.55 (K)
Sport. 23.10 (K) Immobilien,
tv-film.
OVERIGENS mogen wij blij zijn dat
Hitler zijn oorlog wat te vroeg is begon
nen, waardoor hij net de atoombom miste
en de televisie. „Triumph des Willens” is
eigenlijk een TV-film avant la televisi
on. Zulke beeldschermverslagen van
partijdagen (want laten we wel wezen,
meer dan een gevarieerd verslag van die
dag was het toch eigenlijk niet: redevoe
ringen en marcherende eenheden wer
den afgewisseld met toilet makende sol
daten, lachende toeschouwers en toekij
kende gezagsdragers) worden op die ma
nier nog altijd in communistische landen
afgeleverd, maar dan via de televisie.
Gelukkig beheerste Leni Riefenstahl
toen de TV-techniek van het interview
nog niet, waardoor de Führer, voor wie
deze ode bestemd was, op geen enkele
manier nader tot zijn volk kwam als
mens. Je zag hem zijn redevoering
schreeuwen, je zag hem met een vorsen
de blik de parade afnemen, je zag hem
tevreden rondblikken over zijn arbeids-
dienstplichtigen die zo’n mooi vrij vers
scandeerden, maar hij zei geen enkel
woord tegen jou als bioscoopbezoeker-
anno-1935, hij sprak alleen maar tegen
„het Duitse volk”. Geen mens maar
mythe.
Stel je voor dat Leni Riefenstahl toen
al geweten had dat je de leider van een
volk ook pijprokend in zijn tuin kunt
interviewen, zoals Sadat de afgelopen
week door de voormalige Engelse minis
ter van buitenlandse zaken Lord Chal-
om zich in veiligheid te stenen.
Verbouwereerd gehoorzaamden ze
allebei als lammetjes. Paulus glim
lachte zelfbewust en sprak. „Zo doe
je dat. Je moet met Boebomen we
ten om te gaan, dat is alles”.
1
maar over!’’ Maar Boeboom
liet een vervaarlijk „BOE” horen en
hij greep zo verraderlijk snel naar
Salomo dat deze ondanks zichzelf
terugdeinsde. Weer was het Paulus
die ingreep. Hij riep de Boeboom
een bars halt toe en raadde Salomo
HERKENNING SLIEP UIT, dacht ik
snedig, toen Hess dit uitriep. Hoe weet
je eigenlijk dat dit Hess was, vraagt u
me misschien? Een kwestie van leeftijd.
Ik heb al die jongens nog vrij bewust
meegemaakt; ik kon de karikatuur van
de Engelse politieke tekenaar David
Low, waarin hij de raskenmerken van
het Germaanse ras uiteenrafelde (blond:
Hitler, groot: Goebbels, welgebouwd:
Goering) dan ook wel degelijk waarde
ren, omdat ik wist hoe al die kopstuk
ken eruit zagen. Maar toen een hoge
Nazi-bons zijn kameraden toesprak, zeg
gende dat zij hem nog hadden meege
maakt toen hij aan het hoofd van de SA
opmarcheerde (of zoiets), toen dacht ik
Vanavond nog eens in het KRO-programma 'op Nederland 1
van 20.50-21.55 uur de voorstelling waarmee Michel Fugain et
le Big Bazar, in het Olympia Theater, Parijs veroverden.
Berend Boudewijn houdt aan het begin van de uitzending een
korte inleiding over het fenomeen Michel Fugain, die het met
zijn jonge medewerkers bestaan heeft binnen twee jaar zo’n
tweeëneenhalf miljoen singles op de markt te brengen en
vierhonderdduizend elpees.
50. Toen Joris toeval’ig een blik
naar buiten wierp, zag hij Panda
naderen, en hij kreeg plotseling
haast. „Het baaske zal zich afvragen
hoe ik aan dit buitengoed kom,"
orevelde hij. „Een wat ik met zijn
plant doe. Een als hij het een bij
het ander optelt, kan hij mij er
Journaal en weerbericht. 20.15
(K) Een reis door het land
van hypnose. 21.45 (K) Trek
king van de lottogetallen.
Aansluitend: (K) Journaal en
weerbericht. Vervolgens: (K)
Het woord voor de zondag.
22.05 Goldenes Gift, Ameri
kaanse speelfilm uit 1974.
23.40 (K) Journaal.
I
I
font voor de BBC werd geïnterviewd.
Zo’n Sadat komt daaruit te voorschijn
als een bedaagde, intelligente, oprechte
family-man, en ik heb eigenlijk geen
reden om te veronderstellen dat dit een
vals beeld is, te meer niet omdat Lord
Chalfont verzuimde Sadats uitdaging om
ongecensureerd een telegram naar de
Times te sturen ook uit te voeren, zodat
we nog steeds niet weten of de censuur
inderdaad is opgeheven, zoals Sadat be
weerde. Wie weet had er ook van Hitler
wel zo’n innemend portret gemaakt
kunnen worden, met een reddende
Eva Braun op de achtergrond.
En laten we onszelf niet Wijsmaken
dat wij, door ervaring wij» geworden,
ongevoelig zouden zijn geworden voor
zo’n mixture van ferme vastberadenheid
en goed ogende menselijkheid. Hebben
we niet allemaal met een zeker respect
en gevoel van bewondering zitten kijken
naar de 21-jarige Leo van Laak, die de
binnenvaartschippers via zijn megafoon
naar hun blokkade dirigeerde, maar ook
hard en efficiënt onderhandelde en on
gelimiteerd en welbespraakt te woord
stond? Een jongen kortom die (zoals
Ineke Jungschleger in haar TV-kritiek
in De Volkskrant schreef) niet alleen
door de natuur begunstigd is, maar ook
zwaar zal worden aangeslagen door een
bekwaamheidsbelasting. Zo’n jongen van
21 die het hem dan toch maar even
geflikt heeft, behendig en vastberaden
manoeuvrerend tussen enerzijds minis
ters en anderzijds binnenvaartschippers
in.
De televisie brengt zoiets en zo ie
mand veel beter over dan zelfs de beste
propagandafilm. Daarom geloof ik dat
„Triumph des Willens” in het huidige
tijdsbestel, op dézelfde manier gemaakt
voor een kersverse dictatuur, geen enkel
positief effect voor die dictatuur zou
hebben.
toch even: wie was die knaap ook al
weer?
Ik had eigenlijk geen idee. En toen
besefte ik opeens dat dit voor vele
honderdduizenden Nederlanders ook ten
aanzien van de bekendere figuren moest
gelden. Goed, Hitler zal iedereen wel
herkend hebben, maar dat de iets spitse
re tekst van Goebbels was, en dat die
dikke Goering was, en die blaaskaak
Hess, en die snor Himmler, om van de
tweede categorie maar te zwijgen (Bal-
dur von Schirach, Hjalmar Schacht,
etc.), dat zullen vele kijkers niet gewe
ten hebben. Het is natuurlijk mooi dat
Leo Kool zo’n film met enkele wel
gekozen woorden Inleidt en vermeldt dat
de Duitsers de waarde van de film als
propagandamiddel toen al ten volle in
zagen, maar met een klein beetje meer
fantasie had de VPRO toch wel kunnen
bedenken dat het nuttig zou zijn ge
weest als bij het verschijnen van Goeb
bels even „Goebbels” als ondertitel op
het scherm was geprojecteerd. En nog
beter zou het zijn geweest, als dan
volgens een aloude VPRO-traditie
„Goebbels, minister van propaganda” op
het scherm was gekomen, terwijl ik me
zelfs kan voorstellen dat je, voor
of na de film, in enkele minuten even
een overzichtje geeft van de verschillen-
IK MOET TERUGGAAN tot het
eveneens door de NOS uitgezonden „Het
Brandt, m’n. liefje” van Milos Forman,
om mij een film te kunnen herinneren
waarom ik zo onstuitbaar heb moeten
lachen als om „De liefde van een blond
je” van Milos Forman. Althans in het
begin. De vergadering en de dansavond
waren om te lachen, het middenpaneel
met de liefde van het blondje was
vertederend, en het laatste gedeelte thuis
bij de jongen van een intense treurig
heid, die alleen maar te verdragen was
omdat Forman' zelfs zulke scènes met
het welwillende oog van de ingehouden
humor bekijkt.
WAT IS HET GEHEIM van Milos
Forman? („Het brandt, m’n liefje” stam
de uit 1968, het jaar van Dubcek, daarna
zocht hij een goed heenkomen naar
Amerika). Hij is een humanist. Hij be
kijkt de mensen zorgvuldig, portretteert
ze met al hun hebbelijkheden en on
hebbelijkheden, en na een tijdje zijn ze
niet minder mens maar meer mens ge
worden. Dat is een kunst apart. Vooral
als je, zoals Milos Forman, in feite
alleen maar lelijke, onaantrekkelijke,
afgetobde mensen tegenkomt. Forman is
een Tsjech en filmde Tsjechen (met hun
hoogst merkwaardige, zangerige taal
zonder punten) met een menselijk ge
zicht
zijn Hessie kwijt” zeiden we in de
oorlog met veel gevoel voor
humor toen Hess klandestien naar
Engeland was gevlogen) drukte het in de
film aldus uit: „Mijn Führer, om ti heen
staan de vaandels en banieren van dit
Nationaal Socialistne. Wanneer hun doek
eens vergaan zal zijn, pas dan zullen de
mensen geheel in staat zijn om, terug
blikkend, de grootsheid van onze tijd te
zien, en om te begrijpen wat u voor
Duitsland betekent”.
16.30 (K)) TROS-Sport.
17.30 NOS: (K) Sport
Duitsland I
18.35 (K) Die Macht des
Geldes, tv-serie. 19.15 (K) Ak-
tualiteiten. 19.50 (K) Informa
tie en amusement. 20.00 (K)
video heb ik ook deze film gezien, ster
ker nog: meteen na afloop van de Tsje
chische film kon ik nog een staartje van
Leni Riefenstahls film meepikken, zodat
ik mij ogenblikkelijk kon vergewissen
van het immense verschil tussen beide
films. Bij Riefenstahl was het allemaal
beweging, bij Forman voornamelijk stil
stand (drie mensen aan een tafel, drie
mensen in een bed). Bij Riefenstahl
sprong niet één vonkje over van origina
liteit, menselijkheid, humor of iets on
verwachts, terwijl het bij Forman we
melde van zulke aspecten van het gewo
ne, menselijke leven. Neem alleen al het
verschil in communicatie tussen de
mensen in beide films. In „Triumph des
Willens” was het allemaal hand in hand
kameraden wat de klok sloeg, ze kam
den eikaars haar, ze wasten eikaars rug,
ze worstelden met elkaar en speelden
padvinderachtige spelletjes op eikaars
rug, kortom, een orgie Van blote boven
lijven, zingend aan hun werk, massaal
roepend en marcherend, en frenetiek
applaudisserend voor slogans.
In „De liefde van een blondje” daar
entegen werd meteen al in het begin iets
wat in de verte op een slogan had
kunnen lijken getorpedeerd (tijdens de
vergadering); we kregen een milde blik
op de krakkemikkigheid van het Tsje
chische leger van reservisten (dat was
andere koek dan de arbeidsdienstplichti-
gen van Hitler: „Zet af.spade”), en we
zagen de verschrikkelijke moeite die het
de mensen op alle fronten kost om
contact met elkaar te maken,1 het
domme gegiechel van de meisjes en de
grove onhandigheid van de mannen.
Nu was „Triumph des Willens”, als ik
het goed begrepen heb, niet bedoeld om
veertig jaar later als vergelijkingsmate
riaal te dienen voor een Tsjechische
speelfilm, maar om te zijner tijd een
beeld te geven van de Führer en zijn
goede werken. Rudolf Hess („Hitler is
Sylvie Vartan is vanavond te
zien in het Gala de l’union des 21.55
artistes 1974, dat vanavond
door de KRO van 19.05-20.00
op het scherm wordt gebracht.
Ook Josephine Baker zien we
erin terug en er is een goochel-
act van de wereldberoemde
danser Noerejev.
18.00 (K) Trefpunt New
York, serie. 18.10 (K) Wo die
Liebe hinfallt, tv-serie. 18.40
(K) Aktualiteiten.
Gisteren gelezen. 19.45 (K)
Was gibt’s neues, informatief
programma. 20.00 (K) Jour
naal en weerbericht. 20.15 (K)
Zwei Menschen unterwegs,
Amerikaanse speelfilm uit
1972. 21.55 (K) Der 7. Sinn.
22.00 (K) Reportage uit Bonn.
22.20 (K) Journaal, weerbe
richt en weerbericht voor het
weekend. 22.35 (K) Selbstbild-
nis Béatrice, tv-spel. 0.20 (K)
Journaal.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11
Ochtendgymnastiek, 7 20 (S)
Z.O.. voor alle kindeien die
op zijn. 8.00 Nieuws. 8.11 Din
gen van de dag. 8.23 Z.O. gaat
verder voor iedereen. (9.35-
9.40 Waterstanden.) 10.30 (S)
Z.I.: muziek en informatie-
show. (11.00 Nieuws. 12.30 Z.I.
Sport.) 13.00 Nieuws. 13.11 (S)
Wegens vakantie gesloten.
NOS: 15.00 (S) NOS-Jazz.
15.30 Gamma van alpha en
beta: nieuws uit de wereld
van wetenschap en technolo
gie. 16.00 Nieuws. 16.03 (S)
Het Zwarte Schaap. 17.00 (S)
Harmonie en fanfare in Ne
derland en Europa. 17.30 (S)
Kwart uur amateur: Amateur
Promme. NOS: Den Haag.
17.45 Voor Blinden en Slecht
zienden. 17.55 Mededelingen
en Politiebericht. 18.00
Nieuws. VARA: 18.11 Dingen
van de dag. 18.20 (S) Het
Oproer Kraait: rebelse liedjes.
18.45 (S) De VARA feliciteert,
verzoekplatenprogramma.
TROS: 20.00 Nieuws. 20.05 (S)
Concert a la carte: klassiek
wensprogramma. 22.15 (S) Om
de kunst. 22.45 (S) Klaviertuo-
siteiten. 23.10 Dokumentair
klankbeeld. 23.30 (S) Poëzie
rond middernacht. 23.55-24.00
Nieuws.
Tegelijk met „De liefde van een
blondje” werd op de andere zender een
film vertoond die dezelfde titel had
kunnen dragen, want Leni Riefenstahl
was een 32-jarige blondine toen zij in
1934 „Triumph des Willens” filmde, en
ze was wel degelijk verliefd op haar
Führer, in wiens opdracht de film werd
gemaakt. Dank zij het wonder van de
WZZZZZZZZZZ/ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ/ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ
Nederland II
NOS: (K) Minimolen.
(K) Journaal.
AVRO: (K) AVRO’s
toppop.
NOS: (K) Journaal.
AVRO: (K) Kung Fu,
tv-serie.
(K) De Gebroeders
Hammond1, tv-serie.
(K) Televizier Magazi
ne.
(K) AVRO’s Sportpano-
rama.
NOS: (KI Journaal.
18.20 Vater der Klamotte,
tv-serie. 18.55 (K) Barbapapa.
19.00 (K) Journaal. 19.30 (K)
Buitenlands journaal. 20.15
(K) Die Strassen von San
Francisco, tv-serie. Aanslui
tend: (K) Spass an der Freud.
21.15 (K) Journaal. 21.30 Ein
Jungen wird zum Maan, Bul
gaarse speelfilm uit 1971.
23.00 (K) Sport. 23.30 (K)
Journaal.
(K) Verhalenderwijs
’tZand 33, kinderpro
gramma.
NOS: (K) Journaal.
KRO: (K) De Wrekers,
detectiveserie.
(K) Mijn vrouw de
buurvrouw, tv-serie.
(K) Brandpunt.
(K) Great Mysteries,
een serie adembene
mende verhalen.
NOS: (K) Journaal.
(K) Studio Sport.
middag: Los Vast. 14.03 (S)
Schrijf es ’n kaartje, verzoek
platenprogramma. 16.03 (S)
Sportshow. NOS: 18.03 Joost
mag niet eten. NCRV: 19.02
(S) Discorama. 20.02 (S) Filter,
jongerenprogramma. 21.02 (S)
Elpee-Pop. 22.02 Strictly
Country style. 22.30 (S) Jazz-
time. 22.55 Mededelingen.
23.02 (S) Sportshow. 0.02 (S)
Late date. 2.02 (S) Bent U
daar nog? AVRO: 6.02-7.00
Als je niet opstaat dan blijf
je maar liggen.
64. „Welzerker” tetterde Sa
lomo, want als die zich goed
boos maakte, kon hij soms geweldig
roekeloos worden. „Wie aan Paulus
komt, krijgt met mij te doen!” Hij
stormde op de Boeboom af en be
val: „Takken omhoog en geef je
(Herhaling van het in onze
vorige editie gepubliceerde
programma).
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S)
Ontbijt-Soos: licht- en
populair klassieke muziek.
(7.30 Nieuws. 7.41 Aktua. 8.30
1 Nieuws. 8.36 Gymnastiek voor
I de huisvrouw.) 9.00 (Si Weg-
I wezen: tips voor v.eekend-
Is trips. 9.30 (S) Tien-Om: voor
en met jonge luisteraars. 10.00
(S) Aktua-Sport. (10.30
Nieuws.) 11.00 (S) Hartje Am
sterdam: mensen meningen
muziek. OVERHEIDS-
---1216 Vast
en zekér, een uitzending van
het Ministerie van Sociale Za
ken en het Voorlichtingscen
trum Sociale Verzekering.
TROS: 12.26 Mededelingen
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.41 Aktua. 13.00 (S)
TROS-Country. 14.00 (S) de
FOP-Shop: Feest ontspan
ning personeel. 14.45 Apol
lo XXI, ruimtevaartmysterie,
15.09 (S) Als dat zou kunnen:
verzoekplatenprogramma.
(15.30 Nieuws.) 17.30 Nieuws.
17.32 Aktua-magazine. 18.30
Nieuws. 18.41 Toeraktua. 19.00
(S) Plaatvaeria. VARA: 20.00
(S) Door de jaren heen: geva
rieerd programma over het
jaar 1965. 22.30 Nieuws. 22.40
(S) Door de jaren heen. Eta-
blissement ’65: muziek uit
1965. 23.05 Rood met een goud
randje. De archieven spreken
23.55-24.00 Nieuws.
om
bellen.
„Ge kunt u die moeite besparen,
makketje,” rp*"1' Minoor
niet thuis”!
„Wacht eens.zei Panda. „Jij
bent Joris! Je dacht zeker dat je
mij kon foppen met die vermom-
COED,
EEN NEEk!
MAAE DAN MOET HET
EU ZIJNkOM TE/ZLC-
DENK EHOMJ J
-
GEEF ME DE TIJD I IK ZAL
MET WAGENTJE vooe U I
Bemachtigen! J
EEN JJEEEl
L
O»
