Derde Wereld wil hogere prijzen en grotere steun V ri jgeleide opstandelingen in Ecuador Zelfmoord aan boord van Russisch vliegtuig SCANDINAVISCH PROTEST TEGEN DOODSTRAF BASKEN Benoeming tot chef-staf onwaarschijnlijk Bende opgerold GONCALVES LIEP KWAAD WEG 1-- TT1 Traangas soms dodeli jk Syrië: „Tegenslag voor Arabieren” VLIEGEN PRONK VERWACHT HARDE ONDERHANDELINGEN WEGDEK ZOMER PPR steunt VARA- door mco B H scheepmaker actie tegen doodvonnis 3 DONDERDAG SEPTEMBER 1975 4 BINNEN- EN BUITENLzkND ak n t jen nen te ma rig end ter al Israëlisch parlement 2 keurt akkoord goed en gustiger zijn nu de (Van onze redacteur in Stockholm) jn n .99 n (Van onze redacteur in Lissabon) i Maar nu was augustus warempel de warmste maand van de eeuw, dus zijn er nog maar vier mogelijkheden: 1. Wij hebben ons gebeterd, de abortus is afge schaft, de sexboetieks zijn in een Nieu we Beeldenstorm verloren gegaan, en we gaan allemaal naar de kerk: 2. we zijn nog steeds wie we waren, maar God heeft zijn hand over zijn hart gestreken, of het bijltje er moedeloos bij neerge gooid; 3. dat zogenaamde mooie droge weer was een nieuwe straf: de grond was nu te droog om te zaaien, oogsten gingen verloren, enz. (daaruit zou volgen dat het vooral de boeren zijn die zondi gen en gestraft moeten worden, de toe risten bijvoorbeeld gaan vrijuit); 4. dat raadslid heeft zich vergist, er is geen oorzakelijk verband tussen de weersver wachting en de heilsverwachting. J .vee een en aris erd een DEN HAAG (ANP). - Het partijbe stuur en de Tweede-Kamerfractie van de PPR hebben gisteren verklaard volle dig het plan te steunen van de VARA- radioactualiteitenrubriek „Dingen van de Dag” om naar aanleiding van de dood vonnissen tegen twee Baskische onaf hankelijkheidsstrijders in Spanje, de Ne derlandse ambassadeur in Madrid zater dag voor één dag terug te roepen. In een telegram heeft de partij minis ter-president Den Uyl gevraagd meteen stappen hiertoe te ondernemen en tevens contact op te nemen met andere rege ringsleiders in Europa zodat deze het zelfde doen. hebben de afgelopen dagen verschillende demonstraties plaatsgevonden onder aus piciën van onder meer de internationale hulporganisatie Amnesty International. In zowel Oslo, Helsinki, Kopenhagen als Stockholm hebben honderdduizenden via petities, telegrammen en demonstraties voor de Spaanse ambassades tegen deze moord op beide Basken gedemonstreerd. an ers lm, >en an door de dat wij- Vin- s is loos ver huis van ins- nert 1 r r t k Q n r jft 3P er de >it ;te- lag ne- vas ept aar te- 'ci- ele dat is”, a? jen- iten iten :on- zer- ita- ire- vi- zit- ïed. M. op 8T- de hij ;en di en, le ns 31- te- tat en en le >s. ee e- in en n- •d. !ze n dp •r t. ‘r ARNHEM (ANP). - De politie van Arnhem heeft gisteren een dievenbende opgerold, die sinds februari van dit jaar her en der in het land tientallen antiek diefstallen heeft gepleegd. De buit zou in vele duizenden guldens lopen, aldus een mededeling van de politie. Tot dusver zijn vijf mensen aangehouden, onder wie een gezin van vader, moeder en dochter. Tegen het Israelisch-Egyptische ak koord werd vooral geprotesteerd in Zuid- Libanon, waar ruim 100.000 Palestijnen in kampen leven. De Libanese bevolking toonde zich in grote mate solidair met de Palestijnen door deel te nemen aan de algemene staking in steden als Tyrus en Saida. Ruim tweeduizend Spaanse scheeps- werfarbeiders zijn zonder doorbetaling van het loon geschorst omdat zij in staking waren gegaan uit protest tegen het doodvonnis dat de twee Baskische extremisten is opgelegd, zo hebben Bas kische arbeidskringen in Bilbao gisteren meegedeeld. Terwijl in Libanon betogingen werden gehouden tegen het nieuwe akkoord tus sen Israel en Egypte en In het zuiden van het land uit protest een algemene staking werd gehouden, heeft Israel met vliegtuigen en artillerie aanvallen ge daan op het gebied van Tyrus aan de kust en dat van Hasbaya in het zuidoos ten van het land. Het zullen wel nachtoefeningen ge weest zijn, oorlog is nu eenmaal geen bedrijf dat geregelde werkuren tussen negen en vijf kent, maar kunnen ze, zolang de toestand niet kritiek is, de cockpit van de straaljager niet met ver- duisteringspapier dicht-plakken, desnoods met één spiekgaatje, zodat zo’n nacht vlucht gewoon overdag gesimuleerd kan worden. NEW YORK (ANP). Minister Pronk van Ontwikkelingssamenwer king aan wie de leiding van de feitelijke onderhandelingen in de sneciale VN-vergadering over een nieuwe economische orde is opgedrc heeft gisteren gezegd naar een doorbraak te willen werken. -- Hij verklaarde vol hoop op postieve resultaten te zijn; alle partijen die in New York bjjeen zijn om te beraads lagen over verbetering van de economi sche positie van de ontwikkelingslanden hebben de vaste wil om concrete maat regelen te bereiken via dialoog en eer lijk onderhandelen, aldus de Nederland se minister. Wel zei hij te verwachten dat de onderhandelingen over de wensen van de Derde Wereld zeer hard zullen zijn. Dat laatste klopt ongetwijfeld. Toen ik jaren geleden met de auto ergens in Macedonië een weg van vele kilometers moest afleggen die voornamelijk uit gro te stenen bestond, zodat je het gevoel had continu tegen de trottoirband op te rijden, beperkte ik mijn snelheid voor- zichigheidshalve tot 30 km. per uur. Dat was fout geredeneerd. De Joegoslaven reden mij allemaal met grote snelheid voorbij, en later legde iemand mij uit dat je het minste last had van zo’n weg als je ervoor zorgde dat je banden dooi de hoge snelheid alleen over de toppen van de stenen dansten. Twee andere opstandelingen zouden zich in de vertegenwoordiging van Para guay bevinden, twee in die van Colom bia en een in de Venezolaanse ambassa de. Verscheidene andere militaire deel nemers aan de mislukte coup en enkele van hun burgerlijke medestanders zou den gevangen zitten. Ik houd het op het laatste, te meer omdat het me ireël lijkt het meestal kille weer in Noorwegen toe te schrijven aan de zondigheid van de overwegend Lutherse bevolking, terwijl de katholie ke bevolking van Spanje uit het altijd zonnige weer ten onrechte de conclusie zou kunnen trekken dat je als katholiek aanzienlijk minder zondig leeft dan all gereformeerde. „De meesten van hen deden dienst in Angola, en weten waar het hier over gaat”, zo zei een woordvoerder van de vluchtelingen. De vluchtelingen eisen ook schadevergoeding voor het geld dat is geblokkeerd op hun bankrekeningen in Angola, en voor de goederen die ze moesten achterlaten. Hij zei, dat .het debat in de plenarie vergadering van de Verenigde Naties in de drie dagen, die tot dusverre zijn verstreken, hem tot de conclusie heeft gebracht, dat het standpunt van een groot aantal ontwikkelde landen met betrekking tot de internationale econo mische vraagstukken zich in positieve zin heeft ontwikkeld. „Dit komt te laat, mara het is toch van groot belang voor de verdere ontwikkeling van de inter nationale betrekkingen”. De afgevaardigde van Joe.go-Slavië legde in zijn toespraak de nadruk op de noodzaak de problemen niet door con frontatie op te lossen, maar door onder handelingen en overeenstemming op ba sis van echte gelijkheid. In Rotterdam heeft de verkeersdienst moeten constateren dat de verkeers drempels en wegdekschotels, die op de weg zijn aangebracht om de verkeers deelnemers ertoe te dwingen snelheid te minderen, een averechtse uitwerking hebben. Bromfietsers vinden het een sport om zo’n drempel met hoge snel heid te nemen (cross-country, nietwaar?) en de automobilisten hebben ontdekt dat de zgn. wegdekschotels niet of nauwe lijks worden gevoeld als je er met een snelheid van 80 km per uur overheen raast. STOCKHOLM, De meeste Scandi navische regeringen hebben officieel hun afschuw uitgesproken over de doodstraf die werd uitgesproken over de twee Basken Angel Oteagui en José Anto nio Gertnandia. Op een mogelgk bevel van generaal Franco zullen beiden bin nenkort door garrotering (wurging) om het leven worden gebracht, maar ze zijn inmiddels in hoger beroep gegaan. In de Scandinavische hoofdsteden eveneens op het presidentiële paleis ver schenen voor besprekingen met de pre mier en de eerste minister. Over deze besprekingen is niets bekendgemaakt. Uit Brazilië wordt gemeld dat ex- president De Spinola naar Europa is vertrokken. Hij zal er een week blijven. Medewerkers verklaren dat hij wil te rugkeren in de Portugese politiek- LISSABON. „Ik ben het zat. Al zes maanden moet ik deze koude oorlog voer - n. Ik ga weg; ik heb geen zin meer om jullie nog langer aan te horen.” Met deze woor den verliet Vasco Goncalves de algemene vergadering van de landstrijdkrachten, na een woordenwisseling met majoor Melo Antunes en kapitein Vasco Lourenco. De Portugese strijdkrachten accepteren de ex-premier niet als chef van de generale staf, en weigeren verder deel te nemen aan de algemene vergadering van de strijd krachten. Augustus is de warmste maand van deze eeuw geweest. Dat betekent dat God zich weer met de Nederlanders verzoend heeft, althans in de ogen van dat streng gereformeerde raadslid dat aan het eind van het vorig jaar een nauw verband zag tussen het slechte weer (de ene regenbui werd alweer door de volgende nat geplenst) en ons gedrag- Hij noemde die tomeloze regen Gods wraak voor onze goddeloosheid, de abortus, de sex boetieks, het links afslaande verkeer, en wat dies meer zij. Ik geloofde hem toen onmiddellijk, want hij zat dichter bij de bron dan ik, en bovendien was het inderdaad beestenweer. LONDEN (Reuter, UPI). Met het lijk van een man aan boord is gisteren een Russisch lijnvliegtuig op het Londense vliegveld Heathrow geland. Aanvankelijk was het volstrekt onduidelijk wat zich in de viermotorige Hjoesjin-62 had afgespeeld, maar later liet Scotland Yard weten dat „ze zich ervan overtuigd had dat er geen bewijzen zijn voor een misdrijf en dat de man die dood in het vliegtuig werd aan getroffen, de hand aan zichzelf had geslagen”. toestel kon of wilde geen bijzonderheden geven- Onofficieel lekte echter uit dat men de dode op een stoel in de vrijwel lege eerste klasse had gevonden. Toen de geruchten over een mogelijke poging tot kaping of een vechtpartij tussen de bemanningsleden vals bleken te zijn, zette Scotland Yard het licht op groen. De Iljoesjin is inmiddels met het lijk naar Moskou vertrokken. (Van onze redacteur in Stockholm) STOCKHOLM. De meeste soor ten traangas die worden gebruikt bij calamiteiten blijken een cyanide-ver- binding, ook wel blauwzuurgas ge noemd, te bevatten. Dit blijkt uit een rapport dat een aantal Zweedse ex perts gisteren heeft gepubliceerd Bij onderzoek van enkele sterfgevallen die na rellen voorkwamen, is geble ken dat er mensen gestorven zijn aan blauwzuurvergiftiging. Dit blauwzuur zit in het traangas dat in de meeste Westeuropese landen, waaronder waarschijnlijk ook Nederland, wordt gebruikt. Het ministerie van justitie kon gis teravond niet meedelen of dit gevaar lijke traangas ook in ons land door de politie wordt gebruikt. Wel wist een woordvoerder van het ministerie te vertellen dat men een aantal men- Gisteren is het Franse vrachtschip Capitaine Bougainville voor de kust van Nieuw Zeeland in brand gevlogen. Bij pogingen het schip te verlaten zijn ten minste vier mensen om het leven gekomen en raakten veertien mensen vermist. Zij sloegen overboord uit een te volle reddingsboot. De brand is ontstaan in de machinekamer. Gisteren brandde de Capitaine Bougainville nog steeds hevig. Tegen het invallen van het donker was het twee slepers gelukt de Fransman te naderen en met de blussing te beginnen om later te trachten het schip naar de haven van Whangarei te slepen. Tot over elven vlogen dinsdagavond de straaljagers over Friesland, en ik neem aan dat zij ook nog wel hier en daar een plukje Groningen. Drenthe of Overijssel hebben meegepikt. Zij moeten ongetwijfeld tienduizenden slaapkamers hebben omgeploegd met hun lawaai, en vele tienduizenden slapers hebben wak ker geschud. Duizenden baby’s schrok ken angstig wakker, duizenden boeren, die om acht uur op moesten, werden uit hun eerste slaap gehaald, duizenden ou den van dagen die daarna de slaap niet meer konden vatten, werden gewekt, kortom tienduizenden Nederlanders wer den er nog even pijnlijk aan herinnerd dat de luchtmacht paraat is, en dat we allang blij mogen zijn dat ze alleen maar met donderend geweid overvliegen en geen napalm laten vallen. Over de houding van de marine ten opzichte van Goncalves’ benoeming is nog niets bekend. Admiraal Pinheiro de Azevedo, de nieuwe eerste minister, of in diens afwezigheid admiraal Rosacou- tinho, zal het voorzitterschap van de marinevergadering op zich nemen. Generaal Morais e Silva, bekend als felle tegenstander van Vasco Goncalves, heeft de leiding van de luchtmachtver- gadering. die vandaag zou worden ge houden. De weigering van het Portugese leger om aan de algemene vergadering van de strijdkrachten deel te nemen zolang deze niet grondig gereorganiseerd is, dreigt de politieke crisis nog verder te verlengen- Niettegenstaande deze tegenslag heb ben de president en de eerste minister, admiraal De Azevedo, nieuwe besprekin gen gevoerd met de socialistische partij. De Azevedo heeft haar het regeringspro- gram laten zien, dat spoedig als basisdo cument voor een gemeenschappelijke strategie ten gunste van een nieuwe regering moet dienen. Dit program is bestemd voor de drie partijen die in de nieuwe regering vertegenwoordigd zullen zijn: de socialisten, de volksdemocraten en de communisten. De socialisten willen ook dat de be noeming van Vasco Goncalves opperbe velhebber ongedaan gemaakt wordt. De communistische leider Cunhal is gisteren zij de eventueel geconcentreerde aan- sen heeft laten overwerken om er nog gisteravond achter te komen of het gewraakte traangas ook in Ne derland in gebruik is. „Uit het werk dat wij eraan verrichten, blijkt het voor ons een serieuze zaak aldus de woordvoerder. Commissaris Thoriander van Zweedse rijkspolitie in Stockholm verklaarde geschokt te zijn door de uitkomsten van deze medische rappor ten. Hij verklaarde dat in de gebruiks aanwijzingen met geen woord wordt gesproken over de mogelijke dood door blauwzuurvergiftiging. De laatste dode door blauwzuur vergiftiging was een bankrover, die zich in een kamer had verschanst en daarna door de politie werd uitge rookt met traangas. Sectie op het stoffelijk overschot wees uit dat hij was overleden aan cyanide-vergifti- ging. Dat de hoop van minister Pronk op positieve resultaten niet zonder grond is, kan men afleiden uit de standpuntsver- klaringen, die tot dusverre door de eco nomische grote mogendheden van het westen zijn af gelegd. Zij kunnen niet op alle belangrijke punten instemmen met de eisen van de ontwikkelingslanden (dit geldt met name voor het indexeren van de prijzen van de minerale en agrarische produkten en ook voor een drastische en onmiddellijke verhoging van de officiële ontwikkelingshulp. Maar de grote landen van het westen zijn wel bereid mee te werken aan verbetering van de handels- positie van de ontwikkelingslanden, sta bilisering van de markten voor hun grondstoffen en bescherming van hun exportinkomsten. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Callaghan, heeft dit gisteren nog eens namens zijn land duidelijk ge- Syrië hebben gisteren koel gereageerd op het tussentijdse ak koord tussen Egypte en Israel. Gister morgen had Kissinger een gesprek met koning Hoessein van Jordanië in de hoofdstad Amman waarbij de Ameri kaanse minister de bijzonderheden van het intirim-akkoord tussen Israel en Egypte heeft teegelicht. Gistermiddag ging Kissinger met hetzelfde doel naar president Hafez Assad in de Syrische hoofdstad Damascus. Jordanië en Syrië staan met gemengde gevoelens tegenover het akkoord omdat COPCON-troepen, ondersteund door 16 pantserwagens, hebben gisteren hun po gingen opgegeven om honderden Ango lese vluchtelingen te verdrijven uit de bank van Angola. De vluchtelingen, die al sinds maandag in het gebouw zijn, eisen dat hun Angolese geld wordt om gewisseld in Portugese Escudo’s. Na een debat van enkele uren trokken de solda ten zich terug. Aanvankelijk had president Rodriguez Lara na de opstand verklaard dat de schuldigen zwaar zouden worden ge straft. Bij de onderdrukking van de staatsgreep vielen zekér 20 doden en ongeveer 80 gewonden. Bladen in Ecua dor vroegen zlich gisteren af, hoe de opstandelingenleiders in de genoemde ambassades konden komen, nadat eerst was meegedeeld dat zij waren aange houden. Een der bladen drukte een foto af, waarop generaal Gonzalez te zien was toen gezagsgetrouwe militairen hem wegvoerden uit het presidentiële paleis. Waarnemers in Quito zijn van oordeel dat de autoriteiten de rebellen willen loslaten om politieke en juridische pro blemen te vermijden. Een half uur voor de voorgenomen tussenlanding van de uit New York komende Iljoesjin had de piloot drin gend om een ambulancewagen gevraagd. Hij liet weten dat zich aan boord van zijn toestel een incident had voorgedaan. Direct na de landing werd het vliegtuig omsingeld door politiemannen. Mannen van Scotland Yard begonnen met de ondervraging van de Amerikaanse passa giers. Inmiddels was er ook personeel van de Russische ambassade in Londen op Heathrow aangekomen. Er ontstond een heftige discussie tussen de Russen en de Britten over de vraag wie de verantwoordelijkheid voor het onderzoek naar het incident op zich zou moeten nemen. De Russische bemanning van het De geschorste arbeiders werken bij Astilleris Espanoles, die dinsdag besloten hun 4000 werknemers tot 9 september als gevolg van de staking van 2250 onder hen buiten te sluiten. dacht van Israel voor de Syrische en Jordaanse grenzen vrezen. Koning Hoessein was, hoewel positief, bepaald koel met zijn reactie. President Assad wilde helemaal nog geen uitspraak doen voordat hij had gesproken met de leiders van de regerende Baathistische partij. De in Syrië aan het bewind zijnde Baath-partij gaf een verklaring uit waarin gezegd wordt dat Syrië het tus sentijdse akkoord verwerpt dat Egypte met Israel heeft gesloten. In de verkla ring wordt gesproken van een ernstige tegenslag voor de Arabieren. Het tussen tijdse akkoord, aldus de verklaring, komlt neer op een schending van de resoluties die op de Arabische topconfe renties zijn aangenomen. „Deze resolu ties sluiten onderhandelingen en vrede met en erkenning van Israel uit. In de Verenigde Staten is ongerustheid ontstaan over de Amerikaanse toezeg ging de waarschuwingsstations bij de Mitla- en Gidipas t e bemannen met Amerikaanse burgers. Kissinger zou vandaag het Amerikaanse congres hiero ver informeren. Hij wil in elk geval duidelijk maken dat de Verenigde Staten niet garant kunnen staan voor het ak koord en dat zij met de bemanning van de waarschuwingsstations hulp willen bieden aan de beide partijen. Gistermiddag bombardeerden zes „Phantoms” de Palestijnse vluchtelin genkampen Eourghqulye en Kasmieh. Volgens het Palestijnse persbureau WA FA vielen daarbij drie doden en zeven gewonden. Eén der toestellen zou door luchtdoelgeschut zijn geraakt en bran dend in zee zijn gestort. maakt. Hij verklaarde dat Engeland constructief wil meewerken aan het vin den van oplossingen voor de problemen van de ontwikkelingslanden. Callaghan constateerde, dat de kansen voor betere betrekkingen tussen de ontwikkelde en ontwikkelingslanden dan anderhalf jaar geleden, maar hij waarschuwde tevens voor een te groot optimisme. De Russische ambassadeur bij de Ver enigde Naties- Malik, zei in zijn verkla ring dat de huidige politieke situatie in de wereld bijzonder gunstig is voor het oplossen van de economische problemen van de ontwikkelingslanden. „Deze poli tieke situatie wordt gekenmerkt door een vermindering van internationale spanningen en oorlogsgevaar, en door de herbevestiging van de beginselen van vreedzame coëxistentie”. De grootste Scandinavische dagbladen geven hun lezers via speciaal gedrukte petities, direct gericht aan Franco (Ge neraal Francisco Franco, Palacio del Pardo, Madrid, Espana) de mogelijkheid hun protest te uiten. In de verschillende Scandinavische hoofdsteden hebben ministers, politici, schrijvers en intellectuelen hun protes ten kenbaar gemaakt. Zweden heeft bo vendien geweigerd deel te nemen aan het Spaanse filmfestival op 19 september aanstaande in San Sebastian. Gistera vond vonden demonstraties plaats in de Zuidzweedse stad Gothenburg en in de Zweedse hoofdstad Stockholm. Woord voerders van de grootste Scandinavische reisbureaus hebben laten weten Spanje voorlopig te zullen boycotten als deze garrotering doorgaat. Dat zou betekenen dat honderdduizenden Zweden elders hun vakantieplezier zullen gaan zoeken. In Spanje vindt de wurging plaats door het aanschroeven van een stalen ring om de hals- waarbij tevens een stalen pen de halswervels doorboort. De Spaanse beul die in dit geval de garrote- ring moet uitvoeren, vertelde in een commentaar dat het tussen de twee seconden en 20 minuten kan duren voordat de dood intreedt. QUITO. (Reuter)Ecuador zal een vrijgeleide geven aan de opstandige offi cieren die na een mislukte staatsgreep tegen president Rodriguez Lara hun toe vlucht hebben gezocht in de ambassades van vier Latiins-Amerikaanse landen in Quito. Het ministerie van buitenlandse zaken van Ecuador maakte dit gisteren bekend, nadat Chili had laten weten dat de leider van de opstand van maandag, generaal Raul Gonzalez Alvear, en een van diens medestanders, de luchtmacht- majoor Augustin Varas, in Chili politiek asiel krijgen. Zij bevonden zich in de Chileense ambassade in Quito. JERUZALEM (AP, Reuter). Het Israëlische parlement (de Knesset) heeft gisteren met 70 stemmen voor en 43 tegen bij zeven onthoudingen zijn goedkeuring gehecht aan het deelakkoord met Egypte. Zodra het Amerikaanse congres zijn fiat heeft gehecht aan de annex van het akkoord handelende over de bemanning van een reeks waarnemingsstations door burgen-technici, kan de Israëlische terugtrekking in de Sinaï-woestijn be ginnen. Met dat proces zullen naar schatting vijf maanden zijn gemoeid. In beide kampen, zowel bij de drie regeringspartijen als in het Likoed-oppo- sitieblok, waren dissidente stemmers. Hieruit blijkt nog eens hoezeer het ak koord de meningen in Israel heeft ver deeld. Aan het begin van de debatten, die negen uur zouden gaan duren, noemde Rabin het akkoord een politieke door- braak die Israel en Egypte verbiedt „geweld te gebruiken of met geweld te dreigen”. „De Egyptisch-Israelische betrekkin gen zullen niet langer worden gekarak teriseerd door geweld en vuurkracht” aldus Rabin. Jordanië

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1975 | | pagina 3