2
TROON
REDE
i
J
C
I
i
Grote gevaren
is
15
1 6
dinsdag
SEPTEMBER
Prinsjesdag 1975
19 7 5
iHmwuwmuumfuuufuuu/.
„Riskante zaak”
„Teleurstellend”
C27G
UITGEEFT
„Intenties goed”
1
Zmx uiteenlopende reacties op troonrede
kunnen
(Van onze parlementsredactie)
Van Thijn
Leden van de Staten-Generaal,
Div.co.23d.
16 september 1975
’•«■BS
HOE DE STAAT
1 GULDEN
Defensie
ca. 10 cl
De regering wil de inkomensverschil
len verder verkleinen. Nu er weinig te
verdelen valt, is het des te meer noodza
kelijk dit weinige rechtvaardig te verde
len. Door deze overtuiging heeft de rege
ring zich laten leiden bij de keus van de
prioriteiten in het uitgavenbeleid en bij
de verdeling van de lasten.
Zij meent dat hetzelfde uitgangspunt
ook tot uitdrukking dient te komen in
het geheel van de inkomensvorming in
1976. Rond de jaarwisseling zal u een
wetsontwerp bereiken om werknemers
te doen delen in de vermogensaanwas
van ondernemingen.
Een voorontwerp van wet op de inko
mensvorming zal worden gepubliceerd.
Nieuwe wettelijke maatregelen zijn in
voorbereiding ter versterking van de po
sitie van de consument.
Terwille van de noodzakelijke verster
king van onze economie is de stijging
van de belastingdruk zo beperkt moge
lijk gehouden. De regering is zich be
wust van de problemen verbonden aan
de financiering van het wederom toene
mende begrotingstekort.
Zij onderkent daarvan de risico’s, doch
meent dat deze onder de huidige om
standigheden als onvermijdelijk moeten
worden aanvaard.
Een voorstel is in voorbereiding de
leeftijd van meerderjarigheid te verla
gen tot 18 jaar en, in verband daarmee,
de financiële verplichtingen van ouders
jegens hun meerderjarige kinderen na
der vast te stellen.
Met het uitspreken van de hoop dat
wij daartoe de kracht zullen ontvangen,
verklaar ik deze zitting van de Staten-
Generaal geopend.
vc"rkeer-
Walerstaan
IhL 8cf J
1
Dr. Kruisinga
De uitvoering van het huur- en subsi
diebeleid zal worden voortgezet door in
voering van een regeling voor be
schermd eigen woningbezit ten dienste
van de lagere inkomensgroepen. Een be
gin wordt gemaakt met uiteenlopende
huurverhogingen voor woningen van
verschillende kwaliteit. Mede met het
oog daarop is een omvangrijke reorgani
satie en uitbreiding van de huuradvies
commissies in gang gezet. In de loop
van 1976 zal het aangekondigde ontwerp
van de huurprijzenwet woonruimte wor
den ingediend.
In een binnenkort uit te brengen nota
zal het kabinet zijn visie geven op de
ontwikkeling en versterking van de eco
nomische structuur van ons land.
Het gaat daarbij niet alleen om de
De vooral dit jaar toegenomen migra
tie uit Suriname stelt onze samenleving
voor ernstige problemen.
De regering waardeert het dat zovelen
willen meewerken de noodzakelijke op
lossingen te vinden voor opvang en be
geleiding, huisvesting en werkgelegen
heid.
Wetsontwerpen hebben u bereikt en
nieuwe zijn u heden aangekondigd,
waaraan de regering grote betekenis
hecht. Geringere economische mogelijk
heden zullen leiden tot minder materiële
vooruitgang. Des te meer komt het nu
aan op de verwezenlijking van een ont
wikkeling naar meer gelijkwaardigheid
en zichtbare solidariteit van de sterken
met de zwakken. In goed overleg zullen
beslissingen moeten worden genomen,
waarvan vele met ver reikende gevol
gen.
Voor het eerst in de na-oorlogse peri
ode zijn, met de wereldhandel, de Ne
derlandse uitvoer en produktie gedaald.
Reeds in een vroeg stadium van de
economische inzinking heeft de regering
gepoogd om met stimuleringsprogram
ma’s de toeneming van de werkloosheid
tegen te gaan. Zij heeft daarmee de
bestedingen voor nog verder inzakken
behoed en op velerlei wijze hulp gebo
den aan het bedrijfsleven. Deze maatre
gelen hebben evenwel niet de verminde
ring van de vraag uit het buitenland
kunnen goedmaken.
Het feit, dat een zo groot aantal van
ons thans werkloos is, gebiedt ons vele
wensen ondergeschikt te maken aan hun
toekomst. Het verplicht tot solidariteit in
de verdeling van inkomen en werk. De
mogelijkheid wordt nader verkend van
een betere verdeling van de werkgele
genheid over de beroepsbevolking.
Dr. Kruisinga (CHU) noemde Troonre
de en Miljoenennota teleurstellend. Er is
te weinig aandacht, zo meende hij, voor
de ernstige noden, vooral bij zwakke
groepen zoals middenstand en invaliden.
En de maatregelen die aangekondigd
zijn, zijn onvoldoende. De Miljoenennota
laat duidelijk zien dat het kabinet in
vo-ige jaren een veel te optimistische
visie heeft gehad. Ondanks de sombere
toestand laat de regering de overheids
uitgaven sterk stijgen, en maakt daar
mee de problemen voor de toekomst nog
groter, aldus dr. Kruisinga.
De PPR vindt dat de regering bij de
bestrijding van de werkloosheid te veel
blijft kiezen voor middelen die hebben
bewezen weinig effect te hebben, zoals
algemene lastenverlichting en werkgele
genheidsprojecten. In de moeilijke eco
nomische toestand zal een bestedingsim-
puls weinig helpen, en daarom acht de
PPR het onbegrijpelijk dat de tijdelijke
belastingverlaging van 1100 miljoen van
dit jaar gehandhaafd blijft. Het groei
percentage van 3,75-percent acht de PPR
voorts een slag in de lucht, vooral
gezien het feit dat de regering te weinig
1 Soc.voorz-
kVolksqez.
ca.12ct
Leden van de Staten-Generaal,
De werkloosheid is in vele lan
den van de westerse wereld geste
gen tot een peil dat niet meer moge
lijk was geacht. Een inzinking van
tijdelijke aard gaat gepaard met
verschijnselen die wijzen op een
meer duurzame verstoring van het
economisch evenwicht. Hoewel voor
het komende jaar enige opleving
van de economie wordt verwacht,
moet daarbij toch gerekend worden
met een blijvend tragere groei en
het nog voortduren van omvang
rijke werkloosheid. Diepgaand in
ternationaal beraad is nodig om te
komen tot een gezamenlijk ant
woord op deze ontwikkeling die
voor arme en rijke landen ingrij
pende gevolgen heeft. In het over
een te komen beleid zullen nieuwe
inzichten tot uitdrukking moeten
komen over het verband tussen
groei en werkgelegenheid en over
de ondeelbaarheid van de wereld
economie.
De in de Defensienota 1974 vervatte
plannen op langere termijn zullen wor
den bijgesteld.
Om financiële redenen zijn ook voor
1976 reeds enkele ingrepen in de be
staande plannen noodzakelijk. Daarover
wordt overleg gepleegd met de Atlanti
sche bondgenoten.
versteviging van die structuur maar ook
om de verdere vermaatschappelijking
daarvan. Daarom zullen in deze nota
belangrijke vraagstukken op het gebied
van de economische orde en met name
de vraag naar de gewenste omvang en
richting van investeringen worden uitge
werkt.
DEN HAAG. De Troonrede
en de Miljoenennota hebben in de
Tweede Kamer zeer uiteenlopende
reacties opgeroepen. Zij variëren
van „waardering” van de regerings
partijen, tot „bankroet” van de VVD.
KVP en ARP vinden dat de rege
ring de problemen realistisch be
nadert, maar constateren wel dat
in de afgelopen jaren de situatie
veel te rooskleurig is voorgesteld.
De PvdA zegt vooral tevreden te
zijn over de voortgezette spreiding
van de macht, die op een aantal
punten concreet is uitgewerkt. De
VVD daarentegen staat op het
standpunt dat het kabinet zijn on
bekwaamheid met de Miljoenen
nota duidelijk heeft aangetoond.
Bij het overleg over de totstandko
ming van een Europese Unie zal de
regering zich inspannen om het integra
tieproces nieuwe impulsen te geven.
De noodzaak van een democratischer
en doelmatiger besluitvorming staat
daarbij voorop. Daarom ook hecht de
regering grote betekenis aan de afspraak
om in 1978 te komen tot rechtstreekse
verkiezingen voor het Europees Parle
ment.
De gevolgen van de economische crisis
treffen de armste landen het hardst. Des
te groter is de betekenis geworden van
het door Nederland gesteunde plan van
de Verenigde Naties voor een nieuwe
economische wereldorde. De voorberei
ding van de conferentie van producen
ten- en consumentenlanden wordt spoe
dig hervat. De regering acht het van
wezenlijk belang dat niet alleen energie-
maar ook grondstoffen- en ontwikke
lingsproblemen in deze dialoog worden
betrokken.
Veilig Verkeer Nederland (VVN) is
blij dat het kabinet van plan is extra
aandacht te besteden aan de veiligheid
van de meest kwetsbare weggebruikers.
VVN is vooral tevreden dat vijfentwin
tig miljoen wordt uitgegeven voor de
aanleg van fietspaden. „Het is eigenlijk
voor het eerst dat in de begroting aan
dacht wordt geschonken aan de fietser”,
aldus VVN.
ombudsman, die als commissaris van
onderzoek klachten over het optreden
van de centrale overheid behandelt, zal
nu spoedig worden ingediend. Voor
klachten over het optreden van de onaf
hankelijke rechter wordt een afzonder
lijke regeling in het wetsontwerp opge
nomen.
Om de emancipatie van de vrouw ook
na dit jaar te bevorderen, zal in aanslui
ting op het wereldactieplan van de Ver
enigde Naties voor vrouwen een vijfja
renplan worden voorbereid. Over gelijke
kansen en behandeling in de arbeid
worden in brede kring adviezen inge
wonnen.
Mede gelet op de moeilijke inkomens
positie van vele ondernemers in het
midden- en kleinbedrijf en in de land
en tuinbouw bevat het beleidsprogram
voor 1976 een aantal bijzondere voorzie
ningen ten behoeve van zelfstandigen.
De fiscale reserveringsmogelijkheden
voor de oude dag worden belangrijk
verbeterd.
Een groter deel van het bedrijfsver
mogen wordt van vermogensbelasting
vrijgesteld. De belasting van inkomsten
van de in het bedrijf meewerkende
vrouw wordt verlicht. De vrijstelling
van premiebetaling voor de volksverze
keringen wordt per 1 januari 1976 ver
ruimd. hetgeen kleinere zelfstandigen
ten goede zal komen.
Het wetsontwerp tot reorganisatie van
het binnenlands bestuur zal worden in
gediend. Bij de voor te stellen herverde
ling van taken en bevoegdheden tussen
provincies-nieuwe stijl en gemeenten
gaat de regering tevens uit van het
streven naar verdere decentralisatie van
rijkstaken en van de erkenning dat rijk,
provincie en gemeente staan voor de
vervulling van een gemeenschappelijke
taak.
Dezer dagen zal een voorstel worden
ingediend tot invoering van de gebruiks
waarde als grondslag voor de vergoeding
bij onteigening. Gelijktijdig zal u wor
den voorgesteld een voorkeursrecht voor
gemeenten bij de verkoop van daartoe
aangewezen onroerend goed in te voe
ren.
Toekenning van een voorkeursrecht
aan andere overheidslichamen kan el
ders worden geregeld, zoals in het aan
gekondigde wetsontwerp stadsvernieu
wing.
In aansluiting op de nota over de
structuur van de gezondheidszorg zal
een zestal wetsontwerpen worden inge-
diend, waaronder die tot regeling van de
1 gezondheidsvoorzieningen en van een
volksverzekering tegen ziektekosten.
De omvangrijke werkloosheid stelt de
overheid voor grote financiële lasten,
terwijl daartegenover de ruimte voor
vergroting van overheidsuitgaven in de
komende jaren beperkt zal zijn. Daarom
zijn niet alleen de meerjarenafspraken
herzien maar wordt u tevens voorgesteld
enkele belastingen te verhogen.
De motorrijtuigenbelasting wordt ver
hoogd. vooral voor grotere auto’s. De
accijnzen op alcohol, wijnen en enige
tabakswaren en de assurantiebelasting
worden verzwaard. In de loon- en in
komstenbelasting wordt een correctie
voor de geldontwaarding voor 80 procent
toegepast, met een extra beperking voor
de hogere inkomens. Deze aanpassing is
vooral van belang voor de lagere en
middeninkomens. De tariefpercentages
zullen met een punt stijgen met uitzon
dering van het laagste tarief.
Een wetsontwerp betreffende de sa
menstelling en bevoegdheden van onder
nemingsraden zal u nog dit kalenderjaar
bereiken. Voor de veiligheid en gezond
heid van werknemers en de verbetering
van hun werkomstandigheden komen
nieuwe wettelijke maatregelen.
Nog dit jaar zal een langere-termijn-
raming van de behoefte aan bouwwer
ken gereedkomen; mede op basis daar
van wil de regering in 1976 komen tot
een meerjarenprogrammering van de
bouwproduktie.
In de woningbouw wordt voor 1976
gestreefd naar handhaving van het ni
veau van het aantal in 1975 in aanbouw
te nemen woningen, waarbij voor de
bouw van wooneenheden voor een of
twee personen meer plaats wordt inge
ruimd.
De miljoenennota, die het kabinet
de volksvertegenwoordiging heeft ge
presenteerd staat zeer sterk in het
teken van de economische depressie,
waarin wij verkeren. Ons land kan
niet in zijn eentje onder deze bui
uitkomen, omdat het te zeer van de
economie in het buitenland afhanke-
lijk is. Dit heeft dan ook verregaande
consequenties voor het beleid in de
komende jaren, dat op die situatie is
afgestemd. Een beleid dat, zo zegt
minister Duisenberg van Financiën
zelf, niet zonder grote risico’s kan
zijn wil men ondanks de slechte situ
atie niet afzakken naar een nog ge
ringere groei, een nog veel omvang-
rijkere werkloosheid en ’een onder-*
graving van wat wij kennen als soci
ale verworvenheden.
De regering heeft de risico’s kenne
lijk aangedurfd, omdat zij aan het
eind van de donkere tunnel, gepla
veid met veel grotere economische
tegenvallers dan verwacht, toch nog
een lichtpuntje meent te ontwaren:
het aantrekekn van de economie in
de Verenigde Staten en Japqn.
In feite draait het nieuwe beleids
programma van het kabinet om
twee punten: het terugdringen van de
werkloosheid en het afwenden van de
hoge inflatie, waarmee Nederland
overigens niet eens ongunstig afsteekt
tegenover het buitenland. Het voorge
stelde beleid zal zijn invloed vooral
ook doen gelden op de periode na
1976. De vraag is echter wanneer de
economie, met name in West-Europa
zal aantrekken. Zal dit al volgend
jaar plaatsvinden of pas in 1977?
Multinationals houden er voor hun
bedrijfsplanning al rekening mee dat
volgens de gegevens waarover zij be
schikken zich over drie jaar weer een
economische recessie zal voordoen. De
verbeide opleving moet dus snel ko
men.
Een sombere, want vast geworden
post op de begroting is de grote
groep werknemers, die zal moeten
wennen aan het feit gedurende lan
gere tijd geen inkomsten te verwer
ven uit arbeid. Voorzien is dat de
werkloosheid zich het komende jaar
rond de kwart miljoen zal blijven
bewegen en dat is in feite nog een
geflatteerd getal. Immers, door een
langere leerplicht worden veel jon
geren, die anders een plaatsje in het
arbeidsproces zouden innemen, thans
in het onderwijs vastgehouden. Bo
vendien worden de zogenoemde werk
loze „part-timers” - dit begrip sluit
ook jongeren in, die twee dagen per
week leerplichtig zijn - niet eens op
de staat van arbeidzoekenden meege
teld, evenmin als de aanzienlijke
groep van oudere werknemers, die
„afgevloeid” zijn naar de WAO.
Om juist verdere afbrokkeling van
de werkgelegenheid tegen te gaan
heeft de regering gekozen voor een
trendmatige groei van het nationale
inkomen van 3,75 percent. Zij hoopt
dat dit getal gehaald kan worden, wil
de ontwikkeling in de economie -en
daarmee ook de werkgelgenheid -
niet verder op de tocht komen te
staan. Het genoemde percentage is
I namelijk een streefgetal en in verge
lijking met voorgaande jaren kan
men zien hoezeer de groei is vermin
derd. In de jaren zestig kon de minis
ter van Financiën uitgaan van vijf
percent, het vorige kabinet moest dit
cijfer al terugdraaien naar 4,3 en het
huidige percentage blijft vooralsnog
een hoopvolle verwachting.
De regering heeft destijds gekozen
voor uitbreiding van de collectieve
sector, maar volgens gegevens van
het Centraal Plan Bureau zullen
werkloosheid en inflatie de komende
jaren de regering als kwade geesten
op haar weg vergezellen, waardoor
zij gedwongen is het beleid opnieuw
te bezien en consequenties te trekken
uit het feit dat de omvang van het
voorgestelde doel omtrent de collec
tieve sector niet kan worden gehaald.
De regering wil nu deze sector niet
met meer dan één percent laten
groeien, niet alleen volgend jaar,
maar ook de tijd daarna. Dit is één
beleidsbijstelling. Een andere en hier
mee verband houdende wijziging is
de opzet de particuliere sector meer
armslag te geven.
Onder andere zal het publiek meer
moeten gaan consumeren om zo d e
produktiviteit aan te zwengelen. De
vraag rijst in welke om vang gekocht
zal moeten worden en waar het geld,
zo men wil extra geld vandaan zal
moeten komen.
De reële arbeidskosten moeten na
melijk gematigd worden, zo vindt de
regering, hetgeen - en zij erkent dat
- de bestedingsmogelijkheid van de
consument aantast. De oplossing
wordt derhalve gezicht in de wat
genoemd wordt, afvlakking van de
collectievé sector, als ook in een be
scheiden stijging die voor de laagste
inkomentrekkers het grootst zal zijn,
maar voor de hogere en hoogste in
komens daarentegen op een reële da
ling zal uitkomen. Deels zullen de
bestedingen ook uit de particuliere
spaarpot moeten rollen, zo meent de
regering, die overigens zelf ook aan
zienlijke bedragen zal gaan besteden.
Zoals gezegd is, aanvaardt de rege
ring het risico een beleid te voeren,
dat op een letterlijk betere gang van
zaken in het buitenland hoopt. Be
vreemdend hierin is dat er nog vrij
wel geen sprake is van een gezamen
lijke beleidsaanpak op internationaal
economisch gebied door de in moei
lijkheden verkerende landen, alle
fraaie oproepen hiertoe van autoritei
ten in vele landen ten spijt.
Een belangrijk deel van de maatrege
len is erop gericht vermindering van de
stijging van prijzen en inkomens moge
lijk te maken. Het rijk zal in 1976
opnieuw een groot bedrag aan sociale
lasten overnemen.
De voor 1976 noodzakelijke verhoging
van het 16 procentstarief van de omzet
belasting zal pas op 1 juli ingaan.
De per 1 april van dit jaar ingevoerde
tijdelijke maatregelen in de sfeer van de
loon- en inkomstenbelasting en de ver
vroegde afschrijving worden tot eind
1976 gehandhaafd.
De regering zal extra middelen ter
beschikking stellen ter verbetering van
de onderlinge aanpassing van vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt en ter ver
hoging van de kwaliteit van het werk.
Naast verdere maatregelen ter opvoering
van de bouwactiviteit worden 'nieuwe
initiatieven genomen tot steun aan sec
toren en bedrijven. De regering wil be
vorderen dat bepaalde ondernemingen
gegarandeerde leningen kunnen sluiten
om hun krappe financieringscapaciteit te
verruimen.
De aftrek van reiskosten in het woon
werkverkeer voor werknemers wordt
verruimd. De belastingheffing op arbeids
ongeschiktheidsuitkeringen aan gehuw
de vrouwen wordt verzacht. De regering
wil een eind maken aan de situatie dat
bejaarden met geringe aanvullende in
komsten netto tninder ontvangen dan
bejaarden die uitsluitend AOW-pensioen
genieten.
I
De KNAC is van mening dat de
begroting voor Verkeer en Waterstaat en
het Rijkswegenfonds zo ongeveer het
„faillissement van het verkeersbeleid”
inluidt. Verwacht mag worden aldus de
KNAC, dat er voor de uitvoering van de
meerjarenplanning personenvervoer en
voor de bevordering van het openbaar
vervoer nauwelijks geld beschikbaar is.
Dc KNAC verwijt de regering „eerst het
verkeer te laten vastlopen om daarna de
slachtoffers er nog eens voor te laten
betalen”.
zijn mening blijkt dat de regering on
machtig is de volstrekt noodzakelijke
maatregelen te nemen. Hij wees daarbij
onder meer op de stijging van de werk
loosheid tot 240.000 mensen, de daling
van de bouwproduktie tot 105-000 wo
ningen, en op het feit dat de regering
toegeeft dat zowel de stijging van de
collectieve uitgaven als de loonkosten
omlaag moeten. Volgens Wiegel ver
schuift het kabinet de ellende naar late
re jaren. „Het potverteren gaat door, en
de afschuwelijke werkloosheid wordt
lijdzaam geaccepteerd”, aldus Wiegel.
Het welzijnsbeleid zal hoge prioriteit
behouden ondanks de beperkingen die de
huidige economische situatie ons oplegt.
De bevolking moet betere mogelijkheden
krijgen om deel te nemen aan sociaal-
culturele activiteiten. Speciale aandacht
zal worden gegeven aan hen die buiten
het arbeidsproces kwamen te staan en
aan hen die anderszins in moeilijke
omstandigheden verkeren.
De opening van bureaus voor rechts
hulp en de experimenten op het gebied
van de sociale advocatuur zijn erop
gericht om voor mensen in maatschap
pelijk kwetsbare posities de rechtsbij
stand te vergemakkelijken.
Het voorstel tot instelling
De beleidsvoorstellen die de regering u
heden voorlegt zijn in velerlei opzicht
gericht op een duurzame verbetering
van onze economie en daarmee op het
veilig stellen van de basis van onze
collectieve voorzieningen. Een van de
voorwaarden voor het behouden en
scheppen van arbeidsplaatsen is een ma
tiging van de stijging van arbeidskosten.
Om dit mogelijk te maken en in het
zicht van een langzamere economische
groei, zal de stijging van de overheids
uitgaven en van de uitgaven voor de
sociale voorzieningen minder moeten
zijn dan de toeneming, waarvan eerder
is uitgegaan.
Dr. J. C. Terlouw (D’66) vroeg zich af
ol de begroting wel in overeenstemming
is met het lange-termijnbeleid. Het
werkgelegenheidsprogramma is geheel
gekoppeld aan de groei van het nationa
le produkt, en losgemaakt van de inhoud
var het werk en de aard van de pro-
dukten. Ondanks waardering voor met
name de oplossing van het AOW-plus-
probleem en de verruiming van de fisca
le oudedagsreserve, noemde hij de be
groting een riskante zaak, vooral wegens
het financieringsprobleem en de vrij op
timistische verwachtingen die eraan ten
grondslag liggen.
Dr. Drees (DS’70) vond de Miljoenen
nota een trieste nota, die een beeld geeft
van wat hij noemde een triest beleid. De
regering geeft de schuld aan het buiten
land, maar juist Nederland verkeert in
een gunstige positie door het aardgas, en
juist typisch binnenlandse bedrijfstakken
zoals de bouw, zijn zwaar getroffen, zo
meende hij. Volgens Drees grenst de
presentatie van de begroting aan mislei
ding, doordat onder meer over lasten-
vei lichting wordt gesproken als het gaat
5
KVP-fractievoorzitter Andriessen con
stateerde dat de regering eindelijk be
gint in te zien dat het beleid van de
afgelopen jaren niet ongewijzigd kan
worden voortgezet. „De intenties van het
kabinet zijn goed, maar de uitwerking
blijft veel te veel in het vage”, zo meent
hij. Als positieve punten noemde An
driessen de betere financiering van het
bedrijfsleven en de export, het beleid
Het bedrijfsleven is niet onverdeeld
gelukkig met de plannen van de rege
ring. NVV en NKV zijn van mening,
dat de regering voor de oplossing van de
structurele werkgelegenheid te veel ver
trouwd op een beperking van de reële
arbeidskosten. Het CNV zegt dat het ka
binet geen kans ziet om de bestaande
werkloosheid effectief te bestrijden. Het
Nederlands Christelijk Werkgeversver
bond NCW is zelfs van mening, dat de
regering met deze Miljoenennota werk
gelegenheid en welvaart op het spel zet
en het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen meent dat de problemen van
het bedrijfsleven en daarmee de werk
loosheid en inflatie groter zijn geworden
dan enkele maanden geleden werd aan
genomen.
Over het u heden gepresenteerde sa
menstel van beleidsvoornemens wil het
kabinet ook in overleg treden met het
georganiseerde bedrijfsleven.
De regering hoopt dat aan de hand
van de gepubliceerde nota over het on
derwijsbestel een brede gedachtenwisse
ling op gang zal komen over aard, taak
en opzet van ons onderwijs in de toe
komst. Een voorontwerp van wet op het
onderwijs voor 4- tot 12-jarigen wordt
ter discussie gesteld.
Er komt een wetsontwerp ter verbete
ring van de aansluiting tussen het hoger
beroepsonderwijs en het wetenschappe
lijk onderwijs.
De vernieuwing van het buitengewoon
onderwijs voor gehandicapte kinderen
zal grote aandacht krijgen.
Voor de eerste maal wordt u, tegelijk
met de begroting, het wetenschapsbudget
aangeboden.
De regering wil het wetenschappelijk
potentieel in zijn huidige omvang in
stand houden maar belangrijke accent
verschuivingen aanbrengen, opdat het
wetenschappelijk onderzoek zich beter
kan richten op vraagstukken die samen
hangen met de beoogde selectieve
groei.
Naar verwachting zal Suriname spoe
dig volledig onafhankelijk worden. De
regering hoopt dat de nieuwe staat, ge
grond op een bestel waarin de funda
mentele rechten en vrijheden zijn ver
ankerd, zich voorspoedig zal ontwikke
len.
Door te sluiten verdragen zal een
bijzondere band met het Koninkrijk
blijven bestaan. Het Statuut voor het
Koninkrijk blijft voor Nederland en de
Nederlandse Antillen van kracht.
ten aanzien van de verkeersveiligheid,
en de spoedige indiening van de wetten
op de ondernemingsraden en de grond-
politiek.
AR-fractievoorzitter Aantjes zei het in
deze ernstige economische toestand een
nationale taak te achten van zowel rege
ringspartijen als oppositie om het kabi-
ne' naar vermogen te steunen. Hij
plaatste een kritische kanttekening bij
het groeipercentage van 3,75 percent
waar de regering van uitgaat, maar
noemde het aan de andere kant ver
heugend dat de regering niet heeft willen
tornen aan de ontwikkelingshulp. Zor
gen had hij ten slotte ook over de
verhoging van de btw en de loon- en
inkomstenbelasting.
De regering blijft ernaar streven lacu
nes in ons stelsel van sociale zekerheid
geleidelijk op te heffen.
Zij onderzoekt welke maatregelen
kunnen leiden tot beperking van de
kostenstijging op het terrein van de
sociale voorzieningen in brede zin, mede
gezien de sterke toeneming van het aan
tal niet-actieven in onze maatschap
pij-
De ondertekening van de slotakte van
de conferentie over veiligheid en samen
werking in Europa kan een belangrijke
stap betekenen op de weg naar ontspan
ning en samenwerking tussen Oost en
West. Voorwaarde daartoe is de bereid
heid om het overeengekomene ook in
daden om te zetten. Te betreuren is dat
op het punt van de veiligheid weinig
concrete afspraken tot stand zijn geko
men. Des te meer is het van belang dat
de impasse in de Weense conferentie
over wederzijdse en evenwichtige ver
mindering van strijdkrachten spoedig
wordt doorbroken. Met het oog hierop
acht de regering het van belang dat ook
tactische nucleaire wapens in het onder
handelingspakket worden opgeno
men.
De Nederlandse hulpverlening aan
ontwikkelingslanden zal in 1976 verder
worden verhoogd en het niveau bereiken
van l’/i procent van het nationale
inkomen.
De hoofddoelstelling van de ontwik
kelingssamenwerking is onverminderd
dat zij ten goede moet komen aan de.
armste landen en bevolkingsgroepen.
PvdA-fractievoorzitter Van Thijn
vindt dat de Troonrede terecht is door
trokken van de solidariteitsgedachte, die
bijvoorbeeld tot uitdrukking komt in de
verkleining van de inkomensverschillen
en de betere verdeling van de werkgele
genheid. Wel waarschuwt hij dat het
snoeien in de steeds duurder wordende
sociale voorzieningen niet ten koste mag
gaan van de (buiten hun schuld) niet-
actieven in de samenleving.
De PvdA juichte toe dat het expansie
ve beleid ter bestrijding van de werk
loosheid wordt voortgezet. Dat daarnaast
nog 700 miljoen is gevonden voor oplos
sing van het AOW-plus-probleem, stemt
de PvdA „dubbel tevreden”. Vraagtekens
zet de PvdA onder meer bij de verho
ging van de aardgasprijs en de wegenbe
lasting, terwijl de extra bezuiniging op
Defensie ook de nodige reserves geeft.
WD-leider Wiegel somde in zijn re
actie een aantal punten op waaruit naar
U kunt een wetsontwerp tegemoet
zien dat ertoe strekt het fonds snelle
kweekreactor een langere looptijd en
geleidelijk een andere bestemming te
geven ter financiering van het nieuwe
energiebeleid.
van een
macht heeft om de groei te
sturen.
De wil tot behoud en herstel van onze
steden krijgt gestalte in de komende
Vers'tedelijkingsnota. het spoedig in te
dienen wetsontwerp op de stadsvernieu
wing en het in werking treden van een
subsidieregeling voor de voorbereiding
en uitvoering van een stadsvernieuwings
plan.
De regering blijft zich ook verder
inspannen om de gemeenten de nodige
financiële armslag te geven voor de
vervulling van hun vele taken. De ver
hoging van de diverse uitkeringen zal
naar verhouding vooral ten goede ko
men aan gemeenten met bijzondere pro
blemen.
Het beleid is gericht op beteugeling
van de groei van het autoverkeer en
bevordering van het openbaar vervoer,
vooral in stedelijke gebieden.
Een meerjarenplan voor het personen
vervoer wordt u binnenkort voorgelegd.
Het gebruik van de fiets en de veiligheid
van de voetganger krijgen daarin een
belangrijke plaats.
De in 1973 begonnen daling van het
aantal dodelijke ongelukken in het ver
keer heeft zich in 1974 en ook dit jaar
gelukkig voortgezet. Een nationaal be
leidsplan om een verdere vermindering
van het aantal slachtoffers te bereiken
zal u binnenkort worden aangebo
den.
De werkzaamheid voor het behoud
van onvervangbare natuurgebieden en
waardevolle cultuurlandschappen wordt
versterkt. Dit parlementaire jaar zal de
regering haar plannen voor het Wadden
gebied bekendmaken.
In het belang van het milieu alsook
ter besparing van grondstoffen en ener
gie worden beleidsmaatregelen voorbe
reid om het ontstaan van afvalstoffen te
beperken en elementen daarvan opnieuw
te gebruiken.
Een wetsontwerp geluidshinder wordt
spoedig ingediend.
om uitstel met een half jaar van de
btw-verhoging van 16 tot 18 percent,
waarover nog nooit een wet is aangeno
men.
>5».
I Voikshuisv.
l( co 9ct
^Onderwijs én
'.Velenschappen
\ca.21ct. .1
