Criminaliteit minder
Beperking vooral op personeelskosten universiteiten
1974
gestegen in
Vergeleken met ’75 stijging van bijna 2,5 miljard
TNO moet één
geheel blijven
Experiment Bureau
Rechtshulp geslaagd
Teldata per
schooljaar
Meer hulp voor
drugverslaafde
Weldra nota
over hoger
Justitie komt met belangrijke wetsontwerpen:
onderwijs
Bk
Commissie knelpunten
voortgezet onderwijs
Experimenten bij wo
Nederlander mag dit
voorjaar naar casino
BIBLIOTHEEKWET
'2
DINSDAG J 6
23
SEPTEMBER
Onderwijs
19 7 5
Justitie
Buitenlandse kinderen
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Van Kemenade van Onderwijs en zijn beide
staatssecretarissen Klein en De Jong kunnen volgend jaar aanzienlijk
minder uitgeven voor nieuwe activiteiten. Er zal slechts ƒ114 miljoen
gulden voor beschikbaar zijn. Vorig jaar was dat 271 miljoen.
Werkende jongeren
Stimuleringsbeleid
F
sH
1
(Van onze parlementsredactie)
een
Veel minder voor nieuwe
onderwij sactiviteiten
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
1
In het cursusjaar 1976-1977 zal vol
gens de bewindsman de basis moeten
DEN HAAG (ANP). De Technische
Hogeschool Twente krijgt er met ingang
van het volgend studiejaar een experi
mentele studieinrichting bestuurskunde
bij. De universiteit van Amsterdam mag
starten met een experimentele tandheel
kundige praktijk, aldus minister Van
Kemenade in de toelichting bij zijn
begroting.
Deze functionarissen gaan aan slag op
de 17 schoolbegeleidingsdiensten (SBD),
die ten minste 20 stimuleringsscholen in
Minister A. A. M. VAN AGT
(Justitie)
DEN HAAG De criminaliteit in
Nederland is vorig jaar opnieuw toege-
nomen, zij het minder snel dan in 1973.
DEN HAAG De beperking van
160 miljoen gulden die minister Van
Kemenade van Onderwijs op zijn be
groting heeft moeten aanbrengen,
komt voor het grootste deel uit be
zuiniging op de personeelskosten van
het wetenschappelijk onderwijs (wo).
Dat levert volgend jaar 75 a 80
miljoen op. Ook op de investeringen
voor het wo zal bezuinigd worden:
opbrengst 15 miljoen.
de enorme kostenstijging die dit op een
aantal terreinen (bijvoorbeeld bijstand,
studietoelagen) kan hebben. Het kabinet
heeft echter besloten het voorstel vol
gend jaar toch bij de Tweede Kamer in
te dienen, maar met de restrictie dat de
ouders onder zekere voorwaarden ver
plicht blijven tot het 21e jaar de kosten
van een opleiding of een studie voor
hun rekening te nemen.
Over de kwestie van de rechtsverhou
ding tussen minderjarigen en hun ouders
of voogd zijn de bewindslieden „op in
grijpende problemen gestuit’Ook de
vervanging van Glastra van Loon door
Zeevalking als staatssecretaris heeft ver
traging veroorzaakt. Daarom lijkt het de
bewindslieden beter om de beloofde dis
cussienota maar achterwege te laten. De
tijd van voorbereiding van de nota kan
beter besteed worden aan het opstellen
van concrete wetsontwerpen, zo menen
DEN HAAG. Er zal meer hulp aan
druggebruikers worden verleend. Samen
met het departement van Volksgezond
heid zal het ministerie van CRM in 1976
nieuwe voorzieningen tot stand brengen,
vooral op het gebied van opvang, behan
deling en nazorg. CRM wil daarin met
name de „opsporende” vormen van hulp
benadrukken, zoals het streetcornerwerk,
niet-medische drug-vrije behandeling in
therapeutische leef- en werkgemeen
schappen en voorzieningen die de terug
keer, in de samenleving voorbereiden
(halfweghuizen, woon- en werkbemidde-
ling».
De bewindslieden kunnen als gevolg
van de budgettaire problemen van het
kabinet volgend jaar 160 miljoen gulden
minder uitgeven dan ze van plan waren.
Bovendien wordt de rijksbijdrage aan de
academische ziekenhuizen met 60 mil
joen verminderd. Dat is mogelijk door
een verhoging van de verpleegtarieven
met 30 gulden per dag.
leven geroepen om eerste hulp te verle
nen in zaken als personen- en familie
recht, arbeidszaken, huur- en consumen
tenzaken etc. Een betere organisatie van
de rechtshulp is volgens Van Agt wel
geboden. Hij denkt daarbij aan de op
richting van één centraal landelijk bu
reau, dat de coördinatie van de rechts
hulp ter hand neemt.
De bewindsman hoopt door
versobering van de bouw van scholen
voor het voortgezet onderwijs 14 mil
joen te besparen. De totale bouwpot
voor 1976 bedraagt ongeveer 420 mil
joen. Met dit bedrag kan volgens Van
Kemenade in redelijke mate in de
behoefte worden voorzien.
lingen moet twee miljoen op gaan
leveren.
DEN HAAG (ANP). Minister Van
Agt (Justitie) spreekt in zijn begrotings
toelichting de \erwachting uit dat de
Raad voor de Casinospelen binnenkort
voorstellen zal doen met betrekking tot
de aanwijzing van de vestigingsplaatsen
van casino’s.
Er wordt naar gestreefd het mogelijk
te maken dat in het voorjaar 1976 de
Nederlander in het eerste echte casino
een gokje kan wagen.
Bij de keuze van de beperkingen is er,
aldus Van Kemenade in de toelichting
op zijn begroting, naar gestreefd de
prioriteiten van het beleid tot uitdruk
king te brengen. „Daarom zijn er geen
Van Agt tclê.'. gesteld dé.’ het hem
en zijn collega Boersma nog niet is
gelukt tot een aanvaardbare regeling
van het stakingsrecht te komen. Het
wetsvoorstel, w^ar de Kamer al jaren
vol ongeduld op wacht, zal nu zo vroeg
mogelijk in het zittingsjaar worden in
gediend, zo belooft hij-
Het grote probleem bij het verlagen
van de meerderjarigheid tot 18 jaar is
beperkingen aangebracht waar onder
wijskansen van achtergestelden in het
geding zouden kunnen zijn.» zoals in het
kleuter- en lager onderwijs, het buiten
gewoon onderwijs het stimuleringsbe
leid, het onderwijs en vormingswerk van
werkende jongeren, het vormingswerk
voor jonge volwassenen en het onder
wijs voor kinderen van buitenlandse
werknemers”.
DEN HAAG. De regering vindt dat
TNO één geheel moet blijven en niet
moet worden opgesplitst in een aantal
aparte organisaties, ondergebracht bij de
meest verwante departementen. Wel
moet de Centrale Organisatie TNO een
sterkere positie krjjgen, om de coördina
tie van de research beter te laten verlo
pen.
In de begroting voor 1976 is een
bedrag Van 9,3 miljoen gulden opgeno
men voor speciale voorzieningen voor
kinderen van buitenlandse werknemers
en voor kinderen uit Suriname en de
Nederlandse Antillen die voortgezet on
derwijs volgen. De leraren zullen voor
hen extra uren krijgen. Ook aparte
voorzieningen als opvangklassen en be
geleiding vallen hieronder.
Voor het onderwijs aan werkende jon
geren wordt voor 1976 een bedrag van
bijna 30 miljoen gulden uitgetrokken.
Minister Van Kemenade hoopt dat in
het cursusjaar 1976-1977 begonnen kan
worden met de samensmelting van het
beroepsbegeleidend onderwijs (leerling
wezen) en het vormingswerk. Om deze
samensmelting te bereiken zal de be
windsman instituten die proberen tot
samenwerking te komen, extra facilitei
ten verlenen. Het gaat daarbij onder,
meer om het gezamenlijk aanbieden van
programma’s en het onderling op elkaar
afstemmen daarvan
DEN HAAG Minister Van Agt van
Justitie komt volgend jaar met twee
belangrijke wetsontwerpen: de regeling
van het stakingsrecht, en de verlaging
van de meerderjarigheidsgrens van 21
naar 18 jaar. Een verruiming van de
zedelijkheidswetgeving staat nog niet op
Van Agts lijstje, maar daar staat tegen
over dat htf haast wil maken met de
herziening van de rechten van minderja
rigen en hun ouders.
DEN HAAG Minister Van Kemena
de (onderwijs) wil het aantal kleuter
leidsters en onderwijzers waarvoor
rijksvergoeding wordt gegeven in de toe
komst gaan vaststellen per schooljaar in
plaats van per kalenderjaar. Dit zal
gebeuren op grond van het gemiddelde
aantal leerlingen over het afgelopen
schooljaar.
worden gelegd voor een gezamenlijke
aanpak van de voorlichting, inschrijving
en verdeling van de leerlingen over de
instituten. In dit verband denkt de be
windsman ook aan een gezahnenlijk op
gezette introductie van de leerlingen. Zo
nodig zal Van Kemenade geen extra
faciliteiten verlenen aan instituten, die
samenwerking weigeren.
Het stimuleringsbeleid voor scholen
met relatief veel kinderen die een ach
terstand hebben, zal volgend jaar verder
worden uitgebreid. Op de begroting is
hiervoor een bedrag van 5,2 miljoen
gulden uitgetrokken. Scholen die boven
tallige leerkrachten hebben gekregen,
zullen extra begeleiding krijgen. Er zul
len voor de begeleiding van de stimule
ringsscholen ongeveer 30 functionarissen
worden aangesteld
Dit schrijft minister Van Agt (justitie)
in een toelichting op de begroting. De
Bureaus voor Rechtshulp zijn in het
Het aantal geregistreerde misdrijven
steeg met 9,6 percent, wat neerkomt op
een stijging met 8,1 percent per 100.000
inwoners. Dit staat in een overzicht in
de begroting voor justitie.
De stichtingsnormen voor lagere
scholen worden verhoogd. Van Ke
menade denkt daarbij aan 120 leer
lingen voor een school in een ge
meente beneden de 50.000 inwoners
en aan 240 leerlingen voor een school
in een gemeente boven de 50.000
inwoners. Deze maatregel moet leiden
tot een besparing van 10 miljoen. Een
verhoging van de groepsgrootte bij
vwo-havo-mavo van 18 naar 20 leer-
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Staatssecretaris De
Jong (Onderwijs) zal op korte termjjn
een commissie instellen die de knelpun
ten in het voortgezet onderwijs moet
gaan inventariseren. Speciale aandacht
zal worden geschonken aan de proble
matiek van de grote school. De commis
sie zal moeten uitvinden hoe groot een
school voor voortgezet onderwijs moet
zijn.
Het onderwijs en de wetenschapsbeoe
fening gaan in 1976 in totaal bijna 17
miljard gulden kosten. Dat betekent dat
in 1976 alleen al via de begroting van
onderwijs en wetenschappen f 1244 per
hoofd van de bevolking aan onderwijs
zaken wordt besteed. In 1970 was dit
nog f 517. Vergeleken met de begroting
voor 1975 is er een stijging van bijna 2,5
miljard gulden. Het merendeel hiervan
gaat echter op aan salarismaatregelen
ruim twee miljard zodat er voor het
onderwijs een stijging van bijna 450
miljoen overblijft. Vorig jaar was dit
nog ruim één miljard.
Tegenover de wetswinkels staat Van
Agt nog steeds wat huiverig. Subsidie
kan alleen worden overwogen, schrijft
hij, als de wetswinkels werk doen dat
op het terrein ligt van de gemfeen telijke
sociale raadslieden of het maatschappe
lijk werk. De subsidie zal echter nooit
meer bedragen dan f 5000 en slechts van
aanvullende aard zijn. Ook zal gelet
worden op de deskundigheid van de
hulpverleners en op mogelijke samen
werking met universiteiten of gevestigde
advocaten.
Door deze wijziging van de Kleuter
en Lageronderwijswet kan het wettelijk
verplicht aantal kleuterleidsters en on
derwijzers gedurende het gehele school
jaar gehandhaafd blijven. Het verplichte
aantal kleuterleidsters en onderwijzers
wordt dan niet meer op 1 januari, maar
op 1 augustus aan het begin van het
nieuwe schooljaar veranderd.
Dit staat in^ de begroting van weten
schapsbeleid van minister Trip. De rege
ring volgt hiermee het advies van de
commissie-Reinoud, die de relatie tussen
TNO en de overheid onderzoekt. TNO is
in 1930 bij speciale wet in het leven
geroepen om een impuls te geven aan
het natuurwetenschappelijk onderzoek.
Op de begroting voor 1976 is een bedrag
uitgetrokken van 219 miljoen, tegen 200
miljoen vorig jaar.
Minister Van Agt blijkt echter wat
milder te oordelen over de toeneming
van de criminaliteit dan het openbaar
ministerie. Van Agt legt het cijfer 8,1
percent naast de stijging met tien per
cent in 1973, en concludeert: het aantal
misdrijven is zowel relatief als absoluut
minder sterk gestegen dan in het voor
afgaande jaar. De procureurs-generaal
bij de gerechtshoven spreken in hun aan
de begroting toegevoegd jaarverslag ech
ter van een „aanmerkelijke, zelfs opval
lende toename, die reden kan en móet
zijn voor grote bezorgdheid”.
Toch houden ook de procureurs-gene
raal een slag om de arm, door op te
merken dat de term „de” criminaliteit
eigenlijk onjuist is. Het aantal ter kennis
van de politie gekomen misdrijven staat
nu eenmaal niet gelijk met het werke
lijke aantal gepleegde misdrijven. Boven
dien zijn er aanwijzingen dat het publiek
meer dan vroeger geneigd is aangifte te
doen van een sr.rafbaar feit", zo schrij
ven zij.
Het oplossingspercentage is vorig jaar
opnieuw gedaald: van 33,8 percent in
1973 naar 31,8 percent. Dit noemen de
procureurs-generaal onaanvaardbaar,
aangezien, zo zeggen zij, het risico van
ontdekking altijd meer preventief werkt
dan het vooruitzicht te worden gestraft.
Een ander opvallend verschijnsel is, dat
het platteland de steden op het gebied
van de misdaad aan het inhalen is. De
laatste jaren neemt de criminaliteit op
het platteland sterker toe dan in de
steden, met het zuiden van het land als
koploper.
Uit de memorie van toelichting bij de
CRM-begroting is verder af te leiden dat
binnenkort maatregelen genomen wor
den om de bijstandsuitgaven inzake
hulpverlening aan gezinnen en bejaar
den terug te dringen. De financiering
zowel via de subsidieregering als via de
bijstandswet leidt er volgens de be
windsman toe dat een groter beroep op
overheidsgelden wordt gedaan dan nodig
is.
Bijstand worden overgebracht
zinsverzorging”.
subsidieregeling
komst.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De Wet op de open
bare bibliotheken zal vanaf 1 januari
1976 volledig van kracht zijn.
Op vijf plaatsen in ons land zullen
experimênten worden begonnen met bij
scholing Kunstzinnige Applicatie Sociaal
Pedagogen. Bijzondere aandacht zal de
staatssecretaris van CRM besteden aan
de kwaliteit van het bijzonder jeugd
werk in internaatsverband, de ontwikke
ling van nieuwe hulpverleningsvormen,
de identiteit van het bijzonder jeugd
werk en de plaats van dit werk in het
totaal van de jeugdzorg.
Een verhoging van de gemiddelde
groepsgrootte in het hoger beroepson
derwijs (hbo) met ongeveer tien per
cent, moet volgend jaar ruim 20 mil
joen opleveren. Van deze maatregel
zijn onder meer de pedagogische aca
demies en de opleidingsscholen voor
kleuterleidsters uitgezonderd. Een
verhoging van de groepsgrootte bij
het middelbaar beroepsonderwijs
moet eveneens 20 miljoen opleveren.
De regering streeft ernaar op zo kott
mogelijke termijn een selectie-systeem
uit te werken, waarmee de toelating tot
de universiteiten en hogescholen beter
kan worden geregeld dan nu het geval
is.
Voor de universiteiten en hogescholen
zullen volgend jaar 415 personeelsplaat
sen beschikbaar komen. De gemiddelde
salarislast zal minder hoog zijn voor de
invoering van de salarisschaal voor
hoogleraren. Voor onderhoud van gebou
wen en voor vervanging van apparatuur
is op de begroting voor 1976 een extra
bedrag van 9,5 miljoen gulden uitgetrok
ken.
hun werkgebied hadden. In dit najaar
zullen de scholen in overleg met de
SBD’s gezamenlijke programma’s opstel
len. De minister streeft ernaar dat de
begeleidingsfunctionarissen begin 1976
met concrete werkzaamheden kunnen
beginnen.
DEN HAAG. Minister Van Keme
nade en staatssecretaris Klein (beiden
Onderwijs) hopen nog in de eerste helft
van het parlementaire jaar een beleids
nota uit te brengen over het hoger
onderwijs nieuwe stijl.
Naast de extra begeleiding door de
SBD’s zullen er in de zwaarste pro
bleemgebieden ook enkele grote stimule-
ringsprojecten worden opgezet. In 1976
zullen vijf van deze projecten worden
aangepakt. Het gaat daarbij om de re
gio’s: 1. Stad Groningen, 2. Oostelijke
Mijnstreek, 3. Helmond, 4. Drenthe, 5.
Den Haag. Het opbouwwerk, club- en
buurthuiswerk, peuterwerk en volksont-
wikkelingswerk zullen actief bij deze
projecten worden betrokken. Ook be
staande plannen op het gebied van bij
voorbeeld de stadsvernieuwing spelen
een rol bij de keuze van de projecten.
Minister Van Kemenade verwacht mid
den 1976 met de uitvoering van de
goedgekeurde werkprogramma’s te kun
nen beginnen.
Nieuw stakingsrecht en
sneller meerderjarig
In deze nota zal worden ingegaan op
de samenwerking tussen het weten
schappelijk onderwijs (wo) en het hoger
beroepsonderwijs (hbo). Ook zal aan
dacht worden besteed aan de gelegen
heid tot wederzijdse doorstroming van
studenten.
Minister J. A. VAN KEMENADE
(Onderwijs en Wetenschappen)
Minister Van Kemenade en de staats
secretarissen Klein en De Jong hopen
halverwege 1976 een nota uit te brengen
waarin zij hun beleid ten aanzien van
de examens en de toelating tot het
wetenschappelijk en hoger beroepson
derwijs uiteenzetten.
zij. Over het omstreden punt van de
hulp aan weggelopen minderjarigen (art.
280 Strafrecht) zegt Van Agt: „Naar
aanleiding van recente publikaties in de
vakliteratuur onderzoeken de staatsse
cretaris en ik of een wijziging van art.
280 Strafrecht kan bijdragen aan het
voorkomen van conflictsituaties”.
Andere belangrijke wetsontwerpen die
volgend jaar verwacht kunnen worden,
betreffen de misleidende reclame, de
rechtsbijstand aan on- en minvermogen
den (o.a. afschaffing van de gratis ad-
missieprocedure) en de rechtsbescher
ming van vreemdelingen, terwijl voor
stellen in studie zijn over de invoering
van vermogenssancties en alternatieve
straffen. Voorts wil Van Agt een klacht
recht instellen bij de ombudsman voor
mensen die menen dat zij door een
rechterlijk ambtenaar onjuist zijn be
handeld.
DEN HAAG Het experiment in
Amsterdam met het Bureau voor
Rechtshulp kan als geslaagd worden be
schouwd. Het is de bedoeling dat in alle
arrondissementen soortgelijke bureaus
worden opgericht. Daarbij zal samen
werking worden gezocht met notarissen,
deurwaarders, sociale raadslieden en
wetswinkels.
Het aantal kinderdagverblijven zal
worden uitgebreid. Er is een definitieve
kinderdagcentra op
ia -rr-
sgHi
Er zal op deze post 30 miljoen bezui
nigd worden. Zodra deze besparing tot
stand is gekomen, zal door wijziging van
de begroting een bedrag vanuit de post
naar „ge-
i
A 'TÉ
