/Vanaf 1 februari '76 twee maanden korter dienen
Gemeenten krijgen
Verschil van mening
meer geld van Rijk
Pronk-Van der Stoel
Regering geeft miljard meer
uit aan ontwikkelingshulp
Van der Stoel: „Kansen op geleidelijk
Groot tekort op
betalingsbalans
van Antillen
I
Landelijke aanpak
ordeverstoringen
herstel crisis binnen EEG verbeterd"
1
DINSDAG
1 6
SEPTEMBER
25
19 7 5
Defensie
Binn. Zaken
Buit. Zaken
Ontw. Hulp
Antillen
bezuinigingen slechts 170 miljoen
Zelfde trendbeleid
ambtenarensalaris
Nieuw materieel
Rechten militairen
BEZORGHEID OVER GEBREK AAN EUROPESE SLAGVAARDIGHEID
VN-fondsen
Oost-West
Kamer krijgt toegang
tot kabinetsadviezen
7
Over hervatting
energie-dialoog”
Grote projecten van
gemeenten wellicht
naar GS voor fiat
Departementen moeten
anders verdeeld
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Vredeling heeft op zijn defensiebegroting
voor volgend jaar ruim ƒ250 miljoen moeten bezuinigen. De twee be
langrijkste bezuinigingen zijn het buiten dienst stellen van de 16 Neptune-
vliegtuigen van de Marine Luchtvaartdienst en het twee jaar eerder
uit de vaart nemen van de kruiser „De Zeven Provinciën”. Mocht de
NAVO waarmee over deze bezuinigingen wordt overlegd hiertegen
bezwaar hebben, dan zullen de totale bezuinigingen slechts f 170 miljoen
bedragen.
2]
(Van onze parlementsredactie)
Vredeling bezuinigt 250 miljoen
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze parlementsredactie)
Deze grote stijging was al voorzien in
tot
(Van onze parlementsredactie)
X.
het moet gaan om uitgebrachte ad
viezen aan de regering,
In totaal staat voor 1976 een bedrag
van f7,7 miljard op de begroting- De
helft daarvan gaat op aan de landmacht,
terwijl marine en luchtmacht elk onge
veer f 1,7 miljard op te maken hebben.
De aanvankelijk voorgenomen bezuini
ging van 105 miljoen op de landmacht,
gaat nog niet door omdat de besprekin
gen over wederzijdse en evenwichtige
troepenvermindering in Wenen nog geen
resultaat hebben opgeleverd. Dit geld is
nodig voor het handhaven van de huidi
ge vredessterkte, zo staat in de defensie
begroting.
verhouding tussen
minister Van der
DEN HAAG. Minister Pronk (Ont
wikkelingssamenwerking) krijgt in 1976
bijna een miljard gulden meer te beste
den dan dit jaar. De regering vraagt het
parlement het totale Nederlandse hulp
programma vast te stellen op 2.808 mil
joen gulden tegen 1.855 miljoen voor het
lopende jaar. hetgeen een stijging met
ongeveer 50 percent betekent.
DEN HAAG. De gemeenten zullen volgend jaar heel wat meer graantjes
meepikken uit de inkomsten van het rijk. Hun gemeenschappelijk aandeel in de
pot van een aantal belastingen groeit van 12,54 percent naar 13.58 percent. Dat
betekent dat ongeveer 7,9 miljard gulden van de rijkspot doorgeschoven worden
naar het Gemeentefonds.
Minister M. VAN DER STOEL.
(Buitenlandse Zaken)
DEN HAAG (ANP). Dienstplichti
gen krijgen toegang tot de ambtenaren
rechter, blijkt uit de toelichting bij de
Defensiebegroting. Voorts is het de be
doeling de openheid in de beoordelings
procedures ste.k uit te breiden.
het gaat om mondelinge of schrifte
lijke informatie of toelichtingen;
de minster die door het adviescollege
bediend wordt, krijgt een afschrift van
het verzoek om informatie en de ver
strekte informatie, of mag bij mondeling
overleg aanwezig zijn of zich daarbij
laten vertegenwoordigen.
Directe contacten tussen de kamer
commissies en de adviescolleges die de
regering ten dienste staan, zouden in de
toekomst mogelijk zijn onder de volgen
de voorwaarden:
bestaande systeem, waarbij op de wedde
van de militairen 20 percent wordt inge
houden voor voeding en huisvesting, zal
worden verlaten. Voor de huisvesting zal
een aparte vergoeding worden gevraagd,
terwijl men alleen per genoten maaltijd
betaalt.
Minister H. VREDELING
(Defensie)
Nederland speelt een actieve rol bij
het opstellen van een regeling waardoor
bevrijdingsbewegingen zich kunnen vast
leggen op de regels van het humanitair
oorlogsrecht, aldus de memorie van toe
lichting
In het verleden hebben de Tweede-
Kamerleden er vaak over geklaagd; dat
zij in hun eentje moeten opboksen tegen
ministers die een heel ministerie en een
grote staf van deskundigen tot hun be
schikking hebben. Hoewel het kabinet
niet wil dat de taken van Tweede Ka
mer en regering door elkaar heen gaan
lopen, wil ze het parlement deze kans op
betere informatie graag bieden.
DEN HAAG. Het kabinet-Den I’yl
heeft besloten om de Tweede-Kamerle-
den te helpen bij hun taak om het
regeringsbeleid te beoordelen. In de toe
komst zullen de vaste Tweede-Kamer-
commissies (groepjes van deskundigen)
rechtstreeks advies kunnen inwinnen bij
adviescolleges die tot nu toe alleen de
rering ten dienste staan.
Minister Van der Stoel is bezorgd over
een gebrek aan slagvaardigheid bij de
Europese Gemeenschap en de onvol
doende democratische onderbouwing van
de EEG. Hij wijst er nog eens op dat de
communautaire opzet ondersteuning be
hoeft. omdat deze de beste waarborg
vormt tegen een overwicht van een of
enige lidstaten.
Minister Pronk schrijft dat nieuwe
internationale forums, zoals deze dialoog
tussen olieproducenten en olie-importe-
rende landen, alsook de „OPEC in haar
nieuwe machtsopstelling”, de bestaande
wereldwijde kaders, die gericht waren
op het vormgeven van ontwikkelingssa
menwerking tussen arme en rijke lan
den, naar de achtergrond dreigen te
verschuiven.
De Nederlandse troepenmacht in Suri
name zal na de onafhankelijkheid wor
den teruggetrokken. Een kleine militaire
missie zal nog vijf jaar met de status
van adviseurs in Suriname blij
ven.
Marine, landmacht en luchtmacht zul-
In kringen van de ambtenarenbonden
ontstond enige maanden geleden op
schudding, toen oerichten uit de begro-
tingsonderhandelingen sijpelden dat de
regering via een verandering van het
trendbeleid meer geld wilde uitsparen.
Met name zouden daarbij de hogere
salarissen worden afgestopt.
DEN HAAG Minister Van der Stoel
(Buitenlandse Zaken) en zijn collega
Pronk (Ontwikkelingssamenwerking) zijn
het niet eens over de wenselijkheid van
de bezwaren over geluidshinder tege
moet te komen nog steeds gestudeerd
op een verdraaiing van de start- en
lan iingsbanen.
Sprekend over de
Oost en West zegt
Stoel, dat er kennelijk ook aan oostelij
ke kant groot belang aan wordt gehecht
de bereikte ontspanning niet in de
waagschaal te stellen. Wel is de regering
„bijzonder teleurgesteld” over het optre
den van de landen van het Warschau
pact bij de besprekingen over weder
zijdse en evenwichtige troepenverminde-
ring (MBFR) in Europa, omdat de Oost
bloklanden weigeren cijfers over te leg
gen over de onderlinge krachtsverhou
ding.
In afwachting van resultaat van de
MBFR-besprekingen zal Nederland de
sterkte van de landstrijdkrachten niet
kunnen verminderen, aldus minister Van
der Stoel.
Naast het bevorderen van duurzame
ontspanning tussen Oost en West
waarvoor hechte samenwerking in At-
DEN HAAG Het trendbeleid voor
de ambtenarensalarissen zal voorlopig
intact blijven. Minister De Gaay Fort
man. die verantwoordelijk is voor het
salariëringsbeleid voor ambtenaren,
schrijft dit in de toelichting op zijn
begroting 1976. De bewindsman kondigt
overigens wel aan dat mogelijk veran
deringen in de berekeningsmethoden op
til zijn. Dit najaar wordt daarover ge
praat in het Centraal Georganiseerd
Overleg. In dat overleg zal ook een
voorstel worden besproken om de aan
vangssalarissen van jonge academici in
overheidsdienst te verlagen.
Vanaf 1 februari 1976 zal de militaire
diensttijd bij de landmacht worden te
ruggebracht van 16 naar 14 maanden.
Dat heeft tot gevolg dat een aantal nu
nog parate eenheden mobilisabel zullen
worden. De totale personeelssterkte van
ons defensieapparaat zal worden terug
gebracht, echter met minder dan aan
vankelijk was gepland. Dit wordt ver
oorzaakt door het ook bij het leger
invoeren van de 40-urige werkweek.
Met Duitsland wordt momenteel di
plomatiek overleg gepleegd over het
recht om betogingen te houden van de
in Duitsland gelegerde militairen- Het
De Miljoenennota geeft ook voor de
komende jaren defensiebezuinigingen
van deze grootte aan: in 1977 ƒ230 mil
joen en in 1978 260 miljoen. Op welke
punten de komende jaren zal worden
bezuinigd is nog niet bekend. Ook hiero
ver moeten met de NAVO besprekingen
worden gevoerd. Afwijzing door de NA
VO van de voorgestelde bezuinigingen
betekent dat de regering de totale de-
fensielasten zal moeten verhogen.
Turkije en Nigeria zijn geschrapt van
de lijst van bijzondere concentratielan-
den, omdat zij minder behoefte hebben
aan hulp. In de samenstelling van de
lijst van landen waarop de Nederlandse
hulp in het bijzonder is gericht, is ver
der geen verandering gekomen.
Niet alleen de economische uitvoer
baarheid van het project zou dan getoetst
moeten worden, maar ook de vraag of
de gemeente niet een te groot deel van
haar bestuurlijke bevoegdheden uit han
den geeft. Een en ander blijkt uit de
toelichting op de begroting 1976 van
Binnenlandse Zaken.
„Geduldige voortgang” naar een oplos
sing van het conflict in het Midden
oosten en een zo harmonisch mogelijke
afwikkeling van het dekolonisatieproces
in zuidelijk Afrika, zijn volgens Van der
Stoel voor de wereld als geheel van de
grootste betekenis. Om de gevolgen van
de apartheidspolitiek op het humanitaire
vlak te helpen verlichten, zullen de
bijdragen aan VN-fondsen die voor dit
doel zijn opgericht, worden verhoogd.
Deze staf neemt beleidsbeslissingen en
geeft deze door aan de commissarissen
van de koningin, die samen met de
procureurs-generaal in de betrokken
provincies een provinciale staf vormen.
Om de slagvaardigheid van de politie te
vergroten, zullen van tevoren al „organi
satorische voorzieningen” zijn getrof
fen.
De Gaay Fortman constateert dat het
goed gaat met de uitbreiding van politie
personeel. De feitelijk aanwezige sterkte
van de gemeentepolitie is vorig jaar
dacht vooral ook richten op het
stand brengen van een nieuwe internati
onale economische orde en van een in
ternationale rechtsorde.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Zowel de aanpak van
de criminaliteit als ook de bestrijding
van reilen en onlusten op grotere schaal
moeten meer vanuit Den Haag worden
geregeld. De minister van binnenlandse
zaken. De Gaay Fortman, kondigt in zjjn
begroting-1976 aan dat bij grote orde
verstoringen zoals bij voorbeeld de
acties van boeren, vrachtwagenchauf
feurs en ook van de binnenschippers
in Den Haag een beleidsstaf zal worden
gevormd.
gestegen met 650 man tot een totaal van
17.555. Het landelijk aantal vacatures
was per 1 april van dit jaar 1342, terwijl
op die datum 1295 man in opleiding was.
Volgens de minister wordt echter de
flinke uitbreiding van de korpsen van de
afgelopen tijd teniet gedaan door maat
regelen in de sociale sfeer, de 40-urige
werkweek en uitbreiding van het aantal
vakantiedagen. „Hoe verantwoord op
zichzelf ook, deze maatregelen drukken
zeer bijzonder op de continudienst”,
schrijft De Gaay Fortman.
Over de samenwerking tussen binnen
landse zaken en justitie op het gebied
van regionale politieactiviteiten zal de
Tweede Kamer nog voor het einde van
dit jaar worden ingelicht, zo voorspelt
de minister. Het overleg tussen hem,
Van Agt en politieautoriteiten is in juni
van start gegaan. De samenwerkingsver
banden moeten vooruitlopen op de reor
ganisatie van het binnenlands bestuur
(gewestvorming).
Opvallend is verder de opvoering van
de begrotingspost voor directe hulp aan
de armste landen, en groepen mensen in
ontwikkelingslanden (508 miljoen gulden
tegen ruim 247 miljoen gulden in 1975).
Ook de bedragen voor bilaterale hulp en
hulp via internationale organisaties zijn
aanzienlijk verhoogd.
nister De Gaay Fortman (Koninkrijksza-
ken). Minister Pronk heeft voor 1976 230
miljoen gulden uitgetrokken voor hulp
aan Suriname, voor de uitvoering van de
eerste fase van het meerjarenplan waar
over Suriname en Nederland in juni
overeenstemming hebben bereikt. Daar
naast zal Nederland aan Suriname een
schuld van 100 miljoen gulden kwijt
schelden, hetgeen ook ten laste van de
begroting van ontwikkelingssamenwer
king komt.
De netto-ontvangsten in de sector toe
risme (een van de belangrijkste inkom
stenbronnen, bijvoorbeeld op Aruba en
op Curacao) zullen dit jaar waarschijn
lijk gelijk zijn aan die van 1974.
Een gemengd Antilliaans-Nederlandse
groep deskundigen zal op korte termijn
een integraal sociaal-economisch plan
opstellen voor alle eilanden. Daarbij zal
ook aandacht worden besteed aan het
ontwerpen van een nieuwe staatkundige
structuur, waarbij de zelfstandigheid
van de eilandgebieden zoveel mogelijk
zal worden bevorderd.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. „Met nieuwe moed en inzet” wil de regering zich het komende jaar
inspannen om de nog niet uitgewerkte crisis in de Europese samenwerking te over
winnen. Dat schrijft minister Van der Stoel in zijn toelichting op de begroting 1976
voor Buitenlandse Zaken. Hij acht de kansen op een geleidelijk herstel enigszins
verbeterd.
Dit gemeentefonds kan volgend jaar beschikken over ongeveer 9,3 miljard
gulden. Behalve op het belastingaandeel van 7.9 miljard kan het rekenen op
een rijksbijdrage van 1,4 miljard ten behoeve van het lager onderwijs. Aan de
gemeenten zal ongeveer 8,2 miljard gulden uitgekeerd moeten worden, zodat
het Gemeentefonds eind 1976 een tekort van enkelen honderden miljoenen te
zien zal geven.
De Nederlandse gemeenten staan er dit jaar overigens iets beter voor dan de
afgelopen jaren het geval was. Het aantal gemeenten met een begrotingstekort
daalde van 35 naar 24 percent en tegelijk nam ook het totale begrotingstekort
af van 429 miljoen in 1974 tot 362 miljoen in 1975.
DEN HAAG (ANP). Er zal een
onderzoek worden ingesteld naar de
vraag, of de gemeentewet moet worden
gewijzigd, zodanig dat contracten van
gemeenten met projectontwikkelaars of
projectmaatsehappijen moeten worden
onderworpen aan de goedkeuring van
Gedeputeerde Staten.
Een deel van de stijging van de uitga
ven voor hulpverlening komt ten goede
aan Suriname, dat tot nu toe steeds
ressorteerde onder de begroting van mi-
De landmacht gaat een hele nieuwe
generatie tanks beproeven die in het
begin van de jaren tachtig de Centurions
en de AMX moet vervangen. Ook komt
er nieuw veldgeschut en nieuwe lucht
verdedigingswapens. Het vliegveld Wel
schap bij Eindhoven zal voorlopig nog
door de luchtmacht (het NF-5-squadron)
gebruikt worden. Wel wordt om aan
Deze centralisatie geldt niet alleen de
bestrijding van burgerlijke acties en on
lusten, maar ook de bestrijding van
„terroristische agressie”. De minister
schrijft in zijn memorie van toelichting
dat deze toen nog geïmproviseerde
werkwijze bij de twee gijzelingsacties
die ons land tot nu toe hebben getrof
fen, goed heeft gewerkt. Beide malen
ging het om acties in de Randstad. De
minister schrijft dat het ministerie nu
goed voorbereid is op terreurdaden in
het gehele land.
het vorig jaar opgestelde meerjarenpro
gramma voor ontwikkelingshulp. Hierbij
was als doel gesteld, de uitgaven voor
internationale hulpverlening met ingang
van 1976 vast te stellen op ongeveer 1,25
percent van het bruto nationaal produkt.
In de begroting voor 1976 komt dit
percentage uit op 1,22 procent.
De minister zal ook alles achterwege
laten dat zou kunnen worden uitgelegd
als erkenning van het Zuidafrikaanse
beheer over Namibië (Zuidwest-Afrika).
De regering erkent de rechtsgeldigheid
van het decreet van de VN-raad voor
Namibië, waarin wordt bepaald dat ex
ploitatie en uitvoer van natuurlijke rijk
dommen van Namibië onderworpen
worden aan de toestemming van deze
raad.
Concrete initiatieven worden overigens
niet aangekondigd. Alleen wordt gezegd
dat van Nederland een actief beleid kan
worden verwacht ten aanzien van het
vaststellen van een regeling voor de
verkiezing van het Europese parlement.
Over de Europese politieke samenwer
king (betreffende kwesties die buiten de
bevoegdheid van de EEG vallen) zegt de
Vninister, dat deze zich gunstig blijft
ontwikkelen. Wel is de regering van
mening, aldus de toelichting, dat de
EPS-samenwerking niet impliceert dat
Nederland fundamentele nationale
standpunten zou moeten prijsgeven.
De NAVO wordt door de regering
beschouwd als de beste garantie voor
het voortbestaan van de veiligheid van
West-Europa. Daarnaast is de NAVO een
lantisch verband een essentiële voor
waarde blijft wapenbeheersing, ont
wapening en versterking van de Europe
se integratie, wil de minister zijn aan-
Minister Pronk is echter niet geheel
ongeschonden uit het kabinetsberaad
over de samenstelling van de begroting
tevoorschijn gekomen. De uitgaven op
zijn begroting voor subsidies en bijdra
gen ten bate van de opvang van rijksge
noten bedragen ruim 61 miljoen gulden,
tegen ruim 15 miljoen vorig jaar. Ook
de bijdrage in de uitgaven van het
ministerie van Buitenlandse Zaken is
verhoogd van 23,8 tot 46,8 miljoen gul
den. Deze posten horen volgens ontwik-
kelingsdeskundigen in de Tweede Kamer
eigenlijk niet in Pronks begroting
■thuis.
Minister Van der Stoel spreekt de
hoop uit dat de in april afgebroken
dialoog, die diende ter voorbereiding van
een conferentie van 25 landen- over
energie-, grondstoffen en ontwikkelings
problemen, spoedig kan worden hervat.
Minister Pronk onderschrijft deze me
ning niet. In zijn toelichting wordt het
woord „dialoog” tussen aanhalingstekens
geplaatst.
len volgend jaar voor vele honderden
miljoenen aan nieuw materieel krijgen.
De marine krijgt er volgend jaar twee
geleide-wapenfregatten bij (Tromp en
De Ruyter), terwijl begonnen wordt met
de bouw van een serie van acht stand
aardfregatten. Samen met Frankrijk en
België wordt gewerkt aan het ontwikke
len en bouwen van een nieuw type
mijnenvegers. Nederland bestudeert sa
men met Frankrijk een nieuw type
onderzeeboot. Binnen NAVO-verband zal
worden bezien óf Nederland nog wel
onderzeeërs moet hebben.
een spoedige hervatting van de dialoog
tussen de OPEC-landen, de westelijke
industrielanden en de ontwikkelingslan
den. Dit valt af te leiden uit de toelich
ting die beide bewindslieden geven op
hun begroting voor volgend jaar.
belangrijk politiek forum, waar Neder
land gehoor en dikwijls ook steun vindt
voor zijn gedachten over internationale
vraagstukken.
Minister Van der Stoel wordt evenmin
door Pronk gesteund als hij schrijft het
van belang te achten dat de relaties van
het Internationaal Energie Agentschap
met de oliemaatschappijen worden uit
gebouwd. Bij het IEA zijn alle Westelij
ke landen, inclusief Nederland, aangeslo
ten. Het IEA werd op initiatief van
minister Kissinger opgericht nadat de
OPEC-landen eind 1973 hun olieprijs
aanzienlijk hadden verhoogd.
DEN HAAG Bij de vorming van
het eerstvolgende kabinet moeten de ta
ken van de diverse departementen wor
den herverdeeld. Minister De Gaay Fort
man, verantwoordelijk voor de organisa
tie van het regeringsbestuur, schrijft dit
in de toelichting op zijn begroting. Hij
noemt de herverdeling een politieke
zaak- Nu al zou moeten worden begon
nen met een organisatieonderzoek, studie
en overleg tussen de betrokken ministe
ries.
De bewindsman constateert in de or
ganisatie diverse overlappingen en lacu
nes. „De taken van verschillende depar
tementen liggen voor een deel op dezelf
de terreinen van overheidszorg”, aldus
de minister. Hij noemt als voorbeeld het
overlappende complex onderwijs, weten
schappelijk onderzoek, welzijn, milieu en
ruimtelijk beheer. Het nagaan waar de
knelpunten liggen, is een taak voor een
kleine commissie uit de ministerraad,
onder leiding van premier Den Uyl.
DEN HAAG. Minister De Gaay
Fortman (Koninkrijkszaken) verwacht
dat de Nederlandse Antillen in 1975 een
aanzienlijk tekort op de betalingsbalans
aullen hebben. Dit wordt veroorzaakt
door een snelle stijging van de importen
bij gelijkblijvende waarde van expor
ten.
