REGELS VOOR WERELD-
Premie voor volksverzekering
OLIEHANDEL BEPLEIT
ziektekosten 11 a 12 percent
♦i
Tekort op begroting
drukt koersen omlaag
IHC onzeker
over toekomst
I BEURS
Thomassen Drijver werkt korter
Al dan geen handel met andermans bezit
i
GELD
van
Vrachtwagen
stort zich
Cauberg
EEG-commissie wil
Kartelkarakter OPEC zal verdwijnen
VOLGENS BEREKENING MEDISCH CONTACT:
conferentie over
sociaal-economische
NCW en VNO willen
VNO: WERKGELEGENHEIDSNOTA VAKCENTRALES ONAANVAARDBAAR
KLEURLOZE WEEK OP DAMRAK
inkomensverhoudingen
nader onderzoeken
V-l nu in Culemborg
moeilijkheden
Nederlandse schippers
in België bedreigd
Zh
ZATERDAG
1 975'
20
SEPTEMBER
ECONOMIE
12
i
I
(Van onze juridische medewerker, mr. T. Holterman)
Selectie
4
3R
10
DEN HAAG. Een lezer wees mij op het volgende probleem. Hij is lid
van verschillende instellingen en abonnee op een aantal bladen. Sommige
van deze bladen en instellingen verkopen hun adressenbestand. De stelling
van de lezer is, dat het adres van hem is. Zonder zijn toestemming mag
niemand anders dan hijzelf het verkopen. Momenteel wordt zijn adres,
evenals dat van andere mensen, zonder zijn toestemming verstrekt. Dit
noemt hij „diefstal” van zijn adres. De vraag van de lezer is of tegen
zulke adresverstrekkende en -gebruikende instellingen eigendomsrechten
ten gelde zijn te brengen, en of er tegen die instellingen strafrechtelijk is
op te treden. Een eenduidig bevestigend antwoord op deze vraag moet ik
schuldig blijven. Toch is het de moeite waard, omdat het probleem zo
algemeen is, een aantal overwegingen de revue te laten passeren.
Zelfmoord
r
Geld
Dit is de strekking van een rapport
Werkgevers kraken vakbondsstuk
I
(Van onze medewerker)
Adressenverkoop, een juridische puzzel
(en nog
van
s«
Gelukkig was het niet allemaal som
ber en alarmerend wat de klok sloeg.
Vanuit de kring van de levensmiddelen-
bedrijven kwamen betere geluiden voort.
Meneba, Wessanen en Centrale Suiker
Gisteren is
uit
Zaa
de
tot
28 s
we
wer
de i
de
ven
Niei
dor]
ligt
den
de
trek
strij
wed
Blei
uur
Arn
ber
lOtV
Hei
om
Srei
en
voo
de
den
Haa
070-
kers
ca
opei
oud
grot
gebi
ƒ11
gere
dan
kan
si
et
d;
te
D
v<
w
hs
m
ai
di
bi
kl
2,75
5,80
6,73
104,00
38,00
9,75
2,67
61,75
101,00
61,50
49,25
45,50
14,70
4,68
8,40
71,00
15,75
ki
pr
ee
wi
he
Di
ce
w;
re
fe
ja
be
ge
op
pa
wi
go
Ai
su
ke
c
G
G
G
CULEMBORG (ANP). De V-l,
onlangs in Puttershoek op een
Sterker nog. zo zegt het VNO, de staat
zelf moet Volgens NW, NKV en CNV
maar voor ondernemer gaan spelen en
daarbij verliezen op de koop toe nemen.
bond CNV deelde mee, dat ook MGM
Europa in Meppel (toeleveraar van on
der andere remcylinders aan de vracht
wagenindustrie) werktijdverkorting heeft
aangevraagd voor 80 van de 97 werkne
mers. Het is de bedoeling, dat zij ze»
weken lang de helft van de normale
werktijd werken.
De nota gaat volgens het VNO de mist
in als het gaat om „behoorlijke en
verantwoorde oplossingen voor de pro
blemen waai’ de gemeenschap zich ten
aanzien van de werkgelegenheid voor
ziet geplaatst” aan te geven.
Een rechter die uitgaat van een actie-
perspectief zal onder die voorwaarde het
recht hanteren als „-een middel van bij
sturing van een maatschappelijk proces”
(Ter Heide). De kans is dan groot dat de
lezer zijn eis krijgt toegewezen. Ziet de
rechter het recht niet als ..een middel
van distributie van macht, middelen en
prestige naar legaal-rationele criteria”
(Ter Heide), dan vrees ik dat de lezer
met zijn eis in de kou blijft staan.
Aanbevolen wordt onder meer dat de
olie verbruikende landen plannen maken
voor verdeling van de beschikbare ener
gie in tijden van schaarste en dat de
industrielanden en de olie producerende
landen er gezamenlijk voor gaan zorgen
dat in de ontwikkelingslanden een aan
vaardbare economische groei op gang
wordt gebracht en gehouden ondanks de
hoge prijzen van ruwe olie.
die
Puttershoek op een stuk
bouwland is gevonden, is gistermiddag
omstreeks vier uur in Culemborg aange
komen.
Het is niet verwonderlijk dat men ook
in het verzamelen van adressen, zo mo
gelijk per groep geselecteerd (bijv.: alle
gehuwde vrouwen zonder kinderen),
brood ging zien. Zo verkoopt de een het
adressenbestand, dat een eventuele an
der. al dan niet geselecteerd, weer door
verkoopt. Deze opstelling van het zaken
leven heeft van het adres een econo
misch goed gemaakt. Een adres zonder
meer heeft echter geen waarde. De
waardé wordt ontleend aan het feit dat
er een (natuurlijke- of rechts-)persoon
achter dit adres schuilgaat. In die zin
kan ik geheel met de lezer meegaan,
wanneer hij stelt dat hij het „eigen-
AMSTERDAM. Ook de achter ons
liggende beursweek is voor het Damrak
kleurloos en zonder affaire verlopen.
Twee factoren waren bepalend voor dit
klimaat: de zwakke stemming op Wall
Street en de verontrustende situatie
rond ’s lands financiën.
Aldus de hoofdredacteur van Me
disch Contact, de heer F. Bol. In het
blad is deze week de volledige tekst
van de Memorie van Toelichting bij
het ontwerp van Wet op de algemene
Gezondheidszorgverzekering opgeno
men. Officieel is het wetsontwerp nog
steeds niet gepubliceer d, omdat het
zonder de financiële paragraaf
nog bij de Raad van State ligt.
De genoemde premie betekent vol-
domsrecht” heeft van het adres. De
vraag is langs welke weg hij dit recht
juridisch geldig weet te maken.
Voor het antwoord op de gestelde
vraag kunnen we een strafrechtelijke
dan wel een burgerrechtelijke weg be
wandelen. Is het zonder toestemming
gebruiken van een adres strafrechtelijk
„diefstal” (art. 310 Sr.) te noemen?
Wil van diefstal sprake zijn, dan moet
een goed dat aan een ander toebehoort,
met het oogmerk om het zich weder
rechtelijk toe te eigenen, zijn weggeno
men. De lezer heeft echter zelf aan een
blad of instelling zijn adres verschaft.
Het adres wordt, wanneer het blad of de
instelling tot verkoop ervan overgaat,
niet „gestolen”- Anders is het gesteld in
het geval van iemand die zich opzette
lijk enig goed toe-eigend, dat aan eep
ander toebehoort en/ dat hij anders dan
door misdrijf onder zich heeft. In dit
geval spreekt men van „verduistering”
(art. 321 Sr.).
van het Amerikaanse Committee for
Economie Development (CED), een par
ticuliere organisatie zonder winstoog
merk die zich met economisch onder
zoek bezighoudt. Volgens het rapport
worden de conclusies en de aanbevelin
gen van de Amerikaanse commissie ge
steund door soortgelijke instellingen in
Australië, Engeland. Frankrijk, West-
Duitsland, Japan en Zweden.
UTRECHT (ANP). De pre
mie voor de volksverzekering
tegen ziektekosten, die op de
zelfde manier zal worden geïnd
als nu de AWBZ-premie, zou
anno 1975 afhankelijk van de
rijkshijdrage in de orde van
grootte liggen van 11 tot 12 per
cent, te heffen over maximaal
31.750 van het inkomen.
mogelijkheid van een negatief vesti
gingsbeleid, dat wil zeggen van het
weren van medewerkers of instellin
gen en inrichtingen, aldus Medisch
Contact.
Honorariumovereenkomsten mogen
niet uitgaan boven landelijk vastge
stelde maxima. De minister kan ook
bepalen dat alle of bepaalde groepen
verzekerden aanspraak hebben op een
uitkering in geld wegens gemaakte
kosten voor een aan hen verleende
verstrekking, inplaats van aanspraak
op de verstrekking.
Het projectiel is op een drietonner
onder politiebegeleiding vervoerd. De
Explosieven Opruimings Dienst (E.O.D.)
in Culemborg heeft de V-l veilig ver
klaard.
Dit beantwoordde hij bevestigend. Het
doel van het diefstalartikel, zo zei de
Hoge Raad, is het vermogen van een
ander te beschermen. Elektrische energie
vormt een vermogensobject (in enge
zin). Uitdrukkelijk stelde de Hoge Raad
dat hier niet onder vielen rechten op
geestesprodukten als auteursrechten en
octrooirechten. De zin'van di* laatse is
dat deze rechten reeds door een wette
lijke ingreep (de Auteurswet, de Rijks-
Heel belangrijk was ook, dat de inko
menspositie van de mensen werd ver
ruimd. Mensen kregen meer te besteden,
en nu ging het verkopers erom de
Naast het bestaan van andere criteria
moet dan worden aangetoond dat de
adresbezitter (het blad, ed instelling)
maatschappelijk onzorgvuldig handelde,
door zonder toestemming het adres te
verschaffen dan wel te verkopen. Nu
zou gesteld kunnen worden dat de lezer
zijn adres dan maar niet moet geven.
Wat dit betreft zit hij, en wij met zijn
allen, in een dwangpositie- Je adres niet
verschaffen is maatschappelijk zelf
moord plegen. Juist omdat dit van nie
mand verwacht kan worden, zou een
actie tegen „misbruik" van het adres
mogelijk moeten zijn.
BRUSSEL (ANP). De Europese
Commissie wil dat er uiterlijk eind no
vember (vóór de Europese topconferentie
op 1 en 2 december in Rome) een drie-
partijenconferentie wordt gehouden over
de sociale en economische problemen in
de Gemeenschap.
Het is nu de vraag of een adres „enig
goed” is. In 1921 heeft de Hoge Raad
aangnomen dat onder het woordje
„goed” in het diefstalartikel tevens ver
staan mag worden „elektrische energie”.
Het betrof een geval dat in Den Haag
iemand buiten de elektriciteitsmeter om
stroom betrok. De rechter werd nu voor
de vraag gesteld of „stroom” een „goed”
was.
mie. waarin voor vrijheid van onderne
men een eerste voorwaarde voor een
gez.onde economie in een gezonde demo
cratie nauwelijks plaats meer is.
ROTTERDAM (ANP). De ruim
vierhonderd Nederlandse binnenvaart
schepen in de Belgische wateren kunnen
ondanks het opheffen van de blokkades
nog steeds niet varen waarheen zij wil
len. Zo gauw als een Nederlandse schip
per aanstalten maakt om te vertrekken,
wordt hij bedreigd door zijn Belgische
collega’s, die zelf nog steeds weigeren te
varen.
Soms zouden de Belgen zelfs zo ver
gaan, dat zij vertrekkende schepen be
kogelen met stenen.
HOOGEVEEN (ANP). Het Hooge-
veense bedrijf van Thomassen en Drij-
ver/Verblifa waar 750 mensen werken,
heeft vanaf 3 oktober werktijdverkor
ting aangevraagd voor circa 400 perso
neelsleden. Deze werktijdverkorting
geldt voor een periode van zes weken
voor één dag per week. Dit is gisteren
De heer Bol concludeert, dat de
flexibiliteit in de voorgestelde wet
tekst het voordeel biedt, dat met
bijna alle' mogelijke ontwikkelingen
rekening kan worden gehouden. Maar
het nadeel is volgens hem, dat de
minister met deze wet in de hand de
gezondheidszorg in vrijwel iedere
richting kan dwingen.'
recht (het subjectieve recht). Dit au
teursrecht ontstaat door het enkele feit
dat ik het boek vervaardig. Buiten de
Auteurswet geniet ik als auteur geen
bescherming. Met betrekking tot het
adressenprobleem is nu het volgende te
betogen.
Afgezien van publiekrechtelijke rege
lingen ten behoeve van adressenbestan
den (bevolkingsregisters), is het „adres
recht” niet in het bijzonder geregeld
Toch blijkt het „adresrecht” een „ver
mogensrecht” voorzover het op geld
waardeerbaar blijkt. De enige algemene
mogelijkheid om dit recht geldend te
maken is een actie wegens onrechtmati
ge daad (art. 1401 BW) in te stellen.
We hebben hier te maken met een
historisch groeiproces. Het overgrote
deel van de in Nederland wonende men
sen heeft altijd een adres gehad. De
meeste mensen waren tot voor enige
tientallen jaren op hun adres econo
misch niet interessant. Hier kwam ver
andering in toen de postorderbedrijven
en de schriftelijke onderwijsinstellingen
op kwamen zetten.
eerste te zijn ten gunste van wie het
geld werd uitgegeven. Wat ligt meer
voor de hand om mensen met (meestal)
fraai drukwerk thuis te bereiken, om
hen zodoende tot uitgaven te bewegen.
Deze aanbiedingstechniek hangt ten
nauwste samen met het voorhanden
hebben van adressenbestanden
aan het personeel meegedeeld. Het
Hoogeveense bedriji is een toeleverings
bedrijf in de verpakkingsindustrie. De
oorzaak van deze werktijdverkorting is
volgens het bedrijf het uitblijven van
orders. Het bedrijf werkt voor een groot
deel voor de export
De heer Goudriaan van de Iridustrie-
Direct na het indienen van de begro
ting was het gigantische tekort op de
Rijksbegroting het gesprek van de dag
- op de beurs. Er hoefde toen maar weinig
te gebeuren om de toch al bestaande
neerwaartse tendentie te doen omslaan
in een verdere koersdaling.
Daarvoor zorgde ook Wall Street,
waar vooral in de eerste helft van de
week het koerspeil zo’n 20 punten terug
liep tot onder de 800. Daarna werd
weliswaar de 800 wel heroverd, maar
erg overtuigend ging dat niet.
De meeste effectenbeurzen weten nog
altijd niet goed raad met de huidige
economische situatie in de westerse we
reld. Moet er gesproken worden van een
conjuncturele terugslag of van een eco
nomische crisis met wijdere aspecten?
Dat de economische situatie niet best
is, bewees deze week het binnenkomende
bedrijfsnieuws nog eens overduidelijk.
Een winstdaling van ruim 50 percent
-voor het Bolsconcem. Sterk teruglopen
de winsten voor Holex en THV Interna
tional en zelfs een verlies voor Verenig
de Glasfabrieken allemaal bedrijven
van allure met in normale tijden talrij
ke arbeidsplaatsen. En dat de werkgele
genheid nog altijd gevaar loopt, leerden
deze week de nieuwe ontslagaanvragen
van talrijke ondernemingen, waaronder
Schuttersveld. De aandelenkoersen van
al deze ondernemingen moesten deze
week op het Damrak dan ook flinke
veren laten. Holec rond 15 gulden, Bols
6 gulden, Verenigde Glas 16 gulden en
Schuttersveld 9 gulden.
rijd
men
is
zijn
dori
verï
ven
NZI
gecc
krij;
ƒ3,
Win
Mid
uur.
De resultaten van dit onderzoek af
wachten is volgens VNO en NCW geen
absolute voorwaarde om tot ingrijpen in
de inkomensverhoudingen over te gaan,
maar wel vinden de vakwerkgevers dat
pas tot een fundamentele inkomenspoli
tiek kan worden overgegaan als alle
betrokkenen er in breed overleg mee
akkoord zijn gegaan.
daling van de rendementen, geringschat
tend wordt erkend dat ook de schrikba
rende stijging van de arbeidskosten wel
eens debet zou kunnen zijn aan de
explosieve stijging van de werkloosheid,
maar de uitspraak dat een verbetering
van die rendementen en een verlaging
van die arbeidskosten voor de hand
liggende aanzetten zouden kunnen zijn
om de toeneming van de werkloosheid
een halt toe te roepen, blijft achterwege.
In plaats daarvan wordt als belangrijk
ste uitgangspunt een staatstoezicht op
alle handelingen van ondernemers en
ondernemingen als' sacraal panacee cen
traal geplaatst,” aldus het VNO.
Volgens de werkgeversorganisatie roe
pen de vakcentrales op tot onmiddellijke
overschakeling op een soort planecono-
WASHINGTON (UPV) Internatio
nale energiedeskundigen verwachten da*
het oliekarte! (de kartel van olielanden
(OPEC) op den duur door onderlinge
geschillen zwakker zal worden en dan
zal moeten worden vervangen door een
internationale goederenovereenkomst
waarover niet alleen de leveranciers
(naar ook de verbruikers van olie moe
ten meepraten.
gens de
verhoging ten opzichte van de huidige
tarieven van de particuliere verzeke
raars, zeker als de premie in geen
enkel geval meer voor de inkomsten
belasting aftrekbaar zou blijken te
zijn. Hij voegt hieraan toe, dat het
overigens nauwelijks mogelijk is om
nu al de hoogte van de premie te
bepalen voor 1978, het jaar waarin
men de volksverzekering hoopt te
verwezenli j ken.
In de praktijk zullen de artsen het
meest te maken krijgen met de regio
nale verzekeringskantoren, waarmee
ze overeenkomsten moeten afsluiten
willen ze als medewerker worden
erkend. De heer Bol noemt het van
belang, dat deze kantoren op last van
de minister gedurende bepaalde tij
den geen overeenkomsten mogen af
sluiten of kunnen worden ontheven
van de verplichting om overeenkom
sten af te sluiten. Hierin schuilt de
2,65
5,50
6,43
101,00
34.50
7,75
2,57
58,75
98,00
58.50
46,25
42.50
14,40
4,38
7,15
68,00
13,25
Het is nog steeds zo, dat adressenbe
standen in de burgerrechtelijke sfeer
niet beschermd zijn. Dat hiermee een
stuk „privacy" in gevaar komt, is onder
kend. Daarom zijn wel in de publiek-
rechtelijke sfeer (bevolkingsregisters,
justitiële documentatie) beschermende
maatregelen getroffen. De wetgever zou
deze lijn kunnen doortrekken tot in het
privaatrecht, door bijvoorbeeld het
„adresrecht” een zelfde status te verlenen
als het auteursrecht.
DEN HAAG (ANP). Het is voor het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen hoewel dit, naar het daarbij opmerkt, nog geen gelegenheid
heeft gehad voor ampele studie wel duidelijk dat de bijdrage van de
drie vakcentrales verwoord in hun werkgelegenheidsnota, als onvoldoende
moet worden beschouwd. Dit deelt het VNO onder de kop „Onaanvaard
bare nota van de vakbeweging” mee in zijn orgaan Onderneming.
Aan dat overleg zouden moeten deel
nemen de EEG-ministers van Sociale
Zaken en Economische Zaken, de sociale
partners (werkgevers en werknemers) en
de Europese Commissie zelf.
De Europese Commissie zal een voor
bereidend document opstellen voor deze
conferentie, die ideeën moet opleveren
over de maatschappelijke veranderingen
die nodig zijn om problemen op korte en
langere termijn op te lossen.
een vrachtwagencombinatie
Enschede op de Cauberg in het
Limburgse Valkenburg door zijn Tem
pten geschoten en met grote snelheid het
toeristenoord binnengereden. In een
bocht in de Plenkertstraat botste de
stuurloze combinatie op een vrachtauto
van Van Gend en Loos, die juist aan het
uitladen was. Er ontstond een enorme
ravage. De chauffeur van de vrachtwa
gencombinatie raakte licht gewond. De
motor van de vrachtwagencombinatie
werd door de schok van de botsing in de
etalage van een souvenirwinkel geslin
gerd. Door de botsing werd het verkeer
in het centrum van Valkenburg volledig
geblokkeerd.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De werkgevers, vere
nigd in VNO en NCW, willen volgend
jaar proberen meer licht te brengen in
de situatie van de netto-inkomensver-
houdingen. Daarvoor zal onderzoek no
dig zijn, dat de beide grote organisaties
met behulp van externe deskundigen
willen verrichten. Uit dat onderzoek
zouden de feiteli.ike verhoudingen bin
nen bedrijfstakken en ondernemingen
duidelijker naar voren moeten komen
dan nu het geval is.
ROTTERDAM (ANP). Voor IHC-
Hoiland heeft het eerste halfjaar van
1975 een bevredigend verloop gehad. Als
gevolg van de economische recessie in
de wereld worden minder orders ont
vangen dan werd verwacht. Hierdoor zal
vooral bij die ondernemingen van de
groep, die kortlopende orders uitvoeren,
het resultaat over het tweede halfjaar
nadelig worden beïnvloed. Daarom is het
niet uitgesloten, aldus de raad van be
stuur in het halfjaarbericht, dat het
concernresultaat over het tweede half
jaar bij dat over het eerste halfjaar zal
achterblijven.
„Achteloos wordt geproken over een
zullen in het lopende jaar meer verdie
nen, evenals de verzekeringsondernemin
gen Nationale-NeÖerlanden en Ennia.
Maar het was kenmerkend voor de
beursstemming dat deze goede berichten
nauwelijks enige koersreacties voort
konden brengen.
Met deze juridisch-strafrechtelijke
kwalificaties schiet de lezer nog niet
veel op. Hij wil immers geld zien voor
het gebruik van zijn adres. Zijn redena
tie moet hij daarom voor de burgerlijke
rechter geldig zien te maken- Hij kan
daarbij voor twee ankers gaan liggen.
Het eerste anker heet juridisch- „wan
prestatie”. De lezer zal moeten betogen
dat het blad of de instelling niet of
maar ten dele de overeenkomst nakomt.
Het tweede anker is het instellen van
een actie uit onrechtmatige daad tegen
de verstrekker en de gebruiker van zijn
adres. Gesteld moet dan worden dat de
verstrekker het adres onrechtmatig heeft
verstrekt en de gebruiker het onrecht
matig heeft gebruik (waardoor de lezer
schade heeft ondervonden).
Van een onrechtmatige daad is sprake
als er een inbreuk wordt gemaakt, op
het subjectieve recht van iemand (de
benadeelde). Het subjectieve recht kan
aangetast worden door schending van de
wet (eigendomsrecht) of door onzorgvul
dig maatschappelijk handelen. Aan be
paalde feiten verbindt het objectieve
recht (het geheel van geledende rechts
regels) het ontstaan van bepaalde sub
jectieve rechten. Als ik een boek schrijf
verbindt de Auteurswet (het objectieve
recht) daftraan voor mij een auteurs-
AMSTERDAM (ANP). De advieskoersen
(aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands
bankpapier geldend in Amsterdam op de
volgende werkdag luiden heden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (10O)
heer Bol een belangrijke
octrooiwet) beschermd waren
zijn).
Het komt mij voor, dat het doel van
het diefstalartikel hetzelfde is als
het verduisteringsartikel, namelijk be
scherming van vermogensrechten. En
omdat in de loop van de jaren het
„adres!’ een op geld waardeerbare zaak
is geworden, moet dit evenzeer als een
„goed” worden erkend, zoals de Hoge
Raad elektrische energie ook als een
goed erkende.
f