Senaatsfractievoorzitter Scott wil beperking publiek optreden van alle presidentskandidaten Patricia Hearst zal door psychiaters Reparaties aan Nachtwacht voor onderzocht worden leek onzichtbaar bevelhebber VS in de ban Kennedy-moorden (2) van „Egyptische vergiftigd” FRANCO WORGPAAL BARBARIJ Schotse extremisten plegen aanslag Nieuwe arrestaties in Zuid-Afrika achtergrond 3 WOENSDAG 24 SEPTEMBER BINNEN- EN BUITENLAND 19 7 5 (Van onze redactie buitenland) kou Kritiek Relatie Handlangersdiensten (Van onze redacteur in Washington, Henk Leffelaar) WASHINGTON President Ford heeft verklaard dat hij, ondanks de gisteren gepleegde aanslag op zijn leven, weigert een „gijzelaar van as- pirant-moordenaars” te worden. De Amerikaanse president zei: „Ik zal krachtig overeind blijven in de confrontatie met anarchisten en moorde naars. Als president moet men zich niet laten intimideren door een klein groepje mensen die het recht in eigen hand willen nemen. Ik zal onder geen omstandigheden kapituleren voor hen die al het goede in Amerika willen ondermijnen”. ucht SAN FRANCISCO (UPI, Reuter) Een federale rechter heeft giste ren beslist dat Patricia Hearst (op de foto met handboeien om en vast geketend in de gevangenis) door drie door het gerechtshof aan te wijzen psychiaters onderzocht moet worden. wijs leien !zak igen lid is jaar gelij- van van 12,3 pens lede jtest moi nier Unie ht op i kort dveen lultu- erhu- ig tot uimte :wam, oepe- szegd, repen ■over- nog op 2 .1' WASHINGTON Hoewel de moord op dominee Martin Luther King minstens evenveel vragen opwerpt over een mogelijk komplot (en misschien meer) is het de aanslag op president John Kennedy die de Amerikaanse gemoederen nog steeds bezighoudt. Senator Richard Schweiker, een Republikein uit Pennsylvania, heeft zich nu ingezet om het onderzoek naar Kennedy's dood te te heropenen. Ford weigert mensenmenigten te mijden na de twee mislukte aanslagen laat terechtstellen gaan en gevraagd had om in hechtenis genomen tet worden omdat z(j „het sy steem wel eens zou kunnen gaan uitpro beren”. Een politiewoordvoerder zei over de verklaring van Moore: „Zij reed heel vacht Mids- m de n de Patricia Hearst, dochter van de kran tenmagnaat Randolph Hearst, is afgelo pen donderdag in San Franciscc gearres teerd nadat de politie negentien maan den naar haar had gezocht. Pas na het psychiatrisch onderzoek zal de rechter beslissen of Patricia Hearst al dan niet op borgtocht wordt vrijgelaten- ge- het Deze het ver- Men ÏWljS deel aand ge- arijs. mbe- ering topte haar eren, wa- Dit be- ee op rance stand rkten ïciële West- everd i zijn pre- n re- ïlevi- isse- tend, Sov- Hij ussi- mo- sa- and- mi- drag door nico scheepmaker De republikeinse fractievoorzitter in de senaat, Hugh Scott, wil dat alle presi dentskandidaten in de verkiezingscam pagne voor volgend jaar, hun publiek optreden moeten beperken. Ook Ford heeft zich kandidaat verklaard. Men vreest dat de jongste aanslagen „aanste kelijk” zullen werken. Er is geen af doende methode om de kandidaten te midden van een menigte te beschermen. heeft rotest nngs- ies in t de imen- bevestiging door de huidige directeur van de FBI, Clarence Kelly, dat een door Lee Harvey Oswald aan de FBI gerichte dreigbrief (tien dagen voor de moord op Kennedy), om zijn Rus sische vrouw met rust te laten, blijk baar in opdracht van ex-directeur Herbert Hoover werd vernietigd. Tijdens een verhoor heeft de 45-jarige Moore, moeder van een negenjarige jon gen, gezegd dat zij Ford gedood zou hebben „als ik mijn (kaliber) vierenveer tig bij mij had gehad”. Dit wapen had de politie zondag in beslag genomen nadat Moore was aangehouden wegens onwettig wapenbezit. De politie moest Moore weer op vrije voeten stellen om dat het wapen niet geladen was. Bij de aanslag gebruikte Moore een andere re volver. De 33-jarige invalide ex-marinier nu een politieman Oliver Sipple, die het wapen van Moore opzij sloeg zodat het schot miste, zei gisteren: „Het is waarschijnlijk het griezeligste dat me ooit is overkomen. Ze (Moore) stond er ongeveer twee uur. Toen kwam de pre sident naar buiten en ik begon te ap plaudisseren. Opeens zag ik de revolver en ik schreeuwde zo hard als ik kon: „een pistool” en greep haar arm. Ik weet niet wanneer de revolver afging”. De kogel verwondde een taxichauffeur. hard in haar auto om op tijd te komen en onderweg laadde zij baar revolver. Tegelijkertijd hoopte ze dat ze zou wor den aangehouden. Ze zei dat het eigen lijk een beetje onzin was wat ze ging doen omdat ze te Iaat zou komen om haar zoontje uit school te halen”. en 5 be- mde- iiurd. i nog maar e val len. Toen hij eenmaal in Moskou was ging hij naar de Amerikaanse ambas sade en deed afstand van zijn Ameri kaanse staatsburgerschap. Niettemin, toen hij twee jaar later weer bij de ambassade aanklopte, kreeg hij niet alleen onmiddellijk een nieuw Ame rikaans paspoort maar ook een lening van een paar honderd dollar om naar de Verenigde Staten terug te keren. In Washington meent men echter dat de druk op Ford, om zich niet meer zo vaak handenschuddend in een menigte te storten, zal toenemen. Waarschijnlijk zal Moore op gerechte lijk bevel psychiatrisch onderzocht wor den. Volgens haar eigen verklaringen lijdt zij onder de dwangvoorstelling de president te moeten doodschieten. Veel zal afhangen van het sluiten van de messneden. „Als we er in slagen de hechtingen op één niveau te brengen, zal er weinig van de reparaties te zien zijn”, zo zei de heer Kuiper. Alvorens men met de eigenlijke restauratiewerkzaam heden begint, zal het schilderij worden verdoekt, d.w.z. voorzien van nieuw lin nen ter versteviging van het doek waar op Rembrandt schilderde. Deze verdoe- king, waarmee op 29 september wordt begonnen, zal ongeveer dertig werkda gen vergen. Daarna worden de bescha digde plaatsen ingeschilderd en op kleur gebracht. De hoofdrestaurateur, dje met zes me dewerkers de restauratie zal verrichten, verwacht geen speciale moeilijkheden bij het retoucheren, omdat Rembrandts wijze van schilderen voldoende bekend is PERTH (Reuter). Een Schotse nati onalistische beweging, de „Tartan Ar my”, heeft gisteren verklaard verant woordelijk te zijn voor een bomaanslag op een pompinstallatie bij een pijplei ding van de oliemaatschappij „British Petroleum” (BP) in de buurt van het Schotse Perth. Door de ontploffing werd de pompinstallatie beschadigd. Er vielen geen gewonden- \.pel- gelij- mee- moet >n 2 Een woordvoerder van BP meldde dat het werk in het gebied niet was getrof fen daar er geen olie door de pijpleiding stroomde. Ovet enkele dagen gaat de leiding olie uit de Noordzee over Schot land vervoeren. De „Tartan Army” heeft al eerder bomaanslagen voor zich opge ëist. Een rechtbank in het Amerikaanse Sacramento heeft inmiddels Lynette Fromme geestelijk in staat verklaard om terecht te staan op beschuldiging van poging tot moord op president Ford. De rechter baseerde zijn besluit op een psychiatrisch rapport over de 26-jarige vrouw die op 5 september werd gearres teerd toen ze een vuurwapen op presi dent Ford richtte. Dit wapen ging niet af. Schwartz’ betoog komt erop neer dat Nixon, die ten koste van alles president wilde worden, zich bediende van gevluchte Cubanen die Kennedy haatten om zijn mislukte Varkens- baai-avontuur (een militaire invasie die onder het regime van Eisenhower en Nixon als vice-president werd voorbereid). Daarna, toen duidelijk CAIRO (Reuter). Veldmaarschalk Abdel Hakim Amer, bevelhebber van de in 1967 door Israel verslagen Egyptische strijdkrachten, is kort na de nederlaag vergiftigd. Ik houd mijn hart vast, als ik zo’n demonstratie zie tegen de Spaanse dood vonnissen, met voorop een exacte kopie van de worgpaal. Ik houd mijn hart ook vast als ik van hogerhand hoor pleiten voor de twee blijkbaar zwangere vrou wen onder de ter dood veroordeelden. Als die in ieder geval maar niet geëxe cuteerd worden! Want wat is het resul taat van zulke acties waarbij de nadruk valt op de worgpaal en de twee vrou wen? Dat Franco al de blitz kan maken als hij de beide vrouwen begenadigt (en de mannen ter dood laat brengen), en als hij die mannen niet met de worgpaal maar domweg laat ophangen. Applaus uit alle progressieve landen, en innige tevredenheid bij de demonstranten omdat Franco voor hun betogingen door de knieën is gegaan. En Franco zelf? Die lacht in zijn vuistje. was dat hij zou moeten aftreden, zou Nixon, aldus Schwartz, ervoor ge zorgd hebben dat de feiten niet aan het licht zouden komen door eerst John Connally (die met Kennedy in de fatale auto zat als gouverneur van Texas en die zelf werd verwond) te willen als opvolger van Spiro Agnew als vice-president, en toen dat niet lukte, Gerald Ford (die zijn „hand langersdiensten” al bewezen had als lid van de Warren-commissie). Daarna, nog steeds aldus Schwartz, trok Nixon Leon Jaworsky aan als speciale aanklager in het Watergate- Proces als opvolger van de ontslagen Kennedy-vriend Archibald Cox. Ja worsky, herinnert Schwartz zich, was ook betrokken bij het onderzoek van de Warren-commissie. ook al wordt hij in de index van het officiële rapport nergens genoemd. Er zijn weinigen in de Verenigde Staten die deze theorie zouden dur ven uiten (zoals het ook heel lang duurde voordat de eerste journalist zich durfde te wagen aan het woord „impeachment”, afzetting). Een ande re Nederlander, de journalist Willem Oltmans, die zich al jaren met de moord op Kennedy bezighoudt, duidt vagelijk op komplotten van olieba ronnen in Texas die Kennedy’s maat regelen tegen hen vreesden en hem te „anti-business” vonden. Dat is een speculatie die in de Verenigde Staten vaker wordt gehoord. De jongste vloed van artikelen over wat er op die 22e november 1963 in Dallas gebeurde, richt zich meer op gedetailleerde punten. Het meest re cente daarvan is de onthulling en Theorieën over komplotten tegen John Kennedy zijn even overvloedig als rijsttafelrecepten. De meest ge durfde is die van Gary Schwartz, een verleden jaar tot Nederlander gena turaliseerde Amerikaanse kunsthisto ricus, die in het „Hollands maand blad” in maart dit jaar een artikel publiceerde waarin hij stelt dat „Ri chard Nixon verantwoordelijk is voor Me moord op John en Robert Kennedy, en dat Ford deel uitmaakt van een Samenzwering om de feiten verborgen te houden”. Egyptische dagbladen meldden giste ren dat uit een officieel medisch rapport is gebleken dat de veldmaarschalk geen zelfmoord heeft gepleegd, zoals aanvan kelijk officieel was bekendgemaakt, maar dat hij is vergiftigd. Het medisoh rapport is opgesteld on der leiding van dr. Mohammed Diab. Daarin staat dat Hakim Amer binnen twintig minuten nadat hem het gif was toegediend dood was. De huidige Egyptische autoriteiten zouden óverwegen een aanklacht wegens moord in te dienen tegen de voormalige medewerkers van de toenmalige presi dent Nasser, na beschuldigingen dat zo wel de bevelhebber van de strijdkrach ten ais Nasser’s lijfarts werden ver moord „in het hoogste belang van de staat”. (President Nasser overleed op 28 september 1970-red.). Wat Hoover hierbij blijkbaar voor ogen stond was niet zozeer de vernie tiging van mogelijk bewijsmateriaal, maar te vookomen dat er kritiek op „zijn” FBI uitgeoefend zou worden omdat men van tevoren geweten zou hebben dat een man als Oswald zich in Dallas bevond op het tijdstip van Kennedy’s bezoek, en dat daartegen geen voorzorgsmaatregelen waren ge nomen. De arrestatie is bevestigd door het hoofd van de veiligheidspolitie, generaal Mike Geldenhuys. Hij wilde niet bevesti gen of ook een jonge Australiër is aangehouden. Jenny Curtis is de zus van Neville Curtis, ex-voorzitter van de na tionale studentenbond, die vorig jaar een beperkte bewegingsvrijheid kreeg opge legd en vervolgens uitweek naar Aust’ra- Senator Schweiker heeft op deze punten gewezen. Hij zei het vreemd te vinden dat Oswald op zoveel pun ten tegemoet werd gekomen en hij sprak als zijn vermoeden uit dat de reden daarvan was dat Oswald „een relatie onderhield met de een of an dere inlichtingendienst”. Lee Harvey Oswald in dienst van de FBI, CIA, of beide? Die vra gen zijn nu aan de orde. En als dat het geval was, zou dat dan geen reden voor de Warren-commissie ge weest zijn om juist dat punt nader te onderzoeken, of om het juist in de doofpot te stoppen? Nog afgezien van de vraag of Oswald werkelijk wel de fatale schoten op John Kennedy los te. want wapenexperts zijn er nog steeds niet in geslaagd om binnen hetzelfde tijdsbestek hetzelfde aantal precies gemikte schoten met hetzelfde wapen te lossen op een rijdend doel wit, waartoe Oswald in staat werd geacht. JOHANNESBURG (Reuter). Zuidafrikaanse veiligheidspolitie gisteren de 24-jarige Jenny Curtis, studentenleidster Nog minder dat Oswald onder on gebruikelijke omstandigheden in 1959 uit de dienst ontslagen werd, drie dagen nadat hij daarom gevraagd had omdat zijn moeder iets „ernstigs” was overkomen. Dat „ernstigs” bleek een doos te zijn, die zij op haar voet had laten vallen waardoor zij enige dagen niet kon werken. Dan dit punt dat de Warren-com missie ook niet publiceerde: Oswald had een banksaldo van 203 dollar, maar op de een of andere manier beschikte hij over 1500 dollar om zijn passage naar de Sovjet-Unie te beta- Heeft het dan geen zin om tegen die worgpaal te demonstreren? Natuurlijk wel, als je maar niet uit het oog verliest dat de actie in eerste instantie gericht dient te zijn op het hoofdthema: de barbarij van de doodstraf, waarbij de staat, via zorgvuldig opgestelde wetten, met een koel hoofd en met voorbedachte rade een medemens ter dood brengt. Wist u dat in deze toch tamelijk grote wereld met niet minder dan 138 landen die lid zijn van de Verenigde Naties, slechts tien landen de doodstraf geheel hebben afgeschaft? Dat maakt het ook wat ingewikkeld om te protesteren tegen die doodvonnissen wegens het doden van een Spaanse politieman. Zelfs in Enge land werd tot voor kort ook degene opgehangen die niet de politieman zelf had doodgeschoten, maar er wel «Is medeplichtige bij aanwezig was. In de Sovjet-Unie worden mensen geëxecuteerd die niemand gedood heb ben, maar die fraude hebben gepleegd. De grootte van de fraude bepaalt of je gevangenisstraf krijgt of wordt doodge schoten, - een nogal kapitalistisch trekje, als u het mij vraagt. Dat de Spanjaar den hun ter dood veroordeelden wat wreder executeren dan de meeste landen is een kwestie van ’s lands wijs, ’s lands schande. Een paar jaar geleden werd aan de Spaanse kust onze aandacht getrokken door een paar jongetjes die zeevogels vingen door aan een lange lijn een haakje met aas in zee te gooien. Meer een spelletje dan een vorm van weide lijk vogelen, kregen wij de indruk. We kochten de vogel die ze vingen (dat zou nog eens een goede business zijn, vogels vangen in een toeristenrijke omgeving en ze dan laten vrijkopen door maffe dierenbeschermers), hij was geheel uit geput van het terugvechten en van de haak in zijn bek. Er is natuurlijk geen wezenlijk verschil met vissen, zoals wij dat zo massaal doen, zoals er ook geen wezenlijk verschil is tussen worging per galg of worging per worgpaal. Het laat ste is alleen wat wreder en overbodiger en dus Spaanser. Zoals de gevangenis straffen voor politieke tegenstanders in Spanje ook altijd twee of drie keer zo hoog uitvallen als in de Sovjet-Unie. Daarom moet de indruk worden ver meden dat die worgpaal een losstaand fenomeen is dat het waard maakt om nu opeens in actie te komen. Want ook als die worgpaal in het openbaar wordt afgezworen en verbrand, is er nog niets verbeterd in Spanje. Het gebrek aan vrijheid blijft. De martelingen gaan door. Het systeem van de politieke ge vangenen blijft onaangetast. En Franco laat zich fêteren als de grote humanist, omdat hij twee vrouwen, die overigens niet eigenhandig die agent hebben ge dood, gratie verleent in plaats van hen (zoals de gewoonte is veertig dagen na de geboorte wan hun baby ter dood te brengen. Tel uit je winst. Schweiker zei dat hij niet over duidelijke aanwijzingen beschikte dat er sprake was van een komplot, al leen dat er te veel onbeantwoorde vragen waren over de volledigheid van het officiële rapport van de War ren-commissie die door president Lyndon Johnson in het leven werd geroepen (Earl Warren was de voor malige president van het Hoogge rechtshof). Weinigen zullen zich her inneren dat Gerald Ford, toen nog Congreslid, ook lid was van die com missie dat hij er later zelfs nog een boekje over publiceerde. Anders is het met wat Robert An son in het tijdschrift „Skeptic” schrijft: „De Warren-commissie wist dat Oswald in betaalde dienst was van de FBI, maar verkoos dat feit niet naar voren te brengen. Ook was de commissie ervan op de hoogte dat Oswald als marinier enige tijd gesta tioneerd was op de Atsugi-basis in Japan, die bekend stond als een van de grootste CIA-bases in de wereld. Ook dat feit werd niet aan het licht gebracht, aldus Anson. Montoya kondigde ook aan dat de senaat naar aanleiding van de twee mislukte aanslagen op Ford een onder zoek zal gaan instellen naar de veilig heidsmaatregelen rond de president. legd lië. Op de recente aanhouding van de Afrikaander-dichter Breytenbach is een golf van arrestaties gevolgd krachtens de anti-terrorisme-wet. Het is niet be kend welke beschuldigingen worden in gébracht tegen de verdachten, maar vol gens krantenberichten zou ei verband bestaan met ondergrondse studenten-ac- üviteit, als het oprichten van een illega le krant. Het moment waarop het leven van president Gerald Ford mogelijk gered werd. Oliver Sipple, een ex-marinier (geheel links), springt naar voren en duwt Sarah Jane Moore (aangegeven door zwarte pijl boven de schouder van de politieman rechts) opzij op het moment dat zij het schot loste Op de voorgrond een oudere dame die verschrikt weg tracht te vluchten. Deze foto werd gemaakt door Gordon Stone, een fotograaf van het blad San Francisco Examiner, die vlak bij Sarah Jane Moore in de menigte stond. AMSTERDAM. (ANP) Het Rijks- museum verwacht, dat de gewone bezoe ker na de restauratie van Rembrandts Nachtwacht niets meer zal kunnen zien van de ernstige beschadigingen, die een geestelijk gestoorde man 14 september met een mes aan het doek toebracht. „Ik reken erop, dat het ons zal lukken de messneden zo te sluiten en te retouche ren, dat de reparaties alleen nog voor kenners zichtbaar zullen zijn”, aldus hoofdrestaurateur L. Kuiper gisteren op een vragenuurtje over het herstel van het schilderij. Senator Schweiker heeft gezegd: „Tot enkele maanden geleden was ik een dergenen die de conclusie van de Warren-commissie geloofde dat Oswald op zijn eentje handelde. Maar al deze nieuwe ontwikkelingen heb ben mij ertoe gebracht om in ieder geval sommige van de veronderstel lingen van de commissie in twijfel te trekken. Ik geloof dat er gronden zijn voor een nieuw onderzoek. Voor zo ver ik het kan beoordelen, is de hele affaire een grote etterbuil die vroeger of later zal barsten”. Patricia Hearst heeft gisteren voor de rechtbank verklaard na haar ontvoering op 4 februari 1974 verscheidene dagen lang geblinddoekt en geboeid in een kast opgesloten te hebben gezeten. Later was zij „gedwongen onder bedreiging met de dood deel te nemen aan een bankover val”. Patricia heeft het verhaal van haar ontvoering verteld in een beëdigde ver klaring, die aan een rechtbank in San Francisco is overgelegd. Patricia Hearst is beschuldigd van deelneming aan een bankoverval op een bank in Californië in april 1974, samen met leden van net Symbionese Bevrij dingsleger (SLA). Bij de overval werd 13.000 dollar (35.000 gulden) buitge maakt. In haar verklaring zei Hearst dat zij door haar ontvoerders naar de bank was gereden, waar zij een wapen kreeg en de opdracht zich te laten fotograferen en haar naam te zeggen. Zij zou onmiddel lijk gedood worden als zij een verkeerde beweging maakte. Gedurende de overval had een lid van het SLA een pistool op haar gericht gehouden. Terug op de basis van het SLA werd haar verteld dat de federale recherche (FBI) nu jacht op haar zou gaan maken voor moord en bankoverval. „In haar verwarde en angstige geest geloofde ze dit", aldus de verklaring, waarin ook commentaren van Hearsts advocaten zijn opgenomen. De democratische senator Joseph Montoya wist gisteren te melden dat Sa rah Jane Moore, de vrouw die maandag trachtte een schot op Ford af te vuren doch miste, vóór de mislukte aanslag in San Francisco naar de politie was ge- Die worgpaal is natuurlijk afschuwe lijk, maar ophangen is ook niet leuk, evenmin als de elektrische stoel, de guillotine of het vuurpeloton. De worg paal is daarom afschuwelijk, omdat de dood wat langzamer intreedt dan bij de overige vormen van executie, langzamer zelfs nog dan bij het ophangen. Maar er is nog een veel langzamer en pijnlijker vorm van executie, namelijk de marte ling, waarin nog altijd door tientallen landen die lid zijn van de Verenigde Naties wordt geliefhebberd. Gevangenen worden of zijn in het 'recente verleden gemarteld in Namibië, Spanje, Paraguay, Uruguay, Argentinië, Mozambique, Chili, Noord-Vietnam, Portugal, Griekenland, Turkije, Zuid-Korea, Cyprus, Saoedi- Arabië, Ecuador, Syrië en Israel, - vol gens de door Amnesty International ver zamelde gegevens. En dat is dan nog een heel bescheiden lijstje dat voor uitbrei ding vatbaar is. Het is zonde dat ik het zeg, maar vergeleken met de martel praktijken in tientallen landen is de worgpaal nog een snelle en humane executiemethode. De heeft een voormalig studentenleidster die nu werkzaam is bij het instituut voor de betrekkingen tussen de rassen, gearres teerd op grond van de wet tegen het terrorisme. Die wet maakt Let mogelijk verdachten voor onbepaalde tijd in hechtenis te houden zonder proces.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1975 | | pagina 3