Ziekenfondspatiënt komt bij
tandarts dikwijls voor
een gesloten deur
RENTABILITEIT ERNSTIG AANGETAST
Tekort op Westduitse
betalingsbalans groeit
Britse kranten
willen subsidie
Faillissement dreigt
voor Scandinavische
Barre week voor effecten
reisbureaus
1 BEURS
Hf
F 1,5 miljoen
verlies bij
Bergoss
Arufa vraagt
uitstel van
betaling
Philips
kleurentelevisie
uit EEG-pot
Dus’t is
merkwaardig
om geen proefrit
te maken.
Onderzoek olievervuiling
Merkwaardig
omeenDAF
buiten
beschouwing
te laten.
BLAD
een
aan
prijzen
W* 5
1
miljoen
gulden
w?;
Met: PAS 65.
Pas voor uw plezier.
Als u 65+ bent,
wordt n museumbezoek
nog aantrekkelijker.
„GEZONDHEID EN ZIEKENFONDS”:
ZATERDAG
4
OKTOBER
19 75
11
ECONOMIE
(Van onze beursmedewerker)
7
UTRECHT (ANP) Van de
3000 tandartsen die in Nederland
in een algemene praktijk wer
ken, behandelen er 300 uitslui
tend particuliere patiënten. Van
de overige 2700 praktijken staan
er maar een kleine 700 open voor
nieuwe ziekenfondspatiënten, de
rest is „vol”. Vooral in Noord- en
Zuid-Holland komen gesaneerde
verzekerden vaak voor een geslo
ten deur te staan als ze een an
dere tandarts zoeken, omdat ze
zijn verhuisd of omdat hun oude
tandarts zijn praktijk heeft be
ëindigd.
AMSTERDAM Voor de Am
sterdamse effectenbeurs was het
weer een slechte week. Ook Wall
Street was bijzonder slecht ge
mutst, vooral in de eerste helft.
Maar op het Damrak geraakten
steeds meer fondsen op nieuwe
dieptepunten van het jaar. Met uit
zondering van de sector van het
bank- en verzekeringswezen kwa
men in alle beursgroepen, waarvan
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek de koersontwikkeling bij
houdt, aandelen voor die oude laag
terecords uit begin 1975 doorbraken
om dagelijks op nieuwe dieptepun
ten te belanden.
Tegen muur
a WH
ff
I
I
I
I
L- -
De
Meubelfabrieken in zak en as
moeten
(ADVERTENTIE)
A
Op 1 januari was 70 percent van het
(Van onze redacteur in Stockholm)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
fl
i
I
Reso, een Zweeds reisbureau dat voor
de helft door de staat beheerd wordt,
heeft zelfs besloten minstens tot 1 no
vember niet meer op Spanje te vliegen,
maar een gedeelte van de schade wordt
gedekt door de staat. Deze vrijwel hon-
I
I
r
i
i
i
i
i
bankkrediet gebruikt op 1 juli was dit
gemiddelde percentage al tot 77 percent
Wall Street maakte zich bijzonder be
zorgd om het begrotingsgat dat ook daar
al velen wakker houdt. Tot juni 1976
werd dat gat kort geleden op 70 miljard
geschat. Maar dezer dagen werd het al
tot 90 miljard dollar verhoogd. En als de
belastingontvangsten tegenvallen kan het
tekort zelfs boven de 100 miljard dollar
uitstijgen. Op zich is dit voor Amerikaan
se begrippen al iets onvoorstelbaars, maar
de komende jaren doen nog hogere te
korten vrezen. Op grond van deze voor
uitzichten is de kans op rentedaling, die
kort geleden nogal hoog werd aangesla
gen, weer de mist in gegaan, waardoor
Wall Street weigerde verder omhoog te
trekken.
kundige hulp. Die maakt het moge
lijk, sneller te reageren als ergens
een acute noodsituatie onstaat door
dat een tandarts wegens ziekte, inva
liditeit of overlijden plotseling uitvalt
of zijn praktijk om andere redenen
plotseling sluit.
Van de hoofdfondsen verloor Unilever
7 en Koninklijke Petroleum f 5, terwijl
Heineken van f 139 op f 133 terug moest.
zien) in juli en 851 miljoen in augustus
van het vorige jaar
De advieskoersen
buitenlands
Philips kleuren,
échte kleuren!
Dat ervaart u
als u straks
de gelukkige
i
2,75
5,70
5,80
W.. -'V
Voor de langere termijn denkt de
werkgroep aan een gericht vestigings
beleid ter bevordering van een betere
spreiding van tandartsen over het
land en aan de mogelijkheid, tandart
sen te verplichten om hun praktijk
voor een bepaald aantal ziekenfonds
verzekerden open te stellen. Of der
gelijke maatregelen nodig zijn, noemt
„Gezondheid en Ziekenfonds” nog de
vraag, aangezien er een groot aantal
tandartsen in opleiding is. Van 1973
tot 1974 is het aantal praktijken al
met 250 toegenomen.
Daarbij komt dat het dreigende bank
roet van de stad New York, die de
ambtenarensalarissen niet eens meer kan
betalen, weer levensgroot is geworden,
nu een plaatselijke rechtbank de staat
New York heeft verboden met leningen
zijn hoofdstad bij te springen. Al de
gehele zomer leefde in Wall Street de
vrees dat de financiële misère van New
York weleens tot een groot schandaal
met enorme consequenties zou kunnen
uitgroeien. De nu sterk gestegen kans
daarop drukte de beurs nog eens extra
terug.
Men begon deze week op 820 en het
koerspeil zakte snel door de 800 tot vrij
ver daarbeneden. Ook de economischesi-
tuatie in Amerika werd onduidelijker nu
in augustus voor het eerst sedert de
afgelopen zomer de belangrijkste econo
mische gegevens geen enkele stijging
meer vertoonden. Maar de kans bestaat
dat september dit beeld weer in gunstige
zin heeft veranderd. De grote autofa-
brieken althans zagen hun verkopen op
lopen.
OAF-VOLVO Personenauto Nederland B.V. Beesd
De crisis op het Damrak is welhaast
nog groter. Zelfs de hoog opgelopen
politieke emoties met betrekking tot het
Franco-regime waren niet voldoende om
deze crisis te overschaduwen.
Daarnaast traden weer diverse onder
nemingen met tegenvallende resultaten
naar voren. Tegenvallers niet alleen
voor de beurs maar ook voor de be
drijf sbesturen zelf, die eerder een gun
stiger prognose hadden bekendgemaakt.
Zo zal de aannemer NBM ook in 1975
nog in het verlies blijven. Hetgeen het
aandeel op nieuwe laagtepunten van het
driejarig beursbestaan bracht en deze
week nog eens 10 deed verliezen. Ook
Stoomspinnerij Twenthe blijft dit jaar
in het verlies, hetgeen ook hier nieuwe
laagteniveaus tot gevolg had.
- t
Bij Arufa, dat vorig jaar werd overge
nomen door het Eitse bedrijf Harefield
Rubber Comp. Ltd. werken 106 mensen.
Een deel van hen zal moeten afvloeien.
Hoeveel kon een woordvoerder van de
directie vrijdag nog niet mededelen. Per
soneel en vakorganisaties zijn op de
hoogte gebracht van de moeilijkheden,
aldus de directie.
U hebt er nu de tijd voor en vaak
kost ’t u ook minder. Met PAS 65.
Geldig vanaf 1 december.
Uw gemeente laat u weten hoe u ’m
kunt krijgen. De prijs? Niet meer
dan f6,50. Wilt u meer informatie?
Vraag’t bij uw gemeente.
OSS (ANP. Koninklijke Tapijtfa-
brieken Bergoss NV heeft haar omzet in
de eerste helft van dit jaar ten opzichte
van dezelfde periode 1974 zien teruglo
pen met 21 pet. Er werd een verlies
geboekt van 1,5 miljoen tegen een
winst van bijna f 1 miljoen in het eerste
halfjaar ’74.
schappijen opgerichte stichting voor mi-
lieu-onderzoek).
Voor dit onderzoek werd er in 1973 op
het terrein van de Leidsche Duinwater
■Maatschappij een zogenaamde lysimeter-
installatie gebouwd, een stelsel van grote
betonen bakken. Deze bakken zijn inge
graven. gevuld met zand uit de omgeving
en blootgesteld aan de weersomstandig
heden, op zo een wijze dat gevoed
door de regenval een grondwaterregi-
me zal ontstaan dat gelijkwaardig is aan
de situatie buiten de bakken. Op de foto:
lysimeter en bakken bij Katwijk.
FRANKORT (Reuter). Het tekort
op de lopende rekening van de West-
duitse betalingsbalans is in augustus vol
gens voorlopige berekeningen van de
Bundesbank op 1939 miljoen mark geko
men vergeleken met 290 miljoen (her-
STOCKHOLM. Alleen de Scandina
vische reisbureaus schijnen consequent
te hebben gehandeld wat betreft Infn
reisboycot op Spanje. De boycot geldt
zowel voor het normale verkeer als de
chartervluchten. Sinds donderdagochtend
is alles stilgelegd wat met Spanje te
maken heeft en niet alleen zijn hierdoor
rond 20.000 Scandinavische vakantiegan
gers gestrand, maar bestaat ook de mo
gelijkheid dat verschillende kleinere
reisbureaus die zich op Spanje hebben
gespecialiseerd, over de kop dreigen te
gaan. Dit onder meer omdat meer dan
vijftig percent van hun boekingen naar
Spanje ging en ze vooraf grote garantie-
sommen hebben moeten betalen.
Zo was Akzo daarvan de vertegen
woordiger uit de groep internationals,
Van Ommeren uit de scheepvaart en een
lange reeks aandelen uit de groepen
handel en industrie. De laatste doorbrak
maandag zijn lage uitgangspunt van be
gin 1975 en werd daarmee de derde
groep die door de baisse van de afgelo
pen paar maanden alle behaalde koers
winsten van de eerste vier maanden van
het lopende jaar weer verloor.
De rentabiliteit over 1974 was in 62
percent van de bedrijven positief, in
veertien percent nihil en in 24 percent
negatief. Voor 1975 verwacht slechts 27
percent van de bedrijven winst te ma
ken. 38 percent hoopt quitte te spelen en
35 percent verwacht verlies, of zwaar
verlies, aldus de bond.
Al op de jaarvergadering was meege
deeld, dat de eerste maanden van dit
jaar sterk verliesgevend waren geweest.
Dit werd veroorzaakt door een nog ver
der teruglopen van de vraag naar Ber-
goss-artikelen in de voornaamste export
landen. In het binnenland heeft Bergoss
haar positie kunnen versterken.
ARNHEM (ANP). De Arnhemse
rubberfabriek „Arufa” heeft uitstel van
betaling gevraagd. Door het wegvallen
van een belangrijke order is het bedrijf
in financiële moeilijkheden gekomen. De
I leiding bestudeert de mogelijkheid het
bedrijf in kleinere vorm voort te zetten.
Alleen al in Zweden hebben de afge
lopen dagen meer dan 5000 mensen als
protest hun vakantiereis afgezegd of een
ander reisdoel gekozen. In de verschil
lende reisbureaus weigeren bij diverse
vakbonden aangesloten employé’s de
klanten reizen naar Spanje te verkopen.
De vier grootste dagbladen in Zweden
boycotten bijvoorbeeld voorlopig adver
tenties die reclame maken voor vakantie
in Spanje. In vrijwel alle grote coöpera
tieve warenhuizen in Zweden is alle
reclame voor Spaanse produkten verwij
derd. In Oslo werd zelfs donderdag de
telefooncentrale van de omroepstichting
geblokkeerd toen men in een program
ma de plaat „Eviva Espana” speelde en
boze luisteraars hier tegen protesteerden.
De bedrijfstak voelt zich met de rug
tegen de muur geplaatst. Overal wordt
gezegd, zo merkt de bond voorts op, dat
de raming van de loonkostenstijging in
1976 (in de macro-economische verken
ning van het Centraal Planbureau) met
tien a 10,5 percent te optimistisch is.
Zonder bijstelling van het regeringsbe
leid zullen de loonkosten in deze be
drijfstak tenminste met 12,5 percent stij
gen.
Door het verschil in kostenontwikke
ling tussen de bondsrepubliek Duitsland
en Nederland moet worden verwacht
dat het aandeel van geïmporteerde meu
belen in ons land verder zal stijgen ten
koste van het eigen produkt. Exportbe
vorderende maatregelen kunnen, naast
De werkgroep speelt volgens het
ziekenfondsblad met de gedachte, zo
nodig een „vliegende brigade” in te
schakelen om gedupeerden eerste
hulp te verlenen.
Zware verliezen liepen voorts nog op
ACF en Océ van der Grinten met 10,
terwijl KNP, Stad Rotterdam, Amfas en
Bos Kalis f 5 terugvielen. Ook de hypo
theekbanken lagen flauw in de markt.
Rijn-Schelde-Verolme verloor nog eens
10. De aanhoudende emissiestroom ver
lamde de obligatiemarkt, die hierdoor
vrijwel niet in beweging kwam. De ene
emissie na de andere wordt aangekon-
digd en gehouden, terwijl de staat nog
altijd levensgroot op de achtergrond
blijft staan. Maar het was deze week
desondanks al bar genoeg. Een lening
van de Waterschapsbank werd een groot
succes. Die van de Europese Investe
ringsbank slaagde nauwelijks en pal
daarop diende de ABN weer een le-
ningsvoorstel in voor het fikse bedrag
van 100 miljoen gulden. Gevreesd
wordt dat ook de AMRObank nog zal
komen. De kans op een zekere versoepe
ling van het renteniveau lijkt hierdoor
voorlopig uiterst klein.
De eerste acht maanden van dit jaar
leverden een nadelig saldo van 5241
miljoen mark op vergeleken met een
overschot van 13.095 miljoen in die peri
ode van 1974.
Lopende rekening en kapitaalrekening
samen wijzen over augustus een (voorlo
pig) tekort van 3480 miljoen mark aan
vergeleken met een (herzien) tekort van
2401 miljoen in juli en een nadelig saldo
van 2072 miljoen in augustus van het
vorige jaar. Gedurende de eerste acht
maanden ontstond een tekort van 7396
tegen 9913 miljoen mark.
De balans van het langlopend-kapi-
taalverkeer sluit over augustus met een
nadelig saldo van 1541 miljoen vergele
ken met een tekort van 2309 miljoen in
juli en een van 1221 miljoen in augustus
1974. Het tekort over acht maanden
bedroeg hier 12.637 tegen 3182 miljoen
mark.
De rekening van het kortlopend-kapi-
taalverkeer geeft voor augustus een
overschot van 819 miljoen mark aan
vergeleken met een batig saldo van 467
miljoen voor juli en een tekort van 1014
miljoen voor augustus van het vorige
jaar. Gedurende de eerste acht maanden
van dit jaar ontstond een overschot van
943 miljoen mark vergeleken met een
tekort van 12.764 miljoen in hetzelfde
tijdvak van het afgelopen jaar.
Het aantal arbeidsplaatsen daalt met
ongeveer negen percent (circa achttien
honderd).
In de duinen bij Katwijk is een omvang
rijk onderzoek gaande naar de effecten
van olieverontreiniging op het land, een
onderzoek waarin Shell Research een
belangrijk aandeel levert. Het onderzoek,
dat zich met name bezig houdt met het
bestuderen van het doordringen van olie
of olieprodukten in de bodem, wordt uit
gevoerd door het Contactcentrum Olie-
industrie Openbare Watervoorziening
(COOW), ingesteld op initiatief van de
VEWIN (Vereniging van Exploitanten
van Waterleidingbedrijven) en met steun
van CONCAWE (de door de oliemaat-
De achtergrond van deze teleurstellen
de beursontwikkeling, zowel in Amerika
als elders in Europa, is het gebrek aan
vertrouwen in de nabije toekomst. Voor
Wall Street vooral een vertrouwenscrisis
in de financiële toestand van het land
en de stad New York waarin Wall
Street gelegen is, en voor ons land
vooral een vertrouwenscrisis rond de
economische vooruitzichten en de kan
sen op herstel. Beide crises werden deze
week met nieuwe feiten gestaafd, het
geen zijn directe uitwerking op de di
verse beurzen dan ook niet miste.
U wilt veiligheid. In deze tijd
hoort een auto allereerst veilig te zijn.
U wilt zuinigheid. Economisch
in energieverbruik en onderhoud.
U wilt comfort. Makkelijk te
besturen en aangenaam om in te
rijden. Behoorlijk wat ruimte. Terecht
verwacht u heel wat van uw auto.
Er is een DAF dealer bij u in de buurt.
De vereniging van Londense dagblad
uitgevers moet de aanvraag via de
Britse regering indienen met goedkeu
ring van de betrokken vakverenigingen.
fondsraad ingestelde „werkgroep
noodgebieden" houdt zich met deze
problemen bezig.
Deze werkgroep heeft in enkele
gevallen een oplossing kunnen berei
ken door een beroep te doen op de
plaatselijke tandartsen, hun praktij
ken open te stellen voor spoedgeval
len en pijnklachten. Ook werden tand
artsen gevonden die buiten hun ves
tigingsplaats „zitdagen” wilden hou
den. Anderen toonden zich bereid,
gesaneerde kinderen die door hun
leeftijd buiten de schooltandverzor-
ging vielen, in hun praktijk toe te
laten.
Verder heeft de werkgroep bereikt,
dat jonge tandartsen die in noodge
bieden wilden gaan werken niet in
militaire dienst hoefden. De maat
schappij tot bevordering der tand
heelkunde heeft via haar bemidde
lingsbureau vestigingen in noodgebie
den gestimuleerd.
Er is ook gestart met een centrale
registratie van de meldingen en
klachten over gebrek aan tandheel-
DEN HAAG (ANP) Indien het regeringsbeleid niet drastisch wordt
omgebogen, dan zal een nog groter aantal bedrijven dan in 1975 al het
geval was de poorten moeten sluiten. Aldus de Centrale Bond van Meubel
fabrikanten in een brief aan de leden van de Tweede Kamer, waarin de
bond opmerkt van ganser harte het adres van de Raad van Nederlandse
Werkgeversverbonden aan het parlement te steunen.
In plaats van de Newyorkse rechter
met zijn leningsverbod fungeerde hier
alarmerend slecht bedrijfsnieuws als de
hefboom waarlangs het wantrouwen de
beurs kon binnenglijden. Een winstda
ling van bijna 90 percent voor het Van
Ommeren-concern was waarschijnlijk
wel het zwaarste wat de beurs te ver
werken kreeg. Hoewel het een en ander
blijkens de forse koersdaling van de
afgelopen weken al werd verwacht.
Maar de koers viel er niettemin nog
eens zo’n f 16 door terug.
2,68
5,40
6,50
101,50 104,50
34.75 38,25
6,25 8,25
2,58 2,68
59,00 62,00
98.50 101,50
59,00 62,00
46.25 49,25
42.25 45,25
14,40 14,70
4,30 4,60
7,45 8,70
67.50 70,50
12.75 15.25
„Gezondheid en Ziekenfonds”, het
kwartaalblad van de federatie van
ziekenfondsen VMZ, meldt dat de
organisaties van ziekenfondsen en
tandartsen proberen, in deze situatie
verbetering te brengen. Ook een en
kele jaren geleden door de zieken-
LONDEN (AFP). De Londense dag
bladen zijn van plan een beroep op het
sociale fonds van de EEG te doen om de
herscholing te financieren van personeel
dat door modernisering overbodig is ge
worden zo wordt in Londense perskrin
gen vernomen.
De situatie in de Nederlandse meubel
industrie verslechtert in 1975 in ernstige
mate, zegt de bond verder onder meer. gestegen. Midden 1975 berichtte dan ook
slechts 30 percent van de bedrijven over
een voldoende liquiditeit te beschikken.
derd percent geslaagde actie betekent
enorm veel overwerk voor de Scandina
vische ambassades en consulaten in
Spanje die de Scandinaviërs die nu vast
zitten en niet voor zondagavond laat of
maandagochtend naar huis kunnen, niet
alleen met raad en daad maar ook
financieel moeten bijstaan.
de noodzakelijke lastenverlichting, enig
soelaas bieden.
Ook op dit punt geven de beleidsvoor
nemens van de regering onvoldoende
mogelijkheden. De bond doet een beroep
op de Kamerleden om de overlevings
kansen voor deze arbeidsintensieve en
milieuvriendelijke bedrijfstak te vergro
ten. Voorgenomen lastenverzwaringen
van welke aard ook moeten in 1976
achterwege blijven.
1
W 1 B winnaar bent I
van deze fantastische Philips kleuren-ontvanger. U geniet
I van het royale 66 cm. grootbeeld,de natuurgetrouwe kleuren, I
het kristalheldere geluid en de uiterst comfortabele bediening.
Dit is pas écht TV. Deze luxe Philips all-tnmsistór heeft een
winkelwaarde van: ƒ2695.—
Te winnen In da Nationale Puaelaktle t.b.v.
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen) voor
bankpapier luiden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
