schoonzoon Franco Onzekerheid over communistische top Energie- en grondstoffengesprek lijkt te zullen mislukken Meer astma- patiënten door Britse anti-EEG luchtvervuiling actievoerders waren zuinig ■tói HE Haarlemmer in hechtenis wegens „mishandeling” van Schip kapitein Charles J s dame mogelijk aanleiding tot handgemeen van SPOORLOOS Groot-Brittannië ligt dwars Brandweerstaking in Kansas City geëindigd Definitieve uitslag Oostenrijkse verkiezingen Twee gewonden bij brand Esso Chemie door mco scheepmaker Opmerking over kleding KARATE BOB TOEVAL? BINNEN» EN BUITENLAND WOENSDAG 1975 8 OKTOBER N Onaanvaardbaar Beschermen ►cht eel erie da- van and den op ind- idse L. :ver »ra” „de een eide rag en nlin ver- zerd zisie gen ing oog Ru- ekte i, is was agse on- i, J. md- .ens (Van onze redacteur in Barcelona, Robert Bosschart) (Van onze redactrice in Wenen) Ambassadeurs van EEG-landen gaan terug naar Spanje (Van onze speciale verslaggever in Luxemburg, Henk Kolk) iiig een itio- irbij >ver niet het zen beste De voornaamste beweegreden om in derdaad alle teruggeroepen diplomaten weer naar hun post af te vaardigen, geldt echter het verzet van de Italianen om hun ambassadeur naar Madrid te laten terugkeren als enig vertegenwoor diger van de EEG. Italië is dit half jaar immers voorzitter van de ministerraad en treedt naar buiten op als represen tant van de gemeenschappelijke markt. De tegenstanders van de EEG moesten het stellen met 9000 pond aan schenkin gen van particulieren. Minister Van der Stoel wilde niet zeggen of het Duits-Britse besluit voor hem teleurstellend is. „Ik heb geen re den”, zo zei hij slechts na lang aandrin gen, „om een oordeel over mijn Duitse en Britse collega’s uit te spreken”. Maar binnen de EEG was van overeenstem ming over deze stap duidelijk geen spra ke. In de zetelverdeling, die de Fransen na maandenlang diplomatiek borduur werk met instemming van alle betrok kenen hebben opgesteld, is daarmee geen De Belgische minister Van Elslande zei na afloop nog. dat de EEG hopelijk heeft geleerd van het feit dat zij ander half jaar heeft gewacht met hulpverle ning aan Portugal „Die fout mogen we bij Spanje niet herhalen. Want dat zou dan veel ernstiger gevolgen kunnen heb ben”, aldus Van Elslande. ani de ?en atz, ’an ilm de de- Ny- n 57 oude acht. :igde aten, agen KANSAS CITY. (UPI) In de Ame rikaanse stad Kansas City is gisteren een eind gekomen aan een staking van de 880 brandweerlieden die hogere lonen en uitbreiding van het korps eisen. Sinds de staking vorige week vrijdag begon, deden zich talrijke branden voor, waarvan er verscheidene waren aange stoken. Volgens burgemeester Charles Wheeler bevonden zich onder de brand stichters ook brandweermannen. In ver band met de branden, die hoofdzakelijk woedden in leegstaande panden, werden zeven personen aangehouden, onder wie twee leden van de brandweer- Leden van de nationale garde en vrij willigers namen tijdens de staking het werk van de brandweer over. In totaal kwamen in vier dagen tijd ruim 20 brandmeldingen binnen, waarvan er 85 vals bleken te zijn. ROTTERDAM (ANP) Bij de korte brand op het terrein van Esso Chemie in het Botlekgebied gistermiddag hebben twee mensen ernstige verwondingen aan het gezicht en bovenlichaam opgelopen. Beiden liggen in het Zuiderziekenhuis in Rotterdam. en ech- pre- /erd aten ag. :h- zij ui ten es- de 335 or- ;ari- ere- het hte- jpen men de de naar reri- itijd que. er- ■eft liet sa- 944 32 vo- om eda tijd lers loor In de ■no- 4- cij- ardt Volgens de als gewoonlijk zeer vage minister Van der Stoel hebben de Duit sers en Engelsen hun beslissing genomen op grond van de overweging „dat op die manier kan worden bijgedragen aan het voorkomen van een verdere escalatie van het geweld in Spanje”. Misschien is dit wel haar laatste po ging. Er zijn in de afgelopen jnaanden controverses tussen de verschillende communistische partijen gerezen, die nog maar twee jaar geleden niemand voor Het verloop van de gebeurtenissen dat in de zaal van de onderzoeksrechter (met aanwezigheid van de Nederlandse consul) aan het licht kwam, was dan ook wel zeer verschillend van de versie in de Spaanse pers. Het bleek dat de Haarlemmer en de markies elkaar met hun wederzijdse gezelschappen gekruist Volgens Van der Stoel en staatssecre taris Brinkhorst verzwakt deze diploma tieke manoeuvre echter geenszins de kracht van de verklaring over Spanje, waarover de bewindslieden maandag zo langdurig hebben vergaderd en waarin ze tenslotte slechts vaststelden, dat „mo menteel” de onderhandelingen over een nieuw handelscontract tussen Spanje en de EEG niet kunnen worden voortgezet. van atio- Het voor i in- ;kers in 150 n de uit Een recente foto (augustus 1975) van Cristobal Martinez Bordiu, markies van Villa- verde (in het midden), met zijn schoonvader generalissimo Franco en schoonmoeder Dona Carmen Polo de Franco tijdens een vlootschouw in La Coruna. (Van onze speciale verslaggevers in Luxemburg, Henk Kolb) LUXEMBURG De ambassadeurs van alle EEG-landen keren bin nenkort terug naar Madrid. De Bondsrepubliek en Groot-Brittannië zul len zes van hun diplomatieke missies bij het Franco-regime nog deze week laten afreizen. Volgens sommige bronnen zouden de Duitsers zelfs giste ren al in Madrid zijn aangekomen. Deze beslissing zal in Nederland, vol gens minister van Buitenlandse Zaken Van der Stoel, eerst nog zorgvuldig op zijn betekenis worden bezien alvorens een besluit wordt genomen. Het lijkt echter zeker, dat ook de Nederlandse ambassadeur op korte termijn in Madrid zijn werkzaamheden zal hervatten. Een dezer dagen zal ook de Belgische ambassadeur weer in Spanje aankomen. BARCELONA De onderzoeksrechter van het toeristenoord Marbel’a aan Spanjes Costa del Sol besloot gistermiddag om de 28-jarige Rudolf Draijer in voorlopige hechtenis te houden wegens de „mishandeling” die hij zou hebben gepleegd tegen generaal Franco’s schoonzoon Cristobal Martinez Bordiu. markies van Villaverde. De Haarlemmer kan op een borgsom van 2,5 miljoen peseta’s (125.000 gulden) in voorlopige vrijheid komen maar dan mag hij tenminste, wat de rechter betreft Spanje niet verlaten. Zijn zuster, zijn zwager en een vriend werden zonder meer vrijgelaten. De mogelijkheid blijft echter bestaan dat de Spaanse regering zal besluiten om het viertal als „ongewenste vreemdelingen” over de grens te zetten, om verdere verwikkelingen te voorkomen. hadden bij de ingang van het restaurant Antonio in de luxe jachthaven Puerto Banus van Marbella. De Haarlemmer maakte een opmerking over de kleding van één van de dames in het gezelschap van de markies, hetgeen bij deze in zeer slechte aard viel. Het kwam tot een woordentwist en een handgemeen waar bij de 53-jarige markies begrijpelijker wijze aan het kortste eind trok; door de Haarlemmer kwam hij in onaange name aanraking met een deurpost, het geen hem een gebroken neusbeentje en een blauw oog kostte. Hij bracht de nacht door in een ziekenhuis, dat hij dinsdagochtend verliet om naar Madrid terug te keren. Tot nu toe is de zaak in de Spaanse pers namelijk voorgesteld alsof de Mar kies van Villaverde door vier Nederlan ders het ziekenhuis ingeslagen was om dat hij zijn schoonvader Franco en het Spaanse regeringsbeleid verdedigd had tegen de beledigende opmerkingen die deze Nederlanders gemaakt zouden heb ben. Maar in de rechtszaal bleek deze aanklacht niet te bestaan, en voor het geval dat de markies alsnog in die zin zou voortgaan besloot de rechter vervol ging wegens „belediging van het staats hoofd” te seponeren. Dit vrijwaart de Haarlemmer van grote problemen aan gezien hij onder bepaalde omstandighe den zelfs onder de recente anti-terreur- wet had kunnen vallen, hetgeen een proces voor een krijgsraad met zware straffen zou hebben betekend. Het aanvankelijk als energiegesprek opgezette overleg is in april van dit jaar al eens vastgelopen, omdat de ontwikke lingslanden toen niet alleen over ener gie, doch ook over grondstoffen wilden praten. Bij deze eis hebben de industrie landen zich uiteindelijk neergelegd. „Het is een onaanvaardbaar standpunt van de Britten”, zei de Nederlandse minister Van der Stoel. „Want dan krijg je twee soorten lidstaten: de landen die via de EEG worden gerepresenteerd en Groot-Brittannië, dat dan met een eigen delegatie deelneemt. Nederland zal aan het tot stand komen van zo’n regeling niet meewerken. Wij hebben geen enkele reden om ons bij de Britten achter te stellen, want Nederland is in de EEG de belangrij kste energie-exporteur”. VLISSINGEN (ANP) In de afgelo pen tien jaar is het aantal mensen dat aan een astmatische aandoening lijdt met ongeveer twintig percent toegeno men. Volgens prof. Dr. Oehling, secreta ris van Interasma, lijdt ruim tien per cent van de wereldbevolking aan de een of andere vorm van astma. Deze forse stijging van het aantal astmage vallen wordt vooral veroorzaakt door de toene mende luchtvervuiling- WENEN. Komt er nou een commu nistische topconferentie, of wordt hij uitgesteld tot het jaar ’x? De beslissing daarover valt waarschijnlijk deze week. Morgen en vrijdag vergadert in Oost- Berlijn de redactiecommissie, die al meer dan een jaar lang vergeefs pro beert die top voor te bereiden. „Komt tijd komt raad”, verzuchtte deze bewindsman na de vergadering van de EEG-ministers gisteren. Volgens staats secretaris Brinkhorst zullen de Britten zich wellicht toch nog laten overhalen, omdat alle andere EEG-landen zich te gen hen hebben gekeerd. „De Britten”, zo zei hij, „zullen voor het oog van de wereld nimmer de politieke verantwoor delijkheid voor het mislukken van een zo belangrijk gesprek willen dragen”. De 300 ton metende mijnenveger „Bro- nington” van de Britse marine die in het komend jaar onder bevel zal staan van prins Charles van Engeland, de 27-jarige troonopvolger van koningin Elizabeth. Luitenant-ter-zee Charles is momenteel helikopter-piloot in een marine-comman- do-eenheid. In The Observer van deze zondag meldt de correspondent in Belgrado dat kolonel Vlado Dapcevic een maand gele den spoorloos is verdwenen. Hij verliet het Dorobanti Hotel in de Roemeense hoofdstad Boekarest, samen met een in Frankrijk wonende Joegoslaaf, een niet geïdentificeerde Joegoslaaf en een meisje, en is sindsdien verdwenen. Dapce vic bezit sinds februari de Belgische nationaliteit, is getrouwd met een Belgi sche en woont in Brussel. Waarschijnlijk denkt u nu: so what, wat heb ik als Nederlander te maken met een Belgi sche Joegoslaaf die verdwijnt in Roeme nië? Het is spijtig, maar ik voel mij er niet bij betrokken. Volgens de Britten die zich met hun nog te delven olierijkdommen uit de Noordzee bijzonder sterk maken kan de EEG de belangen van het Verenigd Koninkrijk niet volledig be schermen en daarom willen zij met een eigen delegatie verschijnen. Een en ander is het resultaat van onderling overleg tussen de Gerneen- schapslanden, die, als protest tegen de terechtstelling van Spaanse verzetsstrij ders, hun ambassadeur „voor consulta tie” hadden teruggeroepen. De Ierse am bassadeur is nooit uit Madrid wegge weest en de Fransman was toevallig met verlof in Parijs. Namens de Junta Democratica de Es pana, een beweging die socialisten, libe ralen, communisten en democraten om vat, betoogde de sedert vier maanden in ballingschap levende professor José Vi- dal-Beneyto, dat de Spaanse verklaring het minimale resultaat is van een com promis, aangezien niet alle negen EEG- landen zich even radicaal tegen Franco wensen te keren. Toch, zei hij, is het voor de eerste maal dat de Europese Gemeenschap zich van economische mo tieven heeft losgemaakt. Zijn beweging, waarvoor hij zich met de buitenlandse betrekkingen bemoeit, is slechts over de EEG tevreden voorzover gesproken wordt over een veroordeling van’ het Franco-bewind en over een democra tisch Spanje, dat later zijn Europese plaats zal kunnen innemen. Maar hij zou het toch hebben toegejuicht als de EEG een hardere positie zou hebben ingenomen. LUXEMBURG. Het gesprek over energie en grondstoffen tussen oliepro- ducenten, industrielanden en ontwikke lingslanden, dat op 10 december in Pa rijs zou moeten beginnen, lijkt bij voor baat te mislukken, omdat Groot-Brittan nië zich niet door een EEG-deiegatie wil laten vertegenwoordigen. Een voorberei dende vergadering, die volgende week maandag ook in Parijs zal plaatshebben, gaat echter gewoon door. Beide partijen ontvingen 125.000 pond (f 750.000) subsidie uit de overheidspot. Maar de voorstanders van de EEG heb ben in totaal bijna anderhalf miljoen pond uitgegeven, en de anti-EEG-actie- voerders slechts 133-630. De pleitbezor gers van de EEG kregen bijna een miljoen pond van het bedrijfsleven voor hun campagne, en nog eens 360.000 aan andere bijdragen, onder meer van de Europese Beweging en van particulieren. „Wat er in Spanje gebeurt”, aldus Vidal-Benyto, „raakt Europa, en Franco verstoort zodoende in Europa de openba re orde”. Vroeger, zo zei prof. Oehling, kwam er op het platteland veel minder dan nu astma voor. Maar door het veelvuldig gebruik van schadelijke meststoffen in de landbouw en de wijze van versprei den door middel van vliegtuigen en sproei-installatie, neemt ook daar ast ma hand over hand toe. Deze week nemen 350 artsen uit de hele wereld deel aan het Interasma-congres, dat in Vlissingen wordt gehouden. WENEN (DPA). De Oostenrijkse socialistische partij zal in het nieuwe parlement niet met 94 maar met 93 zetels vertegenwoordigd zijn. Dit is ge bleken nadat gisteren ook de 270.000 per post uitgebrachte stemmen waren geteld. De christendemocratische partij van Josef Taus krijgt twee zetels méér, 80 in plaats van 78. De andere oppositiepartij, de nationaal liberalen, moet daarente gen ook één zetel afstaan. Ze hebben er nu tien in plaats van elf. De nieuwe zetelverdeling is daardoor gelijk aan die van oktober 1971. De socialistische partij behoudt de meerder heid. LONDEN. (Reuter) De actievoer ders vóór voortzetting van het Britse EEG-Iidmaatschap hebben ruim tien keer zoveel uitgegeven aan hun campag nes als de tegenstanders van de EEG. Intussen hebben ook Spaanse tegen standers van net Franco-bewind in Luxemburg van zich doen spreken. De Baskische bevrijdingsbeweging ETA kwam vier man sterk een open brief afgeven aan de ministerraad en de Eu ropese volken. Daarin vraagt de ETA om scherpere maatregelen tegen het laatste fascistische bolwerk in Europa en verhindering van de terechtstelling van militante Basken, die binnenkort zullen worden berecht. Volgens de ETA moet de EEG economische en politieke maat regelen tegen het Franco-bewind nemen. ■om berg akje aar- ves- ditie adat het tend De de ’ein- De markies is in 1950 getrouwd met Franco’s enige kind. Carmen Franco Po lo. Hij is geen nieuwkomer in het uit gaansleven, hetgeen al eerder tot voor vallen heeft geleid. Niettemin kwamen de woorden en daden van de Haarlem mer wel op een zeer ongelukkig ogen blik voor de Nederlands-Spaanse betrek kingen, die er wel eens meer onder zouden kunnen lijden dan het neus beentje van de markies. Vlado Dapcevic is in zeker opzicht een goede bekende van me. Ik ken hem als „oompje”, de naam die Karate Bob hem altijd geeft. Karate Bob is een zeer veelzijdige Joegoslaaf, van wie ik on langs nog een schilderijtje in handen had dat hij speciaal gemaakt had voor dr. Marius Broekmeijer, de beruchte be strijder van alle nieuwlichterij op de universiteit van Amsterdam, voorzover die althans de studie eerder belemmert dan bevordert Dat schilderijtje had Ka rate Bob in de gevangenis van Scheve- ningen gemaakt, daar hij vast zit wegens het vermoorden van drie Joegoslaven bij de beruchte schietpartij op de Wetering schans in Amsterdam. Zijn eigen versie is, dat hij twee Joegoslaven die in een auto kwamen aanrijden ervan verdacht leden van Tito’s geheime dienst te zijn, die hem wilden liquideren. Hij was hen voor geweest en had hen doodgeschoten. Allebei door het hoofd, want Karate Bob heeft deze eenvoudige filosofie: „Als ik schiet, schiet ik ook meteen door het hoofd”. De derde man die hij die dag vermoordde had hij in het door Joego slaven gefrequenteerde café Mostar in de Gerard Doustraat eerst met één klap geveld, daarna had hij zijn voet op diens nek gezet en hem door het hoofd ge schoten. Een bezoekster die dit zag ge beuren en onwillekeurig een onverhoed se beweging maakte, schoot hij ook meteen door het hoofd, maar in dit geval niet dodelijk Marius Broekmeijer kreeg genoemd schilderijtje bij wijze van vrienden dienst. Prof. dr. Jan Bezemer van het Oost-Europa Instituut werd op een avond opgebeld door een justitiële auto riteit met de vraag of hij een tolk servo-croatisch kon aanbevelen. Diezelf de avond besloot Broekmeijer even een brief bij Bezemer in de bus te doen: daarvoor moest hij tweemaal drie kwar tier op de fiets door de regen, maar dat deerde hem niet. Bij Bezemer gearri veerd liep hij de stoep op keek naar binnen om te zien of er iemand thuis was, juist op het moment dat Bezemer door de telefoon zei dat dr. Broekmeijer de aangewezen figuur was. Bezemer keek op en zag toen het hoofd van Broekmeijer achter het raam. „Ik kan hem u zelf wel even geven”, zei hij, „hij staat hier op de stoep”. Later veronder stelde hij dat die justitiële autoriteit wel gedacht moest hebben dat hij allerlei medewerkers in voorraad op de stoep had staan, en dat je maar hoefde op te bellen om hem de geschiktste figuur te laten binnenroepen. Om een lang verhaal kort te houden: Karate Bob’s zaak werd door de rechter voor nader onderzoek terug verwezen, om zijn (onwaarschijnlijk klinkende) verhaal nog eens na te gaan. Dat ver haal luidde, dat Karate Bob als lid van de Joegoslavische SDB (geheime politie) opdracht had gekregen de pro-Russische, anti-Titoïstische kolonel Dapcevic in Brussel uit de weg te ruimen. Hij had bij Dapcevic aangebeld, maar werd zo vriendelijk door „Tsjika Vlado” („oompje Vlado”) ontvangen, dat hij het niet over zijn hart kon verkrijgen hem dood te schieten. Hij vertelde „oompje” waar voor hij eigenlijk gekomen was en week uit naar Nederland ieder ogenblik ver wachtend dat hij door zijn ex-collega’s als verrader zou worden geliquideerd. Waar of niet waar? Marius Broekmeij er, die Karate Bob heeft leren kennen als een gewone, aardige, charmante Joe goslaaf zoals er ia Jcego-Slavië ongeveer negen miljoen rondlopen, gelooft dat het waar is. Karate Bob beheerst allerlei kunstgrepen van de agent 007, bovendien past de spoorloze verdwijning nu van Dapcevic in zijn verhaal. Te meer omdat bekend is, dat Karate Bob indertijd ook in Boekarest op zoek is geweest naar Dapcevic, maar er volgens zijn zeggen alleen geheime zendapparatuur had aan getroffen. Dat staat in een officieel document over het referendum over het Britse EEG- lidmaatschap van juni jl.> toen de Brit ten met grote meerderheid vóór Europa kozen. mogelijk had gehouden. Twee keer moest een afgesproken datum weer wor den afgezegd; eerst in de lente van dit jaar, toen in oktober. Het kritieke punt vormt een doucment dat Moskou al vóór het begin van de conferentie kant en klaar op tafel wou hebben liggen. Heit orttwerp ervoor is door de Oostduitsers geruime tijd gele den ingediend. In dat document waren een aantal ideologische stellingen opge nomen, die voor alle deelnemende par tijen verplichtend zouden zijn. Een van die stellingen behelsde een uniforme po litieke strategie voor alle Europese com munisten. De meer onafhankelijke partijen, zoals die van Roemenië, Joego-Slavië en Italië zagen meteen al rood. In feilloze coördi natie wierpen ze de ene barrière na de andere op- En zij begonnen eisen te stellen, onder andere dat de discussies op de conferentie openbaar zouden moe ten zijn. Ook zou op de top geen enkele niet-aanwezige partij mogen worden veroordeeld. Bedoeld was natuurlijk China. Als die eisen door Moskou niet zouden worden ingewilligd, dan zouden ze niet op de top verschijnen. Een communistische topconferentie waarbij zulke eminent belangrijke par tijen afwezig zouden zijn, betekent voor Moskou natuurlijk een ondraaglijk ver lies aan prestige. De Italiaanse partij is per slot de grootste en invloedrijkste communistische partij in het Westen. Toen de breuk steeds duidelijker zicht baar werd en er een soort persoorlog ontstond tussen Italië. Roemenië en Joe go-Slavië enerzijds en de Sovjet-Unie, de DDR, Tsjecho-Slowakije en Hongarije anderzijds, kwam Polen met een aflei dingsmanoeuvre. Begin september stelde de Poolse partij voor om een communis tische wereldconferentie bij elkaar te roepen. Over een Europese top werd plotseling geen woord meer verloren. Misschien dat de redactiecommissie morgen in Oost-Berlijn dit propaganda- visje van de Polen gretig oppikt. Mis schien dat in de opwinding van een komende communisten-top op wereldni veau het échec van de Europese confe rentie in het niet zinkt. Een feit blijft dat de Sovjet-Unie dit jaar met de veiligheidsconferentie in Helsinki een fraai succes heeft geboekt. Maar dat zij dit succes niet met een Europese com munisten-top heeft kunnen bekronen. rekening gehouden. Er was plaats voor acht geïndustrialiseerde landen en bin nen dit raam zou de EEG een zetel krijgen voor zijn negen leden. Indien aan deze opzet nu weer iets moet wor den veranderd, dan vervalt daarmee ook de instemming van de andere deelne mende partijen: acht Opec-staten en 11 ontwikkelingslanden benevens nog een aantal andere industrielanden, zoals de Verenigde Staten en Japan. Daarmee staat dan ook het hele overleg weer op losse schroeven. f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1975 | | pagina 3