NBT: Limburg is „fantaastisch
Inlichtingen
over
Limburg
Maastrichtse
smikkel
ft
ia
i'
Hl
BB
|3W
[BH
VK
r
11 F f
ff
11
Jllll; S
gl
I
i
Al
■rapt
9
\TERDAG 11
OKTOBER
TOERISME
19 7 5
Toeristische
notitie*
(door
i
i
I
naoMM
'V
I
a
7-
TOF-
Ho J. Iiiyij
■M
4% «I
i 11
Een beetje buitenland en
’n bijna afvallige baron
i
i
M
I
fiH
I
EN DAN de oignons. „Neem een
Van
S
De baron en barones de Loë met hun
vier zoons Diederik en Philippe, Charles-
Antione en Eduard voor de zijde van de
burcht die ze bewonen.
Baron de Loë met de hengst Halewijn
voor de burcht.
slagen room toevoegen. Serveer het
geheel in een voorverwarmd bakje of
f'
WAT WEKEN GELEDEN lanceer
de het Nationaal Bureau voor Toeris
me een grootscheepse actie, die tot
doel heeft de Nederlander te wijzen
op de aantrekkelijkheden in eigen
land en vooral hem te activeren op
stap te gaan. De campagne is gespreid
over vijfeneenhalf jaar, het NBT
prompt er 3,5 miljoen gulden in en
gaat achtereenvolgens zes verschillen
de gebieden oppoetsen. „We willen
trachten die gebieden een eigen ge
zicht te geven en ze feitelijk en
concreet presenteren”, zegt Nico de
Rooy, directeur Nederland van het
EEN BEPAALDE piek is er in de
belangstelling voor de periode die als
herfstvakantie wordt aangeduid. Piet
Heggen: „Mensen vragen vaak volko
men onnodig naar juist die periode.
Als ze geen schoolgaande kinderen
hebben, zouden ze net zo goed vroe
ger of later kunnen. Bovendien is het
dan voordeliger.” Het is maar een tip.
Captain René Beekman vloog me met
Transavia’s zakenvliegtuig, een Piper
Navajo, naar het poezelige vliegveldje
Zuid-Limburg bij Beek, waar ik u
voorging in het herfst-proeven. Poppe
J. de Boer maakte de foto’s.
WFja&sg
NBT. De Rooy gelooft heilig in de
resultaten van de campagne. „Neder
land heeft recreatief onvoorstelbare
mogelijkheden”, beveelt bij aan.
ONDER HET MOTTO „je kunt wel
met „kretologie” werken, maar je
moet iets laten zien,” werden die
mogelijkheden door zijn bureau op
een rijtje gezet. Groningen, Friesland
en Drenthe worden samen voor het
voetlicht gebracht, maar eerst is het
nu de beurt aan Limburg, dat „fan
tastisch” heet te zijn. Hoe „fantas
tisch” dan wel, willen in ieder geval
een paar duizend mensen al weten.
burcht die al jn de twaalfde eeuw werd
genoemd. „Er hoeft niet veel winst uit
te springen, als het de kosten maar
dekt”, zegt hij.
„Als econoom zou je zeggen laat het
kasteel maar zitten en ga in ’n kleinere
behuizing zitten. Maar dan moet je die
andere bestemming toch eerst hebben.
Om je te beroepen op je titel zet geen
zoden aan de dijk, je moet in de tijd
zelf leven. Zo gauw ik een goede be
stemming weet, trek ik in een van de
bijgebouwen. „En als die redelijk is waar
bij het huis leeft, dan heb ik er geen
moeite mee. Dan zou ik het verlaten
zonder pijn, het gaat om het behoud van
hc aakde.”
DE PROVINCIALE VVV LIM
BURG heeft een aantal brochures
klaar liggen voor mensen die een
herfstige of winterse neus in het
zuiden willen halen. Met een opgave
van vakantiehuisjes „in het andere
seizoen”, maar ook een met arrange
menten, waarin bijvoorbeeld een kas
telenweekend is opgenomen. Dat laat
ste is mèt overnachting in kasteel
Wittem in Wittem of het Grand hotel
in Heerlen. Een arrangement voor 2
personen kost 152; dat voor 1 per
soon 105. Gedineerd wordt in kas
teel Cortenbach in Voerendaal. De
Provinciale VW in Limburg geeft
graag informatie. Het is gevestigd in
Kasteel Den Halder, Postbus 88, Val
kenburg, telefoon 04406-13993.
Wie nu eens niet wil sporen of I
rijden kan ook vliegen naar het Lim- I
burgse. In het weekeinde zijn er I
voordelige tarieven en kinderen en I
ouderen boven de 65 krijgen korting. I
Inlichtingen bij de reisbureaus.
weten het kasteel nog steeds te vinden
wanneer er acties zijn”, zegt hij, „dat is
ook een plicht die je hebt. Je kunt je
niet isoleren van het hele gebeuren om
je heen. De mensen komen ook wel naar
je toe als ze raad willen hebben. Als er
bijvoorbeeld een huis gedeeld moet wor
den. Eer ze naar de notaris stappen
komen ze hier wel langs en ook als er
problemen zijn in de dorpsgemeenschap.
Dat heb ik ook nog wel te danken aan
grootmama, die ontzettend veel bij de
ouderen kwam, zieken bezocht. Dat
heeft ook mij nog veel sympathie uit de
bevolking gebracht.”
OP DF BINNENPLAATS spelen „de
b kinderen uit het dorp. Ba
rca De Loë wijst naar het dak dat van
nieuwe leien was voorzien, maar die
door een recente najaarsstorm even hard
weer werden weggeblazen. De middag is
verstreken en een kille bries herinnert
aan de naderende winter. Dat betekent
ook een koude burcht. En met kachel
tjes slepen. „Oudere mensen die op be
zoek komen vertrekken in de regel vrij
snel en zeggen dan, we komen in de
zomer nog wel eens terug. Maar daar
voor heb je ’s zomers hier heel wat
terug. De mensen klagen tegenwoordig
graag, maar je moet het wel in relatie
zien”, zegt hij. De jonge charmante ba
rones glimlacht. „In de winter kan het
wel ijskoud zijn”, zegt ze, „maar ik vind
het heerlijk om ergens te wonen waar
je echt thuis bent en niet dat je weet
dat je binnen twee jaar weer weg
moet.” En van die soort verplaatsingen
weet ze, als dochter van een oud-ambas-
sadeur, alles af.
De ondergaande zon kleurt de burcht
oranje als ik afscheid neem.
MET EEN OMWEG terug naar
„Beek.” Via Noorbeek op een steenworp
van de Belgische grens, langs het diepe
Gulpdal, de forellenkwekerij, het prach
tige kasteel Neuborg in de diepte. Ik
beloof mezelf er een volgende keer langs
te gaan. Gulpen, Wijlre, Valkenburg,
Meerssen, Beek. Kastelen Genhoes en
Schaloen. Op het vliegveldje staat Trans
avia’s Piper „omsingeld” door gestroom
lijnde jet-broers. De luchttaxi’s van NA-
VO-generaals, die in het motel afscheid
van een collega komen vieren.
„Gaan jullie er vandoor”, informeert
een man op het platform belangstellend.
Ja, we gaan. Beekman trekt de PH-TVB
soepel de lucht in. Even later glijden de
grotesk lichtende mierenhopen van Den
Bosch en Utrecht onder ons voorbij. De
mevrouw in het portiek in Valkenburg
had gelijk realiseer ik me, wanneer ik
het beton van Schiphol weer onder me
voel en er hier geen mannetje infor
meert in de trant van „Zijn jullie er
weer?” Ja. Limburg is toch een beetje
buitenland.
„VLIEGVELD ZUID-LIMBURG” ligt
er die vroege oktobermorgen verlaten
by. Alleen een NIMIFrendship staat op
passagiers te wachten. De uniformen
van de bemanningsleden geven de dra
gers hier nog een autoriteit, die eigen is
aan een poppenhuis als „Beek.” De
blauw-grijze stewardess kan hier dan
ook nog best nuffig kijken, wanneer een
voor haar leeftijd weldadig geproportio
neerde teener haar moeder aanstoot en
zegt dat ze na de MAVO ook best wil
gaan vliegen. Kan ik misschien ook eens
naar oom Kees in Zuid-Afrika, zegt ze
al vleugelend op haar dromen. En als
haar moeder iets onverstaanbaars terug
kauwt, zegt ze vlug: „Maar misschien
kan jij dan ook wel mee.” Bij de enige
balie in het aankomst- en vertrekhalle-
tje staat een juffrouw van het autover-
huurkantoor met papieren te zwaaien.
,.M’n rijbewijs? Oh, dat ben ik vergeten,
ligt in m’n wagen op Schiphol.” De
fotograaf van hetzelfde laken ’n pak. Ze
maakt geen moeilijkheden, gebruikt m’n
paspoort om de papieren in te vullen en
geeft me het sleuteltje. „Welkom in
Limburg.”
IN VALKENBURG kruipt het smalle
zonnetje in het grijs. Een toch mals
buitje valt over Neerlands eerst ontdek
te toeristenwalhalla. Wat wandelaars,
het merendeel al fors geklommen in de
jaren zoekt beschutting in patisserie of
anderszins waar de plaats steenrijk aan
is. Anderen zetten zetten de wandeling
voort, maar niet na het beproefde lapje
doorzichtig plastic om het permanent te
hebben geknoopt. „We komen hier al
jaren, altijd deze tijd”, meldt me geheel
ongevraagd een vrouwspersoon, goed in
de zestig, wanneer ik onder een parasol
probeer te ontsnappen aan de wat over
dreven produktie van een heel grijze
wolk. In de intimiteit van het bescher
mende zeildoek is ze niet te stuiten. „We
zijn een keer”, wijst ze naar haar man,
die tegen een gevel staat gedrukt, „in
juli geweest, maar dan is het net een
gekkenhuis. Dan weet je niet wat je
overkomt, dat doen we maar niet meer.”
Haar tongval is Twents. „Bij u is het
toch ook mooi”, werp ik haar tegen. „Ja,
maar hiér is het toch meer buitenland”,
knikt ze.
VALKENBURG met omgeving is niet
alleen het oudste toeristische gebied in
Nederland. Het heeft ook een derde van
alle hotel- en pensionbedden van Lim
burg binnen de dorpsgrenzen. Drs. Piet
Heggen, de directeur van de Provinciale
VVV-Limburg vindt het zo best. „Als we
hier niet die grote concentratie hadden
op een klein gebied, vrees ik dat je een
drukke uitloop zou krijgen naar meer
kwetsbare gebieden als het Mergelland.
Het ziet er niet naar uit dat dat nog ooit
zal gebeuren. Heggen: „Het is bijna on
mogelijk om in Zuid-Limburg nog ruim
te te vinden om bijvoorbeeld een cara
vanpark of een kampeerterrein aan te
leggen. Daar verzet zich altijd wel iets
tegen op gebied van natuur of industrie.
Dat is het verschil ook met Noord-
Limburg, dat pas veel later in trek
kwam. Daar wordt nog gebouwd, maar
met grotere reserve dan enige jaren
geleden, toen men maar aanbouwde. Als
je het toerisme bevordert en daarmee de
natuur geweld aandoet vernietig je je
kapitaal.”
WAAROM LIMBURG? „Er zijn ge
noeg redenen hiernaar toe te komen: het
bier is goed, er zijn leuke meisjes en je
kan hier nog naar de kerk gaan op
zondag”, lacht Heggen. Wein, weib und
gesang. Dus toch. Maar dan: „Een van
5gi
Zij reageerden op zo gestelde adver
tenties die de nieuwsgierigheid pro
beren te wekken en aanmoedigen
vooral het erbij geplaatste „bönneke”
in te sturen voor nadere informatie.
„In het algemeen geloven we niet zo
aan deze acties, maar er zijn nu op
twee series al zo’n 5000 aanvragen
om verdere inlichtingen. Dat vinden
we een hoog resultaat”, zegt de direc
teur van Provinciale VVV-Limburg,
drs. Piet Heggen. „Normaliter hebben
we in deze tijd van het jaar, zo net
na de vakanties, weinig aanvragen”,
zegt hij.
keuken veel meer biedt dan op de kaart
vermeld staalt. Geen wonder, want de
met één ster uitgeruste rotisserie Au
coin des Bons Enfants om de hoek is
van dezelfde eigenaar Jos Schieffer. Ik
eet Champigons des grottes de St. Pierre
a la l’escargot en daarna een steak de
veau Wladimir, een met gerookte zalm
gevulde kalfsoester. Geflambeerd met
wodka en geblust met witte wijn. Mach
tig in dubbele zin.
WELGEDAAN op naar de baron.
Langs Gronsveld en St Geertruid, kron
kelend en heuvelachtig de wegen, al en
toe in eengestrengedde takken die als de
bogen van een kathedraal eer dak hoog
boven het asfalt vermen. Een kruisbeeld
en een nis met een n;„..dbeeldje en
droogbloemen. „De baron woont meteen
rechts voorbij de kerk”, wijst een boe
renknecht me de weg. Naast de kerk
voert een pad naar de binnenplaats, door
de burcht en een hoeve omsloten. Boven
de zware eikenhouten deur prijkt een
grote steen met het familiewapen. Toch
is de vraag hoe lang het wapen nog
toepasselijk zal zijn voor de bewoners.
Want ook Degy (zoals zijn vrouw hem
noemt) baron de Loë staat op het punt
afvallig te worden en zoekt naarstig
naar een nieuwe bestemming voor de
ottes de
oignons j
EERST de champignons (het is een I
recept voor acht personen): „Breng I
Nico de Rooy: geen kretologie.
de sterkste troeven die wij in hotels en
pensions hebben is dat de prijzen nog
steeds beneden het gemiddelde van de
rest van Nederland liggen. En dan
spreek ik nog niet eens over het westen,
maar bijvoorbeeld over Drenthe en Zee
land. Iedereen kan dat vergelijken. Ik
vind het niet collegiaal daarmee te ad
verteren, daar heb ik moeite mee. Wij
proberen het met een beetje meer raffi
nement toch aan de man te brengen.”
Bij deze daarvan acte.
HEGGEN ZIET ZUID-LIMBURG ook
een beetje als een fors uit de kluiten
gegroeide openlucht vakantiehogeschool.
„De mensen die vakantievreemd zijn
kunnen hier het vakantie-gaan leren. Ze
kunnen hun eigen taal spreken en toch
aan het buitenland ruiken. In Aken
gaan winkelen en in Luik sfeer proeven
op de zondagse markt. Je kan op één
dag bijvoorbeeld de Ardennen in gaan
en via Duitsland terug rijden”. En, Lim
burg is dichtbij, vindt hij.
TIJDENS KANTOORUREN is Piet
Heggen kasteelheer. Hij zetelt in het
plezierig aandoende Kasteel Den Halder
in het hart van Valkenburg. Een van de
vele. „Wij hebben ongeveer 100 kastelen,
kasteelboerderijen, landhuizen en ruï
nes”, vertelt Heggen. „Er is er maar een
enkel waar je kan zeggen daar ga ik
naar binnen, de meeste hebben een
functie gekregen en dat is maar goed
ook, want anders zouden ze er niet meer
staan.” Zo is het terrassenkasteel d’Aig-
mont te Neercanne een fameus restau
rant geworden (met Juliana in Valken
burg de enige dat in Nederland van
Michelin 2 sterren kreeg), en kregen ook
Wittem, Cortenbach en Neubourg een
horecafunctie. En kasteel Hoensbroek,
dat al jaren voor het publiek te bezich
tigen is, krijgt er midden januari een
schutterij museum bij. ’s Middags ont
moet ik in een van de weinig nog parti
culier bewoonde kastelen Degenhard Ed
mond Liwinus baron Van Loë. wiens
familie al drieënhalve eeuw het nog veel
oudere kasteel Mheer in Mheer bezit.
NAAR MHEER VIA EEN OMWEG,
Maastricht natuurlijk Over de Cauberg.
waar nog onlangs een vrachtwagen door
zijn remmen schoot en in dolle vaart de
berg afraasde De terrassen op het Vrijt
hof staan er verleidelijk bij Succesvol
weerstand geboden, ook aan In den Ou
den Vogelstruys, het oudste van de 365
cafe’s, die Maastricht rijk is, maar niet
even verderop, op de hoek van de Ton-
gersenstraat en Ezelmarkt, aan Tribu
naal, waar immer een gemakkelijk uit
gedost volkje bijeen is. Een ontspannen
de pleisterplaats. Op de gevelsteen:
„Destilleerderij 2e klasse Sectie B, no.
359.”
TWEE HUIZEN VERDEROP lunch ik
in de bistro Au four carré, waar de
DAT BEHOUD DIENDE zich urgent
aan toen hij zich in 1957 met het 100
hectare grote landgoed ging bezighou
den en zich er twee jaar later vestigde.
„Toen ik hier kwam stond ik met de
handen in het haar, het was in een
oerdeplorabele staat', zegt hiij over de
burcht die sinds de oorlogsjaren had
leeg gestaan. De restauratie kwam tot
stand mede met behulp van de opbreng
sten van een landgoed in het Duitse
Straelen, waar hij voor zijn verhuizing
naar Mheer woonde en dat hij zelf
landbouwkundig ingenieur nog steeds
beheert. „De verdiensten van Duitsland
heb ik hierin gepompt, als ik dat niet
had kunnen doen, had ik al lang de
vaan kunnen strijken”, zegt de baron,
die op de burcht woont met zijn vrouw
Ghisiaine. geboren jonkvrouwe Van
Rijckevorsel, en hun vier zoons.
DE BARON HEEFT het voortbestaan
van zijn burcht in da recreatieve sfeer
gezocht, ’s Zomers worden er ruiterkam
pen gehouden voor kinderen tot 14 jaar,
die op het kasteel zelf huizen; in de
hoeve is een paardepension ingericht en
kinderen uit de buurt krijgen er paard
rijles. Sinds kort wordt de baron daar
bij geassisteerd door twee jonge Heem
stedenaren, Jan Willem van Vooren en
zijn jonge vrouw Anne-Marie (Vethaak),
die in haar liefde voor het buitenleven
ook nog wat eigen kleinvee mee naar de
Limburgse dreven nam, variërend van
wat sierkipjes tot een zwart schaap. „Ze
zijn vol enthousiasme”, zegt De Loë, en
schenkt een sherry in de bibliotheek
van de burcht, die als een pracht
woonkamer is ingericht en een magni
fiek uitzicht biedt, op de tuin en aan
grenzende weiden van het goed.
ZOALS BIJ ELK respectabel slot, doet
ook in Mheer nog een spookverhaal de
ronde. De hoofdrol wordt bezet door ”,n
zwarte dame”, die ’s nachts door het huis
spookt omdat ze in de knel zit met haar
zielerust. „Ik ben haar nooit tegengeko
men”, lacht de baron. De dorpelingen
evenmin, en die kloppen toch ook nog
anno 1975 regelmatig aan. „De mensen
wat water aan de kook in een pan
(geen stalen pan gebruiken). Als het
kookt, 800 gram gewassen verse
champignons toevoegen; ze moeten K
net onder water staan. Knijp er een j!
halve citroen in uit en voeg er een I
mespunt zout bij. Laat het geheel I
koken tot de champignons net gaar I
zijn. (Blancheren). Zet u het geheel I
van de kachel af zonder het kan I
afkoelen. Nu maakt u een roux: 100 I
gram boter smelten in een casserol, I
dan 140 gram bloem er door roeren I
en gaar laten werden. Dan voegt u I
8 deciliter (800 gram) champignons- I
vocht toe en doorroeren. Daarna een I
pakje slakkenkruiden (persillade ex- I
presse) erin en d)ie teentjes uitgekne- I
pen verse knoflook. Even laten door-
koken eventueel nog wat zout toe- I
voegen. Nu de afgekookte champig-
nons erbij en het geheel door en door I
warm laten worden. Voor het. serve- I
ren nog 2 deciliter (200 gram) onge-
slagen room toevoegen. Serveer het I
geheel in een voorverwarmd bakje of I
kleine soepkop met stokbrood en boter. I
Drs. Piet Heggen de Provinciale
VVV Limburg me* assistente Marga
Spronck voor kasteel Den Halder: „Bij
ons kunnen de mensen leren op vakan
tie gaan”.
EN DAN de oignons. „Neem een I
pot zilveruitjes (200 gram) en laat die I
goed uitlekken. Daarna in een pan I
doen en een flinke scheut droge wijn
toevoegen. Vervolgens 1 theelepel sul- I
ker en twee lepels tomatenpuree, I
een scheutje olijfolie, 2 kruidnagels I
en een laurierblad, en ongeveer een I
ons gewelde rozijnen. Dit alles aan de I
kook brengen en ongeveer een kwar-
tier a 20 minuten zachtjes laten sud
deren. Daarna rustig koud laten wor
den.
BJ MJN BEZOEK aan Au coin
carré was chefkok J. H. Rademaekers
van de onder hetzelfde dak opereren- I
de sterren-róttissrie Au coin des
bons enfants bereid voor onze lezers I
uit de keuken te klappen. Met twee
recepten op zak verliet ik het Maas
trichtse: Champignons des grottes de
St. Pierre a l’escargot en
monigasques.
