Reeks officiële documenten in Bonn onthuld Ambassadeur in Lissabon gemolesteerd ARABISCHE LIGA DREIGT ISRAEL Van Riel verlaat VVD Spaanse Sahara blijft nog even politiek vanwege abortusbeleid Engeland ligt dwars in EEG-tnilieuraad igi „Spaans” 99 VOORSPELLING MUUR APART Arrestatiebevel voor MOEDERMELK MAROKKO ANTWOORDT MET VREDESMARS OP UITSPRAAK GERECHTSHOF Topman „MIR” gedood BOERDERIJBRAND door mco scheepmaker „Represailles bij enige aanval op Libanon” Spaanse officier 3 V R IJ D A G 1 7 OKTOBER 1975 BINNEN- EN BUITENLAND (Van onze redacteur in Bonn) !N Versterkt yen ink nen Ontkennend ied ark ilag cht V ïps /r'j inio >er- hap inse BONN. Naar aanleiding van de onthullingen over wetenschappelijke samenwerking tussen de Bondsrepubliek en Zuid-Afrika op, onder andere, het gebied van de kernenergie heeft het Westduitse elektriciteitsbedrijf Steag in Essen toegegeven dat het een optie van 20 percent heeft voor een uraniumverrijkingsinstallatie voor 5000 ton. De Steag zal een verdere sa menwerking laten afhangen van de resultaten van een vergelijkende studie over de verrijking van uranium volgens het Westduitse systeem, dat prof. Becker uit Karlsruhe ontwikkelde, en het Zuidafrikaanse systeem. Philips Ambassade tl Veelvuldige wetenschappelijke contacten (Van onze redactie buitenland) Een radio-omroeyer in Beiroet, die zich de afgelopen maanden de bijnaam ,Stem van de crisis” heeft verworven gaat op de U.V VkJ lltliuimcit U.C. UlJlbUAAHb „iJbCIIC OU.fl, U.C L CO lö lltt schouders nadat het staakt-het-vuren gistermiddag bleek te worden opgevolgd. Hassan heeft bij alle mohammedaanse (Van onze redacteur in Barcelona, Robbert Bosschart) Al deze bezoekers zijn met grote wel willendheid ontvangen en hebben hun kennis kunnen toetsen aan de kennis van hun Nederlandse collega’s. Tegen standers van het apartheidsregime wij zen erop dat wetenschapsmensen over tuigd moeten worden van het feit dat het verstrekken van kennis aan Zuidaf- rikaanse collega’s het apartheidssysteem versterkt. ord, slag i er Iers jen. iven ren en’s ge- een Het was mse mi- lan- van ijke lar- raat iar- .000 het tips van ens. iga- >po- me- and igen ;ele- :syn lee nde iteit hij 1 de Hij iteit :tief ;en- leid lur- olm ige- 1 is die ge- zei Zij om ilde afel de mer i de ren 'oor ■der i de eeft een iar- ilde >uw ler- i bij Ne- len, weg eer- zijn >ol” icht lor- zijn irde de ikte pen die op eri- 1976 ten. nde PPij mie ^res ide- de- ook wen ilie- jeld nen ■nd- een van microscopisch onderzoek in de elek tronische sfeer, was in september twee maal de gast van Philips en werd er onder andere ontvangen door dr. A. Bok. De Zuidafrikaan Broere van het natio nale instituut voor onderzoek op het gebied van de telecommunicatie bracht in januari van het vorig jaar een geheim bezoek aan Amsterdam. Op 26 septem ber 1974 bezocht de Zuidafrikaan Rod gers van het instituut voor defensie onderzoek het ruimtevaartcentutn ES- TEC, en N. J. Smit van hetzelfde Zuid- afrikaanse bureau bracht van 7 tot 9 november een werkbezoek aan ons land. De Verenigde Staten zijn een diploma tiek offensief begonnen om een verlen ging van het VN-mandaat op de hoog vlakte van Golan te bewerkstelligen en de spanning tussen Syrië en Israel in dit gebied te verminderen. Dit heeft een Israëlische krant, de „Jerusalem Post”, gisteren bericht- Ik ben momenteel bezig aan het boek Voorspellingen” van Jules Silver, waar in bijbelse profetieën, de woudprofeet Muehlhiasl Nostradamus, de blinde jon geman uit Praag en dat soort zie ners worden nabeschouwd. Mooi hoor! Muehlhiasl bijvoorbeeld voorspelde om streeks 1750: „Als de vrouwen hoofden hebben als bezems (is: hoog-getoupeerd haar), als de rode huizendaken en de rode en blauwe hutten opkomen, als er witte ganzen in de straten zijn, dan is de tweede tijd gekomen”. Als commen taar staat daar dan achter: „Wat hij met die witte ganzen bedoelde, is niet duide lijk. Misschien het uiterlijk en het la waai van de motoren van licht geschil derde bromfietsen?” CAIRO-TEL AVIV (DPA, UPI). De Arabische Liga heeft Israel gisteren ge dreigd met represailles bij „enige directe of indirecte aanval op Libanon”, na afloop van de ééndaagse speciale Liba- nonzitting in Cairo verklaarden de mi nisters van Buitenlandse Zaken der Ara bische Liga in een gemeenschappelijke resolutie, dat een eventuele Israëlische aanval een Panarabische tegenaktie zal uitlokken. Bij een bespreking van het vol gend jaar op .e stellen tweede actie programma drong minister Vorrink aan op een duidelijke prioriteitenstel ling of meer informeel overleg tussen Europese bewindslieden. Zij wil on der andere dat de nadruk gelegd wordt op milieuverslechtering die een gevolg is van grensoverschrijdende vervuiling. De krant meldde uit diplomatieke kringen te hebben vernomen dat Was hington in contact staat met Syrië, Is rael, Jordanië, Egypte, Saoedi-Arabië en de Sovjet-Unie over deze kwestie. Voorts hebben de Verenigde Staten een beroep gedaan op Damascus, Jeruzalem en Am man zelfbeheersing te tonen hangende Washingtons besprekingen over een mo gelijke verlenging van het VN-mandaat, dat 30 november afloopt, aldus het blad. Langzaam maar onzeker wordt er hier en daar iets van de apartheid in Zuid- Afrika af geknabbeld. Van iemand die er net geweest is, hoorde ik, dat het nu al jaren de gewoonte was de uitreiking van de literaire prijzen in twee verschillende hotels te houden. De blanke winnaars werden gehuldigd in het grote, dure blankenhotel, en voor de zwarte win naars verhuisden de jury en het huldi- gingscomité vervolgens naar een ander, kleiner en ook voor niet-blanken toe gankelijk hotel, waar dan de zwarte ge lauwerde literatoren met even veel warmte werden toegesproken. Dit jaar werd de uitreiking van de prijzen ech ter voor het eerst in een gezamenlijke sessie in het grote, dure blankenhotel georganiseerd.. Zo schrijdt ook in Zuid- Afrika de beschaving in vertraagd tempo langzaam voort.... Dr. Bueger, die zich bezighoudt met het onderzoek van „oppervlakten met ionen, elektronen en röntgen-stralen” was in het voorjaar de gast van dr. Werner van Philips in Eindhoven. Dr. Fourie, een deskundige op het gebied ARNHEM (ANP). B(j een uitslaande brand in het Gelderse Hummelo bjj Doe- tinchem is gisteravond een door twee gezinnen bewoonde oude kapitale boer derij tol de grond toe afgebrand. De schade wordt geraamd op bjjna drie ton. De brand is waarschijnlijk ontstaan door blikseminslag. Bij de brand deden zich geen persoonlijke ongelukken voor. In Israel werd ontkennend gereageerd op Arabische en Russische beschuldigin gen, als zou het Israëlische opperbevel in de hoogvlakte van Golan een sterke troepenmacht hebben samengetrokken en plannen koesteren voor militaire ak- ties tegen Syrië en Libanon. Militaire woordvoerders in Tel Aviv ontkenden categorisch elke vorm van troepenversterking in de Golan en gaven de verzekering dat „hetzelfde geldt voor de grens van Israel met Libanon”. LISSABON. (UPI en AFP) Presi dent Da Costa Gomes van Portugal heeft in een verklaring de opstandige militairen verweten met hun protest te gen de discipline in het leger en de regering-Azevedo verdeeldheid te zaaien. kolonisatieraad van de Verenigde Naties brengt momenteel in New York een ellenlang rapport uit dat eveneens het zelfbestemmingsrecht van de ongeveer 60.000 Sahara-bewoners ondersteunt. Marokko en Mauretanië maakten bei de aanspraken op dit gebied sinds er in 1963 1,5 miljard ton waardevol fosfaat- erts was aangetroffen. In 1974 begon de exploitatie, voor de ontginning waarvan het Spaanse staatsbedrijf INI 16 miljard peseta’s (iets meer dan 750 miljoen gul den) heeft geïnvesteerd in moderne in stallaties. Koning Hassan II van Marokko zoekt, afgezien van het fosfaat, in de Spaanse Sahara een afleiding voor zijn steeds meer actieve binnenlandse oppositie. Ook de elite-eenheden van zijn legertje heeft hij naar deze grens afgeschoven, waar zij al meermaals slaags geraakt zijn met de Spanjaarden. SANTIAGO DE CHILI. (DPA en AP) De Chileense politiek heeft gisteren bekendgemaakt dat zij in een vuurge vecht in de buurt van Santiago een van de meest gezochte guerrillastrijders heeft gedood. Zo zijn er verder documenten over bezoeken aan de KEMA in Arnhem, waar dr. Provoost van dit instituut op 27 augustus 1973 W. J. van der Veen en R. W. McMurrey van de High Voltage Divi sion ontving; een groot aantal bezoeken aan de verschillende onderzoekingslabo- ratoria van het TNO in Delft en Apel doorn en bezoeken aan universiteiten. Het gaat om Dagoberto Perez, de „tweede man” van de „MIR”, een links georiënteerde ondergrondse organisatie in Chili. De politie arresteerde vijf „MIR-leden” vijf anderen konden ontko men. Voorts werd de afwikkeling be sproken van het Europese actiepro gramma op milieugebied, vooralsnog een onvoltooide symfonie. De zeldza me maatregelen die tot nog toe door de EEG werden goedgekeurd omvat ten kwalitieitsnormen van voor de drinkwaterproduktie bestemd oppe- vlaktewater, de aanvaarding van het beginsel dat de vervuiler betaalt en nog wat goede voornemens aangaan de de terugslag van de energiepro- duktie op milieu. Aan de technische hogeschool in Delft ontving dr. Kleefstra in december 1973 dr. Vorster en dr. Lutsch uit Zuid- Afrika en besprak met hen problemen op het gebied van de micro-elektronica; prof. Neertjes van de TH te Delft ont ving de Zuidafrikaan Koudstraal op 15 en 16 oktober 1973. Prof. De Haas van de universiteit van Utrecht ontving op 7 september 1973 dr. Joubert, een deskun dige op het gebied van de bio-chemie. President Da Costa Gomes zal op 22 en 23 oktober een officieel bezoek aan Rome brengen, in het kader waarvan h(J Aangezien Spanje verleden jaar al aankondigde dat het de wens van zelf bestemmingsrecht voor de Sahara-bewo ners, waar de Verenigde Naties al sinds 1960 op aandrongen, in 1975 door middel van een referendum zal vervullen, lijkt de zaak nu opgelost te worden. Een recente onderzoekscommissie van de de- LUXEMBURG Hardnekkig Brits verzet tegen gemeenschappelijke Eu ropese normen voor hef lozen in rivieren en waterlopen van uiterst giftige stoffen was er de oorzaak van dat gisteren tijdens een van de schaarse bijeenkomsten der EEG-mi- lieuraad bijna geen vooruitgang werd geboekt met het Europese milieube leid. In de eerste aflevering van de tv-serie „Oorlogswinter” komt een jongen thuis met melk. Zijn ouders hebben honger- tochters in huis. De jongen verontschul digt zich dat hij een fles met melk ge broken heeft onderweg, omdat het zo donker was. „Hè, jakkes Gil, wat zonde nou!”, zegt zijn moeder, er na zijn ver ontschuldigingen aan toevoegend: „Jij kan het niet helpen, ik moest aan die mensen binnen denken die op koffie zit ten te wachten”. Geen melk in de koffie, in de honger winter, de jeugd van tegenwoordig moet op die manier wel een schril beeld krij gen van de ellende in het jaar 1944. Ik hoorde laatst een ander verhaal. De moeder van een vriendin had in de hon gerwinter nog borstvoeding over. Elke avond kwam een jonge vader een flesje met die moedermelk halen, omdat zijn vrouw geen borstvoeding meer had en er ook geen melk meer voor de baby te krijgen was. Op een avond gaat hij weer groetend en dankend weg en laat het flesje buiten op de stoep uit zijn han den vallen. Flesje stuk, melk weg. Die man heeft toen hartverscheurend staan huilen. Het is het kleinste en eenvoudig ste oorlogsverhaal dat ik ken. Door er af en toe niet aan te denken, bespaar ik mezelf veel verdriet. laar De cup Hij 500 >og- een en I de ook door paus Paulus in audiëntie zal worden ontvangen, zo is in Lissabon en de Italiaanse hoofdstad bekendgemaakt. TILBURG (ANP) De VVD-fractie- voorzitter in de Eerste Kamer, mr. Van Riel, heeft gisteren publiekelijk laten weten dat zjjn aangekondigde vertrek uit de politiek veroorzaakt is door het VVD- beleid inzake de abortus. Ttfdens een VVD-vergadering in Tilburg zei de sena tor het doden van het kiemende leven, de misdadige afdrijving met staatssanctie niet te kunnen aanvaarden en dat hjj „deswege met enige weemoed zjjn poli tieke taak opgeeft”. De WD steunt naar zijn indruk me vrouw Veder-Smit in duidelijke meerder heid, waarmee Van Riel doelde op het initiatief-wetsontwerp inzake de abortus, dat dit Tweede-Kamerlid samen met haar collega mr. Geurtsen heeft inge diend. Van Riel zei tevens zwaarwegende staatskundige, niet partijpolitieke bezwa ren te hebben. Helaas ontbreekt de Russische schrij ver F. M. Dostojevski in dit boek der voorspellingen, hoewel hij toch, precies 111 jaar voordat Jan Nagel nationale bekendheid verwierf door zijn uitspraak dat de Berlijnse muur een historische noodzakelijkheid was, in zijn „Aanteke ningen uit het ondergrondse” al commen taar leverde op die zo gewraakte uit spraak van Nagel. Ik citeer nu even wat Dostojevski in 1864 schreef: „Alsof zo’n stenen muur werkelijk een geruststelling betekende en inderdaad een vredesparool inhield, alleen maar omdat ze voortspruit uit twee-maal-twee_ is-vier. O weergaloze kletspraat! Alles inzien, alle onmogelijkheden en stenen muren, en zich tóch met geen enkele van die onmogelijkheden en stenen mu ren verzoenen, als het je tegen de borst stuit ze te aanvaarden; men kan via de onvermijdelijkste logische gevolgtrekkin gen tot de weerzinwekkendste conclu sies komen over het eeuwige onderwerp, dat men aan de stenen muur op één of andere manier blijkbaar zelf debet is, ofschoon het toch ook zonneklaar is, dat je er niets aan kunt doen en dienten gevolge....” (enzovoort enzovoort). De naam van Jan Nagel werd door Dosto jevski niet genoemd, maar voor het ove rige is zijn helderziendheid opzienbarend genoeg, zou ik menen. binnenwateren en Noordzee had ge loosd en dat bij geen enkele reden zeg hierin verandering te brengen. Een aanpassing aan de EEG-normen zou de Engelse economie op meer dan een half miljard pond sterling komen te staan, aldus Hcwell. Voor de problemen van de continentale Europeanen, die toevallig ook aan de Noordzee grenzen, kon hij blijkbaar geen enkel begrip cpbrengen. profeten gezworen dat hij de Spaanse Sahara zal „bevrijden”, ook al hebben de Sahara-bewoners herhaaldeljjk ver klaard dat zij beslist niet door de jonge onderdrukker-koning-playboy „bevrijd” wensen te worden. Inmiddels heeft het Westduitse week blad Der Spiegel erop gewezen dat beide systemen verdacht veel op elkaar lijken en dat men moet aannemen dat de Zuidafrikaanse wetenschapslieden, die zich met het probleem van de uranium verrijking bezighouden, voor een groot deel hun kennis hebben opgestoken bij hun Westduitse collega’s. De Zuidafrikaan De Waerd bezocht op 22 augustus van dit jaar de firma Rot terdam Nuclear, waar hij met de heer Poorts problemen op het gebied van koelsystemen van reactoren besprak, zo blijkt uit de correspondentie. De Westduitse anti-apartheidsbeweging wijst erop dat op deze wijze het apart- heidsregime van Vorster wordt ge steund omdat hier het devies: kennis is macht, wel degelijk van toepassing is. In dit verband wordt erop gewezen dat uit tal van officiële documenten, die waar schijnlijk afkomsig zijn uit de Zuidafri kaanse ambassade in Bonn, blijkt dat er ook een grote uitwisseling van weten schappelijke kennis tussen Nederlandse en Zuidafrikaanse wetenschapslieden be staat. Uit de correspondentie wordt niet geheel duidelijk of deze kennis wordt gebruikt op het terrein van het militair- industrieel complex, maar het vermoe den gaat in die richting. Zo bezocht een top-onderzoeker van het Nationaal Instituut Voor Defensie onderzoek in Zuid-Afrika, dr. L. L. van Zijl de NV Optische industrie„De Oude Delft”. Dit is een firma die toepassingen op het gebied van laser-technieken pro duceert. G. F. de Vries van de Zuidafri kaanse raad voor atoomenergie bezocht het Reactorcentrum in Petten, en dr. Rocco Basson was op 12 september 1973 de gast van dr. Ir. De Zeeuw van het instituut voor de toepassing van atoome nergie in de landbouw in Wageningen. Hassan mag blij zijn dat het Spaanse leger het veel te druk heeft met de binnenlandse politieke problemen van het land. De elite-eenheden van het Spaanse leger in de Sahara en de 300.000 man die Spanje op het schiereiland on der de wapens heeft, zouden, volgens alle waarnemers, binnen de kortste ke ren een einde maken aan Hassans be wind. Nederland-Zuid- Afrika” De Nederlandse milieuminister me vrouw Vorrink was diep teleurgesteld door de houding van het Verenigd Koninkrijk, waardoor, volgens haar zeggen, het hele Europese milieube leid op losse schroeven kwam te staan. Staatssecretaris Brinkhorst voegde hieraan toe dat hij in Europe se raden zelden een enkele lidstaat zich zo scherp haH zien af zetten tegen zijn acht EEG-partners. Hij waar schuwde Groot-Brittanië voor toe komstige politieke reacties van de overige lidstaten. Het struikelblok gisteren was de goedkeuring van een door de EEG- commissie voorgestelde „zwarte lijst” van stoffen, waarvan de lozing in Europese wateren zonder meer ver boden moeten worden. Hiertoe beho ren onder meer kwik, cadmium, zwa re metalen en langlevende bestrij dingsmiddelen Daarnaast zou nog een „grijze lijst” worden vastgesteld met iets minder gevaarlijke stoffen, waar van de lozing aan strikte voorschrif ten zou worden onderworpen. Maar zelfs de zwarte lijst, die voor de meeste delegaties nauwelijks ter discussie stond, was voor de Engelsen onaanvaardbaar. De Britse staatsse cretaris Howell betoogde dat zijn land al meer dan 100 jaar alles in MADRID. Een van de dreigende donderwolken aan de Spaanse horizon werd gisteren in Den Haag grotendeels in onschadelijke rook omgetoverd. Het Internationale Gerechtshof, dat op ver zoek van Marokko en Mauretanië een niet-bindend advies moest uitbrengen voor de Verenigde Naties aangaande de Spaanse Sahara, bevestigde het Spaanse argument dat geen van beide buurlan den enig historisch recht op dit gebied kon laten gelden. MADRID. (Reuter) De Spaanse mi litaire autoriteiten hebben een arresta tiebevel uitgevaardigd voor een lucht machtofficier die deze week op een persconferentie in Parijs bijzonderheden onthulde over een dissidente beweging in de strijdkrachten. Kapitein José Ignacio Dominguez Martin Sanchez wordt nu beschuldigd van samenzwering tegen de staat. Begin deze week verklaarde hij in Parijs dat de dissidente beweging streeft naar gro tere democratie in Spanje en over een duizendtal aanhangers en sympathisan ten bij het officierskorps beschikt. De koning zei gisteren in een radiotoe spraak dat er vrijwilligers zullen wor den aangeworven voor een „vredesmars” van 350.000 Marokkanen naar de Spaan se Sahara en dat er 35.000 vrouwen zullen meelopen. De deelnemers zullen worden begeleid door 470 dokters, 220 ziekenwagens, 36.000 ton water en 2390 ton benzine. Er zullen 10.000 personen worden belast met de organisatie. 8000 vrachtwagens brengen de wande laars naar de woestijn. Vanuit alle delen van Marokko zullen treinen richting Marrakesj in Zuid-Marokko worden in gezet. In deze bijzondere conferentie, die door Syrië, Libië en de Palestijnse be vrijdingsorganisatie PLO werd geboycot, besloot de Liga voorts Libanon „in be ginsel” financieel te steunen, teneinde het door de maandenlange burgerstrijd veroorzaakte verlies te compenseren. De omvang van deze steun zal in bilaterale gesprekken nader worden vastgesteld. In Libanon zijn gisteren weer pogin gen gedaan om het leven in normale banen te leiden. In Beiroet en de andere grote steden van het land werden de barricaden in de straten afgebroken, gingen de mensen weer aan het werk en openden de banken en winkels hun deuren. Een eerste stap in deze richting was de goedkeuring gisteren van ge meenschappelijke kwaliteitsnormen voor zwemwater, waarmee bedoeld wordt zoetwater of zeewater met uitzondering van zwembaden dat gewoonlijk door baders wordt ge bruikt. De normen moeten over ui terlijk tien jaar overal in de gemeen schap van kracht zijn. Aangezien de socialistische buurrege- ringen van Algerije, Mauretanië en Libië niet de minste sympathie voor Hassan voelen (en zelfs verdacht worden van hulpverlening aan recente mislukte staatsgrepen plus moordpogingen op Hassan zelf) zou zijn lot snel bezegeld zijn. Zijn dreigementen maken in Spanje dan ook niet de minste indruk en hier neemt men aan dat hij alleen overeind blijft dank zij de Amerikaanse steun aan dit enige niet-socialistische regime van Noordwest-Afrika. Hij 'verklaarde dit naar aanleiding van de demonstraties in drie grote steden, waartoe de militairen van de onwettige „Verenigde Soldaten Zullen Overwin nen” hadden opgeroepen. Intussen hebben linkse arbeiders hun posten bij het meest luxueuze hotel van Lissabon opgeheven, nadat de Zweedse zakenman Sven Engblom hun eis had ingewilligd dat hij in hotel Ritz zal blijven, totdat een regeling is getroffen in verband met de sluiting van Eng- bloms fabriek in Lissabon. De Zweedse ambassadeur, Herman Kling, die hem woensdagmiddag te hulp was gekomen maar eveneens in het hotel was opgesloten nadat hij was gemolesteerd, mocht gisterochtend vroeg het gebouw verlaten. Engblom heeft geen commentaar willen geven. President Franjieh vergaderde drie uur met het Libanese kabinet. Het voor naamste punt van de besprekingen was een memorandum van de PLO over de huidige toestand in het land. In dit memorandum erkent de PLO het recht van de Libanese staat zijn soevereiniteit in alle gebieden van het land uit te oefenen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1975 | | pagina 3