Brits Lagerhuislid tracht vreemd gedrag te verklaren
Gevaar voor bloedbad bij
Treinramp in Mexico
Marokkaanse Sahara-mars
Nieuwe uitbarsting van
gevechten in Beiroet
Spionage in het
Westduitse leger
Dreiging van guerrilla
oorlog in
Zuid-Afrika
O
I
Den Haag krijgt agenten voor
sociaal werk
I
Oorzaak blijft een mysterie
Stakingen op Parijse
luchthavens
door nico
scheepmaker
AGENTEN
s
rn
ONTEVREDEN
AFSPRAAK
PARKEREN
BINNEN- EN BUITENLAND
2 1
OKTOBER
1975
DINSDAG
nd
1st
a’s
ija
ost
eid
nks
eur
wijs
ting
MADRID De ministers van het
Spaanse kabinet kwamen gister
nacht in een spoedzitting op het de
partement van premier Arias Nar-
varro bijeen om de ontwikkelingen
rond de Spaanse Sahara te bespre
ken.
(Van onze speciale verslaggever,
Karl Breyer)
(Van onze redacteur in Spanje,
Robbert Bosschart)
van plan de aanvallen van Swapo-
guerrilla’s zonder meer te accepte
ren.
t4ïlaïitiscb^r
PRETORIA De koppen in de
Zuidafrikaanse kranten van verle
den week maakten voor het eerst
duidelijk, dat de guerrilla-oorlog
elke dag naderbij komt. Na de moord
op de Ovambo-thuislandleider
Filemon Elifas was het weliswaar
een tijdlang kalm aan de grens tus
sen Angola en het vroegere Duitse
Zuidwest-Afrika, maar thans slaan
de guerrilla’s uit Angola opnieuw
in Ovamboland toe. Ze vermoord
den 11 Ovambo’s, onder wie zwarte
leden van de plaatselijke (lees:
Zuidafrikaanse) politie. Bovendien
reed een Zuidafrikaanse soldaat in
Caprivi op een landmijn. Dit be
hoort eveneens tot Zuidwest-Afri
ka. Maar Zuid-Afrika is geenszins
H H
lg
MA
(Van onze redacteur in Beiroet,
E. Ditters)
leeft
xtra
•aad.
over
ver-
de
ister
■rge-
ren-
ging
be-
die
nge-
hans
raak
n in
mie-
sche
even
liuur
jeter
gaan
n de
Idag.
it op
tigde
litter
der
Belangrijker was daarom de vergade
ring die de Spaanse premier gistermid
dag had met de nationale defensieraad.
(Van onze redacteur in Londen,
Rudolf Bakker)
DEN HAAG (ANP). De Haagse po
litie gaat een net van wijkagenten op
bouwen, die de taak krijgen met hun
hulpverlening bij te dragen tot een zo
gunstig mogelijk woon- en leefklimaat
in de betreffende wijk. Den Haag had al
enkele wijkagenten, maar per 1 novem
ber wordt hun aantal uitgebreid tot 28,
één voor iedere wijk.
boorde zich met zó een kracht in het
achterste rijtuig van de andere, dat de
wagons in een V-vorm omhoog schoten
en het dak van het station openscheur
den. De metro van Mexico City werd zes
jaar geleden in gebruik genomen. De op
rubberbanden rijdende treinen vervoeren
dagelijks bijna 2 miljoen reizigers. Op de
foto wordt een van de doden de trein
uitgedragen.
gen
len.
wee
een
ad-
en
te-
de
sche
ent,
ver-
de
opi-
is
oir”,
jont
•uit-
kei-
ting,
ngs-
(E-
emd
pees
en
erg-
Ove
dit
5eld.
jp 1
gen-
id-
la-
lat
>li-
jor
ere
ote
het
ond
eer
leek
van
■an-
ond
uit-
25
veel
ioor
Die politieagent stond met een collega
bij de deur van het parlementsgebouw
om eventuele aanvallen op de Sacharov-
Hearing af te weren. Voor het overige
zie je nagenoeg geen agenten in Kopen
hagen, behalve in politieauto’s, die „Poli-
ti” heten. Een andere taxichauffeur: „Je
ziet ze nooit, maar als ze nodig zijn, zijn
ze er ook binnen drie minuten
to
et.
li-
ui-
bij
de
be-
oe-
ge-
zan
in
de
De
Iers
ge
in
lie
fde
ats-
zol-
let
a-
de
de
iet
gt
de
ld
lij
!e-
5S-
is
ei-
ir-
’ce
lot
ise
Falangistenleider Pierre Gemayel eist
dat eerst de veiligheidssituatie in het
land verbeterd wordt, dan pas is hij
bereid te praten over mogelijke hervor
mingen in het politieke bestel. Socialis
tenleider Kamal Joemblat wil eerst de
politieke hervormingen er door hebben,
omdat daarmee volgens hem de oorzaa»
van alle onlusten weggenomen zou zijn.
Een compromis lijkt niet mogelijk.
-SPAANSE
SAHARAN?
AFRIKA:
Omdat het politiek overleg in het slop
zit, breken er voortdurend nieuwe ge
vechten uit. Door het feit dat heel
Beiroet en omstreken onveilig verklaard
zijn, kunnen de commissieleden voor het
politiek overleg niet bij elkaar komen
en daarmee is de vicieuze cirkel rond.
BEIROET. Het wordt steeds duide
lijker dat er hardnekkige pogingen on
dernomen worden om ten koste van
alles te verhinderen dat de situatie in de
Libanese hoofdstad weer een beetje nor
maal wordt. De oorzaak van de nieuwe
uitbarsting van de gevechten blijft een
mysterie. Beschuldigingen en tegenbe-
schuldigingen van de verschillende par
tijen leveren nooit het overtuigende be
wijs welke groepering de burgeroorlog
gaande houdt. Dat is ook niet nodig,
want de talrijke incidenten en geruchten
zjjn voldoende om het vuur te laten
smeulen. Op het politieke vlak is de
zaak doorzichter. Geen van de strijdende
partijen is bereid de strijdbijl te begra
ven. Sinds zaterdag zit het overleg over
de noodzakelijke politieke hervormingen
muurvast.
SAGUIA EL
HAMRA
Smara
De eerste indruk van een land kan
soms beslissend zijn. Ik keek dus inge
spannen door het raam van de bu» die
mij van het vliegveld Kastrup naar
Kopenhagen bracht naar buiten, om al
die dingen op te merken die Denemar
ken tot een heel ander land dan Dene
marken zouden maken. Mijn voornaam
ste indruk was, dat de Denen een volk
zijn dat niet gauw tevreden is, want in
vele woorden op huizen en borden was
de „o” doorgestreept. Daar stond tegeno
ver, dat op een speelplaats van wat
vermoedelijk een school was, enkele van
wrakhout opgetrokken hutten stonden.
En in een wijk met flatgebouwen, waar
van elke woning over een ingebouwd
balkon met een traliehek ervoor be
schikte, waren negen van de tien tralie
hekken op de wijze van een vlechtmatje
voorzien van een blauw, rood, geel of
oranje tentdoek. Ogenblikkelijk vatte de
verdenking bij mij post dat al die Denen
op die manier hun balkon willen af
schermen van de buitenwereld om naakt
te kunnen zonnen, met als consequentie
dat daardoor de invalshoek van de zon
zo klein geworden is, dat ze hooguit een
half uur per dag bruin kunnen worden,
tenzij ze weer naakt aan hun handen
aan de ballustrade buiten het balkon
gaan hangen.
De veiligheidstroepen die belast zijn
met het uit elkaar houden van de vijan
dige militiagroepen komen manschappen
en materiaal te kort om gewapende
overvallen op de opslagplaatsen in de
haven af te slaan, rooftochten te verhin-
Ondanks het ontbreken van agenten
op straat, houdt iedere Deen zich keurig
aan de onderlinge afspraken die ge
maakt zijn met betrekking tot het over
steken en doorrijden. De afspraak is, dat
je bij groen licht doorrijdt of oversteekt,
dat je bij oranje licht begint te stoppen
en bij rood licht stilstaat. Een eenvou
dig, maar buitengewoon handig systeem
als iedereen zich eraan houdt Ik heb in
de vier dagen dat ik in Kopenhagen was
nooit één keer een auto, fietser of voet
ganger „nog snel even” door rood zien
rijden of lopen. Ook als er links noch
rechts in de verste verte iets aan komt,
wacht de voetganger tot zijn licht op
groen springt. Het leven is daardoor een
stuk rustiger. Je hoeft niet schichtig te
hollen en weg te springen en je hoeft
niet met gas op de plank nog net voor
de aanstormende file langs te stormen,
want „al die dingen gebeuren en zijn
netjes geordend”, zoals de dichter Hans
Lodeizen al schreef.
Ik moet daar wel aan toevoegen dat
het Kopenhaagse weggebruikers ook wat
gemakkelijker wordt gemaakt dan de
Amsterdamse; want zoals in elk be
schaafd land (en trouwens ook in enkele
minder beschaafde landen) springen de
stoplichten er van groen op oranje en
daarna op rood, maar ook van rood op
oranje en daarna op groen. De voorsten
zetten hun pientere pookje dus bij oran
je meteen in de één en stormen bij
groen direct voorwaarts, zodat de krui
sende partij het wel uit zijn hoofd laat
nog door oranje of zelfs rood te rijden.
Daarin hebben de drie militaire minis
ters (leger, vloot, luchtmacht) en de
stafchefs zitting. Ook de minister van
Buitenlandse Zaken, die gistermiddag
besprekingen voerde met de ambassa
deurs in Madrid van Marokko en van
Algerije en de minister zonder porte
feuille onder wie de Sahara ressorteert,
waren aanwezig. Spanje heeft opnieuw
benadrukt dat het iedere verantwoorde
lijkheid afwijst voor de eventuele gevol
gen van de Marokkaanse invasie.
KANARISCHE
S^ELAJOE^f
--Zemmur»
=5^^PoiaNSE mauretanië
dsneros DE 0R0
Sahara!
z~! Tichla» 1
Een volle trein is gisteren in de metro
van Mexico City tegen de achterkant
van een andere trein gebotst. Er wordt
gevreesd dat 50 mensen zijn omgeko
men. Er zijn al 26 lijken geborgen.
Volgens eerste berichten waren er 55
gewonden. De oorzaak van het ongeluk
zou een remmendefect zijn. De botsing
vond plaats in een station van de metro.
Het voorste rijtuig van de ene trein
deren en bescherming te bieden tegen de
golf van ontvoeringen.
Eén positieve ontwikkeling is dat de
veiligheidspolitie sinds zondagnacht bij
elke botsing zonder onderscheid keihard
inhakt op de partijen die met elkaar
slaags zijn geraakt.
gevlogen om zich bij Stone'.iouse te
voegen, werden zij gearresteerd, na
dat Stonehouse uit Australië was uit
gewezen. Onder politiegeleide kwa
men zij op het vliegveld in Londen
aan.
Stonehjuse werd in de gevangenis
opgesloten en moest herhaaldelijk po
gingen doen alvorens op borgtocht te
worden vrijgelaten. Hij eiste die vrij
lating onder meer om de kans te
hebben zich in het Lagerhuis te
rechtvaardigen. Dit gebeurde dan gis
termiddag. Of de rede Stonehome
nieuwe vrienden zal hebben bezorgd,
valt echter te betwijfelen.
Daarnaast worden de provocaties aan-
gemoedigd. De ene partij vindt in elke
gewapende botsing een nieuw argument
om de voorkeur te geven aan de veilig
heidssituatie, terwijl de andere partij de
noodzaak van hervoitningen bewezen
ziet in de steeds oplaaiende gevechten.
LONDEN. Het Britse Lagerhuis
luisterde gistermiddag ademloos naar
het lang verwachte optreden van de
vorig jaar zo geheimzinnig verdwenen
Labour-afgevaardigde John Stonc-
house. Hij had eindeloos aangedron
gen op een rechtvaardiging van zijn
verdwijning ten overstaan van zijn
collega's in het Lagerhuis, aan wie de
Labour-afgevaardigde nu vertelde ge
leden te hebben aan een persoonswij-
ziging, waarbij de nieuwe Stonehouse
de oude Stonehouse had geprobeerd
te verstoten.
Koning Hassan wil 315.00(1 man de
Sahara laten in marcheren achter een
schild van 35.000 vrouwen. Het is wel
duidelijk dat het Spaanse leger niet de
minste lust voelt om hiertegen zijn wa
pens aan te wenden. Maar afgezien van
de problemen die deze situatie kan ver
oorzaken, bestaat er nog een tweeledig
gevaar. Aan de ene kant bedreiging van
de Sahara-inwoners, en speciaal het re
volutionaire „Polisariofront”, dat over
honderden geweren en automatische wa
pens beschikt om de Marokkaanse mars
desnoods met geweld tegen te houden;
en aan de andere kant de houding van
Algerije, dat ook tegen de inlijving van
de Sahara door Marokko is gekant.
De persoonlijke toespraak van Sto
nehouse diende hij voor te lezen aan
de hand van de door de voorzitter
van het Lagerhuis goedgekeurde
tekst. Toen Stonehouse enige keren
probeerde om van deze tekst af te
wijken, o.a. om felle aanvallen op de
schuw voor zichzelf begon te krijgen.
Daarna was de behoefte in hem ge
groeid om zijn nieuwe persoonlijk
heid aan te nemen. Stonehouse eigen
de zich echter de documenten toe van
overleden personen van zijn leeftijd
uit zijn kiesdistrict. Hij verdween na
een zwempartij naast een duur hotel-
pand in Californië en algemeen werd
aangenomen dat hij vertrokken was,
dan wel dat hij het slachtoffer ge
worden was van een internationale
bende die in de ontwikkelingshulp
opereerde.
Enige tijd later werd Stonehouse
echter in Australië gesignaleerd. Tij
dens zijn verdwijning bleek hij in
voortdurend contact gestaan te heb
ben met zijn secretaresse Sheila Buck-
ley, met wie hij een relatie heeft.
Buckley en hij manipuleerden met de
gelden van Stonehouse’s banken. Ze
zijn nu op verschillende gronden in
staat van beschuldiging ge 'n’d.
Nadat Buckley naar Australië was
De Labour-partij zit danig met
Stonehouse in haar maag. Het is bijna
ondoenlijk hem zijn zetel te ontne
men. In het Lagerhuis balanceert de
partij op een krappe meerderheid en
tussentijdse verkiezingen plegen altijd
gevaren voor de regeringspartij in
zich te bergen.
Dit heeft hoofdcommissaris Peijster
van de Haagse politie gistermiddag be
kend gemaakt. Hij deed dat ter gelegen
heid van het kennismakingsbezoek dat
de nieuwe burgemeester Schols aan het
korps bracht.
In een toespraakje zei Peijster dat de
politie meer aandacht moet gaan beste
den aan de hulpverlening. „In het totale
takenpakket van de politie lijkt een
verschuiving van de taakvervulling in de
richting van de sociale actie geboden”.
De luitenant-kolonel zou zowel Schrif
telijk als mondeling geheim militair ma
teriaal hebben geleverd aan de DDR. In
verband met deze spionage-affaire is nog
een ander echtpaar gearresteerd. Volgens
het openbaar ministerie zou dit paar met
valse papieren vanuit de DDR de Bonds
republiek zijn binnengesluisd. In het
huis van het echtpaar zijn valse identi
teitspapieren, valse passen en gecodeerde
agentenberichten gevonden.
Bovendien is de arrestatie bekendge
maakt van de 38-jarige reserve-kapitein
Dieter R. H. Hem wordt een ernstige
vorm van landverraad ten laste gelegd.
Ook hij zou tien jaar lang, van 1961 tot
en met 1971, materiaal aan de DDR
hebben geleverd. Tot dit materiaal beho
ren geheime plannen ter verdediging van
de Bondsrepubliek.
Ten slotte wordt de perschef van het
Russische reisbureau Intourist in West-
Berlijn van spionage verdacht. De man
is naar het Oosten verdwenen.
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN. De openbare aanklager in
Karlsruhe heeft gisteren bekendgemaakt
dat enkele gevallen van spionage in het
Westduitse leger zijn ontdekt. In dit
verband is een luitenant-kolonel van de
Westduitse luchtmacht gearresteerd, die
ervan wordt verdacht minstens tien jaar
voor een geheime dienst van de DDR te
hebben gespioneerd. De vrouw van de
man, wiens naam noch woonplaats be
kend werden gemaaakt, is voorlopig in
hechtenis genomen, maar later weer
vrijgelaten.
PARIJS (AFP). Tengevolge van
stakingen van het grondpersoneel is gis
teren het vliegverkeer op de Franse
luchthaven Charles de Gaulle ernstig
gestoord. Dit heeft de luchtvaartmaat
schappij „Air France” meegedeeld. Op
de luchthaven „Orly-Sud” zijn alle ver
trekken gistermorgen enige uren uitge
steld in verband met een betoging van
het onderhoudspersoneel van „Air Fran
ce”. De demonstranten, die zich voor de
vliegtuigen hadden opgesteld eisten de
herinvoering van een afgeschafte premie.
De Libanese autoriteiten staan machte
loos. Zij kunnen amper een buffer vor
men tussen de twee politieke kempha
nen, laat staan een tussenoplossing af
dwingen.
km500
Het is nu al zes weken dat de bewo
ners van Beiroet noodgedwongen thuis
zitten. De angst voor kidnappingen en
sluipschutters maakt zelfs de voorzichti
ge tocht naar een bakker of een levens
middelenwinkel in de buurt tot een hel,
voor zover er een winkeltje open is. De
mensen zijn prikkelbaar en uiterst ge
spannen. Een buitenlandse tv-ploeg
moest een veilig heenkomen zoeken naar
het dichtsbijzijnde politiebureau om te
ontsnappen aan de volkswoede. Het viel
niet in goede aarde dat zij opnamen
wilden maken van een lange rij wach
tenden voor een broodwinkeltje.
-tvo
In een communiqué dat door het
Zuidafrikaanse leger dit weekeinde in
Pretoria werd gepubliceerd, wordt ge
zegd, dat Zuidafrikaanse eenheden twee
kampen van Swapo-guerrillastrijders
hebben vernietigd, zeven Swapo-leden
hebben gedood en een hoeveelheid wa
pens van Russische makelij hebben ver
overd. Dit was als tegenactie bedoeld
voor de activiteiten van Swapo-guerril-
la’s vanuit Angola.
Reeds eerder had de buitenlandse tak
van de Swapo in Loesaka verklaard, dat
de dood van Filemon Elifas en 11
Ovambo’s door Swapo-guerilla’s was
veroorzaakt. Volgens betrouwbare bron
nen in Pretoria heeft de Swapo trai
ningskampen aan de grens tussen Ango
la en Namibië ingericht. Vluchtelingen
uit Angola wisten te vertellen, dat zij op
weg naar Namibië door zwarte soldaten
in camouflagepakken werden gecontro
leerd. Deze soldaten spraken Afrikaans.
pers te doen, werd hij door de „spea
ker” van het Lagerhuis terechtgewe
zen.
Stonehouse veroorzaakte al direct
bij het betreden van het Lagerhuis
enig opzien toen hij zich als Labour-
afgevaardigde tussen de conservatie
ven op de oppositiebank neerliet. Sto-
nebouse verklaarde deze houding met
te zeggen dat hij het onpolitieke Ka
rakter van zijn toespraak wilde be
klemtonen.
Midden vorig jaar was Stonehouse
schijnbaar van de aardbodem ver
dwenen. Na een korte en veelbelo
vende carrière in een van de vorige
kabinetten van premier Wilson was
hij in de bankwereld gegaan en had
hij vooral veel van doen gehad met
ontwikkelingshulp, onder meer in
Bangiadesj.
Stonehouse verzekerde het Lager
huis nu dat hij zo’n afschuw had
gekregen van de toestand die hij daar
had aangetroffen, dat hij ook af-
De Spaanse regering zal zeker geen
besluiten aankondigen voordat de veilig
heidsraad van de Verenigde Naties zich
definitief uitgesproken heeft. Deze heeft
de eerste zitting over de Sahara-kwestie
besloten met de voorlezing van een
voorstel van Costa Rica om koning Has
san van Marokko te vragen af te zien
van zijn plan van een „vreedzame” inva
sie van 350.000 Marokkanen in de
Spaanse Sahara. Een besluit was daar
dus nog niet in zicht.
Koning Hassan heeft op dit ogenblik
bijna zijn hele leger langs de zuidelijke
grens ontplooid: niet alleen in de rich
ting van de Spaanse Sahara, maar ook
in de richting van het zuidelijke gedeel
te van Algerije. Om in zo’n toestand een
oncontroleerbare massa van 350.000 per
sonen in te voegen, is om een bloedbad
vragen. Koning Hassan speelt hoog spel.
Het was welhaast logisch dat het enige
hulpaanbod dat hij ontvangen heeft, van
Jassar Arafat en zijn Palestijnse Bevrij
dingsbeweging kwam.
Tijdens het kortgeleden gehouden
jaarlijkse congres van de Labour-
partij verscheen Stonehouse in de
vergaderzaal. Hij werd echter door de
afgevaardigden geheel genegeerd. Al
leen de echtgenote van premier Wil
son kwam hem de hand drukken.
Het mag waar zijn dat Stonenouse
geestelijke moeilijkheden heeft al
dus luidt de algemene opinie maar
dat neemt niet weg dat er een aantal
ernstige onregelmatigheden zijn ge
pleegd die maken dat hij als Lager-
huis-lid zijn aanzien voorgoed heeft
verloren.
Het uiterst gecompliceerde proces
in de zaak-Stonehouse staat echter
nog te beginnen. Het zal dan blijken
of het inderdaad waar is dat Stone-
house zelf het slachtoffer is gewor
den van machinaties buiten hem om
en dat zijn gedrag aan een zenuwcri
sis moet worden toegeschreven, zoals
hij bij hoog en bij laag blijft volhou
den.
In Windhoek werd inmiddels bekend
gemaakt, dat Zuid-Afrika van plan is de
grensstrook tussen Angola en Zuidwest-
Afrika tot niemandsland te verklaren en
dat de bevolking uit deze streek naar
andere gebieden zal worden overge
bracht.
Jannie de Wet, de gouverneur van de
inheemse bevolking in Zuidwest-Afrika,
maakte echter duidelijk, dat niemand
gedwongen zal worden de streek te ver
laten. Waarnemers in Windhoek zijn van
mening dat een strook van 250 kilometer
aan de grens met Angola in aanmerking
komt tot niemandsland te worden ver
klaard. De Wet zei dat de strook ongeveer
drie kilometer breed zal zijn en voort
durend door Zuidafrikaanse troepen ge
controleerd zal worden.
Van de kant van de guerilla-bewegin-
gen in Angola zelf was tot nog toe geen
reactie te krijgen. De verbindingen in
Angola zijn dermate slecht, dat dit ook
nauwelijks verwacht kan worden. Des
ondanks is duidelijk dat zowel de
MPLA als de Unita van dr. Jonas
Savimbi de Swapo-guerrilla’s in hun ac
ties ondersteunen.
Kopenhagen heeft met 1,4 miljoen in
woners bijna tweemaal zoveel inwoners
als Amsterdam, maar om de een of
andere reden lijkt het een kleinere stad
met minder verkeer, en vooral: met
minder verkeersproblemen. Hoewel het
een beroemd fietsenland is, zie je ver
houdingsgewijs toch minder fietsen op
straat dan in Amsterdam, en ook zie je
nooit een auto op de stoep geparkeerd
staan. Sterker nog: het maakt de indruk
alsof er helemaal geen parkeerprobleem
is. Ik heb aan een taxichauffeur en een
politieagent gevraagd hoe dat kwam. Er
schijnen ten eerste nogal wat parkeerga
rages in het centrum van de stad te zijn.
Verder zijn er natuurlijk parkeermeters
en ook zijn er borden die aangeven of je
een kwartier of langer mag parkeren.
Veel_ auto’s hebben een transparante
parkeerschijf op hun voorruit geplakt en
een taxichauffeur vertelde me het ro
mantische verhaal, dat je overal, ook
waar het eigenlijk niet mocht, toch één
kwartier mocht parkeren. Maar dan ook
niet langer! Deed je dat wel, dan kreeg
je een boete van 125 kronen, oftewel
ongeveer 55 gulden! Ik vroeg voor alle
zekerheid aan die agent of dat klopte,
maar hij hoorde het voor het eerst. Je
mag helemaal niet parkeren op plaatsen
waar het niet mag, zelfs geen kwartier.
Doe je het toch, dan krijg je een boete
van 100 kronen.
I, is-
