Hotelplannen
van Caransa
Vervoersfederatie wenst greep op SHV
in ijskast
ESCALATIE IN CONFLICT MET AKZO
Vakbonden brengen
Gevetex voor rechter
Vakbeweging moet
ontwikkelingshulp
Benelux
Rijkspostspaarbank
en
„Met één stem spreken
een miljoen gulden aan prijzen
IWfji
':y
stimuleren”
Werkgroep: „Multinational met geheime dochters”
- Een degelijk huis?
Dan ook een degelijke
RPS-hypotheek!
s
uw nationale spaarinstelting
J
Verlies bij Duiker:
50 man weg
NVV-VOORZITTER WIM KOK:
WOB-VU 6
k
r 3
'i 'i
2
13
WOENSDAG 22 OKTOBER
1975
ECONOMIE
(Van onze redactie economie)
-
ir
Te winnen in de Nationale Puzzelaktie t.b.v.
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
7
s
Een Polo N. Extra ter waarde van 10.567,60 van Pon's Automobielhandel B.V., Leusden.
Schertsvertoning
)V I
- "W
I
Informeer eens naar de aantrekkelijke rente. Bel gratis 0017. Haal een folder in het
postkantoor. Schrijf - zonder postzegel - naar de RPS, Amsterdam.
doen hebben. De werkgroep meent dat de
werkgroep
SHV van deze verdeeldheid profiteert.
35 000
CNV doet beroep op regering
I
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
a
t
♦1
b
Hij deed ook een beroep op zijn colle-
i om socia-
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Bortugese escudo (100)
Canadese dollar
franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
frnse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
deratie zegt: „We hebben nu bijvoor
beeld ontdekt dat zo’n 24 vakorganisaties
bij de SHV werkzaam zijn. We hebben
te maken met 15 cao’s, waarbij geen
sprake is van een gecoördineerd arbeids
voorwaardenbeleid.
In dit verband, aldus Kak, is een her
structurering van de economie in de ont
wikkelde landen nodig.
vuldigheid waarmee hier is gehandeld.
Het is een bedenkelijke zaak om op die
manier leiding te geven aan een groot
concern.”
Premier Den Uyl zei na afloop „zich
boeiender en dringender conferenties te
kunnen voorstellen”, dan het juist beëin
digde topberaad. Maar het is beslist een
feit dat we een „groter gemeenschappe
lijkheid” in de doelstellingen van de drie
landen hebben bereikt, aldus Den Uyl.
De ministers van Financiën hebben nu
een principe-akkoord bereikt om dit be
drag zo snel mogelijk op te trekken tot
10.000 Belgische francs ofwel 690 gulden.
2,70
5,62
6,78
104,25
37,50
8,25
2,60
62,25
102,00
61,75
49,50
45,50
14,68
4,50
8,70
70,50
15,25
2,60
5,32
6,48
101,25
34,00
6,25
2,50
59,25
99,00
58,75
46,50
42,50
14,38
4,20
7,45
67,50
12,75
MEXICO-STAD (ANP). De vakvereni
gingen in de ontwikkelde landen moeten
op hun regeringen druk uitoefenen om de
zo noodzakelijke hervorming van 't inter
nationale economische systeem aan te
pakken. Ze zullen hun regeringen ook
duidelijk moeten maken dat de weg naar
vooruitgang niet via overleg maar alleen
via botsingen en conflicten kan worden
gebaand, wanneer ze de gerechtvaardig
de verlangens van de ontwikkelingslanden
niet positief beantwoorden.
AMSTERDAM (ANP). De advieskoersen
(aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands
bankpapier luiden:
le hervormingen te eisen en steun te ver
krijgen voor de ontwikkelingsplannen.
Via financiële en technische steun zou
den de vakbonden in de ontwikkelde
landen hen daarbij moeten helpen.
Kok benadrukte dat het internationaal
geld- en handelssysteem nodig op de hel
ling moet. Protectionistische handelsaf-
spraken tussen (groepen) landen moeten
worden afgeschaft en dat geldt ook voor
tariefa spraken n andere handelsbar-
rières. Aan de andere kant is een inter
nationale regeling van de tarieven op de
grondstoffenmarkt onontbeerlijk. De han
del in industriële produkten moet worden
gekoppeld aan inwilliging van minimale
sociale voorwaarden waaraan bij de pro-
duktie van die goederen moet worden
voldaan.
De burgers in de Benelux zullen bin
nenkort in de praktijk ervaren dat er
een Benelux-top s geweest. De ministers
van Financiën zijn het er namelijk over
eens geworden dat particulieren, die in
een buurland voor een bepaald bedrag
goederen kopen, bij invoer daar geen
btw of omzetbelasting voor behoeven te
betalen.
Een datum voor een nieuwe Benelux-
regeringsconferentie is niet vastgesteld.
„Maai we achten het wel wenselijk dat
een nieuwe bijeenkomst niet zo lang zal
uitblijven als in het verleden”, aldus de
Belgische premier Tmdemans. Hij doelde
op het feit dat de laatste Benelux-
topconferentie in 1970 plaatsvond.
De NW-bestuurder meent dat zijn
achterban er weinig voor zou voelen als
bond eerst uit het overleg te worden
gestoten en daarna voor de verdere uit
voering, van een besluit waarmee je het
niet eens bent, toch weer op te draven.
Het is een schertsvertoning, zegt De
Jong, het hele gedoe met het McKinsey
rapport en het overleg. Wat de leiding in
april in haar hoofd had, wil ze nu toch
gaan uitvoeren.
De werkgroep meent dat de directies
van de SHV-doehters niet zo zelfstandig
zijn als het lijkt. Er is een uitgekiend
beleidssysteem, waarbij alles aan de top
wordt uitgedokterd. Directeuren van
aparte bedrijven zijn binnen het SHV-
verband geen beleidmakers, maar uit-
Beneluxlanden plaatsvinden in het EEG-
vooroverleg voor de conferentie voor
internationale economische samenwer
king. De uitvoering van internationale
overeenkomsten waaraan de drie landen
deelnemen zal, zo is eveneens besloten,
in nauw onderling overleg moeten ge
schieden.
ga s in de, ontwikkelingslanden
UTRECHT (ANP). —De industriebon
den van NVV, NKV en CNV en de Unie
BLHP zullen bij de rechter een proce
dure aanspannen tegen de directie van
het glasvezelbedrijf Gevetex in Etten-
Leur. Zij zijn van oordeel dat de directie
een cao-artikel heeft genegeerd, waarin
is bepaald dat overleg moet worden
gepleegd met ondernemingsraad en vak
organisaties voordat een organisatiebu
reau de opdracht krijgt een onderzoek
in te stellen naar de organisatie van de
onderneming.
Tijdens de conferentie is duidelijk ge
worden dat de Beneluxlanden niet aan
„blokvorming” willen gaan doen binnen
de EEG. „Wel trachten we meer een
tegenwicht te gaan vormen tegen de
groten” in de gemeenschap. Een
machtsblok vormen zou te pretentieus
zijn De Benelux kan ten hoogste als
machtsfactor tegen de „directoriumge-
dachte binnen de EEG functioneren”,
aldus de Nederlandse premier.
Ik
BRUSSEL. (ANP) De premiers en
de ministers van Buitenlandse Zaken
van de Beneluxlanden hebben op de
tweedaagse Benelux-topconferentie in
Brussel een aparte verklaring opgesteld
inzake bet optreden naar buiten. Daarin
staat onder meer dat de drie regeringen
besloten hebben zoveel mogelijk contac
ten te onderhouden om te vermijden dat
de partnerlanden eikaars onderhande
lingsposities of belangen aantasten.
AMSTERDAM (ANP) Onroerend-
goedmagnaat M. Caransa houdt de
plannen voor de uitbreiding van het
Caransa-hotel aan het Rembrandtsplein
in Amsterdam in de ijskast. „Voorlopig
zullen we er echt niet aan beginnen”.
Dit zei hij gisteren naar aanleiding van
het feit dat de commissie van Publieke
Werken van Amsterdam vandaag een
stuk zou bespreken, waarin het „geen
bezwaar” tegen de uitbreiding is vastge
legd.
Denkbaar zou ook zijn dat in een
bepaalde situatie een bemiddelaar zal
worden gezocht. Overigens hebben de
Industriebonden van NVV en NKV ge
zegd geen behoefte aan inmenging van
de regering te hebben.
RIJSWIJK (ANP). Duiker Appara-
tentabriek heeft door de sterk toegeno-
men onderbezettingskosten het eerste
halfjaar 1975 met verlies afgesloten.
Voor geheel 1975 moet eveneens met een
verlies rekening worden gehouden, zo
deelt het bestuur mee. (Over 1974 werd
een nettowinst behaald van f 578.000).
Met de vakbonden worden reeds be
sprekingen gevoerd over het verminde
ren van de personeelssterkte met onge
veer 50 man. Deze capaciteitsverminde
ring zal tevens gepaard gaan met ingrij
pende veranderingen van de organisatie.
De regeringen zullen samen werken op
concrete gebieden van gemeenschappe
lijk belang. Ze zullen in Europees en in
ruimer internationaal verband hun sa
menwerking „verinnigen”. In belangrijke
problemen voor de landen „zal met
kracht gestreefd werden naar een ge
meenschappelijk optreden”.
Voorts is besloten dat, door middel
van voorafgaand overleg, „in ieder geval
een coördinatie van standpunten in in
ternationale forums wordt nagestreefd”.
Er zal een beleidscoördinatie van de
De werkgroep schrijft in de brochure
dat de SHV altijd heeft gemeend er
„geheime dochters” op te moeten nahou
den. Het duidelijkste voorbeeld wordt de
SSM (Steenkool Scheepvaart Maatschap
pij) genoemd, die al sinds 1928 deel
uitmaakt van het SHV-concern, maar
dat werd pas in 1972 officieel bekend.
De werkgroep ontdekte een ander be
drijf, dat nog steeds een „geheim” SHV-
leven leidt. Het is „Vegro”, actief in de
verwarmings- en sanitairbranche. Vegro
telt 150 werknemers en heeft een omzet
van 50 mln.
Een andere „geheime’’ SHV-dochter is
in Rotterdam gevestigd en heeft een
Enkele weken geleden werd aange-
kondigd dat de Frans-Duitse concernlei-
ding van Gevetex het bedrijf in Etten-
Leur (300 werknemers) wil sluiten we
gens miljoenen verliezen. De vakbonden
nemen daarmee geen genoegen, omdat
de conclusies in het directierapport zijn
geformuleerd door de directie van het
Duitse zusterbedrijf „die haar eigen
hachje tracht te redden door Gevetex op
te geven”, zoals districtsbestuurder Kir-
kels van de Industriebond NKV het
noemt.
sbt. Wani
kt mi»
.d. helpt'
ste kere'
en regel
g. Hè M
ht gevod
„Ze kunnen nu bij de gemeente wel
zoveel zeggen als ze willen, maar wij
moeten die zaak hier eerst nog eens erg
goed bekijken”, aldus de heer Caransa.
Hij zei in 1969 de plannen voor de
uitbreiding bij de gemeente ingediend te
hebben. „Al die tijd hebben we er niets
over gehoord. Maar ik weet wel, dat de
bouw- en inrichtingskosten intussen zijn
opgelopen van 2,5 miljoen tot zes mil
joen gulden. En dat is veel te veel geld
voor 52 bedjes méér.”
Deze regeling bestaat al, maar ze
wordt verruimd De huidige bepaling
zegt dal op goederen in een „partner
land” aangekocht, lot een waarde van
6.250 Belgische francs, bij invoer geen
btw of omzetbelasting wordt geheven.
Dat zei NW-voorzitter Wim Kok van
daag op het door het Internationaal Ver
bond van Vrije Vakverenigingen (IWV)
georganiseerde congres in Mexico waar
vakbondsafgevaardigden uit 88 landen
spreken over zaken als ontwikkelings
hulp en bedrijfsdemocratisering. Hoofd
schotel in Mexico vormt de positie van de
multinationale ondernemingen. Het is de
bedoeling dat er een internationaal hand
vest uit de bus komt met vakbondseisen
wat betreft deze ondernemingen.
reactie op de oproep van het CNV.
Wellicht kunnen zij de partijen horen
om te zien welke mogelijkheden er nog
bestaan om ze opnieuw aan tafel te
krijgen.
tenland met
werknemers.
DEN HAAG-ARNHEM Het ziet ernaar uit dat de regering zal worden
betrokken in het Enka-conflict, dat hoe langer hoe meer escaleert. De In
dustriebond CNV gaat een beroep doen op de ministers Boersma (Sociale
Zaken) en Lubbers (Economische Zaken) nu blijkt dat de leiding van het
Enka-concern de saneringsplannen wil doorzetten. Daardoor zullen in
Nederland 1400 arbeidsplaatsen verdwijnen, in de drie betrokken landen
totaal 3300 arbeidsplaatsen. Het is niet bekend hoe de reactie van de be
windslieden op de oproep van het CNV zal zijn.
Bij de vakbeweging meent men dat het
besluit van de raad van bestuur Enka
wel zeer vlug is genomen nadat maan
dag pas het advies van de Centrale
Ondernemingsraad bekend werd. „Welke
invloeden hebben de centrale onderne
mingsraad en de vakbonden op die ma
nier?” aldus de heer J. de Jong, bestuur
der van de Industriebond NVV gister
avond. „Ik zet vraagtekens bij de zorg-
Naast dit op- en afsplitsen kan de
topleiding van de SHV door boekhoud
kundige trucs zelf voor een deel bepalen
hoeveel winst, door welk bedrijf, waar
gemaakt wordt. Bij de huidige wettelijke
mogelijkheden is controle hierop bijna
niet mogelijk”, aldus de brochure van de
werkgroep.
Vóór de 28ste oktober moeten de le
den der bonden zich hebben uitgespro
ken, zodat de bestuurders in kwestie
weten welke koers ze kunnen varen.
Begin volgende week wordt het sane
ringsplan aan de Centrale Onderne
mingsraad meegedeeld en aan de raad
van commissarissen van Akzo-Neder-
land. Donderdag 30 oktober worden de
bonden in kennis gesteld van de plan
nen, maar het ziet er nu al naar uit dat
niet de gehele vakbeweging in die bij
eenkomst aanwezig zal zijn.
Er dreigt dus voor het einde van de
maand een volledige impasse met op de
achtergrond acties in allerlei bedrijven
van het Akzo-concern. Het is op dit
moment niet te zeggen wat de ministers
Boersma en Lubbers zullen doen als
De SHV had in 1974 een omzet van
ruim ƒ6 miljard. Zij is volledig eigen
dom van de familie Fentener van Vlis-
singen, die samen met de familie Bren-
ninkmeijer, Alfred Heineken en ir. Frits
Philips tot de rijkste Nederlandse geld
magnaten (vermogens van 500 mln. tot
4 mid.) behoort. De SHV heeft vesti
gingen in België, Denemarken, West-
Duitsland, Frankrijk, Engeland, Noord-
Amerika, Brazilië, Luxemburg, Curasao
en uiteraard in Nederland.
Kok deed met name op de vakbonden
in West-Europa een beroep om hun re
geringen voortdurend te herinneren aan
hun verplichtingen jegens de derde we
reld. Internationaal aanvaarde doelstel
lingen zoals het besteden van 0,7 percent
van het bruto-nationaal inkomen aan
ontwikkelingshulp moeten zo snel moge-
Iijk worden bereikt, aldus Kok.
UTRECHT (ANP) De Ver
voersfederatie NVV/NKV meent
dat de vakbonden nauwer moe
ten samenwerken bij concerns
met veelsoortige activiteiten. Als
eerste stap hiertoe is de federatie
vorig jaar een onderzoek begon
nen bij de multinational Steen
kolen Handels Vereniging (SHV)
In grootte is dit het zevende be
drijf van Nederland: het omvat
400 bedrijven in binnen- en bui-
tezamen
De werkgroep SHV van de vervoersfe
deratie heeft gisteren de brochure „Grip
op de SHV” gelanceerd, waarin het een
en ander over de SHV wordt onthuld.
Siem Barendregt van de vervoersfe-
voerders, aldus de werkgroep, die zich
bijv, zorgen maakt over de concernpoli-
tiek ten opzichte van zwakke dochters.
Een bestaand bedrijf zoals met De
Gruyter gebeurde wordt aan stukjes
gehakt. De lekkerste hapjes houdt de
SHV zelf, halfwas-bedrij ven (in termen
van winstgevendheid) koppelt ze aan
delen van andere ondernemingen (in dit
geval gebr. Schuitema, V. D. De
Bijenkorf) en wat overblijft en waarvan
gezegd wordt dat het geen winst maakt,
wordt gesloten. De sanering bij De
Gruyter gaat nog steeds verder.
Is er nog enige hoop dat het dringende
beroep van de vakbonden op Enka en
Akzo om op korte termijn de onderhan
del) ngen te hervatten weerklank zal vin
den? „De termijn wordt wel zeer kort
om nog iets te doen”, zei eveneens
gisteravond B. Nieuwland, bestuurder
van de Industriebond CNV. „Daarom
gaat onze bond een beroep doen op de
ministers Boersma en Lubbers. De
standpunten dreigen geheel te verharden
en daarvoor voelen wij niet.”
De Industriebond CNV en de Unie
BLHP voelen evenmin voor acties in dit
stadium. De Industriebond NW en NKV
hebben al wel met acties gedreigd. Voor
donderdag 30 oktober is de vakbeweging
uitgenodigd met de raad van bestuur
Enka bijeen te komen. Dat gesprek zal
gaan over de uitvoeringsmaatregelen van
de sanering. Dus over de derde fase,
terwijl de bonden in de tweede fase zijn
uitgeschakeld, aldus De Jong.
omzet van 100 mln. De
heeft de naam er van echter niet willen
noemen.
In de Rotterdamse haven wordt vol
gens de werkgroep achter de schermen
nauw samengewerkt met alle concur
renten in de sector massagoedverwer-
king. „Het is een soort kartel dat de
vrachten onderling tracht te verdelen”,
aldus Wim de Bijl, kaderlid bij de SHV-
rederij Nigoco en lid van de werkgroep.
De SHV is een multinational gewor
den met activiteiten in handel en indus
trie, binnenvaart en zeetransport, een
bank, deelnemingsmaatschappijen en
houdstermaatschappijen. De SHV boort
naar gas, handelt in kolen, installeert
van alles wat elektrisch en elektronisch
is, verkoopt aan winkeliers en consu
menten (via de Makro en De Gruyter
enz.). De werknemers zijn verdeeld over
een reeks vakbonden, die van elkaar
vaak niet weten wat ze met de SHV van
uden
--
---3^