Reconstructie Italiaanse historische
binnensteden kost enorme kapitalen
Jurriëns veelbelovend in
V
met Bachs
orgelwerken
Frans Marijnen brengt „Het liefdesconcilie” van Panizza
Veel rumoer om
Prix Goncourt
Multatuliprijs
voor Hart
„Elfstedentocht”
„Blown”
Van Dantzig’s
ll
vanuit de ruimte
VAAK MET MEDEWERKING VAN ENTHOUSIASTE INWONERS
In mededinging met Nurejev
Teleac krijgt nieuwe
directeur
4
Pauls
Boutique
Busken Huetprijs voor
socioloog J. Goudsblom
Echtpaar Bouhuijs in
Galerie Zijlstraat
Provincie Groningen
ontevreden over Forum
BI t
I
3 1
V R IJ D A G
OKTOBER
1975
21
KUNST
(Van onze correspondent)
Jong,
elegant.
speels van lijn,
dat is mijn nieuwe
winterkollektie.
NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST
DE AARDE VANUIT DE RUIMTE
Ook kritiek
Monumenten of huizen
ROME Italië beschermt zijn
oude gebouwen slecht. Maar kritiek
daarop is een goedkope affaire;
geen enkel land in Europa heeft
zoveel te beschermen aan voor
christelijke kunst, Romeinse bouw
werken, middeleeuwse woningen
en kunstwerken, en dan bovendien
nog een onafzienbare lijst van mo
numenten uit de tijd tussen de mid
deleeuwen en nu. Er is eenvoudig
weg geen beginnen aan. Wie een
stuk grond koopt even buiten Rome
om daar een huisje te bouwen, die
weet dat hij een terrein in eigen
dom krijgt met in ieder geval
onder de grond voor een kapitaal
aan antieke ruïnes, gebruiksvoor
werpen en wat niet al.
(ADVERTENTIE)
Zojuist verschenen:
jr
ISBN 9022825256
tot en met
i
Service
Toneelplannen in Rotterdam
o-
ADVERTENTIE)
programma:
met bijpassende
Franse schachtlaarzen
in de mode kleuren.
Concertgebouw Haarlem dinsdag 4 november 1975 20.15 uur
tweede concert serie A
Raaks 32,
Haarlem.
Formaat 27x24 cm.,
omvang 216 pagina’s
De commissie typeert het werk yan
Martin Hart als „het beste prozawerk
van het jaar 1974". Deze jonge auteur,
aldus de commissie, combineert in zijn
bekroond werk de beste tradities van het
schrijverschap met een boeiende, heden
daagse kijk op het bestaan van de men
sen, die hij in zijn verhalen beschrijft.
Volgens de commissie maakt hij als ver
teller een ontspannen indruk en laat zich
hier en daar zien als een humoristisch
auteur in de zin waarin Elsschot en Car-
miggeltdit zijn.
die
ice
s,
leen
j het
Als
31 december 1975
f 19,50,
daarna f29,50.
Verkrijgbaar in deboekh.
ROMEN BUSSUM
PARIJS (Reuter). De Parijse politie
heeft donderdag twee Franse schrijvers
ondervraagd naar aanleiding van heftige
incidenten rond een van Frankrijks
meest begeerde literaire prijzen, de Prix
Goncourt.
AMSTERDAM. Het Amsterdams
Fonds voor de Kunst heeft de Busken
Huetprijs 1975 groot 7000 gulden
toegekend ana Johan Goudsblom voor
zijn boek „Balans van de sociologie”. De
adviescommissie bestond uit de heren T.
van Deel, J. Fontijn en J. van Keerden.
Het is erg moeilijk om de bezitters
van bouwvallige monumenten zover te
krijgen dat zij hun privé-kapitaal ge
bruiken. „Maar als mensen in een groot
huis midden in Bologna wonen”, aldus
burgemeester Zangheri van Bologna, „en
die huizen gaan vervallen, dan zullen ze
toch een belangrijk deel van de recon
structie moeten betalen”. Voor die grote
re gebouwen geldt dus meestal methode
2: reconstructie, herstel, geen complete
nieuwbouw in oude stijl.
Er is nog een
inrichting van
Een boek vol kleurenfoto’s genomen vanuit o.a. de
Sky lab. Met de astronauten herontdekken we onze
planeet. De interpretatie van de foto’s is van belang
voor de oplossing van vraagstukken als de
energiecrisis, wereldvoedselvoorziening,
milieubeheer etc.
Meteen speciale
bijdrage van
Drs ChrietTitulaer.
Dat laatste roep kritiek op. Niet bij de
initiatiefnemers en architecten die er
zich mee bezighouden; die zijn zoals
alle Italiaanse communisten die hun
plannen gerealiseerd zien in een roes
van zelfbewondering. Maar wel bij col
lega’s stedebouwkundigen. Waar is, in
de „ripristino”, de oude, zelfs antieke
kleur van de daken, van de muren geble
ven? Hoelang duurt het voordat die
kleuren zijn verweerd en inderdaad in
de oude stadskern passen? En ook: vin
den de bewoners die kleine huisjes wel
prettig, als ze een paar kilometer buiten
het centrum een grote flat kunnen hu
ren? Volgens de bouwers zelf verweren
de kleuren snel.
De bewoners zelf zijn enthousiast. Zo
wel in Ferrara als in Bologna spraken wij
met mensen die tijdelijk uit hun oude
huizen geëvacueerd waren geweest, totdat
zij van ruïnes weer herschapen waren tot
huizen. Ook winkeltjes waren daarbij:
„Wij zouden niet in een buitenwijk wil
len wonen”, vertelde een bloemenverko
per, onze familie woont al sinds vijf
generaties in de binnenstad van Ferrara
en bovendien zijn we trots op het her
stel van al deze straten”.
De kosten van het nieuwe seizoen zijn
in Rotterdam begroot op 5.370.000.
Daarin is begrepen een experimenten
fonds van 385.000. De Toneelraad re
kent erop dat CRM 40 pct. van de
kosten zal subsidiëren, maar dat valt
nog te bezien. CRM (en ook de Raad voor
de Kunst) hebben andere ideeën over
spreiding en inrichting van het toneel.
De Toneelraad weet nog steeds niet of
men dit jaar rijksgeld krijgt. Rot
terdam is de enige stad die z’n toneel
inricht op een manier, die minder reke
ning houdt met het allesoverheersende
principe van de „toneelspreiding”. Dat
neemt niet weg dat de Toneelraad voor
het seizoen ’76-’77 920 voorstellingen
heeft gepland, waarvan 520 buiten Rot
terdam gegeven zullen worden. Op
gornd hiervan meent men toch recht te
hebben op rijkssubsidie. Mocht dat niet
De ondervraagde schrijvers zijn Jean-
Edery Hallier en Jack Thieuloy. Hallier
heeft in een voorwoord van een vorig
jaar verschenen boek kritiek geuit op de
manier waarop de Goncourt wordt toe
gekend.
Thieuloy, die dinsdag werd aangehou
den, zit nog vast. Hallier is intussen
weer vrijgelaten.
Zondag werd brand gesticht bij een
gasleiding in het blok huizen waar een
van de leden van de Academie Goncourt
woont, de van oorsprong belgische
schrijfster mevrouw Francoise Mallet-
Joris.
Een van de klachten tegen de wijze
van toekennen van de Pris Goncourt is
dat de jury bij het maken van haar
keus toegeeft aan druk van uitgevers.
Vorige week werd met verf gegooid
naar een ander lid van de Academie
Goncourt toen hij het restaurant Drou-
ant verliet waar de keuze van de jury
wordt bekendgemaakt.
De Prix Goncourt van dit jaar wordt
in november toegewezen.
HAARLEM. In Galerie Zijlstraat
begint vanavond om negen uur een ten
toonstelling van schilderijen van Jaap
Bouhuijs uit Zandvoort en diens vrouw
Nel Klaassen met plastieken en kera
miek. De expositie zal tot 28 november
duren.
De commissie vindt het bekroonde
werk een erg geslaagd boek. „Het bij
zondere er aan is niet zozeer dat het
tussen literatuur en wetenschap in ligt
maar dat het boek het beste uit beide
gebieden in zich verenigt. Literair gezien
blijkt het uit een voortreffelijke heldere
stijl en de persoonlijke inzet van de
schrijver. Wetenschappelijk gezien valt
het boek in de eerste plaats op door het
streven van de auteur naar volledigheid
en objectiviteit”. De jury waardeert het
dat Johan Goudsblom een taal gebruikt
die „niet ontsierd wordt door jargon”.
GRONINGEN GS van Groningen
stellen voor de subsidie aan de stich
ting operagezelschap Forum te Enschede
te beëindigen met ingang van het seizoen
19761977. Het operagezelschap Forum
heeft naar de mening van GS niet of
slechts op minimale wijze gehoor gege
ven aan gerechtvaardigde wensen lot
verandering en verbetering van de com
municatie.
Forum toonde geen bereidheid het aan
tal grote produkties op te voeren, er wer
den fouten geconstateerd in het finan
ciële beleid en de gevraagde educatieve
activiteiten werden niet of nauwelijks
opgezet, aldus GS in hun voordracht aan
de Staten. Een nota die door Forum in
mei van dit jaar op tafel werd gelegd,
noemen GS uitermate teleurstellend. De
gewenste samenwerking tussen Forum en
de Nederlandse Opera Stichting' blijkt
veel te gering uit de nota, terwijl iedere
samenhang met andere muziekdramati
sche voorzieningen in de regio Noord
oost geheel ontbreekt.
ter een project ontwikkeld over de
vrouwenemancipatie: „Voor een bloe
metje en een zoen”. De werkwijze is zo
goed bevallen en de publieksreacties zijn
zo bemoedigend, dat het groepje zelf
standig wil dorogaan. Shireen Strooker
zal ook het nieuwe project, dat onder
auspiciën van de Toneelraad Rotterdam
tot stanci komt begeleiden. De vor-
mingsgroep Diskus, die in Rotterdamse
buurten opereert, gaat door met z’n
werk. Dat zal ook het Onafhankelijk
Toneel kunnen doen.
De Toneelraad is niet meer van plan
in het seizoen ’76-’77 gesubsidieerd amu-
sementstoneel uit te laten brengen. Dat
laat men over aan de vrije producenten
en aan gastvoorstellingen van de gezel
schappen uit andere steden. Wel is er
een garantiefonds voor het amusements-
toneel, waaruit voorstellingen in Rot
terdam bekostigd kunnen worden.
Bij de monumenten die niet direct
voor bewoning zijn bestemd, vervalt één
van de drie mogelijkheden tot inpassing
in het stadsbeeld: de ripristino, het af
breken en in dezelfde stijl weer opbou
wen. Dat heeft allen zin voor gebouwen
die weer bewoond gaan worden en dus
niet voor stadsforten, kerken en stads
muren. Maar wel proberen de leiders
Restauratie in Emilia, niet voor prak
tische bewoning, maar passend in een
stadsherstel.
(Van onze toneelredactie)
ROTTERDAM. Het Stadstoneel
Rotterdam van Josephine van Gasteren
en Cor Stedelinck houdt zoals al eerder
bekend werd op te bestaan aan het eind
van dit seizoen. Stedelinck wil niet lan
ger met Van Gasteren werken en ziet
geen mogelijkheden een vast gezelschap
te vormen voor het repertoire-toneel in
Rotterdam. Dat neemt niet weg dat
beiden nog een produktie zullen maken
in ’76-’77 maar los van elkaar. Stede
linck regisseert een eigen bewerking van
„De pest” van A. Camus en Josephine
van Gasteren heeft haar zinnen- gezet op
„De moeder” van de Poolse schrijver
Witkiewicz, dat Lodewijk de Boer zal
regisseren.
Belangrijker voor het nieuwe seizoen
is, dat de Toneelraad Frans Marijnen
heeft aangetrokken. Deze Belgische re
gisseur, die met zijn Amerikaanse groep
Camera Obscura in de kleinere theaters
van ons land al enige seizoenen grote
successen boekte met verschillende pro
dukties, is bezig een Nederlandse groep
te vormen, die in ieder geval ,>Het lief
desconcilie” van Oscar Panizza zal uit
brengen in september 1976. Naar aanlei
ding van de ervaringen van de groep in
deze voorstelling zal een tweede volgen,
die een experimenteel karakter zal
dragn. Uit de plannen van de Toneel
raad Rotterdam valt af te leiden, dat
Frans Marijnen een van de kandidaten
is als leider van een nieuw vast, maar
klein gezelschap in Rotterdam. Zeker
heid is hierover echter niet te krijgen.
Marijnen is op het ogenblik in onder-
handeling met acteurs en actrices, onder
wie enige cracks, en met de Toneelraad.
Het regisseurscollectief FACT dat dit
seizoen voor het eerst optreedt, kan
verzekerd zijn van nog een jaar werken.
Het collectief, vijf jonge regisseurs, be
gon dit seizoen met „Antigone” naar
Sofokles dat een onverwacht publiek
succes heeft. FACT werkt in h'et Picco
lotheater. Daar zal volgend seizoen ook
de Israëlische regisseur David Mouchtar
een bewerking regisseren van brieven
van Kafka, onder de titel „Insomniac”.
De actrice Carleen Teensma zag Mouch-
tars’ Londense voorstelling en bracht het
idee aan. Zij zelf zal meespelen, samen
met Ad Fernhout en Ramses Shaffy.
Het vormingstoneel in Rotterdam zal
worden uitgebreid met een nieuwe groep
die zich afsplitst van de Nieuwe Kome
die uit Den Haag.
Het groepje heeft dit seizoen samen
met Shireen Strooker van het Werktea-
ervaren rot van 37. Vooral de eerste
helft van het ballet kwam erg goed uit
de yerf, maar toen ging de uitputting
een woordje meespreken en kwamen er
nogal wat lege plekken, niet op tech
nisch moeilijke plaatsen, want daarin
handhaafte Jurriëns zich opvallend goed,
maar in zijn dramatische spanning. Te
gen het eind haalde hij die trouwens
weer wat op.
Dit ballet is echt te zwaar voor een
danser. Zelfs Nurejev, die toch (nu nog)
ijzersterk is, had het daar moeilijk mee.
Ook met deze verdediging kwam „Blown
in a gentle wind” niet over als een sterk
ballet, de brede adem van de muziek
wordt in veel te korte danszinnetjes ver
taald om daarmee tot een eenheid te
kunnen versmelten, maar met veel be
langstelling kijk ik uit naar een andere
grote rol voor Henny Jurriës want ook
in deze zwakke choreografie kwam hij
toch nog sterk over.
CONRAD VAN DE WEETERING
AMSTERDAM (ANP). Het bestuur
van de Stichting Amsterdams Fonds voor
de Kunst heeft de Multatuliprijs 1975
groot 7.000 gulden toegekend aan Mar
lin Hart voor zijn verhalenbundel „Het
vrome volk”. De adviescommissie be
stond uit de heren A. van den Berg, J.
Donkers en W. A. M. de Moor.
dirigent JERZY KATLEWICZ
solist STEPHEN BISHOP, piano
Brahms - Pianoconcert no 1 Roussel - Suite in Fa
Ravel - 2e Suite Daphnls en Chloé
entree f 9,(a.i.) cjp geldig
kaartverkoop en plaatsbespreker) aan de kassa van het Concertgebouw,
Lange Begijnestraat 13 van 10-15 uur; telefonisch 320994 van 12-15 uur
reden voor de her-
oude binnensteden: de
meeste stadsbestuurders en ook bewo
ners van de oude steden zien liever niet
dat hun stad de historische aanblik ver
liest, maar bovendien zien ze liever niet
dat de steden groter worden. Wat betreft
het aantal inwoners is uitbreiding van
de steden niet nodig: de binnenstad biedt
voldoende ruimte.
UTRECHT (ANP). Zaterdagavond 8
november zullen op elf monumentale or
gels in evenzovele monumentale kerken
verspreid over het hele land werken ten
gehore worden gebrast van Bach. Deze
„orgel-elfsteden” is in het kader van het
monumentenjaar georganiseerd door de
Nederlandse Bachvereniging en de stich
ting dr. Jacob van Eyck, instanties die
in ons land de barokmuziek propageren.
De orgelconcerten worden gehouden in
Alkmaar, Bolsward, Breda, Culemborg,
Groningen, Leiden, Maastricht, Meppel,
Middelburg, Utrecht en Zwolle. Mee wer
ken o.a. de organisten Piet Kee, Charles
de Wolff, Albert de Klerk en Bernhard
Winsemius.
Wanneer de „orgel-elfsteden” aanslaat
wil men er wellicht een jaarlijks terug
kerend evenement van maken, aldus Pas
cal Rijnders, directeur van de Bachver
eniging. In de elf kerken zullen bij elkaar
een kleine honderd orgelwerken van J.
S. Bach worden uitgevoerd. Het aardige
is, dat er in de verschillende steden nau
welijks „doublures” op het programma
staan, hoewel de organisten onafhanke
lijk van elkaar het programma samen
stelden. Aan de andere kant is dat nu
weer niet zo verwonderlijk als men be
denkt, dat Bach in zijn lange leven ruim
40 orgelwerken heeft gecomponeerd. De
„orgel-elfsteden” is mede mogelijk ge
worden dankzij financiële steun van CRM
en het Prins Bernhard Fonds.
Op de persconferentie presenteerde de
Bachvereniging tevens haar programma
voor het komend seizoen 19751976. Het
programma omvat in totaal 16 concerten
waaronder drie uitvoeringen van de Mat-
theus Passion in de Grote Kerk in Naar
den en één uitvoering van de Johannes
Passion in de Doelen in Rotterdam.
En in dat historische centrum ziet men
nu de drie categorieën hun plaats krij
gen: de ruïnes, de herstelde gebouwen,
en de nieuw-nagebouwde huizen, vol
gens het oude stedenplan.
De opzet daarbij is natuurlijk dat de
centra van de steden niet leeg moeten
lopen. Het bouwen van voorsteden,
slaapwijken en aparte forensengemeen
ten is voor de bestuurderen in het
gewest Emilia-Romagna nog wel aan
vaardbaar, maar niet als het ten koste
gaat van de eigen stad. En zo ziet men
in Bologna, Faenza, Ferrara, Rimini, Ra
venna die uitert kostbare bouwmethode
opduiken die de historische centra weer
moeten laten herleven.
De hoofdstad Bologna is daarbjj niet
bekrompen wat de begroting betreft:
van de 119 miljard lire (500 miljoen
gulden) zijn er 11 miljard lire (40 mil
joen gulden) voor de bouw bestemd en
daarvan een groot gedeelte, niet precies
vastgesteld, voor het tijd- en geldroven-
de herstellen en aanpassen van de oude
binnenstad. Ferrara geeft 17 procent van
zijn hele begroting aan het centro stori-
co uit en in Cervia, aan de Adriatische
Zee, op het punt waar ook zoveel Ne
derlandse toeristen komen, is al bijna
een jaar een tentoonstelling ingericht die
vol trots laat zien hoe de oude stad weer
gebruikt wordt in deels oude, deels nieu
we stijl.
Uiteraard deels nieuw, want niemand
gaat anno 1975 uit puur historisch cultu
rele overwegingen in een huis wonen
met middeleeuwse comfort of met eeu
wenoude hygiënische wantoestanden.
Reconstructie is dan oplossing één, en,
als dat niet meer kan, volgt een „ripros-
tino”: de huizen worden gesloopt, en,
met vele accenten op de oorspronkelijke
bouwstijl, weer opgebouwd
van het gewest van de steden in
Emilia-Romagna zo veel mogelijk deze
vaak erg onderkomen ruïnes te restau
reren.
Restauratie en nieuwbouw in oude
stijl: nu staan de aangepaste gebouwen
er nog wat bleekjes bij, maar binnen
een twintigtal jaren zullen de nieuwe en
de herstelde bouwwrken goed passen in
het beeld van de herlevende, historische
binnenstad, het centro storica. Een
prestige-object en meer dan dat) van
het gewest Emilia-Romagna.
eigen grond” is weer veilig. Een ver
schrikkelijk voorbeeld is de Vla Appia
Antica, de oude weg van Rome naar het
Zuiden, die zowel boven- als onder
gronds één groot museum vormt van
pre-Romeinse en Romeinse schatten. De
stenen, met en zonder inscripties, wor
den dag en nacht verzameld als waren
het simpele souvenirs. Maar de bewa
king van de Via Appia alleen al zou een
leger vergen.
De gebouwen binnen de talloze steden
en stadjes van Italië vormen een pro
bleem apart, ep dan ook nog een pro
bleem waarmee de bevolking dagelijks
wordt geconfronteerd. De ruïnes varl
Romeinse en middeleeuwse huizen, de
vaak vervallen zestiende- en zeventien-
de-eeuwse panden, zij vormen een
vraagstuk met een dubbele inhoud: hun
functie in de kunstgeschiedenis en hun
mogelijke functie in het woonklimaat
van deze tijd.
Het is de regio Emilia-Romagna, de
actieve landstreek in het middennoor-
den, met Bologna als hoofdstad, die dit
probleem het eerst heeft aangepakt. De
verantwoordelijke mensen als belang
rijkste: Bologna’s stadsarchitectCerve-
lati laten de ruïnes, de- echt
waardevolle en onherstelbare mijlpalen
uit de geschiedenis, onaangetast. Zij
kennen drie categorieën: 1. deze monu
menten; 2. de gebouwen die in aanmer
king komen voor reconstructie; 3. de
gebouwen die te ver zijn af getakeld en
die een helemaal nieuwe herbouw nodig
hebben.
Zo’n stadscentrum met oude gebou
wen, helemaal volens het oorspronkelij
ke stadsplan geconstrueerd, heet een
„Centro storico” een historisch centrum
Zomaar graven in de grond mag dan
ook niet; er is zelfs een helikopterbewa-
king tegen verdachte opgravingen.
Maar een tentdoekje boven het graven
(zogenaamd tegen de zon), en de „dief op
UTRECHT. Met ingang van 1 juli
1976 krijgt de stichting Teleac in
Utrecht een nieuwe directeur- Het is de
heer H. J. van Schalkwijk (47), die de
huidige directeur A. A. Sterman zal
opvolgen. De heer Van Schalkwijk
werkt zich al in bij Teleac sinds 1
augustus dit jaar. Tot die datum was hij
hoofd van de Philips opleiding hogere
computertechniek en onderwijskundig
adviseur bij technische opleidingen Phi
lips Telecommunicatie industrie, beide in
Hilversum. De heer Van Schalkwijk stu
deerde aan de HTS in Hilversum elec
tronica en studeert nu pedagogiek aan
de universiteit van Utrecht.
AMSTERDAM. Het was uiterst
boeiend donderdag Het Nationale Ballet
weer eens in de Stadsschouwburg te zien
zonder hun beroemde gastster Rudolf
Nurejev. Vooral in het nieuwe ballet
van Rudi van Dantzig „Blown in a
gentle wind” waren er interessante ver
schillen op te merken. Om te beginnen
was er tussen Nurejev en de dansers
yvan het Nationale Ballet een geweldig
verschil in training en instelling, waar
door de groep met Henny Jurriëns uit
groeide tot een veel grotere eenheid dan
met Nurejev ooit mogelijk was. Maar
ook mogen we stellen, dat Nurejev
vooral de uiterlijke vorm van de chore
ografie met grote precisie realiseerde,
maar toch weinig contact had met de
onderliggende problemen van de choreo
graaf.
Rudi van Dantzig is bijna altijd bezig
met het uitdrukken van zijn eigen ang
sten en zijn stukken komen het beste tot
hun recht als er dansers in staan die in
die angsten geloven. Vooral in dit werk
zou je kunnen stellen, dat er nauwelijks
sprake kan zijn van „Verklarung” (op
lossing van alle angsten en aanvaarding
van het lot) als die angsten er zelf niet
zijn. Bij Henny Jurriëns was dat her
kenbaar, bij Nurejev niet. Daarbij komt
dat Jurriëns ook een zachtere techniek
heeft en veel duidelijker de amorfe
vormen tussen twee poses tot hun recht
liet komen dan zijn beroemde collega.
Natuurlijk waren er ook wel wat
bezwaren. Het zou een wonder zijn als
een jonge danser met betrekkelijk wie-
nig ervaring, die voor het eerst een zo
lange en zo zware rol te dansen krijgt,
dat meteen zo goed zou doen als een
schouwburgbezoeker was, blijkt de
meerderheid te vormen van degenen die
naar de Rotterdamse schouwburg gaan.
In het voorjaar komt de Toneelraad met
een nadere uitwerking van de plannen.
lukken dan moet Rotterdam zelf geld
vinden en dan zouden er wel eens te
korten kunnen komen waardoor de
plannen in gevaar komen.
De Toneelraad heeft bij B. en W. van
Rotterdam een rapport ingediend over
het toneelbestel m de Maasstad. Hieruit
blijkt het principe, dat toneelmakers in
een grotere rust moeten kunnen werken.
De Toneelraad wil af van de dwang een
groot aantal produkties te laten uitbren
gen. Men wil specialisatie, die mogelijk
gemaakt moet worden door een artistie
ke doelstelling die gericht is op een
specifieke speelstijl en/of een speciaal
repertoire. Voor het repertoiretoneel
zoekt men een artistiek zwaargewicht,
die een vaste groep rond zich zou kun
nen verzamelen. De mogelijkheid dat dit
Frans Marijnen wordt lijkt ons niet
uitgesloten. Het uitgangspunt van de To
neelraad betekent dat de groepen die in
Rotterdam zullen opereren klein van
omvang zullen zijn, maar uiteenlopend
van stijl en stukkeuze. Het schouwburg
beleid in Rotterdam moet zien toeleggen
op het mogelijk maken van seriebespe-
lingen. Uiteindelijk gaat het er de To
neelraad om artistieke kwaliteit te be
reiken en niet de hoeveelheid produkties.
De commissie uit de Toneelraad die
het rapport aan B en W voorbereidde,
vindt het „een fictie” dat er zoiets be
staat als een typisch Rotterdams toneel.
.Publiek identificeert zich eerder met
theaterprodukten dan met een „eigen
gezelschap’’. De behoeften van het pu
bliek zullen nader onderzocht worden.
Nu al is gebleken dat het aanbod van de
Toneelraad in Rotterdam in het afgelo
pen seizoen 160.000 mensen heeft be
reikt, waarvan 60 a 70 pct. als nieuw
publiek valt te kenschetsen Ook het
aantal mensen dat geen regelmatige
