0
Uitnodiging om te lynchen
i
„Eén Namibië, één natie
;T
doo
de VS
zn
Jl-
Al
KWH
Passenwet
■1
AFRICA
OUTH
Africa
plaats weten
De zwarte man moet
in
Be;
Door dr.
Bas de Gay Fortman
Bussing
Li
NAMIBIA (Southwest Africa)
Chemische wapens
en napalm
Namibië"
ANGOLA
ZAMBIA
BOTSWANA
I
18
1975
NOVEMBER
ZATERDAG
1 5
Volgende week
actie
j-r
voor
F»
frontiers
restricted areas
mines
„Medische dozen
F
iton
O’
ET*
Z A
De
boos i
Dam
zou b
Etosha
Maun
aan d
De
en ds
weer
er Vi
Ik
Freddie
population 746 328
s< nh
/OOinls
«•ma 318 261 sq mis
pland
Minis
teleui
televi
groep
ze du
****-<-***• railways
5=s=s== tar roads
-----other roads
capital city
main towns
lllllllllllllllllAfrican reserves
rivers
NAMIBIË: Een enorm land in Afrika waar de slavernij nog
hoogtij viert. Waar een blanke minderheid een zwarte meerder
heid regeert. Het is dan ook een provincie van Zuid-Afrika dat
het land in 1967 bij zich inlijfde, nadat de VN hem het mandaat-
schap over Namibië had ontnomen.
Ik sprak Pitts en Lee in Miami
nadat zij een toespraak hadden ge
houden over hun zaak. Van persoon
lijke wrok bleek geen sprake. Wel
zijn zij in de gevangenis politiek
bewust geworden. „Wat hebben we
Van de zwarte leerlingen van de
lagere klassen verscheen 80 pet. op de
voormalige blanke school. Maar van
de blanke leerlingen van de hogere
klassen bleef het merendeel weg van
de school die vroeger alleen zwarte
leerlingen had. Slechts 95 van de 600
kwamen opdagen. De rest spijbelde of
werd door de ouders naar een privé-
school gestuurd.
Scholieren en ouders in Charlestown
demonstreren tegen de wettelijk op
gelegde integratie voor schoolbussen.
blanke buitenwijken. Als de blanken
om vijf uur ’s middags hun kantoren
verlaten, komen de zwarten binnen.
Zij gaan stofzuigen en de boel oprui
men
TSUMEB
BERG AUKAS
KOMBAT
BRANDBERG W
UIS
HENTIESBAAI
RÓSSING
MATCHLESS
ONGANJA
OAMITES
KLEIN AUB
ORANJEMUND
ROSH PINAH
copper/lead
vanadium/lead
copper/lead
tungsten/tin
tin
sea salt
uranium
copper
copper
copper
copper
diamonds
zinc
ma, V
de VI
Oekel
Aan
van h
in An
pierro
zich h
Vos. i
pier r
dagen
over
hangt
opsch:
nu en
den d
werkt
van C
Lai
kant
maan
verdt
zicht
bepal
niet”
He
raad
terd;
wore
volg
wil i
neer
tot
mité
waa
tele'
(rad
x
i
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Her
show:
En zi
wilier
teur
gezeg
gaat
Natut
van
begro
progr
de VJ
van
redde
De
men
maar
al la
veel
dan
even
wegt
actie
stig
ontvi
dat
een
natu
leen
wore
ikavango
I
gro
aar
alle
Wi
not
sto
en
via
dri
in
act
Vir
zetti
heel
eel
Dat
niet
„S
Win
het
tisn
Jef
vers
L
om
het
tun
me'
ligh
gaa
ge I
hij:
me
gev
die
Wii
Namibië is 22 maal zo groot als Nederland. Het land begon
als kolonie van Duitsland. Tijdens de eerste wereldoorlog stond
Zuid-Afrika aan de kant van de geallieerden en kon het Duitse
bezettingsleger in Namibië makkelijk verslaan. Zuid-Afrika kreeg
na de eerste wereldoorlog van de Volkenbond (de voorloper van
J1L
ganisatie een grote aanhang onder
de bevolking. Het Zuidafrikaanse
leger schrikt er niet voor terug
om chemische wapens en napalm
tegen de Namibiërs te gebruiken.
Duizenden Afrikanen zijn bijvoor
beeld uit hun woonplaatsen ver
dreven door dat het Zuidafrikaan
se leger de oogst vernietigde en de
waterputten vergiftigde. De SWA
PO heeft de medische zorg voor
deze mensen op zich genomen.
Ongelooflijk is dat de kranten in
Noordwest-Florida tot aan de uit
eindelijke beslissing van de gouver
neur tegen beter weten in de rechts
gang in de zaak-Pitts en Lee hebben
verdedigd. De verantwoordelijke poli
tiemannen en openbare aanklagers
bleven elkaar dekken. Het prestige
van de blanke gezagsdragers bleek
belangrijker dan recht doen aan twee
onschuldige zwarten.
Zuid-Afrika doet er alles aan om
de SWAPO uit. te roeien maar
gelukkig heeft deze bevrijdingsor-
De middelbare school van Roxbury
had bijna uitsluitend zwarte leerlin
gen. In Zuid-Boston gingen vrijwel
alleen blanke leerlingen naar de mid
delbare school. Omdat het Ameri
kaanse hooggerechtshof rassenschei
ding onwettig heeft verklaard, beval
de rechter in Boston dat de twee
scholen 'samen één scholengemeen
schap moesten vormen. Het onderwij
zend personeel werd over beide scho
len verdeeld.
aan een grondwet die voor allen een
gelijke behandeling voor de wet pre
dikt, zolang daarvan in de praktijk
nog mensen kunnen worden uitge
zonderd?”, zei Wilbert Lee. Pitts en
Lee zijn op pad gegaan om de zwarte
bevolking van Amerika duidelijk te
maken dat hun emancipatie nog niet
volledig verwezenlijkt is
„Bussing” is nu een van de gevoe
ligste politieke kwesties in Amerika
President Ford heeft zich er al tegen
uitgesproken, al vindt hij wel dat de
wet nu die eenmaal door het hoogge
rechtshof is vastgesteld, moet worden
uitgevoerd. Zijn houding heeft intus
sen wel de blanken bemoedigd in hun
verzet. „Verzet”, zo luidde de leus in
de protestdemonstratie van blanken
uit Boston die deze week werd ge
houden.
De Amerikanen zitten met een er
fenis van hun vaderen die hen in een
uiterst explosieve situatie heeft ge
bracht. Maar zij zijn niet de enigen.
„Het probleem van de 20e eeuw is
het probleem van de kleurbarrière:
de vraag in hoeverre rassenverschil
len een reden zullen blijven meer
dan de helft van de wereldbevolking
de mogelijkheden en voorrechten van
de moderne beschaving te onthou
den”. Deze woorden schreef de Ame
rikaanse neger Du Bols meer dan 75
jaar geleden. Zij gelden nog steeds,
zowel voor Amerika als voor de rest
van de wereld.
rest van de wereld zand in de
ogen te strooien door de andere
landen ervan, te proberen ie over
SWAPO (South West African Peo
ple’s Organisation) is de grootste
en belangrijkste bevrijdingsorgani
satie van Namibië. Twee jaar ge
leden werd de SWAPO door de
Verenigde Naties officieel erkend
als de authentieke vertegenwoor
diger van Namibië. De SWAPO
streeft naar onafhankelijkheid en
één volk van Namibië. Hun doel
stelling is dan ook „Eén Namibië,
één natie”.
doel van de SWAPO is vrijheid
van heel Namibië en niet zoals
Zuid-Afrika van plan is, die er
een tiental kleine staatjes van wil
maken. Bovendien verzet de be
vrijdingsorganisatie zich tegen de
buitenlandse economische belan
gen in het land. Er is op het
moment een enorme kapitaal-
vlucht aan de gang
Een stad als Washington heeft een
zwarte burgemeester. Dat is het logi
sche gevolg van het feit dat de over
grote meerderheid van de bewoners
zwart is. De blanken werken er wel,
maar zij wonen in vrijwel geheel
„Bussing” is vanzelfsprekend een
noodoplossing. Veel beter zou het zijn
als blank en zwart in dezelfde wijken
woonden. Maar dat is bepaald niet
het geval. Als in een wijk zwarte
mensen komen wonen, trekken de
Voor een Nederlander die gewend
is aan zijn vrijheid van schoolkeuze
is de ..bussing” moeilijk te begrijpen.
Daarom moet nog eens benadrukt
worden dat het een noodmaatregel is
in een explosieve situatie. Want dat
het rassenvraagstuk op elk moment
tot gevaarlijke uitbarstingen kan lei
den, dat staat wel vast.
In 1920 werd de passenwet inge
voerd. Deze wet bracht de Afrika
nen onder voortdurende politie
controle. In 1926 werden de eerste
contractarbeidsbureaus opgericht.
Deze bureaus regelden de werk
krachten voor de blanke onderne
mers. De blanke ondernemers
hoefden slechts op te geven hoe
veel arbeiders ze nodig hadden,
voor wat voor werk en tegen welk
loon. Het bureau regelde de rest.
De zwarte arbeiders moesten een
contract ondertekenen van 2 a 3
jaar. Familie van de arbeider
mocht niet mee zodat vele fami
lies uiteengerukt werden. De toe
standen in de arbeiderskampen
waren erbarmelijk. De mannen
sliepen op stenen bedden in over-
volle kamers. Het voedsel werd
opgediend met schoppen en hooi
vorken. Dat de hygiëne in zo’n
kamp veel te wensen overliet
spreekt vanzelf.
Verzet kon niet uitblijven. In
1957 werd er een organisatie opge
richt die zich inzette voor de rech
teloze contractarbeiders waaruit
later de SWAPO voortkwam. De guerrilla-acties. Het belangrijkste
Dit jaar zijn er door de Zuid-
afrikaanse regering zogenaamde
„constitutionele besprekingen” op
gang gebracht. De SWAPO her:'
deze besprekingen echter afgewe
zen als bedrog. Zuid-Afrika pro
beert door deze besprekingen de
Ik ga geen „aap wat heb je
mooie jongen"-brief schrijven
die mijn werkelijke gevoelens
verbergt. Mijn eerste brief zei
precies wat ik wilde zeggen en
ik verander daar geen woord
aanVolgende maand word
ik 30 met meer dan 10,5 jaar
van mijn leven naar de knop
pen. Als dat geen reden is om
bitter te zijn dan mag mijn kop
erafEen man kan maar net
zoveel hebben en toch nog een
man blijven. Dat is het verschil
tussen een mannelijk wezen en
een man. Een man heeft z’n
grens waartoe hij nog net ge
bracht kan worden. Ik heb
mijn grens bereikt”.
meeste blanken weg. Zo is de wijk
Roxbury in Boston die eerst blank
was, geheel zwart geworden. Wat
eens de kerk was voor een blanke
baptistengemeente, is nu een dagver
blijf voor zwarte kinderen. Een wijk
is of blank of zwart, of hij is bezig
van kleur te veranderen. Maar sa
menwonen is er niet bij.
„De mythe van de zestiger jaren
dat de blanken in het Noorden min
der racistisch zouden zijn dan die in
het Zuiden, is nu wel doorgeprikt!”
Joyce Grant, een zwarte medewerk
ster van de Universiteit van Harvard,
zei het niet zonder bitterheid. De
Universiteit van Harvard begeleidt
een school in Boston die is opgeno
men in het „bus-project”. Blanke
leerlingen van de hogere klassen
worden per bus vervoerd naar een
zwarte wijk en zwarte leerlingen van
de lagere klassen gaan met de bus
naar een school in de blanke wijk
..Bussing” heet dat in Amerika. De
bedoeling is de rassenscheiding zoals
die in de praktijk bestaat, te doorbre
ken.
De SWAPO is tot 1966 actief
geweest met legale middelen,
maar toen Zuid-Afrika het man-
daatschap moest afgeven en dit
weigerde, ging de SWAPO over tot
Een Amerikaan die dit verhaal
leest, zou kunnen opmerken: ..Waar
om moet zo’n extreem geval als dal
van Pitts en Lee nu in de krant?"
Welnu, dat het extreem is kan niet
ontkend worden. Het is een exces
Maar de ernst van het rassenpro
bleem in de Verenigde Staten blijkt
uit het feit dat zo’n exces kon voor
komen.
tuigen dat er wel degelijk aan de
onafhankelijkheid van Namibië
wordt gewerkt.
F
de VN) het mandaatschap over Namibië. Zuid-Afrika moest er
echter wel voor zorgen dat de bevolking van het gebied niets te
kort zou komen en dat alles gedaan zou worden om het land
rijp te maken voor onafhankelijkheid.
Hier is echter niets van terecht gekomen. Integendeel zelfs.
Eenmaal heer en meester in het gebied begon Zuid-Afrika
Namibië onmiddellijk uit te melken. Namibië is namelijk onvoor
stelbaar rijk aan mineralen. De diamanten liggen er min of meer
voor het oprapen. Verder vindt men er koper, uranium, lood en
zink. Het is niet verwonderlijk dat al deze bodemschatten in het
blanke gedeelte van Namibië liggen.
s
De voedingsbodem voor racistische
excessen is nog niet verwijderd
..Stuur ze de boodschap" (..Send
them the message!”) was de laatste
verkiezingsleus van gouverneur Geor
ge Wallace van Alabama. Met ..ze”
worden de zwarten bedoeld. Wie de
zwarte man z’n plaats wil doen be
seffen, moet Wallace stemmen. En
Wallace krijgt blijkens recente opi
niepeilingen zelfs in het Noorden nog
een kwart van de democraten achter
zich.
Nog schrijnender is het verschil in
werkgelegenheid zelf. Het werkloos
heidspercentage in de Verenigde Sta
ten is acht, maar voor de zwarten
nadert het de twintig. Van de zwarte
jeugd is gemiddeld 40 pet. werkloos.
Dat is sociaal dynamiet! Hoe kan ooit
een einde worden gemaakt aan de
jeugdcriminaliteit als de zwarte jeugd
niet aan het werk kan komen?
resoluties die door de VN tegen
l'cm .'.ijn gericht Je neutraliseren.
Tevens probeert Zuid-Afrika de
Verslaggever Gene Miller van de Miami Herald had Freddie Pitts
gevraagd nu eens een mooie brief te schrijven. Samen met Wilbert
Lee zat Pitts al vanaf 1963 in de gevangenis. Beiden zijn zwart. Zij
bleken een pompstation bezocht te hebben in de nacht dat daar een
roofmoord had plaatsgevonden. De sheriff van Port St. Joe in Noord-
West Florida was meteen overtuigd dat zij de daders moesten zijn.
Na zes dagen en nachten geslagen te zijn en onder tal van bedrei
gingen bekenden ze. Maar meteen daarna trokken zij die bekentenis
in. Een uitsluitend uit blanken bestaande jury veroordeelde hen, hoe
wel er geen bewijzen waren in de vorm van vingerafdrukken en der
gelijke. Zij kregen de doodstraf.
De Haarlemse werkgroep
Zuidelijk Afrika begint volgen
de week (van 17 tot 22 novem
ber) een actie ten bate van
Namibië. De werkgroep wil
geld inzamelen voor de SWA
PO die ook zeer actief is op het
gebied van de medische verzor
ging. Van het ingezamelde geld
zullen medicamenten voor de
bevrijdingsorganisatie worden
gekocht, bestemd voor de mo
biele brigades van de SWAPO.
Voor deze collecte zijn echter
veel mensen nodig. Wanneer er
mensen zijn die willen collecte
ren in de week van 17 tot 22
november ten bate van „Medi
sche dozen voor Namibië", die
kunnen zich opgeven bij de
werkgroep Zuidelijk Afrika.
Telefoon is 26 71 77 in Haar
lem.
In 1964 werd de zogenaamde
Bantustan-politiek ingevoerd. Ie
dere bevolkingsgroep de blan
ken, 9 Afrikaanse stammen en de
kleurlingen kregen een eigen
„Bantustan” of „thuisland” toege
wezen. De kleurlingen mochten in
de steden blijven wonen. Uiteraard
wel in aparte wijken. De thuislan
den waren niets meer dan reser
vaten die volkomen afgesloten zijn
van de rest Van het land. De
mensen die in een thuisland wo
nen mogen alleen buiten hun re
servaat komen als ze moeten wer
ken bij blanken. Namibië is tegen
woordig verdeeld in bijna 40 per
cent van de grond voor de zwar
ten en 45 percent voor de blanken.
De overige grond bestaat uit zoge
naamde „verboden zones”. Hierin
bevinden zich de diamantvind-
plaatsen en wildreservaten.
In 1966 bekende een blanke man
die voor een gelijksoortige roofover
val bij een pompstation gevangen zat,
dat hij ook deze moord op zijn gewe
ten had. Een dag na de moord was
hij uit het betreffende plaatsje weg
gevlucht. Ook de vrouw met wie hij
toen samenleefde deelde mee dat hij
haar destijds verteld had dat hij de
moord had gepleegd. Toch bleven
Freddie Pitts en Wilbert Lee opgeslo
ten in de dodencellen van de gevan
genis van de staat Florida.
Pas vorige maand kwamen Pitts en
Lee vrij na meer dan 12 jaar gevan
gen gezeten te hebben voor een mis
daad die ze niet hadden begaan. Ve
len hadden zich intussen voor hun
vrijlating ingespannen. Een groep van
Amnesty International Nederland had
hen geadopteerd.
Maar de eerste die hun zaak in de
publiciteit bracht was Gene Miller
van de Miami Herald. Dezer dagen
verscheen zijn boek erover: „Uitnodi
ging om te lynchen”. Zoals die titel
al zegt, is de veroordeling van Pitts
en Lee en hun 12-jarig verblijf in de
gevangenis mede het gevolg van
blanke agressie tegen zwarten.
Rul
OP’
A
a
/(H
ontein
ob^bi»
5
x.
(WINDHOEK
’it
Kehoboth
x9
Okahandja
4
X
z®*Ghanxi
^Karasbu
Isakos
X8Z
Keetmanshoi^/
Maltahöhe
7x2 l
t Groot
w
-
