politiek
BRANDT EN
SCHMIDT
Nieuwe afgezant: Fran^oise
HERKOZEN
Claustre niet
geëxecuteerd
Palestijnen nodig
SITUATIE PORTUGAL
BLIJFT EXPLOSIEF
Geweld tegen leden
oppositie Pakistan
Ontkoppeld
journaal
mag blijven
„Akoord over status
„FAO wordt
„VOOR 2000 WAARSCHIJNLIJK KERNOORLOG”
voetbalveld”
Sombere verwachting van atoomgeleerden:
voor omroepen
Minister van voorlichting Leon Herrema:
99
MPLA-regering
beëdigd
in Loeanda
Extraatje van
vier miljoen
I
Vijf leden van
gezin vermoord
L
VAN DOORN (CRM):
Franse VVDM-ers
Waarschuwing VS:
SCHEEPSBOTSING
Parijs spreekt geruchten tegen
EIST VIJF DODEN
Amerikaanse onderminister Saunders:
99
GEVECHT IN PARLEMENTSGEBOUW
gearresteerd
T
(i)
(2)
len
en
rry
zet
md
len
HELFT NEDERLANDERS:
ars
Besluiteloosheid
De Carvalho
K
Referendum
K. w - t
BINNEN- EN BUITENLAND
-
(Van onze redacteur in Parijs)
Saunders, onderminister vor het Mid-
gse
ers
md
len
het
ISLAMABAD (Keuter). In Islama
bad zijn gisteravond met geweld elf
leden van de oppositie tut het parle
mentsgebouw gezet. Enkele van hen on
der wie de bejaarde plaatsvervangende
oppositieleider Moefti Machmoe i, liepen
builen en kneuzingen op.
De moeilijkheden ontstonden toen de
oppositie protesteerde tegen een voorstel
tot amendering van de grondwet, dat
volgens haar een inperking inhield van
de bevoegdheden van het Hooggerechts
hof en van de burgerlijke vrijheden. De
oppositie nam sinds 10 dagen weer aan
de debatten deel, na acht maanden de
zitting te hebben geboycot.
Toen de voorzitter van de nationale
vergadering vier oppositieleden bevel gaf
de zaal te verlaten wegens „onordelijs
BRUSSEL (ANP). Een scheepsbot-
sing voor de Belgische kust. ongeveer
vijf mijl in zee, ter hoogte van Zeebrug-
ge. heeft vijf Belgische vissers bet leven
gekost. De botsing vond plaats in de
nacht van donderdag op vrijdag in een
zeer dikke mist.
maken
aan
het
■fd-
:re-
en
:ek-
het
ho-
rry
igd
het
oor
be
ren
en,
cetn
tag
iri-
'ige
in
ke-
be-
de
in
itt-
die
aar
jan
nds
len.
or-
er-
ing
in
len
rt-
er-
del
Ier
er
en
te
eer
tag
le
de
►en
el
an
en
de
A.
en-
er-
oen
on-
be-
md
in
ng,
can
tie
an
ips
re-
ie-
cen
Den
te
/an
ens
ge-
be-
een
□en
ge-
de
/an
sch
Te-
»n-
re-
bij
se-
lop
ar-
igd
‘en
dit
>or
ief
jn-
is-
en
PP
ng
nt-
m-
?e-
de
uit
De deelname van de Spaanse minister
van Handel en een Marokaa/ise fosfaat-
expert aan de onderhandeling wijst erop
dat ook een regeling is gevonden voer
een vergoeding van de 30 miljard pese
ta’s (anderhalf miljard gulden) die Span
je heeft geïnvesteerd in de fosfaatmij-
nen Bu Craa.
Naar bekend is geworden hebben alle
betrokken partijen aanvaard dat Spanje
nu de administratie van de Sahar.. cver-
draagt aan de Verenigde Naties en on
middellijk bijna al haar troepen uit he'.
gebied terugtrekt (al is er sprake van
dat ongeveer 4000 Spaanse s ddaten zul
len achterblijven totdat ook de Verenig
de Naties hun taak aldaar beëindigen».
De VN zullen d&n binnen zes maan
den het reeds lang beloofde referendum
organiseren. Daarmee redt Spanje de eer
en krijgt ook president Boumedienne
van Algerije zijn zin. Woensdag ontving
hij nog de Spaanse ambassadeur aan
wie hij een nieuwe boodschap voor pre
mier Arias Navarro overhandigde.
Volgens professor Schelling zal een
van de grootste gevaren voortvloeien uit
de steeds toenemende miniaturisering
van de kernwapens. Zo zal voor het jaar
felSï.
ROME (AP). De Amerikaanse mi
nister van Landbouw, Earl Butz (foto),
heeft gisteren op de jaarvergadering van
de FAO (de voedsel- en landbouworga
nisatie- van de VN) er tegen gewaar
schuwd dat de FAO een „politiek voet
balveld” gaat worden en dat pogingen
tot verpolitisering ertoe konden leiden dat
de bijdragen van bepaalde landen wer
den beknot.
stemrecht toe. Komng Hassan beweot
echter al sinds jaar en .tig dat hij
minstens 50.000 zogenaamde „vluchtelin
gen uit de Sahara” in zijn laid heeft.
Krijgen die ook stemrecht, dan heelt
Hassan slechts enkele duizenden sympa
thisanten in de Sahara nodig om zijn
wil op te leggen. Gezien 'iet recente
verraad van de voorzitter vati de Saha-
ra-senaat (die lid was van het Spaanse
„parlement” maar naar Hassan overliep
nadat hij in Madrid zijn salaris tot en
met december had geïnd) zal dat niet at
te moeilijk zijn.
En dan zal de uiteindelij.se oplossing
toch wel liggen in de lijn var de recente
overeenkomst tussen Marokko en Mau-
retanië: het noordelijke gedeelte van de
Sahara, met de fel begeerde fosfaatm.j-
nen, voor Marokko, en de zuidelijke
woestijn die zeer ontoepasselijk Rio ae
Oro (goudrivier) heet, voor Mauretanië.
Het officiële Algerijnse persbureau
heeft gisteren verklaard dat Spanje met
het recht heeft de Spaanse Sahara uit
materiele overwegingen weg te geven.
Algerije is voorlopig de gro.e verliezci
van het akkoord tussen Spanje. Marokko
en Mauretanië. Voor de Algerijnse presi
dent Boumedienne is dit de eerste belang
rijke diplomatieke nederlaag sinds hij
de vroegere president Ben Bella afzette.
2.000 de mens een bom die een hele stad
kan vernietigen waarschijnlijk op zijn
rug meedragen en zal ze in een bank-
koffer of een bagagekluis op vliegvelden
geplaatst kunnen worden
In 1999 zullen er in de wereld 1000
grote kerncentrales in gebruik zijn en
zullen zij genoeg radioactief afval vóórt
brengen om een atoombom per week te
maken.
Het seminarie meent dat de huidige
inspanningen om de kernwapenwedloop
te stoppen „bespottelijk” zijn. Het merkt
uiterlijk 28 februari
(Van onze redacteur in Barcelona, R. Bosschart)
hierbij op dat het bedrag, dat op de
Amerikaanse begroting' wordt uitgetrok
ken voor ontwapening, tienduizend maal
lager is dan dat van het ministerie van
Defensie, het Pentagon. De enige remedie
zou er, volgens de atoomdeskundigen, in
bestaan dat elk land een groot gedeelte
van zijn soevereiniteit opgeeft en de
mensheid zijn levensstijl radikaal wijzigt
wat onder meer inhoudt dat het essen-
tiele van de democratische waarden op
gegeven wordt ten bate van een wereld
regering.
PARIJS (AFP). Zeven militairen
van het 19e regiment infanterie van.
Besancjon zijn opgesloten in de mili
taire gevangenis van Metz, omdat ze
zich bezig hebben gehouden met de
oprichting van een soldatenvakbond,
zo heeft de beweging „informatie
over de rechten van de soldaat” gis-
teien bekendgemaakt. De Franse mi
nister van Defensie, Yvon Bourges,
heeft zich onlangs fel gekeerd tegen
dit initiatief en de oprichting van een
Franse VVDM verboden.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. Minister Van Doorn
van CRM heeft los van de omroepbegro
ting vier miljoen gulden beschikbaar
gesteld om het gat ta de directe pro
grammakosten te helpen dichten. Dit is
een eenmalige aanvulling op de begro
ting, die niet hoeft te worden terugbe
taald. De vier miljoen komt uit de
omroepreserve, die op dit moment 160
miljoen gulden bedraagt.
Financieel commissaris drs. Ch. E-. v.an
der Ploeg mgende, dat „de grootste el
lende” daarmee wel was bestreden, al
blijft er wel een tekort van 1,8 miljoen
bestaan.
belegerde premier De Azevedo te ontzet
ten zonder meer van de hand hebben
gewezen. Sociaal-democraten en Volks-
democraten dringen nu bij president Da
Costa Gomez aan op het ontslag van De
Carvalho. Behoudende leden in de Revo
lutionaire Raad hebben voorgesteld het
hoofd van de militaire veiligheidsdienst
uit de raad te zetten. De Carvalho is een
notoir tegenstander van de koers die het
kabinet-De Azevedo wil varen.
Voor vandaag en morgen staan in
Lissabon weer grootscheepse demonstra
ties op het programma, georganiseerd
door vakverenigingen, buurtraden, arbei-
derscomités en' soldatenraden. De bedoe
ling is „de bourgeoisie te laten zien wie
de macht heeft in Portugal: het proleta
riaat of de reactionaire burgerij”, zoals
een van de strijdkreten luidt.
AMSTERDAM (ANP). Het ontkop
pelde tv-journaal, de gescheiden nieuws
uitzendingen op Nederl md 1 en 2. mag
volgens 48 percent van de Nederlanders
blijven. Dit blijkt uit een enquête die
het NIPO begin deze maand heeft ge
houden onder 901 Nederlanders ouder
dan 18 jaar.
Vijfentwintig percent van de onder
vraagden wil het herstel van de oude
situatie (nieuws om acht uur op beide
netten), nog eens 25 percent „kan het
niet schelen” en twee percent gaf geen
antwoord.
Ze zouden het strategische dorp Ocaea
halverwege tussen Loeanda en de belang
rijke FNLA-stad Carmona, hebben om
singeld.
De meeste ministers, die gistereii
beëdigd werden, zijn al geruime tijd
voormannen van ae MPLA geweest, en
de meesten hebben een verblijf in Por
tugese gevangenissen achter de rug. Pre
mier Lopo do Nascimento heeft twee
keer gevangen gezeten, de laatste keer
van 1963 tot 1968. Minister van Defensie
Iko Correia was een van de belangrijk
ste strategen van de MPLA m de strijd
tegen het Portugese leger.
meent dat het niet overdreven is te
stellen dat de wereld in het jaar 2.000
niet beter de verspreiding van kernwa
pens zal kunnen controleren dan de
wereld van heden, die er niet in slaagt
de verspreiding van de pornografie of
het heroineverbruik aan banden te leg
gen.
gedrag en het voeten van obstructie,"
weigerden zij daaraan gehoor te geven.
De voorzitter schorste daarop de verga
dering voor twee uur. Tosn daarop de
betrokken oppositieleden nog niet wilden
vertrekken, kwam het personeel van de
veiligheidsdienst in aétie >m hen op
straat te zetten.
Dit ging gepaard met een vechtpartij,
zoals in de geschiedenis van het Pakis
taanse parlement nog niet was voorge
komen. Malik Soeleman, die onlangs van
de regerende volkspartij (PPP) was
overgestapt naar de oppositie, riep „kijk
wat er gebeurt onder een dictatuur’',
toen hij uit de zaal werd gesleept.
Toen de rust was weergekeerd, werd
het omstreden amendement aanvaard
met 102 tegen nul stemmen. De rationa
le vergadering telt 145 leden.
De VS, die van alle 135 leden finan
cieel het meest bij draagt tot de organi
satie, was niet van plan de steun te
besnoeien, „maar de verpolitisering van
de FAO kon tot gevolg hebben dat het
Amerikaanse congres zijn bijdragen aan
afdelingen van de VN ging beperken.”
Zo hadden Libië en Irak op de confe
rentie voorgesteld dat Israel uit de FAO
moest worden gestoten.
China heeft gisteren op de conferentie
een scherpe aanval gedaan op het voed-
selbeleid van de VS en van de Sovjet
unie (deze laatste is geen lid van de
FAO).
De Chinese minister van Landbouw en
het Boswezen, Yan Li-Koeng, zei dat het
de bedoeling van de VS is, „de derde
landen onder de duim te houden opdat de
Amerikaanse uitbuiting en uitplundering
kunnen voortgaan als voorheen-”
Moskou kreeg ervan langs „omdat het
op de wereldmarkt grote voedselvoor
raden aankocht die moeilijkheden ver
oorzaakten en ontwrichtingen en waar
van alleen de Sovjet-Unie en haar mee
lopers profiteerden.
De atoomdeskundigen menen dat een
kernoorlog waarschijnlijk niet tussen de
super-mogendheden maar eerder tussen
minder grote landen zal uitbreken zoals
Israel, de Arabische landen, India, Paki
stan en sommige Afrikaanse landen, die
voor het einde van de twintigste eeuw
over grote voorraden kernwapens zullen
beschikken.
Professor Thomas Schelling, een der
grondleggers van de groep waar vroeger
Henry Kissinger deel van uitmaakte,
LOEANDA (Reuter, AP). In de An-
golsese hoofdstad Loeanda is gisteren de
MPLA-regering beëdigd, terwijl de strjjd
in het land op drie fronten voortgaat.
Militaire communiqués zijn al enkele
dagen niet meer uitgegeven, maar vol
gens welingelichte bronnen maken de
MPI A-troepen vorderingen aan het
noordelijke front.
BEIROET, TEL AVIV (AFP, AP).
De Verenigde Staten zijn van mening
dat de „uiteindelijke oplossing” van de
problemen in het Midden -Oosten pus
mogeiijk zal zijn op de „dag waarop er
een akkoord bestaat over Je status van
de Palestijnen”. Dit blijkt vit een ver
klaring van de Amerikaanse onderminis
ter van Buitenlandse Zaken Harold
Saunders, die gisteren is gepubliceerd
door de Amerikaanse ambassade in Bei
roet.
WASHINGTON (AFP). Voor het
jaar 2.000 zal er in de wereld zeker een
kernoorlog uitbreken tenzij alle landen
hun nationale soevereiniteit opgeven en
bereid zijn het juk van een autoritaire
wereldregering te aanvaarden, wat on
waarschijnlijk lijkt. Dat zijn de sombere
conclusies van een symposium van
atoomdeskundigen van de Harvard-Uni-
versiteit en van het Technologische In
stituut van Massachusetts, gepubliceerd
in het novembernummer van het
maandblad „Harvard”.
PARIJS. De Franse etnologe Fran-
qoise Claustre, die nu al negentien
maanden door rebellen in de Afrikaanse
republiek Tsjaad gevangen wordt gehou
den. is (of was ten minste twee weken
geleden) nog niet doodgeschoten. Ge
ruchten die wilden dat ze vorige maand
al geëxecuteerd zou zijn, werden giste
ren weer tegengesproken.
Een tweetal weken geleden moet een
nieuwe afgezant rebellenleider Hissen
Habré hebben bezocht, die verklaard
heeft afdoende wijze te hebben gekregen
dat Frangoise nog altijd in leven was.
Hij had haar echter niet persoonlijk
gezien.
Wie die afgezant geweest is, is daaren
tegen weer niet bekend gemaakt. Men
weet alleen dat de president van het
Afrikaanse Gabon zich een maand ge
leden bereid had getoond tussen Parijs
en Tsjaad te bemiddelen. President Gi-
scard d’Estaitag moet Gabon toen hebben
beloofd een zwaargewicht-afgezant naar
de Tsjaad-president te zullen afvaardi
gen.
In dat verband werden toen de namen
genoemd van de oud-premier Pierre
Messmer en zelfs van de huidige rege
ringschef Jacques Chirac. Het schijnt
dat president Giscard dat voorstel later
om onbekende redenen weer zou hebben
ingetrokken.
Maar een complete stilte schijnt intus
sen toch niet over Franqoise Claustre te
zijn gevallen. Het is echter niet geheel
onbegrijpelijk dat. na alle vorige mis
lukkingen. nieuwe pogingen haar te be
vrijden zich nu in een sfeer van grote
discretie voltrekken.
a
den-Oosten en Zuidoost-Azië, verklaarde
voor een commissie voor buitenlandse
betrekkingen van het Huis van Afge
vaardigden, dat net fundamentele pro
bleem bij de regeling van de Palestijnse
kwestie „het ontbreken van oen definitie
van de Palestijnse rechten” is.
Volgens Saundeis moet eerst een defi-,
nitie worden gevonden en vervolgens
een onderhandelingskader, h.ec objectief
daarvan en een gemeenschappelijke b .-
sis, die voor de Pa.estijnen en de Israë
liërs aanvaardbaar is.
Wat betreft het probleem van de Pa
lestijnse afvaardiging naar de onderban-
delingen merkte Saunders op dat de
PLO door de Arabische state i erkend
als enige legitieme vertegenwoordiger
van het Palestijnse volk, niet als zodanig
bevoegd is daar zij de resoluties 242 <n
338 van de Veiligheidsraad niet erkent.
Gisteren hebben Israëlische troepen
het in de Sinaï-woestijn gelegen olieveld
van Ras Soedr verlaten en het veld en
de installaties overgedragen aan de vre
desmacht van de VN. die ze weer zullen
teruggeven aan Egypte.
Dit was het eerste terugtrekken van
Israëlische troepen uit Sinaï in het ka
der van het bestand tussen Israel en
Egypte van september. Morgen zullen
Egyptische technici naar Ras Soedr. dat
ligt in de buurt van de Golf van Suez,
gaan.
Hoe komen Marokko en Mauretanië
dan aan hun trekken? Waarschijnlijk
juist door middel van het referendum.
Spanje kent aan ongeveer 60 900 Sahara-
bewoners, grotendeels nomaden, het
(Van onze redacteur in Lissabon)
LISSABON- In Lissabon heerst na
het toegeven van de regering aan de
looneisen van de stakende bouwvakkers
een soort stilte voor de storm. Terwijl
VERCELLI (Reuter). In de Itali
aanse stad Vercelli zijn vijf ‘eden van
een gezin doodgeschoten.
De politie vond gisteren zie 'ijken in
het huis waar het gezin woonde. De
slachtoffers zijn Sergio Graner's, zijl:
vrouw Italia, hun 13-jarige zoon Panto
en de ouders van mevrouw G-a.ne s
De 18-jarige dochter des huizes en
haar 21-jarige venoofde wori-n in vel
band met de moord door de politie
ondervraagd.
MADRID Spanje zal zich uiterlijk 28 februari 1976 terugtrekken uit
de Spaanse Sahara. Het gebied zal dan worden overgedragen aan een voor
lopig bestuur dat wordt gevormd door Marokko, Mauretanië en de bevol
king van de Sahara. De Spaanse minister van Voorlichting, Leon Herrera,
heeft dit gisteren na de vergadering van de Spaanse ministerraad meege
deeld.
Na drie dagen onderhandelen hebben
Spanje, Marokko en Mauretanië een ge
zamenlijk communiqué uitgegeven
waarin over „bevredigende resultaten”
wordt gesproken. Algerije, daï zelfbe -
schikking voor de Sahara wil, was niet
bij het overleg betrokken. Het slotcom
muniqué was optimistisch, maar uiterst
vaag Welingelichte kringen ta Madrid
weten te melden dat er wel degelijk een
akkoord is bereikt. Officiële woordvoer
ders wilden het bestaan van een ak
koord niet bevestigen.
M41VNHEHW (AP). De Westduit.r’
sociaal-demokraten hebben gisteren
bondskanselier Helmut Schm.,dt herko
zen als vice-voorzitter van de partij.
Hiermee heeft Schmidt zijn basis voor
de politieke campagne van 1977 ver
sterkt. Schmidt, die herhaaldelijk het
doelwit is geweest van kritiek van links
binnen de partij, kreeg hetzelfde aantal
stemmen als voorzitter Willy Brandt
(foto), die tot partijvoorzitter werd her
kozen.
Brandt werd herkozen met 407 stem
men voor, negen tegen en twee onthou
dingen. Schmidt werd herkozen met
eveneens 407 stemmen voor, 14 tegen en
acht' onthoudingen. Tot tweede vizi-
voorzitter werd Hans Koschmick, burge
meester van Bremen, gekozen.
k,
De Carvalho zou een verzoek om de
In deze situatie wordt de zwijzaam-
heid van president Da Costa Gomez
steeds heviger bekritiseerd, zowel door
links als rechts. Hem wordt besluiteloos
heid verweten, omdat hij op het hoogte
punt Van de bouwvakkersacties het Por
tugese volk slechts maande tot ver
draagzaamheid, discipline en begrip voor
democratische beginselen. Groot-Lissa-
bon gelooft daar niet in, de rest van
Portugal wel. Een botsing staat onher
roepelijk voor de deur.
„Spanje verlaat Sahara
de bouwvakkers luidruchtig feestvierden,
omdat twee en een halve dag belegering
van de parlementsgebouwen hun een
forse loonsverhoging opleverde, braken
in Oporto demonstraties uit. Twaalf
mensen raakten daar gewond toen de
menigte de gebouwen van de eenheids-
vakcentrale en de communistische
jeugdliga bestormden, bezetten en plun
derden.
Vlak daarvoor had brigade-generaal
Pires Veloso. al eerder het contra-revo-
lutionaire doelwit van marxistische mili
tairen, de demonstrerende betogers toe
gesproken. Hij verklaarde dat men zich
in Oporto gelukkig op grote afstand van
de herrie in Lissabon bevindt, en dat de
zwijgende democratische meerderheid
van de Portugese bevolking zegevierend
uit de strijd zal komen.
De gebeurtenissen in de Portugese
hoofdstad hebben de tegenstelling tussen
Groot-Lissabon en het midden en noord
en van het land nog verder verscherpt.
De volksdemocratische partij PPD heeft
het plan zijn hoofdkwartier van Lissa
bon naar Oporto te verplaatsen. In Lis
sabon zelf gonst het van de geruchten
over de rol die Copfon-chef Otello de
Carvalho tijdens de acties van de bouw
vakkers heeft gespeeld.
