Plan voor elpee aan
Meeste beeldende kunstenaars blijven
Van Vliet gewijd
goed werkend bij hun standpunten
Collectie
Houthakker
zeer duur
geveild
Lucia
AMSTERDAMS PIANOTRIO
TROF SFEER
UITSTEKEND
Henny Om in toneelspel
?n
35%
724^
w
maar kijken j
coupons van
alle bekende
l
over Belle van Zuylen
•Nietkopen
1!
li
OPNIEUW
GEPRIJSD
LE TRICOT
Nederlandse lapijt Centrale j
i
SAXOFONIST MET CONCERT HERDACHT
EXPOSITIE HAARLEMSE KUNSTAANKOPEN IN DE HALLEN
r
Mozartserie in Kadens
75,-
Mutaties in Raad
voor de kunst
in Mickery
Deze week
W'
1 4
I
O korting
I
„Schrijf aan mij, houd van mij”
2
13
19 7 5
KUNST
WOENSDAG
1 9
NOVEMBER
AUBERGE
van ouds
I
I
I
I
I
I
1
HAARLEM De tentoonstelling
in de Hallen op de Grote Markt van
inzendingen voor de kunstaankopen
door de gemeente, is natuurlijker
wijze onderworpen aan een selectie
proces. De kunstenaars zij zich be
wust van het feit dat hun grootste
en daarom vaak kostbaarste stuk
ken een te zware belasting voor het
budget zullen vormen. Ook zullen
er beeldende kunstenaars zijn, die
niet meedoen omdat ze zich liever
niet aan het oordeel van een jury
onderwerpen. Resteert dus een ge
middelde. En dan moet men het
eens zijn met het vorige week door
ons gepubliceerde juryrapport, dat
zo’n gemiddelde tamelijk hoog ligt
en getuigt van een goed werkend
„kunstenaarsbestand
FONDUE-SPECIALITEITEN
Zijden jersey
JAPON
en in
i-jasji
e
iels,
ten-
(Jerseyshop)
Barteljorisstraat 27
Haarlem
I
RESTAURANT
Jersey
ROK en PULLI 100
„DE UILENBOOM”
I
8|
s>v-
-JI
I-
ROB HOEKE.
HEIN STEEHOUWER.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
4122
Een schilderij met een écht plastic venster waarachter licht brandt van Jan Verburg.
vrijdag, zaterdag en zondag
mij,
JAAP STORK
Portret van Belle van Zuylen.
(ADVERTENTIE)
I
(ADVERTENTIE)
cantabile met verrassend romantisch op
lichtende fragmenten en voorts aan het
bruisend-vitale Rondo, waarin het' indi
viduele technische 'kunnen der instru
mentalisten, alsmede het achtenswaardig
hechte samenspel tot volle ontplooiing
kwam
DEN HAAG (ANP). De actrice Shi-
reen Strooker Uit Soest en regisseur Erik
Vos uit Den Haag hebben op hun ver
zoek eervol ontslag gekregen als lid van
de Raad voor de kunst onder dankbetui
ging voor de in deze functie bewezén
diensten.
vertellen, maar duidelijk maken door de
vorm, waarin voortdurend fricties zijn'
tussen de verschillende stijlelementen”/
aldus Annemarie Prins.
„Schrijf aan mij, houd van mij” gaat
op donderdag 20 november om 23 uur in
premiere in het Mickerytheater, waar
het op de vier volgende avonden te zien
is. Op 27 november is het te zien in de
Toneelschuur, Haarlem.
Uw gastheer
Jan G. Westerhoven
■1
Grote Houtstraat 21
Boerekool met worst 4.95
Zuurkool m. spek en worst 4.95
Heerlijke verse erwtensoep 1.20
7
AMSTERDAM (ANP). De Collectie
Bernard Houthakker, een serie van 245
oude tekeningen, heeft op de tweedaagse
veiling door Sotheby Mak van Waay in
Amsterdam in totaal ruim 1,28 miljoen
gulden opgebracht. Van de 245 tekenin
gen werden er overigens twee niet ge
veild. Die werden door de erfgenamen
aan het Rijksmuseum geschonken: een
studie van een man door Charles-Joseph
Natoire en een kinderkopje in kleur van
Cornells Troost.
HAARLEM. In de muziekzaal Ka
dens was gisteravond het eerste in een
serie van drie concerten, waarop alle zes
pianotrio's van Mozart zullen worden
uitgevoerd, alsmede diens kwintet voor
piano en vier blazers, de twee piano
kwartetten en het z.g. „Kegelstatt-trio”.
De uitvoeringen geschieden door het
Amsterdams Pianotrio, bestaande uit les
Monas, piano, Han de Wit, viool, en
Jaroslav Hajek, cello’. Dit ensemble is
voor de groter vereiste bezettingen ver
sterkt met een viertal blazers en een
altist.
In de dankbare bijvalsbetuigingen na
afloop lieten de vier blazers zeer na
drukkelijk pianist les Monas delen, die
zijn veeleisende taak op dit concert op
nobel-artistieke wijze vervulde.
Het volgende recital in deze serie is
op If.' december a.s.
Santpoort - Telefoon 023-376741
merken met
maar liefst
slechts enkele
Allemaal ver-
HAARLEM. De Haarlemse jazzlief
hebbers - de actieve en de passieve -
zijn nog steeds onder de indruk van de
dood van tenorsaxofonist Toon van
Vliet, die vooral de laatste jaren on
danks zjjn ziekte bijzonder in de weer
was in het Haarlemse jazzwereldje. Hoe
geliefd Toon bij zijn medemuzikanten en
het publiek was bleek wel uit de massa
le belangstelling voor het herdenkings
concert, zondagmiddag in De Egelantier,
waar enkele honderden vrienden en be
wonderaars van de nestor van de Neder
landse tenoristen en meer dan twintig
musici Toon een postuum huldeblijk
brachten. Initiatiefnemer Ray Kaart wil
nog meer gaan doen. „Ik ben de afgelo
pen dagen naarstig aan het zoeken naar
oude opnamen met Toon van Vliet en
we hebben plannen om een soort her
denkingsplaat uit te brengen.
ner, De Geus, de Haarlemse Jazz Club
en enkele andere.
Het herdenkingsconcert van afgelopen
zondag zal waarschijnlijk ook bruikbaar
materiaal opleveren. Mevrouw Van
Vliet, haar twee kinderen en de oudste
dochter van de overleden musicus heb
ben zondagmiddag ontroerd geluisterd
naar de bijdragen van zoveel Haarlemse
jazzmusici, die, zonder dat deze herden
king ontaardde in een manifestatie vol
vals sentiment, een schitterende homma
ge aan Toon hebben gebracht.
Ray Kaart heeft inmiddels kontakt
opgenomen met orkestleider Boy Edgar.
De Amsterdamse arts-musicus bezit ta
pes met prachtige solo’s van Toon van
Vliet, onder meer van zijn lievelingsstuk
Body and Soul. Ray Kaart wil ook
gebruik maken van opnamen die ama
teurs hebben gemaakt in de Haarlemse
jazzcafé’s, waar Toon van Vliet de laat
ste tijd heeft gespeeld, zoals de Jazzcor-
Op de laatste avond werden ook be
dragen van vijf cijfers betaald voor
werken van Pieter Molijn (12.500 gld),
Jan van de Velde (10.400 gulden), Paulus
Constantijn La Fargue (10.800 gulden),
Hubert Pieter Schouten (17.000 gulden),
Thomas Rowlandson (12.600 gulden),
Antonie Waterloo (14.000 gulden), Johan
nes Thopas (10.500 gulden), Jan van
Goyen (12.500 gulden), Nicolaas Maes
(17.000 gulden), Willem van de Velde de
jongere (11.500 gulden) en Samuel van
Hoogstraten (11.500 gulden).
Het duurste stuk van de collectie
bleek achteraf de tekening van Philips
Koninck te zijn, die maandagavond voor
62.000 gulden een andere eigenaar heeft
gekregen. Dinsdagavond was een schaap-
herderinnetje van Jean-Francois Millet
het duurst. Het ging voor 45.000 gulden
terug naar Frankrijk. Onmiddellijk
daarop in prijs volgde de tekening van
Rembrandt, „jacob zegent de zonen van
Jozef”, die 40.000 gulden opbracht.
Het programma van gisteravond om
vatte de Trio’s in Bes KV 254 en in C
KV 548; voorts na de pauze het piano-
kwintet in Es KV 452. Van een gelijk
waardige instrumentatie is in het uit
1776 daterende Trio in Bes K V 254
bepaald geen sprake; de piano heerst
hier nog op alle fronten.en met name de
cello is een praktisch geheel onderge
schikte, begeleidende functie toebedeeld,
hetgeen overigens niets afdoet aan de
boeiende nhuoud die de compositie be
vat.
Henny Orri (links) en Hanna v. d. Linden repeteren in „Schrijf aan mij, houd van mij".
revolutie zonder haar scherpe verstand
te gebruiken om het politieke aspect, de
functie van de revolutie te doorzien”.
Belle van Zuylen was van oude adel,
kind van een baron Tuyll van Seroos-
kerken. De vooroordelen van haar klasse
had ze goed door en stelde die aan de
kaak in een novelle „De edelman”. Kri
tisch tegenover de wereld waarin ze
leefde en de mensen met wie ze omging
was ze zeker. Maar haar tegenstrijdig
karakter weerhield haar ervan zich vol
ledig te geven aan een ideaal of aan
personen. Ze was al 31 jaar toen ze
trouwde met een vroegere huisleraar
van haar broers Charles de Charrière:
een teleurstellend huwelijk. Van groter
belang zijn geweest haar misschien lou
ter platonische verhoudingen met de of
ficier David d’Hermenches en veel
later Benjamin Constant, die 19 jaar
We hebben natuurlijk niet de beschik
king over verfijnd studiemateriaal, maar
ik geloof best dat we aan de hand van
de bestaande opnamen een fijne plaat
kunnen maken die erg veel .sfeer heeft
en dat is tenslotte altijd nog het belan
grijkste in de jazzmuziek”.
was toen hij Belle leerde kennen. Belle
van Zuylen stierf in 1805, 65 jaar oud.
„Het einde van haar leven is ons
vertrekpunt en ook de basis, waarop we
voortdurend met heel onverwachte
sprongen terugkeren”, aldus mevrouw
Prins. „Vanuit dit vertrekpunt springen
we associatief heen en weer naar andere
flarden in haar leven, op haast muzikale
manier. Dit effect geeft ook haar zoeken
aan, toch een heftig zwaaiende balans,
die echter nooit omvalt”.
Lucas Vis heeft Belle’s muziek aan
kritiek willen blootstellen door een mu
zikaal commentaar te verwerken. Haar
muziek wordt rechtstreeks vergeleken
met die van tijdgenoten en soms ook
geaktualiseerd hedendaagse muziek. „De
frictie die er altijd was tussen Belle’s
eigenlijke verlangens en de buitenwereld
willen we niet alleen door haar woorden
Toon van Vliet leeft voort ih de
harten van de Haarlemse jazzliefhebbers
en - als „Deetje” Kaart zijn zin krijgt -
wordt er nog een echte solo-elpee van
Toon uitgebracht en dat heeft de nestor
van het vaderlandse saxofoonwezen ze
ker verdiend.
Het Amsterdams Pianotrio bewees
reeds in deze jeugdige schepping de
afzonderlijke visies omtrent interpretatie
op knappe wijze te hebben samengebun
deld tot een overtuigende, miid-expres-
sief overkomende eenheid. Deze ervaring
trad nog veel sterker aan de dag in het
andere trio, KV 548 iin C gr.t., dat zich
zowel door een evenwichtiger muzikale
rolverdeling als door een meer ingewik
kelde harmonische en melodische ge
steldheid van het eerste onderscheidt.
Zeer aangename herinneringen bewaar
ik aan het innig voorgedragen Andante -
Het publiek bevrijdde zich met een
warm applaus van de voelbare spanning,
die het Amsterdams Pianotrio in hun
vertolkingen zo treffend wist op te roe
pen en te handhaven.
Maarten Karres, hobo, Bas de Jong,
klarinet, JaapPrinssen, hoorn en Johan
Steinmann, fagot stonden pianist les
Monas na de pauze terzijde in het
Kwintet in Es gr.t. KV 452, bij het
componeren waarvan Mozart de concer
tante schrijfwijze hanteerde op een wel
haast volmaakt niveau. Indringend
klinkt de golvende, gevoelige begelei
dingsfiguur van dc piano in het ope-
ningslargo en de dramatisch stijgende
chromatiek bij de blazers aan het slot
van het middendeel, waarin ook tal van
andere harmonische wonderen gebeuren.
De intens muzikaal doorleefde uitvoe
ring van het fraaie werk was in al zijn
zorgvuldig afgewogen klankkleurnuancgs
en dynamische schakeringen een wel
daad voor het oor en betekende de
afsluiting van een Mozart-aypnd van
uiterst voornaam karakter.
Goed oordelen echter over dat gemid
delde is voor een recensent een’onmoge
lijke zaak. Er zijn namelijk 443 werken
ingezonden van 129 Haarlemse beeldende
kunstenaars. Daaruit is een groot aantal
geselecteerd om te worden geëxposeerd
en zestien werken zijn aangekocht voor
totaal 26.200, een gemiddelde lage prijs
dus, een soort loterij met veel nieten.
Het al of niet eens zijn met een jury
heeft geen zin, want dan zou je alle
werk moeten zien, eigenlijk zelfs datge
ne wat niet is geselecteerd. Ook het
jureren betekent eigenlijk een vorm van
nivellering, want inzenders voor aanko
pen zullen ongetwijfeld een acceptabel
werkje uitzoekén. dat niet te zeer uit de
toon valt. Genieën worden door juries
immers nooit ontdekt, die eer valt hen
meestal pas na hun dood ten deel.
Maar goed, het is een gemiddeld heel
behoorlijk peil. Diep op de algemeenheid
ingaan doe ik verder niet. Ik kan me
bepalen tot de opmerking dat verreweg
het meeste werk van de schilders of
grafici in het algemeen de lijn van de
verschillende soorten huidige realistische
stijlen volgt, of de een of andere wijze
dus figuratief is.
Bij de textiele kunstenaressen ligt dat
precies andersom en bij de plastisch
werkende inzenders is het zo ongeveer
half om half. Baanbrekende vernieuwin
gen zitten er niet in. Het behoeft boven
dien ook niet omdat al het nieuwe geen
verbetering in kan houden. Verdieping
van reeds gevonden standpunten kan
daarentegen veel eerder tot een persoon
lijke expressie leiden. En die wordt hier
en daar wel gevonden.
Ik zal volstaan met
kunstenaars te noemen.
Want nergens in Nederland hangen zo
veel rollen tapijt te kijk als bij ons
Dus is ’t verstandig, eerst bij ons langs
te komen, als o tapijt nodig heeft.
menten zijn toegelast om het geheel nog
werkelijker te maken, een „schijn”wer-
kelijkheid uiteraard en dus met een
trompe l’oeil-effect.
Nog een sterke verandering en wel bij
Pjotr van der Reep, vroeger in een
decoratieve pop-artstijl, maar nu geheel
werkende in een theatraal surrealisti
sche richting met een soms leesbare
symboliek. Die geeft hij aan in een titel
als „De chaos in mijn geest”, een groot
doek, geheel gevuld met menselijke fi
guurtjes en vreemde beesten, een soort
„Tuin der onlusten.
In die soort gladder en meer door
werkt is een grote olieverf van J. C.
Kobs njet een vrouw in een onheilspel
lend landschap aan een -tafel met tech
nisch gerief uit de natuurwetenschap.
Het hoort duidelijk thuis in een sfeer
van een persoonlijk magisch realisme.
Vlak, erbij toont Harry Valkenier zich
een echte surrealist met zijn „Verboden
aan te plakken”, een olieverf waarvan
de voorstelling intrigeert, misschien wel
omdat niet-alles valt te duiden.
Beklemming, maar dan toegepast bin
nen de moderne hyperrealistische stijl is
ook te vinden bij Marga de Jager in
haar „Zelfmoordenaar”, een kleine man
op de rand van een heel lange dakrand
boven een nadrukkelijk geschilderde
bakstenen muur. Met weinig „drukte”
weet Marga de Jager een maximaal
effect te bereiken.
Héél anders mini- én toch maximaal
melden is een nutteloze waslijst. Wel
een paar dingen die opvielen. Jan Ver
burg is bekend om zijn kleuretsen en
objecten waarin „beklemde” mensen in
absurde situaties de aandacht vroegen.
Hij werkte heel boeiend. Nu is hij in
wat kalmer vaarwater (althans hier)
met een paar olieverven in een hyperre
alistische stijl, waarin verlichtingsorna-
(Van onze toneelredacteur)
AMSTERDAM „Schrijf aan
houd van mij” heet een toneelproduktie
van regisseur Annemarie Prins over de
18e-eeuwse schrijfster Belle van Zuylen,
de enige Nederlandse vrouw die van
internationale betekenis is geweest ,in
het intellectuele Europa van haar tijd.
Zij woonde voornamelijk in Zwitserland
en onderhield in net Frans een uitvoeri
ge briefwisseling met Franse en Engels
denkers en kunstenaars. In een ,Zwit-
sers-Frans-Nederlandse samenwerking
wordt al enige jaren gewerkt aan de
uitgave van haar talloze brieven.
Het toneelspel wordt uitgevoerd door
Henny Orri en Hanna van der Linden.
Een bijzondere rol speelt de muziek, die
van de hand is van Lucas Vis. Hij
gebruikt oorspronkelijke composities, van
Belle van Zuylen en tijdgenoten. Verder
werken mee Simone Dubois en Piet
Spigt. deskundigen *bp het gebied van
Belle van Zuylen en haar werk.
„In geen enkel opzicht pretenderen
wij ,de lijn van Belle’s leven” te laten
zien of begrijpelijk te maken”, aldus
Annemarie Prins. „Wij hebben de uitge
geven fragmenten en brieven van Belle
va Zuylen grondig uitgekamd, uitge
typt, in stukken geknipt, over de grond
verspreid en opnieuw in hoofdstukken,
ónze hoofdstukken, onderverdeeld”.
Het uitgangpunt voor de voorstelling
is geworden de laatste fase van Belle’s
leven, die zich afspeelde tegen de ach
tergrond van de Frahse revolutie. „Wij
zien hierin een essentieel put uit haar
leven in: Belle trekt zich terug vol
afschuw over de gruwelijkheden van de
Stukken beter op de strekkende meter
Amsterdam donderdag koopavond.
komt hier Kees Bierman weer voor den
dag, een ietsje realisme in een abstract
veld, een voortzetting van zijn stijl van
de laatste jaren. Ook zo’n voortzetting
toon Etric de Nie met zijn mannelijke
figuren in foto-realistisch weergegeven
jacks, inmiddels zijn handelsmerk.
Eveneens sterk realistisch werkt Ite
Siegërs in series, uitgevoerd in kleurpot
lood, waarbij hij een bepaald onderwerp
meerzijdig belicht, bijvoorbeeld van ver
af en dichtbij, alsof hij zijn publiek wil
leren kijken. Het intrigeert inderdaad. In
een volstrekt andere stijl doet Peter
Klapwijk dat echter ook: een serie pen
tekeningen in bruin tegen bruin, waarin
je een patroon van rechthoekjes ziet
groeien tot een minimale voorstelling,
een soort huwelijk tussen abstractie en
geremd realisme.
Sommigen werken met foto’s zoals
tegenwoordig vaak wordt gedaan. Eén
van hen noem ik omdat hij een geestig
spel speelt met een windmolen en een
boer op zijn fiets. Niet dat de anderen
minder zijn overigens.
Bij een teveel als hier kan niet alles
opvallen, zeker niet bij de textiele kun
stenaressen, die allemaal wat je noemt
smaakvol werken, maar ook allen de
gebaande wegen bewandelen, soms een
algemeen bekende weg, soms een eigen
reeds geëffend pad zoals Marijke Don
met haar witte .minimal-reliefs. Van dit
front verder weinig nieuws.
Dat geldt ook voor de monumentale
kunstenaars, die het bijna allemaal heb
ben gezocht in zeer rechthoekige zuilen,
hoewel van verschillend materiaal en
(zover ik weet) hun lijn van vroeger
voortzettend, zoals Remco van der Gug-
ten en nog een paar anderen.
Bij de kleinere plastieken (ook in
keramiek) dezelfde lijn bij een Piet van
Keerden en een paar reeds kort geleden
uitvoeriger besproken kunstenaars.
Als de niet- of kortgeleden genoem
den uitvoeriger binnenkort te zien zullen
zijn, zullen we op hun werk ingaan.
Oordelen op grond van een enkel inge
zonden werk zoals nu is eigenlijk onbil
lijk.
De tenorsaxofonisten Harry Verbeke
van de Diamond Five, Fred Leeflang,
Bob Richter en Willem Kouwenberg na
men natuurlijk het leeuwendeel voor
hun rekening- Op het kleine podium in
De Egelantier werden zij beurtelings.bij
gestaan door de pianisten Rob Raadse,
Peter ten Have en Jos Harmsze; de
drummers Jan Bes, Hans Berths, Paul
Hoeke en Guus van der Sanden; trom
pettist Ray Kaart, trombonist Berry
Zand Scholten, klarinettist Adam Spoor,
de bassisten Joop Brakel en Henk
Scheffer, gitarist Jüles Alberga en vele
anderen.
Jazzpresentator Michlel de Ruyter zou
deze middag presenteren, maar. Chiel
moest laten afweten door een zenuwont
steking in zijn nek. Trombonist Berry
Zand Scholten hield nu een eenvoudig
toespraakje dat besloten werd met de
kernachtige uitspraak die Toon zelf
graag hoorde en in de praktijk bracht:
„Kop houden, stemmen en swingen”.
En ze swingden, zondagmiddag in het
oude ziekenhuis, de stukken als
„Straight, no chaser” van Monk, de be
kende Ellington-composities als „Satin
Doll”, Blakey’s „Blues March”, „Solar”,
Perdido” en prachtige ballads van Ver
beke als „I remember April”.
O»
<x? I
i
t
"'VM'