hlms
SUPERRAMP EN SUPEREROTIEK
i
I
I
F
I
■■rw
i®r. *'k
Wat te wachten staat op het filmmenu met Kerstmis
i
r
2 1
R IJ D A G
NOVEMBER
19 7 5
13
'rench connection 2
eisjes
eprises
rolongaties
I Op de tippeltoer
I
Jeugdvoorstellingen
klopjacht
achtvoorstellingen
De reïncarnatie
Dokter Pulder
WAT ONS DE LAATSTE we
ken van het jaar ook nog te
wachten staat op filmgebied, in
ieder geval kunnen we ons pre
pareren op twee sensaties van
uiteenlopende aard die, gezien de
reacties in het buitenland, ook
hier de nodige beroering zullen
veroorzaken. Volgende week
donderdag zetten Tuschinski en
nog enige andere theaters de be
faamde „l’Histoire d’O” („Het
Verhaal van O”) in, en rond
kerstmis mogen we „Jaws” ver
wachten, de sensationele haaien
film die alle records, ook op het
gebied van zaalreacties, heeft ge
broken.
Posse
in Amsterd
Filmmuseum
Vrijheidsmaand
bat,?
fife* 'L
Is
Si T
S te
I
Uit „Snoopy come home” die in de kindervoorstelling van Palace draait.
H-
SSU
Paniek in zee tijdens „Jaws”.
1
I
Catherine Deneuve (links) en Bernadette
Lafont in „Zig Zag”.
In Studio blijft als kinderprogramma
het „Popeye-Festival” gehandhaafd.
Wereldoorlog onveilig maken, waarbij
een trein met goudstaven die het tweetal
naar Smyrna moet vergezellen, een be
langrijke rol speelt. Nog meer karate in
de nachtvoorstellinig van Lido waar „Het
Genootschap van de Zwarte Draak” op
treedt.
Pauline Réage stelt dat voor als de
hoogste vorm van volstrekte liefde en
er is nog geen vrouwenbond komen
protesteren tegen deze eenzijdige op
vatting over de man-vrouw-verhou-
ding.
l|
r
’RANS HALS BRENGT ht humoristi-
le tweetal Terence Hill en Bud Spen-
als komische geweldenaars terug in
o goudzoekersdrama dat in een nogal
sotisch einde tijdens een circusvoor-
lling besloten wordt.
„L’Histoire d’O” bleek in september
van dit jaar toen de film ging draai
en in een groot aantal Parijse biosco
pen, waaronder de chique etablisse
menten van Champs Elysées en de
grote boulevards, een klein schandaal.
Parijs is niet onbekend met het ver
schijnsel porno-film, maar onder de
kuise regimes van De Gaulle en
Pompidou was het genre teruggedron
gen tot de kleinere, minder spectacu
laire bioscoopjes.
Met „Emmanuelle” begon een jaar
geleden de doorbraak, nadat da keu
ring boven zestien volledig was afge
schaft. Niemand geneerde zich meer
gezien te worden in de eindeloze files
voor de bioscopen in de betere wij
ken van de lichtstad. De pornofilm
was immers uitgegroeid boven het
pubergedoe met slipjes van Tiroler
meisjes en „gedurfde onthullingen”
van minderjarige meisjes. Hij was
terechtgekomen in de betere kringen
van verveelde vrouwen, potente en
sportieve bankiers en decadente adel.
De vormgeving was ook beter ver
zorgd, de sfeer van perversie en mo
reel verval goed getroffen en vooral
het tonen van lesbische liefdes met
als gevolg esthetische bedscènes
vormden, gecombineerd melt vrouwe
lijke masturbatiesituaties nieuwe at
tracties.
„Emmanuelle” met ons aller Sylvia
Kristel loopt nu een jaar in Parijs,
heeft alleen daar al tegen de twee
miljoen bezoekers getrokken en zal
uniek geval nog lopen als het
vervolg dat natuurlijk „Emmanuelle
2” heet, begin januari zijn première
gaat beleven. De plaats van handeling
is van Bangkok naar Hongkong ver
legd, maar, zo heeft een Frans kriti-
cus al vastgesteld, de bezoekers zul
len het verschil niet zien en hij
verwacht nog binnen afzienbare tijd
„Emmanuelle 3”, „De Terugkeer van
maal verdiept hij zich in de problemen
van dr Peter Proud, docent aan een
universiteit aan de oostkust van Ameri
ka die ’s nachts gekweld wordt door een
en dezelfde droom die met zijn dood ein
digt. Psychologen en droomuitleggers
helpen niet en dus gaat Proud er op uit
het landschap en de stad op te sporen
die steeds terugkeren in zijn nachtelijke
hallucinaties. Als hij tenslotte de stad
aan het Crystal-meer uit zijn dromen
heeft gevonden evenals de weduwe van
een dertig jaar geleden vermoorde man,
komt Proud tot de verpletterende ont-
dekking dat hij die vermoorde man was
Emmanuelle” en „De Zoon van Em
manuelle”. Intussen voelt de schrijf
ster van het boek, Emmanuella Ar
san, zich zo aangetrokken door het
filmmedium dat haar veelvoudig mil-
jonaire gemaakt heeft, dat ze nu zelf
gaat regisseren en zelf de hoofdrollen
gaat spelen in de films die ze natuur
lijk zelf schrijft. Maar deze uitput
ting van talent zal dan al gauw wel
het laatste zijn wat we van haar
zullen horen.
IN DE EROTISCHE sfeer die zich
dus nu meester heeft gemaakt van de
grote Parijse premièretheaters past
het succes van „L’Histoire d’O” die
door Just Jaeckin gemaakt is, dezelf
de die „Emmanuelle” tot een wereld
succes maakte. Hij heeft een goede
keuze gemaakt, want de roman van
Pauline Réage, geschreven in 1954, is
bijna 20 jaar in Frankrijk verboden
geweest en was daar slechts onder de
toonbank verkrijgbaar. Het is het
verhaal van een volgzaam meisje dat
door haar minnaar geïntroduceerd
wordt in een kring selecte decadente
mannen en vrouwen, waarin je pas
toegelaten wordt op voorwaarde dat
je je eigen wil uitschakelt en je
onderwerpt aan alles, wat het selecte
gezelschap op het rijke gebied van
erotiek en sadisme weet uit te den
ken.
MINDER ZIEKELIJK van fantasie
is „Jaws”, die in Amerika geleid heeft
tot de uitdrukking „Jawsmania”. Men
kent de historie. Een kleine Ameri
kaanse vissersplaats, tegelijk een ide
aal centrum voor badgasten, wordt
geterroriseerd door een grote witte,
mensetende haai. Als de eerste slacht
offers vallen, wil de enige politie
man die het plaatsje rijk is, het
strand sluiten voor zwemmers, maar
de plaatselijke autoriteiten en de
middenstand die het van een zomer
seizoen moet hebben, protesteren. Als
het blijvend gevaar niet langer meer
te negeren valt, wordt een vissers-
schuit versterkt en uitgerust met alle
middelen tot harpoenen en explosie-
ven toe om de haai te doden.
DE VERRUKKELIJKE Amerikaanse
tekenfilm „Snoopy come Home” is door
alle leeftijden te zien op de matinees
van Cinema Palace. De strips en de uit
de strips samengestelde boekjes over
Charlie Brown Snoopy en Sally, gete
kend door Charles M. Schulz hebben in
de film een verlengstuk gevonden, zodat
nu ook in de bioscopen genoten kan
worden van de onweerstaanbare, naïeve
humor van Schulz die door een heel
andere stijl en door een heel andere
vorm van grappigheid dan Disney een
verfirssende vernieuwing van de teken
film bewerkstelligt.
De film liep tijdens de Filmweek Arn
hem en men zal zich misschien uit de
besprekingen van toen herinnerden, dat
iet hier gaat om een bizarre en bewege
lijke film die zich afspeelt in de rosse
huurt van Parijs. Catherine Deneuve en
Barnadette Lafont zijn twee hoertjes die
;eld bij verdienen als zangeressen in een
ingeltangel en als gewillige klanten bij
•ijk betalende heren die speciale afspra
ken maken. Rond dit tweetal spelen zich
nerkwaardige avonturen af, met mensen
lie allemaal op de een of andere wijze
ets met elkaar en natuurlijk met beide
ichte meisjes te maken hebben. Cen-
raal in dit drukke gedoe van komende
n gaande mensen staat een dronken
lochard, eens een beroemd dokter, die
’erliefd is op Cathérine Deneuve en haar
>p het eind uit jaloezie tracht te doden.
Sen gangsterachtige film vol kleurige
iguren die in een soort vormloosheid
ijn grootste attractie vindt. Zoals men
n Nöggerath kan vaststellen.
DIEPE TREURIGHEID overvalt de
ijker bij „Take a hard Ride”, deze week
e zien in Rembrandtplein Theater. De
eger-acteur Jim Brown speelt een
rouwe slaaf die een grote som geld in
EEN TWEEDE PREMIÈRE vindt men
Rembrandt waar „Schulmadchen-Re-
rt”, deel 5 (Nederlandse titel „Meisjes
e het in de vingers hebben”) van Ernst
ifbauer en Walter Boos vertoond
irdt, waarin, als in de eerste vier
everingen, jongelui originele sex-erva-
igen opdoen, hetzij bij familieleden,
zij bij huisgenoten of leveranciers.
N CINEMA PALACE de karatefilm
K Good and the Beautiful”. In Roxy
prolongatie van Pasolini’s „Canterbury
les”, in Frans Hals strijdt Hercules
fen de Vampiers en Luxor komt met
can’t win ’em AH” („Niet iedere
8 is raak”), een film uit ’70 van Peter
Hinson met Tony Curtis en Charles
®son als twee onverbeterlijke geluks-
fers, die Turkije kort na de Eerste
zijn eentje van Arizona naar Mexico
moet brengen, omdat hij dat onder ede
beloofd heeft aan zijn stervende baas
(een klein rolletje van Dana Andrews).
Het nieuws van dat goudtransport ver
spreidt zich uiteraard als een lopend
vuurtje en om de tien minuten moet
Jim zich verdedigen tegen begerige aan
vallers die hij echter met list en veel
kogels telkens weet uit te schakelen. De
enige constante achtervolger blijft Lee
van Kleef die met een ondoorgrondelijke
glimlach de diverse veldslagen gadeslaat
en mysterieus in de prairies verdwijnt
als zijn kans uiteindelijk komt. „Klop
Kirk Douglas en zijn „posse".
jacht” heet de film in het Nederlands en
hij is gemaakt door een zekere Anthony
M. Dawson, die als grootste verdienste
de kans heeft gezien Catherine Spaak
warm te maken voör een klein rolletje
in deze onbetekende film.
MET AANZIENLIJK meer pretentie
gemaakt en daardoor nog verwerpelijker
is „De reïncarnatie van Peter Proud”. De
regisseur is niemand minder dan J. Lee
Thompson die ooit nog eens, maar dat
is ook al weer vijftien jaar geleden,
„The Guns of Navarone” maakte. Dit-
De drie mannen die de taak vrij
willig op zich genomen hebben kun
nen gezien werden als een doorsnee
van het Amerikaanse volk. Het zijn
de politieman die eigenlijk doodsbang
voor water is, maar het eenvoudig
weg zijn plicht als burger vindt het
gevaar te bestrijden, verder een ocea-
I
DE AMSTERDAMSE bioscoop-agenda
wordt deze week niet bepaald opgesierd
met aantrekkelijke premières. Met als
uitzondering natuurlijk de Franse film
(gemaakt door de Hongaarse Laszlo Sza
bo) ,.Zig Zig”, met rijke inventiviteit
door de importeur omgedoopt in „Op de
Tippeltoer”.
In ieder geval zijn beide films,
„L’Historie d’O” en „Jaws” te be
schouwen als extreme voorbeelden
van inmiddels ingeburgerde filmgen
res: de tot harde porno oplopende
erotische film en de als een vuur
werk van schrikreacties werkende
rampenfilm, waarvan we er in het
aflopende jaar al de nodige gezien
hebben („Airport”, „Towering Infer
no”, „Earthquake”). In ieder geval
staat ons wat te wachten en we
hoeven er geen schoentje voor klaar
te zetten.
5
ZIG ZIG: beweeglijke film rond
twee hoertjes en een clochard
steek gelaten als Strawhorn rijkdom in
het vooruitzicht kan stellen en de „pos
se” in de toekomst een gevaarlijke
„gang” dreigt te worden onder aanvoe
ring van de aartsschurk Strawhorn.
OOK IN AMSTERDAM, zowel in Al
hambra als in Du Midi is Haanstra’s
„Dokter Pulder” geprolongeerd en het
zelfde is gebeurd in 17 andere steden in
ons land, terwijl nog op vier plaatsen de
film in première is gegaan. Overigens is
er in de hoofdstad geen Nederlandse
film prolongatie of reprise te be
kennen, wat een opvallend feit is, ver
wend als we de laatste tijd zijn. De
verdere filmagenda overzienend ontdek
ken we dat The Movies Wajda’s „Land
of Promise voor de vijfde week heeft
geprolongeerd en dat de Mini-Mövies
een weeklang films uit de Chinese
Volksrepubliek vertonen met optimisti
sche en poëtische titels als „From Victo
ries tot Vectories”, ..Fiery Years”,
„Bright sunny Skies”, „Song of the Yi-
meng Mountains” en „Children of the
Grassland”. Een mooie gelegenheid om
een indruk te krijgen van de stand van
filmzaken in de nog altijd zo onbekende
samenleving die Chinese Volksrepubliek
heet.
noloog, een geleerde met grote kennis
over het 'gedrag van haaien en een
visser uit het dorp, een avonturier die
meegaat voor de sensatie en voor de
uitgeloofde beloning. Hij is de enige
die het avontuur niet overleeft. Wie
de witte haai wil zien als symbool
voor de een of andere bedreiging,
waaraan de VS momenteel bloot
staat, kan, als hij daar tijdens het
kijken nog tijd voor heeft, aan diep-
teonderzoek doen door de film als
metafoor te ontleden. Maar men kan
er ook een uiterst geraffineerde sen
satiefilm in zien, zoals regisseur Ste
ven Spielberg al eens eerder met
„Duel” maakte.
LUXOR BRENGT HET tweede deel
in „The French Connection”, de film
e drie jaar geleden als politiethriHer
n sensatie verwekte en van Gene
ackman die de vasthoudende agent
mmy Doyle speelde, een ster maakte,
i het tweede deel dat in Frankrijk
eelt, heeft Hackman zijn rol behouden,
j gaat de destijds entsnapte narcotica-
nokkelaar Alain Charnier (Fernando
ey) in zijn eigen hol opzoeken en is
arvoor naar Marseille gereisd. Daar
htervolgen hem talrijke tegenslagen.
Franse politie, vertegenwoordigd
tor commissaris Barthelemy (Bernard
esson) is niet zo gelukkig om met de
at ruwe, hardhandige en schietgrage
’opeye” Doyle samen te werken. Bo-
ndien speelt de onbekendheid met de
anse taal de Amerikaanse politieman
rten. De bende van Charnier weet
m te kidnappen en via heroïne-inspui-
igen tijdelijk buiten gevecht te stellen,
i zo zijn er meer onfortuinlijke ver-
kkelingen die echter niet kunnen be
ten dat Doyle zijn doel bereikt en
larnier kan likwideren.
lAANSTRA’s „Dokter Pulder zaait
pavers” is zijn zevende week in Cine-
Palace ingegaan en kan nu wel bij
succesvolle Nederlandse films van de
tste tijd worden ingedeeld. Wat een
lige gedachte is na de (publieke) mis-
kingen die we op dit gebied achter
s hebben. Met nog twee Nederlandse
lelfilms in het vooruitzicht vóór het
r kan worden afgesloten, Nikolai van
1 Heijde’s „Sherlock Jones” en „Elker-
van Jos Stelling (de maker van
anken van Nieumeghen”) kan nog
n defintieve balans worden opge-
akt. Maar dat het een vruchtbaar, maar
eilijk jaartje voor de Nederlandse
n is geweest, staat wel vast. Gepro
beerd in Haarlem zijn ook „Lenny”
Roxy, Peckinpah’s „The wild Bunch”
Lido en „The Nightporter” met Dirk
garde in Studio.
en dus nu de reïncarnatie is van het
slachtoffer van destijds. Als hij het
spelletje doorspeelt, na eerst een ver
houding gehad te hebben met een meisje
dat zijn dochter moet zijn geweest,
wordt hij opnieuw vermoord. De acteur
Michael Sarrazin moet deze kwasi-we-
tenschappelijke nonsens waar zien te
maken. Wat hem niet lukt.
„POSSE” IN CITY 1 is na dat moeilij
ke gedoe een western met humor, om
niet te zeggen sarcasme en dat komt
weinig voor in dit avontuurlijke genre.
„Posse” is de groep toegewijde mannen
waarmee opper-sheriff Howard Nightin
gale (Kirk Douglas) de bende van Jack
Strawhorn wil uitroepen ter ondersteu
ning van zijn verkiezingstoernee dat
hem voldoende stemmen moet opleveren
om senator te worden. De actie verloopt
voortreffelijk, de bende wordt uitgeroeid
en Strawford zelf wordt levend gevan
gen.
Als overwinningstrofee an argument
in de verKiezingen wordt de gevangene
in triomf meegevoerd in de trein waar
mee Nightingale door het land reist om
zieltjes te winnen. Maar Strawhorn
blijft zelfs in boeien een gevaarlijke
vijand en weet met grote vindingrijk
heid de roUen om te keren en de a.s.
kandidaat tot zijn gevangene te maken.
Dit spelletje van op en neergaande kan
sen is met veel verve door Kirk Douglas
zelf in beeld gebracht en het geheel
krijgt, hoewel het in 1890 speelt, een
dubbele bodem als men aan Nixon
denkt, ook een law-and-order-predikant
wiens „posse” even onbetrouwbaar bleek
als die van Nightingale. Hij wordt in de
JP* Hl S
let tweede deel is niet zoals het
igineel door William Friedkin geregis-
erd maar door John Frankenheimer
s er moeite mee heeft de eenvoud en
•akheid van het eerste deel voort te
tten. Hij heeft een rommelige film
maakt die, vooral ook door het spel
n Hackman, toch wel zijn beziens-
tardige momenten heeft.
OP DINSDAG EN donderdag sluit het
Filmmuseum zijn Dziga Vertov-retros-
pectief af met de twee geluidsfilms die
Vertow resp. in 1930 en 1932 maakte.
Voor de dinsdagavond-voorstelling is dat
„Entuziazm”, voorafgegaan door een af
levering van „Kino Pravda” uit 1922.
„Entuziazm” is het verslag van een
overgangsperiode, beginnend met de
confrontatie van het oude (gesymboli
seerd in de rituelen van godvruchtige
oude mensen) en het nieuwe (het neer
halen van torenspitsen en kruisen die
door een rode ster of door sikkel-en-
hamer vervangen worden. Talrijke ar
beiders en soldaten-optochten en een
opwindende montage van bewegende
machine-onderdelen die „de arbeid”
moet verheerlijken, voltooien deze uit
beelden, geluiden en gezang opgebouwde
verheerlijking van de geslaagde revolu
tie die nu minder tot „enthousiasme?’ zal
leiden dan de film misschien destijds
bereikte.
„Drie Liederen over Lenin” („Tri Pesni
o Lenine”) handelt voornamelijk over de
dood van Lenin, zijn laatste gang van
Gorki naar Moskou op 23 januari 1924,
de ontroering van het volk en het einde
loos défilé langs de baar die in het
Vakverenigingsgebouw op het Rode
Plein in Moskou stond opgesteld. Een
indrukwekkend document dat van grote
historische waarde is. In het kader van
de Vrijheidsmaand worden op de tussen
liggende woensdag drie films over Zuid-
Amerikaanse landen vertoond.
Eerst Joris Ivens’ „Le Train de la
Victoire”, korte reportage over een ver-
kiezingstournee van Salvador Allende in
1964, vervolgens „Geen Tijd voor Tra
nen”, een door studenten van een Chi
leense universiteit gemaakt verslag over
de onhoudbare toestand in Brazilië en
tonsWt'» er" k<>rte Chileense film, „Zij
..'t tegenhouden”, over pro
blemen tussen boeren en grootgrondbe
zitters die zich tijdens de regering van
Allende voordeden.
AFWISSELEND in het Vrijheidsthea-
ter bij de Nieuwmarkt, in Paradiso en in
het Filmmuseum (26 nov.) gaat de Vrij
heidsmaand door tot en met 29 novem
ber, waarop als sluitingsfilm een door
het FRAP gemaakte nieuwe film over
Spanje in het Vrijheidstheater voor het
eerst vertoond zal worden. Zaterdag kan
men, eveneens in het Vrijheidstheater een
Belgische film van Chris Coengrachts
over een kindergevangenis tegelijk met
Felix Greene’s „8 of 9 uur ’s Morgens”
over de Chinese jeugd te zien krijgen.
Dinsdag heeft men nog de gelegenheid
de befaamde documentatie van een ge-
vangenisoproer in Amerika („Attica”) in
Akhnaton, Nieuwe Zijds Kolk te achter
halen, terwijl nagenoeg gelijktijdig in
het Vrijheidstheater de Chileense film
„Arbeidsprester” van Aldo Franca ver
toond wordt.
Donderdag en vrijdag, eveneens in het
Vrijheidstheater „Viva Portugal”, een
actuele film met als climax de staats-
greeppoging van De Spinola begin van
dit jaar, van minuut tot minuut gevolgd.
Een waardig slot aan deze groots opge
zette manifestatie van vrijheidsfilms
over de hele wereld.
I
löir-'*.
„j
-
