NIEUW WERELD-RECORD
Heroïne als statussymbool
HARD DRUGS WORDEN
Jezus van plexiglas in
Bijbelstad
Vordt kunstmest overbodig?
1
I
in”
„RAGE” IN ITALIË
w A
I
Hl 4 1Y
KAMERLID VAN LEIJENHORST:
Galactische nevel
dichter bij aarde
dan bekend was
Agenten verkleed als Romeinse centurions
Ijzersterk stofje
R IJ D A G
2 1
NOVEMBER
19 7 5
21
VARIA
(Van onze correspondent)
Tempo
Democratiseren
WASHINGTON (Reuter) Een
galactische nevel (een melkweg),
klein vergeleken met „onze” melk
weg, blijkt driemaal zo dicht bij ons
te zijn als de tot dusver bekende
meest nabije sterrenstelsels, aldus
dr. Christian Simonson van de uni-
versiteit van Maryland.
GARDEREN De huidige minister van Onderwijs, de katholieke socia-
ist Jos van Kemenade, zou met recht uitgeroepen kunnen worden tot de
aeest produktieve bewindsman van het kabinet-Den Uyl. Twee jaar
waait hij nu de scepter over het onderwijsdepartement, en in die tijd
ijn er als een ware stortvloed nota’s uit de pen van de ex-hoogleraar in
Ie onderwijssociologie gevloeid. De onderwijsorganisaties, de specialisten
n de Kamer, de werkers in het veld; zij allen hebben de grootste moeite
an het tempo van de minister bij te sloffen, met als gevolg dat Van Ke-
nenade allerhande verwensingen naar het hoofd krijgt geslingerd.
SPRINGFIELD (UPI). Een bijna 22 meter hoge Jezus van
plexiglas zal er uittorenen boven de van draadglas vervaardigde wal
vis die Jonas opslokt en een dierentuin die is vernoemd naar Noach.
Dit wordt Bijbelstad met onder meer een hemel die geplaveid is met
gouden „stenen”. Bezoekers die geen trek hebben in melk, honing
en manna kunnen bij de als Gideonskinderen uitgemonsterde ser
veersters ook terecht voor een hamburger of hotdog.
„Geschenk”
Angst
J
w-
-i «F
J
20
te moeilijk
„We zijn bang dat de zelfstandigheid in de scholen wordt aangetast.”
nota.
Welke criteria?
Tegen zijn beleid dan?
Wie het stevig onderheide werkstuk
DHR. VAN KEMENADE
dominerende punt
Zijn laatste werkstuk, de discussienota
>ver de contouren van een toekomstig
onderwijsbestel, heeft de niet geringe
retentie de lijnen te schetsen waarlangs
iet onderwijs in de komende 25 jaar tot
en volkomen nieuwe opzet moet gera-
ten. Zelf geeft de minister de maat-
chappelijke doelstellingen aan die aan
lie onderwijshervorming ten grondslag
ouden moeten liggen.
Zijn belangrijkste uitgangspunt is, dat
iet huidige onderwijsbestel ooit op-
lezet ter bestrijding van maatschappelij-
:e ongelijkheid bijgedragen heeft, en
óg bijdraagt tot de vorming van nieu-
GUILDFORD (Reuter). Kunstmest
ft binnenkort overbodig worden wan-
ler oogstgewassen ertoe gebracht kun-
ffl worden stikstof uit de lucht op te
men in plaats van uit de grond.
Manipuleren met genen is een omstre
den kwestie omdat de vrees bestaat dat
een nieuw, door mensen vervaardigd vi
rus uit een laboratorium kan ontsnappen
en de mensheid dan zou besmetten met
een niet te genezen ziekte.
bracht. Tot dusver waren alleen bacte
riën in staat stikstof uit de lucht te
binden.
Van Leijenhorst: „Ik tegen de minis
ter? Niets”.
zouden juist deze berichten moeten zijn,
die de ouders nog juist de hand kunnen
laten herstellen met hun kinderen. Dat
is een band die twintig jaar geleden nog
vanzelfsprekend was maar die nu losser
en losser wordt.”
Van Leijenhorst: „Ik heb al meermalen
tegen Van Kemenade gezegd: je moet
vooral de problemen van vandaag aan
pakken, in plaats van te dromen over
het jaar 2000 en over de middenschool”.
Een maatregel als extra hulp voor
kinderen in achterstand-situaties, speelt
toch in op de problemen van vandaag.
„Maar we ontdekken het meestal pas als
het te laat is,” aldus de socioloog Guido
Blumir. „Je hoeft een kind niet meer te
straffen als hij of zij voor jaren een
kliniek in moet, en zeker niet meer als
alleen de begrafenis nog rest.”
schoteld krijgen; de scholen zijn bijna
verplicht die leerplannen te accepteren.
Wij vinden dat de mogelijkheden om
eigen alternatieve leerplannen te krij
gen, te gering zijn; daarvoor moet je bij
vertegenwoordigers van de andere zuilen
gaan lobbyen, anders krijg je je rechten
niet. En om de vrijheid van onderwijs
via de lobby in stand te houden, dat
stuit me tegen de borst”.
Hij schat de afstand op ongeveer 55.000
lichtjaren, terwijl de Magellaanse wolken
180.000 en 205.000 lichtjaren van ons ver
wijderd zijn.
gezond de 65 haalt, mag je niet moppe
ren”
De aantrekkingskracht van de melk
weg heeft dit sterrenstelsel vervormd tot
een S. Het beweegt zich in onze richting
en zal over 78 miljoen jaar het dichtst
bij de melkweg zijn gekomen.
Simonson zei dat het sterrenstelsel tot
nu toe niet was opgemerkt omdat het
verborgen is door de dichte sterrenvel-
den en stofwolken van de melkweg. Hij
heeft het ontdekt door het analiseren
van computerberekeningen van het wa
terstofgas, dat in dat deel van het firma-
nent met bvnplaheu en enenen en
nent met behulp van radiotelescopen was
waargenomen.
In Rome is heroïne niet zelden een
betaalmiddel bij de mannelijke en vrou
welijke prostitutie: de jongen of het
meisje vraagt vaak geen geld aan de
klant, maar een shot. De sociale achter
grond van de hard- en soft-drugs is
veranderd: het zijn nu de milieus van de
middenklasse die vooral geïnteresseerd
blijken. De nieuwe wet neemt van de
gebruikers de soft-drugs-addicts in be
scherming, maar stelt zich ook niet
scherp op tegen de gebruikers van hard
drugs. Dat element in de wet heeft veel
kritiek geoogst en kan de hele doorvoe
ring wel eens op Italiaanse wijze vertra
gen-
kaarten gebruikte Peter Mertineit uit het Westduitse Burbach om deze 21 ver
vingen tellende toren te bouwen. Hij zegt nu het record te hebben gebroken van
sid Brannock uit Miami die voor een toren van 14 verdiepingen 984 kaarten nodig
1 Peter had een uur nodig om het gammele gevaarte te bouwen. Misschien weer
iets voor het beroemde „Guinness book of records”?
we ongelijkheid, namelijk die tussen de
„dommen” en de „begaafden”. Iedereen
heeft wel gelijke kansen op onderwijs,
maar die kansen worden niet door ie
dereen op gelijke wijze benut, omdat er
nu eenmaal verschillen zijn in sociale
achtergrond en in intellect.
(Van onze redacteur in Rome,
Gerard Verlinden)
Een ander belangrijk punt uit de Con-
touren-nota is, .dat Van Kemenade de
besturen van zowel openbare als bijzon
dere scholen verregaand wil democrati
seren. Zowel ouders als onderwijzers en
leerlingen (boven de 18) moeten, naast
vertegenwoordigers van de gemeenschap,
inspraak krijgen in het beleid van de
school. Tegelijk moet die school een
ruimere functie krijgen, „in open relatie
met de samenleving staan”, bijvoorbeeld
door na de officiële schooluren de deu
ren te openen voor buurthuiswerk en
dergelijke.
MOSKOU. Een nieuw synthetisch
materiaal, „lola” genaamd, dat al toege
past is in de ruimtepakken die in juli
tijdens de Apollo-Sojoezvlucht werden
gedragen, zal binnenkort worden ge
bruikt in de Russische metaeal-, auto-,
textiel- en meubelindustriën. De stof ziet
er uit als wol, is even sterk als zijde en
kan tegen een temperatuur van duizend
graden celsius.
Hij meent dat deze genen ook in
•gere planten kunnen worden overge-
van de minister doorleest, kan bijna niet
anders dan constateren dat hier een
groot aantal gezonde opvattingen op pa
pier zijn gezet, waarbij het uitgangspunt
is. de bestaande ongelijkheid zoveel mo
gelijk op te heffen. Toch hebben de
critici zich met welhaast ongekende gre
tigheid op de minister van onderwijs
gestort. Van Kemenade zou, zo wordt
beweerd, het onderwijs met socialistische
ideeën willen indoctrineren, en hij zou
de vrijheid van onderwijs aantasten. Op
het punt van deze twee aantijgingen
heeft de bewindsman in een aantal re
cente interviews zeer fel van zich afge
beten.
stapel staat in de Texaanse stad Fort
Worth.
Aan de voet van het beeld komt
een winkelgalerij waar de bezoekers
replica’s in alle mogelijke formaten
kunnen kopen benevens andere reli
gieuze snuisterijen, daarmee om
commerciële redenen maar vergetend
dat Jezus eens de wisselaars uit de
tempel ranselde.
Aan andere bezienswaardigheden
en curiosa biedt Bijbelstad: de toren
van Babel, een bijna 34 meter lange
arke Noach’s, een interpretatie van de
paradijstuin, een dito van het meer
van Galilia, een mohammedaanse
moskee bij wijze van insluipsel uit de
Koran, de hangende tuinen van Ba
bylon, een kopie van de klaagmuur
in Jeruzalem, Jonas en de hem ver
slindende walvis en ook een stukje
hemel zoals de organisatoren menen
dat het gemene volk zich die voor
stelt.
„De hemel zal precies worden wat
de mensen zich daarbij indenkpn”,
vertelt Hope, „met gouden, liever ge
zegd vergulde, straten”. Die hemel
Bovendien heeft de stof een laag
vochtgehalte en wordt niet door oplos
middelen aangetast. Alleen in 96 percent
zwavelzuur zwelt ze een beetje op. Ook
is de stof een goede electrische isolator
en het polymeer waarop zij is gebaseerd
is zo sterk dat een laagje ervan op
koperdraad niet breekt wanneer de
draad zelf wél breekt.
Over de straffen voor handelaren is
men het eens: het voorstel is een gevan
genisstraf van 4 tot 12 jaar. Maar vooral
met een onderbezette controlerende
macht is de preventieve werking van
zo’n wet nauwelijks ernstig. En zowel
handelaren als gebruikers weten dat; ze
wonen al langer in Italië.
Het maken van kunstmest kost veel
energie, die steeds schaars ?r en duurder
wordt. Het belang van deze nieuwe mo
gelijkheid zal pas goed blijken als over
30 jaar de olie uit de Noordzee is
verbruikt, aldus Chatt.
Van Leijenhorst: „Het is bij deze mi
nister erg moeilijk om er achter te
komen wat hij precies bedoelt. Als de
minister zegt: meer kansen voor zwakke
leerlingen, dan zeg ik: akkoord, dat
willen wij ook. Maar met de manier
waarop deze maatregel wordt uitge
werkt, kan ik net niet eens zijn. Hij
heeft alleen oog voor arbeiderswijken,
maar hier in Garderen en omstreken
moet het onderwijs net zo goed gestimu
leerd worden, al was het alleen maar
om de motivatie om onderwijs te volgen
te vergroten. Hij denkt alleen aan be
paalde beroepsgroepen; kinderen van
doktoren, winkeliers, schippers of boeren
hoeven klaarblijkelijk niet extra gehol
pen te worden. Nogmaals, ik vind het
uitgangspunt goed, maar er moeten ob
jectieve criteria worden gevonden voor
de hulp aan kansarme leerlingen”.
„Van Kemenade leeft zich
van Bijbelstad is overigens niet de
enige plaats waar ietwat onorthodox
met de historische feiten wordt omge-
sprongen, want in het „Romeinse col-
lóseum” vinden behalve wagenren
nen, ook de passiespelen plaats.
Bezoekers die in Bijbelstad zondi
gen tegen de godsvrede worden in
hun kraag gegrepen door agenten die
eruit zien als Romeinse centurions en
de inwendige mens kan worden ge
sterkt met hapjes uit het middenoos
ten.
„Natuurlijk kunnen we niet ieder
een aan die gerechten wennen, dus
we zulten desgewenst ook hambur
gers en hotdogs leveren”, aldus Hope.
Hoewel men geen al te kermisach
tige attracties van plan is, zo komt er
geen achtbaan door de hel, zal men
in Bijbelstad wel het ezeltje of de
kameel kunnen nemen en per roei
boot het meer van Galilea mogen
oversteken.
Voor de excursie naar het inge
wand van de walvis, de passiespelen
en de ritjes op bijbelse dieren zal er
boven de normale toegangsprijs een
extra bedrag worden geheven.
Hope zegt dat hij voornamelijk uit
de onkerkelijke hoek enige bezwaren
tegen Bijbelstad verwacht. Maar, zo
filosofeert hij, „ik denk niet dat we
veel moeilijkheden zullen krijgen
over onze aanpak. We proberen be
paald geen debat uit te lokken, want
de bijbel leeft. Dat weet een kind”-
Prof. Joseph Chatt, landbouwkundige
m de universiteit van Sussex, zegt dat
ensen in zijn laboratorium een nieuw
ganisme hebben „geschapen” dat daar-
e m staat is. Dat is bereikt door
teenhalen en opnieuw samenvoegen
ft de genen die de erfelijke karakteris-
fen van een cel bepalen.
Van Leijenhorst: „Ik vind Van Keme
nade een bijzonder bekwaam minister,
die het onderwijs erg goed kent als
onderwijs-socioloog. Hij kent de structu
ren, maar hij is te weinig op de hoogte
met de praktijk. Hij kan zich te moeilijk
naleven in de situatie van de dagelijks"-
schoolpraktijk”.
Waar leidt u dat uit af?
Van Leijenhorst: „Uit het feit dat nij
de zaak sterk van bovenaf wil sturen,
dat hij te sterk in structuren denkt. Als
hij vindt dat iets goed in elkaar zit, dan
denkt hij dat het vanzelf wel goed zal
lopen. Maar ik weet hoe moeilijk de
mensen op de scholen, de werkers in het
veld, het momenteel hebben met alle
vernieuwingen en al het extra werk dat
op hen afkomt. Ik durf gerust te stellen
dat het aantal ziektegevallen onder het
onderwijzend personeel momenteel een
stuk hoger ligt dan een paar jaren
geleden. Er knappen zoveel mensen af;
als je tegenwoordig als rector gaaf en
De straffen voor de handel in hard
drugs zijn hoog. Ook na de invoering
van een nieuwe wet, die het gebruik van
soft-drugs niet meer strafbaar stelde
(wel de handel) is de houding ten aan
zien van heroïne nog meedogenloos.
Een interessant aspect vormen de vele
particuliere anti-drugsorganisaties. Daar
van ondervindt de politie ook veel steun,
niet als verraders maar als helpers. Een
van die helpers is pater Ciotti, die ook
van nabij heeft meegemaakt hoe iemand
van soft-drugs naar hard-drugs komt:
„Een handelaar in hard-drugs biedt de
jongen of het meisje een kaartje voor
een popconcert, of een drankje, of een
flipperpartijtje aan. Daarna volgt het
„geschenk”: de eerste portie heroïne. Die
eerste portie is altijd gratis. Daarna
komen de jonge mensen om meer vra
gen”.
Van Leijenhorst: „Ik geef toe dat het
moeilijk is die objectieve criteria te
vinden. Ik heb in ieder geval wèl moeite
met zijn criteria. En een andere bezwaar
vind ik, dat een deel van de stimule-
ringshulp gekoppeld wordt aan bepaalde
CRM-activiteiten. zoals het club- en
buurtwerk. Wij zijn bang dat daarmee
de zelfstandigheid in de scholen wordt
aangetast”.
Hij zou een „centralist” zijn, een
doordrammer”, hij zou de „socialistische
njectiespuit” hanteren, en overleg met
Ie onderwijsinstanties aan zijn laars
ippen. Zelf zegt Jos van kemenade
iver zijn manier van werken: „Ik sla
icn groot aantal ballen het veld in; in
>en hoog tempo en in alle hoeken van
iet veld”. (Haagse Post, 11 oktober).
ROME. Wat de hard-drugs betreft
lijkt Italië deze laatste weken in het
stadium te zijn gekomen, waarin Neder
land zich enkele jaren geleden bevond:
heroïne is zo’n beetje een status-symbool
van wat hier een student” heet. Stu
denten is echter een misleidende bena
ming, want het gaat over scholieren en
studenten samen. Zij vormen volgens de
(onvoldoend sterke) drugsbrigade van
de Italiaanse politie veruit het grootste
contingent van de naar schatting een
miljoen drugsgebruikers die Italië „rijk”
is.
Uw angst voor aantasting van de
vrijheid van onderwijs wordt, naar het
schijnt, niet gedeeld door de CDA-part-
ners, de KVP en de AR. U heeft de
minister onlangs geïnterpelleerd over de
Stichting Leerplan Ontwikkeling, maar
de door u ingediende moties hebben
geen steun van de AR en KVP gekre
gen.
Johnnie Hope, de geestelijke vader
van dit religieus getinte lunapark,
hoopt dat het zal kunnen wedijveren
met de profane sprookjeswereld van
Disneyland.
Met de aanleg van Bijbelstad zal
op palmzondag 11 april 1976 een
begin worden gemaakt en Hope ver
wacht de eerste bezoekers vijf jaar
later te kunnen ontvangen. Het pro
ject staat onder supervisie van Ron
White, een van de mensen die Dis
neyland tot een kassucces van jewel
ste hebben gemaakt.
Met de aanleg van Bijbelstand is 20
miljoen dollar gemoeid, de inflatie in,
dit seculiere tijdperk nitet meegere
kend. Als alles klaar is komt de
bezoeker het park binen via twee
ruim zes meter hoge deuren, vormge
geven als de sloten op een oude
familiebijbel. „Je gaat als het ware
achterstevoren door een tijdsluis en
komt uit in de oude wereld”, legt
Hope uit.
Het alles dominerende punt aan
het andere eind van die sluis is het
enorme Jezusbeeld dat momenteel op
Van Leijenhorst: „Dat klopt, ja. Die
SLO, daar zijn wij erg bang voor, want
deze stichting, die sterk afhankelijk is
van de minister, houdt zich bezig met de
inhoud van het onderwijs. Door de SLO
wordt bepaald wat de kinderen voorge-
„En dan het tempo waarin dit alles
gebeurt. Hij douwt maar door, men kan
gewoon niet meer behappen wat er
allemaal gebeurt. Ik houd iedere week
een spreekbeurt, ergens in het land, voor
schoolverenigingen of onderwijsorganisa
ties. En altijd hoor je dan: „Van Leijen
horst, zeg toch eens tegen de minister
dat hij het wat kalmer aan moet doen”.
Vergeet niet dat de Mammoetwet óók al
veel overhoop heeft gehaald. En nu
weer de middenschool en de Contouren-
Het maakt de mensen onrustig,
terwijl het onderwijs zich juist in het
belang van de kinderen in een rustige
sfeer moet afspelen”.
Heeft u de minister wel eens gezegd
dat hij het kalmer aan moet doen?
„Toen de scholen in juni dichtgingen
voor de vakanties”, zegt de socioloog
Guido Blumir, „waren er onder de jeugd
naar schatting 8000 verslaafden aan he
roïne. In de loop van de zomer is dat
getal gestegen tot 20.000, maar als het zo
blijft gaan als op het ogenblik, met
zowel de politie als de ouders vrijwel
machteloos, dan zullen het er na Kerst
mis 40.000 zijn en dat getal zal dan
zeker in de loop van 1976 oplopen tot
boven de 100.00,0”.
In de laatste twee maanden zijn er in
Italië veertien gevallen geweest met do
delijke afloop na gebruik van hard
drugs. Op een bevolking van ruim 55
miljoen mensen lijkt dat weinig, maar
deze situatie is ontstaan nadat Italië
jarenlang niets anders is geweest dan
een doorvoerland voor de hard-drugs, en
een gebruiksland voor marihuana en
andere soft-drugs.
Toen in 1970 de Romeinse politie in
een woonboot in de Tiber ruim honderd
jongeren aantrof die marihuana rookten,
was Italië geschokt. Nu vallen de juist
wel of net niet meer geredde gevallen
van heroïne-gebruikers op de frontpagi
na’s van de toch gewoonlijk al zeer riïk
aangeklede Italiaanse kranten weinig
meer op. „Te weinig”, vindt een inspec
teur van de drugsbrigade in Rome. „Het
„Het enige dat wij kunnen doen”,
aldus een ander lid van de onderbezette
drugsbrigade, is scholen en min of meer
beruchte bars een beetje in de gaten
houden. De medewerking van de café
houders maar ook van de leraren, is
daarbij bedroevend, maar nog erger is
dat door deze strenge controle van ons
de handel zich verplaatst en bij elk
eerste alarm opnieuw opschuift”.
Met name het CHU-Kamerlid Gerard
van Leijenhorst heeft het in die inter
views zwaar moeten ontgelden. De
CHU’er wordt verweten dat hij met zijn
beweringen over de aantasting van de
onderwijsvrijheid de maatschappelijke
uitgangspunten dreigt te gaan „onder
sneeuwen”, dat hij „angsten creëert” met
verhalen als: we mogen alle kleuren
kiezen als het maar zwart is (Haagse
Post), en dat hij „inspeelt op latente
onlustgevoelens van de mensen” (De
Tijd).
Reden om eens uitvoerig met drs.
Gerard van Leijenhorst te gaan praten.
Wat heeft u tegen minister Van Ke
menade?
