Positie in 1976
Uittocht confectie-industrie gehekeld
VEB stelt voorwaarden
aan Nederhorst
Werkloosheid geen belemmering voor
herplaatsing in arbeidsproces
NB
Noordzee zal in de toekomst
voldoende olie opleveren
zelfstandigen
minder slecht
Geld lenen
I
„Minimumprijs
olie nodig”
„Centrale plan-economie leidt tot
I
niets”
1
EX-MINISTER LANGMAN, TOPMAN VAN ABN:
een miljoen gulden aan prijzen
Boete voor Duitse
Bos Kalis breidt
activiteit uit
PROF. ODELL VAN ERASMUS UNIVERSITEIT:
STAKINGEN IN
ITALIË
DRS. E. KOOPMANS OP CONFERENTIE OVER BEDRIJFSPSYCHOLOGIE:
NIEUWE LENING
p
I
ZIEKENHUIS
Kreatieve Handwerken
ex-politicus
V R IJ D A G
2 1
NOVEMBER
19 7 5
ECONOMIE
27
Staatssecretaris:
BUREAU OESO:
Ziekteverzuim
l
Gemakkelijk en betrouwbaar bij de NMB
Voor alle doeleinden Ook voor het verbeteren van uw
woning Geen informatie bij werkgever
Kwijtschelding bij overlijden.
Inlichtingen bij alle NMB-kantoren.
I
O
UTRECHT (ANP) Werkloos
heid is geen pretje. Maar uit alle
gegevens blijkt nergens, dat de uit
kering een belemmering vormt
voor het weer intreden in het ar
beidsproces. Dit zei drs. E. A. A. M.
Koopmans van het Instituut voor
Sociaal-Wetenschappelijk Onder
zoek in Tilburg gisteren in Utrecht
op een conferentie van de Neder
landse Vereniging voor Bedrijfs
psychologie.
- W
_a ,r
^3
(Van onze parlementsredactie)
Mr. LANGMAN
(ADVERTENTIE)
Industriebond NKV wil
Puzzelaktle t.b.v.
Nationaal Fonds
uit Strucon stappen
I
(ADVERTENTIE)
■7 f-1
4
Te winnen In de
Nationale
Sport
Gehandicapten.
I,-
I,-
I,-
I,-
I,—
ROME. (UPÏ) Het openbare vervoer
in Italë is gisteren door stakingen van
één tot vier uur ernstig gestoord ge
weest. De vakbonden wilden op deze
manier aan de regering duidelijk maken
dat zij meer in het openbare vervoer
moet investeren.
Prof. R. Ch. J. de W’oiff van Hoogo
vens constateerde dat werk en werkor
ganisatie niet meer afgestemd zijn op de
menselijke behoeften. Dat uit zich onder
meer in ziekteverzuim en in sommige
landen in bijvoorbeeld de toenemen
de neiging om te staken, of in sabotage
van het produktieproces.
gevers vragen nu ook vaker mensen met
ervaring, zodat jongeren die nog moeten
beginnen moeilijker aan de slag kunnen
komen.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Na afloop werd meegedeeld dat de
mate waarin de prijzen mogen schom
melen in de volgende bijeenkomst van
het bureau, kort vóór Kerstmis, zal wor
den bepaald.
13
S
rs.
r
<9
I
Mr. Langman is ook van mening dat
er op het stuk van zelfbestuur in de
Nederlandse ondernemingen ontwikke
lingen gaande zijn, die veel fantasie van
de ondernemers zullen vragen om de
ontwikkelingen in goede banen te leiden.
DEN HAAG (ANP). De Vereniging
Effectenbescherming heeft gisteren in
een gesprek met Verenigde Bedrijven
Nederhorst n.v. een aantal voorwaarden
naar voren gebracht met betrekking tot
de vermoedelijk op 10 december te hou
den buitengewone vergadering van aan
deelhouders van Nederhorst. zo heeft de
VEB bekendgemaakt.
hoger onderwijs) heeft tot gevolg dat
mensen minder gemakkelijk instructies
accepteren. De oud-minister zei dan ook
te verwachten „dat we binnen enkele
jaren in het Nederlandse bedrijfsleven
met een gigantisch „overscholingspro-
bleem” te maken krijgen”.
BRUSSEL (ANP). Van een centrale
economische planning, waarbij de onder
nemer slechts door de overheid genomen
besluiten uit te voeren heeft, zal in
Nederland niets terechtkomen. Daarvoor
is ons land te klein en bovendien heeft
de overheid te weinig verstand van het
industriële gebeuren. Dat is de mening
van de Nederlandse oud-minister van
Economische Zaken, mr. drs. H. Lang-
man, lid van de raad van bestuur van
de Algemene Bank Nederland. Langman
sprak gisteravond in Brussel, op uitnodi
ging van de Nederlandse Kamer van
Koophandel voor België en Luxemburg.
„Wanneer aan de uittocht van gehele
of gedeeltelijke confectiebedrijven naar
Noord-Afrika niets wordt gedaan en
wanneer de loonveredeling in landen
buiten de EEG voor het eind van dit
jaar niet aan banden wordt gelegd, dan
zie ik mijn plaats in de Strucon niet
meer zitten”, aldus de heer Verstraeten.
Hij plaatst dit schot voor de boeg in de
Industrierevu, het blad van de Industrie
bond NKV. De uitlating van de heer
Verstraeten komt enkele weken voordat
de Strucon advies zal uitbrengen aan
minister Lubbers (Economische Zaken)
over de problemen in de confectiesector.
Het gaat hierbij met name om de over
stelpende invoer uit landen buiten de
Euromarkt (de lage loonlanden) en over
het loonveredelingsverkeer, waarbij Ne
derlandse confectionairs en inkopers op
drachten plaatsen in de lage loonlanden.
De Strucon zal haar advies uitbrengen
UTRECHT (ANP) Wil Verstraeten, bedrijfsgroepsvoorzitter textiel
en confectie van de Industriebond NKV, heeft gedreigd zijn lidmaatschap
van het dagelijks bestuur van de Strucon (Stichting Structuurverbetering
Confectieindustrie) op te zeggen.
"396 Zareska prijzen: 198|kruissteekkussenpakketten met een winkel
waarde van ca. 19,- en 198 kruissteekloperpakketten met een
winkelwaarde van 35,60 per stuk. Kompleet met stramien,
wol, naald en werkbeschrijving. Geschonken door Hageo Hengelo (O)”.
geven in de mogelijkheden voor de ar
beidsmarkt.
„Ik zie echter in zowel de investe-
ringsovereenkomst als in de meldings
plicht slechts marginale aanvullingen
van de bestaande maatschappelijke or
de”, aldus Langman.
Mr. Langman viel de vakbonden aan
door te zeggen „dat het lijkt of het hun
aan gezond verstand ontbreekt als ze
zich verzetten tegen het cureren van een
verliessituatie in een sector van de on
derneming, die de rentabiliteit van het
geheel bedreigt”. In de huidige situatie,
waar de regering met 600 miljoen gul
den bedrijven in moeilijkheden te hulp
komt (waaronder er zijn zonder overle
vingskansen) kunnen de bonden zich
zo’n stellingname veroorloven. Maar ik
neem aan dat de regering spoedig zal
inzien dat dit een onhoudbare situatie
schept”, zo zei hij
voor uw meubilair
voor uw keuken
voor uw caravan
voor uw auto
voor uw boot
Een „goede gedachte” noemde hij een
meldingsplicht voor voorgenomen inves
teringen, zulks om de overheid inzicht te
PARIJS (DPA). Met de vaststelling
van een minimumprijs voor ingevoerde
ruwe olie willen de industrielanden
voorkomen dat een daling van de olie
prijs en investeringen in de ontwikke
ling van alternatieve energiebronnen on
rendabel maakt. Het internationale
Energiebureau (IEA) van de Organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) heeft zich deze
week in Parijs beraden over een prijs
van zes a acht dollar per vat (159 liter).
De voorzitter van het bestuur van het
Internationaal Energiebureau, de Belg
Elienne Davignon, verklaarde dat bij de
vaststelling van dc minimumprijs bok
rekening gehouden moet worden met de
belangen van de olie-exporterende lan
den en de ontwikkelingslanden en niet
alleen met die van de industrielanden.
Van het Internationale Energiebureau
zijn achttien landen lid, waaronder Ne
derland.
In Nederland is na de oorlog veel
gedaan aan verbetering van de materiële
arbeidsvoorwaarden, aan veiligheid en
werkomstandigheden, maar nog weinig
AMSTERDAM (ANP). Uit studies
is gebleken dat de Noordzee gegeven
het feit van de sterk beperkte vraag
naar olie voldoende olie kan opleve
ren om de noodzaak van import nage
noeg geheel op te heffen, afgezien dan
van bij langlopend contract geregelde
invoer. Te beginnen in 1982 zal de
Noordzee op zijn minst tot het eind van
de eeuw kunnen voorzien in driekwart
van de Europese behoefte.
AMSTERDAM (ANP). Op 28 no
vember zal de inschrijving openstaan op
een 9,5 pet. 20-jarige obligatielening van
8 mln. a pari ten laste van de Her
vormde Stichting tot Verpleging en Re
activering van Minder Validen in Drie-
bergen-Rijsenburg.
De werklozen zijn voor het overgrote
deel vanuit een werkzame positie en
buiten eigen schuld werkloos geworden.
Ze gaan ook vaak na verloop van tijd
weer aan de slag: eind augustus 1975
was 70 percent korter dan een halfjaar
werkloos, 50 percent korter dan drie
maanden en eenderde korter dan één
maand. Werkloosheidsperioden die boven
het gemiddelde liggen komen vooral
voor bij mensen die ouder zijn dan 40
jaar en bij jongeren die voor het eerst
op de arbeidsmarkt omen.
Wat de voorkeuren van de werkne
mers betreft blijkt, dat ongeveer eender
de van hen bereid is, werk buiten eigen
vak of beroep te aanvaarden (omscho
ling). Een zeer grote meerderheid, met
name onder de werklozen (90 percent)
vindt aspekten als ontplooiingsmogelijk
heden, het dragen van verantwoordelijk
heid en „interessant” werk erg belang
rijk. In iets mindere mate geldt dat voor
De lening zal met ingang van 15
december 1976 a pari worden afgelost in
20 gelijke jaarlijkse termijnen, zo blijkt
uit het prospectus. Vervroegde gehele of
gedeeltelijke aflossing is voor de eerste
maal toegestaan in 1985 en wel tegen
101 pet. in de jaren 1985 tot en met 1989
en tegen 100 pet. daarna. De stortingsda-
tum is 15 december.
DEN HAAG De inkomenspositie
voor de zelfstandigen ziet er voor 1976
niet zo slecht uit als wel wordt gedacht.
Zij zullen er iets op vooruitgaan, althans
in verhouding tot vergelijkbare loon-
trekkenden. Dit antwoordde staatssecre
taris Hazekamp (Economische Zaken)
gisteren in de Tweede Kamer.
De buitengewone vergadering zal wor
den bijeengeroepen naar aanleiding van
de verlening van surseance van betaling
aan Verenigde Bedrijven Nederhorst en
enkele dochterondernemingen, alsmede
de onderbrenging van de bouwdivisie
van Nederhorst in een combinatie van
OGEM en de overheid.
Uitgaande van het standpunt dat hier
van een „test-case” sprake is ten aanzien
van de vraag of aandeelhouders nog
enige zeggenschap hebben en de veron
derstelling dat het vragen van een ge
rechtelijke uitspraak op de hoofdpunten
niet nodig zal blijken, heeft de VEB de
volgende voorwaarden gesteld:
De buitengewone vergadering mag
niet uitsluitend het karakter van een
„informatieve” vergadering dragen, maar
dient een volwaardige vergadering te
zijn waarin beslissingen kunnen worden
genomen. In dit verband stelt de VEB,
dat de in gang zijnde ontmanteling van
Nederhorst in ieder geval in materiële
zin een liquidatie in fasen van het
Nederhorst-concern betekent, waarover
volgens de VEB statutair alleen aandeel
houders kunnen beslissen.
Een voorstel tot afstoting van onge
veer tweederde van de omzet van het
concern naar de OGEM-Overheidscom-
binatie dient volgens de VEB dus als
zodanig aan aandeelhouders ter beoorde
ling en goedkeuring te worden voorge
legd.
Tevens stelt de VEB dat aandeelhou
ders ten minste drie dagen voor de
buitengewone vergadering kennis dienen
te kunnen nemen van de hoofdlijnen
Mr. Langman wees zaken als het toet
sen van investeringen aan hun maat
schappelijk nut of investeringsplicht,
volstrekt van de hand. Voordelen zag hij
wel in „plannings- of investeringsover-
eenkomsten, waarbij ondernemingen
zich verplichten (tegenover de staat) be
paalde investeringen te doen, terwijl de
overheid zich verplicht tot het leveren
van infrastructurele voorzieningen.
slissingen ging nemen over het aanbod
en de prijs van olie. De oliemaatschap
pijen werden daardoor volgens prof.
Odell van een deel van hun vroegere
taken ontheven. Zij hadden geen vat
meer op de situatie. De prijsverhogingen
door de OPEC hebben de vraag naar
olie voor de naaste toekomst doen afne
men. De onzekerheid over het aanbod
heeft met zich meegebracht dat olie
maatschappijen en regeringen zich in
spannen om aan de invoer van olie uit
de OPEC voorbij te gaan en andere
bronnen van energie aan te boren om, de
Westeuropese economie op de been te
houden.
Het gevolg is dat de gezamenlijke
vraag naar olie in West-Europa naar
verwachting gedurende de rest van het
lopende decennium kleiner zal zijn dan
in 1974. Daarna zal er vermoedelijk
weer een toeneming van het oliever-
bruik te zien zijn. Het olievervoer, de
raffinage en de oliehandel in West-
Europa zijn een stilstaande, wellicht
zelfs een achteruit gaande tak van de
economie geworden met het daarmee in
verband staande gebrek aan belangstel
ling voor investeringen.
kelijkheden van Le Havre, Fawley, Mil-
ford-haven en dergelijke plaatsen klei
ner ten opzichte van olie-industriecentra
die verder naar het oosten liggen langs
het zuidelijk deel van de Noordzee, al
dus prof. Odell.
Bovendien zullen er kleinere tank
schepen nodig zijn, van 120.000 ton in
plaats van de 300.000-tonners en de nog
grotere tankers die voor de jaren zeven
tig in de plannen waren opgenomen. De
enkele havens, zoals Rotterdam, die
voordeel hebben getrokken van de mo
gelijkheid om de grootste tankschepen te
ontvangen, zullen dit voordeel geleide
lijk ondermijnd zien door verstrooiing
van het olietransport.
Groot-Brittannië en Noorwegen willen
dat ruwe olie uit de Noordzee wordt
verwerkt op plaatsen aan of dicht bij de
kust waar de olie aan land wordt ge
bracht.
Al in 1970, zei prof. Odell, kon men op
grond van de verwachte snelle toene
ming van de beschikbaarheid van aard
gas in West-Europa er van uitgaan dat
er wijziging zou komen in de vooruit
zichten voor de olje-industrie.
Vervolgens bleek de organisatie van
olie-exporterende landen (OPEC) een
doeltreffende verbond van olieproduk-
tiestaten te zijn, dat de wezenlijke be-
De activiteiten houden onder meer in
hydrografische en topografische onder
zoekingen en metingen, oceanografische
onderzoekingen, geotechnische en geofy
sische onderzoekingen zowel te land als
ter zee, geotechnische adviezen en advie
zen voor het ontwerpen van fundaties.
Osiris Survey Project werkt o.m. sa
men met reeds bestaande ondernemin
gen en kantoren in Groot Brittanië en
Qatar, aldus Bos Kalis.
Hazekamp, die speciaal de zorg voor
het midden- en kleinbedrijf heeft, stelde,
dat de inkomens van de zelfstandigen in
die sector met vermoedelijk 1 tot 1,5
procent zullen stijgen in 1976, afgezien
nog van diverse nieuwe faciliteiten die
speciaal voor hen ingevoerd worden.
De geruchten dat het aantal sluitende
bedrijven dit jaar meer dan het dubbele
zou zijn van dat in 1974, kon de staats
secretaris niet bevestigen. Uit zijn infor
maties blijkt, dat het aantal bedrijfsbe
ëindigingen tot dusver 4 percent meer is
tan in 1974. In handel en diensten is het
aantal faillissementen 4 percent hoger,
maar bij industrie en ambachten is de
stijging aanzienlijk meer.
Maandag wordt bij het luchtverkeer
in Italë 24 uur gestaakt, wat tot het
uitvallen van alle internationale vluch
ten zal leiden.
aan maatregelen om de arbeid menselij
ker te maken en vervreemding tegen te
gaan. Prof. De Wolff zei, dat veel van
deze problemen een erfenis uit het ver
leden zijn. Toen rond de eeuwwisseling
grote ondernemingen ontstonden, waren
er nauwelijks modellen voor grote orga
nisaties. De enige grote organisaties die
er bestonden waren het leger en de
katholieke kerk en daar heeft men de
hiërarchische opbouw van „geleend”. La
ter leidde het streven naar efficiency tot
opdeling van taken, lopende banden en
toenemende bureaucratisering, waardoor
het werk in veel opzichten oninteressant
is geworden. Hij bepleitte het meer be
trekken van de werknemers bij nieuwe
ontwikkelingen en de vormgeving van
het werk.
J
PAPENDRECHT (ANP). De Bos
Kalis Westminster Group NV heeft een
nieuwe werkmaatschappij opgericht on
der de naam Osiris Survey Projects BV.
De nieuwe, in Voorschoten gevestigde,
onderneming is een adviesbureau dat
zich ten doel stelt werkzaamheden te
verrichten voor overheidsinstanties en
particuliere opdrachtgevers, waaronder
aannemingsmaatschappijen.
Dat heeft prof. dr. Peter R. Odell,
directeur van het economisch-geogra-
fisch instituut van de Erasmus Universi-
teit in Rotterdam, vandaag verklaard in
een inleiding op het havensymposium
ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan
van het gemeentelijk havenbedrijf van
Amsterdam.
Deze ontwikkeling houdt in dat de
olie-industrie het zal moeten doen met
wat zij bezit aan tankschepen, raffina
derijen, pijpleidingen en dergelijke, om
dat die goedkoper zullen zijn dan nieu
we apparatuur. De oliestroom naar het
geïndustrialiseerde noordwesten van Eu
ropa zal geleidelijk een andere bedding
krijgen. Die loopt nu van punten ten
westen en ten zuiden van Het Kanaal en
zal haar begin vinden in punten rond de
kusten in het noordelijk deel van de
Noordzee. Daardoor worden de aantrek-
De oud-minister zei te verwachten dat
er ondanks ernstige moeilijkheden een
redelijk investeringsklimaat zal blijven
bestaan.
Werkloosheid en de afnemende aan
trekkelijkheid van ons land als plaats
van vestiging voor fabrieken van multi
nationals zal duidelijk maken (naar ik
hoop niet in de laatste plaats aan onze
huidige regeerders) waar de grenzen van
het experiment liggen. Dat de wal het
schip keert is een constatering die in
Nederland in een heel lange zeemanstra-
ditie verankerd ligt, aldus mr. Langman.
Langman concludeerde dat werkne
mers, maar ook de samenleving zich
veel kritischer tegenover ondernemers
zijn gaan opstellen. Een hogere scho
lingsgraad (60 a 65 pet van de „school
verlaters” gaat middelbaar onderwijs
volgen en ongeveer 15 pet van de daar
voor in aanmerking komenden geniet
(ondersteund met cijfers) van het OGEM-
Overheidsvoorstel, teneinde een ade
quate en zinvole behandeling van dit
voorstel op de vergadering mogelijk te
maken.
Voorts komt het de VEB wenselijk
voor onder deze omstandigheden tot de
onmiddellijke instelling van een aan-
deelhouderscommissie ad hoc over te
gaan teneinde een direct toezicht en
controle op de afwikkeling van zaken
ten behoeve van de aandeelhoudersbe-
langen te kunnen verwezenlijken.
BONN. (DPA) Een rechtbank in
Bonn heeft de voormalige eerste secreta
ris van de socialistische fractie in de
Westduitse Bondsdag, Karl Wienand,
-veroordeeld tot een boete van 102.000
mark wegens belastingontduiking en las
ter.
aan de hand van een rapport, dat het
Zwitserse bureau Capelin heeft gemaakt
over de confectieindustrie in opdracht
van minister Lubbers.
Verstraeten: „Het gevecht in de Stru
con, waarin werkgevers, werknemers en
de overheid zijn vertegenwoordigd, zal
zich toespitsen op het percentage dat
produktlebedrijven buiten de EEG mo
gen laten maken. Bovendien wil ik dat
de handelaren in kleding uitgeschakeld
worden.”
Verstraeten ziet alleen een oplossing
voor de Nederlandse kleding en het
behoud van de werkgelegenheid wan
neer elke confectionair gedwongen
wordt een zeker aandeel van zijn pro-
duktie in Nederland te handhaven. Hij
wil daarmee voorkomen dat in de toe
komst nog meer bedrijven in hun geheel
naar landen als Tunesië worden overge
heveld, waarbij alleen de in- en ver
koopafdelingen in Nederland achterblij
ven.
Wat betreft de invoer uit de goedkope
loonlanden, heeft minister Lubbers in
mei van dit jaar daarvoor een vergun
ningenstelsel van kracht laten worden.
„Daarmee wordt enig overzicht verkre
gen in die invoer”, aldus de heer Ver
straeten, die het hoog tijd vindt dat er
maatregelen worden genomen.
Hem werd ten laste gelegd in de
periode van 1967 tot 1971 een bedrag'
van ruim 600.000 mark aan inkomsten
verzwegen te hebben. Dat betekent een
ontduiking van iets meer dan 300.000
mark. Bovendien heeft Wienand met
klachten tegen redacteuren van het
weekblad „Der Stern” valse verdachtma
kingen uitgesproken.
zaken als hoog loon, gunstige arbeids
voorwaarden en -omstandigheden (80
percent). De waardering voor de ver
schillende aspekten wordt in hoofdzaak
bepaald door het niveau waarop men zat
voordat men werkloos werd.
Ongeriefelijke arbeid als lopende
handwerk, ploegendiensten en dergelijke
zijn ook van grote invloed op de wensen
van de werkzoekenden. Zij wijzen lo
pende handwerk vrijwel unaniem af,
ongeveer 80 percent heeft bezwaai' tegen
ploegendiensten (het percentage is lager
bij degenen die daar al ervaring mee
hebben). Vuil werk wordt minder vaak
als een bezwaar gezien.
Zestig percent vindt werk dicht bij
huis belangrijk. Als het loon over de
reisuren wordt doorbetaald is tweederde
bereid om te gaan pendelen, als dat niet
gebeurt maar éénderde. Voor verhuizen
is de animo geringer: zonder kostenver
goeding wil maar 15 percent dat en met
kostenvergoeding 40 percent.
Een steekproef onder de werkgevers
bij wie de werkzoekenden hadden gesol
liciteerd doet vermoeden, dat de eerste
indruk op het moment van sollicitatie
(„algemene indruk en voorkomen van de
sollicitant”) bij de beslissing van de
werkgever de belangrijkste rol speelt.
Zoals valt te verwachten bij een aanbod
dat groter is dan de vraag, zijn de eisen
die de werkgevers stellen nu hoger dan
twee jaar geleden.
Doordat de „ontwikkeling” van de ba
nen de stijging van het opleidingsniveau
van de werknemers niet bijhoudt, gaan
hoger opgeleiden steeds meer de banen
van minder opgeleiden innemen. Werk-
-
-
-
-
-
ns a
m-
en
□CD
