MEVROUW SCHILDKAMP, HELDERZIENDE:
Kijken naar nieuws in de
Uni versiteitsbibl iotheek
r
AMSTERDAM VERKOPEN IS EEN VAK APART"
il
4
f
I
t
3
M v
POORT
PETALO
L
MEISJES
)1
11
SUE
1
h
'1
DRUGS
PARTY
MINDER TRAMS
a
Sl T
h-
L
MM
BW
Éi
h
V R IJ D A G
5
DECEMBER
19 7 5
99
ng
i
is
i 1
1IH
■■Ml
s _-W.
TIM
14
trof, zit het al helemaal niet goed.
wat
om
KEES TOPS
(Ham
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING
waarop dat sullige van mij betrekk'ng
heeft.
onder spanning. Niet getreurd, als het
aan de1 helderziende ligt wordt het alle
maal beter. De bol bevestigt kennelijk
I
IIEN-
>or te
gelij-
'420
onge
nker)
ankje
650
ken-
AN±
1540
ieuze
ot
vliegt eind deze week naar Hong
Kong, Bangkok en Singapore. Hij
doet dat in gezelschap van de direc-
teur-generaal van het ministerie van
Justitie, mr. Fonteijn en commissaris
Van Straten van de centrale recher
che informatie. Doel van de trip is
om een beter inzicht te krijgen in de
drugssituatie in het Verre Oosten, dat
de Amsterdamse markt zoals bekend
niet alleen met loempia’s maar ook
met grote hoeveelheden heroïne opza
delt.
xxten
apier
lame«
errem
39
ara.
endt-
riante
15 nu
laand
i v.
aat2,
>9118
liden
„Het is een heel goed meisje en ze
houdt veel van u, maar het is een
doordouwertje. Ze houdt van doorzetten
en je zult toegeven dat dat er bij jou
wel eens aan ontbreekt”. Ze kijkt me
aan. „Ja, je komt er wel hoor, maar je
laat wel eens over je lopen. Dat weet je
wel, he?” Ai, wat krijgen we nu? Ik
kijk zo neutraal mogelijk terug en vraag
om ex-Kabouter Roel naar de politie
ke guillotine te voeren. Het einde van
het feest komt inderdaad aardig in
zicht.
Met al dat gekrakeel komt er van
de begrotingsbehandeling weinig te
recht en> zo gaat dat eigenlijk al
maanden. Op het Prinsenhof, waar de
PvdA-vleugel van „sterke man” Lam
mers en de communisten van Verhey
het opdringen van VVD en CDA ten
spijt nog steeds de lakens uitdelen,
MET EEN vette knipoog naar bete
re tijden moest Amsterdam 700 een
feestjaar worden. De visitekaartjes
gingen de hele wereld door en ook in
eigen land moest het „verloederde”
Mokum het weer gaan maken. Maar
de timing was ongelukkig: de metro-
botsing in de Nieuwmarkt stond voor
de deur en zo zwalkte het gemeente
bestuur van de ene crisis naar de
andere. Rel om Roel van Duyn, af
treden van Huib Riethof, gelazer bin
nen de PvdA over de keuze van diens
opvolger Pitt Treumann die weer in
Amerika zat en niet meteen terug
wilde komen, gedonder over de'koop
avond en dan nu weer de pogingen
culiere postdiensten, de koopmansboden.
Naast zakelijke mededelingen, bevatten
de koopmansbrieven ook nieuws; berich
ten over de politieke en economische
ontwikkelingen in een bepaald gebied.
vrouw. Schi'dkamp mijn enthousiasme.
„Half januari, april en mei; dan gaat het
steeds beter”.
DERTIG Urker dames verschenen
deze week in de Amsterdamse raad
zaal met een wandbord, dat een
plaatsje zal krijgen in het nieuwe
stadhuis. Ze kwamen met dit ge
schenk voor de jarige hoofdstad als
herinnering aan de tijd toen ze nog
als meisjes in de hoofdstad vertoef
den om als dienstbode een boterham
te verdienen.
KOKO Petalo bivakkeert met zijn
familie nog steeds op een grasveldje
in Amsterdam-Noord. Om precies te
zijn: aan de Rode Kruisstraat. Een
noodverbandje dat de hoofdstad nood
gedwongen moest accepteren omdat
de zigeunerkoning in beroep was ge
gaan tegen een nieuw uitwijzingsbe-
vel. Dat gebeurde afgelopen zomer.
Een ambtelijke werkgroep sleutelde
drie maanden aan een oplossing en
volgens dat rapport zou Petalo best
in Amsterdam mogen blijven. Maar
de bestuurlijke molens malen min
stens even langzaam want inmiddels
zijn er weer twee maanden verstre
ken. Hoe kan dat? „Door de ziekte
van Gedeputeerde Laan”, verklapte
burgemeester Samkalden. Het eerste
gesprek over deze kwestie, waarbij
ook de ministeries van CRM en Jus
titie zijn betrokken, moet daarom nog
gevoerd worden.
gaan zitten en waaiert een spel tarot
kaarten uit op de tafel. Zegt zonder
verder iets te vragen: „Gehuwd negen
kaarten, ongehuwd zeven kaarten”. Een
zakelijk consult. Ik trek zeven kaarten.
Dat weet ze dus al.
„Ach”, vergoeilijkt ze, „er zijn mensen
op je werk die je hebben dwarsgezeten,
de laatste maanden. Dat heeft iedereen
wel. Maar je moet zo af en toe je'
tanden laten zien. Dat wil zij ook”. Ik
denk onwillekeurig aan de „zij” in
kwestie en bedenk dat dat lachen wordt,
vanavond.
de zeventiende eeuw verscheidene Am
sterdamse courantiers hun bladen het
licht deden zien, maar ook omdat de
eerste Engelse en Franse kranten verta
lingen waren van Nederlandse bladen.
Tussen die pionierstijden en de huidi
ge persconcentratie speelt de expositie
zich af. Men ziet geschreven kranten en
gedrukte pamfletten uit de zestiende
eeuw, en gedrukte kranten vanaf de
zeventiende eeuw. Men maakt in vaak
bijzonder scherpe teksten en spotprenten
een flink stuk geschiedenis meé, van de
hervorming, de patriottenstrijd, de Fran
se revolutie en de Tweede Wereldoorlog
tot de provotijd en de sloop in de Nieuw
markt.
Het is kijken naar nieuws. De ten
toonstelling is geopend van maandag tot
en met vrijdag van 9.30 tot 17.00 uur en
op zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur.
COMMISSARIS Toorenaar van de
Amsterdamse narcotica-afdeling
Voor prognoses op langere termijn
wordt de kristallen bol erbij gehaald. Ik
leg mijn hand erop, trek hem weer weg
en de bol wordt aan mijn zijde afge
schermd met een groen vilten doekje.
„Je leeft in je werk onder spanningen,
hè”, vraagt mevruow Schildkarnp. wie
mijn korte nagels ongetwijfeld niet zijn
ontgaan. Ze weet nog steeds niet wat
mijn beroep is. „Je werkt met je hoofd
en dat geeft die spanningen. Je hebt
vaak hoofdpijn”. Ik heb gelukkig zelden
hoofdpijn, maar werk inderdaad vaak
„MAAK JE NIET ONGERUST MENEER,
„U hebt een vriendin, die een paar
jaar jonger is dan u”, constateert ze,
nadat ze een carré kaarten heeft gelegd.
Dat klopt, maar zo’n leeftijdsverschil
komt natuurlijk meer voor. „U houdt
van haar en zij houdt van u”, vervolgt
ze. „Maar nu moet u me eens zeggen: u
heeft een moeilijk half jaar achter de
rug”. Ze werpt nu met hoge snelheid
kaarten om het carré heen. ,.Er zit
vooruitgang in. Vanaf half januari zal
het allemaal beter gaan”. Ik knik dank
baar. Ik heb helemaal geen moeilijk half
jaar achter de rug, integendeel, maar ik
word nu wel benieuwd, waar deze kaar-
tentrekking toe leidt.
DE UIT 1840 daterende Haarlem
mer- of Willemspoort moet grondig
gerestaureerd worden wil men deze
op de uitvalsweg naar Haarlem
staande poort voor het nageslacht
bewaren. Met de restauratie is ander
half miljoen gemoeid. De in neo-
classistische stijl opgetrokken poort
wordt gekenmerkt door twee „kom-
mizenhuizen” waartussen een door
gang met korinthische zuilen. Met de
bouw van de Haarlemmerpoort werd
destijds een traditie van eeuwen af
gesloten: het was de laatste poort die
Amsterdam bouwde.
Op het Prinsenhof spreekt men
reeds over de „wraak van Haarlem”,
waar het provinciehuis immers staat.
Uit de koker van een wethouder
komt het verhaal dat Gedeputeerde
Staten het rijk adviseerden het niet te
doen toen Amsterdam weer eens met
zijn stadhuisplan kwam opdraven. En
een andere wethouder klaagt dat de
provincie tegenwoordig bezig is met
wat ze al dacht. Medio 1976 schiet ik als
een komeet omhoog en de spanningen
verdwijnen.
VORIGE week stond op deze plaats
een stukje over de modieuze kleding
ontwerpende, indiaanse tweeling Gary
en Gregory Chris .nas, waarbij een
opmerking werd gemaakt over het
figuur van popzangeres Sue (van
Spooky). De Christmas-broers stellen
er prijs op te verklaren dat dit zin
netje door een communicatie-stoornis
anders is overgekomen dan bedoeld
en dat ze met Sue beste vrienden
zijn.
een eigen economische politiek. „Er
worden bedrijven geronseld om naar
het noorden te gaan. Niet direct door
de provincie, maar door gemeenten
en instanties die in de provincie gelo
ven”. De somberheid is nog vergroot
door de provinciale voorkeur voor
een Hoogovens-uitbreiding ten op
zichte van de voorhaven in de IJ-
mond. En alweer was het de onenig
heid binnen de PvdA over het nut
van zo’n planologische ingreep die de
Amsterdamse zaak zeker geen goed
heeft gedaan. En dat heeft allang
niets meer met het product Amster
dam te maken. Misschien zijn de
verkopers wel aan vervanging toe.
maakt men er een potje van. Door de
verdeel-en-heers-diplomatie is de
verdeeldheid binnen het stadsbestuur
groter geworden dan ooit en dat is
dan ook wel aan de resultaten te
merken.
COURANTEN EN PAMFLETTEN-;
700 jaar nieuws in Amsterdam. Dat is de
titel van een tentoonstelling die tot 31
december van dit jaar in de Amster
damse Universiteitsbibliotheek (Singel
425) wordt gehouden. De expositie, sa
mengesteld door het Nederlandsch Pers
museum, biedt aan de hand van
vlugschriften, pamfletten, nieuwsbrieven
en kranten, een overzicht over een goed
deel van de periode van 1275 tot 1975.
De geschiedenis van de krant, en dus
ook de loop van de tentoonstelling, be
gint bij -de bodediensten in de Middel
eeuwen Er waren boden van vorsten
en geestelijken, om in voorkomende ge
vallen een brief over te brengen aan een
ander hof of klooster. Bij de opkomst
van de steden stelden de overheden
eigen bodediensten in, waarvan ook
kooplieden gebruik maakten. Deze laat-
sten gingen echter al vroeg over op parti-
..Maar nou moet je me eens vertellen,
is er iemand ernstig ziek in je familie?”
Nee. „O, dan wordt er iemand ziek. Heb
je nog een vader?” Ja. „Die wordt ziek,
hij moet naar een ziekehhuis, maar hij
wordt weer beter”. Gelukkig maar. En
ik word tachtig, daar kan ik van opaan.
Mijn eerste zorg geldt nu de rit van
mevrouw Schildkarnp, helderziende, naar
de heer R. Montan, occultist, elders in
Ik geef hem voorzichtig een hand. We
gaan zitten. Hij lijkt me, op het eerste
gezicht, een beste partner om eens een
lange winteravond, onder het genot van
een bel cognac en een feestelijke sigaar,
over spoken, klopgeesten en laag over
vliegende tafels te bomen. „Wat wilt u
weten?”, klinkt het nauwelijks hoorbaar
vanuit zijn richting. Daar had ik op
gerekend. „Het gaat om problemen,
waarvan ik niet weet of het wel proble
men zijn”. Zo. Hij kijkt me aan, terwijl
ik er aan toevoeg, dat ik graag heden en
toekomst doorgelicht zou zien. „U weet
de prijs?” Nee, die weet ik niet want
die wilde hij niet telefonisch, maar per
soonlijk mededelen. „Zestig gulden”. Ik
denk even na, concentreer <me, krijg
spontaan een zuur gezicht van een kas
sier door en zeg: akkoord.
De occultist („Dat bestrijkt alle ge
bieden van de para-psychologie”) Bontan
vraagt om een voorwerp dat ik altijd bij
me draag. Ik geef hem mijn horloge. Hij
neemt het in de hand, kijkt in het niets
en vraagt of ik er gevoelens van onvol
daanheid en ontevredenheid op na houd.
Soms, zeg ik. Hij legt uit dat die gevoe
lens boyenkomen uit mijn onderbewuste
en dat ik ze niet graag heb. Hij raadt
me aan er vriendschap mee te sluiten.
Dan heb ik er geen last meer van.
Hij weet inmiddels dat ik ongehuwd
ben en stelt vast dat mijn vriendin en ik
geestelijk uiteenlopen. Dat is nogal wie
des. De grote verrassing komt echter
nog. „Binnen vijf, zes, zeven maanden
komt er een andere vrouw in uw leven.
Zij trekt u sterk aan en u zult niet
weten wat u dan moet doen. U wordt
voor een moeilijke keuze gesteld. Tegen
die tijd komt u weer bij me terug”.
Dat is grof. Ik bedwing een opkomen
de boosheid en vraag wat dat voor een
vrouw is. „Zij is een Europese, met
donkerblond haar en een ovaal gezicht.
Ze heeft een leidinggevende functie, bij
een bank of zo”. Wat willen die media-
toch, met hun overheersende en leiding
gevende vrouwentypes? Ik vraag via een
omweg hoe de tweestrijd zal aflopen. „U
kiest voor de eerste vrouw. Ondanks uw
tegengestelde geesten. Maar u zult niet
met haar trouwen. U zult geen kinderen
hebben. Kinderen interesseren u niet”.
Welaan, twee helderzienden op af
stand met elkaar in de clinch. En hoe
gaat het met mijn werk? „U zult enkele
geluksmomenten hebben. Daar moet u
gebruik van maken”. Mazzel dus. De
heer Bontan drukt zich niet nader uit.
Geluksmomenten. Wanneer ik hem
vraag hoe mijn leven zich meer in het
algemeen zal voltrekken, begint hij weer
over de donkerblonde vrouw van de
bank. „U moet doorgaan met datgene
waarmee u nu bezig bent, met uw
vrouw én piet uw werk. Dan komt alles
goed. Hoe oud u kunt worden? Vijfenze
ventig, vijfentachtig. In die richting”.
Hij maakt aanstalten om het consult
te beëindigen. Geeft mijn horloge terug.
31 november wijst de datumaanwijzer.
Ik stel vast dat ik vergeten heb het door
te draaien. En dat zestig gulden een
rovaal bedrag is voor een handvol ge
luksmomenten en een Europese bank-
directrice die ik toch laat schieten. Maar
ja, zal hij redeneren, astrale krachten
zijn niet niks en hun tolken moeten ook
leven.
Ik bedoel maar. Als ik nog eens op de
keien kom te staan, dan weet ik het wel.
Voor een geeltje kunt u bij me komen.
Uw astrale krachten zullen spreken. Al
les komt goed met u. Dat zit dus ge-
ramd. En u wordt tachtig. Op z’n minst.
NOG STEEDS geen stadhuis, geen
opera, malaise in het westelijk ha
vengebied en wat al niet meer? „Am
sterdam verkopen is een vak apart”,
zei burgemeester Samkalden deze
In o taal worden drie keer de kaarten
gelegd, uit drie verschillende pakjes.
Vanaf half januari zal het niet alleen
beter gaan met de liefde, ook in de
werksfeer gaat het dan in opwaartse
richting. „Stapsgewijs”, tempert me-
KRANTEN konden pas ten tonele
verschijnen nadat Johann van Guten
berg omstreeks 1450 een druksysteem
had ontworpen. Vanwege de hoge kosten
die aan dat drukken verbonden waren,
zou het echter nog een halve eeuw
duren, eer de eerste gedrukte kranten
hun intrede deden. De oudst bekende
Nederlandse krant, bijvoorbeeld, is geda
teerd 1618. Het is de „Courante uyt
Italien, Duyslandt C.”, in Amsterdam
uitgegeven door Caspar van Hilten. De
Zweedse perhistoricus Folke Dahl die
die krant ontdekte, noemt Amsterdam
het oudste krantencentrum van Europa,
niet alleen omdat in de eerste helft van
JE WORDT MINSTENS TACHTIG!”
STEL DAT IK helderziende was.' Of -
^eter nog - stel dat ik het niet was,
maar dat ik wel een helderziendenprak-
tijkje wilde uitoefenen. Hoe zou ik dat
moeten aanleggen? Sinds een paar dagen
weet ik het. Na het bezoek aan twee
van de vele occulte nerinkjes die onze
hoofdstad rijk is, heeft de kunst van het
koffiedik kijken geen enkel geheim
meer voor me.
Even voorstellen. Mevrouw Schild-
kamp, helderziende. Voor huiselijke en
zakelijke problemen. Ze zit al vijftig
jaar in het vak, meldt ze telefonisch. De
prijs? Vijfentwintig gulden. „En komt u
gerust”.
Een kaal, hoog flatgebouw aan de
Staalmeesterslaan, Overtoomse Veld.
Helderziendheid beperkt zich Aiet text
duistere achteraf kamertjes aan een of
ander grachtje. Het bordje in de kille
hal maakt geen melding van de media
mieke gaven die achter de naam verbor
gen gaan. Na een eerste druk op de bel
klinkt een metalen stem door de deurte-
lefoon. „Neemt u maar de tweede lift
naar de vierde verdieping”.
De huisdeur in de ruime hal gaat
vrijwel onmiddellijk open. Een gezet
vrouwtje met een knot in het witte haar
lacht me toe en vraagt me haar te
volgen. Ze dribbelt naar een allesbehal
ve mysterieuze zijkamer, beduidt me1 te
week. Dat schijnt inderdaad zo te
zijn, maar vooralsnog is de winst op
bestuurlijk niveau ver te zoeken. De
contacten met Den Haag, waar toch
zoveel Amsterdammers excellente
paarden berijden, zijn na een opleving
weer stroever geworden en met het
provinciaal bestuur, dat in het verle
den altijd aardig aan de Amsterdam
se leidband liep waar het belangrijke
brokken als Schiphol, overloop en
Noordzeekanaal-industrialisering be-
de stad. Want de bol zegt wat de
kaarten verzwegen. Blikschade. De hel
derziende weet er smakelijk over te
vertellen. Haar zoon, aan wie zij had
voorspéld dat hij op een bepaalde datum
grote blikschade zou gaan maken ,was
lachend in zijn automobiel gestapt en
had deze, nog geen tien minuten later,
nagenoeg total-loss gereden tegen een
stadsbus. Ik houd mijn hart vast. Met -
dat was ik, nog vergeten te vertellen -
een futuristisch zelfportret als brave va
der van twee kindertjes (een jongen en
een meisje) in mijn bagage, moet ik
voorzichtig zijn.
Goddank kom ik zonder een schram
metje in de Valeriusstraat aan. Aanzien
lijk minder beschroomd dan op het
Overtoomse Veld (je weet tenslotte maar
nooit met deze schimmige materie), bel
ik aan bij nummer 145. R. Bontan,
occultist, meldt een naamplaat van forse
afmetingen. Twee verdiepingen hoger
wordt ik naar de wachtkamer geleid
door een gezellige huisvrouw die ik
kennelijk zo van haar pannen heb weg
gehaald. In de wachtkamer enige stoelen
en een tafeltje, waarop aardse periodie
ken als Panorama, Libelle, Margriet, Vi
va, Mimo en De Post.
In de belendende ruimte hoor ik een
druk geschuif van gordijnen en een
herhaald geklik van lichtschakelaars.
Daar wordt een sfeertje gebouwd. De
vrouw komt me weer halen en verzoekt
me binnen te treden. Een stemmig ver
lichte kamer, met veel Oosterse beeldjes
en fel daartegen contrasterend, spier
witte leren fauteuils. Achter het lage
tafeltje is de occultist opgestaan. Een
breekbare man.
EEN BEETJE boos heeft het PSP-
raadslid Meijer bij B. en W. geïnfor
meerd waarom zijn partij niet ge
noemd wordt in het politiek overzicht
dat in het Amsterdams Historisch
Museum te zien valt. B. en W. ant
woorden daarop dat het gaat
partijen die van 1919-1974 meer dan
vijf percent van de stemmen kregen.
Die regel was in de tekst vergeten.
Het college weet nog te melden dat
de Revolutionair Socialistische Arbei
ders Partij, een voorloper van de
PSP, in 1931 2,7 pet van de stemmen
op zich zag uitgebracht.
DE SERVICE van het openbaar
vervoer in Amsterdam wordt deze
winter slechter. Zo zullen vanaf half
januari op zaterdag minder trams
gaan rijden. Dit als gevolg van de
weigering van minister Westerterp
om akkoord te gaan met het tussen
GVB-personeel en -directie overeen
gekomen sociaal plan om de bestuur
ders in het kader van hun arbeids
tijdverkorting extra vrije zaterdagen
te geven. Om het tekort op te van
gen, moesten er 55 nieuwe trambe
stuurders komen. Dat mag nu niet
van de bewindsman die eveneens zijn
veto heeft uitgesproken over het
voornemen veertig nieuwe tramwa
gens aan te schaffen. Het GVB zit er
duidelijk mee in zijn maag. In 1977
moeten de metropassagiers immers
via de „binnenring” worden opgevan
gen en dat betekent dat hier extra
materieel moet worden ingezet, een
ingreep die ten koste zal gaan van de
andere lijnen. Volgens het GVB zal
het er alleen maar chaotischer op
worden.
:..t 1
J
IÉ- 1
SE Li. -ï
--lift