HARD WERKEN VOOR BEHOUD MARKTAANDEEL
Hotel-Café
Rest.
VAN AKEN
Meer opdrachten
voor architecten
Overheidsuitkering
voor werkgelegenheid
JAAR ALS GEHEEL VOOR ECONOMIE VERLOREN
Winstdaling bij
Gist-Brocades
HBEURS
Wordt 1976
het eerste
jaar van uw muzikale leven?
in textiel omlaag i
c'-ïlfG
tot aan het eind van het jaar op -zijn
minst 90 percent van de werkgelegen-
heid die in het begin van het jaar .ajp
aanwezig was, te handhaven.
ÏJ
c
I
t
Volvo Car in 1977
Geen bod Wereldhave
Maak zelf muziek.
Of luister ernaar in Hi-Fi stereo.
Bouwens Autoverhuur
E&|_ EquityLaw
Levensverzekeringen
helder als glas
op Helma Holding
Geen wonder dat onze klanten ons hèt muziekcentrum
van Haarlem noemen. Komt u ook eens langs?
weer winstgevend
Goed voorbeeld van E&L
doet goed volgen?
-I
KRUISWEG 45-49 HAARLEM 023-320244
y a *T
WOENSDAG
24
DECEMBER
1975
ECONOMIE
E3
Slechte jaarverslagen
Klad
Zalen voor familiediners
party’s - recepties
vergaderingen
Telefoon 023-324365 - 324709
BAAN, hoek Houtplein
HAARLEM
f 35,— per dag incl. 100 km en
verzekering excl. btw en benzine
Kampervest 23 - Haarlem
Tel. 312638
X.
-b
v/fe
>„w
(Van een medewerker)
AMSTERDAM. Als een voort
durende golfbeweging volgden in
het jaar 1975 op de Amsterdamse
effectenbeurs het optimisme en het
pessimisme elkaar op. Het optimis
me werd gevoed door hoop en ver
wachting van een snelle beëindi
ging van de recessie en het pessi
misme kwam als een teleurstellen
de reactie daarop, wanneer bleek
dat die hoop ijdel was geweest. In
dit patroon begon het Damrak het
nu vrijwel afgesloten jaar in een
opgewekte haussestemming. Over
nagenoeg de gehele linie liepen de
koersen omhoog: het snelst voor de
internationals, waar de opmars
evenwel ook weer het eerst werd
gestopt: reeds in het begin van
maart.
Zonder muziek vaart niemand wel. En hoe groter de spanningen in de wereld, hoe meer we
muziek nodig hebben om te ontspannen. Dus? Hak de knoop door! Maak van
1976 een gedenkwaardig jaar. Laat muziek de rest van uw leven verrijken.
15
EEN TRANSIT HUREN?
rr
bouwjaar.
V—Ji 1975
(ADVERTENTIE)
'A
Offshore-markt zakt in
(ADVERTENTIE)
Banken deden het nog het best
t ADVERTENTIE)
‘r..-
Voorwaardên voor de toekenning zijn
dat de ondernemingen zich verplichten
Shell, dat zowel affshore-materieel be
zit als huurt, wijt de recessie voorname
lijk aan het feit dat „velen teveel ver
wacht hebben van de Noordzee en daar
door teveel gebouwd hebben”. Dit effect
zou nu versterkt worden door de algehe
le teruggang van de economie (maat
schappijen besnoeien op hun exploratie-
de zomerrecessie van Wall Street ver
klaarde. Laborday (1 september) bracht
geen soelaas en tot het einde van 1975
behield Wall Street zijn weifelend ka
rakter met koersbewegingen tussen 780
en 850.
budgetten) en door het invallen van de
winter, het slappe seizoen voor buiten-
gaatse boorwerkzaamheden.
Anderen wijzen erop, dat de Britse
regering weinig zekerheid verschaft over
haar toekomstige oliepolitiek, waardoor
sommige maatschappijen exploratiepro-
gramma’s hebben uitgesteld. Hetzelfde
Ook zouden er wat opdrachten kun
nen komen van de regeringen van India,
Brazilië, Argentinië en Maleisië, maar
zeker niet op korte termijn. In de tus
sentijd proberen sommige operators om
reeds besteld materieel later afgeleverd
te krijgen en bouwen zij materieel om.
Exploratie-eilanden worden bijvoorbeeld
veranderd in produktieplatforms. Maar
Met lange tanden praten (35).
.'w
,wl
-
UÖ.
- -.<?
r.
- K»
■:-A
y WH
WT
- 44
..U0-
3CS.
,Pt».
L 3S
‘.-.Itv
HO
GV
qo
u?
lift)
ai;*
o. .«’4
wl
- SM».
Korte Voorhout 20 Den Haag
ROTTERDAM (ANP). De offshore-markt - lange tijd een zeer lucratie
zaak geweest - is aan het inzakken. Een rondvraag onder eigenaars van
booreilanden en dergelijke wijst uit dat zij momenteel de grootste moeite
hebben om emplooi te vinden voor hun materieel Zelfs worden er plat
forms opgelegd, (nu al zes in Europese wateren). Volgens Engelse schat
tingen zullen er tussen nu en 1978 zo’n 75 nieuwe booreenheden worden
opgeleverd, waarvoor - zoals het er nu naar uitziet - geen werk zal zijn.
Dat is ongeveer de helft van de totale hoeveelheid, die in de wereld in be
stelling is.
ROTTERDAM (ANP) NV Beleg
gingsmaatschappij Wereldhave zal indien
Caransa BV een openbaar bod op Helma
Holding uitbrengt afzien van haar voor
nemen zelf een dergelijk bod te doen, zo
deelt de directie van Wereldhave mee.
Begin 1976 met een hobby waar u rijker van
wordt, en echt niet alleen in materieel opzicht, be
gin met zelf muziek maken. Bij Alphenaar kunt
u het leren met piano- of orgellessen van onze
rijksgediplomeerde leraren. En, ook als u al speelt,
vindt u bij Alphenaar een fantastisch uitgebreide
sortering muziekinstrumenten: blaas-, snaar- en
klavierinstrumenten. Gitaren, trompetten, piano's
en orgels. Kortom: van fluit tot vleugel. In elke
gewenste prijsklasse. En steeds voorzien van ad
vies waar u wat aan hebt en service in de volle be
tekenis van het woord.
DEN HAAG (ANP) Minister Lub
bers (Economische Zaken) heeft besloten
aan ondernemingen in de confectie-in-
dustrie in 1976 een uitkering toe te
kennen van ƒ600 per CAO-produktie-
plaats. In 1975 bedroeg deze uitkering
1.000.
ontwikkeling heeft zich in de eerste
drie kwartalen van 1975 voortgezet.
De personeelssterkte bedroeg ulti
mo September 1975 bij 2183 particu
liere architectenbureaus 9010 perso
nen. De bezetting verminderde in de
periode januari t.m. september 1975
per saldo met 71 personen (1269 in
dienst getreden en 1340 vertrokken
ohder Wie 544 door minder werk).
EINDHOVEN (ANP) „We hebben
bewezen een goede bijdrage te kunnen
leveren aan de Volvogroep als geheel.
Wat we nu nog moeten bewijzen, is dat
we in staat zijn winst te maken. Ik
verwacht, dat het in 1977 zover zal zijn”.
Dit zegt de Zweed Bertil Krook, vice-
voorzitter van de directie van Volvo Car
BV in Eindhoven in het personeelsblad
„Volvo Contact”.
Enkele jaren geleden was het streven
van het bedrijf er nog op gericht in 1980
in Nederland circa 200.000 personenau
to’s te produceren. Hij komt daar nu op
terug en stelt, dat deze prognose moet
worden herzien. „De jaarlijkse groei van
de automakrt in het Westen zal 3 tot 5
percent zijn. Uitgaande van 65.000 voer
tuigen nu en een groei van 5 percent zal
een produktie van 80.000 stuks over vijf
jaar realistischer zijn”, zo zegt hij.
De lokale industrie trok door tot begin
mei, tot welk tijdstip ook alle andere
beursgroepen hun opmars konden voort
zetten. Toen kwam de algehele terug
tocht op grond van het doorbrekende
pessimisme over het verdere conjunc-
tuurbeloop.
De grootste winst boekte de groep
voor het bankwezen, die per saldo over
het gehele jaar uitgerekend ongeveer 40
pet is opgelopen, gevolgd door de andere
groepen, die een stijging behaalden van
rond 30 pet. Maar in tegenstelling tot
het bankwezen moesten deze groepen
voortdurend de golfbeweging van het
optimisme naar het pessimisme en om
gekeerd doorstaan, met als gevolg dat
tegen het jaareinde alleen de internatio
nals de rijzing van 30 pet konden be
houden. De overige groepen zoals indus
trie en handel zakten af tot een j aarstij-
ging van 10 pet tot 20 pet, terwijl de
scheepvaart nog meer moest prijsgeven.
De eerste aarzeling op de beurs trad
aan het licht toen in februari de inter
nationale concerns met hun jaarresulta
ten voor de dag kwamen en ernstig
begonnen te waarschuwen voor het te
verwachten beloop in 1975. Uit die toe
lichting begon reeds duidelijk te worden
dat het nieuwe jaar niet zo gunstig zou
verlopen als eerst gehoopt was. Maar
het gros van de beursfondsen bleek toch
nog geruime tijd moed te putten uit de
meevallende verslagen over het 1974, die
vooral in de aprilmaand als een lawine
over de beurs werden uitgestort. Boek
jaar 1974 was aanvankelijk toch ook als
een bijzonder zwart jaar af geschilderd
en hoe bleek dit uiteindelijk nog te zijn
meegevallen?
Pas toen echter eind april-begin mei op
de vele jaarvergaderingen bijzonder pes
simistische geluiden opklonken en zware
bedrijfsverliezen zelfs niet werden uitge
sloten, eindigde voor vrijwel alle beurs
groepen de hausse. Het merendeel wist
echter de terugslag beperkt te houden.
men verwacht niet dat dit veel zoden
aan de dijk zal zetten, zodat er in 1976
nog wel meer offshore-materieel opge
legd zal moeten worden.
Alleen de handel kromp sterk ineen en
gedurende de zomermaanden verkeerde
het Damrak in angstige stilte.
In die tijd ging het Wall Street beter
af: daar kwam bij de aan vang van het
jaar 1975 eveneens een hausse aan het
licht die met kleine onderbrekingen in
feite heeft voortgeduurd tot midden juli.
Binnen deze vrij langdurige periode heb
ben zich echter wel verschillende golf
bewegingen voorgedaan, maar het heeft
toch tot de julimaand geduurd voordat
in Wall Street de bezinning .intrad en
men zich daar realiseerde dat een onge
breideld conjunctuuroptimisme nog niet
op zijn plaats was.
Een belangrijke factor bij dit spel was
overigens ook de rente, want daar is
vooral de Amerikaanse beurs erg gevoelig
voor. En het peil daarvan is in de eerste
helft van 1975 aanzienlijk verlaagd: be
taalden de grote debiteuren in de herfst
van 1974 nog een rente van 12 pet aan
vele Amerikaanse banken, in de loop
van 1975 zakt dit peil tot bijna de helft.
Medio 1975 begonnen de banken de rente
evenwel weer sterk te verhogen tot
bijna 8 pet, wat voor een belangrijk deel
DELFT (ANP) Gist-Brocades NV
houdt voor het gehele jaar 1975 reke
ning met een winst, die ongeveer de
helft van die over 1974 26,4 miljoen)
zal bedragen, zo heeft de raad van
bestuur bekendgemaakt.
De neergaande tendens in de resulta
ten, zoals die uit de cijfers over het
eerste halfjaar van 1975 is gebleken,
heeft zich tot en met het derde kwartaal
versterkt voortgezet.
Een stijging van de omzetten in het
vierde kwartaal, die mede beïnvloed
werd door het in bedrijf stellen van de
fabriek voor penicilline-derivaten, kan
de daling in het resultaat slechts gedeel
telijk compenseren, aldus de bekendma
king.
Vanaf 1971 trad bij de ontwerpbu
reaus een periode A-an aanmerkelijke
daling in het volume van de opdrach
ten. op. Eerst in het eerste kwartaal
1974 is er een herstel opgetreden. In
het eerste kwartaal van dat jaar bij
de opdrachten voor andere gebouwen
dan woningen en in het derde kwar
taal ook in de woningbouw. Deze
DEN HAAG. (ANP) Architec
tenbureaus (waaronder overheidsdien
sten en ondernemingen met eigen
ontwerpbureau) hebben in de eerste
drie kwartalen van 1975 voor een
bedrag van 11,3 miljard gulden aan
opdrachten boor woningen en andere
gebouwen ontvangen. In dezelfde pe
riode van 1974 was dit 9,2 miljard
gulden. Met uitschakeling van de ge
raamde invloed van bouwkostenstij
gingen betekent dit een toeneming
van 13 percent aldus ,het CBS.
zou gelden voor Zuidoost-Azië, waar
weinig geboord wordt omdat bepaalde
bedrijven conflicten hebben met rege
ringen.
Het hardst getroffen door de recessie
zijn de nieuwkomers onder de eigenaars
van offshore-materieel: voornamelijk
Noorse en Britse reders. Nu er zoveel
platforms te huur zijn geven de olie
maatschappijen de voorkeur aan opera
tors met een lange en goede staat van
dienst.
Ook de eigenaars van bevoorradings
schepen zitten in de zorgen. Ongeveer 70
van deze schepen zouden er al zijn
opgelegd. Volgens Smit-Lloyd gaat het
voornamelijk om de vloten van kleine
Noorse maatschappijen, „die tijdens de
hoogconjunctuur het onderste uit de kan
wilden hebben en nu het deksel op de
neus krijgen”.
De kans lijkt klein dat de offshore-
markt spoedig zal aantrekken. Enig sou
laas is te verwachten van het feit dat
sommige landen nieuwe concessies ver
strekken. Ierland doet dat en de Vere
nigde Staten eveneens.
U vindt bij Alphenaar een rijk assortiment grammofoonplaten en
een Hi-Fi stereo afdeling waar elke Haarlemse stereo-handelaar
terecht jaloers op zou zijn. Twee luisterstudio's vol met alleen
maar topklasse Hi-Fi stereo apparatuur: draaitafels, tuners, ver
sterkers, tuner/versterkers, boxen, tape- en cassetterecorders en
-decks, elementen, banden, cassettes, platenreinigers. In elke
prijsklasse. En ook Alphenaar heeft komplete installaties tegen
bodemprijzen: al vanaf 999,—kompleet en inklusief gedegen,
deskundig advies, gratis luisteren bij ons èn bij u thuis en gratis
installeren in uw woonkamer! Waar vindt u zoveel extra's voor
dezelfde prijs? Inderdaad. Bij Alphenaar.
Vaak wel.
Gezien het sterk stijgend aantal mensen dat deelneemt in ons
Verzekerd Groei-projekt 3. Iemand van 30 jaar, die bijvoorbeeld
tot z’n 65e f 1.000,- per jaar kan besteden, heeft recht op:
f 46.274,- belastingvrij in handen op z’n 65e verjaardag.
Dat bedrag kan echter oplopen tot
f 100.229,- belastingvrij, bij een konstant rendement
van 8% op de veilige Staats- en
Gemeenteleningen waarin E&L
uw geld belegt.
f 46.274,— plus de reeds gerealiseerde rendements-
bijschrijvingen keert E&L direkt uit bij
overlijden voor de 65e verjaardag.
Behalve een betrouwbare spaarvorm is het Verzekerd Groei-
projekt 3 dus ook een risicoverzekering die tot voorbeeld strekt.
Heeft u daar wel wat voor over? Zeg het uw verzekeringadviseur
en hij rekent snel uit waar u recht op heeft.
De goede verzekeringadviseur kent E&L. Als de beste.
Gedurende de periode 1971 t.m. Ie
halfjaar 1975 daalde de personeelsbe
zetting met 2900 personen of 25 per
cent (7700 in dienst getreden en
10.600 vertrokken onder wie 5100
door minder werk). In de uitkomsten
over het derde kwartaal 1975 wordt
echter voor het eerste een lichte stij
ging waargenomen van 86 personen
(517 in dienst getreden en 431 ver
trokken onder wie 151 door minder
werk).
kwam te staan. Belangrijke nationale in
dustrieën als de KSH, Gamma en Nijver-
dal-ten Cate volgden. Het Nederhorst-
concern ging zelfs helemaal pleite!
Maar bij het werpen van de blik op
de toekomst brak steeds weer het zon
netje door. Want helemaal zonder licht
puntjes gaat het oude jaar gelukkig niet
over in het nieuwe: Er zijn bedrijven en
zelfs bedrijfstakken die het nog altijd
voor de wind gaat of in 1975 een krachtig
herstel konden behalen. Van de eerste
staat de bank- en verzekeringssector
vooraan: de ABN, Nationale -Nederlan
den en Stad Rotterdam zullen over 1975
fikse winststijgingen hebben geboekt.
Voor diverse levensmiddelenbedrij ven
als Meneba en Wessanen stond 1975 in
het teken van een sterke verbetering,
terwijl bij Unilever de gang van zaken
in het midden van 1975 een teken ten
goede liet zien. In de textiel heeft zich
een tendens tot verbetering voorgedaan.
De auto-verkopen stegen tot een hoog
niveau terwijl ook de bouw flink aan
trekt, zij het door kunstmatige over
heidssteun. Maar toch allemaal feiten
die enig houvast bieden voor het nieuwe
jaar.
In Amsterdam kwam echter de grote
klad in de maanden september en okto
ber, toen voor zowel de industrie als de
handel de laagste noteringen van het
jaar werden aangeslagen. Een maand
later doorbrak de groep van internatio
nals echter zijn hoogste stand van begin
maart en kwam de industrie bijna 20pct
boven het laagste niveau van oktober
uit. Hiermede wordt nog eens duidelijk
gemaakt hoe scherp het optimisme en
het pessimisme e' ;aar steeds weer heb
ben opgevolgd. De achtergrond daarvan
is de regelmatige afwisseling van omzien
naar het heden en de blik werpen op de
toekomst. En het heden was voor 1975
bepaald niet erg inspirerend.
Toch staat ons een bijzonder slecht
jaarverslagenseizoen te wachten, waar
bij vooral ook aandeelhouders met de
neus op de feiten zullen worden gedrukt
in de vormvan een groot aantal divi-
dendverlagingen en zelfs -passeringen. In
deze tijd van inflatie ongetwijfeld een
weinig welkome inkomstenderving. Maar
het is nu eenmaal niet anders - waar
echter wel tegenover staat dat vooral
door buitenlandse kooplust menig aan
deel op een aanzienlijk hoger koerspeil
het nieuwe jaar binnenglijdt dan voor
de bedrijfsomstandigheden als reëel zou
kunnen worden onderkend. Voor Akzo
wordt nog altijd tweemaal de nominale
waarde betaaid dus 200pct), voor
Hoogovens zelfs 2,5 maal en Naarden
niet minder dan vijfmaal, terwijl deze
ondernemingen 1975 toch geheel in het
rood zullen afsluiten. Ook voor menig
ander fonds geldt, hoewel niet met rode
cijfers, toch een naar verhouding zeer
goede beurskoers. En dan valt er toch
weinig te mopperen.
Alles bij elkaar genomen echter kan
het oude jaar financieel en economisch
als een vrij waardeloos jaar worden
afgeschreven. Een jaar waarin zich con
junctureel weinig positiefs heeft ontwik
keld en dat de economie weinig verder
heeft gebracht dan hij er twaalf maan
den geleden voorstond. Een jaar echter
waarin de beurs in zijn geheel zo’n 25
pet in koers kon aantrekken en dat de
vijf internationale aandelen rond 30 pet
hoger bracht. Koninklijke Petroleum,
ons hoofdfonds, kwam er van 63 tot
even boven de 100. En dat was toch
geen slechte prestatie
Naarmate het oude jaar verstreek ge
raakten steeds meer bedrijven, ja zelfs
hele bedrijfstakken, in de verliezen.
Vaak zelfs zo zwaar, dat jaren van
zuinig beheer en reservering als vrijwel
nutteloos terzijde moesten worden ge
schoven. Van de grote concerns waren
dat vooral Akzo en Hoogovens, terwijl
ook Philips er steeds beroerder voor
(ADVERTENTIE)
Een woordvoerder van Shell verklaar
de dat zijn maatschappij nog geen last
ondervindt van het inzakken van de
markt. Andere Nederlandse bedrijven,
zoals Rijn-Schelde-Verolme en Smit-
Lloyd (bevoorradingsschepen), zeggen
hetzelfde maar erkennen wel „dat ze
momenteel ontzettend hard moeten wer
ken om hun aandeel in de markt te
behouden”.
De 600-regeling zal fungeren naast
de deelneming van de confectie-industrie
in de subsidiëring van arbeidsintensieve
bedrijfstakken met veel werknemers
met lage inkomens.
J - J
.s, iio.
c -)f»A
Alphenaar
