Ruim zeshonderd Spaanse werkers even thuis in zonnig Spanje
PARKETSHOW
IN BOUWMATRON
bduwmalrdh
FlU&
RESTAURANT
W
vergeet dus
de kaas uit het
vuistje niet!
Morgen
o
LU’
4.30
de bokkedoorns
in het Wethouder van Gelukpark
ZEEWEG 53 - OVERVEEN
ZATERDAG
2 7
DECEMBER
19 7 5
4
door Ko van Leeuwen
Goed in Holland
TENERIFE Maria Nieves Rodriguez Gomez woont met haar twee
kleine kinderen in een nauw,steegje van het dorpje Icot. Daar leeft zij op
het zonnig eiland Tenerife, el dorado voor vakantiegangers, zonder haar
man. Want de vader van de twee dochtertjes Maria Alicia en Mariola
werkt in Holland om geld te verdienen en keert slechts tweemaal per
jaar voor een korte vakantie naar zijn vrouw en kinderen terug. Maar
nu is Maria blij. Het is Kerstmis en haar Juan is bij zijn gezin. De
schamele woning toont een aarzelende kerstversiering, slechts enkele
slingers glinsteren om de lampen. Maar veel mooier glinsteren Maria’s
donkere ogen, als zij naar haar man kijkt. Omdat zij gelukkig is dat hij
weer thuis is.
Verlegen
Blijft een paradijs
„REINO” B.V.
EERST!
MARKIE
I
I
I
I
I
I
I
I
I
i
IJMUIDER
ENFABRIEK
KvanVEEUEN
•sisij^
A
Menu a 45,- p.c.
In het nieuwe jaar hoeft Juan niet
meer zonder zijn gezin te leven
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE).
aan
In
ren
Ak
Alle werkdagen èn zaterdags geopend. Bezoek ons in de Waarderpol-
der, Nijverheidsweg 27 in Haarlem. Volg de reclame- en A.N.W.B.-
borden
Vaste vloerbedekking
Losse kleden
Telefoon 023-313289
Zeshonderdvijftig Spaanse werknemers bij Hoogovens bezoeken dit jaar
tijdens de kerstdagen en de jaarwisseling hun vrouwen en kinderen in het
eigen zonnige Spanje. Dat is weer mogeiijk dank zij de kerstluchtbrug die
Hoogovens elk jaar weer organiseert voor zijn gastarbeiders. Zes charters
bradhten de Spanjaarden naar Cadiz, Olvera. Alcalra, Madrid, Sevilla en
Tenerife. Vanaf de vliegvelden ging het dan per bus of taxi verder naar het
eigen dorpje. Alles voor rekening van de werkgever.
Het is voor de zevende maal dat het bedrijf deze reizen organiseert en de
Spanjaarden maken er gretig gebruik van. Deze keer maakte Ko van Leeuwen
de reis naar Tenerife mee, zag hoe heel wat Spanjaarden een kleurentelevisie
in het vliegtuig lieten Iaden omdat de invoer op Tenerife vrij is. Maar ook,
zo lieten de Spanjaarden weten, omdat zo’n buis thuis bijna het driedubbele
moet kosten. Verder zingende kanaries in het vliegtuig „omdat de kwaliteit
van de Nederlandse kanaries uitstekend is om mee te fokken”, en Spaanse
wijnkannen gevuld met sprankelend vocht.
Na half januari keren de meeste Spaanse werknemers weer terug uit het
zonnige zuiden, om hier de rillerige winter door te werken.
Maria is nog nooit in Holland geweest.
Is zij niet bang dat het gaat tegenvallen
in een onbekend en veel kouder land
nu in december verwarmt de zon Tene
rife zelfs nog tot 26 graden waar alles
verschilt- met de Spaanse leefgewoonten?
Nee, daar is zij niet bang voor. Het is
goed in Holland. Dat heeft haar man al
heel wat keren verteld en zij verlangt er
ontzettend naar weer altijd bij hem te
zijn met haar kinderen. Die kihderen
kunnen straks in Nederland op school
en krijgen daar ook Spaans.
Gelukkig glimlacht Maria naar haar
man, maar ook alsof zij hem om steun
vraagt. En Juan zegt dan dat het toch
niet voor altijd is, dat zij in Holland
gaan wonen. „Misschien voor vier jaar,
Als Jwn door familieleden op het vlieg
veld van Tenerife wordt verwelkomd,
wordt het hem even te machtig en kan
hij de ontroering niet helemaal meer de
baas.
Grote Houtstraat 21, Haarlem
Alleen maandag
Plate
gebakken lever
met appelmoes enz.
Juan loodgieter. Hij
in loondienst, maar
ergens een huis ge-
Romulo Barreta Luis, zijn vrouw Carmen en hun kinderen zullen in februari weer
herenigd worden in Holland. Nu zijn zij gelukkig met hun maand vakantie in hun
zonnige dorp op Tenerife.
misschien vijf, dat weten we niet. Maar
dan zal ik het geld voor een huis op
Tenerife wel verdiend hebben.”
Het jonge Spaanse gezin Maria is 21
en Juan 26 jaar gaat in Holland een
flat bewonen. In Alkmaar, van waaruit
Juan elke dag gebruik maakt van de
speciale pendeldienst naar Hoogovens in
IJmuiden. Dat betekent voor hem geen
verandering, waïlt ook nu woont hij in
Alkmaar, in het woonoord Casa Arosa,
dat Hoogovens daar voor de gastarbei
ders .liet bouwen.
Toch welt nog even de vraag op of
het moeilijk is c’.n geboortedorp en fa
milie en vrienden voor zó lang in te
ruilen tegen het eenzamer verblijf in het
kille Holland. Tenerife met zijn schitte
rende berglandschap, z’n overdaad aan
bloemen en planten en uitgestrekte ha
ciënda’s mët bananenbomen, dat lijkt
toch een waar paradijs?
Gastvrij is de buitendeur voor ons
opengezwaaid en onmiddellijk staan we
in de woonruimte. Maria, verlegen, on
wennig, wijst ons toch te gaan zitten. Er
komen glagen op tafel. Boven op de
trap naar de eerste verdieping verschijnt
Juan dan, met op een arm zijn jongste
dochtertje Mariola. We zien het tafe
reeltje over de schotten die de keuken
camoufleren heen.
Zij zijn gelukkig samen, Juan en Ma
ria. Bijna een jaar hebben zij elkaar
niet meer gezien, want Juan wilde zijn
vakantie opsparen. Maar nu zullenzij
elkaar voorlopig niet meer verlaten. Als
Juan in de tweede helft van januari
naar' Nederland terugkomt, dan zijn z’n
vrouw en kinderen bij hem.
Juan Emilo Garoia Luis, een arme
drommel met een adellijk klinkende
naam, is één van de tweeduizend Span
jaarden die bij Hoogovens werken. Hij
verdient de kost in de Staaf- en Draad-
walserij. Met één van de zes charters die
dit jaar de luchtbrug naar Spanje ver
zorgen, waardoor de gastarbeiders de
feestdagen in hun eigen land kunnen
doorbrengen, is Juan naar Tenerife ge
vlogen. In een vliegtuig vol blije, harte
lijke kerels, sommigen vergezeld van
vrouw en kinderen.
Tijdens de nachtelijke vlucht wordt
afgesproken dat we hem de volgende
dag thuis mogen bezoeken. Een schitte
rende tocht door de bergen van Tenerife
voert ons dan naar Juan’s domein, een
onderkomen van twee verdiepingen,
waarin vaardige handen met behulp van
latten en boardplaten verschillende ver
trekken hebben aangebracht. Schotten
die niet tot het hoge plafond reiken,
waardoor alles provisorisch blijft. In de
ruimte die als huiskamer is bedoeld
staan glanzend gepolitoerde meubelen
als pronkstukken bijeen. Het is er duis
ter, want een Spaans huis duldt geen
zon binnen.
januari hoeft Juan niet meer alléén
naar Holland terug en Romulo krijgt
zijn gezin in februari bij zich. Zij zijn er
erg gelukkig om.
.tHHH
Juan Emilio Garcia Luis: „Het blijf' voor ons een paradijs, maar wij kunnen hier niet leven”. Op de foto ook zijn vrouw Maria en
zijn dochtertje Maria Alicia (foto’s Leo Lips).
Juan Garcia Luis vertelt: „In septem-
ber ’74 kwam ik naar Holland. We
hoefden er niet lang over na te denken.
Hier viel voor mij bijna niets te verdie
nen. Ik wil in Holland geld verdienen en
sparen om in Spanje een eigen huis te
kunnen kopen. Huren i s hier vreselijk
duur.”
Huren is duur, maar vooral: de huur
woningen zijn er schaars. Bovendien
staat een Spanjaard pas in enig aanzien,
wanneer hij een eigen huis heeft. Pas
dan telt hij mee.
In Spanje was
werkte er nooit
hielp mee als er
bouwd werd of knapte losse karweitjes
op. Als het huis was afgebouwd, dan zat
Juan weer zonder werk. Gemiddeld
kwam hij aan een inkomen van zesdui
zend pesetas per maand. De helft daar
van is het bedrag dat hij maandelijks
voor de zelf geïmproviseerde woonruim
te in die steeg in Icot moet neertellen.
Drieduizend peseta’s, dat is geen giganti
sche som, maar als de inkomsten niet
boven het dubbele uitkomend dan bete
kent dat ook in Spanje, waar de levens
standaard niet hoog is, armoede.
Juan: „Bij Hoogovens verdien ik meer
dan duizend gulden schoon. Elke maand
kan ik vijfhonderd gulden naar huis
sturen.” Zelf spaart Juan in Holland ook
nog enkele honderden guldens per
maand en de rest verbruikt hij als
zakgeld. Kost en inwoning zijn al van
zijn salaris afgetrokken.
Juan kijkt dan even te lang voor zich
uit. Slikt eens en zegt dan met warmte
in zijn stem: „Het blijft voor ons een
paradijs. Voor iedereen die hier woont.
Maar wij kunnen hier niet leven. De
toeristen komen er en geven er hun geld
uit, maar niet aan ons.”
Zoals Juan Emilio Garcia Luis, zo zijn
er nog tweehonderd andere Spanjaarden
op Tenerife, die bij Hoogovens werken.
We bezochten er nog enkele gezinnen,
maar de antwoorden kun je zelf invul
len voordat je begint te vragen. Overal
klinken dezelfde woorden: Naar Holland
om geld te verdienen om in Spanje een
eigen huis te bouwen.
Slechts bij één van de afgelegde be
zoeken begrepen we er aanvankelijk
weinig van. Dat was bij Romulo Barreta
Luis en zijn vrouw Carmen, in het
dorpje Santa Barbara, hoog in de ber
gen, waar zelfs de Spaanse taxi ons niet
helemaal wilde brengen. Na tien minu
ten bergopwaarts langs een bultig pad
kwamen we bij een fraaie woning. De
binnenplaats was een door planten over-
woekerde oase en in vele hoeken hingen
kooitjes >net een kanarie. Maar het
bleek uiterlijke schijn. Toen we op cider
en lekkere hapjes werden onthaald,
bleek al gauw dat het goud dat hier
blonk over te veel gezinnen verdeeld
moest worden. Romulo’s gezin (vrouw
met twee kinderen) woont in bij zijn
schoonouders. Hoger op de berg wil hij
zijn eigen huis gaan bouwen. Vandaar.
Ook hij neemt zijn vrouw en kinderen
hu vOor circa vier jaar mee naar Hol
land.
Romulo en Juan, sléchts twee van de
vele buitenlanders die er best enkele
eenzame jaren uit hun leven voor over
hebben om in een ver en vreemd land
een betere eigen toekomst in het
geboorteland te kunnen bouwen. Nu vie-
zij feest in hun eigen dorp.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
WUUI
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Middenhavenstraat 27
IJmuiden Tel. 0 2550 - 14108
EN/ZON NE SCHERMEN
ÏUXAMXX JAUXIZISEN
_:.4
-A
.iORhII
Hfijr ■’g, jMEliiP Iffi!
NIEUWJAARSMÉNU
Gerookte forel
Franse saus
,-o-
Kopie heldere Célestinesoep
Kalfsentrecote d’Fstragon
verse snijboontjes
dauphine aardappeltjes
-o-
Franse kaas garni
Verse vruchtensorbet
met frambozenijs
-o-
Piano-entertaining.
Reserveer tijdig uw tafel:
023-263600
RESTAURANT
