Amerikaanse
Nieuw pauselijk
politici
document
over
bedreigd
seksualiteit
Portugezen krijgen rekening van
chaotisch beleid gepresenteerd
Amro rekent op
hogere winst
.Twintig veroordelingen aan slot van proces in Athene
1
III*
3J
m
een miljoen gulden aan prijzen
I
«4
6
Li*.
fel
door nico
scheepmaker
J
Bewapeningswedloop
„monsterlijk”
■BI
WOENSDAG
3 1
DECEMBER
3
19 7 5
BINNEN- EN BUITENLAND
HET AFGELOPEN JAAR
Gewetenloos
(Van onze redacteur in Rome)
rden
Afzienbaar
(Van onze redacteur in Lissabon)
eden
aties
I
SER
f
(Van onze redacteur in Athene,
Frans van Hasselt)
ling
•L
zing
itiën-
s, de
idzie-
n de
naar
rtzie-
1. De
sn al
rking
■reni-
lolitie
latste
l ont-
zie-
een
'TG
tslag
LISSABON. Zou men trachten een balans op te maken van de ge
beurtenissen in Portugal in het afgelopen jaar, dan staat aan de positieve
zijde de terugkeer naar de democratie. Aan de negatieve zijde vindt men
de getemperde geestdrift waarmee de Portugezen de bloemenrevolutie
van de 25ste april 1974 hebben begroet.
Republica
Kwart eeuw
ATHENE Het proces tegen 32
leden van het Griekse kolonelsbe-
wind die betrokken waren bij het
bloedig neerslaan van de studen
tenopstand op de Atheense Poly
technische Hogeschool in november
1973, is gisteren na twee en een
halve maand afgesloten. Met twin
tig veroordelingen van levens
lang tot vijf maanden en twaalf
vrijspraken.
-
iim
icht
chef Griekse militaire politie
PAPADOPOULOS
mr.
JOANNIDES
*■4
-
f
Italianen bekijken posters met propaganda over de abortus-problematiek in Rome.
(ADVERTENTIE)
x
Gebeurtenis van het jaar: de treinka
ping. Dorp van het jaar: Beilen. Stui
tendste gebeurtenis van het jaar moord
op gijzelaar Bierling. Journalist van het
jaar: Ger Vaders die het „new journa
lism” in praktijk bracht. Fata morgana
van het jaar: RMS. Ingenieur van het
jaar: Manusama. Bestek van het jaar:
ontbrak bij boerenkool. Valse voorstel
lingen van zaken van het jaar: dokter
Prins en dominee Timmer. Ijzeren Hein
van het jaar: minister Van Agt. Straat
van het jaar: Brachthuyzerstraat. Meest
misbruikte boek van het jaar: de bijbel.
Klassieke zenders van het jaar: Hilver
sum 1, 2 en 3 op donderdag 4 december
1975. Minister van het jaar: Harrie van
Amerongen. Padvinder van het jaar:
Harry van Doorn.
issen
i te
sting
races
;ham
■ezen
nber
>t en
bben
;gens
iij 19
worden getroffen komen waarschijnlijk
te laat om de meeste Portugezen van
een bittere armoede te vrijwaren.
De officier van justitie had in zijn
requisitoir de beide tirannen „gewetenlo
ze arrivees. van de macht” genoemd en
de bezetting van de Polytechnische ho
geschool „een klaroenstoot die de opge
vouwen vlaggen van de vrijheid weer te
:ur-
aan
gis-
dat
'han-
aan
mi-
m de
:and-
ikke-
agen.
®iet
)r de
in te
ittan-
jd in
leden.
zijn
Hij
onge-
heeft
roeps-
rd in
i zetel
e voor
ssie is
ie uit-
nings-
lieuwe
welke
lisaties
ing in
dusver
3 voor
ardoor
akcen-
bod.
van
ling
de
em-
Zeven maal levenslang voor ex
rguay
l per-
■dacht
afde-
■erbo-
pers-
giste-
id die
an de
onge
in.
ager
jnse
ver-
ver-
De
kele
re-
een-
:ierd
za-
van
door
er is
t in
pre-
d de
raag
kken
rd.
Anders dan bij het proces tegen de
junta werd door de beklaagden de be
voegdheid van de rechtbank erkend. De
veroordeelden kunnen binnen vijf dagen
beroep aantekenen op grond van fouten
in de rechtspleging: alleen als deze door
het Hooggerechtshof gegrond worden
verklaard kan het proces in hoger be
roep volgen.
Deze vorig directie, nu in het bezit van
het succesvolle avondblad Luta, wil
niet met deze wat zij noemen illegale
oproerkraaiers te maken hebben, zodat
van een akkord waarschijnlijk niets te
recht komt.
Een Golf Extra, ter waarde van 10.996,80 van Pon’s Automobielhandel B.V., Leusden.
Te winnen in de Nationale Puzzelaktie t.b.v.
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
Honen
tegen
n on-
jeper-
is de
neraal
1 over
Suez-
tterde
pant-
n van
de hij
i taak
Deze bittere pil wordt niet vergoed
door het uitschrijven van nieuwe ver
kiezingen, voor de wetgevende vergade
ring, waarvan de kieslijsten opnieuw
worden gereed gemaakt in januari, dit
maal de emigranten en de Angolese
vluchtelingen omvattend. Zulks in te
genstelling met de verkiezing van de
Constitutionele Vergadering.
Ook niet door de teruggave van radio
De groep noemt zich „de oudstrijders
tegen de communistische sympathisan
ten”. In een boodschap aan een televi
siestation in Houston (Texas) liet de
groep weten dat o.a. de voorzitters van
de senaats- en de huiscommissie die een
onderzoek instellen naar het optreden
van de geheime dienst (CIA), Frank
Church en Otis Pike, op de dodenlijst
voorkomen. Daarop staan ook oud-sena-
tor Fred Harris die gegadigde is voor de
democratische kandidatuur voor het pre
sidentschap, en Tim Butz, de voorzitter
van een' organisatie die onlangs èèn lijst
publiceerde met namen van mensen die
voor de CIA werken. Op dié lijst kwam
ook Richard Welch voor, een in Athene
werkende diplomaat die hoofd was van
de CIA in Griekenland en die vorige
week door onbekenden werd vermoord.
honderd uur lang op de één na achterste
beklaagdebank naast elkaar gezeten
zonder een woord met elkaar te wisse
len.
ROME Kort na de jaarwisseling
zal het Vaticaan een document pu
bliceren, waarin de rooms-katholie-
ke kerk zich krachtig zal opstellen
tegen moderne opvattingen over
seksualiteit en voortplanting. Dit
verluidt in doorgaans goed ingelich
te kringen in Rome. Zij beweren, dat
dit document gereed is. Van offi
ciële zijde wordt dit niet bevestigd,
maar dat gebeurt nooit voordat een
dergelijk document gepubliceerd
wordt. Na de omstreden encycliek
„Ilumanae Vitae” van 1968 wordt
dit de eerste publicatie van de
rooms-katholieke kerk op het ter
rein van de seksualiteit.
Best bewaarde geheim van het jaar:
de Ier onder de deken in TROS-Aktua.
Sensationeelste onhulling van het jaar:
de maandagrubriek over „drs. Diep-
grondt” in de Volkskrant wordt met Jan
Blokker als coördinatoi’ beurtelings ge
schreven door Jan Blokker, Hans Keiler
en Rinus Ferdinandusse, maar ook Kees
van Kooten en Henk J. A. Hofland zijn
om bijdragen gevraagd. Puzzel van het
jaar: Master Mind. Schilderij van het
jaar: de Nachtwacht. Lange lijdensweg
van het jaar: generaal Franco. Twijfel
geval van het jaar: Portugal. Verloren
zonen van het jaar: Surinamers. Fake
van het jaar: Helsinki. Getal van het
jaar: 700. Jaartal van het jaar: 1975.
Trimmer van het jaar: dr. Ti ede Herre-
ma.
In een publikatie van de Zweedse
academie van wetenschappen zegt Bar
naby dat het wapenarsenaal van de
wereld de laatste 30 jaren „vele miljoe
nen malen” groter is geworden. In 1974
werd ongeveer 210 miljard dollar aan
bewapening uitgegeven, ongeveer even
veel als de nationale inkomens van de
arme landen bij elkaar en 15 tot 20
maal zoveel als de hele hulp aan de
ontwikkelingslanden.
De rekening van het tijdperk van
wanordelijk, deels „revolutionair”, deels
besluiteloos regeren, wordt nu aan het
volk gepresenteerd en het ligt hen heel
zwaar op de maag.
STOCKHOLM (DPA, AFP). Het
potentieel aan georganiseerd geweld in
de vorm van militaire bewapening heeft
zulke monsterachtige vormen aangeno
men dat de mens het niet meer kan
bevatten, aldus de directeur van het
internationale nstituut voor vredeson
derzoek SIPRI, Frank Barnaby.
t
Tot de verwachte rechtstreekse con
frontatie tussen deze twee is het niet
gekomen. Papadopoulos, die aanvanke
lijk poneerde niet te kunnen worden
veroordeeld omdat hij als toenmalig
president grondwettelijk onschendbaar
was, draaide later 180 graden om en
vroeg in een pathetisch slotpleidooi om
de doodstraf voor zichzelf en vrijspraak
voor alle anderen. Het Hof heeft echter
uitgemaakt dat Joannidis de voornaam
ste schuldige is aan het feit dat de
gebeurtenissen zo’n bloedige wending
namen in de nacht van 16 op 17 novem
ber 1973.
Televisieserie van het jaar: Van oude
mensen de dingen die voorbij gaan. Ac
teur van het jaar: Paul Steenbergen.
Actrice van het jaar: Caro van Eyck.
Bijrol van het jaar: Joan Remmelts.
Slapste song van het jaar sinds 1945: La
paloma blanca. Meest overschatte boek
van het jaar: „Onder professoren” van
Hermans. Nuttigste boek van het jaar:
„Onder professoren” wegens uitleg van
roulette. Inspirerendste boek van het
jaar: „Stem in het koor” van Abram
Terts (Andrej Sinjavski). Best terecht
gekomen literaire prijs van het jaar:
Cestoda Prijs aan G. Komrij. Leesbaar
ste weekbladpagina van het jaar: Her
man Pieter de Boer in De Tijd. Vinging-
rijkste schuilnaam van het jaar: Van
Amerongen voor Van Doorn. Gotspe van
het jaar: de opening van de klassieke
zender Hilversum 4 te laten verrichten
door Veronica (VOO). Nobelprijs van het
jaar: Sacharov. Onuitstaanbaarste vrouw
van het jaar: moeder Mary Hammond.
Luiste man van het jaar: Willem Duys.
Vermoeiendste man van het jaar: Henk
van Montfoort. Vermoeidste
het jaar: Joop den Uyl.
De Nederlandsche Middenstandsbank
gaat over 1975 een onveranderd interim
dividend uitkeren van 3,75 in contan
ten per aandeel van 50, naar keuze in
contanten of in de vorm van 5 pet in
aandelen uit de agioreserve.
De bank verwacht, dat de winst dit
jaar ten opzichte van 1974 een flinke
stijging te zien zal geven. De resultaten
over het eerste halfjaar 1975 waren 22
Pet hoger dan in dezelfde periode van
het voorgaande jaar.
Verwacht wordt dat het Vaticaan alle
sex zal veroordelen, die niet rechtstreeks
is gericht op de voortplanting, inclusief
seksuele omgang voor het huwelijk.
Voorts zou het Vaticaanse document
aangeven, welke middelen ter voorko
ming en verstoring van zwangerschap
ondei’ alle omstandigheden ongeoorloofd
zijn. Hiermee betreedt het Vaticaan het
terrein van de abortus en door deze
ingreep ontoelaatbaar te verklaren
mengt de rooms-katholieke kerk zich
rechtstreeks in een hoogst actueel bin
nenlands probleem van de Italiaanse po
litiek.
De Portugese koopvaardijvloot, die
overuren niet betaald krijgt en daarom
maar met halve kracht werkt, zodat de
olieraffinaderijen van Lissabon vrijwel
zonder ruwe olie zitten, wijt het ar
beidsconflict aan de' communistische
staatssecretaris van de koopvaardij, die
inmiddels zijn ontslag heeft genomen.
Het gevaar van massale stakingen m
het volgend jaar blijft niet denkbeeldig,
ondanks het feit dat 65 percent van de
nationale volkshuishouding thans aan de
staat toebehoort. De echte zin om flink
de handen uit de mouwen te steken en
aan het werk te gaan m Portugal ont
breekt nog steeds-
Alleen maar om niet helemaal op
straat te komen doen de arbeiders van
de bezette krant Republica nu pogingen
om tot een akkoord te komen met de
door hen eruit gegooide vroegere direc
tie, teneinde tot een overeenkomst te
komen om de krant alsnog te redden.
Renascenca aan het episcopaat, inclusief
de vernielde zenders die de regering
belooft aan de kerk te vergoeden, want
de staat is een betrouwbare betaler,
zoals de minister van Voorlichting Al
meida Santos het uitdrukte. De rooms-
katholieke radio gaat nu op 1 januari de
lucht in (één uur per dag) met een
gebrekkig middengolf zendertje, dat
groot-Lissabon kan bestrijken en met de
medewerking van twee radiotechnici en
een omroeper onder de staf van onge
veer 80 man.
Zwoelste tv-programma van het jaar:
de lotto met die meid en die balletjes in
Studio Sport. Meest geruisloos afscheid
van het jaar: Jan-Knie Mulder. Kop
stoot van het jaar: Griek. Exhibitionist
van het jaar: Joergen Kristensen. Strui
kelblok van het jaar: de naam Brzezan-
cyk of zoiets. Elfstedenwinnaar van het
jaar: Reinier Paping. Diplomaat van het
jaar: Hans Kraay. Grootste gelijk van
het jaar: Sippie Tigchelaar. Nederlands
van het jaar: dat van Barry Hughes.
Sportvrouw van het jaar: mijn schoon
moeder, 57 jaar, noiöt iets aan sport of
ochtendgymnastiek gedaan, gaat voor
het eerst van haar leven naar „de win
tersport” in Roemenië, huurt ski’s, laat
zich 2000 meter hoog de berg optrekken,
bindt de ski’s onder en stort zich naar
beneden, komt na een paar honderd me
ter ten val, breekt haar pols en ant
woordt op hoofdschuddende verwijten
van verwanten en vrienden: „En toch
heb ik lekker geskied!”
Toetje van het jaar: Ted de Braak. De
mens van het jaar: de vrouw. De sisser
van het jaar: benoeming van kardinaal
Willebrands. Sportiefste verliezer van
het jaar: Koos Postema. Minnaar van
het jaar (postuum toegekend): John F.
Kennedy. Zwaard van Damocles van het
jaar: Lockheed. Drank van het jaar:
ééndrank. Ruzie van het jaar: Geven
voor Leven. Dier van het jaar: de haai.
Kabouter van het jaar: Samkalden. Het
tweede geheim van het jaar: de vriendin
van Berend Boudewijn. Meest verwaar
loosde vrouw van het jaar: Franqoise
Claustre. Zeldzaamste deel van het jaar:
III. Land van het jaar: Nederland.
Binnen afzienbare tijd wil de Italiaan
se regering namelijk met een wet ko
men, die in zeer uitzonderlijke gevallen
abortus niet langer strafbaar stelt.
Mocht de wet uitblijven dan zullen de
Italianen zich via een volksstemming
over de abortusproblematiek kunnen
uitspreken. De vereiste officiële toestem
ming voor een dergelijk referendum is
inmiddels verkregen. De benodigde
handtekeningen, 500.000, zijn reeds geteld
en gecontroleerd.
Het in Rome verwachte pauselijke
document over de seksualiteit verschijnt
derhalve aan de vooravond van de par
lementaire behandeling van de zeer be
perkte abortuswetgeving en kort voor de
vrijwel vaststaande volksstemming.
Mócht de paus een scherpe uitspraak
doen over een mogelijke legalisering van
abortus dan zal de overgrote meerder
heid van de deelnemers aan het volksre-
ferendum zich wel tweemaal bedenken
alvorens ,-ja” te zeggen tegen legalise
ring van abortus.
Dat het Vaticaan erg teleurgesteld is
over de resultaten van de onlangs ge
houden volksstemming over de echt
scheiding, vormt nog geen waterdichte
garantie voor de aanhangers van de
„baas-in-eigen-buik”-theorie om ook
thans weer te mogen hopen op een in
hun ogen succesvolle uitspraak van het
volk over de erg netelige kwestie, een
wettelijke regeling van abortus provoca-
tus.
De toenmalige dictator George Papa
dopoulos komt er af met 25 jaar de
aanvankelijke beschuldiging „morele
aanstichting” is teruggebracht tot „me
deplichtigheid”. Dezelfde straf kregen
nog vier hooggeplaatste politie en mili
taire autoriteiten, onder wie de toenma
lige opperbevelhebber van de strijd
krachten Zagorianakos en de toenmalige
Atheense politiechef Karayannis. Onder
de vrij gesprokenen is George Papado
poulos’ broer Charalambos, de toenmali
ge secretaris-generaal van het ministerie
van openbare orde.
Bij het proces aangaande de staats
greep van 21 april 1967, dat eerder dit
jaar in dezelfde zaal van de Korydallos-
gevangenis is gehouden, werd Joannidis
eveneens tot levenslang veroordeeld en
Papadopoulos ter dood na een rege-
ringsuitspraak is hij echter reeds zeker
van gratie. De twee opeenvolgende dic
tatoren hebben tijdens 56 zittingen viér-
voorschijn bracht en alle vermoeide zie
len deed ontwaken”. Hoogleraren hadden
als getuigen verklaard dat de bezetting
volkomen vreedzaam was en dat zelfs
ontplofbaar materiaal dat in de hoge
school aanwezig was. niet is aangeroerd.
Tijdens het proces zijn films vertoond
van onder andere KRO’s actualiteitenru
briek Brandpunt en geluidsopnamen af
gedraaid van de toenmalige studenten
zender en van de politiemobilofoon, die
opriep tot brute actie. De duizend ge
wonden en de nabestaanden van de
slachtoffers waren vertegenwoordigd
door eigen advocaten en elk van de
minstens 25 sterfgevallen werd uitvoerig
uitgeplozen, waarbij zo nauwkeurig mo
gelijk ieders morele en fysieke mede
plichtigheid werd nagegaan.
Het zwaarste gestraft zeven maal
levenslang werd de toenmalige chef
van de militaire politie Dimitri Joanni
dis, die tengevolge van de gebeurtenissen
tien dagen later kans zag een eigen
dictatuur te vestigen. Hij is schuldig
bevonden aan morele aanstichting lot
moord met voorbedachte rade en verre
gaande provocatie tot geweldpleging
Twee andere hoge militairen, die acties
hebben doorgedreven waaraan de ver-
WASHINGTON (AFP). Een uiterst
rechtse groepering in de Verenigde Sta
ten heeft gedreigd verscheidene voor
aanstaande politici te vermoorden, zo
heeft gisteren een woordvoerder van de
federale recherche (FBI) bekendge
maakt.
AMSTERDAM (ANP) De Amro
Bank verwacht het boekjaar 1975 te
kunnen afsluiten met een zodanig hoge
re winst, dat na toeneming met ongeveer
15 pct. van het geplaatste aandelenkapi
taal in de loop van 1975 (door stockdivi-
dend, emissie en conversie) een stijging
van de winst per aandeel zal kunnen
worden bereikt. Dit zegt het bestuur in
het etnissieprospectus van de 8,75 pet,
20-jarige kapitaaiobligaties.
antwoordelijke officier van justitie wei
gerde zijn fiat te geven, kregen eveneens
levenslang, één zelfs wegens recht
streekse moord.
man van
Een benzineprijs verhoging, de derde in
een jaar tijds, brengt de autobezitters,
waaronder de met enorme salarisverho
gingen bedeelde hogere arbeidersklasse,
tot de meest betalende ter wereld.
Taxi’s, openbaar vervoer, elektriciteit,
gas en de levensmiddelen gaan omhoog,
soms met 40 pet. Deze verhogingen, plus
de voorgenomen belastingstij gingen ma
ken de salarisverhogingen ongedaan.
De economische maatregelen van de
eerste zes voorlopige regeringen na de
revolutie hebben weinig uitgericht. De
economische noodmaatregelen die nu
■den
•den
ijke
de
oor-
al-