Hans Otjes
Openingsweek in
blijft een
T oneelschuur
echte clown
R
Russische opera over Rembrandt
en diens leven als genie
petri interieur
Expressie bij Anton Buy tend ijk
724^
1
Ar1
I
I
I
■H
f
ii
Bil
I
I
K
E
SM
W 1
■La
1M
-1
uil
I"'j
Naar boek van Theun de Vries
GOED WONEN
vti
,1:
Picasso’s gestolen
in Frankrijk
Bouwens Autoverhuur
V 1 f
F Jh
F JU» 1
Myra Ward voorlopig
uitgeschakeld
a i 1
sB
O
I
I
01
M
WOENSDAG
3 1
DECEMBER
19 7 5
9
7
f
EEN HANOMAG HUREN?
■■U
■mgHWg!
4.30
wegens inventarisatie- en verbouwings
werkzaamheden zijn wij
VRIJDAG 2 EN ZATERDAG 3 JANUARI
DE GEHELE DAG GESLOTEN!
pastoe boekenkasten, geheel wengé of
zwart met witte planken:
i-
RESTAURANT
t
k
Mw'1 -1
MBMK
f ”1
few
wenst alle relaties, vrienden en be
kenden een goede jaarwisseling en een
gelukkig 1976!
u
I»
1
F g.
Beeld
schrift
Si
Van onze kunstredactie)
i
s
6’♦«si
jBjfc
KO VAN LEEUWEN
(ADVERTENTIE)
’-3l
A
het Duo Triplex (Foto Kuno
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
cm. hoog f 89,-
cm
ra
petri interieur - petri kunstnijverheid
ZIJLWEG 36-38 HAARLEM TELEFOON (023) 316399
wc
1T
--
lp.
dan starten wij met een aantal bijzondere aanbiedingen,
waarvan hier een voorproefje:
180 cm hoog 175,-, 70
Volgens de politie moeten deskundigen
aan het werk zijn geweest die precies
Wij maken u reeds nu attent op de datum van 9 januari
a.s
vole revue” brengt. Het bestaat uit
Bart Lohr, Theo Westerduin en Frans
van der Haar.
jl
Grote Houtstraat 21
Alleen vrijdag
Geb. visfilet met geb. aard.,
doperwten en ravigotsaus
Norrrjaal rijbewijs voldoende
12 nr laadruimte
Kampervest 23 - Haarlem
Tel. 312638
I
r
iprc
Het is een fleurige voorstelling waar
in vooral in het eerste deel met
bijzonder veel aantrekkelijke ironie
S
■F- -
ilStlri—5?
Mr
DEN HAAG (ANP). De actrice My
ra Ward die op 21 december jl in
Rotterdam tijdens de voorstelling van
Schnitzlers „Alles over liefde” onwel
werd en in het Zuiderziekenhuis werd
opgenomen, is dinsdag voor verdere be
handeling overgebracht naar het Rode
Kruis ziekenhuis in haar woonplaats
Den Haag. De gezondheidstoestand van
mevrouw Ward gaat in het algemeen
goed vooruit, maar voorlopig zal zij nog
niet mogen optreden. Ina van Faassen is
bereid gevonden de rol voorlopig over te
nemen.
MONTMORENCY (DPI). Bij een
inbraak in het villadorp Montmorency
bij Parijs zijn drie schilderijen van Pi
casso en andere kunstvoorwerpen met
een gezamenlijke waarde van naar
schatting één miljoen gulden gestolen.
s
Sobere, strenge enscenering zijn kleu-
renprojecties van vele beroemde doeken
van de meester organisch verwerkt.
Daar is die magnifieke lyrische episode
met Saskia, wanneer zij van haar man
als geschenk een exotische schelp ont
vangt waaruit qen snoer, van kostbare
parels rolt, of het ongekunstelde toneel
tje van de gelukkige, blonde schoonheid;
de lieve, beminnende vrouw die een
TER GELEGENHEID van de ope
ning van de Toneelschuur zorgt Sada-
lia Flower Ragtime Orchestra van
Paul Prenen na afloop van de pre
mières voor de muziek. Ragtime is
weer in de mode gekomen sinds de
muziek uit de film „The Sting” zo’n
populariteit verwierf.
Met vlag hoofdrolspeler Rudolf Lu-
cieer (Foto Baal).
Componist Eugen Kapp kreeg, aldus
het bulletin, veertig jaar geleden het
idee om een opera over Rembrandt te
schrijven. „Veel heb ik daarbij te dan
ken aan het boek van de Nederlandse
schrijver Theun de Vries, getiteld „Rem
brandt”, evenals aan het werk van de
Duitse schrijfster Renate Krüger „Licht
op een donker oppervlak”. De idee die
aan de opera ten grondslag ligt is de
tragische strijd van de geniale kunste
naar tegen een bekrompen, hebzuchtige
wereld, een strijd gevoerd in de naam
van de vrijheid van het scheppen.”
$gg
toast uitbrengt op haar echtgenoot, dat
alles is als een toverachtige, kleurrijke
weerschijn van „het zelfportret van Sas
kia”.
„In de finale zien wij de stervende
schilder terwijl hij nog tracht te werken
aan zijn laatste doek, „Simeon in de
tempel”. Dan is het alsof de portretten
van Saskia, Hendrickje Stoffels en Rem-
brandt’s zoon Titus uit het niets op het
toneel verschijnen. Allen zijn zij gestor
ven, maar in het geheugen van de held
van de opera leven zij. En zij zijn
onsterfelijk, gelijk Rembrandt zelf.
De laatste strofen van het slotkoor
zijn „de gedachte, uit licht geboren,
dooft nimmer, want licht zal blijven. De
nacht is de drempel van de morgenstond
die naakt aan het einde: de aanvang van
het nieuwe.
De ster, van welke kunstenaar ook,
schittert en dooft in de loop der tijden.
Maar hun spoor zal dpor de eeuwen niet
Dat zijn de belangrijkste indrukken
in Gebouw Noord-Holland van de
Provinciale Planologische Dienst aan
de J. J. Hamelinkstraat in Haarlem
waar de Amsterdamse (in 1913 gebo
ren) schilder Anton Buytendijk zijn
werk t.e.m. 28 januari a.s. exposeert.
Hij is met dit werk, olieverven en
wisten wat zij wilden hebben. Zij maak
ten gebruik van de afwezigheid van de
bewoners tijdens het weekeinde. Na de
alarminstallatie buiten werking te heb
ben gesteld, kwamen zij binnen met
behulp van een valse sleutel.
Doch in het tragische leven van Rem
brandt is de glimlach een zeldzame gast,
dient hij slechts als contrast. De over
heid, die beïnvloed is door de dubbelhar
tige vrienden van de schilder, veroor
deelt de Nachtwacht scherp en diegenen
die zo juist nog dit machtige schilderij
hadden toegejuicht, gaan het nu be
schimpen. Dan smijt Rembrandt het
geld in het gelaat van zijn meesters, de
hoofden van het Amsterdamse schut
tersgilde, die het hem hadden uitgekeerd
toen zij hun groepsportret bestelden:”
redenen dan ook in tehuizen of in
richtingen terecht komen. Tekst en
scènes liggen niet vast, zodat de spe
lers kunnen in gaan op suggesties die
ze ter plekke krijgen. Het stuk is
bedoeld voor medewerkers van kin
dertehuizen, sociale en pedagogische
academies en andere belangstellen
den.
„Typerend in dit opzicht is een scène
in het tweede bedrijf. De Nachtwacht is
voltooid. Er verschijnt een groep officie
ren die al vooraf geïnstrueerd zijn om
„te kijken, te roemen, en om hoera te
schreeuwen”. Deze komisch-satirische
scène is tegen de „kenners” gericht.
fe
Behalve de drie werken van Picasso
„De clowns”, „De stierenvechter” en
„Strandgezicht” verdwenen voorwer
pen van jade en ivoor en enige stoelen
uit de tijd van Lodewijk de Vijftiende.
De kunstvoorwerpen waren eigendom
van mevrouw Madeleine Jauvers, een
35-jarige Franse industrieel.
411
OP 8 JANUARI begint in de
Schuur ook een drietal voorstellingen
van het „Flatertejater” dat een „fri-
DE TONEELGROEP Baal geeft op
8, 9 en 10 januari in de Schuur
„Getrommel in de nacht” van Bertolt
Brecht. Dat is een stuk dat vlak na
de eerste wereldoorlog in Berlijn
speelt. Daar had toen een poging tot
revolutie plaats van de Spartakisten,
een communistische groepering. De
chaos na de verloren oorlog was
groot. Het leger was gedemobiliseerd.
Een teruggekeerde soldaat vindt in
„Getrommel in de nacht” zijn ver
loofde met een andere man, iemand
die winst uit de oorlog heeft gesla
gen. Even Iaat de soldaat zich mee
slepen door de Spartakisten, maar
zoekt dan al gauw het bed op van
zijn meisje dat zich toch weer met
hem verzoend heeft. Leonard Frank
l
HAARLEM. Een jonge man en
vrouw zitten op het strand. Hun kind
is verdronken en ze wachten tot het
lijk aanspoelt. Hij is een arbeider,
maar arbeidsongeschikt, en zij is cais
sière in een supermarkt. Dat is het
gegeven van „Gestrand”, dat toneel
groep Centrum op nieuwjaarsavond,
8.30 uur in de Toneelschuur in pre
mière brengt.
„Gestrand” is geschreven door Ha
rald Müller, een Duitse schrijver van
wie Centrum eerder „Grote Wolf” op
het repertoire heeft willen nemen.
Het stuk wordt geregisseerd door
Tom Jansen, die een „gestileerd rea
lisme” voor ogen staat. Volgens hem
gaat het stuk verder dan een voorval.
Het laat mensen zien die geen hou
vast vinden in de woorden en begrip
pen die onze samenleving oplevert.
Zë kunnen niet uitdrukken wat ze
voelen en uitelndelijk staan ze nog
verder van elkaar dan ze al leken.
„De absolute eenzaamheid”, aldus
Jansen. De beide rollen in „Gestrand”
worden gespeeld door Ansje Beentjes
en Frans Koppers. Het decor is van
Onno Boers. Voorstellingen op 1, 2, 3
en 4 januari.
HET DUO TRIPLEX komt morgen
avond in de Schuur met een nieuwe
show, die in de bovenzaal om 8.30
uur begint. Het drietal, Wigbolt Krui-
ver, Bert Bunschoten en Kees West,
heeft een jaar niet gespeeld, omdat ze
hun studie aan de Pedagogische Aca
demie wilden afmaken. Morgen ma
ken ze een „come-back” met een
voorstelling, die oude nummers in
een nieuw jasje maar ook nieuwe zal
laten zien. Het duo, dat dus een trio
is, is geïnspireerd door het knusse
amusement van voor de oorlog en
vlak erna. En er zit een tikje Van-
Oekeisme in, dit het geheel een maffe
bodem kan verschaffen. Kees West,
aan de piano, laat zich begeleiden
door Henk Duits en Henk Hofland op
drums en gitaar. Op 1, 2, en 3 janua
ri.
BIJ ANTON BUYTENDIJK zijn de
landschappen bijna geheel ontdaan
van de vorm, een enkele uitzondering
daargelaten. Alles is verhevigde
kleur, veel geel en rood van laaiend
licht, ook ochtend- en avondlicht.
Daarin dan wat aanduidingen van
wolken, eronder vlak land onder ho
ge luchten. Soms is zo’n landschep
gestoffeerd, een heel enkele keer met
de aanduiding van een menselijke
figuur of wat bomen die wel duide
lijker naar de vorm toe zijn geschil
derd. Het is dus een fel expressionis
me, maar ontleend aan natuurimpres
sies en aangelengd met persoonlijke
emoties.
tuig voor het expressionisme kunnen
scherpen en weer terug in Amster
dam bleef hij daaraan trouw. Overi
gens jammer dat hier ook niet iets
van zijn portretwerk is, ter vergelij
king met het overdadig landschappe
lijke, dat in zijn aquarellen iets min
der sterk aanspreekt dan in de grote
en picturaal rijke doeken.
gespeeld wordt. Spelers o.a. Hans Da-
gelet, Rudolf Lucieer, Elsje Ingeborg
Smits, Elsje de Wijn.
aquarellen, eigenlijk niet buiten zijn
paden getreden. In 1969 bij Galerie
Boumans in Beverwijk kwam zijn
werk ook zo over. Ik herkende het
alsof ik het veel korter geleden had
gezien. Indruk maakt het dus wel. Ik
miste hier zijn grafische werk, litho’s
en tekeningen, waarin alles iets min
der opgelost is dan in de meeste
olieverven. Het is moeilijk in alsmaar
emoties en wilde luchten te geloven,
zonder dat nu en dan een kleurpalet
eens heel anders is eh zonder dat wat
meer verfijning ook eens een andere
sfeer verbeeldt.
Maar goed, je kunt ook schrijven
dat Buytendijk zijn stiel trouw is
gebleven. Hij behoorde immers een
tijd tot de bekende Groningse expres
sionistische groep De Ploeg, nadat hij
in Amsterdam aan de Rijksacademie
onder meer onder prof. Jurres had
gestudeerd. Die laatste stimuleerde
ook een ruige verfbehandeling met
soms „oplossing” van vormen. In
Groningen heeft Buytendijk zijn zin-
Niet dat zijn nieuwe programma
dat geen speciale naam meekreeg, maar
wel een moedgevend voorwoord van
Freek de Jonge er zo vlekkeloos
uitzag. Gelukkig (zou je bijna zeggen)
verre van dat. Er waren tal van hape
ringen, doch daarin voorzag Otjes zelf
onmiddellijk op sublieme wijze. Vastbe
sloten deze avond succesvol te laten
verlopen, liet hij zich door niets en
niemand van de wijs brengen. Dwong
een ingewikkelde meezinger af en kon
het zich zelfs permitteren om zijn pro
grammaonderdelen enkele malen wat al
te ver door te laten schieten.
Otjes is een clown, heeft een spranke
lend pianist-componist getroffen in Dolf
Pierie en is blij dat hij gebruik kan
maken van teksten van Rink Ratsma,
naast zijn eigen scheppingen. Zijn bril-
jantste momenten heeft het nummer
waarin een jubilaris door zijn directie
wordt toegesproken. Hans Otjes is de
jubilaris die slechts toehoort, maar zijn
gezicht verraad al zijn gedachten.
Dan zijn er verder nog tal van clow
neske nummers, zoals bijvoorbeeld „Toe
ter”, en daarin is Otjes zonder meer op
z’n best. Ik ben blij dat ik hem na lange
tijd weer eens heb bezig gezien en hoop
dat hij zijn nieuwe programma toch
eens kritisch bekijkt. Misschien laat hij
dan „De man met de witte haren” wel
voorgoed uit zijn repertoire. Want dat is
nou het enige dat ik wel erg vond
tegenvallen.
I ij.
-
-Fd j
mb
VOLGENDE WEEK WOENSDAG 7
januari geeft een groep van het
Werktheater een zogeheten werk-
avond van „Niet thuis”, een van de
nieuwe projecten waaraan de fameu
ze Amsterdamse toneelgroep bezig is.
Shireen Strooker, Peter Faber, Hans
Man in ’t Veld en Judith Hees heb
ben een improvisatiespel samenge
steld over kinderen die om wat voor
AMSTERDAM. Hans Otjes, een jon
gen in de kleinkunst die al enkele jaren
in geheel eigen tempo z’n creativiteit
naar buiten brengt, speelde dinsdag
avond in het Amsterdamse Tingel Tangel
een nieuw en afgerond cabaretprogram-
ma. Een* echte première, zoals hij zelf
zei, „want ik moet ook mijn neus eens
laten zien in Amsterdam.” Otjes, een
ontdekking van Herman van Veen en in
Haarlem destijds naar voren geschoven
door Paul Scheelings in zijn Haarloheim,
heb ik vanaf de allereerste keer dat ik
hem zag het werkelijke voorbeeld ge
vonden van een echte clown. Na. het
bijwonen van zijn Tingel Tangel-avond
ben ik in die gedachte alleen maar
gesterkt.
DEN HAAG (ANP). Onlangs is in
Moskou een opera over Rembrandt van
het Estlandse gezelschap „Wanemoeïne”
in première gegaan, zo blijkt uit het
informatie-bulletin van de Sovjetambas-
sade in Den Haag. Het hoofd van „Wan
emoeïne”, „Volksartiest van de USSR”
Kaarel Ird, omsehrijft „Rembrandt van
Rhijn” als behorend tot de stukken „die
de toeschouwers tot nadenken noodza
ken”. „Het spel van de artiesten, de
muziek nu eens hartstochtelijk, dan
tragisch, en soms sentimenteel laten
u niet onverschillig. Wanneer u zo naar
het toneel kijkt, waar zich in vier tafe
relen episoden uit het leven van Rem
brandt afspelen, dan wordt u steeds tot
nadenken genoopt; over het lot van het
genie, over roeping en bestemming van
de schilder en over de onderverzoenlijk-
heid die het ware talent toont jegens
banaliteit en hebzucht.”
Toneelgroep Baal in een opstandige I
scène uit „Getrommel in de nacht”.
heeft het stuk zo geregisseerd dat de
opstandelingen voorgesteld worden
als een groep bonte café-artiesten.
I
at
verduisteren doch gelijk de melkweg
aan het hemelgewelf zijn.”
De hoofdrol in de uitvoering van
„Wanemoeïne”, wordt gezongen door Tyn
Bachmann, de enscenering is van Mari
Sjare, „verdienstelijk artieste van de
Estlandse SSR”h de rol van Saskia wordt
vertolkt door Ana Lomp.
Een wildwestscène uit de nieuwe show van
Grommers).
F>:’ 'i'lpK'
ij
r hi
I
Het Sadalia Flower Ragtime Orches
tra (Foto Bert Wallenburg).
W 1
door
Hein
Steehouwer
