Noch in
Noord
noch in Zuid-Korea democratie
p
President Park
Kim ll-Sung de
despoot in Z-Korea
Mao van
N-Korea
tegenover elkaar
Legers ingegraven
SF
door Jaap van Ginniken
FF
door Henri Hymans
lil
ZAT
3
ZATERDAG
19 7 6
JANUARI
14
d
O
E
Pyongyang. Vroeger een hoofd
stad met ongeveer 400.000 inwo
ners; tijdens de oorlog getroffen
door gemiddeld één bom per
hoofd van de bevolking. Daarna
stonden er (getuige historische
luchtopnamen) nog slechts twee
gebouwen overeind te midden
van onafzienbare zwartgeblaker
de puinhopen.
Later is Pyongyang herbouwd
voor het dubbele aantal inwo
ners. Je rijdt er binnen langs
brede boulevards. Overal moder
ne torenflats, die doen denken
aan de nieuwe steden welke door
de Russen in Siberië uit de grond
worden gestampt. Verder monu
mentale openbare gebouwen: his
torische musea met verscheide
ne kilometers expositie-lengte;
overdekte theaters met 5000 tot
10.000 zitplaatsen. Daaronder een
luxueus uitgevoerde ondergrond
se, diep genoeg om als atoom-
schuilkelder te dienen, al wordt
ontkend dat daarvoor voorzie
ningen zijn getroffen.
-Ast
IJlBjOli
■Bi®
L X'
L j
i
In november nog diende Noord-Korea, tijdens
Research
het
Dit jaar is het een kwart eeuw geleden dat de
oorlog tussen Zuid- en Noord-Korea uitbrak.
Aan dat conflict vocht aan de kant van Zuid-
Korea een VN-leger, dat voornamelijk werd
samengesteld uit Amerikaanse legeronderdelen.
Ook Nederlandse en Belgische detachementen
maakten deel uit van de VN-strijdmacht. Noord-
Korea werd 'daadwerkeltjk gesteund door de
Volksrepubliek China. De oorlog, die iets meer
dan drie jaar duurde, kostte bijna twee miljoen
Koreanen het leven: 450.000 in Zuid- en 1,3 mil
joen in Noord-Korea.
Bfl het bestand van 27 juli 1953 werd overeen
gekomen dat een politieke conferentie over de
de Algemene Vergadering van de Verenigde Na
ties, een resolutie in, waarin werd gevraagd om
het terugtrekken van alle buitenlandse troepen
onder VN-vlag (bedoeld wordt het 40.000 man
sterke Amerikaanse leger) uit Zuid-Korea en
onderhandelingen hierover met de Verenigde
Staten. Washington voelt daar echter niets voor,
en stelt zich op het standpunt dat zijn troepen
daar gestationeerd werden door een overeen
komst tussen de Verenigde Staten en Zuid-Korea,
waarmee Noord-Korea niets heeft te maken.
Twee verslaggevers van onze bladen bezochten
onlangs Korea, dat al sinds de Tweede Wereld
oorlog een gescheiden ontwikkeling kent. China-
kenner Jaap van Ginniken keek als eerste Neder
landse journalist ruim een week rond in de
Volksrepubliek Noord-Korea. Onze man in Tokio,
Henri Hymans, richtte zijn schreden naar het
land van president Park: Zuid-Korea.
Eén zaak komt uit de verschillende verhalen
wel zeer duidelijk naar voren: Westerse ideeën
over een parlementaire democratie zoals die hier
functioneert, gaan voor zowel Noord- als Zuid-
Korea niet op. Een tweede kanttekening: Zuid-
Korea drijft op westerse, vooral Amerikaanse
steun, Noord-Korea werkt met man en macht
aan een meer zelfstandige ontwikkeling. En ten
slotte: de conclusie dat na 30 jaar gescheiden
optrekken ogenschijnlijk onoverbrugbare tegen
stellingen tussen de bevolkingen van de beide
Korea’s znn ontstaan, ligt voor de hand.
De woorden die hierbij worden gewis
seld, zijn meestal scherp. De onderhan
delaars beschuldigen elkaar voortdurend
van bestandsschendingen, en gooien el
kaar naar het hoofd dat zij leugenaars
en moordenaars zijn.
DaJ
nur
scb
do<
scl-
tea
vot
voc
WO
Du
t fs X
1
o
g
bru
ik'
zee
toe
Toi
vai
get
Ne
ste
om
VO(
lei<
Vo
va
do
mc
ve
do
mc
zo*
oc<
be
tei
aa
De
da
W(
D(
D(
zo
Er
w*
de
„I
w
m
hc
A
d<
k(
oi
er
D
b;
zi
H
E
si
V
C(
g'
h
k
g
d
s
n
hereniging van de beide Korea’s zou moeten be
slissen. In 1954 vond deze conferentie in Genève
plaats, maar er werd geen enkel resultaat ge
boekt. Dat was ook het geval met latere be
sprekingen over deze kwestie, die op initiatief
van Noord-Korea plaatsvonden. De Zuidkoreaan-
se president Park, die in 1961 na een militaire
staatsgreep aan de macht kwam, is een fel
tegenstander van hereniging met het socialisti
sche Noorden. Noord-Korea weigert met het
Zuiden te onderhandelen zolang er nog „vreem
de” (lees: Amerikaanse) troepen onder VN-vlag
in het Zuiden gestationeerd blijven.
de muur een spreuk van Kim ll-Sung.
bezocht, was bijna vier kilometer lang.
Deze was door harde rotsbodem ge
boord, en de aanleg ervan moet jaren
hebben geduurd. Indien voltooid en on-
krieg” tegen het Zuiden begon en mil
joenen vluchtelingen bijeendreef in een
kleine enclave bij Poesan (aan de Zuid
oostelijke kust) en later Noord-Korea
toen het Noorden het slagveld werd van
Chinese legers en de strijdkrachten van
de Verenigde Staten en eenheden van 15
andere landen, die tezamen de strijd
macht vormden van de Verenigde Na
ties, naar Zuid-Korea gezonden om de
aanval van het Noorden te bedwingen.
Het huidige wankele bestand is voor
namelijk te danken aan de aanwezigheid
van Amerikaanse troepen aan de zuide
lijke zijtje van de demarcatielijn. Zij
zijn de enige strijdkrachten waarover
het VN-commando beschikt, en voeren
geregeld besprekingen met de noordelij
ken in Panmoenjon.
nemen. Twee ervan zijn tot dusver
blootgelegd. Een van deze tunnels, die
wij in de centrale sector (ongeveer 200
km ten noordoosten van Seoel) hebben
g
Noord- en Zuid-Korea, China en de Verenigde
Staten. Een resolutie met een dergelqke strek
king werd door de Algemene Vergadering aan
genomen met 59 tegen 51 stemmen en 29 ont
houdingen. Ook de Noordkoreaanse resolutie
werd, met steun van de Volksrepubliek China,
de Sovjet-Unie en een aantal Derde-Wereld-
landen aangenomen: 54 tegen 53 stemmen en 42
onthoudingen.
Het belangrijkste zijn de Chongsan-
Ri-cooperatie en de Taean-fabriek,
waar door zijn toedoen nieuwe me
thoden van produktieverhoging en
arbeiderszelfbestuur zijn ontstaan.
Het meest dramatisch is het verhaal
van het Kumsong-tractorbedrijf. Een
van de arbeider-directeuren (die
overigens te jong is om het allemaal
zelf te hebben meegemaakt) vertelt
over het moeilijke begin. Na de oor
log werd besloten zelf landbouwma
chines te gaan produceren, maar „be
vriende landen” (lees: de Sovjet-Unie
en Oost-Europa) weigerden daarvoor
de technieken af te staan. Men
kocht daarop één tractor van een
„bevriend land”, haalde hem hele
maal uit elkaar, en bouwde hem deel
voor deel na. Ten slotte kreeg ment
de methode onder de knie en zette
zijn eerste zelfgemaakte tractor in
elkaar. De eregasten werden uitgeno
digd voor een proefrit, maar op het
beslissende moment bleek de trekker
achteruit in plaats van vooruit te
rijden. „Terwijl onze arbeiders ont
moedigd waren, prees de president
onze prestaties en wekte ons op om
door te zetten. Kort daarop zetten we
onze tweede zelfgemaakte tractor in
elkaar, en die werkte wel naar beho
ren. Nu maken we er 30.000 per jaar,
van enkele pk’s tot 300 pk”.
Dit contrast, tussen de trekker uit
een ouderwetse smidse en uit een
computer-gestuurde fabriek, lijkt te
kenend voor de Noordkoreaanse ont
wikkeling van de laatste generatie.
Lijkt, want men laat buitenlanders
natuurlijk alleen de meest succesvol-
le bedrijven zien. Om te weten hoe
representatief deze voorbellden zijn,
De laatste Koreaanse oorlog, ontke
tend door zwaar gewapende en door de
Sovjet-Unie geoefende Noordkoreaanse
troepen tegen het verarmde en weerloze
Zuiden, duurde drie jaar, van juni 1950
tot juli 1953. Het aantal doden en ge
wonden bedroeg 3.800.000. Het menselijk
leed was verschrikkelijk.
Zowel het Zuiden als het Noorden
werd bijna geheel verwoest. Eerst Zuid-
Korea, toen het Noorden zijn „Blitz-
in de 60’er jaren. Iets verderop: 200
meter-lange rode vlaggen uit bak
steen, geflankeerd door bronzen
volksfiguren uit oorlog en verzet.
Daar middenin: een 20 meter hoog
standbeeld van de „vader des vader
lands”, president Kim ll-Sung. Oor
spronkelijk was het van brons. Maar
kort geleden merkte iemand op, dat
dit toch wat te bescheiden was. Van
daar dat men besloot het met goud
verf over te schilderen. Nu is het
inderdaad oogverblindend geworden,
letterlijk en figuurlijk. Kim ll-Sung
overheerst echter niet alleen het hele
centrum van de hoofdstad, maar siert
ook alle publieke of privé-ruimten.
Zelfs in de dierentuin. In de ontvang
kamer van de directeur staat een
aquarium waarin minivisjes tussen de
symbolen van de „drievoudige revolu
tie” doorzwemmen. De belangrijkste
daarvan zijn de verzamelde werken
van Kim ll-Sung.
Het „grootste” geschenk was een
olifant, afkomstig van de Noordviet-
namese collega Ho Tsji-Minh. Het is
het enige dier dat in Hanoi ooit een
nationale onderscheiding heeft gekre
gen. Het heeft zijn revolutionaire
sporen verdiend door destijds voor de
verzetsstrijders van de Vietminh pa
niekzaaiende stormlopen op de kolo
niale Franse stellingen uit te voeren,
en geniet nu van een rustige oude
dag in Pyongyang. Zo is niet alleen
het dagelijks werk, maar ook de
wekelijkse ontspanning doortrokken
van politieke lessen.
Bij iedere werkeenheid wordt aan
de bezoeker medegedeeld, hoe vaak
de president zélf telefonische of per
soonlijke richtlijnen heeft gegeven.
kennelijk ervaring had met kritische
journalisten uit westerse landen.
De volgende dag liep ik een Kore-
aans kroegje binnen, niet zo erg hy
giënisch naar westerse maatstaven,
maar een Korea-kenner had me ver
teld, dat dit één van de beste plaat
sen was om de doorsnee-Koreaan en
vooral ook oproerige studenten te
ontmoeten. In een oogwenk werd ik
uitgenodigd door drie jonge Korea
nen, medische studenten. Zoals ieder
een, die een tijdlang in Korea
heeft gewoond, kan vertellen, zijn de
Koreanen een buitengewoon gastvrij
en openhartig volk. Iets, dat ook ik
bijna elke dag gedurende mijn ver
blijf van een week heb ervaren.
Al gauw kwam ons gesprek op het
huidige regime en de dreiging uit het
Noorden. Alle drie lieten zich zeer
kritisch uit over de Zuidkoreaanse
Park Chung Hee-regering. „Vroeger
was Park een welwillend dictator, zei
één van de studenten, „maar nu
wordt hij steeds despotischer”. „De
nieuwe diensttijd (elke Zuidkoreaan
tussen 17 en 50 jaar moet drie jaar in
dienst en sinds kort moeten studenten
ook 15 dagen per jaar militaire trai
ning ondergaan) is een kwelling”, zei
de andere student. „Voor deze nieuwe
maatregelen werden afgekondigd.
konden we met bijlessen-geven wat
extra verdienen. Nu is dat bijna on
mogelijk geworden en hebben we
nauwelijks genoeg geld om de nodige
boeken voor onze studie te kopen”.
„Maar wat met de dreiging uit het
Noorden, waar de Park-regering het
steeds over heeft? In de Japanse pers
wordt vaak beweerd, dat president
Park deze dreiging overdrijft en voor
Amerika, en de andere westerse landen, willen
het bestand handhaven door middel van een
onderlinge regeling van de betrokken landen:
Waren het allemaal opgeklopte
verhaaltjes of had juist ik net geluk?
In ieder geval had ik geen last van
KCIA-agenten en niemand nodigde
mij uit voor een Koreaanse geisha-
party. Op het vliegveld, buiten Seoel,
waar ik 's avonds aankwam was de
laatste bus naar dé stad reeds ver
trokken. Nergens was een KCIA-li-
mousine te bekennen, en ik moest
uiteindelijk een taxi nemen, die me
naar de stad bracht, ca. 30 kilometer
van het vliegveld.
Onderweg pikten we twee studen
tes op, die stonden te liften. „Schrijf
alstublieft goede dingen over ons
land, iedereen schrijft altijd zo nega
tief over Korea”, zei een van de
meisjes, die redelijk goed Engels
sprak. „Maar wat denken jullie dan
van president Park en zijn metho
den?”, vroeg ik.
„Wij zijn niet dol op president
Park. Hoe eerder hij plaats maakt
voor een echt democratische regering
elkt
een
Apf
bec
mei
trel
Dit
wat
dar
ruir
Hie
Het monument dat gewijd is aan de
gesneuvelden van het Nederlandse
VN-detachement in Korea. Het staat
in Wonja, 80 km van Seoel.
zijn eigen doeleinden exploiteert. Wat
denken jullie daarover?”
„Dat is een gemene verdraaiing van
de feiten”, antwoordde één van de
jonge mannen en de andere twee
knikten instemmend. „De meeste Ja
panners kijken op ons neer, en ook
hun kranten laten geen gelegenheid
voorbijgaan om ons land te kritise
ren. In het voorjaar, toen Kim II-
Sung (de Noordkoreaanse leider) in
Peking verklaarde, dat na Vietnam
ook Korea op „revolutionaire wijze”
(met geweld) herenigd moest worden,
verkeerden wij in paniek. Nu einde
lijk na twintig jaar ons land herop
gebouwd is en de grootste ellende
voorbij is, vreesden wij, dat een nieu
we oorlog alles weer zou vernieti
gen”.
„Het Noorden is een groot militair
kamp en van de meest moderne wa
pens voorzien”, voegde de andere stu
dent eraan toe. „Ook al is onze bevol
king en het Zuidkoreaanse leger gro
ter in mankracht, toch is onze bewa
pening bij lange na niet zo modern
als in. het Noorden. Maar deze keer
zullen wij voor onze vrijheid vechen.
Wij willen graag ons land herenigd
zien, maar niet op de gewelddadige
voorwaarden van maarschalk Kim II-
Sung.
„Ook al treedt de Park-regering
vaak hard op tegen de studenten en
oppositie, toch hebben wij een sterke
oppositie in het parlement. Wij kun
nen protesteren en kritiseren, en zo
lang wij geen massale demonstraties
organiseren, laat de politie ons met
rust. Al die verhalen over de KCIA,
die iedereen bespioneert en als een
soort Kempetai (Japanse Gestapo)
duizenden mensen opsluit en martelt,
kun je alleen maar in de communis
tische pers, en helaas ook vaak in
sensationele buitenlandse kranten le
zen. Wij weten daar niets van, of
schoon de meesten van onze collega’s
op de oppositie en tegen de Park-
regering stemmen”.
Verder zorgvuldig aangelegde pro
menades langs de rivier, goed onder
houden parken. Daartussen, op een
heuvel verscheidene nationale monu
menten. Op een zuil: het vliegende
paard Chollima (letterlijk: het 10.000-
kilometerpaard) uit de traditionele
mythologie, dat zijn naam gaf aan de
„Grote Sprong Voorwaarts”-beweging
voor versnelde economische opbouw
westelijke kant van de gedemilitariseerde
zone en het centrale gebied van de
bestandslijn, kregen wij de indruk dat
de „bedreiging met een Invasie uit het
Noorden” (die dikwijls louter propagan
da wordt genoemd door de anti-Park-
oppositie) geen Zuidkoreaanse hersen
schim is.
Aan beide zijden van de bestandslijn
bevinden zich de best geoefende legers
in Azië. Meer dan een miljoen man
zwaar gewapende troepen zijn aan
weerskanten van de grens opgesteld. De
heuvels aan beide zijden van de gedemi
litariseerde zone zijn wellicht zwaarder
gefortificeerd dan waar ook ter wereld,
met diepe ondergrondse bunkers, tunnels
en artillerie-stellingen. Van de heuvel
toppen aan de Zuidkoreaanse kant ziet
men aan Noordkoreaanse kant de sporen
die militaire wegen en tunnels door het
Woeste landschap hebben getrokken.
De Zuidkoreanen beweren dat de
Noorderlingen minstens zestien tunnels
hebben gegraven, bestemd om verras
singsaanvallen op het Zuiden te onder-
Noord-Kora wil alleen met de Ameri
kanen praten over zijn eis dat zij zich
onmiddellijk uit Zuid-Korea zullen te
rugtrekken. Aan de andere kant zegt
Zuid-Korea, dat er groot oorlogsgevaar
zou ontstaan zonder een wapenstilstands-
overeenkomst die wordt gesteund door
de aanwezigheid van Amerikaanse troe
pen. Maarschalk Kim ll-Sung, de
Noordkoreaanse leider, zal Zuid-Korea
binnenvallen zodra de Amerikaanse troe
pen zijn verdwenen, zo beweren de
Zuidkoreaanse leiders.
Tijdens een bezoek, dat wij dezer
dagen brachten aan Panmoenjon, aan de
„Zodra je in Zuid-Korea aankomt
word je door de KCIA (Zuidkoreaan
se CIA) afgehaald en je kunt ze niet
meer van je afschudden”, waar
schuwde één van de in Tokio gestati
oneerde correspondenten, die geregeld
Zuid-Korea bezoekt. „Sinds president
Park Chung Hee de noodtoestand
heeft afgekondigd na de moord op
zijn vrouw, is Zuid-Korea de reinste
politiestaat geworden. Bij aankomst
word je met een limousine afgehaald
en dan kun je niks meer op eigen
houtje doen. Pas vooral op voor Kis-
saeng (Koreaanse geisha'sl-parties.
Daar probeert de KCIA je altijd
heen te slepen, en dan proberen ze
compromitterende foto’s van je te
maken om je tot zwijgen te brengen,
aJs je onaardige dingen schrijft over
het Park-bewind”.
ontdekt, zou deze het Noorden in staat
hebben gesteld om meer dan 30.000
zwaar gewapende soldaten per uur te
laten doordringen tot het centrale deel
van Zuid-Korea.
De gehele versterkte grenszone is een
enorm kruitvat, en de kleinste vonk zou
een nieuwe verschrikkelijke explosie
kunnen veroorzaken in dit tragische
schiereiland, dat eeuwenlang het slag
veld van buitenlandse machten is ge
weest en dat 25 jaar geleden het toneel
was van een van de bloedigste broeder
twisten.
moet men zich tot onafhankelijke
deskundigen wenden. Hun oordeel
luidt dan dat over het geheel een
zeer aanzienlijke groei heeft plaatsge
vonden, die zich op lange termijn
zeker zal doorzetten. In bepaalde sec
toren bestaan echter op het moment
wel degelijk problemen.
Wat betreft die zeer aanzienlijke
groei is met name het laatste num
mer van het wetenschappelijke Jour
nal of Contemporary Asia pertinent.
Daarin komt een drietal specialisten
onafhankelijk van elkaar tot de con
clusie, dat het Noorden ver op het
Zuiden vooruit is. Zijn rijke mijn
bouw en zware industrie geven zijn
economie een veel steviger basis, in
komen per hoofd zou al twee tot drie
maal zo hoog zijn.
Wat betreft de problemen in bepaalde
sectoren van de economie zijn het
vooral stemmen van westerse handels-
attaohés en zakenlieden die minder
enthousiast zijn. Sinds de oliecrisis
hebben de Noordkoreanen veel meer
voor hun benzine moeten betalen (die
tot .de laatste druppel geïmporteerd
wordt) en hebben daarentegen veel
minder deviezen ontvangen (die voor
namelijk’komen uit export van mine
ralen, waarvan de prijzen gedaald
zijn). Desondanks zijn ze gewoon
doorgegaan met in het buitenland
kopen van alle benodigheden voor
het zesjarenplan (dat dan ook zojuist
16 maanden vóór tijd is voltooid). Het
gevolg zou zijn dat ze een aanzienlij
ke achterstand hebben opgelopen bij
het voldoen van uitstaande rekenin
gen.
Maar het eerste is voor de Korea
nen kennelijk belangrijker dan het
tweede, want ze zijn al weer druk
bezig met het vaststellen van de doe
len voor het volgende ambitieuze
meerjarenplan. Daarbij is ook het
indijken van 100.000 hectare zee, een
project waarover men graag meer
contacten met Nederland zou willen
hebben. Maar die betrekkingen zijn
er niet, en het is nog niet duidelijk of
ze er komen.
Kinderen leggen bloemen bij het
standbeeld van Kim ll-Sung.
hoe beter”, antwoordde de studente.
„Maar ook al houden wij niet van
zijn harde maatregelen, vooral tegen
de studenten, toch moeten wij toege
ven dat Park Chung Hee veel voor
ons land gedaan heeft. Sinds hij aan
het bewind is, is er economische
vooruitgang geboekt. Nog zijn wij een
arm land, maar bijna iedereen heeft
nu een dak boven zijn hoofd, heeft
voldoende te eten en krijgt redelijk
onderwijs en medische verzorging.
Dat is een luxe waarvan onze ouders
alleen maar konden dromen”.
„U had ons land twintig, nee
twaalf jaar geleden moeten bezoe
ken”, stemde de misschien 50 a 55-
jarige taxichauffeur met de meisjes
in. Ons land lag toen nog in puin na
de Korea-oorlog, die ons land bijna
totaal verwoestte. Bijna een miljoen
Zuidkoreanen, burgers en soldaten,
waren omgekomen en evenzoveel wa
ren verminkt voor het leven. Zeker
de helft van de bevolking had bij
massale vluchtpogingen om weg te
komen van de Noordkoreaanse troe
pen, alles verloren. Honderdduizenden
invaliden en wezen leefden in de
bitterste armoede. Zelfs onder de Ja
panse bezetting (1910-1945) hadden
wij niet zo’n ellende meegemaakt”.
„Nog is ons land arm, zei de taxi
chauffeur. maar ieder jaar wordt het
een beetje beter en veel daarvan
danken wij aan het Park-bewind-
Voor een volk, dat jarenlang gehon
gerd heeft en eeuwenlang onder bui
tenlandse onderdrukking heeft gele
den (vooral Japanse, maar ook Chi
nese) is westerse democratie niet het
enig zaligmakende regeringssysteem”,
benadrukte de taxichauffeur, die
Terwijl Zuid-Korea de dialoog inzake
een vreedzame hereniging met het
Noorden, die twee jaar geleden is afge
broken, wenst te hervatten of bereid zou
zijn een oplossing volgens het Duitse
model te aanvaarden, daarbij uitgaande
van het bestaan van twee staten, weigert
Noord-Korea te onderhandelen met de
Zuidkoreaanse regering van Park
Chung Hee.
in Noord-Korea. Aan
ib' ii w-
wi w 8