Noch in Noord noch in Zuid-Korea democratie p President Park Kim ll-Sung de despoot in Z-Korea Mao van N-Korea tegenover elkaar Legers ingegraven SF door Jaap van Ginniken FF door Henri Hymans lil ZAT 3 ZATERDAG 19 7 6 JANUARI 14 d O E Pyongyang. Vroeger een hoofd stad met ongeveer 400.000 inwo ners; tijdens de oorlog getroffen door gemiddeld één bom per hoofd van de bevolking. Daarna stonden er (getuige historische luchtopnamen) nog slechts twee gebouwen overeind te midden van onafzienbare zwartgeblaker de puinhopen. Later is Pyongyang herbouwd voor het dubbele aantal inwo ners. Je rijdt er binnen langs brede boulevards. Overal moder ne torenflats, die doen denken aan de nieuwe steden welke door de Russen in Siberië uit de grond worden gestampt. Verder monu mentale openbare gebouwen: his torische musea met verscheide ne kilometers expositie-lengte; overdekte theaters met 5000 tot 10.000 zitplaatsen. Daaronder een luxueus uitgevoerde ondergrond se, diep genoeg om als atoom- schuilkelder te dienen, al wordt ontkend dat daarvoor voorzie ningen zijn getroffen. -Ast IJlBjOli ■Bi® L X' L j i In november nog diende Noord-Korea, tijdens Research het Dit jaar is het een kwart eeuw geleden dat de oorlog tussen Zuid- en Noord-Korea uitbrak. Aan dat conflict vocht aan de kant van Zuid- Korea een VN-leger, dat voornamelijk werd samengesteld uit Amerikaanse legeronderdelen. Ook Nederlandse en Belgische detachementen maakten deel uit van de VN-strijdmacht. Noord- Korea werd 'daadwerkeltjk gesteund door de Volksrepubliek China. De oorlog, die iets meer dan drie jaar duurde, kostte bijna twee miljoen Koreanen het leven: 450.000 in Zuid- en 1,3 mil joen in Noord-Korea. Bfl het bestand van 27 juli 1953 werd overeen gekomen dat een politieke conferentie over de de Algemene Vergadering van de Verenigde Na ties, een resolutie in, waarin werd gevraagd om het terugtrekken van alle buitenlandse troepen onder VN-vlag (bedoeld wordt het 40.000 man sterke Amerikaanse leger) uit Zuid-Korea en onderhandelingen hierover met de Verenigde Staten. Washington voelt daar echter niets voor, en stelt zich op het standpunt dat zijn troepen daar gestationeerd werden door een overeen komst tussen de Verenigde Staten en Zuid-Korea, waarmee Noord-Korea niets heeft te maken. Twee verslaggevers van onze bladen bezochten onlangs Korea, dat al sinds de Tweede Wereld oorlog een gescheiden ontwikkeling kent. China- kenner Jaap van Ginniken keek als eerste Neder landse journalist ruim een week rond in de Volksrepubliek Noord-Korea. Onze man in Tokio, Henri Hymans, richtte zijn schreden naar het land van president Park: Zuid-Korea. Eén zaak komt uit de verschillende verhalen wel zeer duidelijk naar voren: Westerse ideeën over een parlementaire democratie zoals die hier functioneert, gaan voor zowel Noord- als Zuid- Korea niet op. Een tweede kanttekening: Zuid- Korea drijft op westerse, vooral Amerikaanse steun, Noord-Korea werkt met man en macht aan een meer zelfstandige ontwikkeling. En ten slotte: de conclusie dat na 30 jaar gescheiden optrekken ogenschijnlijk onoverbrugbare tegen stellingen tussen de bevolkingen van de beide Korea’s znn ontstaan, ligt voor de hand. De woorden die hierbij worden gewis seld, zijn meestal scherp. De onderhan delaars beschuldigen elkaar voortdurend van bestandsschendingen, en gooien el kaar naar het hoofd dat zij leugenaars en moordenaars zijn. DaJ nur scb do< scl- tea vot voc WO Du t fs X 1 o g bru ik' zee toe Toi vai get Ne ste om VO( lei< Vo va do mc ve do mc zo* oc< be tei aa De da W( D( D( zo Er w* de „I w m hc A d< k( oi er D b; zi H E si V C( g' h k g d s n hereniging van de beide Korea’s zou moeten be slissen. In 1954 vond deze conferentie in Genève plaats, maar er werd geen enkel resultaat ge boekt. Dat was ook het geval met latere be sprekingen over deze kwestie, die op initiatief van Noord-Korea plaatsvonden. De Zuidkoreaan- se president Park, die in 1961 na een militaire staatsgreep aan de macht kwam, is een fel tegenstander van hereniging met het socialisti sche Noorden. Noord-Korea weigert met het Zuiden te onderhandelen zolang er nog „vreem de” (lees: Amerikaanse) troepen onder VN-vlag in het Zuiden gestationeerd blijven. de muur een spreuk van Kim ll-Sung. bezocht, was bijna vier kilometer lang. Deze was door harde rotsbodem ge boord, en de aanleg ervan moet jaren hebben geduurd. Indien voltooid en on- krieg” tegen het Zuiden begon en mil joenen vluchtelingen bijeendreef in een kleine enclave bij Poesan (aan de Zuid oostelijke kust) en later Noord-Korea toen het Noorden het slagveld werd van Chinese legers en de strijdkrachten van de Verenigde Staten en eenheden van 15 andere landen, die tezamen de strijd macht vormden van de Verenigde Na ties, naar Zuid-Korea gezonden om de aanval van het Noorden te bedwingen. Het huidige wankele bestand is voor namelijk te danken aan de aanwezigheid van Amerikaanse troepen aan de zuide lijke zijtje van de demarcatielijn. Zij zijn de enige strijdkrachten waarover het VN-commando beschikt, en voeren geregeld besprekingen met de noordelij ken in Panmoenjon. nemen. Twee ervan zijn tot dusver blootgelegd. Een van deze tunnels, die wij in de centrale sector (ongeveer 200 km ten noordoosten van Seoel) hebben g Noord- en Zuid-Korea, China en de Verenigde Staten. Een resolutie met een dergelqke strek king werd door de Algemene Vergadering aan genomen met 59 tegen 51 stemmen en 29 ont houdingen. Ook de Noordkoreaanse resolutie werd, met steun van de Volksrepubliek China, de Sovjet-Unie en een aantal Derde-Wereld- landen aangenomen: 54 tegen 53 stemmen en 42 onthoudingen. Het belangrijkste zijn de Chongsan- Ri-cooperatie en de Taean-fabriek, waar door zijn toedoen nieuwe me thoden van produktieverhoging en arbeiderszelfbestuur zijn ontstaan. Het meest dramatisch is het verhaal van het Kumsong-tractorbedrijf. Een van de arbeider-directeuren (die overigens te jong is om het allemaal zelf te hebben meegemaakt) vertelt over het moeilijke begin. Na de oor log werd besloten zelf landbouwma chines te gaan produceren, maar „be vriende landen” (lees: de Sovjet-Unie en Oost-Europa) weigerden daarvoor de technieken af te staan. Men kocht daarop één tractor van een „bevriend land”, haalde hem hele maal uit elkaar, en bouwde hem deel voor deel na. Ten slotte kreeg ment de methode onder de knie en zette zijn eerste zelfgemaakte tractor in elkaar. De eregasten werden uitgeno digd voor een proefrit, maar op het beslissende moment bleek de trekker achteruit in plaats van vooruit te rijden. „Terwijl onze arbeiders ont moedigd waren, prees de president onze prestaties en wekte ons op om door te zetten. Kort daarop zetten we onze tweede zelfgemaakte tractor in elkaar, en die werkte wel naar beho ren. Nu maken we er 30.000 per jaar, van enkele pk’s tot 300 pk”. Dit contrast, tussen de trekker uit een ouderwetse smidse en uit een computer-gestuurde fabriek, lijkt te kenend voor de Noordkoreaanse ont wikkeling van de laatste generatie. Lijkt, want men laat buitenlanders natuurlijk alleen de meest succesvol- le bedrijven zien. Om te weten hoe representatief deze voorbellden zijn, De laatste Koreaanse oorlog, ontke tend door zwaar gewapende en door de Sovjet-Unie geoefende Noordkoreaanse troepen tegen het verarmde en weerloze Zuiden, duurde drie jaar, van juni 1950 tot juli 1953. Het aantal doden en ge wonden bedroeg 3.800.000. Het menselijk leed was verschrikkelijk. Zowel het Zuiden als het Noorden werd bijna geheel verwoest. Eerst Zuid- Korea, toen het Noorden zijn „Blitz- in de 60’er jaren. Iets verderop: 200 meter-lange rode vlaggen uit bak steen, geflankeerd door bronzen volksfiguren uit oorlog en verzet. Daar middenin: een 20 meter hoog standbeeld van de „vader des vader lands”, president Kim ll-Sung. Oor spronkelijk was het van brons. Maar kort geleden merkte iemand op, dat dit toch wat te bescheiden was. Van daar dat men besloot het met goud verf over te schilderen. Nu is het inderdaad oogverblindend geworden, letterlijk en figuurlijk. Kim ll-Sung overheerst echter niet alleen het hele centrum van de hoofdstad, maar siert ook alle publieke of privé-ruimten. Zelfs in de dierentuin. In de ontvang kamer van de directeur staat een aquarium waarin minivisjes tussen de symbolen van de „drievoudige revolu tie” doorzwemmen. De belangrijkste daarvan zijn de verzamelde werken van Kim ll-Sung. Het „grootste” geschenk was een olifant, afkomstig van de Noordviet- namese collega Ho Tsji-Minh. Het is het enige dier dat in Hanoi ooit een nationale onderscheiding heeft gekre gen. Het heeft zijn revolutionaire sporen verdiend door destijds voor de verzetsstrijders van de Vietminh pa niekzaaiende stormlopen op de kolo niale Franse stellingen uit te voeren, en geniet nu van een rustige oude dag in Pyongyang. Zo is niet alleen het dagelijks werk, maar ook de wekelijkse ontspanning doortrokken van politieke lessen. Bij iedere werkeenheid wordt aan de bezoeker medegedeeld, hoe vaak de president zélf telefonische of per soonlijke richtlijnen heeft gegeven. kennelijk ervaring had met kritische journalisten uit westerse landen. De volgende dag liep ik een Kore- aans kroegje binnen, niet zo erg hy giënisch naar westerse maatstaven, maar een Korea-kenner had me ver teld, dat dit één van de beste plaat sen was om de doorsnee-Koreaan en vooral ook oproerige studenten te ontmoeten. In een oogwenk werd ik uitgenodigd door drie jonge Korea nen, medische studenten. Zoals ieder een, die een tijdlang in Korea heeft gewoond, kan vertellen, zijn de Koreanen een buitengewoon gastvrij en openhartig volk. Iets, dat ook ik bijna elke dag gedurende mijn ver blijf van een week heb ervaren. Al gauw kwam ons gesprek op het huidige regime en de dreiging uit het Noorden. Alle drie lieten zich zeer kritisch uit over de Zuidkoreaanse Park Chung Hee-regering. „Vroeger was Park een welwillend dictator, zei één van de studenten, „maar nu wordt hij steeds despotischer”. „De nieuwe diensttijd (elke Zuidkoreaan tussen 17 en 50 jaar moet drie jaar in dienst en sinds kort moeten studenten ook 15 dagen per jaar militaire trai ning ondergaan) is een kwelling”, zei de andere student. „Voor deze nieuwe maatregelen werden afgekondigd. konden we met bijlessen-geven wat extra verdienen. Nu is dat bijna on mogelijk geworden en hebben we nauwelijks genoeg geld om de nodige boeken voor onze studie te kopen”. „Maar wat met de dreiging uit het Noorden, waar de Park-regering het steeds over heeft? In de Japanse pers wordt vaak beweerd, dat president Park deze dreiging overdrijft en voor Amerika, en de andere westerse landen, willen het bestand handhaven door middel van een onderlinge regeling van de betrokken landen: Waren het allemaal opgeklopte verhaaltjes of had juist ik net geluk? In ieder geval had ik geen last van KCIA-agenten en niemand nodigde mij uit voor een Koreaanse geisha- party. Op het vliegveld, buiten Seoel, waar ik 's avonds aankwam was de laatste bus naar dé stad reeds ver trokken. Nergens was een KCIA-li- mousine te bekennen, en ik moest uiteindelijk een taxi nemen, die me naar de stad bracht, ca. 30 kilometer van het vliegveld. Onderweg pikten we twee studen tes op, die stonden te liften. „Schrijf alstublieft goede dingen over ons land, iedereen schrijft altijd zo nega tief over Korea”, zei een van de meisjes, die redelijk goed Engels sprak. „Maar wat denken jullie dan van president Park en zijn metho den?”, vroeg ik. „Wij zijn niet dol op president Park. Hoe eerder hij plaats maakt voor een echt democratische regering elkt een Apf bec mei trel Dit wat dar ruir Hie Het monument dat gewijd is aan de gesneuvelden van het Nederlandse VN-detachement in Korea. Het staat in Wonja, 80 km van Seoel. zijn eigen doeleinden exploiteert. Wat denken jullie daarover?” „Dat is een gemene verdraaiing van de feiten”, antwoordde één van de jonge mannen en de andere twee knikten instemmend. „De meeste Ja panners kijken op ons neer, en ook hun kranten laten geen gelegenheid voorbijgaan om ons land te kritise ren. In het voorjaar, toen Kim II- Sung (de Noordkoreaanse leider) in Peking verklaarde, dat na Vietnam ook Korea op „revolutionaire wijze” (met geweld) herenigd moest worden, verkeerden wij in paniek. Nu einde lijk na twintig jaar ons land herop gebouwd is en de grootste ellende voorbij is, vreesden wij, dat een nieu we oorlog alles weer zou vernieti gen”. „Het Noorden is een groot militair kamp en van de meest moderne wa pens voorzien”, voegde de andere stu dent eraan toe. „Ook al is onze bevol king en het Zuidkoreaanse leger gro ter in mankracht, toch is onze bewa pening bij lange na niet zo modern als in. het Noorden. Maar deze keer zullen wij voor onze vrijheid vechen. Wij willen graag ons land herenigd zien, maar niet op de gewelddadige voorwaarden van maarschalk Kim II- Sung. „Ook al treedt de Park-regering vaak hard op tegen de studenten en oppositie, toch hebben wij een sterke oppositie in het parlement. Wij kun nen protesteren en kritiseren, en zo lang wij geen massale demonstraties organiseren, laat de politie ons met rust. Al die verhalen over de KCIA, die iedereen bespioneert en als een soort Kempetai (Japanse Gestapo) duizenden mensen opsluit en martelt, kun je alleen maar in de communis tische pers, en helaas ook vaak in sensationele buitenlandse kranten le zen. Wij weten daar niets van, of schoon de meesten van onze collega’s op de oppositie en tegen de Park- regering stemmen”. Verder zorgvuldig aangelegde pro menades langs de rivier, goed onder houden parken. Daartussen, op een heuvel verscheidene nationale monu menten. Op een zuil: het vliegende paard Chollima (letterlijk: het 10.000- kilometerpaard) uit de traditionele mythologie, dat zijn naam gaf aan de „Grote Sprong Voorwaarts”-beweging voor versnelde economische opbouw westelijke kant van de gedemilitariseerde zone en het centrale gebied van de bestandslijn, kregen wij de indruk dat de „bedreiging met een Invasie uit het Noorden” (die dikwijls louter propagan da wordt genoemd door de anti-Park- oppositie) geen Zuidkoreaanse hersen schim is. Aan beide zijden van de bestandslijn bevinden zich de best geoefende legers in Azië. Meer dan een miljoen man zwaar gewapende troepen zijn aan weerskanten van de grens opgesteld. De heuvels aan beide zijden van de gedemi litariseerde zone zijn wellicht zwaarder gefortificeerd dan waar ook ter wereld, met diepe ondergrondse bunkers, tunnels en artillerie-stellingen. Van de heuvel toppen aan de Zuidkoreaanse kant ziet men aan Noordkoreaanse kant de sporen die militaire wegen en tunnels door het Woeste landschap hebben getrokken. De Zuidkoreanen beweren dat de Noorderlingen minstens zestien tunnels hebben gegraven, bestemd om verras singsaanvallen op het Zuiden te onder- Noord-Kora wil alleen met de Ameri kanen praten over zijn eis dat zij zich onmiddellijk uit Zuid-Korea zullen te rugtrekken. Aan de andere kant zegt Zuid-Korea, dat er groot oorlogsgevaar zou ontstaan zonder een wapenstilstands- overeenkomst die wordt gesteund door de aanwezigheid van Amerikaanse troe pen. Maarschalk Kim ll-Sung, de Noordkoreaanse leider, zal Zuid-Korea binnenvallen zodra de Amerikaanse troe pen zijn verdwenen, zo beweren de Zuidkoreaanse leiders. Tijdens een bezoek, dat wij dezer dagen brachten aan Panmoenjon, aan de „Zodra je in Zuid-Korea aankomt word je door de KCIA (Zuidkoreaan se CIA) afgehaald en je kunt ze niet meer van je afschudden”, waar schuwde één van de in Tokio gestati oneerde correspondenten, die geregeld Zuid-Korea bezoekt. „Sinds president Park Chung Hee de noodtoestand heeft afgekondigd na de moord op zijn vrouw, is Zuid-Korea de reinste politiestaat geworden. Bij aankomst word je met een limousine afgehaald en dan kun je niks meer op eigen houtje doen. Pas vooral op voor Kis- saeng (Koreaanse geisha'sl-parties. Daar probeert de KCIA je altijd heen te slepen, en dan proberen ze compromitterende foto’s van je te maken om je tot zwijgen te brengen, aJs je onaardige dingen schrijft over het Park-bewind”. ontdekt, zou deze het Noorden in staat hebben gesteld om meer dan 30.000 zwaar gewapende soldaten per uur te laten doordringen tot het centrale deel van Zuid-Korea. De gehele versterkte grenszone is een enorm kruitvat, en de kleinste vonk zou een nieuwe verschrikkelijke explosie kunnen veroorzaken in dit tragische schiereiland, dat eeuwenlang het slag veld van buitenlandse machten is ge weest en dat 25 jaar geleden het toneel was van een van de bloedigste broeder twisten. moet men zich tot onafhankelijke deskundigen wenden. Hun oordeel luidt dan dat over het geheel een zeer aanzienlijke groei heeft plaatsge vonden, die zich op lange termijn zeker zal doorzetten. In bepaalde sec toren bestaan echter op het moment wel degelijk problemen. Wat betreft die zeer aanzienlijke groei is met name het laatste num mer van het wetenschappelijke Jour nal of Contemporary Asia pertinent. Daarin komt een drietal specialisten onafhankelijk van elkaar tot de con clusie, dat het Noorden ver op het Zuiden vooruit is. Zijn rijke mijn bouw en zware industrie geven zijn economie een veel steviger basis, in komen per hoofd zou al twee tot drie maal zo hoog zijn. Wat betreft de problemen in bepaalde sectoren van de economie zijn het vooral stemmen van westerse handels- attaohés en zakenlieden die minder enthousiast zijn. Sinds de oliecrisis hebben de Noordkoreanen veel meer voor hun benzine moeten betalen (die tot .de laatste druppel geïmporteerd wordt) en hebben daarentegen veel minder deviezen ontvangen (die voor namelijk’komen uit export van mine ralen, waarvan de prijzen gedaald zijn). Desondanks zijn ze gewoon doorgegaan met in het buitenland kopen van alle benodigheden voor het zesjarenplan (dat dan ook zojuist 16 maanden vóór tijd is voltooid). Het gevolg zou zijn dat ze een aanzienlij ke achterstand hebben opgelopen bij het voldoen van uitstaande rekenin gen. Maar het eerste is voor de Korea nen kennelijk belangrijker dan het tweede, want ze zijn al weer druk bezig met het vaststellen van de doe len voor het volgende ambitieuze meerjarenplan. Daarbij is ook het indijken van 100.000 hectare zee, een project waarover men graag meer contacten met Nederland zou willen hebben. Maar die betrekkingen zijn er niet, en het is nog niet duidelijk of ze er komen. Kinderen leggen bloemen bij het standbeeld van Kim ll-Sung. hoe beter”, antwoordde de studente. „Maar ook al houden wij niet van zijn harde maatregelen, vooral tegen de studenten, toch moeten wij toege ven dat Park Chung Hee veel voor ons land gedaan heeft. Sinds hij aan het bewind is, is er economische vooruitgang geboekt. Nog zijn wij een arm land, maar bijna iedereen heeft nu een dak boven zijn hoofd, heeft voldoende te eten en krijgt redelijk onderwijs en medische verzorging. Dat is een luxe waarvan onze ouders alleen maar konden dromen”. „U had ons land twintig, nee twaalf jaar geleden moeten bezoe ken”, stemde de misschien 50 a 55- jarige taxichauffeur met de meisjes in. Ons land lag toen nog in puin na de Korea-oorlog, die ons land bijna totaal verwoestte. Bijna een miljoen Zuidkoreanen, burgers en soldaten, waren omgekomen en evenzoveel wa ren verminkt voor het leven. Zeker de helft van de bevolking had bij massale vluchtpogingen om weg te komen van de Noordkoreaanse troe pen, alles verloren. Honderdduizenden invaliden en wezen leefden in de bitterste armoede. Zelfs onder de Ja panse bezetting (1910-1945) hadden wij niet zo’n ellende meegemaakt”. „Nog is ons land arm, zei de taxi chauffeur. maar ieder jaar wordt het een beetje beter en veel daarvan danken wij aan het Park-bewind- Voor een volk, dat jarenlang gehon gerd heeft en eeuwenlang onder bui tenlandse onderdrukking heeft gele den (vooral Japanse, maar ook Chi nese) is westerse democratie niet het enig zaligmakende regeringssysteem”, benadrukte de taxichauffeur, die Terwijl Zuid-Korea de dialoog inzake een vreedzame hereniging met het Noorden, die twee jaar geleden is afge broken, wenst te hervatten of bereid zou zijn een oplossing volgens het Duitse model te aanvaarden, daarbij uitgaande van het bestaan van twee staten, weigert Noord-Korea te onderhandelen met de Zuidkoreaanse regering van Park Chung Hee. in Noord-Korea. Aan ib' ii w- wi w 8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1976 | | pagina 14