EEG-rapport
Tindemans
Commissie voor
Libanees
bestand is
uiteengevallen
Wet ondernemingsraad
zal verreikend zijn
BEDRIJFSLEVEN BEVREESD
VOOR WEER SLECHT JAAR
Nieuw middel
ontdekt tegen
tandbederf
Van der Stoel wil naam Kamerlid
Fm
dat bij Gulf Oil op loonlijst stond
Ontkoppeling:
klap AVRO
Pauze
voor
Reagan
vordert
gestaag
Metro
w
H
BESLUIT VAN SPOEDVERGADERING IN LONDEN
MINISTER-PRESIDENT DEN UYL:
Massale enquête van Kamers van Koophandel:
Zoetstof uit bessen
K
NEDERLANDSE AMBASSADE IN VS STELT ONDERZOEK IN
ff l
Mogelijk slachtoffer
van Capella gevonden
WOENSDAG 7
JANUARI
1976
BINNEN» EN BUITENLAND
4
(Vervolg van pagina 1)
Machteloos
r i
(Van- onze redactie economie)
ot
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister-president Den Uyl heeft gezegd dat het ko
mende wetsontwerp op de ondernemingsraden een „verreikende radicale
hervorming” zal kunnen betekenen. Volgens de premier zal het wetsont
werp van grote betekenis zijn voor de positie van de werknemers in de be
drijven op het gebied van inspraak en medezeggenschap.
Samenwerking
Zorgelijk
Extra Britse troepen
karakter
O
Tij
'SN
(Van onze redactie binnenland)
lijk-blijven met het peil van 1975.
gen.
De geldomzetten namen in 1975 ten
De
uu
Radio Beiroet maakte in zijn commu
niques van gisteravond geen melding
van de breuk in de coördinatiecommis
sie, maar meldde wel dat het lichaam
had besloten de vergaderingen tot nader
order op te schorten.
Falangistische .zegslieden vertelden dat
hun stellingen ten noord- en zuidoosten
van de hoofdstad vanuit het vluchtelin
genkamp met mortiervuur werden be
stookt.
Groningen. Het Noorse schip zal doorva
ren naar een haven en het lijk daar
afgeven.
De rijkspolitie spreekt het vermoeden
uit dat men hier te maken heeft met een
van de slachtoffers van het Oostduitse
schip Capella uit Rostoc, dat afgelopen
zaterdag in het stormweer ten noorden
van Ameland verging. Tot nu toe heb-
Alle politieke
stormen in
Amsterdam ten
spijt vordert het
werk aan de
hoofdstedelijke
metro gestaag.
Deze foto werd
genomen op de
Kromme Waal.
Links het Scheep-
vaarthuis.
De Belgische eerste minister stelt ten
slotte de oprichting van een Europese
stichting voor, die beter begrip tussen de
valken van de Europese Gemeenschap
zal moeten bevorderen.
tei
Dr
de
sai
ge
de
dii
ve
werkelijk
jaar nog
blijkt: 45
bedrijven
f
An
ha'
lijk
An
tiei
vai
eer
om
me
als
1
ge
gel
Pi
Al
bu
ee
wt
1
He
wi
do
he
E
stai
vor
het
bed
voo
vol
lijk
Lar
der
mei
dei
noe
lan.
A
dat
va
ko
ak
Hc
ov
Wc
E
var
Vo<
heb
dru
linj
en
krii
kw;
in
een
was
ling
hou
lag'
naar Ulster gestuurd
Er is geen werkelijke vooruit
gang in zicht, aldus de Belgische
premier, die bepleit dat de discus
sie in de Europese instellingen over
het te volgen beleid op dit punt
weer op gang gebracht moet won
den. Bovendien stelt hij een nieuwe
pragmatische benadering voor: de
staten die de mogelijkheid hebben
vorderingen te maken na verdere
integratie, dienen dit door te zet
ten.
PvdA zelf acties ondernemen om achter
de identiteit van het Kamerlid te komen.
Volgens een woordvoerder kan dat bete
kenen dat de PvdA iemand naar de
Verenigde Staten stuurt om contact op
te nemen met de onderzoekcommissie.
Overigens is het nog niet zeker dat
inderdaad sprake is van een socialistisch
Kamerlid. Volgens onze correspendent in
Washington is enige verwarring ontstaan
over de begrippen waarmee de betrok
ken figuur is aangeduid. Volgens hem
wordt niet gesproken van een „labour
member", maar van een „labour-expert”,
wat inhoudt dat veel meer Kamerleden
in aanmerking komen. Bovendien zou
deze terminologie ook van toepassing
kunnen zijn op de arbeidsdeskundige die
ook in de stukken van Gulf voorkomt.
A W
In kringen van het protestantse extre
misme begint de leiding de macht over
de volgelingen te verliezen, die nu tot
actie willen overgaan. Aanstaande
maandag zal minister Rees in het Lager
huis nieuwe suggesties bekend maken
voor een bestuursvorm in Noord-Ierland.
(Van onze redacteur in Londen, Rudolf Bakker)
LONDEN. De Britten sturen 600 man extra soldaten naar Noord-
Ierland. Ze zijn speciaal bestemd voor de zuidelijke provincie Armagh,
waar de afgelopen dagen 15 man in wederzijdse wraakoefeningen om het
leven zijn gekomen. Het aantal Britse militairen in Armagh zal dan 1400
bedragen. s 4
opzichte van 1974 in slechts 22 percent
van de bedrijven toe met meer dan het
inflatiepercentage. Dit betekent dat in 78
percent van de bedrijven de inflatoire
ontwikkeling niet werd opgevangen door
een voldoende grote stijging van de
geldomzetten. Daling van de vraag in
binnen- en buitenland was een onbelang
rijke oorzaak van déze geringe stijging.
Verder ook de scherpere concurrentiepo
sitie.
DEN HAAG Voor dit jaar wordt voor het bedrijfsleven nog geen keer
ten goede verwacht. De perspectieven voor een herstel van de economie
blijven somber. Slechts tien percent van de bedrijven verwacht in 1976
een reële groei van de netto-resultaten. Het merendeel verwacht een ge-
daling van de netto-bedrijfsresultaten,
dan wel een stijging die niet voldoende
was om de inflatoire ontwikkeling te
compenseren. Slechts 14 percent had een
werkelijke stijging van de netto-resulta
ten.
BEIROET (AFP). De opperste
Libanese coördinatiecommissie, in
het binnenlandse conflict belast met
de toezicht op de naleving van het
bestand en andere afspraken tussen
de strijdende partijen, is gisteren
uiteengevallen doordat de Palestijib-
se vertegenwoordigers en die van
de progressieve partijen hun mede
werking hebben opgezegd. Dit is in
Beiroet door goedingelichte kringen
meegedeeld.
Volgens zegslieden hebben de Pales
tijnse en progressieve vertegenwoordi
gers ook hun deelname aan verdere
vergaderingen op lager niveau gewei
gerd.
Palestijnen en progressieven beschul
digen de conservatief-christelijke „Palan
ge” en de nationale liberale partij van
minister van binnenlandse zaken Camil
le Chamoun ervan de blokkade te hand
haven van het Palestijnse vluchtelingen
kamp Tal Zaatar, even ten noordoosten
van Beiroet.
De namen van het tiental protestantse
textielarbeiders dat op weg naar huis in
een kleine bus werd doodgeschoten, zijn
nu bekend geworden. Een van de inzit
tenden werd gespaard omdat hij katho
liek bleek te zijn. Het enige nog in leven
zijnde protestantse slachtoffer ligt zwaar
gewond in een ziekenhuis. Zijn kans om
het te halen wordt op 50 percent gesteld.
De moordpartij vond plaats als
„wraak” voor de moord op vijf katholie
ke Ieren die voor het merendeel in de
avonduren naar hun televisie zaten te
kijken, toen zij werden overvallen.
ten niet kan steunen. „Het zou onver
antwoord zijn daar illusies over te laten
bestaan”. Den Uyl zei dat de Nederland
se regering niet van plan is het Molukse
probleem in de Verenigde Naties aan de
orde të stellen. Volgende week gaat de
regering praten met de Zuidmolukkers,
naar aanleiding van de gijzelingsaffaires
vap december.
Daaruit zou geconcludeerd kunnen wor
den dat het hier een socialistisch kamer
lid betreft. Teneide daar zekerheid over
te krijgen, liet de PvdA-fractievoorzitter
in de Tweede Kamer, Ed van Thijn, via
kamervoorzitter Vondeling een verzoek
daartoe nichten aan minister Van der
Stoel.
Een woordvoerder van de Partij van
de Arbeid zei gisteravond dat zijn frac
tie door de uitlatingen in Amerika
„hierop aangezien zou kunnen worden.
Temeer daar in de door ons gepubliceer
de lijst van nevenfuncties van Kamerle
den niemand voorkomt met een functie
bij Gulf, hebben we de minister ge
vraagd dit uit te zoeken”.
Mocht de Nederlandse ambassadeurin
Washington er niet in slagen, dan zal de
Omdat de taken
instellingen
GRONINGEN. Gisterochtend heeft
een Noors schip even ten noorden van
het Duitse eiland Borkum een lijk uit de
zee opgevist. Dat bericht werd opgevan
gen door een van de boten van de
rijkspolitie te water in de provincie
Als de protestantse extremisten maan
dag hun zin niet krijgen, zullen zij een
openlijke oorlog tegen de provisionele
IRA beginnen, zo hebben ze aangekon-
digd. En het staat nu wel vast dat
minister Rees zeker in het Lagerhuis
niet zal aankondigen wat deze extremis
ten graag willen horen.
De belangrijkste oorzaken van de
slechte resultaten waren de onvoldoende
stijging van de omzetten in geld, de
ontwikkeling van de loonkosten en het
achterblijven van de verkoopprijzen bij
de inkoopprijzen. Meer dan de helft van
de onderzochte bedrijven vond dat de
netto-resultaten in 1975 niet hoog ge
noeg wanen om te kunnen spreken van
een rendabele bedrijfsvoering.
De Belgische premier stelt voor de
Europese Raad een van zijn leden af te
laten vaardigen om met de VS bespre
kingen te voeren, om overleg over aard
en inhoud van hun betrekkingen op
gang te brengen. Ook op defensiegebied
bepleit de Belgische premier regelmatige
gedachtenwisselingen, alsmede samen
werking bij de produktie van wapens
„om de autonomie van Europa te ver
sterken”.
Amerikaanse
presidents
kandidaat Ronald
Reagan pauzeert
even gedurende
zijn drukke
verkiezings
campagne in het
plaatsje Dixville
Notch. Hij houdt
een ballonnetje
vast dat hij door
een plaatselijke
rubberfabriek
kreeg
aangeboden.
Zelfs bij een
kopje koffie
blijft dt
conservatieve
ex-gouverneur
van Californië
reclame maken.
De daders van de aanslag op de mini
bus noemen zichzelf de „South Armagh
Republican Action Force”. Ze zeggen dat
ze niets met de provisionele IRA te
maken hebben. De Britse geheime dienst
in Noord-Ierland gelooft wel degelijk
dat het hier om de IRA gaat, en wel om
een van die op zich zelf opererende
splintergroepen waarin de provisionele
IRA uiteengevallen is.
Die suggesties kunnen alleen maar neer
komen op een of andere vorm van
verdeling van de macht tussen de pro
testantse meerderheid en de katholieke
minderheid.
Vorig jaar stagneerden de investerin-
In 39 percent van de bedrijven
werd totaal niet geïnvesteerd, terwijl in
16 percent de investeringen
stegen. De situatie zal dit
aanzienlijk verslechteren, zo
percent van de onderzochte
verwacht in 1976 niet te investeren;
slechts 9 percent verwacht een werkelij
ke toeneming.
Een hevige escalatie van de moeilijk
heden in Noord-Ierland kan dan ook
voor de deur staan. Sinds de onrust
begon, bedraagt het aantal doden 1407.
Het aantal doden in de eerste week van
dit jaar bedroeg gisteravond al 17. Dit
cijfer zal evenwel snel verouderen.
Den Uyl zei dit gisteravond op een
door de politie streng bewaakte bijeen
komst van de PvdA-afdeling in het
Zuidhollandse plaatsje Ammerstol. Het
wetsontwerp op de ondernemingsraden
zal volgende maand worden ingediend
bij de Tweede Kamer. Het belangrijkste
punt eruit zal de omvorming zijn van de
huidige ondernemingsraad in een soort
„personeelsraad”, waarvan de directeur
niet meer automatisch voorzitter is, zo
als nu bij de ondernemingsraad het
geval is. Overigens hebben zowel in
yakbonds- als politieke kringen mensen
erop aangedrongen de directeur hele
maal uit de raad weg te laten.
De premier nam gisteravond ook
minister Vorrink van Milieuhygiëne in
bescherming tegen wat hij „gesnier”
noemde. De laatste jaren is er veel
kritiek op haar geweest, omdat men
vond dat zij te weinig initiatieven ont
plooide op het gebied van de milieuwet
geving. Maar minister Vorrink heeft
kennelijk nog heel wat in petto, want
premier Den Uyl zei dat het best eens zo
zou kunnen zijn dat Irene Vorrink de
geschiedenis ingaat als de minister „die
de meeste wetsontwerpen bij de Kamer
heeft ingediend”.
Den Uyl herhaalde ten slotte nog
maals zijn stelling dat de Nederlandse
regering het ideaal van de Zuidmoluk
kers om een zelfstandige staat te stich-
Het besluit om meer troepen te stu
ren, die deel uitmaken van de NAVO-
reserve, werd genomen tijdens een ver
gadering in Londen die werd voorgeze
ten door premier Wilson en waaraan
behalve de minister voor Noord-Ierland,
Rees, ook de ministers van defensie, de
chef van de defensie-staf en de staatsse-
ertaris van het ministerie van buiten
landse zaken deelnamen. Eerder had mi
nister Rees in Belfast de politieke lei
ders van Ierland gesproken.
De Europese negen moeten „in ieder
geval” verenigd optreden bij de komende
onderhandelingen over een nieuwe eco
nomische wereldorde, aldus Tindemans,
die verder voorstelt dat de lidstaten een
aanzienlijk deel van de nationale kredie
ten, bestemd voor ontwikkelingssamen
werking, geleidelijk overdragen aan de
Gemeenschap. In allerlei sectoren van
het gemeenschapsbeleid Tindemans
noemt energie en research met name
dient de samenwerking aanmerkelijk
verbeterd te worden als de Europese
Unie wil slagen. Het „Europa van de
mens” moet dichterbij gebracht worden
door een beter sociaal beleid en door
betere bescherming van de rechten van
de burgers, bijvoorbeeld ook die van de
consument. Tindemans bepleit oprichting
van een Europees orgaan voor controle
op kernenergiecentrales.
AMSTERDAM. De Finse hoogle
raar Kauko K. Makine heeft een na
tuurlijke zoetstof ontdekt, die tandbe
derf in belangrijke mate tegengaat. De
zoetstof heet xylitol, en komt in bessen
en vruchten voor. De hoogleraar, die
verbonden is aan het tandheelkundig
instituut van de universiteit van Tuku
ih Finland lichtte gisteren in Amster
dam zijn ontdekking toe.
Een uitgebreid onderzoek onder stu
denten heeft uitgewezen, dat xylitol
tandcariës in twee jaar voor 90 percent
terugdringt in vergelijking met gebruik
van andere soorten suiker. Het middel
voorkomt tandbederf niet alleen, maar
herstelt zelfs kleine beschadiging in het
gebied. Xylitol is volkomen onschadelijk.
In Nederland zal de vinding voor het
eerst worden toegepast in een nieuw
merk kauwgum van Smith uit Weert.
DEN HAAG. Minister Van der
Stoel van Buitenlandze Zaken
heeft de Nederlandse ambassadeur
in Washington, mr. A. R. Tamme-
noms Bakker, opdracht gegeven uit
te zoeken welk Nederlands Kamer
lid geld zou hebben ontvangen van
de Amerikaanse oliemaatschappij
Gulf.
Vorige week maakte de Amerikaanse
commissie die omkopingssdhandalen on
derzoekt takend .dat drie Nederlanders
op de geheime loonlijst van Giilf ston
den. Het ging om een journalist, een
Kamerlid en een arbeidsdeskundige.
Ten aanzien van het Kamerlid werd
gesproken over een „labour member”.
De autoriteiten zijn er echter van
overtuigd dat de militaire versterkingen
een dergelijke moordpartij als die op de
minibus nooit zullen kunnen verhinde
ren. Minister Rees heëft bekend dat de
autoriteiten machteloos staan tegenover
een dergelijke terreur.
Daarbij dient als uitgangspunt te wor
den genomen het monetaire ,,slang”-me-
chanisme, dat zijn deugdelijkheid voor
het behoud van de stabiliteit van wissel
koersen heeft bewezen (Engeland, lei-
land en Italië nemen overigens niet deel
aan het slang-arrangement). Het slang-
mechanisme dient uitwerking te krijgen
op de sleutelelementen van het econo
misch en monetair beleid, en dient een
duidelijk communautair karakter te
hebben, aldus Tindemans.
DEN HAAG (ANP). Wordt het
abonnement op een programmablad
van een omroeporganisatie ontkop
peld van het lidmaatschap, dan
krijgen de TROS, de NCRV en de
VARA een betrekkelijk sterkere po
sitie. De AVRO krijgt de grootste
klap. De KRO zal er ook zwakker
uitkomen. De VPRO en de EO blij
ven ongeveer gelijk of verbeteren
hun positie een beetje.
Dit heeft het onderzoek opgele
verd, dat de NV voorheen Neder
landse Stichting voor Statistiek in
opdracht van minister Van Doorn
van CRM instelde. De bewindsman
heeft het rapport vandaag aangebo
den aan de voorzitter van de Twee-
de-Kamercommissie, die de behan
deling van de medianota voorbe
reidt.
In het onderzoek kon nog geen
rekening worden gehouden met de
aspirant-omroeporganisatie Veroni
ca.
Per omroeporganisatie kiezen de
leden van de AVRO en van de
TROS in meerderheid voor het pro
grammablad. Van de KRO-, en VA-
RA-leden blijkt een meerderheid
voor de omroeporganisatie te heb
ben gekozen. Van de EO en VPRO
kon dit niet worden vastgesteld om
dat de steekproef te klein was.
Dit bljjkt uit een massale enquête, die
de gezamenlijke Kamers van Koophan
del hebben gehouden. Volgens de en
quête was de gang van zaken in 1975 in
het Nederlandse bedrijfsleven als geheel
slecht. Uit het onderzoek, dat voortaan
jaarlijks wordt gehouden, blijkt een
somber beeld, vooral op het gebied van
de rendementen.
Bij het onderzoek werden vragen ge
steld aan 75.000 bedrijven in alle regio’s.
Daarvan reageerden er 5.000, of te wel
73 percent. Bij die 55.000 bedrijven
werkten ruim 1,3 miljoen mensen. Dit
getal komt overeen met ruim éénderde
van de werkegelegenheid in ons land.
Wat de netto-bedrijfsresultaten be
treft, deed zich een zeer zorgelijke ont
wikkeling voor. In 1975 noteerde 86
percent van de bedrijven óf een absolute
van de Europese
l-.L_Ill.-~_a zwaarder zullen worden,
moeten deze worden versterkt, aldus de
Belgische premier. Parlement, Commis
sie, Europese Raad en de Raad van
Ministers moeten „het gezag hebben om
een beleid te kunnen vaststellen; doel
treffendheid is onontbeerlijk voor ge
meenschappelijke actie, en legitimiteit is
onmisbaar voor democratische controle”.
De belangrijkste suggestie van de Bel
gische regeringsleider is het Europees
parlement het recht van initiatief toe te
kennen. Daarnaast doet hij een hele
reeks suggesties om de werking van de
Europese Raad, de Raad van Ministers,
de Europese Commissie, het Hof van
Justitie en andere gemeenschappeleijke
organen te verbeteren.
Ook met betrekking tot het gemeen
schappelijk buitenlands beleid inzake de
al eerder genoemde belangrijkste proble-_
men (nieuwe economische orde, betrek
kingen met de VS, veiligheid em crises
in de omgeving van Europa) komt de
Belgische rapporteur met een reeks sug
gesties.
De noodzaak voor Europa in zijn be
trekkingen met de Verenigde Staten,
„tegelijkertijd onze bondgenoten, onze
partners en soms onze concurrenten",
een stem te laten horen, is een van de
diepere beweegredenen voor de Europese
eenwording. Hét is echter twijfelachtig,
vervolgt Tindemans, of de EEG-landen
tot een strikt identieke beoordeling van
hun betrekkingen met de VS komen,
zolang hun beoordeling van het defensie-
probleem in ernstige mate verschilt.