VOORGANGER JAN RUIJTER OVER ONTSTAAN VAN KGIJ:
TIJDELIJK MAAR TRADITIONEEL
MONUMENT
politierechter
Weer enkele
klokkeluiders
voor rechter
BUURTHUIS
Krediet voor
Ossendorpschool
in de raad
J. Aschoff
benoemd tot
burgemeester
van Barneveld
Velsens bijdrage
in ROBD moet
verhoogd
F
Kg?.- I
99
z
ONTWIKKELING
KGIJ VIJF JAAR
NA VERZOEK OM
ZELFSTANDIGHEID
iBsa
Oud-wethouder Velsen
Bromfietser
Nieuwe bestuursleden
Plattelandsvrouwen
VVD-spreekuur
F
gewond op
Plesmanweg
L
I
niiifni i
hi
Vijfhonderd
gulden gestolen
uit broodwagen
Lr
NIEUWS UIT STAD EN STREEK
19 7 6
ZATERDAG
JANUARI
1 O
11 L
Door Joke Dieben-Frerichs
Olievlek
B
Positief
Huwelijk
Part-timers
A
I
H
Ve
Kerk en politiek
t
De kerk heeft er zelf om gevraagd
(Van een onzer verslaggeefsters)
i
ze
(Van onze rechtbank verslaggeefster)
aan
Fotograaf Koen Suyk vervaardigde
dit portret van voorganger Jan Ruyter
van de Kritische Gemeente IJmond.
van
het
De Hoogovenstaking bijvoorbeeld was
voor ons een heel belangrijke zaak. Wij
durfden het aan, er een viering aan te
wijden en een hard standpunt inzake
Hoogovens-Estel-Z.-Afrika in te nemen.
In een tijd van economische recessie en
milieuproblematiek toonden wij ons niet
bereid tot concessies. Ondanks alle inter
ne spanningen is de gemeente overeind
gebleven. Wij zijn daarin verder gegaan
dan welke willekeurige groepering dan
ook.
VELSEN. In de komende raadsver
gadering zal een verzoek voor krediet
aan de orde komen voor het treffen van
nieuwe voorzieningen op de F.L. Ossen
dorpschool in IJmuiden. De voorlopige
kosten van de noodzakelijke verbouwing
zijn geraamd op 27.850 gulden.
BK
K
enJ
tiei
14.1
en
Los
in
L
21.j
sch
vat
vui
Dl'
BI
20
14
th
nu
Tl
to
s
20
In nevenstaand interview kijkt Jan
Ruijter vijf jaren na de onafhanke-
lijkheisverklaring, terug op het ont
staan van de KGIJ en blikt hjj
vooruit in de toekomst: „Het is dui
delijk dat wij in een behoefte voor
zien. De KGIJ moet voorlopig dan
ook doorgaan.”
Verschillende lijnen hebben uiteinde
lijk tot het verzoek om zelfstandig te
mogen opereren geleid. Ten eerste waren
daar de uitspraken van het tweede Vati
caanse Concilie het bekende Paus Jo-
hannes-effect „Gods volk onderweg” in
spireerde ons, maar de ontwikkeling
werd hier en daar te snel geacht. Er
werd afgeremd, wat echter blokkerend
werkte. We zijn zeer ligitiem ontstaan.
De geboortegrond van de KGIJ is de
katholieke kerk zelf geweest, de kerk
heeft er zelf om gevraagd.
IJMOND. Voor de Kritische Ge
meente IJmond, een kerkelijke ge
meenschap met circa vijfhonderd le
den, is 10 januari 1976 een geden
kwaardige datum. Vandaag precies
vijf jaar geleden immers verzocht de
Liturgische Groep van de Beverwijk-
se St. Jozefparochie de bisschop van
Haarlem, haar als zelfstandige groe
pering te willen erkennen. De ont
wikkeling die de Kritische Gemeente
vervolgens doormaakte, is hieronder
in beknopte vorm weergegeven.
Overigens vinden we, dat we die pio
niersrol voor alle kerken moeten vervul
len. Voor ons’is de oecumene een dood
normale zaak. Het is slechts assimileren
als een radicaal oecumenische opstelling
1 aanwezig is. Overigens, als we de tijd
hadden om terug te kijken zouden we
dingen, die wij een paar jaar geleden
deden, nu in de grote kerk aantreffen.
Wij zijn inmiddels al weer een stapje
•verder.
Ik geloof zeker in een soort olievlek-
effect. Het opriehten van kritische en
basisgemeenten is een tijdlang nogal in
geweest, maar dat modebeeld is aan het
overraken. Trouwens, verandering die
slecht is georganiseerd of op modebeel
den is gestoeld, wordt altijd door op
rechtere geluiden overstemd. Binnen de
KGIJ is hiervan overigens geen sprake.
Het tijdelijk monument is hetzelfde ge
bleven, maar in vergelijking met vorig
jaar is er in de omgeving nogal wat
veranderd. Hotel Ter Burg werd afge
broken en van de stationszijde af gezien
viel ook de achtergrond weg. Men kijkt
nu van die zijde tegen het nog kale
bouwterrein aan van „Nieuw Ankeren-
dam”. Een beetje kleurloze afbraak-ach-
tergrond dus voor het embleem, die er
volgend jaar stellig weer heel anders uit
zal zien, want in een jaar tijd kan er
ook weer heel wat worden opgebouwd
om deze entree van Beverwijk een beter
aanzien te geven.
Daarnaast hebben we voldoende con
tacten en bedreigt het isolement de gro
te kerk meer dan de KGIJ. Wij be
schouwen de kerk als een onderdeel van
de maatschappij, die mee veranderd
moet worden en in dat opzicht zien we
onszelf opereren in een voortrekkers
functie: vandaag realiseren wat morgen
op grotere schaal mogelijk is.
(Van een onzer verslaggeefsters)
Wat de contacten met de Katholieke
kerk aangaat, zijn wij blij met het
positieve advies dat de commissie pluri
formiteit aan de bisschoppen heeft gege
ven. In haar rapport stelde deze com
missie (waarin ik overigens zitting heb)
dat de kerk de basisgroepen nodig heeft
en dat omgekeerd hetzelfde het geval is.
Wij wachten nu op een tweede reactie
van de bisschoppen, op groen licht om
de contacten voort te zetten.
gemeenteraad
over
begroting
Regionale
Midden-
4 september: een 20-jarige magazijnbe
diende, en een 19-jarige dakdekker, bei
den uit Heemskerk. Maar ook zij hadden
weer hun voorgangers. Kameraden uit
hun groep wilden de klok luiden. Inder
daad gebeurde dat, en dit tweetal, wilde
toen als een soort tweede garnituur ook
naar binnen. Via een door hun voorgan
gers al verwijderde ruit klommen
naar binnen. Waardoor de eersten in de
frontlinie het hazepad kozen.
Dit tweetal werd in de toren betrapt.
De heer Aschoff is in 1916 geboren in
Nijmegen. Hij studeerde voor onderwij
zer aan de Haarlemse Pedagogische Aca
demie, toen nog kweekschool geheten.
Van 1936 tot 1945 gaf hij les aan de
lagere school te Santpoort. Na de bevrij-
ding ging de heer Aschoff in de journa
listiek als Haarlems redacteur voor de
Amsterdamse krant Trouw.
De heer Aschoff, die in Barneveld de
heer K. van Diepeningen zal vervangen,
wordt waarschijnlijk op maandag 2 fe-
buari in Bameveld geïnstalleerd.
Hoewel de Gemeente uitdrukkelijk
had verklaard, te willen werken
..binnen de kerkordelijke grenzen en
in solidariteit met de kerkgemeen
schap waaruit de groep is ontstaan”,
vroegen talloze verontruste katholie
ken zich af of er toch niet van een
soort afscheiding, een schisma sprake
was. Deze discussie laaide hoog op,
toen moderator Rujjter in april 1972
zijn voornemen om in Het huwelijk
te treden kenbaar maakte.
i
en
246
me
9-1
S
20.:
30
wa
19-
Jei
sti
l
mi
BIO
Ci
„Th
gew
St
uur
lets
TEfr
M
ZUH
pen
van
Pi
soer
pen
St
Sen
DIV
Si
9-10
Drii
stra
Eng
4-5
IJnr
A]
diei
Veh
3707
In
gin
Vel
S
le
uui
ci pt
S]
ma:
Sar
Lai
S
Ve]
tie,
tie;
uui
üui
Om alle werkzaamheden bij te kun
nen benen, zijn met ingang van 1 janua
ri twee part-timers bij de KGIJ in
dienst getreden. Deze worden door de
vereniging zelf betaald: de opbrengst
van de collecten gaat tot de laatste cent
naar het bestemde doel. In augustus
komt er nog een derde kracht bij. Bij-
BEVERWIJK. Tijdens de jaarver
gadering van de Nederlandse Bond van
Plattelandsvrouwen, afdeling Beverwijk,
zijn twee nieuwe bestuursleden gekozen.
De dames Jansen-Decker en Tabak-de
Vries zullen mevrouw Boverhof-Bazuin
(secretaresse) en mevrouw Zwaan-
Kamp, die zich niet herkiesbaar stelden,
in het bestuur vervangen.
In het jaar 1975 is het ledental op peil
gebleven. Tijdens de jaarvergadering
meldden zich vier nieuwe leden en daar
mee nadert de afdeling een ledental van
honderd.
Ge
s
20
De thematische vieringen trokken al
snel een enorme belangstelling. Dat von
den we wel fijn, maar het evangelie
zoekt geen succes en daarom wilden we
dat de bezieling die tijdens de diensten
tot uiting kwam een weg 2ou vinden.
Om dat te bereiken, werden er tien
actiegroepen gestart. Van de mate waar
in aan die groepen werd deelgenomen,
stelden we afhankelijk of we door zou
den gaan. Vrij hard wel, maar het lukte.
Er kwamen aparte vieringen voor ge
handicapten en bejaarden. Ongelooflijk
ontroerend, dat hebben we naderhand in
die mate nooit meer beleefd.
Om de groepen van eikaars bezighe
den op de hoogte te houden, werd er
regelmatig gerapporteerd. Achteraf be
schouwd zijn die vergaderingen de wieg
van de latere Vereniging Kritische Ge
meente IJmond geweest. Sociologisch ge
zien een bijzonder interessant ontwikke
lingsproces. De IJmond is nu eenmaal
een gebied dat als los zand aan elkaar
hangt. Van samenhang is niet of nauwe
lijks sprake. Onze vieringen bleken de
mensen, óver de grenzen van de burger
lijke en kerkelijke gemeenten heen, aan
te spreken. Men kwam van heinde en
verre. Dat leverde toenmaals geen pro
blemen op met de ambtsdragers van de
andere parochies. Ik mag wel zeggen,
dat ik altijd een uitstekende verstand
houding met mijn collega’s heb gehad.
In voorgaande jaren had Ruijter
als woordvoerder van „Septuagint”
(een groep kritische priesters, leken
en predikanten) al meermalen be
toogd. dat celibaat te beschouwen als
„het machtsmiddel bij uitstek van
een falende kerk’'. Hij achtte zich er
niet door gebonden en zei, de con
frontatie met de kerkelijke autoritei
ten niet te schuwen. Die confrontatie
bleef niet lang ui.
Deze klokkeluiders van Heemskerk
hadden echter reeds hun voorgangers op
BEVERWIJK. De VVD-fraktie in
de gemeenteraad houdt maandagavond
van half acht tot half negen haar maan
delijkse spreekuur in het Stadskantoor.
De Lichtboei. Het buurthuis „De
Lichtboei” aan de Maasstraat in Heems
kerk start weer met een cursus van
twaalf lessen eigen kleding maken voor
12 tot 15 jarigen op de dinsdagavonden,
vanaf 20 januari, van kwart voor zeven
tot half negen. De kosten bedragen in
totaal 25. Men kan zich van nu af voor
deze cursus laten inschrijven in het
buurthuis, telefonisch bereikbaar onder
nummer 32651.
Daarnaast heb ik namens de KGIJ
zitting in het Nederlands Gesprekscen-
trum, een groep neutrale mensen die
zich bezig houdt met het bestuderen van
de ontwikkelingen in de RK-kerk van
na de oorlog. De leden van de KGIJ
worden hierover uitvoerig geïnformeerd;
Op het Stationsplein in Beverwijk is
weer het metershoge embleem van hef
Hoogovenschaaktoernooi opgericht als
onmiskenbare voorbode van het nade
rend schaakfestijn, dat op donderdag 15
januari officieel wordt geopend.
„Daarmee stonden jullie aardig voor
schut”, zei de politierechter mr. Attema.
De heren werden gevraagd naai' hun
inkomens en toen bleek dat de één wel
wat overhield elke week vroeg de poli
tierechter wat hij er dan mee deed.
Voor de auto, was het antwoord. „Na
tuurlijk. ik begrijp het, de eerste levens
behoefte” reageerde mr. Attema. De
jongeman knikte instemmend. Zijn mak
ker zat in militaire dienst. Natuurlijk
volgden de nodige opmerkingen dat het
soldij best hoog is en zo. De jongen zei
dat hij het geld toch nodig had voor
kleding in het weekeinde. Mr. Attema
„je kunt je uniform toch aanhouden,
da's toch ook een mooi pak”.
De klokkeluiders werden conform de
eis van de officier, mr. Schilder, veroor
deeld wegens huisvredebreuk tot 75
boete.
De wens tot zelfstandigheid van de
KGIJ werd in augustus 1971 bij wijze
van experiment door mgr. Th. Zwart
kruis gehonoreerd. De Gemeente
kwam daardoor los van de St. Jozef
parochie en het Beverwijkse dekenaat
te staan en ressorteerde in het vervolg
rechtstreeks onder de bisschop. Kape
laan Jan Ruijter van de St. Jozefpa-
richie werd lot moderator benoemd,
terwijl assessor Joop Stam als bis
schoppelijk vertegenwoordiger naast
Ruijter aan het bestuur van de KGIJ
werd toegevoegd.
HAARLEM. Wederom kunnen we
de berechting verkondigen van enkele
vrolijke jongelieden die zich in Heems
kerk tot taak hebben gesteld om bij
nacht en ontij de klok van de Hervorm
de kerk te luiden. In december deden
wij al kond van klokkeluiders die op 3
oktober (tijdens het paalzitfestijn) de
klok gingen luiden nadat zij de klepel
hadden gezien.
en wat nu?
nationaal en
De grote kerk heeft onze aandacht. Nee,
geïsoleerd voelen we ons bepaald niet.
We beschikken over meer contacten dan
de grote kerk en zijn in tal 'van groepe
ringen vertegenwoordigd.
VELSEN. De
Velsen zal zich donderdag
voorstel beraden de in de
vastgestelde bijdrage aan de
Onderwijsbegeleidingsdienst
Kennemerland te verhogen.
Al enige tijd geleden is door onder
wijsgevenden van de Ossendorpschool
een door de oudercommissie ondersteund
verzoek ingediend voor verbetering en
verfraaiing van het schoolgebouw en de
omgeving. Er is toen een onderzoek
ingesteld en een kostenraming opgesteld.
Die kostenraming viel wat hoog uit en
daarom wilde men eerst de voor- en
nadelen van renovatie of nieuwbouw
tegen elkaar afwegen. Hangende dit be
sluit is nu uitgemaakt welke voorzie
ningen het meest urgent waren. Het
huisvestingsaspect heeft in verband met
de integratie kleuter-basisonderwijs
hierbij een grote rol gespeeld.
Met het kredietvoorstel gaan de com
missies onderwijs en financiën accoord.
Het aandeel van de gemeente Velsen
in de kosten van het totaalplan 1975 is
73.075 gulden. In de begroting van Vel
sen 1975 is als bijdrage een bedrag van
66.500 gulden opgenomen. Het verschil
dat nu is ontstaan is in hoofdzaak toe te
schrijven aan hogere salariskosten in
verband met algemene salarisverhogin
gen. Over de verdeling van de 250.000
gulden rijkssubsidie wordt nog overleg
gepleegd.
De raadscommissies onderwijs en fi
nanciën stemmen in met de voorgestelde
wijziging van de begroting.
VELSEN. —Tot burgemeester van
Barneveld is met ingang van 1 februari
de heer J. C. Aschoff benoemd. Hij was
voor deze benoeming al burgemeester
van Roozenburg en Terneuzen. De nieu
we Barneveldse burgemeester was vanaf
6 september 1949 tot 29 mei 1957 wet
houder van financiën van Velsen. Hij
verliet destijds deze post vanwege zijn
benoeming tot burgemeester van Roo
zenburg.
IJMOND „Dat verlangen naar zelfstandigheid is natuurlijk niet zo
maar uit de lucht komen vallen. Daar is een hele ontwikkeling aan vooraf
gegaan. Toen ik in september 1966 naar Beverwijk kwam, wat de St. Jozef
parochie in volle ontwikkeling. We zijn begonnen met de invoering van
beatmissen, maar die periode heeft slechts kort geduurd. Al snel deden
de thematische vieringen hun intrede. Daarin werd de muziek dienstbaar
gemaakt aan de liturgie. Er kwam een jong gehuwdensoos van de grond
een bloeiende zaak, waar meer dan honderd mensen lid van waren. Omdat
je kapelaan was, had zo’n soos een aparte waarde. Tegenwoordig zouden
ze er van alles achter zoeken, staan ze al klaat met hun oordeel dat een
priester die dit soort activiteiten aanpakt zeker op zoek is naar een vrouw.
Toen had je dat niet. We bevonden ons in een tijdperk van volstrekte
vrede”.
zonder is, dat alle drie de part-timers
uit de vereniging zijn voortgesproten,
waar ze al actief in de actiegroepen en
beraden waren.
Met diegenen die zeggen, dat de celi-
baatskwesitie in het vei'leden te veel het
gezicht van de KGIJ heeft bepaald, ben
ik het roerend eens. Maar ook kan ik
verheugd constateren, dat het praten
over scheuringen voorbij is. Laatst is er
een sociologisch onderzoek gehouden
naar de voorwaarden waaraan moet
worden voldaan wil er van een werke
lijk schisma sprake zijn. Men kwam aan
tien punten, waaraan de KGIJ werd
getoetst. Geen enkele voorwaarde bleek
op ons van toepassing te zijn.
BEVERWIJK. Vrijdag is bij de po
litie aangifte gedaan van diefstal van
vijfhonderd) gulden uit een broodwagen.
Deze wagen was geplaatst in een loods
bij de broodfabriek Hendriks aan de
Torenstraat en goed afgesloten.
Een tweede lijn was het ernstig ne-
(Van een onzer verslaggeefsters)
BEVERWIJK. Op de Plesmanweg,
bij de torenflat, wilde een automobilist
vrijdagmorgen om 10.25 uur achteruit
een parkeerhaven uitrijden. Hij liet
daarbij de doorgang niet vrij voor een
bromfietser, die na de botsing met ver
schillende verwondingen in het Rode
Kruis Ziekenhuis moest worden opgenO'
men.
Ja, en wat nu? De ontwikkelingen
zijn, nationaal en internationaal veel
langzamer gegaan dan ik had gedacht.
In Rome zetelen uiterst slimme heren
die iedere kerkprovincie geven wat hun
toekomt. Gelijk met de benoeming van
de conservatieve bissc'hop Gijsen in het
progressieve -Nederland- werd in het
conservatieve Ierland een progressieve
bisschop benoemd. Ik bedoel maar, men
krijgt wat men verdient. En zo houdt
Rome de zaak in evenwicht en moeten
basisgroepen als de KGIJ voorlopig blij
ven voortbestaan.”
Om het celibaat, laat ik het nog eens
met nadruk stellen,ging het niet en
gaat het momenteel nog niet. Het bewijs
daarvoor werd tegenwoordig regelmatig
geleverd. Er komen steeds meer gehuw
de voorgangers, die zo’n g reep in zijn
totaliteit terug wil hebben.
men van het appel dat van de wereld
uitgaat, om je heen of verder weg. Een
derde'facet, dat vooral in de jaren ’68-
’69 speelde- was het thema kerk-en-
politiek. De mensonterende toestanden in
Vietnam vormden een belangrijk issue.
Velen werd de ogen geopend en nu is
dan bok op groter schaal het inzicht
gerijpt, dat de kerk door het bevestigen
van de bestaande toestanden ook aan
politiek doet. Ten vierde gaf ik de door
mijn bemoeienissen met „Septuagint”
verkregen informatie uit binnen- en
buitenland door in mijn preken. En ten
vijfde -ik noem dat met opzet- als
laatste is er dan nog de kwestie van
het celibaat.
Het huwelijk tussen Jan Ruyter en
Wies de Rond werd op 30 september
1972 in de Vredevorstkerk ingezegend
door studentenpastor Huub Ooster-
huis. Een maand later trok mgr.
Zwartkruis, zoals al werd verwacht,
de erkenning van de KGIJ als zelf
standige groep ring in. Wel zou op
voorstel van de KGIJ worden ge
tracht, het contact tussen gemeente
en kerk te behouden. Men was vast
besloten door te gaan. Jan Ruijter
werd enkele dagen later door de
Vereniging Kritische Gemeente IJ
mond benoemd tot voorganger en
coördinator. Tevens werden de veer-
gereformeerde Vredevorstkerk.
In november 1973 huurde de KGIJ
tiendaagse vieringen van de groep
verplaatst van de Jozefkerk naar de
gebouw ,,’t Zwanennest” aan de Dom-
melsingel. In dit gemeentehuis von
den de actiegroepen en beraden van
de KGIJ een vast onderkomen en
werden de thematische vieringen
voorbereid. In verband met de toena
me en intensivering van de werk
zaamheden heeft de KGIJ kortelings
uit eigen gelederen drie part-timers
gerecruteerd, die voorganger Rujjter
dit jaar bij zijn w’erk gaan assisteren.
Tijdens de jaarvergadering is me
vrouw Ossewaarde-Camfferman gehul
digd wegens haar veertigjarig lidmaat-
schp van de bond. Zij was zeer veel
jaren lid van de afdeling Haarlemmer
meer. Als blijk van waardering werd
haar een corsage opgespeld en kreeg zij
een boek aangeboden.
Waar het inwezen om gaat is een
andere visie op God en, als logisch
gevolg daarvan, een andere visie op de
mens om een (heel globale) afwijzing
van de Christen-Democratie; om decen
tralisatie van kerkbestuur; om het ge
bruik van de volkstaal in de liturgie.
Feit blijft dan nog, dat de kerk via het
celibaat een heel sterke grip op haar
ambtsdragers heeft. Ik zie het celibaat
dan ook nog steeds als het machtsmiddel
bij uitstek van een falende kerk.
r./.x.
“H#
HL-
