VAART UIT SCHAATSEN...
VOORZITTER RAAD VAN BESTUUR VAN OGEM:
ENGELAND HEEFT 65
MLD. GULDEN NODIG
Prijzen stegen 10 pet
Israel heeft
enorm tekort
GELD
|i|
een miljoen gulden aan prijzen
Bonden vragen
informatie
over Friki
bedrijven te
1
Weer toenemende spanningen
in de binnenscheepvaart
Olielanden gaan in westen wellicht
op grotere schaal investeren
g
99
99
L
'T'W
VERMOEDEN VAN MONETAIRE DESKUNDIGEN:
s
ttHH
i
25
19 7 6
ECONOMIE
WOENSDAG
1 4
JANUARI
N
(Van onze redactie economie)
GEEN DWANG
I
MISLUKKINGEN
RESULTATEN
LI
I
i.
O'
TO-VÜ6
Te winnen in de Nationale Puzzelaktie t.b.v.
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
b’
JB
I
r si i
Een Polo N. Extra ter waarde van 10.567,60 van Pon’s Automobielhandel B.V., Leusden.
I
ld
24
De Britse minister van Financiën, De-
(ADVERTENTIE)
deel van het Nederlandse bedrijfsleven
er niet in slagen aan de in dit opzicht
komende eisen te voldoen.
harde standpunt contra het toerbeurt-
systeem en de bodemtarieven wijzigen.
In Wenen zijn gisteren de financië
le deskundigen van de OPEC bijeen
gekomen om de bijeenkomst van de
OPEC-ministers van Financiën op 26
januari voor te bereiden. De vergade-
De overheid moet in dit opzicht sti
mulerend werkzaam zijn, terwijl zij,
evenals ondernemers en vakbeweging,
Deze volgende ministersbijeenkomst
zal vermoedelijk in Parijs worden
gehouden. De ministers gaan zich op
26 januari buigen over het plan een
fonds van één miljard dollar bijeen te
brengen voor hulpverlening aan de
ontwikkelingslanden.
De olieministers van de OPEC zul-
ring was de eerste OPEC-bijeenkpmst
sinds terroristen in december een in
val in het Weense OPEC-gebouw de
den en een groot aantal afgvaardig-
den gijzelden.
Het leek de OGEM-voorzitter gevaar
lijk als de overheid de bevoegheid zou
krijgen noodzakelijk geachte fusies door
te drukken of te gelasten. Sterke drang
is aanvaardbaar, soms gewenst. Dwang
echter onjuist. Een wettelijke regeling
voor groepsontslagen is een noodzaak.
Wéér een zachte winter. Voor de fabrikanten van schaatsen is er geen aardigheid
aan. De produktie is al op een heel laag pitje gezet, maar de voorraden groeien en
groeien. Zoals bij deze Sneker firma: de stellingen van Zandstra-schaatsen zijn
overvol.
75
50
,50
ratis
*4
2,63
5,29
6.49
101,00
34,00
6.50
2,57
58.50
101.25
59.25
46.50
41,75 -
14,44
4,26
6,50
68,00
13,00
man
die
ad
um-
dat
ver-
tde
i of
3ge-
rom
o de
um-
te r-
•rief
uw
DEN HAAG (ANP) Het gemiddelde prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie is
in 1975 met 10,2 percent gestegen .Aldus heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek
bekend gemaakt. De prijsstijging was in 1975 het sterkst voor gas, elektriciteit, water
en openbaar vervoer (18,3 percent). Medische verzorging en particuliere dienst
verlening (resp. 15,5 en 11,2 percent) staken ook duidelijk boven het gemiddelde uit.
10 tot 25 percent beneden
van 1974. Dit schrijft de
Bond van Ondernemers in
vaart in haar jaaroverzicht.
JERUZALEM. (AP) Het tekort op
de Israëlische buitenlandse handelsba-
lans is sinds de oorlog van 1973 bijna
verviervoudigd tot vier miljard dollar.
Dit heeft de Israëlische minister van
Financiën Rabinowitz gisteren bekendge
maakt.
Meer fusies op komst, maar
enthousiasme is gering
AMSTERDAM In de industriepolitiek van ons land moet rekening
worden gehouden met belangrijke reorganisaties en fusies, die bovendien
vaak niet zonder actieve steun van de overheid tot stand zullen komen.
Aan het groot maken van bedrijven, zeker door fusies, kleven zo veel ern
stige bezwaren dat alleen zwaarwichtige redenen tot zulke ingrijpende
besluiten kunnen voeren. Het fusie-enthousiasme is over, maar daarmee
niet de noodzaak van samenwerking of overneming onder druk van de
omstandigheden.
ROTTERDAM (ANP). Na de schip
persactie van vorig jaar zomer is er
opnieuw sprake van een spannende situ
atie in de Nederlandse en Belgische
particuliere binnenvaart. Dit valt op te
maken uit een brief die zes Nederlandse
en Belgische schippersorganisaties giste
ren hebben gestuurd naar verkeersmi
nister Chabert van België en de Neder
landse staatssecretaris van Verkeer en
Waterstaat Van Hulten.
De resultaten in de binnenvaart zijn
in 1975 over de gehele lijn schrikbarend
laag geweest. In het algemeen bleven zij
het niveau
Christelijke
de Binnen-
Hoewel de minister geen exacte cijfers
gaf, zei hij zich de meëste zorgen te
maken over het steeds toenemend tekort
aan deviezen, die Israel nodig heeft voor
het aankopen van militaire goederen en
de noodzakelijke grondstoffen.
Hoewel van officiële Amerikaanse zij
de is gezegd dat Washington erop zal
toezien dat de wapenbalans in het Mid-
den-Oosten wordt gehandhaafd op een
verhouding van 3-1 in het voordeel van
Israel, zei Rabinowitz dat de Israëliërs
er heel wat voor moeten doen om de
balans te kunnen handhaven op één
tegen vier of één tegen vijf in het
voordeel van Israel.
Landbouwbegroting. De Eerste Kamer
heeft gistermiddag de begroting-1976
van het departement van Landbouw
goedgekeurd. Dit geschiedde zonder
voorafgaand debat. Met minister Van
der Stee is afgesproken, dat in de loop
van het komend voorjaar een beleids
debat over de landbouw- en visserij -
zaken gehouden zal worden.
Ter gelegenheid van de vergadering
waren strenge veiligheidsmaatregelen
genomen. De bijeenkomst van de mi
nisters van Financiën zou oorspron
kelijk in Wenen zelf worden gehou
den. Het komende weekeinde zal ech
ter over een andere vergaderplaats
elders in Europa worden beslist, dit
omdat de OPEC nog geen duidelijk
beeld van de veiligheids-situatie in
Wenen heeft.
2,73
5,59
6,79
104,00
37,50
8,50
2,67
61,50
104,25
62,25
49,50
44,75
14,74
4,56
7,75
71,00
15,50
De advieskoérsen
voor buitenlands
r
PARIJS (Reuter, AP, ANP). De
rechtstreekse investeringen van de
olielanden verenigd in de OPEC, de
Organisatie van Olie Exporterende
landen, in de rijke industrielanden in
het westen zullen dit jaar vermoede
lijk groter zijn dan verleden jaar. Dit
is gisteren vernomen van internatio
nale monetaire deskundigen in Parijs.
BUITENLANDS GELD
AMSTERDAM (ANP). -
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische frank (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse frank (100)
Zwitserse frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
Frankrijk) werden de overliggelden in
Nederland vorig jaar nog niet aangepast.
Dat was evenmin het geval met de
vervoerstarieven in het algemeen, zo
constateert de bond, die een algemene
herziening van de tariefstructuur drin
gend noodzakelijk vindt. De bond be
treurt het, dat er ook geen vorderingen
zijn gemaakt met de invoering van de
verbeterde bevrachtingsvoorwaarden.
Hiervan liggen de concepten reeds lang
klaar.
-
Dit stelde gisteren voorzitter K. Fibbe
van de raad van bestuur van het
OGEM-concern tijdens het symposium
over „het waarom en hoe van fusies”,
dat onder auspiciën van het Financieel-
Economisch Magazine (FEM) werd ge
houden. Toch moet volgens hem in de
komende jaren rekening worden gehou
den met verdere concentratie in het
Nederlandse bedrijfsleven.
UTRECHT. (ANP) De vakbonden
hebben gisteren uitvoerige informaties
gevraagd aan de directie van de pluim
veeslachterij Friki over de oorzaken die
tot het vorige week aangekondigde ont
slag van misschien 300 werknemers zul
len leiden.
Volgens districtsbestuurder R. Dik van
de voedingsbond NVV waren de bonden
zeer verontwaardigd over he‘ wegblijven
van president-directeur Bults van het
overleg. Daarom wilden zij alleen infor
matief overleg voeren en met onderhan
delen.
Uitvoerig is het financieel vraagstuk
aan de orde geweest. Friki heeft volgens
de heer Dik een forse kredietgarantie no
dig om in 1976 enige adempauze te
krijgen. De heer Dik acht het niet uitge
sloten dat de bonden van de kant
van de aandeelhouders en de overheid
acties zullen ondernemen. Volgens de
directie zijn de beurzen van de aandeel
houders leeg, aldus de heer Dik.
Fusies mislukken onder andere doordat
het schaalvergrotende effect dat men er
van had verwacht niet optreedt. Maar er
zijn ook fusies, die werden overwogen,
maar niet tot stand gebracht, waarvan
wel een schaalvergrotend (winstgevend)
effect had kunnen worden verwacht.
Als oorzaken noemde hij: inflatiekos-
ten, kostenstijgingen en belastingen heb
ben de kracht van het bedrijfsleven
aangetast, zodat vele bedrijven niet sterk
genoeg zijn om de komende jaren door
te komen. Daarbij zal de overheid niet
werkloos kunnen toezien. Er is vernieu
wing noodzakelijk en dat betekent aan
passen en concentreren. Herstructurering
is nodig, maar bijna niemand wil de
gevolgen daarvan aanvaarden.
Internationaal voltrekken zich grote
veranderingen, die op den duur ook
verschuiving van arbeid op grote schaal
met zich zullen brengen. Zonder bereid
heid tot samenwerken zou een groot
Relatief laag was de stijging Van de huren (6,7 pet). Agrarische produkten werden in
1975 8,9 pet. duurder, de industriële prddukten uit voornamelijk agrarische grond
stoffen 7,4 pet., de overige industriële produkten 9,6 pet.
Het gemiddelde indexcijfer van 1975 was 156,7, tegen 142,2 in 1974. (1969=100).
In de periode van midden november tot midden december liep het indexcijfer op
van 162 tot 162,3. Van de goederen en diensten gaf 50 pet een prijsstijging te zien.
Onder meer stegen de prijzen van aardappelen, vlees, eieren en tabak. De prijzen
van groente, fruit en kleding daalden. Van 26 pet van de goederen bleef de prijs
ongewijzigd.
Fibbe begrijpt dat de vakbeweging
vecht voor iedere arbeidsplaats. Maar
minder aanvaardbaar vindt hij dat de
vakbeweging niet bereid is te erkennen
dat het huidige systeem van afvloeiings
regelingen uit sociaal oogpunt onrecht
vaardig is. Dit gezien de grote ongelijk
heid van behandeling van mensen, die in
dezelfde situatie verkeren. Deze gang
van zaken werkt nadelig op noodzakelij
ke veranderingen e n daardoor ook op
het beschikbare aantal arbeidsplaatsen.
Naar schatting zouden zich in de laat
ste 10 tot 12 jaar in ons land 300 a 400
fusies en overnemingen hebben voltrok
ken. Mede daardoor werd in tien jaar
tijd het aantal beursfondsen gehalveerd.
Fusies In Nederland betreffen meren
deels middelgrote bedrijven, vooral fa-
inilie-ondernemingen. Motieven zijn
vaak: verbetering van de concurrentie
positie; schaalvergroting verwezenlijken,
waaruit voordelen worden verwacht;
doorvoeren van technologische verbete
ringen; nieuwe en betere financierings-
mogelijkheden scheppen.
De dertien landen, die lid van de
OPEC zijn, zullen dit jaar naar het
zich laat aanzien een even groot
overschot op hun gezamenlijke beta-
linsbadans hebben als verleden jaar,
ongeveer 35 miljard dollar. Verreweg
het grootste deel van dit bedrag zal
in het bezit zijn van Saoedi-Arabië,
Koeweit en andere landen aan de
Perzische Golf die hoge inkomsten
aan petro-dollars hebben en een be
trekkelijk kleine bevolking.
Deze landen hebben gekozen voor
investeringen op lange termijn. In het
afgelopen jaar zwierf een deel van
hun geld min of meer doelloos op de
Een andere inleider op deze bijeen
komst, prof. M. Mulder van de Erasmus-
universiteit Rotterdam, zei dat er veel
fusies mislukken. In 1973 werden in West-
Europa 4000 fusies tot stand gebracht,
waarvan er 1000 als niet geslaagd kun
nen worden beschouwd. Deze fusies wa
ren niet nodig omdat de beoogde doel
einden er niet mee werden gediend,
zodat in feite alle inspanningen overbo
dig bleken. Maar het zogenoemde terug
draaien van een fusie komt weinig voor.
len volgende maand bijeenkomen,
waarschijnlijk in Aboe Dabi.
geldmarkten in het westen rond in de
vorm van tijdelijke kortlopende kre
dieten. De monetaire dskundigen ver
wachten dat ze zullen begrijpen dat
langlopende investeringen nuttigei
zijn. Andere leden van de OPEC
geven grote bedragen uit aan ontwik
kelingsprojecten in eigen land. Iran
komt daarvoor zelfs geld tekort en
heeft al moeten lenen op de interna
tionale kapitaalmarkt.
In 1975 gaven de olie exporterende
landen gezamenlijk een kwart van
hun overtollige petrodollars uit aan
ontwikkelingshulp. Nog een kwart
werd besteed aan rechtstreekse inves
teringen in de industrielanden dooi
aankopen van aandelen, deelnemin
gen in industriële projecten en door
het openemen van leningen.
Holec. Samenwerkende Electrotechni-
sche Fabrieken Holec vreest op grond
van de nu ter beschikking staande
gegevens, dat over 1975 nauwelijks
een positief resultaat kan worden ver
wacht. In een bericht over de eerste
zes maanden werd al gezegd dat de
resultaten over het hele jaar belang
rijk bij die van 1974 (concernwinst
7,8 miljoen) werden verwacht ach
ter te blijven, maar de ontwikkelingen
in de tweede helft van 1975, voor
zover die thans zijn te overzien, heb
ben ertoe geleid dat het resultaat
verder zal tegenvallen. De omzet over
1975 zal wel een zekere stijging ten
opzichte van 1974 te zien geven, maar
deze stijging zal onvoldoende blijken
om de sterk gestegen kosten op te
vangen en onderbezettingverliezen te
voorkomen.
haar eigen verantwoordelijkheid blijft
dragen. Vaak zullen nieuwe vormen van
samenwerking moeten worden gevonden
met het voorbehoud dat het onderne
merschap niet aan de overheid mag
worden uitgeleverd.
Over tien a twintig jaar zullen allerlei
huidige bedrijven en bedrijfstakken niet
meer bestaan of sterk in betekenis zijn
gedaald. Daar moet wat anders voor in
de plaats zijn gekomen, omdat het niet
aannemelijk is dat we met een gelijk
blijvende welvaart genoegen zullen ne
men. Zelfs moet volgens Fibbe nog blij
ken dat een nulgroei mogelijk is. Het
antwoord op deze vragen moet van een
industriepolitiek op lange termijn ko
men.
LONDEN. (ANP) De kapitaalbe
hoefte in de Britse overheidssector zou
in het lopende financiële jaar (1975-76)
wel eens tot 12 miljard pond sterling
(circa 65 miljard gulden) kunnen stijgen
De omvang van de werkloosheid in En
geland maakt het onwaarschijnlijk dat
met een belangrijk kleiner bedrag zal
kunnen worden volstaan.
In tegenstelling tot de
landen (België,
In die brief dringen de organisaties
met klem aan op het wettelijk maken
van de evenredige vrachtverdeling met
bodemtarieven en het noord-zuid ver
keer. De schippers spreken van een
noodsituatie in de binnenvaart en vinden
dat de overheid verplicht is wettelijke
bescherming te verlenen om een door de
schippers zelf gekozen systeem van
marktordening op verantwoordelijke
wijze te laten functioneren
De schippersorganisaties constateren in
hun brief dat de spanningen opnieuw
zijn ontstaan omdat het systeem van de
evenredige vrachtverdeling met bodemta
rieven naar hun oordeel nog in onvol
doende mate functioneert. „Steeds weer
weten bevrachters en verladers, gebruik
makend van een machtspositie en een
mentaal overwicht, individuele schippers
te bewegen lading te vervoeren die niet
volgens toerbeurtsysteem wordt be
vracht”, aldus de gezamenlijke schippers.
De schippers houden er rekening mee
dat de wat zij noemen onhoudba
re toestand in de noord-zuid vaart kan
leiden tot „intimidatie en erger”.
Maandagavond ontstond in Limburg al
een incident toen boze binnenschippers
vanaf de brug over het Julianakanaal in
Roosteren het binnenschip „Cor” met
vloeibare teer en bazaltstenen bekogel
den, omdat de schipper niet meewerkte
aan het toerbeurtsysteem. De initiatief
groep noord zuid haastte gisteren zich te
distantiëren van de actie, maar ver
klaarde wel dat dergelijke acties alleen
kunnen uitblijven als de verladers hun
Europa moet de olieprijzen in de
gaten houden. Dat vindt het Europese
parlement en als middel daartoe
heeft het gisteren de Europese com
missie, het dagelijks bestuur van de
gemeenschap, gevraagd jaarlijks ver
slag uit te brengen over de prijzen
zowel aan het Europese parlement als
aan de ministerraad.
Het Europese parlement was het
niet helemaal eens met het systeem
dat de Europese commissie heeft ont
wikkeld om meer doorzichtigheid te
krijgen in de kosten en prijzen, maar
„het is in ieder geval een passend
begin.” Het Europese parlement
bracht nogmaals in herinnering dat
zowel de Europese commissie als de
regeringen van de negen lidstaten het
beginsel van collectieve verantwoor
delijkheid moeten accepteren. Ook nu
en niet alleen wanneer er een crisis
is.
nis Healey, zegt dit in zijn brief aan het
Internationale Monetaire Fonds (IMF)
waarin hij om aanzienlijke leningen
vraagt die Engeland door de huidige
periode van ernstige economische moei
lijkheden moeten heen helpen. De brief
is gedateerd 18 december, maar de in
houd werd pas gisteren in het Lagerhuis
bekendgemaakt. Het IMF heeft Enge
land inmiddels 1,7 miljard SDR (bijzon
dere trekkingsrechten) of circa 5,5 mil
jard gulden beloofd.
Healey heeft het fonds geschreven dat
het tekort op de lopende rekening van
de Britse betalingsbalans in 1975-76 ver
moedelijk zal dalen tot ongeveer twee
miljard pond (tegen de 11 miljard gul
den) vergeleken met ruim drie miljard
pond (meer dan 16 miljard gulden) in
1974-75. Voor 1976-77 wordt een verdere
verbetering verwacht. De minister hoopt
dat in de loop van 1978 een overschot
zal ontstaan maar zegt erbij dat daar-
vooi' een belangrijke opleving van de
wereldhandel nodig is.
In de nabije toekomst zal Engeland
nog grote bedragen in het buitenland
moeten lenen. Daarbij zal voor het ver
krijgen van deviezen gebruik worden
gemaakt van de kapitaalmarkten in de
Europese Gemeenschap. De Britse rege
ring wil de overheidsuitgaven in 1976-77
en volgende belastingjaren niet laten
stijgen. Uitbreiding van de geldcirculatie
wordt onder de huidige omstandigheden
onverstandig geacht.
De minister wijst er tenslotte op dat
de Britse economie de komende jaren
gaat profiteren van de oliereserves in de
bodem van de Noordzee. De bekende
reserves en de bronnen die naar alle
waarschijnlijkheid nog zullen worden
aangeboord zullen een produktie van 150
miljoen ton mogelijk maken gedurende
de jaren tachtig. De betekent dat grote
hoeveelheden kunnen worden uitge
voerd, aldus Healey.
omringende
West-Duitsland en
Pakhoed leent 25 miljoen dollar. Via een
internationaal syndicaat van banken
onder leiding van de Amrobank en de
Amerikaanse Morgan Stanley Interna
tional komt Pakhoed Holding met een
25 miljoen dollar grote obligatielening,
die naar verwachting een jaarcoupon
zal dragen van 9,25 percent. De defini
tieve rentevoet en de koers van uitgif
te zullen nog nader worden vastge
steld. De looptijd van de lening i s
maximaal zes jaar, aldus de Amro
bank. De netto-opbrengst van de le
ning, die verdeeld is in stukken van
1000 dollar, is bestemd voor de finan
ciering van de investeringen na 1976.
