VRIJWILLIGERS HELPEN EX-GEVANGENEN
GEEN MOLENTJES IN
I
a
zonder woorden
Jasper
I
WALEPLEINTJE”
de Ruyter
I Lv
3
I
Ik a
Kerels
S J
q*Jro
10/”
ife
l i
w
ri
Xv'TDvï
J
f
t
hebben
■T
Lf
h
tiJK
K
5C
Hfflfe
Igg^-N-
03
----
ïïHa S
-te
-
■3?:-
it
1
V
het isniet nodig. We
genoeg mooie souvenirs uit eigen
land”.
HET VINCENTIUSHUIS in Amsterdam is een groot, somber grachten
pand aan de Kloveniersburgwal. Niets noodt tot binnentreden, het gebouw
straalt een weinig optimistische levensvisie uit. Diverse naambordjes sie
ren de deuren, allemaal instellingen die zich hier onder de maatschappe-
lijk-sociale vleugels van Vincehtius kónden nestelen. Tevergeefs zoek ik
het bordje „Bureau vrijwillige hulpverlening”, want daar kom ik voor.
Een door vrijwilligers opgezette organisatie voor mensen die vastzitten in
de gevangenis, c.q. huis van bewaring of ooit vast hebben gezeten. Hopelijk
lijden ze niet zozeer onder drempelvrees dat ze dit pand niet durven bin
nentreden.
HET KWAM EIGENLIJK alle
maal voort uit ergernis. Grote er
gernis over de talloze, overbeken
de, stereotype souvenir-winkëltjes.
Klompen, molentjes en Delfts Blue,
„Zets fiftien gilders sur” en dondert
u nu maar op. Men vergeve ons de
woorden. „Ik heb me daar al wel
tien jaar over opgewonden”., zegt
Aleid Smitskamp-de Gooyer, „want
ONDER'REDACTIE VAN KEES TOPS
Ès..
-“Wh
L j
I
-
~~r >••--.<■.w
_i_
*arW>.'- .«-
a
■Ml?'
W-
waar
SCHOUDEROPHALEN
■i
■I
■i
De
nf»i
T
T'l
t
f«
f
i ir**
*rl
was
mee
Heleen Pesch en Ron de Loos. „Help
f' ons helpen”.
,Sf k* rf-d
”1
•n'v
motiveren van da vrijwilliger”. Wie inte
resse heeft: het adres Kloveniersburgwal
■95, tel. 020-237398, dinsdag en vrijdag
van tien'tot vijf uur.
INGE CRUL.
- '■■-
Voorg* "ménsen in voorarrest' spéciaal
aan de buitenlanders gedacht
len meer op hun rechten gaan
"o
VU kpuden de vrijwilligers fvobrhl ftol-
I’d - f
'M#. t 4
DEZE WEEK belde ik Robe’?'.Jas
per Grootveld, de vroegere anti-rook-
magiër, om met hem van gedachten
te wissèlen over de legende van de
Amsterdamse humor. Deze legende,
di^'hij onlangs ontvouwde, komt erop
neer dat de veel geroemdeAmster;
daritee 1
In Amsterdam waren dat .er een stuk
of 150. Dankzij het initiatief van enkelen
EN DAAROM heeft ze, samen met
haar zuster Jo, ,,’t Walepleintje” op po
ten gezet. Een winkeltje dat handelt in
..Hollands Handwerk”, zoals op dé gevel
staat aangegeven. Het vijf verdiepingen
hoge pand, waarin het Wntikeltje is'on
dergebracht. ligt wat verscholen in een
hoek van het hofje bij de Waalse Kerk,
een-s lichting gecreëerd. Zeventig mensen
bleken toen in het arsenaal vrijwilligers
te resteren, maar, zeggen Ron en Heleen,
je kunt ze niet alle 70 wat laten doen.
Het. zijn .er hooguit 25, een -harde kern,
die nu zijn ingeschakeld.
VAN HET BEGIN af aan heeft voorop
gestaan dat men zou werken naast de
officiële reclassering, juist daar
leemten blijken te zijn, met-die 'dingen
die niet in het pakket van-de officiële
instanties horen.Het bureau heeft haar
administratieve zetel in het Vincentius-
huis, bemand door een paar bestuursle
den als Ron en Heleen. Vandaarüit kan
over het net van vrijwilligers worden
beschikt dat zowel binnen als buiten de
gevangenis hulp wil bieden? Binnen is
dat het vaak zo essentiële bezoek, dat een
stuk vereenzaming vooral ook van 'de
buitenlander!) weg kan nemen. Het kan
ook zip het procesrijp jjjg^^vaq jpen-
kutten” vqn de
gevangenismuren zijri^egio
als'de man opeens buftéfï ‘ïfi de
korf staat, hulp bij wérk, V'öörtt’üïmle.
studie, verhuizing, behangen, noem maar
op. Alleen al het stuk vriendschap dat de
vrijwilliger die niet verbonden is aan
een Instelling geheel vrijblijvend kan
‘bieden is veel waard. Het bureau stelt
zich bovendien ten doel om te trachten
maatschappelijke vooroordelen enigszins
weg te nemen, lacunes overal te consta-
sen, corresponderen, vej^aJ^i^.t,,Wif.
len van bagage van de.Tuiten^nder
de hotelkamer, planten en kgltén vfyi
kamerbewoner verzorgéfl' énzövpprfs.
Buiten de gevangeni.smurep 'zifnjo^.^
mogelijkheden: onderdg^Adirecfê «opvang
als de'man opeens buftéft‘vrïj'!'"'ï#i
f m. ji lj|t leven geroepen’ kom nou
pbk’liiaar over de brug”.
'ÉÖTT'''.q'vM'waren in héVAiegin dé
vuilnisbak van de reclassering. Als er
njks méér ‘aan te doen was’ steurden ze
ze hierheen'. Nou ja,dat gaÊft nu alle
maal wel beter hoor. Maar wé hebben
wel nog steeds, het idee dat er veel meer
kim WcTdcn 'doorgespeeld naar ons ter
wijl zij dan nuttiger werk met hun
cliënten kunnen doen. Kijk, als ik jarig
ben dan kan die jongen waarmee ik
tramconducteur zoals bekend dé
humordrager bij uitstek zijn gebo-
ren hirt’nood. Dfe man, afkbrrtstig uit'
MANNEN DIE NOG wat sukkelen
mét hun emancipatie kunnengaW.-
dagmiddag terecht in de Brakke
Grond. Daar aan de Nes 53
hcfudt vanaf één uur de mannengroep
rond het blad „Mannentaal” een be
vrijdingsdag. De mannen gaan ideeën
en ervaringen uitwisselen over praat
groepen, koken, kompetitie, sex. soci-,
alisme, kinderen verzorgen, naaien,
presteren, agressie, huilen en meer
van dit soort zaken. Tevens kan men schien" wel de hele tijd te‘ piekeren
literatuur over mannenbevfijditig in-' -- -- --
zien. De mannen melden dat tijdens
deze gratis bevrijdingsmiddag „alle
jongens, mannetjes en mannen," die
al dan niet bezig zijn met hun eman
cipatie, welkom zijn, dat drtmk ëri
muziek aanwezig is en dat een be
scheiden avohdmaal wordt verstrekt.
Kpst voor kerels, vermoedelijk.r
Een op goed geluk ingedrukte bel doet -is toen het bureau van de grond geko-
de deur opengaan en bordjes verwijzen men, draaiend met vrijwilligers. Er werd
dan binnen naar het souterrain. Na ook-
nog enig zoeken daar beland ik in de
kamer van Heleen Pesch en Ron de
Loos die die dag het bureau vrijwillige
hulpverlening bemannen. Op de ramen
die uitzicht bieden op passerend schoei
sel zegt.een affiche de voorbijganger .dat
hier het bureau zetelt. Helaas, ik kwam
van de andere kant. De huisvesting is
tijdelijk, geleend en moet ooknog ge
deeld .worden. Ze ademt ook niet een
sfeer van vrolijkheid. Maar, wordt me
verteld: er is hoop op beter. Fraaie
plannen voor een opvangcentrum met
deskundigen zullen wel tot droomland
blijven behoren, maar concreter en
haalbaarder lijkt het uitzicht op een
beter onderdak voor het bureau zelf.
Groningen, voelt zich doodongelukkig
op de Amsterdamse tram en redt, zich
eruit met grollen. Aldus de legénde.
Meer over de Amsterdamse humor zit
nog in,. ge pen; maar op het moment
dat ik; Jjisp'Êf 'belde, ,’g avonds om
half elf’ "bleek hij zich al de hele
avond te hebben beziggehouden met
discussies over kunstgebitten. „Als ik i.
straks naar huis loop, loop ik mis- j
ovér kunstgebitten,” aldus Jasper, „en
morgen misschien wél weer over iets
heel anders.’ Dat ontloopt elkaar wel
eens.” We houden u op hoogte.
humor helemaal njet bestaat',
grappen van de Afhjfèrïi.Tfh'Së
tuut voor de Marine de titel „Der
Staten Rechterhand” heeft meegege-,
ven. wordt gehouden op 27 en 28
^april. Minister Vredeling van Defen
sie is een van de leden van het
comité van aanbeveling. Als spreker^
Rebben zich - al gemeld dr. Charles
Wilson, hoogleraar te Cambridge,
qud-directeur N. P. Baard van het
krans -Halsmuseum te Haarlem en dr,
J._ R. Bruijn, wetenschappelijk hoof-
medewerker aan de Rijksuniversiteit
van Leiden. Degene die de discussies
in de aula van het Koninklijk
Jri^titeut.jVQPr de Marine -wil vol
gen, wende'zich tot het sy’mfiós'ium-
comité, Postbus 306, Den Helder. De
kosten van het symposium kunnen
oplopen tot honderd gulden.
classering, eveiynin. Een maatschappij vi-1
sie onlosmakelijk verbonden met hulp-
SCHOUDERÖPHALEN beantwodrcfi verlening? „We 'Zijn voorlopig nog wel
de vraag of zé-' vinden dat dé réelasse-’ bezig met ‘prêktikche dingen en met het
ring’ fundamenteel tekort schiet. Volgens
hen ligt toch ook veel in een tekort aan
mankracht van de reclassering. Het is
hun probleem niet.
Het gepraat over, kritiek op de re-
I i .tl
Het stiefkind van de reclassering
iiff
gepraat heb best komen. Dat kan hij
niet, in ieder geval moeilijker, bij. de
reclasseringsman die beroepshalve hem
opzoch.t”.
w
Je zóu het een stiefkind van de reclas
sering kunnen noemen. Door het hele land
bestaat de neiging om steeds meer vrij
willigers in te schakelen voor bepaalde
taken van het reclasseringspakket. Her
en der startten al groepen die trachten
opvangcentra, bezoeken aan de huizen
van bewaring (zoals in Haarlem) te rea
liseren. Een uitzending van het televisie
programma Werkwinkel haakte hierop
in en vroeg vrijwilligers. Honderden
mensen reageerden en daar zat de re
classering toen opeens met een groot
adressenbestand waar ze niet op
ingesteld en waar ze weinig raad
wist. v
4 I
Handeltje in Hollands handwerk
aan de Oudezijds Achterburgwal (ko
mende- vanaf de Dam, door de Dam
straat. en de Oude Doelenstraat,even
recht! van de laatste). Nummer 163 is
het.
Je £ou verwachten, dat een dergelijk
winkeltje op touw zou zijn gezet door
een ét el jonge mensen die, meegesleurd
door de golf van nostalgie, van oude
gezellige spulletjes nog proberen te red
den jvat er te redden vplt. Mis. Me
vrouw Aleid Stniiskamp is. óp. de kop af
’rf A'
65 jaar oud. Of jong. In een bejaarden
blad weerden de zusters omschreven als
bejaarden- maar zelf stelt mevrouw
Smitskamp zich daar mensen van tach
tig bij voor. En je zou haar die 65 jaar
-inderdaad niet geven..
DE BEIDE ZUSTERS zijn met hel
winkeltje begonnen toen hun echtgeno
ten, kort na elkaar, waren overleden. Ze
zijn toen een half jaar lang aah het
verzamelen geslagen, op reis door Ne
derland. Het ging hen erom echte au
thentieke handwerkers te vinden om
hén Sptilleh' te leveren, die typerend zijn
voor bepaalde streken in Nederland.
„Het 'is' dé bedoeling dat we uit elke
provincie kenmerkende artikelen krij-
gén**, aldns- Aleid Smitskamp.
Zover zijn ze echter nog niet. In grote
lijnéh hebben ze tot op heden artikelen
uit Frïésla'ftd, Brabant, de Veluwe, Zee4-
land' en' Twen o. Wc komen er zo meteen
nog op terug. i
„Door de publiciteit komen er hier ook
mensen met spullen die ze zelf gemaakt
hebben'. St’.nmige daarvan kunnen we
inderdaad gebruiken. Maar we verkopen
alleen dingen waar wé zelf achter staan,
Als we dit winkeltje commercieel zou
den willen drijven, dan zouden we tóch
klompen en molens moeten gaan verko
pen", aldus Aleid Smitskamp.
WE MAKEN EEN rondgang door het
piepkleine, winkeltje, de vroegere stu
deerkamer van haar man. Direct bij de
ingang staat een bak met groeistokken,
datzijn wandelstokken waar, toen het
hout nog boom was, kamperfoelie tegen
op klom, die zijn sporen heeft nagela
ten. Verder uit Twente veel ander hout
werk: voornamelijk bruidskisten (ver
kleinde modellen) en geveltekens. Die
laatste kan men in Twente op iedere
oude boerderij zien, in de, nok van 'het
dgk. Ei- waren zo’n zestig velschillende
tekens, zoals donderbezems (tegenboze
geesten), Saksische paarden, kruizen
voor de katholieken en levensbomen
voor de protestanten. De geveltekens
zijn verkleind nagemaakt; een origineel
erbij. Aardewerk ne.rpen ze mee
ui ivnKvum en Wofküm.
UIT BRABANT komen'de vele” tenen
manden,, die voor de zusters worden
gevlochten door een man uit Scliyndel.
Uit Friesland weer houtsnijwerk, en hel
beste beschilderde goed uit Hindelopen.
-J-’v-rcdiSe .koperwerk van de
Veluwe: lepel-, tabaks- en snuifdoosjes,
treefjes, blakers en snuiters waarbij
kaarsen kunnen worden gekócht Van
honderd percent bijenwas.
Zeeiiwse sieraden vullen ook een hoek.
Ze vallen uiteen in de platte knoop en
de bolle knoop, zijn geen yèn alle antiek
maar worden wel door eenedelsmid
naar het oorspronkelijkë ontwerp van
echt zilver gemaakt. Geheel uniek zijn
de standaardjes voor vesïzakhorlogés.
Op het’ gebied van stóffen vindt men
keper, pompedoek. StaphórSter satijn en
kant. Zelf maken Aleid en Jo - veel
handwerkartikelen.
WE HEBBEN MAAR wat voorbeelden
genoemd. Geen klompen' eh' molentjes
in Walepleintje”. dat is duidelijk.
„En toch", besluit Aleid Smitskamp,
„willen de buitenlanders die klompen
Want we verkopen meer aan Nederlan
ders die naar het buitenland gaan dan
aan buitenlanders die naar Nederland
komen. Nederlanders vinden het leuk om
echt Hollands handwerk mee te- nemen,
naar hun geëmigreerde kinderen bij
voorbeeld”.
En die buitenlanders? Ach, die hebben
het ook maar geleerd, tenslotte. Molens
en klompen.
OR 29 ARBII. zal het driehonderd
laaf, gelézen’'dijn, dat Michiel Adri-j
aepszooj^de Ruyter. luitenant-admU
raaf* van hofland en Westfriesland I
onder het College van Amsterdam,
overleed. Ter gelegenheid daarvan j
gaat een aantal geleerde heren twee
..i daggn lang delibereren over het rei-
len en zeilen van De Ruyter. Het
symposium, dat het Koninklijk Insti-i
teren én waar nodig contacten met de
desbetreffende instanties op té nemerii
SLÉCHTS EEN DEEL vah al deze
mooi^’ doelstellingen kon tot nog toe
verwezenlijkt worden. Met name is dat
de bekoekersgroep. Dat loopt wel goed,
zij hét’ dat het alleen in het Huis van
Bev.-drlng I in Amsterdam magelijk is, in
de rfStm zoals ook het familiebezoek
gaatp’dus met de bewaarder erbij.
De 'Vrijwilligers hoefden nog niet in te
springen om mensen van het huis van
bewaMng af te halen, of mensen'buiten
op invangen om ze niet in de oude
kliek Wfe laten terugvallen. Opvang is
moeilijk te realiseren, een pand noch
kamers zijn te krijgen, slechts enkele
gezinnen blijken bereid een ex-gedeti-
neerde* in huis te nemen. Terwijl dat
toch We meest ideale oplossing zou
zijn. Een a twee aanvrager! komen .er,op
de Kloveniersburgwal binnen als het
bureau daar zit en vier opvangadressen
is datk^atei'riijk niets.
Daft .is-.men bezig een groep „proces
rijp maken” van de grond te krijgei
V--
word;
wil inen meer
wijzep. Een groep criminologen, Van de
TTTT 1_1 y-i
V kJ WUUUH UIC Vlij WlHlgClb ^WVICIJ. AL.WL"
ken en bezoekers) de nodige voorlictinfcê'
over Tiet strafproces moeten bij brengen
opdat: deze het weer kunnen uitdragen.
MOOIE PLANNEN allemaal, maar zo
als al gezegd, kon slechts een deel tot
nog t<pe gerealiseerd worden, ondanks de
goeie, wil van de vrijwilligérs. Met “goeie
wil kweek je geen opvangadressen,geen
goeie!accomodatie, geen geld voor activi
teiten De reclassering heeft aan de wieg
van Tiet bureau gestaan, gaf■‘'■'diyk'AVu
startsubsidie, ran f 1500 en dtft"'-'.’»3;T tót
nog 1$>e het enige, want subsidié’'cftter dé
gemeSnte is geweigerd. Geiu,kk+g -is- de
huisvesting gratis. T'é? -?■
HET CONTACT met de
liep Jboral in het begin ook1'ërg'móéiTijk
vertelt Heleen. „Ik weet niet wat het
was, langst voor .baantjes,1 'Vdhüit' hun
professionaliteit of zo? Ze wisten «ge
woon"-niet wat ze met ons aan moesten.
Terwfjl wij zeiden: jullie hebben óns min
4 -'.r,
--ii1_
-
■4,
Aleid Smitskamp-de Gooyer in haar winkeltje.
