Hoofdgetuige van
proces Baader
Meinhof gehoord
Trudeau
Cuba
Portugese
minister
Antunes
Europese melkpoeder
in Brussel
voor Sovjet-Unie
Ondanks scherpe brief van Ford
AMERIKAANS CONGRES STOPT
Shell Oil maakt
ALLE HULP AAN ANGOLA
minder winst
Twee Turkse
schuldeisers
doodgeschoten
'I
WAAR GEBEURD
Minister van defensie Rumsfeld wil internationale stabiliteit waarborgen:
NIJDIG
Den Uyl en Van der
Stoel naar Londen
door mco
scheepmaker
ONTKNOPING
3
WOENSDAG
28
1976
JANUARI
BINNEN- EN BUITENLAND
n
je
WASHINGTON. Ondanks een
scherpe brief van president Ford
heeft het Huis van Afgevaardigden
met 323 tegen 99 stemmen alle
financiële hulp aan de non-marxis-
tische partijen in Angola stopgezet.
(Van onze redacteur in Washington,
Henk Leffelaar)
en
rs
nes
iel
ter
is
ast
edy
agd
dorp
Co-
do-
hun
d
LO
itie
iar-
de
?te-
?d
test
’g
k
■Ss
De president had om ruim 75 mil
joen gulden gevraagd. Niettemin
worden particuliere wervingsacties
voor Angola-vrijwilligers in de
Verenigde Staten voortgezet.
STUTTGART (DPA). Gis
teren is op het Baader-Meinhof-
proces in Stuttgart de „kroonge
tuige” gehoord van wiens komst
men zich veel heeft voorgesteld,
de 38-jarige Dierk Hoff. Hoff gaf
toe dat hij onderdelen van bom
men en andere voorwerpen voor
de Baader-Meinhofanarchisten
heeft vervaardigd.
ALGIERS (DPA,UPI,AFP).
Voor het eerst sinds de grensoor-
log van 1963 zijn gisteren in de
westelijke Sahara zware gevechten
ontbrand tussen Marokkaanse en
Algerijnse troepen. De raad van de
revolutie en het kabinet in Algerije
hebben op een buitengewone bij
eenkomst de consequenties bespro
ken van een aanval van Marok
kaanse strijdkrachten op een Alge
rijnse legereenheid.
WASHINGTON (AFP). De
Amerikaanse minister van Defen
sie, Donald Rumsfeld, heeft giste
ren bij de indiening van de defen
siebegroting voor 1977 bij de com
missie voor de strijdkrachten van
het huis van afgevaardigden ver
klaard dat de voornaamste doelstel
lingen van d® Amerikaanse militai
re macht „het waarborgen van de
internationale stabiliteit” en de
steun aan de bondgenoten van de
VS zijn.
Strijd ontbrandt in
westelijke Sahara
I-
n-
te
een
op een
JOU
de
aar
Tie
rig
ve
in
:al
ng
President Ford zei in zijn brief aan
het lid van het Huis van Afgevaardigde
in
zijn
;ker
len,
lad
to’s
sen
ie-
nt-
>uw
.tse
>en.
;ijd
het
ie
el
rs
te
>P
ir
te
1-
ig
en
ge-
nb-
taat
de
sta-
fge-
jn
m
ie
?n
?e
in
;eles
de
1968
i.
i-
n
ise
en
»s-
rd
ri
tje
i «n
e in
'nie-
VS,
nese
eren
De
men
?n
DP
a-
?r-
:e-
di-
an
iet
zas
te
>u-
de
ito
>en
tig
h-
d-
in
is-
ag.
en
an
int
te-
3LP
;al
in
Gied Jaspars, toch wat nijdig over die
suggestie dat hij hetzelf bij de Daily
Mirror aangezwengeld zou hebben om er
financieel beter van te worden, schreef
toen terug:
„De waarheid is een zo gecompliceerd
begrip, dat ik alle reserves moest laten
varen bij de selectie. Uw verhaal was
bruikbaar voor „Waar Gebeurd”. Wij
hebben ons 100 procent integer tegeno
ver „uw” waarheid gedragen. Maar u
gedraagt zich naar mijn gevoel iets te
triomfantelijk als u suggereert dat ik
naar die miljoenen op zoek was of geld
er mee wilde verdienen. Waarmee u
tenslotte bewijst niets van het program
ma begrepen te hebben.”
naar Amgala, enkele kilometers van de
Algerijnse grens.
Naar het officiële Algerijnse persbu
reau APS bericht, werd er in het begin
van de middag nog gevochten. Algerije
steunt de bevrijdingsorganisatie „Polisa
rio”, die strijdt voor onafhankelijkheid
van de westelijke Sahara. Algerije is het
niet eens met het besluit van Spanje de
westelijke Sahara over te dragen aan
Marokko en Mauretanië, hetgeen offici-
(Van onze redacteur in Brussel)
BRUSSEL. Volgens Melo Antunes,
de Portugese minister van buitenlandse
zaken, is de houding van de Sovjet-Unie
ten opzichte van het nieuwe Portugal
duidelijk gewijzigd. Verleden jaar had
men de indruk, dat Moskou belang
hechtte aan omvorming van Portugal tot
een staat naar Oosteuropees model.
Daarvoor zijn we niet bang meer, aldus
Antunes in een gesprek met de Belgi
sche minister van buitenlandse zaken
Van Elslande. Antunes is maandagavond
in Brussel aangekomen voor contacten
met de Belgische regering en met de
Europese gemeenschap. Vandaag zou hij
ook NAVO-secretaris-generaal Luns ont
moeten.
De investeringen van Shell Oil bereik
ten vorig jaar het record van 1,1 miljard
dollar, waarvan ongeveer tweederde be
stemd was voor onderzoek naar en ont
wikkeling van nieuwe energiedragers. De
onderneming denkt dit jaar 1,5 miljard
dollar aan kapitaalsuitgaven te doen,
vooropgesteld dat regeringsmaatregelen
geen roet in het eten gooien.
Het bezoek had oorspronkelijk in de
cember zullen plaatsvinden, maar werd
uitgesteld in verband met de gijzelingen
in Beilen en Amsterdam.
ma bekendgemaakt voor dit eerste be
zoek van een Canadese regeringsleider
aan het eiland van Fidel. Trudeau gaat
na Cuba ook naar Mexico en Venezuela.
DEN HAAG. (ANP) Premier Den
Uyl en minister Van der Stoel zullen 16
februari een bezoek aan Londen bren
gen, aldus heeft het ministerie van Bui
tenlandse Zaken meegedeeld. Zij zullen
met premier Wilson en minister Callag
han spreken over onder andere kwesties
die verband houden met de Europese
eenwording.
Wat Latijns Amerika betreft, merkte
de minister op dat „het militaire aspect
van onze banden met de landen in dit
gebied erop gericht is de vestiging daar
te voorkomen van bases die onze ge
meenschappelijke belangen kunnen be
dreigen”.
Over Afrika zei Rumsfeld tenslotte
dat de Amerikaanse belangen daar ook
in het geding zijn, maar dat de VS niet
van plan zijn daar hun militaire macht
te gebruiken om hun politiek te onder
steunen.
Van Elslande heeft Antunes meege
deeld, dat de Belgische regering 2 mil
joen gulden ter beschikking stelt voor
hulp aan vluchtelingen uit Angola. De
Belgische minister toonde zich niet ge
heel gelukkig met de nieuwe restrictieve
Portugese investeringscode. Van Elslande
zei te betwijfelen of deze op het investe
ringsklimaat wel een goede uitwerking
zal hebben.
De voorraad moeilijk verkoopbare
melkpoeder bedraagt thans 1,14 miljoen
ton. Tachtigduizend ton dateert nog uit
Antunes betoogde in zijn gesprek met
Van Elslande, dat de wijziging in de
houding van Moskou is toe te schrijven
aan het inzicht dat een Portugal naar
Oosteuropees model het evenwicht in
Europa zou verstoren. Moskou acht dit
niet wenselijk.
„Voor het Portugese communisme zijn
we niet zo bang”, zei Antunes. -,De
Portugese communisten hebben nogal
wat vergissingen begaan omdat zij niet
steeds doordrongen zijn van de realiteit”.
Een communistische dictatuur acht An
tunes in Portugal uitgesloten.
NEW YORK (Reuter). De netto
winst van de Shell Oil Company, de
Amerikaanse werkmaatschappij van de
Koninklijke Shell Groep, is gedaald van
620,5 miljoen dollar over 1974 tot 514,8
miljoen dollar over het afgelopen jaar.
Over het vierde kwartaal daalde winst
zestien percent tot 132,5 miljoen dollar.
„Amerikaanse wapenembargo’s hebben
vermoedelijk minder effect dan in het
verleden, de Amerikaanse politieke en
militaire betrekkingen worden geschaad
zonder dat wij kunnen beletten dat de
gegadigden militair materieel krijgen”.
„Een eenzijdige weigering door de VS
om bijvoorbeeld wapens te verkopen aan
landen aan de Perzische Golf zou een
de-stabiliserend effect kunnen hebben”.
„Tot nu toe zijn multilaterale overeen
komsten met andere wapenverkopende
landen om de verkopen te beperken
onmogelijk gebleken”.
Verder merkte minister Rumsfeld op
dat de militaire noodleveranties tijdens
en na de oktober-oorlog van 1973 in het
Midden-Oosten een grote bres hadden
geslagen in de reservevoorraden in Eu
ropa. Het verlies zal niet vóór 1981
volledig zijn opgevuld.
Op het ogenblik hebben de VS in
Europa slechts 32 percent van de vereis
te voorraden tanks, 41 percent van de
gepantserde personeelswagens 50 percent
van de artillerie en 64 percent van de
radio’s, zo onthulde hij. In de komende
vijf tot acht jaar zullen de VS naar
schatting 16 miljard dollar besteden om
in de wereld de reservevoorraden aan te
vullen.
„Militaire macht van VS nodig
eel eind februari staat te gebeuren. De
nomaden in het gebied wilden een
volksstemming volgens de aanbeveling
van de VN.
Spaanse persberichten beweren, dat er
in de westelijke Sahara luchtdoelraket-
ten van het type SAM-6 van Russische
makelij zijn en ook Cubaanse vrijwilli
gers en Algerijnse strijdkrachten. Zon
dag zou een Marokkaans jachtvliegtuig
door een SAM-6-raket zijn neergehaald.
Inzake Zuidoost-Azië was het doel van
de VS „de vreedzame betrekkingen tus
sen de landen in dit gebied te bevorde
ren, de wedijver en de confrontatie tus
sen de supermogendheden tegen te gaan
en zo mogelijk te voorkomen en de vxije
vaart over de Indische Oceaan te verze
keren”.
Het Midden-Oosten noemde minis
ter Rumsfeld een gebied „van buitenge
woon groot belang voor de VS”. Onze
hulpprogramma’s, aldus de minister,
moeten ervoor zorgen dat de VS daar
over de militaire macht beschikken die
nodig is om elke agressie de kop in te
drukken. „Onze militaire macht speelt
een belangrijke rol ter beperking van de
Russische invloed in dit gebied”.
Bij ongewoon grote publieke be
langstelling noemde Hoff Andreas
Baader, Jan-Carl Raspe en de anar
chisten Gerhard Müller en de in 1974
na een hongerstaking overleden Hol
ger Meins, als zijn opdrachtgevers.
Proceswaarnemers verwachten van
het resultaat van Hoffs verklaringen,
een beslissende wending in het al
acht maanden durende en zich nog
steeds in voorbereidend stadium ver
kerende proces.
Dit heeft het Egyptische persbureau
Mena uit Algiers gemeld. De betrokken
Algerijnse eenheid zou volgens bewoners
van de voormalige Spaanse Sahara le
vensmiddelen en medicijnen brengen
december vorig jaar tegen voortgezette
geheime hulp aan Angola).
In de lokale kranten van Washington
verschenen dit weekeinde advertenties
die om vrijwilligers vroegen voor Ango
la. Ze bleken het initiatief te zijn van
een ex-Vietnam-vrijwilliger, die maan
dag beweerde meer dan 200 aanmeldin
gen te hebben gehad van zwarte Ameri
kanen voor het merendeel ook Viet-
nam-veteranen, die werkloos waren.
Hun overtocht zou worden betaald door
het Congres voor Rassengelijkheid, een
negerorganisalie onder leiding van Roy
Innis.
Innis heeft al in november een oproep
gedaan tot zijn zwarte landgenoten om
zich in te zetten voor „hun zwarte
broeders in Afrika”. Hij heeft ontkend
dat het projekt gefinancierd werd door
de CIA en dat het „huursoldaten” zou
den zijn.
Gewaarschuwd door voorbijgangers,
die werden opgeschrikt door glasgerinkel
van de kapotgeslagen etalageruit, vond
de recherche van het bureau Warmoes-
straat de beide slachtoffers op de grond
in de winkel. De 36-jarige Turkse leve
rancier H. Yatan uit Den Haag bleek
reeds te zijn overleden, zijn werkloze
hulp de 39-jarige voormalige melkhan-
delaar C. den Ouden, eveneens uit Den
Haag, leefde nog, maar overleed twee
uur later in het Wilhelmina Gasthuis.
Beide mannen bleken schotwonden in
hoofd, rug en borst te hebben opgelopen.
De dader, die zich nog in zijn winkel
bevond, werd gearresteerd. Hij legde in
x het bureau Warmoesstraat een volledige
bekentenis af.
om bondgenoten te steunen”
Wat Europa betreft, zei Rumsfeld dat
de „handhaving van een stabiel en veilig
West-Europa dat op eigen kunnen ver
trouwt, van levensbelang voor de VS is-
„Evenals in het verleden moet onze
militaire strategie erop gericht zijn de
NAVO te blijven steunen”. Minister
Rumsfeld achtte het niet verstandig de
Amerikaanse grondstrijdkrachten uit
Korea terug te trekken en daarmee de
stabiliteit in Noordoost-Azië in gevaar te
brengen.
Carl Albert, de leider van de democrati
sche meerderheid, dat de twee anti-
marxistische groeperingen in Angola
zonder Amerikaanse hulp „vernietigd
zouden worden”. Volgens Ford hebben
Moskou en Havanna van maart tot no
vember verleden jaar 200 miljoen dollar
aan Angola besteed in de vorm van
oorlogsmaterieel, munitie en troepen.
Het aantal Cubaanse manschappen in
Angola wordt nu op 10.000 geschat.
Ford zei. dat de Amerikaanse hulp
juist een doeltreffend tegeneffect begon
te krijgen, maar sprekers in het Huis
van Afgevaardigden zeiden, dat zij na
Vietnam hun les geleerd hadden. Fords
brief was bitter en wond er geen doek
jes om, dat een Russisch-Cubaanse over
winning in Angola het resultaat zou zijn
van het onbegrip en onvermogen van
het Congres (De Senaat stemde al op 19
De beklaagden Ulrike Meinhof, An
dreas Baader, Gudrun Ennslin en
Jan-Carl Raspe, wie de dood van vijf
mensen en 54 andere gevallen van
doodslag ten laste wordt gelegd, wa
ren niet verschenen.
Hoff schilderde tot in bijzonderhe
den hoe hij de hulzen van handgra
naten en bommen en werktuigcein-
tuurs had gemaakt. Hem was gezegd
dat dit alles moest dienen voor een
film over revolutie.
Pas later begon Hoff naar zijn
zeggen argwaan te krijgen en begon
het bij hem te dagen dat hij wel eens
met „misdadige personen” te maken
kon hebben. Pogingen zich terug te
trekken zouden onder meer zijn af ge
stuit op bedreigingen van de kant
van Meins, die hem zelfs een keer
een vuurwapen onder de neus zou
hebben gehouden.
Baader is volgens Hoff maar één
keer bij hem in zijn werkplaats op
bezoek gekomen.
Een vrolijke wuivende Canadese pre
mier Trudeau werd rhaandag aan het be
gin van zijn vierdaagse bezoek aan Cuba
in Havanna door premier Fidel Castro
afgehaald. Er is geen officieel program-
Minister Rumsfeld deelde nog mee dat
de Amerikaanse wapenverkopen aan het
buitenland, die nu een bedrag belopen
van ca. 10 miljard dollar per jaar, nog
moeten toenemen daar meer landen pro
beren hun eigen defensiesystemen
verbetem.
Ik heb het verhaal, met excuses aan
de schrijver, voor de helft ingekort. De
heer A. J. Janssen uit Den Haag herin
nerde mij eraan dat het inmiddels 1976
is, en vraagt naar de ontknoping. Daar
voor heb ik mij tot Gied Jaspars, de
geestelijke vader van „Waar Gebeurd”
gewend, die de verschrikkelijke waar
heid al bijna twee jaar met zich mee
draagt. Twee weken na de uitzending
vroeg de Benelux-correspondent van de
Daily Mirror het verhaal cp. De racing
editor meldde vervolgens dat er niets
van klopte, dat het zo niet toeging, en
dat de DailyMirror ook geen rubriek
„Entries for the Derby” kende. Er ver
scheen dus geen verhaal in de Mirror,
dat wil zeggen: toen niet. Later wel, op
5 maart 1974. De Engelse correspondente
Sue Masterman las het op de telex en
belde Gied Jaspars er over op. Gied
dat de Daily Mirrop ook gen rubriek
Jaspars stuurde vervolgens een briefje
aan de Schel te van Jelgerhuis in Aarden
burg die toen een brief terugstuurde
waaruit ik, exclusief voor deze rubriek,
het volgende citeer:
„Ik vind het werkelijk jammer voor
de sympathieke Gied Jaspars, maar het
verhaal is gefantaseerd. Nadat wij enke
le uitzendingen gezien hadden zei ik
lachend tegen enkele vrienden: nou, zo
vertel ik er ook een paar! Hij wel!,
was het antwoord, waarop ik „wedden?”
zei. Staat om twee flessen sherry!, en
that’s all. Ik won.Want ik
ben ijdel genoeg om het bijzonder leuk
te vinden mijzelf (ik dacht verdomd
goed) zo overtuigend te horen en zien
fantaseren. Ik vind liegen zo’n lelijk
woord. Ik vind, maar dat is zonder enige
rancune, jullie verhaal dat de Daily
Mirror hier om gevraagd zou hebben,
ook een tikkeltje fantasie. Zij wisten
toch dat er niets van klopte. Ik denk dat
die Gied ook een paar miljoen mee wou
pakken of in ieder geval mijn verhaal
verkopen. Toch is het interessant dat het
gegeven voor mijn story ruim 25 jaar
geleden in dezelfde Daily Mirror stond.
Het was veel beknopter natuurlijk, en
ook als grapje bedoeld. En ik zou mij
sterk vergissen als het niet door David
Phillops geschreven was.”
(Van onze redacteur in Brussel)
BRUSSEL. Nog deze week zal de
commissie van de Europese Gemeen
schap bepalen welke bedragen uit het
landbouwfonds uitgetrokken kunnen
worden om een deel van de melkpoeder-
berg af te zetten buiten de gemeenschap.
De Sovjet-Unie heeft voor aankopen van
melkpoeder belangstelling getoond.
V>'"
AMSTERDAM (ANP). Bij een
hooglopende ruzie over een schuld van
enkelen tienduizenden guldens heeft een
36-jarige Turkse winkelier gistermiddag
in zijn zaak aan de Haarlemmerdijk 101
te Amsterdam zijn leverancier en diens
hulp doodgeschoten. De slachtoffers
werden doorzeefd met kogels uit een
revolver, waarmee de dader zich
naar hij later verklaarde in de
vechtpartij verweerde.
1973. In de ministerraad was al overeen
stemming bereikt over het afzetten van
deze oude melkpoeder voor de helft
binnen, voor de andere helft buiten de
gemeenschap tegen gunstprijzen. Binnen
de gemeenschap is bij aanbesteding de
zer dagen 8000 ton verkocht om te
worden gebruikt als voer voor kalveren,
varkens en gevogelte.
De restitutie voor de buiten de ge
meenschap af te zetten oude melkpoeder
moet de commissie nog bepalen, doch zij
zal slechts gelden wanneer de afnemen
de landen de garantie geven dat de
melkpoeder uitsluitend voor veevoer
wordt gebruikt. Anders wordt de we
reldmarkt verstoord en strijkt men de
Amerikanen tegen de haren in. Wordt
de garantie niet gegeven, dan zal toch
kunnen worden uitgevoerd, maar de
melkpoeder zal dan voor export worden
gedenatureerd, dat wil zeggen ongeschikt
voor menselijke consumptie.
Hij zei dat meer dan de helft van dat
bedrag leveranties aan Israel, Iran en
Saoedi-Arabië betreffen. De minister
merkte op dat de VS steeds minder in
staat waren op een ander land invloed
uit te oefenen bij het kiezen tussen
wapenaankopen en binnenlandse hulp
verlening daar zoveel landen nu in de
wapenverkoop zitten.
Op 12 december 1973 schreef ik de
volgende tv-recensie over „Waar Ge
beurd”
„Een denkelijk Haagse heer met een
baardje, vermoedelijk achter in de vijf
tig, zit achter zijn bureau voor een
wand vol schilderijen. Hij vertelt hoe
hij 26 jaar geleden, dus in 1947, met zijn
vriend Kammeijer op een middag door
de week op de renbaan van Duindigt
vertoeft. Opeens klinkt er een Engels
sprekende stem door de luidspreker,
hoewel er verder niemand, behalve zij
zelf, op de baan is. „They’re off!”, roept
de stem.
De paarden zijn van start gegaan!
Even later horen zij de paarden passe
ren, maar zij zien niets. De stem door de
luidspreker geeft korte tijd later de
uitslag door, met de namen van Engelse
paarden. Het betreft de Derby! De
„odds” voor het winnende paard is 395
voor één! De race is dus gewonnen door
een geweldige outsider. Hij noteert de
naam op een velletje papier en ook de
namen van de vier paarden die de
andere races wonnen, althans volgens
die luidspreker.
Dit voorjaar koopt de verteller
Daily Mirror en zijn oog valt
berichtje welke paarden voor de Derby
zijn ingeschreven. Onder de namen ziet
hij ook de naam van de winnaar die hij
26 jaar geleden genoteerd had. Hij gaat
naar een notaris in Londen en vraagt
hem op een van de komende Derby’s bij
de bookmaker een gesloten enveloppe af
te geven met zijn winnaars er in. Win
nen alle paarden die hij heeft opgegeven,
dan komt hij op een winst 6.952.000
gulden. Wanneer die race plaatsvindt?
In 1976.
Het gaat erom, aldus Rumsfeld, te
weten of de VS nog steeds in staat zijn
hun internationale verplichtingen na te
komen. Bij zijn toelichting op de begro
ting, die voor het eerst de 100 miljard
dollar overschrijdt, wees de minister
voortdurend op de uitbreiding van het
militaire potentieel van de Russen en de
noodzaak voor de VS niet langer meer
de „politieagenten van de wereld” te
zijn, maar hun bondgenoten te steunen
om de internationale stabiliteit te helpen
waarborgen.
